a-tê-ri-na vừa thồi tắt ngọn nến rồi trần truồng nằm xuống tấm nệm nhồi bông êm ái, thì cơn buồn ngủ kéo ập đến. Sau một cuộc bộc lộ tình yêu cuồng nhiệt, nàng ngủ say như chết. Chân nàng cũng ngủ và hai tay nàng cũng ngủ. Nhưng trong giấc ngủ say nàng như mơ màng nghe thấy tiếng mở cửa và vẫn con mèo đực buổi trưa nặng nề gieo mình xuống bên cạnh nàng, hình thù của nó bùng nhùng như chiếc bao tải.

- Sao ai lại trừng phạt bằng cách thả con mèo đực vào giường mình như thế này nhỉ? - Ca-tê-ri-na thầm nghĩ trong giấc ngủ mỏi mệt. - Chính tay mình khóa trái cửa, rồi đóng chặt các cửa sổ kia mà, sao nó lại vẫn vào đây được? Phải tống cổ nó ra ngoài, - Nàng định ngồi dậy nhưng hai tay và hai chân như cứng lại. Trong khi ấy thì con mèo đực bò trên người nàng, gầm gừ những tiếng như tiếng người. Nó bò đến đâu, da thịt nàng như lạnh đi đến đấy. "Không còn cách nào khác, - nàng nghĩ. - Mai nhất định sẽ phải ra nhà thờ xin nước Thánh về rẩy lên giường mới được chứ con mèo đực quỷ quái này cứ quấy rầy mình mãi".

Nhưng con mèo đực tinh quái kia vẫn gầm gừ bên tai nàng những gì nghe không rõ. Nó dụi cái mõm bẹt vào da thịt nàng như muốn nói: "Ta đâu phải mèo. Mụ biết rất rõ ta chính là bố chồng mụ, là Ti-mô-phê-ích. Ta đang đau đớn, ruột gan ta đang đứt từng khúc bởi cái đĩa cháo của mụ. - Con mèo lại gầm gừ. - Bây giờ ta hiện về thành con mèo đực để kẻ nào chưa hiểu rõ, biết được ta hiện như thế nào. Ca-tê-ri-na, sao mụ còn dám bình tĩnh mà đi lại ngủ nghê trong cái nhà này? Sao mày dám làm trái luật lệ? Tao từ bãi tha ma mò về đây xem thử mày cùng với thằng Xéc-gây làm công cho chồng mày giở những trò gì trên cái giường này. Meo meo, bây giờ thì mắt tao không nhìn thấy được gì nữa. Mày đừng sợ. Dĩa cháo của mày đã làm hai mắt tao mục nát rồi kia mà. Mày thử nhìn vào mắt tao mà xem, đừng sợ!".

Ca-tê-ri-na mở mắt nhìn và văng lời chửi thề. Nhưng rồi con mèo đực Ti-mô-phê-ích kia lại chen vào nằm giữa nàng và Xéc-gây. Đầu nó nở to dần giống như đầu ông cụ bố chồng đã chết. Chỗ hai hốc mắt là hai vòng tròn đỏ rực đang quay đảo khắp các phía!

Xéc-gây thức dậy, vỗ về nàng rồi lại ngủ tiếp. Nhưng từ lúc ấy nàng không ngủ được nữa.

Ca-tê-ri-na nằm yên, mở to hai mắt và bỗng nghe thấy bên dưới có người nào vừa trèo qua cổng vào sân. Đáng lẽ đàn chó phải sủa vang lên chứ, nhưng chúng lại im, chắc chúng nhận ra người quen nên chỉ ve vẩy đuôi đón mừng. Một phút sau, tiếng mở khóa ở dưới nhà và tiếng cánh cửa mở ra. "Nếu không phải chiêm bao thì dúng là lão I-dơ-mai-lôp đã về. Bởi vì lão đã dùng chìa khóa riêng của lão để mở cửa dưới nhà". - Ca-tê-ri-na nghĩ rất nhanh rồi vội vã lay Xéc-gây.

- Xéc-gây! Nghe thử xem? - Nàng nói rồi chống khuỷu tay lên lại lắng tai nghe.

Tiếng chân bước rón rén lên từng bậc thang. Đúng là có người đang bước đến cửa phòng ngủ của mình thật!

Ca-tê-ri-na mặc nhanh chiếc áo cánh rồi chạy ra mở cửa sổ. Xéc-gây đã kịp chạy chân không, nhảy qua cửa sổ ra ngoài bao lơn, hai chân quặp vào chiếc cột mà hắn đã nhiều lần theo đó tụt xuống đất khi rời khỏi phòng ngủ của bà chủ.

- Đừng! Đừng làm thế! Anh nép tạm vào đây, đừng đi đâu xa, - Ca-tê-ri-na nói nhỏ vào tai hắn rồi ném qua cửa sổ cho hắn đôi giầy, bộ quần áo. Bản thân nàng thì vội vã chui vào chăn nằm đợi. Xéc-gây nghe theo, không tụt xuống sân mà nấp vào sau tấm gỗ ở bao lơn.

Trong lúc ấy Ca-tê-ri-na nghe thấy tiếng chân. Ông chồng rón rén đến cạnh cửa đứng lại nín thở lắng nghe, Nàng nghe thấy cả tiếng trái tim ghen tuông của ông ta đập. Nhưng nàng không hề thương hại mà chi nhếch mép cười độc ác.

"Lão đừng hòng đảo ngược". - nàng thầm nghĩ và trong hơi thở của nàng chứa đựng sự hồn nhiên của trẻ thơ.

Trạng thái này kéo dài khoảng mười phút. Cuối cùng ông I-dơ-mai-lôp đã chán cái cảnh cứ đứng mãi ngoài cửa rình nghe tiếng vợ ngáy nhè nhẹ trong buồng. Ông gõ cửa.

- Ai thế? - Ca-tê-ri-na không đáp ngay mà cố lấy giọng ngái ngủ để hỏi.

- Người nhà đây, - ông I-dơ-mai-lôp đáp.

- Ông đấy à?

- Chẳng tôi thì ai? Cô không nhận ra à?

Ca-tê-ri-na vùng dậy, vẫn chỉ mặc chiếc áo cánh mỏng, ra mở cửa cho chồng, rồi lại chui ngay vào trong chăn ấm.

- Gần sáng trời lạnh gớm, - nàng quấn chặt tấm chăn vào người, nói.

Ông I-dơ-mai-lôp bước vào phòng, đưa mắt nhìn xung quanh, làm dấu trước bàn thờ chúa rồi thắp ngọn nến, lại đảo mắt nhìn khắp gian phòng một lần nữa.

- Ở nhà thế nào? - ông hỏi vợ.

- Bình thường, - Ca-tê-ri-na trả lời rồi nhỏm dậy, mặc thêm chiếc áo ngoài bằng vải bông.

- Tôi đốt ấm xa-mô-va nhé? - Nàng hỏi.

- Thôi, gọi con Ac-xi-ni-a lên, bảo nó làm.

Ca-tê-ri-na chạy chân không ra cứa, xỏ chân vào dép rồi chạy ra ngoài. Khéo đến nửa giờ đồng hồ nàng vẫn chưa quay vào. Trong thời gian ấy nàng vừa nhóm lửa trong ấm trà xa-mô-va vừa chạy nhón chân ra chỗ bao lơn gặp Xéc-gây.

- Cứ ngồi yên đấy, - nàng nói nhỏ.

- Đến tận bao giờ? - Xéc-gây cũng thì thầm hỏi lại.

- Ôi, sao mà anh chậm hiểu thế! Cứ ngồi đến khi nào em báo. Rồi nàng ấn hắn ngồi xuống vào chỗ nấp cũ.

Nhưng ngồi đây Xéc-gây vẫn nghe rõ tất cả những gì xẩy ra trong phòng ngủ. Hắn nghe thấy tiếng sập cửa, Ca-tê-ri-na đã quay vào với chồng. Hắn nghe thấy từng lời giữa họ.

- Cô làm gì ngoài ấy mà lâu thế? - ông I-đơ mai-lôp hỏi vợ.

- Tôi đốt ấm xa-mô-va, - nàng thản nhiên đáp.

Họ im lặng, Xéc-gây nghe rõ tiếng ông chủ treo áo khoác lên mắc. Rồi ông rửa mặt, phì phò và làm bắn nước ra khắp xung quanh. Rồi ông bảo lấy khăn. Rồi họ lại nói với nhau.

- Cô làm tang bố chồng cô thế nào? - ông chồng hỏi.

- Như bình thường, - bà vợ đáp, - cụ chết thì tôi làm tang cho cụ thôi.

- Nhưng sao bố tôi mất đột ngột thế?

- Có trời biết, - Ca-tê-ri-na đáp.

Rồi Xéc-gây nghe thấy tiếng tách chén va vào nhau.

Ông chủ rầu rĩ đi đi lại lại trong phòng.

- Thế còn cô? Hàng ngày cô làm những gì? - ông I-dơ-mai-lôp lại căn vặn vợ.

- Làm gì thì ông biết rồi. Chẳng có vũ hội nào dự, chẳng có rạp hát đâu mà đi xem.

- Nhưng hình như thấy chồng về cô không vui mừng gì mấy thì phải, - ông I-dơ-mai-lôp chăm chú nhìn vợ, thăm dò.

- Vợ chồng còn trẻ trung gì nữa mà hễ gặp nhau là phải reo hò lên? Mà ông còn đòi gì nữa. Từ nãy đến giờ tôi chạy lo đem ấm trà và làm các việc để chiều ông chứ còn gì?

Ca-tê-ri-na lại chạy ra ngoài để đem ấm trà xa-mô-va vào, và lại ghé ra chỗ Xẻc-gây nấp, bấu hắn ta rồi nói: "Chịu khó chờ nhé!”

Xéc-gây chưa hình dung được sự việc sẽ diễn biến như thế nào, nhưng hắn cũng vẫn phòng bị sẵn.

Ca-tê-ri-na quay về phòng, thấy chồng đang quỳ trên giường treo chiếc đồng hồ quả quýt đính sợi dây xâu những hạt thuỷ tinh lên tường phía đầu giường.

- Ca-tê-ri-na! Ngủ một mình sao cô lại trải nệm cả hai bên? - Đột nhiên ông I-dơ-mai-lôp hỏi vợ giọng như đã bắt quả tang.

- Vì tôi biết ông sắp về mà lại, - Ca-tê-ri-na thản nhiên nhìn chồng đáp.

- Chà, nếu vậy thì cô đúng là người vợ hiền thục, cảm ơn. Thế còn thứ này? Tại sao lại nằm trên giường cô thế này? ông I-dơ-mai-lôp nhấc lên chiếc dây lưng của Xéc-gây tết bằng sợi len, rồi giơ một đầu lên cho vợ nhìn thấy.

Ca-tê-ri-na không hề phải suy nghĩ, đáp liền:

- Tôi nhặt được ngoài sân, thế là buộc vào váy

- Chà! - ông I-dơ-mai-lôp dằn từng tiếng. - Tôi cũng được nghe chuyện về cái váy của cô rồi đấy.

- Ông nghe thấy những gì?

- Về những việc làm quý hóa của cô.

- Tôi chẳng làm được công việc gì hay ho cả.

- Được để rồi ta cùng nhau xem thử, xem thử mọi việc cô đã làm, - ông chồng nói, tay đẩy tách trà đã uống cạn về phía vợ.

Ca-tê-ri-na im lặng.

- Cô Ca-tê-ri-na ạ, rồi tôi với cô, ta sẽ cùng nhau xác minh cho đầy đủ những việc cô đã làm.- Lát sau ông I-dơ-mai-lôp lên tiếng, ông dướn lông mày về phía vợ.

- Con Ca-tê-ri-na của ông không phải kẻ nhát gan đâu, - nàng đáp lại.

- Cô nói gì? - ông I-dơ-mai-lôp cao giọng hét lên.

- Không có gì cả đâu, - nàng đáp.

- Chà, sao hôm nay cô đâm ra lắm lời thế nhỉ?

- Nhưng tại sao tôi lại phải ngồi im nghe ông nói kia chứ? - Ca-tê-ri-na không chịu lép. - - Cô hãy nhìn vào bản thân cô ấy.

- Tôi chẳng có gì mà phải nhìn. Ông đi nghe những đứa rỗi hơi tung tin này tin khác về tôi, thế rồi bây giờ lại bắt tôi phải cúi đầu nghe ông chửi rủa ư? Không được đâu!

- Họ không tung tin nhảm đâu, mà họ nói sự thật về chuyện chim chuột của cô.

- Ông bảo tôi chim chuột cái gì? - Ca-tê-ri-na hét lên, làm ra vẻ giận dữ.

- Tôi biết cô chim chuột thế nào rồi.

- Biết thì ông nói tuột ra xem nào.

Ông I-dơ-mai-lôp chưa trả lời ngay, chỉ đẩy chiếc tách trà đã uống cạn sang cho vợ lần nữa.

- Nghĩa là ông không biết gì hết, cho nên ông cũng chẳng có gì để mà nói, - Ca-tê-ri-na nói giọng khinh bỉ. Nàng bực bội quẳng chiếc thìa lên đĩa tách của chồng. - Nào, ông thử nói đi, ai là nhân tình nhân ngãi của tôi. Ai? Ông nói thẳng tên người ta ra xem nào.

- Rồi tôi sẽ nói, đi đâu mà vội.

- Chắc chúng nó bảo với ông là anh Xéc-gây chứ gì?

- Cứ bình tĩnh, cô Ca-tê-ri-na! Tôi có đủ quyền hành đối với cô và cái quyền ấy không kẻ nào tước đi đượ.c Rồi cô sẽ phải thú nhận hết ra thôi...

- Tôi không chịu nổi cái giọng ấy, - Ca-tê-ri-na nghiến răng hét lên, rồi mặt tái nhợt như tầu lá nàng vụt ra ngoài cửa.

- Nhân tình của tôi đây, - Lát sau nàng kéo tay Xéc-gây lôi vào phòng và nói. - Ông hỏi anh ấy và hỏi cả tôi nữa, nếu quả thật ông đã biết được ít nhiều. Thế bây giờ ông cần biết thêm những gì nữa thì hỏi đi!

Ông I-dơ-mai-lôp bối rối. Ông hết nhìn Xéc-gây đang đứng cạnh thành cửa, lại nhìn vợ đang ngồi khoanh tay ở giường, chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra.

- Cô làm cái trò gì thế, hả con rắn độc kia?- Vẫn ngồi trong ghế bành, ông cố lấy hết sức bình tĩnh quát.

- Sao không hỏi về những điều ông được nghe đồn? Ông hỏi đi chứ? - Ca-tê-ri-na táo tợn đáp.- Ông định dọa tôi bằng vũ lực chứ gì? - Nàng nháy cặp mắt đầy khiêu khích rồi nói tiếp. - Nhưng ông đừng hòng. Trước khi nghe ông đe nẹt thì tôi đã tính trước sẽ đối phó bằng cách nào rồi. Và ông hãy nhìn đây này.

- Nghĩa là sao? Thằng kia, cút đi! - Ông I-dơ-mai-lôp quát người làm công trẻ tuổi.

- Nghĩa là thế này! - Ca-tê-ri-na nhại lại chồng.

Nàng nhanh nhẹn bước ra, khóa trái cửa lại, đút chìa vào túi rồi lại nằm xuống giường, vẫn trong chiếc áo choàng bằng vải bông rộng thùng thình.

- Xéc-gây yêu quý! Lại đây! - Nàng vẫy Xéc-gây đến.

Xéc-gây hất đầu cho những món tóc quăn tở ra rồi bạo dạn ngồi xuống cạnh giường, bên bà chủ.

- Lạy chúa! Thế này nghĩa là sao? Chúng bay làm cái trò gì thế, hả, bọn mất dạy kia? - ông l-dơ-mai-lôp đứng phắt dậy quát to, mặt đỏ bừng giận dữ.

- Sao? ông không thích à? ông hãy nhìn nhân tình của tôi xem. Anh ta đẹp trai đấy chứ?

Ca-tê-ri-na cười vang rồi kéo nhân tình lại gần, hôn hắn ta say sưa ngay trước mặt chồng.

Đúng lúc ấy nàng nhận một cái tát giáng vào giữa má. Và ông I-dơ-mai-lôp lao nhanh ra chỗ cửa sổ.