ngtoan xua đuổi khỏi tâm trí mình những vấn đề mà Phalôpiút đã đề ra, anh lại qua sông Bakigơliôn, rẽ sang một con đường rộng hơn và rảo bước, y như một chàng si tình đến gặp người yêu. Qua một lối rẽ nữa anh đến quảng trường có pho tượng người kỵ sĩ oai nghiêm đứng sừng sững ở ngay trung tâm Pađu náo nhiệt. Mùi rau tươi ngon lành, sạch sẽ bốc lên từ khu chợ gần đấy. Không khí âm vang tiếng rao hàng của người trồng rau, người bán hàng rong, người bán rượu nho. Những con lừa chở các hũ rượu đầy giống như những con vật huyền thoại trong kinh thánh.

Trước mặt anh là những bức tường trắng toát đến chói mắt của toà thị chính, trụ sở của thành phố chư hầu, ngay bên cạnh là toà án, nơi mà hàng sáng vị quan toà mở cuộc họp trọng thể để giải quyết các việc xích mích và trừng phạt những ai dám xâm phạm đến sự oai nghiêm của Đất thánh.

Ăngtoan rảo bước qua bên kia quảng trường rộng, dài, bước đi qua quãng trống, dừng lại một giây để làm dấu thánh dưới bóng gác chuông của nhà thờ Thánh Mác, ngoặt vào lối rẽ cuối cùng, về đến tu viện, nơi anh đang ở.

Ở đây bóng râm dày đặc và thanh thản nhưng anh không dừng lại dù người đẫm mồ hôi vì đã đi nhanh. Anh đẩy cánh cửa gỗ sồi nặng nề và ngay lập tức bước sang một thế giới khác, một thế giới của yên tĩnh, của tươi mát, của bóng tối và suy tư. Tiếng ồn ào của thành phố bị chết lặng ngay dưới chân những bức tường cũ kỹ. Mọi ồn ào hình như lạc lõng trong khu nhà dành cho sự lặng lẽ chiêm ngưỡng lòng tư vi thần thánh và sự vinh quang của Chúa. Ăngtoan bất giác chậm bước lại, nhẹ chân đi dọc theo hành lang. Theo thói quen, chân anh đặt vào những vết mòn mà hàng ngàn đôi dép qua bao nhiêu năm đã mài lõm vào đá.

Một tu sĩ trẻ đi ngược lại phía anh mỉm cười chào:

- Thầy Ăngtôniô, xin chúc thầy bình yên.

- Chúc thầy bình yên, - Ăngtoan trả lời. Thấy người ấy muốn đứng lại để chuyện gẫu, anh nhẹ nhàng bước nhanh hơn và tiến vào thư viện đang mở cửa.

Mùi sách bụi bặm và ẩm mốc đón anh ngay trước cửa gian phòng trần lát xà ngang dày màu sẫm. Mùi gáy sách bằng da dê, mùi mực các bản thảo mà các tu sĩ đã tô màu tối hôm trước tạo cho gian phòng lớn yên tĩnh này một không khí đặc biệt. Ăngtoan đi qua gian phòng vào căn buồng riêng của mình, có cửa mở thông vào thư viện. Anh nhìn phía sau thấy không có ai bèn lén khoá cửa phòng – đây là điều cấm.

Vẫn như mọi khi, anh nín thở trước vẻ đẹp kỳ lạ của người trong bức tranh kê trên một chiếc giá gỗ thô sơ và chiếm cả bức tường. Tia mặt trời từ chiếc cửa sổ cao của căn phòng rọi sáng người phụ nữ lúc nàng đang rời chiếc vỏ ốc lớn. Hình thuyền đu đưa nhè nhẹ do nàng đang đưa bàn chân trần bước lên bãi cát bờ biển. Ấn tượng về sức sống và sự chuyển động mạnh vẽ vì cặp má của những thần biển đẩy thuyền vào bờ căng phồng gió. Đứng bên cạnh nữ chủ của mình, một người hầu gái ôm chiếc áo choàng dệt những bông hồng đỏ thắm mà nàng sắp choàng ngay lên tấm thân tuyệt mĩ để không một con mắt trần tục nào có thể chiêm ngưỡng vẻ khoả thân trinh khiết ấy.

Có người phụ nữ trần thế nào có được nhan sắc không một chút gì là trần thế này không nhỉ? Ăngtoan tự hỏi mình. Da thịt con người đã bao giờ toả sáng hài hoà với những màu sắc dịu dàng của bình minh như thế này chưa? Một suối tóc vàng như thế, chỉ có tiên mới kéo được thành sợi.

Điều mà anh hiểu biết về cơ thể con người, những bẩm năng nghệ sĩ của anh, tất cả đều nói với anh rằng trước mắt anh là sự hoàn hảo tuyệt đối của cơ thể con người. Đường thẳng, bình diện, đường cong, màu sắc, tất cả đều đạt tới một vẻ đẹp lí tưởng. Cái cổ mảnh dẻ và mềm mại đỡ lấy cái đầu nhỏ và duyên dáng. Đường cong của vai và hai cánh tay cũng hoàn hảo một cách tinh khiết như những ngón tay thanh tú của bàn tay phải đang che lên vú để tránh những cặp mắt sỗ sàng. Đường nét của cơ bắp ẩn dưới làn da đã tạo cho thân trên tròn trặn và mềm mại, bình diện dưới eo lưng hài hoà một cách tinh tế với cái duyên dáng của hai bên hông, với đường cong đầy đặn nhưng dịu dàng của hai đùi. Sự cân đối đến tuyệt mĩ của đầu gối và bắp chân đang ngưng đọng ở tư thế động được hoàn chỉnh bằng nét cong tao nhã của bàn chân nhỏ nhắn. Tất cả ở nàng đều là tinh hoa của sắc đẹp, một sắc đẹp mà chỉ một nghệ sĩ vô song hay bản thân tạo hoá mới đạt tới.

Ăngtoan nhanh nhẹn mở ngăn kéo chiếc bàn nhỏ kê sát giường ngủ rút ra tập giấy làm rơi ra những phác hoạ đùi, bắp chân, cánh tay hay là vai. Có những tờ bị xé ngang và những tờ chi chít những vệt bút chì gạch đậm, nói lên sự thất vọng của người mô phỏng, bất lực, làm méo mó cái sắc đẹp rất gần gũi nhưng hoàn toàn không với tới được.

Anh lại lấy một tờ giấy trắng, cầm thỏi than chì và mặc dù từng nét của bức tranh đã khắc sâu trong tâm trí anh đến nỗi có thể vẽ lại theo trí nhớ, anh vẫn nhìn bức tranh thật lâu và đinh ninh rằng vẽ không đạt.

Từ khi tìm thấy bức tranh trong một cuộn tranh ai đó bỏ ở trong nhà để đồ của tu viện, hàng trăm lần Ăngtoan đã thử mô phỏng lại bằng những phác hoạ cái sắc đẹp luôn luôn trốn lánh anh. Hàng trăm lần, anh đã phải rút lui, lòng đầy bực bội.

Lại một lần nữa, anh chăm chú nhìn bầu vú bên trái để trần. Anh thử ghi lại đường vòng dịu dàng và hoàn hảo, sự nở nang phù hợp, đầu núm vú nhô ra và bao quanh là một vùng tròn nhỏ sẫm màu hơn. Anh cầm thỏi than chì run run vì xúc động dữ dội, còn hơn sự xúc động tự nhiên thúc đẩy người nghệ sĩ vẽ bức tranh người đẹp ngay khi họ gặp. Trong khi anh thử lại bằng những đường nét – luôn lừa dối anh – sự tráng lệ về ánh sáng, bóng tối, đường cong, bình diện, cơ bắp và làn da thì một ý muốn khác, một nhu cầu sâu xa, kỳ lạ, ồn ào, đòi hỏi, rạo rực trong anh, về làn da thịt vẽ trên tranh, hình như chỉ cần chạm đầu ngón tay vào là anh có thể truyền vào đầy sức sống đang sẵn sàng tràn ra...

Cố ghìm sự vội vàng nóng nảy, anh phác những nét chì phóng khoáng làm hiện lên đường vòng quanh bầu vú trên giấy trắng. Nhưng khi muốn dùng những nét bóng nhẹ tạo các chi tiết, thể hiện cảm giác về khối lượng, gợi lên đường nổi, tay anh bỗng trở nên nặng trĩu và ngón tay cứng đờ. Lầm lì, nghiêm chỉnh anh cố vẽ tiếp, lại xoá đi, vẽ lại để rồi lại xoá đi và cuối cùng, anh kêu lên đầy thất vọng. Xé đôi tờ giấy, giận dữ và buồn rầu về sự bất lực của mình, anh ném thỏi than chì vào tường và hằn học nhìn nó tan thành bột đen rơi trên sàn…