ừ ngày bị ăn trộm cắt vách mà khiêng rương của Thu Vân, hai Rỗ không đi chơi đêm nữa. Bữa nào cũng vậy, hễ chiều đi làm về thì anh ta nói lính thám dọ gần xong, chắc trong 1 vài bữa sẽ bắt được ăn trộm.

Thu Vân tin lời nên cứ nằm nhà mà chờ. Mà dầu nàng muốn đi nàng đi cũng không được, vì bữa nào cũng như bữa nấy, hễ trưa thì nàng nóng lạnh hoài. Nàng mua thuốc ký ninh uống luôn ba bốn bữa mà chận cữ không dứt. Nàng mỏn chí muốn bỏ của mà đi, ngặt vì trong túi nàng còn không đầy 10 đồng bạc. Phần thì trong mình nàng lại yếu lắm, nên đi không kham.

Thu Cúc thấy mẹ bịnh hoạn lại buồn rầu, ngày đêm nó theo săn sóc an ủi mẹ hoài. Còn hai Thình ban đầu thì niềm nở mà chừng TV hết tiền nên không rộng rãi như hồi trước nữa được thì chị ta ló mói lợt lạt. Tuy chị ta không nói nặng nhẹ tiếng chi, nhưng chị ta không hỏi thăm, ít nói chuyện nữa.

TV có bịnh rét, chớ không phải bịnh chi nặng, nhưng vì nàng không ăn mấy bữa nên ốm nhách, mặt thỏn, da vàng, miệng đắng, mắt sâu. Đã vậy nàng lại thêm buồn rầu việc nhà nữa. Nàng sợ chết, hễ ban đêm con ngủ thì nàng lén ôm mặt con hun. Nước mắt nhểu xuống mặt làm Thu Cúc giật mình thức dậy, nó thấy mẹ như vậy thì nó cũng khóc dầm.

1 buổi sớm mai hai Thình đi chợ, TV đưa tiền biểu Thu Cúc đi theo mua 1 cây viết, 1 bình mực, vài tớ giấy, vài cái bao thơ và cò đặng cho nàng viết thơ.

TC đi về, vừa bước vô cửa thì chạy riết lại 1 bên mẹ mà nói rằng:

- Con biết mặt ông nội rồi, má à!

Thu Vân chưng hửng liền hỏi:

- Con gặp ở đâu mà biết?

- Con thấy trong tiệm hoạ chơn dung, họ có để hình ông nội ở trỏng. Hình vẽ rồi có đóng khuôn tốt lắm.

- Sao con biết hình đó là hình ông nội?

- Họ có đề tên họ và chỗ ở, rồi họ dán trên cái khuôn.

- Ờ... Con coi ông nội con già hay trẻ?

- Già. Mặt dùn da. Mà ông nội mập má à, chớ không phải ốm. Ông nội lại có râu bộn bộn.

- Bây giờ con gặp mặt ông nội con, con biết hôn?

- Biết chớ sao không biết... Ông nội mặt cũng giống như mặt of ba con vậy. Con thấy ông nội con nhớ ba quá.

Thu Vân ngồi suy nghĩ 1 hồi lâu, rồi lấy giấy mực of con mới mua về đó mà viết thơ.

TC thấy mẹ viết thì lại đứng 1 bên mà coi. TV biểu con đi chơi, không muốn cho nó đọc. Thu Cúc đứng dang ra xa xa mà ngó, thấy tay mẹ cầm viết mà run, còn mặt thì dàu dàu, cặp mắt ướt rượt. TV viết luôn 1 lượt hai bức thơ rồi niêm lại để trên ghế. Bộ nàng đã mệt rồi nên nàng liền nằm xuống ván mà nghỉ.

Thu Cúc lại coi ngoài bao thơ thì thấy 1 phong đề gởi cho ông hội đồng Đạt ở Nha Mân. Nó coi rồi hỏi mẹ rằng:

- Mình tính về ông nội còn gởi thơ cho ông chi vậy má.

- Biết có về tới hay không!...

TC tuy không hiểu ý nghĩa câu of mẹ nói, song nó cũng bàng hoàng, bộ như muốn kiếm mà hiểu vậy.

Chẳng biết Thu Vân nằm nghỉ mà còn tính việc chi nữa, nên cách chẳng bao lâu nàng lại ráng ngồi dậy viết thêm 1 bức thơ gởi cho ông Đoàn Thanh Bạch ở Ba Se.

Đến trưa hai Rỗ đi làm về; tuy Thu Vân nóng lạnh, song nàng gượng ngồi dậy cậy hai Rỗ chừng đi thì ghé nhà dây thép gởi ba phong thơ giùm cho nàng.

Thơ gởi đi rồi mà bịnh rét of nàng không chịu dứt. Thu Cúc khuyên mẹ đến thầy thuốc Tây coi mạch đặng uống thuốc. TV cũng muốn lắm ngặt vì tiền đã gần hết, if đi thấy thuốc đã tốn tiền thầy rồi lại còn tốn tiền thuốc nữa, bởi vậy Thu Vân dục dặc không chịu đi. Thu Cúc cứ theo năn nỉ hối thúc hoài nàng mới nhứt định liều tốn 3 đồng bạc, đặng đến thầy thuốc coi mạch. Thầy thuốc coi rồi nói nàng bị rét chớ chẳng có bịnh chi khác. Ông khuyên nàng nên tiêm thuốc ký ninh ít nữa là năm bảy mũi nàng mới mạnh được. Nàng than không có tiền. Ông hỏi căn cước, hay nàng là vợ 1 thầy thuốc vì rủi ro phải vong thân giữa biển, bởi vậy ông làm nghĩa không ăn tiền, biểu nàng mỗi ngày lại ông tiêm thuốc giùm cho.

Thu Vân nhờ có tiêm thuốc nên mới hết nóng lạnh. Thầy thuốc tiêm thuốc ký ninh cho nàng 5 mũi rồi ổng lại còn làm phước tiêm thêm cho nàng 5 mũi thuốc bổ nữa, bởi vậy trong 10 ngày thì nàng đã hết bịnh mà lại trong mình khoẻ khoắn như thường.

Thu Cúc thấy mẹ mạnh thì mừng rỡ, tính chuyện đi về ông nội lăng xăng. Nó không dè trong mấy ngày ở tiêm thuốc đó, tuy thầy thuốc không ăn tiền, song mẹ nó phải xuất tiền cho hai Thình mua gạo mua cá ăn mỗi bữa, nên chừng mạnh rồi trong túi còn có 5 đồng bạc.

Nàng lại nhà thầy thuốc mà tạ ơn rồi tính sáng bữa sau dắt con về Nha Mân. Hai mẹ con bây giờ còn có 1 cái áo với 1 cái quần mặc trong mình đó mà thôi, chớ chẳng có y phục nào khác nữa mà thay đổi. Tuy vậy mà còn được hai cái gối gòn với hai cái mền nỉ. Thu Vân cậy hai Thỉnh đem hai cái mền nỉ ấy đi kiếm người đổi cho nàng 1 cái quần vải 1 cái áo vải và cho con Thu Cúc cũng 1 cái quần vải 1 cái áo vải đặng mẹ con có đồ mà thay.

Hai Thình đi 1 buổi mới đem về cho nàng 1 cái áo với 1 cái quần bằng vải đen dày, và cho Thu Cúc 1 cái áo cụt vải trắng với 1 cái quần cẩm tự đen cũ xì.

Đến khuya, hai mẹ con thức dậy thay áo đổi quần. Thu Vân mặc đồ vải, cái áo rộng lại dài tay nên coi dị tướng lắm.

Còn Thu Cúc mặc bộ đồ vải of nó cứ đi qua đi lại ngắm nghía hoài rồi lại gần mẹ cưới nói rằng:

- Mình bận đồ như vầy mới gạt ông nội được chớ, phải không má? Cha chả? Rủi mà may, chớ chi mình tìm được chi Thu Ba nữa, thì đâu có cái mền nào khác mà đổi áo quần cho chỉ bận.

Thu Vân đang buồn mà nghe con nói như vậy thì nàng bắt tức cười. nàng xếp quần áo of nàng với of Thu Cúc gói làm 1 gói và kêu hai Thình dậy cậy đưa giùm ra ga xe lửa. Hai Thình muốn kêu xe kéo đi. Thu Vân than hết tiền, nên dắt nhau đi bộ. Đi dọc đàng, Thu Vân cứ theo căn dặn hai Thình ráng hỏi thăm giùm việc con Thu Ba, như biết nó ở đâu thì làm ơn cho hay liền.