ày! Chúng tôi mang một cái xẻng với cái thùng cho người kia đây!”

Một giọng nói sang sảng từ xa vọng lại phá tan sự yên tĩnh, có lẽ người ta dùng loa. Sau đó nổi lên tiếng của những vật bằng tôn va vào nhau khi người ta thả xuống hố. Chị đứng dậy đáp lại.

Anh cảm thấy bực bội vì một việc gì mờ ám đang diễn ra mà anh không biết.

- Gì thế chị? Nhà này hình như còn một người nữa?

- Ôi dào! - Chị vặn người như bị sái.

- Vì có người vừa nói là cho người kia đấy thôi?

- Vâng, họ ám chỉ ông đó.

- Ám chỉ tôi ấy à? Tạo sao lại nói đến tôi với cái xẻng?

- Có gì đâu, chẳng phải để ý làm gì. Thật ra thì họ tò mò quá mà thôi.

- Hay là họ nhầm?

Người thiếu phụ chẳng trả lời câu anh hỏi, chị xoay người và bước xuống nền nhà đất.

- Xin lỗi, ông vẫn còn dùng đèn chứ?

- Vâng, tôi chưa xong việc. Sao? Hình như chị cần đèn ra ngoài kia à?

- Không. Em quen với công việc này rồi.

Chị đội nón lên đầu, loại nón lá dùng khi làm vườn và nhanh nhẹn bước ra ngoài bóng đêm.

Anh châm một điếu thuốc khác, đầu nghiêng nghiêng. Anh cảm thấy có một điều gì đó đáng ngờ. Anh lặng lẽ đứng dậy và quyết định bước tới nhìn vào phía sau chiếc chiếu xem sao. Phía trong là một căn phòng nhưng không có giường chiếu gì cả. Cát tràn vào phòng từ phía trên vách, tạo thành một đường cong thoai thoải. Anh chợt rùng mình và đứng chôn chân tại chỗ.

Căn nhà đã bị cát vùi một nửa. Những đợt cát của trận bão cát choán tới nửa phần nhà. Những hạt cát nhỏ li ti không có hình thù, đường kính chỉ bằng một phần tám milimét. Thế mà không có vật gì ngăn được sức mạnh vô hình và tàn phá của nó. Phải chăng vì cát không có hình thể mà nó có sức mạnh vô cùng chăng?

Nhưng anh trở về ngay với thực tại. Giả sử như căn phòng này không dùng được. Vậy thì chị ta định ngủ ở đâu? Anh nghe thấy tiếng chân chị bước đi bước lại bên kia bức vách gỗ. Đồng hồ đeo tay của anh chỉ tám giờ hai phút. Anh tự hỏi chị ta đang làm cái trò gì vào giờ này thế không biết?

Anh bước xuống nền nhà bằng đất để đi tìm nước uống. Một lớp váng đỏ nổi lên mặt một ít nước còn lại nơi đáy lu. Nước thế còn hơn là nhai cát lạo xạo mãi trong mồm. Sau khi rửa mặt và lau gáy, anh cảm thấy dễ chịu hơn.

Một luồng gió lạnh thổi dọc theo sàn nhà bẩn thỉu. Có lẽ ở ngoài sẽ dễ chịu hơn. Anh lách mình qua khuôn cửa kéo mà cánh cửa đã bị chôn chặt vào cát và bước ra ngoài. Cơn gió nhẹ thổi từ trên đường cái xuống lòng hố trở nên lạnh hơn. Gió mang tiếng động cơ hình như của một chiếc xe ba bánh chở hàng vang tới chỗ anh. Và khi lắng nghe anh có thể nhận ra tiếng của nhiều người. Hơn thế nữa anh cảm thấy ban đêm ở đây có vẻ náo động hơn ban ngày, hay đó chỉ là do anh tưởng tượng ra thôi. Hay đó chỉ là tiếng rì rầm của biển cả? Bầu trời đầy sao.

Người thiếu phụ quay lại khi thấy ánh đèn. Chị sử dụng cái xẻng một cách khéo léo lúc xúc cát vào một cái thùng dầu lửa rỗng. Phía sau chị là bức tường cát đen cao vút và cong võng xuống như muốn sập xuống đầu họ. Có lẽ chính trên đó là nơi anh đã đi tìm côn trùng ban ngày. Khi hai thùng dầu cũ đã đầy cát, người thiếu phụ xách mỗi bên tay một cái mang đến chỗ anh đứng. Chị ngước lên nhìn anh khi đi ngang qua. “Cát đây”, chị nói, giọng the thé. Chị đổ hai thùng cát xuống gần đường rãnh ở phía sau chỗ treo thang dây. Sau đó chị lau mồ hôi bằng một đầu khăn tắm. Chỗ chị đổ cát đã đầy ắp những cát.

- Em đang dọn cát.

- Chị sẽ chẳng bao giờ dọn được hết dù chị có làm mãi.

Lần sau, khi đi ngang qua chỗ anh, chị dùng một ngón tay cù vào cạnh sườn anh. Chút nữa thì anh đánh rơi cây đèn giật mình vì ngạc nhiên. Liệu anh có hên cầm nguyên cây đèn, hay đặt nó xuống đất rồi cù trả lại? Anh lưỡng lự trước sự lựa chọn không lường trước này. Anh quyết định vẫn cầm cây đèn trên tay, nhăn nhở cười, cái cười mà ngay chính anh cũng không hiểu nổi, rồi anh ngượng nghịu và khật khưỡng bám theo người thiếu phụ nọ, lúc này lại bắt đầu cúi xuống xúc cát. Lúc anh tiến đến gần, bóng của chị đã hắt xuống, che kín cả bức tường cát.

- Ông đừng có làm làm gì. - Chị nói bằng một giọng trầm và hổn hển, lưng chị vẫn quay về phía anh - Em còn phải đào sáu thùng cát nữa thôi, cho đến khi người ta hạ thùng xuống.

Anh chững lại. Thật khó chịu khi thấy mình đã phải mất công mất sức để kiềm chế một hành động vu vơ. Tuy vậy anh thấy máu anh đang chạy rần rật trong cơ thể. Lớp cát bám vào da thịt như ngấm dần vào mạch máu làm anh dịu xuống.

- Nào, tôi đỡ chị một tay nhé?

- Ôi, tốt quá! Thật là không phải chút nào khi bắt ông làm việc ngay từ hôm đầu.

- Ngay từ hôm đầu là thế nào? Đừng quản ngại điều đó. Dù sao tôi cũng chỉ ở lại đêm nay thôi.

- Thế thôi ạ?

- Chị biết đấy, tôi không phải là kẻ vô công rồi nghề. Đưa tôi cái xẻng kia. Nào tiếp tục.

- Xin lỗi, cái xẻng của ông ở đằng kia cơ.

Quả thực một cái xẻng và hai cái thùng dầu lửa cũ có tay xách đã xếp ngay ngắn duới mái hiên, ngay cạnh lối đi. Những thứ này chắc đã đuợc ném xuống đây từ những nguời phía trên khi họ nói “cho người kia”. Việc chuẩn bị thật chu đáo và anh có cảm giác họ đã đoán trước thế nào anh cũng làm việc. Nhưng làm thế nào họ lại đoán trước điều đó? Chính anh cũng không biết được nữa là. Anh nghĩ, hình như họ đánh giá anh quá thấp thì phải. Cán xẻng làm bằng gỗ mục, dùng nhiều nên đen xỉn lại. Anh thấy không còn hào hứng giúp chị một tay nữa.

- Ô, họ đã thả thùng xuống nhà bên cạnh rồi!

Chị nói liến láu dường như không để ý đến thái độ lưỡng lự của anh. Giọng chị vui vẻ, chứa đựng vẻ tin cậy mà trước đó không có. Tiếng những người phía trên lúc nãy anh nghe vẳng lại từ xa, giờ đã ở ngay bên cạnh. Nhiều tiếng gọi ngắn, đều đều, lặp lại, tiếp theo là những tiếng thì thào nho nhỏ xen với những tiếng cười như cố nén rồi những tiếng gọi. Công việc tiến hành nhịp nhàng khiến anh cảm thấy hăng hái. Giữa một thế giới giản dị như thế này, để khách nghỉ nhờ một đêm xúc cát âu cũng là việc bình thường. Hơn nữa, ngồi không thì kể cũng kỳ cục. Anh dùng gót chân ấn một vết lõm vào trong cát để đặt cái đòn vào đó cho khỏi đổ.

- Tôi cho là đào bất cứ chỗ nào cũng được có đúng không?

- À... không hẳn bất cứ chỗ nào đâu.

- Thế ở đây có được không?

- Được ạ, nhưng ông cố đào ngay bên dưới bức tường dựng đứng này thì hơn.

- Lúc này nhà nào cũng phải dọn cát hả chị?

- Vâng, buổi tối dễ dọn hơn vì cát ẩm. Khi cát khô - Chị nói, mắt ngước nhìn trời - ông không thể biết được cát sẽ đổ ào xuống vào lúc nào và ở đâu.

Anh nhìn lên và thấy một bờ cát như đống tuyết, nhô ra khỏi thành vách.

- Nguy hiểm quá nhỉ?

- Thực ra cũng không có gì nguy hiểm - Chị nói, giọng vui vui, khác hẳn lúc nãy - Ông nhìn kìa! Bắt đầu có sương mù rồi đấy.

- Sương mù đâu?

Trong khi chị nói, những ngôi sao ngày càng mờ đi rất nhanh rồi khuất hẳn. Một dải sương mỏng bay là là ở trên, nơi bức tường cát gặp bầu trời.

- Ông thấy không, cát thấm sương đấy. Cát mặn sẽ cứng như trộn vữa khi đẫm sương.

- Tôi không thể nào tin được điều đó!

- Ồ, thật mà. Khi thủy triều rút khỏi bãi cát thì ngay cả xe vận tải hạng nặng cũng có thể đi được trên cát dễ dàng.

- Lạ thật!

- Đúng như thế đó. Vì vậy mà cái phần cát lồi ra ở trên kia mỗi đêm một lớn hơn. Những ngày gió đổi chiều, cát rơi xuống trên mặt ô như hôm nay đó. Vào những buổi chiều khi trời đẹp và khô, cát đổ xuống ào ào ngay lập tức. Nếu vô phúc nó đổ xuống không đúng chỗ... những chỗ nào mà cột chống yếu là chết đấy.

Đề tài câu chuyện của chị chỉ có chừng ấy. Tuy vậy mỗi khi chị nói chuyện gì hợp, giọng chị hoạt bát hẳn lên. Anh không thích chút nào những điều chị nói nhưng ở trong mỗi lời nói ấy chứa đựng một cái gì thực ấm áp, nó khiến anh nghĩ tới thân hình đang ẩn dưới bộ quần áo lao động tổi tàn kia. Và, với toàn bộ sức bình sinh, anh ấn cái xẻng có răng cưa vào lớp cát dưới chân và lặp đi lặp lại động tác ấy nhiều lần.