hích! Chích!

Chú chim nhỏ cô đơn chuyền qua lại trên cành vú sữa và luôn miệng kêu. Hương bắt gặp chú chim ấy từ mấy ngày nay, vào các buổi sáng khi cô bé giúp mẹ Hoa lo cho các em ăn sáng ở góc phòng khách. Cả ngày, và nhất là buổi sáng, phòng khách tràn ánh nắng nhờ hai khung cửa sổ, có lẽ đã được trồng từ trước khi làng cô nhi được xây lại. Chú chim nhỏ trông chẳng khác bạn chim của Hương ngày cô bé còn sống với cậu mợ Dương. Nó cũng có cái mỏ bé xíu dễ thương luôn "Chích! Chích!" và nhảy nhót không biết mỏi chân. Chỉ có điều, Hương không thể nào biết được nó có phải là bạn chim cũ của cô bé sau một thời gian tìm kiếm, đã đến chia vui cùng cô bé hay không?

Ôi! Chú chim nhỏ đã từng đến chơi với Hương khi cô bé quay nước giếng mỗi buổi sáng ngày ấy...

° ° °

Được tin bố Hương mất, cậu Dương tức tốc về quê. Đường sá quá xa xôi, khi cậu Dương về tới thì mọi chuyện đã xong xuôi. Cậu thắp nhang trước mồ bố Hương, đứng lặng một lúc rất lâu. Khi trở về nhà, cậu bàn với mẹ Hương đem cô bé về nhà cậu để cậu nuôi dạy phụ chị một tay. Mẹ Hương bằng lòng. Thế là Hương phải chia tay với mẹ, với chị Trâm, thằng Cún. Hương không muốn rời bỏ quê hương nhưng cô bé hiểu trong hoàn cảnh này, cô bé còn ở lại là mẹ còn chịu thêm một gánh nặng. Con tàu Thống Nhất đưa cậu cháu Hương qua gần hai ngàn cây số sau ba ngay đêm vất vả. Càng đi xa quê hương, cảnh sắc càng lạ mắt với Hương. Cả đến thời tiết cũng chẳng giống. Trời đang lạnh phải mặc áo ấm, chỉ qua một cái đèo dài đã trở nên nóng nực. Cuối cùng, tàu vào ga cuối, hai cậu cháu gọi xích lô về nhà cậu Dương ở ngoại ô thành phố.

Gia đình cậu Dương có bốn người: cậu mợ Dương và hai em Hằng, Dụng. Là vai em nhưng Hằng lớn hơn Hương hai tuổi, còn Dụng thì nhỏ hơn một tuổi. Con chị người mảnh khảnh như Hương nhưng thằng em lại to lớn, bậm trợn. Tính nết hai đứa cũng khác nhau, một đứa hiên lành ít nói, đứa kia hung hãn, hay gây sự. Cậu Dương nói với Hương rằng vì đang giữa năm học nên Hương cứ ở nhà, phụ giúp mợ được việc gì thì giúp, qua năm sau cậu sẽ xin cho Hương đi học. Cậu còn gọi chị em Hằng, Dụng ra căn dặn phải thương yêu chị Hương. Con Hằng gật đầu nói "Dạ" trong khi thằng Dụng cười hì hì...

Những tuần lễ đầu tiên qua đi...

Một buổi tối, vừa thiu thiu ngủ, Hương giật mình tỉnh dậy vì tiếng cãi cọ của cậu mợ Dương. Tuy hai người lớn đã cố nói nhỏ, nhưng những âm thanh gay gắt vẫn nghe rõ trong cảnh tĩnh mịch của vùng ngoại ô. Cậu Dương nói: "Nó là cháu ruột tôi". Mợ Dương cười mỉa: "Nhưng nó có phải là con tôi đâu! Trong khi nó vẫn là một miệng ăn và tôi phải chi tiền chợ!"... Hương hiểu ngay là sự có mặt của mình đã làm cho mợ Dương khó chịu. Cô bé tủi thân nhớ mẹ, nhớ chị Trâm và thằng Cún ở cách xa mình đến gần hai ngàn cây số. Cô bé chỉ biết khóc âm thầm.

Chú chim nhỏ chỉ đến có một mình. Lần đâu tiên trông thấy nó, Hương đã nghĩ: "A! Một con chim mồ côi giống mình đây mà!". Chú chim nhỏ nhảy chuyền trên cành khế bên giếng nước, luôn miệng "Chích! Chích!". Hương vừa quay nước giếng lên thùng phuy cho cả nhà dùng, vừa trò chuyện với chú chim nhỏ. Cô bé nói với chim và tưởng tượng ra những câu trả lời của chim:

- Chim ơi! Chim thấy chị Hương quay nước giếng giỏi không?

- Chích! Giỏi lắm! Chích! Nhưng cũng tội nghiệp lắm.

- Chị Hương tự nghĩ ra việc làm cho mình đấy chim ơi. Để mợ Dương hiểu là chị Hương cũng góp phần làm công việc trong gia đình. Để mợ đừng ghét chị Hương. Chim có hiểu không?

- Hiểu rồi! Chích! Chị Hương ngoan lắm! Chích!

Lâu ngày, Hương xem chú chim nhỏ như bạn. Cô bé hay để dành những hạt thóc trong khi nhặt sạn gạo thổi cơm, để làm quà cho chim. Cô bé rải thóc xuống sân giếng, gọi: "Chích! Chích!". Chú chim nhỏ liền đáp xuống. Chú vừa mổ thóc vừa nghển cổ, dáo dác nhìn Hương, nhìn chung quanh. Hương nói với chim:

- Chim ơi đừng sợ. Chị Hương không làm hại chim đâu.

Một hôm Hương đang quay nước thì cái gầu bị đứt dây, rơi tòm xuống giếng. Giếng sâu hàng chục thước, cô bé chẳng biết làm cách nào để vớt gầu lên được. Mợ Dương nghe báo, cau mặt. Mợ túm lấy tóc Hương, tay cầm cây chổi lông gà quất túi bụi vào lưng, vào mông cô bé. Mợ mắng Hương:

- Đồ ăn hại! Đồ phá phách! Sao mày cứ như cái gai trước mắt tao thế hả?

Hương đau lắm. Nếu sự đau đớn của thể xác là một thì nỗi đau trong tâm hồn cô bé phải gấp nhiều lần hơn. Nhưng cô bé không dám khóc mà chỉ van xin:

- Con xin lỗi mợ. Mợ tha cho con.

Những lằn roi lại giáng xuống người cô bé:

- Tha này! Tha này!

Buổi chiều cậu Dương đi làm về, thấy Hương ủ rũ, cậu hỏi:

- Cháu làm sao vậy?

Hương đáp dối:

- Dạ, cháu thấy trong người khó chịu...

- Vậy thì để cậu lấy thuốc cho cháu uống.

Hương thấy thương cậu Dương quá. Cô bé cứ phân vân mãi, không biết mình có nên nói với cậu, xin cậu cho trở về quê nhà với mẹ, no đói cực khổ có nhau không?

Một buổi sáng chủ nhật, Hương vẫn quay nước giếng và đợi chú chim nhỏ bạn mình đến chơi.

Chích! Chích!

Hương sung sướng nhìn chim và lại trò chuyện với chim đồng thời tưởng tượng ra lời đáp của chim:

- Chim ơi! Hôm nay chị Hương có nhiều thóc cho chim ăn đấy. Lại có cả mấy hột đậu xanh nữa

- Chích! Thích quá đi! Chích! Thành ra chim còn sướng hơn cả chị Hương nữa.

- Đúng rồi! Chim có một mình nhưng chim được chị Hương chăm sóc. Còn chị Hương phải lủi thủi ngày này qua ngày nọ. Chị Hương nhớ quê lắm, nhớ mẹ, nhớ chị Trâm, nhớ thằng Cún lắm...

Hương rải thóc xuống sàn giếng. Chim sà xuống mổ thóc và nghển cổ nhìn cô bé như mọi khi...

Chợt: Vút...!

Một viên sỏi nhỏ từ trong nhà bay ra, trúng sàn giếng và vang lên. Chú chim nhỏ đang ăn thóc hoảng hốt đập cánh bay vút lên cây khế rồi lại vỗ cánh bay mất dạng.

Từ trong nhà, thằng Dụng chạy ra tay cầm cái ná thung. Nó tắc lưỡi tiếc rẻ:

- Suýt chút nữa em hạ được con chim rồi!

Hương ôm ngực vì sợ. Cô bé bảo Dụng:

- Con chim ấy là bạn của chị. Dụng đừng bắn chết nó tội nghiệp lắm!

- Hì hì! Chị Hương nói nghe mắc cười quá. Người mà làm bạn với chim à. Nó mà tới nữa, em lại bắn.

- Không! Dụng đừng làm thế, ác lắm!

- Em cứ bắn đấy! Em cứ bắn! Em bắn để lấy thịt chim rán cho ba nhắm rượu.

Mấy buổi sáng sau đó, không thấy chú chim nhỏ đến nữa, Hương vừa mừng vừa nhớ. Thật ra, Dụng đi học buổi sáng, chim chỉ cần tránh mặt vào sáng chủ nhật thôi. Nhưng làm sao chim hiểu được điều ấy, còn Hương thì chẳng biết làm cách nào cho chim hiểu.

Buổi sáng chủ nhật lại tới, Hương thầm mong chim đừng tới với mình, trái với ngày thường cô bé vẫn muốn nhìn thấy chim. Nhưng ác nghiệt thay, Hương đang quay nước thì nghe tiếng "Chích! Chích!" trên cành khế. Cô bé nhìn lên, trông thấy chú chim bạn mình đang đậu trên đó. Hương lấy vội gói thóc trong túi ra rải xuống sân và nói:

- Chim ơi! Chim xuống ăn nhanh lên rồi hay đi ngay nhé. Ngày mai chim hãy đến chơi với chị Hương lâu hơn.

Chim sà xuống...

Hương nhìn về phía cửa bếp. Cô bé bắt gặp Dụng lấp ló nơi đó, chiếc ná thung đã giương lên, căng dây. Cô bé vội kêu lên:

- Đừng bắn, Dụng ơi!

Nghe tiếng Hương, chú chim nhỏ kịp bay vụt lên trước khi viên sỏi từ chiếc ná thung bay đến chỗ nó đang mổ thóc. Không bắn được chim, Dụng ném ná thung, lăn ra vừa khóc và kêu:

- Má ơi! Chị Hương ăn hiếp con nè má ơi!

Mợ Dương từ trên nhà chạy xuống. Mợ chẳng hỏi han Hương câu nào. Mợ túm tóc Hương, tay kia vớ cây củi và cứ thế quất túi bụi vào người cô bé.

- Đồ ăn bám! Mày dám chọc ghẹo con trai tao nữa hả? Từ nay nhớ mà chừa nghe chưa?

Hương cắn răng chịu đựng trận đòn.

Tối hôm ấy Hương bị nóng sốt. Khi chăm sóc cho cháu, cậu Dương phát hiện ra những lằn roi trên người Hương và cô bé đành phải kể hết sự thật.

Cậu và mợ Dương cãi nhau một trận kịch liệt.

Vài hôm sau, cậu Dương dẫn Hương đến làng cô nhi xin được gởi cô bé với lý do đặc biệt. Hương được giao cho mẹ Hoa. Mẹ Hoa dẫn Hương về ngôi nhà lợp ngói thật đẹp có tấm bảng nhỏ ghi số 8. Mẹ Hoa gọi chín đứa bé khác đã ở sẵn trong nhà ra chào Hương bằng chị và mẹ dạy Hương:

- Từ nay con gọi mẹ bằng mẹ và gọi các em đây là em. Con sẽ là chị hai của chúng nó...

° ° °

Chích! Chích!

Chú chim nhỏ đến chuyền trên cành vú sữa bên ngôi nhà số 8 của mẹ con Hương vào mỗi buổi sáng, bây giờ đã trở thành bạn mới của cô bé. Những hôm có thóc, Hương rải xuống nền gạch ngoài hiên, chú chim liền đáp xuống mổ thóc. Cô bé cùng lũ em đứng sau khung cửa sổ nhìn ra thích thú. Chú chim mổ thóc, cái đầu nghển lên nhìn quanh, y hệt như bạn chim của Hương ngày trước. Cô bé tự hỏi: hay đấy chính là bạn chim cũ của mình?

Hương nói chuyện với chú chim bằng tưởng tượng:

- Bây giờ chị Hương đã có mẹ, có các em rồi, chị Hương không còn khổ nữa..

- Chích! Thế chị Hương có còn nhớ mẹ, nhớ quê không?

- Sao lại không! Chị Hương nhớ lắm chứ. Mẹ Hoa bảo bao giờ có điều kiện mẹ sẽ đưa Hương về thăm quê đây...

- Chích! Thích quá! Thích quá!

Bỗng một hôm mẹ Hoa bảo Hương mặc quần áo đẹp rồi theo mẹ lên phòng khách lớn của làng cô nhi. Ở đó đã có mẹ giám đốc ngồi nói chuyện với cậu mợ Dương và cả hai em Hằng, Dụng. Hương chào cậu mợ rồi ngồi nép vào bên mẹ Hoa.

Me giám đốc nói với Hương:

- Cậu mợ con đến xin đón con về đó Hương à.

Hương nắm tay mẹ Hoa, nép sát hơn vào người mẹ.

Cậu Dương nói:

- Cậu đã phân tích phải trái cho mợ nghe và mợ đã ân hận...

Mợ Dương lấy khăn thầm nước mắt:

- Đùng oán giận mợ nghe Hương. Mợ hứa sẽ thương yêu nuôi dạy cháu như con vậy.

Mẹ giám đốc hỏi:

- Thế nào? Con bằng lòng về với cậu mợ chứ?

Hương nhìn mẹ Hoa. Nước mắt cô bé đã lăn dài, cô bé tin là mợ Dương nói thật lòng. Nhưng cô bé cũng đoán chắc là mẹ Hoa đang rất hồi hộp. Mấy tháng sống với mẹ Hoa, Hương đã xem người mẹ nuôi như mẹ ruột. Thời gian ấy cũng đã tạo nên tình thương yêu của Hương với chín đứa em. Tất cả nơi đây, cả hai mươi ngôi nhà mang số, cả mẹ giám đốc, cả các mẹ ở những nhà khác, cả những đứa trẻ mồ côi ở những nhà khác... đều đã trở thành thân thương với Hương.

Mẹ Hoa cũng lên tiếng hỏi Hương:

- Con về với cậu mợ chứ, Hương?

Hương nghẹn ngào:

- Không! Con ở lại đây với mẹ, với các em con...

Dỗ danh mãi không được, mọi người đành phải chiều ý Hương, trước mắt vẫn để cho cô bé ở lại làng cô nhi thêm một thời gian nữa.

Lúc chia tay, Hương nắm tay Hằng, xoa đầu Dụng. Chợt nhớ đến chú chim nhỏ ngày nào, cô bé hỏi Dụng:

- Con chim hồi đó có trở về tìm chị không hả Dụng?

Dụng đáp, giọng hớn hở hồn nhiên:

- Có! Nó có vẻ tìm chị đấy chị Hương à. Nhưng em đã bắn chết nó rồi! Em đưa má rán cho ba nhắm rượu, ba khen thịt chim ngon lắm.

Hương run lên. Nước mắt cô bé lại rơi. Nhưng cô bé không trách Dụng. Nó còn nhỏ, nó chẳng hiểu gì...

° ° °

Chích! Chích!

Chú chim nhỏ cô đơn trên cành vú sữa đang đáp xuống mổ thóc. Bây giờ thì Hương đã biết chắc nó không phải là bạn chim cũ của mình rồi. Cô bé nói với bạn chim mới:

- Nhớ đừng bay đến những nơi có bọn con trai chơi ná thunb nghe chim.

Hương lại nhớ đến chú chim nhỏ ngày nào, chú chim mồ côi tội nghiệp...

Tha lỗi cho Hương, chim nhé!