ẫn nằm dài trên chiếc tràng kỷ bề bộn báo chí trong phòng giấy của bố, Lêa nghe qua cánh cửa phòng khách để mở phần cuối bài diễn văn của Eđua Đalađiê (Thủ tướng Pháp năm 1939) phát trên đài:!!!"... Chúng ta tiến hành chiến tranh vì người ta bắt buộc chúng ta phải tiến hành. Mỗi một chúng ta ở vào vị trí của mình trên mảnh đất nước Pháp, trên mảnh đất của tự do, nơi sự tôn trọng phẩm giá con người tìm thấy mọt trong những nơi ẩn náu cuối cùng. Các bạn sẽ liên kết mọi nỗ lựccủa mình trong một ý thức sâu xa về đoàn kết và hữu ái vì vận mệnh của tổ quốc. Nước Pháp muôn năm!"

Clôđơ đờ Acgila ngồi cạnh tràng kỷ trên một chiếc ghế thấp, một cánh tay bị gãy đeo băng.

- Giá không có cái cánh tay đáng nguyền rủa này thì anh đã cho bọn Đức bẩn thỉu ấy biết một người lính Pháp có thể làm gì.

- Nhưng cũng lỗi tại anh nữa đấy, anh cần gì phải bắt con ngựa cái già tội nghiệp của ông bác anh phi như điên?

- Em nói có lý. - Chàng trai đáp, giọng tội nghiệp - Biết em yêu anh và nhận lấy anh, anh sung sướng tới mức cảm thấy cần phảo phi nước đại, cần phải thét to lên, trong lúc phi như bay, niềm hạnh phúc được em yêu...

- Clôđơ tội nghiệp, hai chúng ta làm thành một cặp què quặt đẹp đôi thật.

- Chắc hẳn em không thích như vậy, nhưng anh thì sung sướng về cái tai nạn ngu ngốc này vì nó cho phép anh lợi dụng em trong lúc những kẻ khác say mê em đều đã ra trận cả. Em đã nói chuyện với bố mẹ về việc đính hôn của hai chúng ta chưa? Anh đã kể hết với Cami và cô ấy bảo anh cô ấy rất sung sướng có em làm chị.

- Sao anh lại nói với cô ấy? Em muốn chuyện đó chỉ có hai chúng ta biết cho tới khi ba em chấp thuận! - Lêa giận dữ nói.

- Nhưng, em yêu, Cami là em gái anh, bao giờ anh cũng nói với cô ấy...

- Trong việc này thì anh phải lặng im.

- Sao có lúc nom em dữ dằn thế... Em vốn rất dịu dàng kia mà!

- Tôi không dịu dàng. Tôi không muốn thiên hạ biết công việc của riêng tôi.

- Nhưng Cami không phải là thiên hạ.

- Ồ! Đủ rồi, anh làm tôi bực mình với Cami của anh! Anh đi đi, để tôi một mình.

- Lêa...

- Anh đi đi, tôi mệt lắm.

- Đúng thế, anh quên khuấy đi mất, anh là một con vật, em tha lỗi cho anh... Em nói đi, em có tha lỗi cho anh không?

- Có, có.

- Cảm ơn, em yêu quý, hẹn ngày mai. - Clôđơ vừa nói vừa cầm lấy bàn tay mà nàng chìa ra không mấy hào hứng.

- Đúng thế, hẹn ngày mai.

Một lát sau, Pie Đenmax bước vào.

- Con gái bị thương của ba, thế nào rồi?

- Rất tốt, thưa ba, nhưng con muốn chấm dứt đi thôi, con thấy như có kiến bò khắp người.

- Con hãy kiên nhẫn, mèo con của ba ạ, con hãy nhớ câu nói của Kiplinh (Nhà văn Anh)...

-... "Vì quá vội vã nên con rắn vàng muốn nuốt mặt trời đã thất bại".

- Ba thấy con không quên những lời khuyên của ba. Con hãy làm đúng thế trong đời sống, con sẽ thấy là đúng đắn đến chừng nào.

- Con tin chắc như vậy. - Lêa đáp trong tiếng thở dài.

Pie Đenmax ngồi xuống sau bàn làm việc, đeo kính vào, lật lật mấy tờ báo, giở giở mấy tranh giấy, mở ngăn kéo rồi lại đóng vào, trầm ngâm nhìn lên trần nhà, đứng dậy, rồi đi ra tận cửa sổ lớn.

- Ngày mỗi lúc một rút ngắn lại. - Ông nói như thể nói với chính mình trong lúc ánh mắt vẫn nhìn ra vườn.

Lêa chăm chú nhìn cái bóng cao lớn của ông bố. Nàng cảm thấy đôi vai lực lưỡng của ông hơi rút lại, mái tóc ông xạm đi nhiều. Một cách kỳ lạ, nàng thấy ông yếu ớt hơn. Nàng bật cười vì ý nghĩ ấy. Yếu ớt, Pie Đenmax, người có thể nâng một mình cả một thùng rượu nho, hạ những gốc thông nhanh và khéo chẳng kém gì người thợ rừng giỏi nhất, mà lại yếu ớt?

- Ba ơi! - Nàng thốt lên, trong lòng dào dạt yêu thương.

- Gì con?

- Con yêu ba.

- Con yêu ba mà lại muốn chia tay với ba. - Ông quay đầu lại, và bước về phía nàng.

- Hai cái đó không phải là một.

Pie Đenmax thở dài và ngồi xuống chiếc ghế thấp, Ghế cọt kẹt dưới sức nặng của ông.

- Con tin chắc là con muốn lấy cái anh chàng gãy tay ấy?

Lêa không đáp nhưng cúi thấp đầu, vẻ nũng nịu.

- Phải chăng vì giận hờn mà con muốn lấy chồng?

Lêa đỏ mặt, lắc đầu đối với mái tóc rối bù.

- Hôn nhân là việc hệ trọng, nó quyết định cả một đời người. Con đã suy nghĩ kỹ chưa?

Bằng mọi giá, phải làm cho cha nàng tin là nàng say mê Clôđơ thực sự, và "vụ Lôrăng" là một việc đã qua, là một trò trẻ con đã bị quên lãng.

- Trước kia, con không hiểu rõ Clôđơ. Khi gặp anh trong vũ hội, con cảm thấy chính con yêu anh ấy, còn đối với người anh em họ của anh thì con chỉ có một tình bạn nồng nhiệt mà con đã lầm lẫn với tình yêu.

Pie Đenmax nhìn con gái với vẻ ngờ vực.

- Thế mà tối hôm nọ, ở chỗ giá chữ thập, ba thấy con có vẻ say mê khác hẳn hôm nay.

Lòng Lêa thắt lại và nàng sợ không đủ sức lực để tiếp tục diễn vở hài kịch này.

- Tối hôm ấy, ở chỗ giá chữ thập, con bực tức, giận dữ Lôrăng đã không đích thân báo cho con biết anh ấy lấy vợ, trong lúc con đinh ninh anh say mê con, còn con thì giả đò làm duyên làm dáng vơi anh ấy. Anh ấy cưới vợ, việc đó chẳng can hệ gì đến con. Vả lại, anh ấy khó chịu tới mức con phải tự hỏi làm sao Cami có thể chịu đựng nổi.

- Ý kiến của ba đúng là như thế. Ba thấy đối với một cô gái như con thì một trong hai anh em Lôphevrơ tích hợp hơn.

- Nhưng ba ơi, họ chỉ là bạn bè thôi mà!

- Bạn bè ư? Con gái tội nghiệp của ba, con chẳng hiểu cái gì về đàn ông hết. Hai đứa ấy say mê con đến điên cuồng lên và không phải chỉ có chúng mà thôi. Bây giờ, con phải ngủ đi. Chúc con ngủ ngon giấc, con mèo con của ba.

Sẵn sàng nghe lời, nàng nằm xuống ngủ rất nhanh, trong lúc nghĩ rằng được một ông bố mà mình rất mực yêu mến gọi mình là "mèo con của ba" thì quả là thú vị.

Chẳng bao lâu Lêa bình phục và đi dạo chơi trên các cánh đồng, thường là cùng với Clôđơ. Mùa hái nho sắp tới và như mọi năm, Môngtiac lại hoạt động tấp nập. Mùa thu năm ấy, các chàng trai đi vắng và phụ nữ thay thế họ. Trong mấy ngày, chiến tranh bị đẩy lùi xuống hàng thứ yếu: nho không thể nằm ngoài ruộng...

Cơn giông uy hiếp cánh đồng. Clôđơ cố hết sức mình làm cho xong mọi việc trước khi giông nổ ra. Không một ai nghỉ giải lao vào lúc bốn giờ như thường lệ. Phải hái nho cho xong trước cơn giông. Nhưng đến năm giờ, những giọt mưa đầu tiên bắt đầu rơi và ngay sau đấy, mưa trút xuống như thác, buộc phải ngừng công việc. Xe bò chở những thùng đầy ắp nho vội vã được đưa về các khu nhà phụ rộng lớn.

Trong một kho lúa, người ta kê những dãy bàn dài trải khăn trắng tinh, bày ê hề nào patê, thịt gà, pho mát, những liễn xúp bốc khói và những bầu rượu vang. Trước khi vào bàn, những người hái nho rửa tay trong một thùng phuy lớn chứa đầy nước đặt cạnh cửa. Rồi đến ngồi trên các dãy ghế dài quanh bàn.

Pie Đenmax chủ toạ bữa ăn, còn Idaben, một chiếc tạp dề lớn màu trắng phủ ngoài tấm áo dài mùa hạ thì lo phục dịch với sự giúp đỡ của Phrăngxoadơ, Lôrơ và bà già Ruýt. Lêa, bàn tay có chỗ bị phồng rộp do hăng hái hái nho, đến ngồi cạnh ông bố. Nàng rất thích những bữa tiệc như thế này trong kho lúa vào mùa hái nho. Hàng năm, hội hái nho kéo dài mấy ngày liền. Tất cả nam nữ thanh niên trong vùng gặp nhau, ca hát, nhảy múa. Nhưng năm nay thì không còn lòng dạ nào nữa. Số đông những người dự tiệc là phụ nữ, và mấy ông già. Chắc hẳn ai nấy đều nghĩ tới những người vắng mặt và không khí vui tươi những mùa nho trước nên bữa ăn bắt đầu trong im lặng. Nhạy cảm với nỗi buồn đè nặng lên đám đông, Pie Đenmax đứng dậy, nâng cốc và nói:

- Chúng ta cùng nhau uống chúc sức khoẻ binh sĩ chúng ta và vui vẻ làm công việc mà họ không thể không làm.

- Chúc sức khoẻ binh sĩ chúng ta. - Mọi người đồng thanh đáp lại.

Lêa đặt tay lên đầu gối ông bố. Ông nâng cốc một lần nữa, hoàn toàn chỉ vì nàng và nói nhỏ:

- Con yêu quý, ba uống chúc con hạnh phúc.