ột vài lần Xa-ít đã đến trước ngôi nhà của gia đình Phe-phai-e-vec, nhưng vẫn không dám bước lên cầu thang gọi cửa. Mặc dù Xê-vim đã mời anh, anh vẫn không biết anh sẽ phải nói gì khi người ta mở cửa đón anh. Tuy Xê-vim đã nói rằng mẹ cô là một người dân chủ, còn cha cô là một người theo chủ nghĩa tự do... Nhưng ai mà hiểu được họ, những người tự do và dân chủ hiện nay? Xa-ít đứng giậm chân tại chỗ, như cầu thủ bóng đá chuẩn bị sút phát mười một mét.

Đứng lảng vảng khoảng một tiếng rưỡi quanh ngôi nhà, cuối cùng lấy hết tinh thần anh mạnh dạn bước vây cổng, vừa định đưa tay bấm chuông thì bỗng nhiên cánh cửa mở ra và từ trong nhà một người trẻ tuổi bước ra. Một sức mạnh vô hình đẩy bật anh lên cầu thang. ''Có lẽ, đó là anh cả của Xê-vim'',- Xa-ít thầm nghĩ, sau đó chờ một lúc rồi rón rén đi xuống cầu thang. Cánh cửa lại mở ra, và lần này có hai người đàn ông đứng tuổi, xấp xỉ cha mẹ Xê-vim, đi ra, xa-ít lao vụt ra phố và ngừng lại do dự. Lúc đó cánh cửa lại tiếp túc mở ra một, hai, thậm chí đến ba lần, và mỗi lần đều có những người đàn ông bước ra.

Sau một giờ Xa-ít đi lang thang một cách vô nghĩa xung quanh ngôi nhà, mãi đến lúc anh lấy lại được quyết tâm. Anh liều mạng chạy đến chỗ chuông gọi cửa, vừa đưa tay ra, thì ai đó đã ấn chuông trước anh, Xa-ít lo sợ quay lại: đứng ngay sau anh là ba người thanh niên lực lưỡng.

- Mày cần gì ở đây, hả công tử bột? – một người trong bọn hỏi.

- Xin lỗi, có lẽ các ông nhầm tôi với ai đó.

- Mày từ đội bóng nào?- người thứ hai hỏi.

- Từ đội bóng? Tôi không từ đội bóng nào cả, mà tại sao tôi lại phải từ đội bóng mới được chứ? Tôi từ tự mình đến. Tôi có vinh dự được nói chuyện với ai vậy? Đúng lúc đó cánh cửa mở tung ra, nuốt chửng ba chàng trai lực lưỡng, rồi ngay lập tức lại đóng sầm vào, như có bộ phận tự động vô hình làm việc.

Xa-ít bối rối bước ra phố, đi đi lại lại, nghiền ngẫm về bài toán: ''Sao ba giờ có sáu người đi vào và năm người đi ra khỏi nhà của gia đình Phe-phai-e-vec, vậy có bao nhiêu người có thể vào nhà trong một ngày?... Dừng lại đã! Và tại sao vào đây chỉ toàn là đàn ông?''. Không, Xê-vim của anh không thể sống trong căn nhà này được! Bài toán không thể giải được bằng các phương pháp toán học.

Xa-ít nhìn quanh hy vọng tìm được câu trả lời, thì trông thấy một cửa hàng cạnh đó liền đi vào:

- Xin lối,- anh lịch sự hỏi người chủ hiệu,- mong ông cho biết, cô Xê-vim sống ở ngôi nhà nào?

- Cô Xê-vim nào mới được chứ? Gri-phôn? hay là Xêvim Vxe-dna-i-ka?[1] Hay là Xê-vim Bôn-sa-i-a?[2] Xê-vim Ku-di-u-trơ-na-i-a?[3] Xê-vim giơ-va-trơ-ka?[4] Hay là vợ ông bán thuốc? Ở phố chúng tôi cứ hai cô thì một cô có tên là Xê-vim.

Người chủ hiệu thầm nghĩ, nếu anh chàng cò hương này là cầu thủ bóng đá, thì chắc anh ta tìm Xê-vim Gri-phôn.

Xa-ít chỉ ngôi nhà của gia đình Phe-phai-e-vec:

- Nếu tôi không nhầm thì có lẽ cô ta sống trong ngôi nhà này.

- A-a-a, thế thì đúng là anh cần tìm cô Gri-phôn.

- Không, không, họ của cô ta bắt đầu bằng chữ ''phờ''.

- Có phải là Phe-phai-e-vec không?

- Đúng, đúng rồi.

- Thế anh ở đội bóng nào?

Xa-ít sực nhớ là người ta cũng đã hỏi anh như thế nên không giấu vẻ ngạc nhiên:

- Tại sao tất cả đều nghĩ rằng tôi ở đội bóng nào đó?

- Thế thì anh cổ vũ cho đội nào?

- Chắc là anh ta cổ vũ cho đội bóng của cô Xê-vim Gri-phôn,- người chủ hiệu thầm nghĩ.

Còn một người bán hàng khác, chăm chú nhìn Xa-ít nói:

- Người này không chơi cho đội bóng nào ở Xtam-bun và Ang-ca-ra cả. Tôi biết mặt tất cả các cầu thủ. Anh ta hoàn toàn không phải là cầu thủ bóng đá.

Xa-it không tiếp tục nghe hỏi nữa. Sau khi cám ơn người chủ hiệu, anh bước ra phố và đi về phía ngôi nhà của Xê-vim. Và thật may mắn, vì vừa đúng lúc đó người thiếu nữ xuất hiện trên ban công.

- Mẹ ơi!- Cô ta hét lên.- Lại đây mau lên?... Cái anh chàng muốn lấy con đây này!

Đúng lúc bà mẹ Me-khơ-du-re ra đến ban công, thì ở chỗ ngoặt Xa-ít vấp chân vào nhau và suýt nữa ngã sóng xoài xuống mặt đường với cả thân hình dài một trăm tám mươi tư centimét của mình.

- Không hiểu sao mẹ không thấy thích cái anh chàng cao kều, đần độn này cho lắm,- bà mẹ lẩm bẩm.

Xê-vim gọi vào trong phòng.

- Này, các anh ơi, ra đây mau lên! Em chỉ cho xem người chồng chưa cưới của em.

Trên ban công xuất hiện ba chàng trai vạm vỡ.

- Hóa ra thằng ngốc này muốn lấy em làm vợ?- A- khơ-met Xte-na hỏi.

- Thế nào, mày ghen hả?- Nat-gi Vô-dô-lây, thủ môn của đội bóng B.L., khẽ cười mỉa.

- Lại còn thế nữa,- A-khơ-met càu nhàu.

- Đừng nghe cậu ta, Xê-vim, cậu ta đang ghen đấy,- Nat-gi lại nói - Còn chàng trai kia trông cũng ra dáng thanh niên đấy chứ, chỉ phải cái gầy quá. Nhưng không sao, người ta vẫn nói rằng, những người gầy là những kẻ đam mê say đắm...

- Không sao, trông hắn cũng được đấy. Bây giờ cô dễ kiếm được chú rể ngoài đường phố đâu,- Mu-xta-pha Bôn-tơ, cầu thủ ghi nhiều bàn nhất của đội bóng B.L. nhận xét.

Nếu không bận thì chắc chắn là Xê-vim đã mời Xa-ít vào nhà, hoặc ít nhất thì cô cũng đã chạy ra gặp anh. Nhưng thật không may là hôm nay cô cần phải gặp các cầu thủ và ngài tổng giám đốc câu lạc bộ B.L. Di-un-đa Bôn-tun để bàn về việc làm thế nào lôi kéo được anh chàng hậu vệ Ô-de-ra Bre-vnô của đội bóng L.B.T.[5] về với đội B.L Đội bóng ''Luôn bị thiếu thốn'' là đối thủ chính của đội B.L. và cuộc đua tài thường xuyên giữa hai đội không chỉ diễn ra trên sân cỏ, mà còn ở cả hậu trường của nền thể thao bóng đá. Chỉ có Xê-vim có thể hoàn thành được nhiệm vụ này, và ngài Di-un-đa Bôn-tun rất hy vọng ở cô. Trước đây, chính cô cũng đã lôi kéo được A-khơ-met- nay là niềm tự hào của đội bóng B.L. và của đội tuyển quốc gia.

Buổi gặp mặt hôm nay được tiến hành một cách kín đáo không để ngài Kha-xip biết. Người chủ gia đình Phe-phai-e-vec hết sức lo lắng cho danh dự của gia đình, dứt khoát cấm con gái gặp gỡ các cầu thủ bóng đá trước khi lấy chồng.

Trong khi buổi họp bí mật đang diễn ra ở nhà Xê-vim thì Xa-ít vẫn ngán ngẩm đi quanh ngôi nhà. Anh hiểu rằng, không bao giờ anh đủ can đảm bước qua ngưỡng cửa ngôi nhà này, và quyết định gọi bằng điện thoại. Dĩ nhiên là bằng điện thoại anh sẽ dễ nói hơn về tất cả những gì đang tràn ngập tâm hồn anh. Anh sẽ kể cho Xê-vim về những tình cảm của anh và hỏi thẳng xem cô ta có đồng ý trở thành vợ anh không. Và nếu cô ta không đồng ý thì anh sẽ tự sát để kết thúc cuộc đời của mình...

Xa-ít không thể gọi từ điện thoại công cộng ngoài phố được. Khi tỏ tình, con người bao giờ cũng thích được cô đơn. Thuê tắc-xi, anh lao về nhà... Thật là may, ở nhà không có ai cả.

Anh tìm thấy số điện thoại của gia đình Phe-phai-e-veo trong sổ tra cứu và run run quay số.

Đôi khi những sự trớ trêu của kỹ thuật hiện đại lại gây ra điều bất hạnh cho cuộc sống con người. Lần này cũng đã xảy ra như vậy: lẽ ra phải nối dây nói với gia đình Phe-phai-e-vec thì người ta lại nối với nhà máy dệt bít tất.

- A- lô!- một giọng đàn ông dễ chịu trả lời anh.

- Ông có thể gọi giúp cô Xê-vim tới chỗ điện thoại được không?

- Tất nhiên...

Một lát sau trong ống nghe đã vang lên giọng phụ nữ.

- Em nghe đây.

- Chào cô Xê-vim.

- Chào anh.

- Cô sống thế nào?

- Cám ơn, vẫn bình thường.

Cô nữ công nhân Xê-vim vẫn thường được các chàng trai gọi điện thoại đến nói chuyện. Nhưng người đốc công rất không thích những cuộc nói chuyện loại này, vì thế cô ta không muốn đứng lâu ở chỗ máy điện thoại.

- Xê-vim, tôi làm phiền cô phải không...- Xa-ít bắt đầu nhưng anh bị ngắt lời vội vã:

- Hãy nói nhanh lên, anh cần gì, em rất vội.

Những lời tỏ tình cứ thế tuôn ra từ miệng anh, nhưng vì quá sợ hãi nên anh cứ nghẹn lại:

Tôi... tôi...- Xa-ít nói, chần trừ,- muốn làm phiền cô, bởi vì...

- Nhanh lên.

- Tôi muốn cưới cô làm vợ!- Xa-ít buộc miệng nói, đến chính anh cũng không ngờ, rồi nhắm mắt, im lặng.

Cô Xê-vim ''Thứ hai'' này thở dài vào ống nghe, không biết cần phải nói gì, và cố hình dung xem anh bạn nào của cô bỗng dưng lại ngỏ ý như thế.

Có thể là anh chàng theo cô về đến tận nhà hai ngày trước đây chăng? Hay có thể là một anh chàng nào đó định đùa?

- Anh nói nghiêm chỉnh đấy chứ?- Cô hỏi, khản cả giọng.

- Tất nhiên! Hết sức nghiêm chỉnh... Cô Xê-vim, tôi sẽ làm tất cả để cô được hạnh phúc...

- Tất cả đàn ông đều nói thế. Thật ra thì em không biết, có thể tin anh được không...

- Cô Xê-vim, hãy tin tôi! Hãy tin tôi!... Hãy tin tôi!- Xa-ít lập đi lập lại như đang lên cơn sốt.

- Tin suốt đời?

- Tất nhiên rồi!... Suốt đời!...

- Nhưng liều liệu, đừng có chuồn đấy... Cái anh chàng cắt tóc Xu-lây-man với cái anh chàng lái xe Nu-ri, cả anh chàng bồi bàn Khan-di nữa... đều nói sẽ lấy em làm vợ... Thế mà họ chuồn đâu cả.

- Nhưng tôi nghiêm chỉnh...- Xa-ít ấp úng.- Bởi vì tôi yêu cô.

Thành thật mà nói thì em cũng muốn lấy chồng từ lâu! Chỉ cần đó là một người đứng đắn, bác sĩ hoặc là kỹ sư, hay ít nhất cũng là một viên trung úy.

Xa-ít nhìn rất kém, nhưng nghe thì không có gì đáng phải phàn nàn cả. Ngay từ đầu cuộc nói chuyện anh đã thấy giọng của Xê-vim hơi là lạ.

- Cô khỏe chứ, Xê-vim?

- Anh nói gì thế?

- Hay là cô có bị cảm lạnh?

- Vâng, em hơi bị sổ mũi, mà em đang xúc động quá...

''Ôi, lạy trời, không lẽ lời cầu hôn của mình lại làm cho cô ta xúc động đến thế?'- Xa-ít thoáng nghĩ trong đầu.

Sáng hôm nay em máy mắt bên trái, bao giờ đó cũng là điềm may mắn,- Xê-vim ''Thứ hai'' tiếp tục nói.- Em đồng ý trở thành vợ anh, nhưng tuy vậy em cũng cần phải nghĩ thêm một chút... Chiều hôm nay em có hẹn với một sinh viên Trường Đại Học Tổng Hợp. (Anh sinh viên này, thực ra, chỉ là một anh chàng đóng giày). Em với anh ta đã lâu không đi chơi, anh ta cũng hứa là sẽ cưới em, nhưng bây giờ hình như định cúp đuôi chuồn... Vì thèm muốn tìm hiểu xem... ''Không hiểu mình nói chuyện với anh ta như thế có lịch thiệp không nhỉ?''- Cô chợt nghĩ và bắt đầu thỉnh thoảng chêm vào từ ''xin lỗi”, không cần biết có đúng chỗ hay không.

- Chiều hôm nay, xin lỗi, em hẹn, xin lỗi, với một chàng thanh niên. Nếu anh ta đến thì em xin lỗi anh, còn nếu anh ta không đến, xin lỗi, thì khi đó...

- Thế nghĩa là, hôm nay chúng ta không thể gặp nhau được? Xa-ít nói giọng yếu ớt.

- Hôm nay, xin lỗi, thì không thể... Chàng thanh niên này, xin lỗi, rất hay ghen, xin lỗi, ghen dễ sợ. Nếu anh ta, xin lỗi, nhìn thấy anh thì, xin lỗi, anh sẽ bị lôi thôi đấy. Nhưng nếu ngày mai, xin lỗi, thì có thể.

- Tôi có thể đến nhà cô được không- Xa-ít đánh bạo hỏi.

Người thiếu nữ không muốn để chàng trai sắp lấy cô làm vợ nhìn thấy túp lều tồi tàn của cô đang sống...

- Không, xin lỗi, em sẽ chờ anh ở tiệm cà phê ''Ê-tu-an”, xin lỗi, ngày mai vào sáu giờ...

Đúng lúc đó người đốc công bước vào phòng nên cô vội vàng kết thúc cuộc nói chuyện:

- Thỏa thuận thế anh nhé?

- Ừ, ừ!

- Tạm biệt anh...

- Chúc cô mọi sự tốt lành, hẹn gặp ngày mai! Xa-ít hôn vào ống nghe.

Suốt buổi chiều và cả ngày hôm sau Xa-ít không lúc nào đứng ngồi yên chỗ. ''Mình sẽ được gặp cô ta, cô ta đã đồng ý!''- Anh hết sức vui sướng, nhưng ngay lúc đó anh chợt nghi ngờ: ''Xin lỗi, tranh mất của anh?...''. Anh lao vụt đến nhà Xê-vim, đi đi lại lại xung quanh và nhìn lên những cửa sổ hãy còn sáng. Sau cửa sổ vẫn thấp thoáng nhiều bóng người. "Bóng này là Xê-vim? Còn bóng này, xin lỗi, có lẽ là anh chàng sinh viên?...''

Dậy khỏi giường một cách khó nhọc sau một đêm mất ngủ Xa-ít bắt đầu tìm hiểu xem ở Xtam-bua tiện cà phê ''Ê-tu-an'' nằm ở đâu. Hóa ra có đến ba tiệm cùng tên như vậy... mà anh thì chưa hẹn là họ cần phải gặp nhau ở tiệm nào…

''Có lẽ, đầu tiên cần phải đến tiệm ở gần nhà cô ta nhất. - Với sự nhanh trí vốn có, Xa-ít quyết định, nếu ở đó không thấy cô ta, mình sẽ thuê tắc-xi đến hai tiệm khác. Đúng năm giờ Xa-ít đã có mặt ở địa điểm gặp gỡ dự kiến. Chọn chiếc bàn ở trong góc để thuận tiện cho việc nói chuyện, anh bắt đầu ngồi chờ người vợ chưa cưới của mình.

Xê-vim ''Thứ hai'' cũng đã ngồi ở bàn bên cạnh và đang chờ đợi người đàn ông đã ngỏ lời qua điện thoại xin hiến dâng trái tim và cuộc đời cho cô cách đây một hôm. Thời gian cứ trôi mà vẫn không thấy anh ta đâu cả. Và để khỏi mất thời gian một cách vô ích cô ta bắt đầu để mắt tới các khách độc thân. Riêng Xa-it thì cô ta chẳng thèm nhìn tới: "Đồ ấy mà cũng gọi là Xa-ít đàn ông!”

Xa-ít nhìn đồng hồ: đã bảy giờ, mà vẫn không thấy người vợ chưa cưới đến. Có lẽ, đã đến lúc phải tới hai tiệm cà phê khác, nhưng nhỡ Xê-vim đúng lúc đó lại đến đây thì sao?

Xa-ít gọi người hầu bàn lại và nói:

- Một người phụ nữ trẻ sẽ đến đây, cô ta người mảnh dẻ, tóc đen, lông mày kẻ nhỏ... Anh nhớ nhắc cô ta đợi một chút, tôi sẽ quay lại... Mong anh giữ giúp cô ta lại. Nhân tiện nhắc anh, cô ta tên là Xê-vim,- Xa-ít nói thêm và hào phóng trả tiền cho người hầu bàn.

Sau khi đảo qua các tiệm cà phê khác và cũng không thấy ai cả. Xa-it quay về và ngồi vào chỗ cũ của mình.

- Thưa ngài, có thể giới thiệu với ngài một cô Xê-vim khác được không ạ?- Người hầu bàn hỏi một cách thông cảm. Chắc chắn là tôi có thể làm ngài vừa lòng...

Xa-ít đã hoàn toàn thất vọng: chắc chắn là cô ta lại hẹn hò với anh chàng sinh viên của mình rồi. Thế thì cô ta còn hẹn với mình làm gì nhỉ? Làm sao lại có thể chóng quên những cái ôm nồng cháy ở trong rạp chiếu bóng được nhỉ?... Tính ghen tuông đang bốc cháy trong hồn anh. Anh sẵn sàng làm tất cả, nếu cần anh xin hiến dâng cả tài sản của mình! Có điều, anh không biết tài sản đang trong tình trạng thế nào? Chỉ có hội đồng gia đình gồm những người già cả nhất của dòng họ Rư-gi-xưn mới có quyền sử dụng gia tài của anh.

Đến gần nửa đêm, Xa-ít không chịu đựng được nữa, anh gọi điện thoại cho Xê-vim. Mẹ cô ta bước đến bên máy. Vì bối rối nên anh ấp úng chẳng ra đầu ra đuôi gì cả...

- Tôi không hiểu anh cần gặp ai?- bà Me-khơ-du-re bực mình hỏi.

- Thưa bà, xin lỗi đã làm phiền bà muộn như vậy.

- Tôi có thể nói chuyện với cô Xê-vim được không ạ?

- Xê-vim đã đi Ang-ca-ra rồi. Ngày mai ở đó đội B.L. sẽ thi đấu. Anh có nhắn gì không?

- Vậy xin bác nói giúp là Xa-ít đã gọi điện...

- Được rồi.

- Cám ơn. Chúc bác ngủ ngon.

Chỉ sau khi đã đặt ống nghe xuống, bà Me-khơ-du-re mới đoán ra rằng, người vừa nói chuyện với bà chính là anh chàng Xa-it, người mà bà đã được nghe con gái kể đến nhàm cả tai. Thật đáng tiếc là bà đã không nói chuyện gì với anh chàng ấy.

Xa-ít treo ống nghe. Đối với anh ngay cả ánh sáng ban ngày cũng trở thành bóng tối, trên trái đất này cuộc sống không còn tồn tại nữa. Anh khóa trái cửa phòng và không trả lời một ai cả.