uổi sáng tháng Sáu ấy, bà Polly Harrington đi vào nhà bếp với dáng vẻ vội vã. Thường thì bà chẳng bao giờ vội vã cả, bà đặc biệt tự hào về phong thái ung dung của mình. Nhưng hôm nay thì bà vội, vội thật.

Đang rửa bát đĩa, Nancy ngước nhìn bà chủ không giấu nổi vẻ ngạc nhiên. Nancy mới làm việc ở nhà bà Polly hai tháng, nhưng cô biết rõ bà chủ hiếm khi vội vàng như thế.

“Nancy!”

“Dạ, thưa bà.” - Nancy vui vẻ đáp lời, trong khi vẫn mải lau chiếc bình trên tay.

“Nancy!” - Giọng bà Polly giờ đây rất nghiêm. - “Khi tôi gọi cô, cô phải dừng việc khác lại và lắng nghe những điều tôi nói.”

Nancy đỏ mặt lên, trông thật tội nghiệp. Cô sợ hãi đặt vội chiếc bình xuống, trong khi khăn lau vẫn mắc vào bình, suýt chút nữa làm nó lật nhào. Điều đó khiến Nancy càng thêm cuống quít.

“Dạ, thưa bà, cháu vẫn đang nghe bà nói đây ạ.” - Cô lắp bắp, đặt ngay ngắn lại chiếc bình, rồi vội vàng quay người lại. “Cháu đang làm những việc sáng nay bà bảo cháu làm mà. Cháu mải làm quá thành thử chưa thật tập trung nghe bà nói.”

Bà Polly cau mày thốt lên: “Nancy, tất nhiên mọi việc tôi giao, cô đều phải làm tốt. Tôi không muốn nghe những lời cô thanh minh. Tôi muốn cô phải chú ý nghe tôi nói.”

“Thưa bà, vâng ạ.” Nancy trả lời, kèm theo tiếng thở dài rất nhỏ.

Cô tự hỏi mình, làm thế nào mới vừa lòng bà chủ. Trước đây, Nancy chưa bao giờ phải đi làm thuê. Nay vì gia đình gặp khó khăn, bố đột ngột qua đời, bỏ lại cô với ba em nhỏ còn mẹ thì đau ốm luôn, Nancy đành phải đi làm lấy tiền thuốc thang cho mẹ và nuôi em. Nancy cảm thấy may mắn khi tìm được việc phụ bếp ở tòa biệt thự đồ sộ trên đồi. Từ căn nhà chật hẹp ở phố “The Corners”, Nancy phải đi sáu dặm mới tới chỗ làm việc. Trước đây hai tháng, Nancy mới chỉ biết bà chủ ngôi nhà cổ này tên là Polly Harrington, thuộc dòng họ Harrington giàu có nhất vùng. Giờ đây, Nancy biết rõ bà chủ là một phụ nữ lạnh lùng, nghiêm khắc. Chỉ cần nghe tiếng dao kéo loảng xoảng trên sàn hay tiếng cửa ra vào sập mạnh, bà Polly cũng cau mày khó chịu. Bà cũng chẳng dễ chịu hơn là mấy khi dao kéo hay cửa ra vào vẫn ở đâu nguyên đấy.

Bà Polly lệnh cho Nancy: “Xong việc buổi sáng, cô nhớ quét dọn, sửa soạn lại căn phòng nhỏ trên gác mái, chú ý dọn giường cho sạch sẽ. Trước khi quét dọn phòng phải tháo dỡ tất cả hòm xiểng xuống. Nhớ, phải làm cho sạch sẽ, gọn gàng.”

“Vâng, thưa bà. Thế cháu phải xếp đặt đám hòm xiểng ấy vào đâu ạ?”

“Ở gác mái chính.” - Do dự một lúc, bà Polly nói tiếp. “Tôi cho rằng giờ là lúc thích hợp để thông báo cho cô. Cháu gái tôi - Pollyanna Whittier, sắp đến ở cùng tôi. Con bé 11 tuổi, và nó sẽ ngủ trong căn phòng gác mái đó.”

“Một cô bé sắp đến đây ư, thưa bà Harrington? Ôi! Tuyệt quá!” Nancy thốt lên vui sướng, nhớ tới ánh dương tươi vui ấm áp tỏa ra từ các em cô ở nhà.

“Tuyệt ư? Nói vậy không hợp lắm.” Bà chủ lạnh lùng nói. “Nhưng dù thế nào, dĩ nhiên tôi vẫn muốn làm những điều tốt đẹp nhất cho cháu gái. Bởi tôi là người phụ nữ tốt bụng. Tôi hiểu trách nhiệm của mình.”

Nancy vui hẳn lên, ấp úng nói: “Đúng vậy đấy, thưa bà. Cháu chỉ nghĩ là có cô bé sẽ làm mọi thứ ở đây vui lên.”

“Cảm ơn.” - Bà chủ lạnh nhạt đáp lại. - “Tôi không rõ, tuy nhiên tôi không thấy có nhu cầu cấp thiết nào cho việc đó.”

“Vâng ạ, nhưng hẳn là bà cũng đang nóng lòng muốn gặp cô cháu gái.”

Trong lúc đánh bạo nói điều ấy, Nancy lờ mờ nhận thấy mình phải chuẩn bị tiếp đón người bạn nhỏ cô đơn từ phương xa đến thật ân cần, niềm nở.

Bà Polly chống cằm vẻ kiêu kỳ, nói: “Nancy à, chỉ vì tôi tình cờ có một cô chị gái kết hôn một cách khờ khạo rồi sinh ra những đứa trẻ trong một thế giới đã quá đông người. Tôi không hiểu vì sao tôi lại phải quan tâm đến đứa trẻ ấy. Nhưng trước sau tôi vẫn phải làm tròn trách nhiệm của mình như tôi đã hứa. Nancy à, để ý dọn dẹp các xó xỉnh nhé.” Bà Polly đột ngột ngừng lời và đi ra khỏi phòng.

“Vâng, thưa bà.” - Nancy khẽ đáp lời, rồi nâng bình nước cô vừa lau chùi dở lên - giờ thì bình đã lạnh ngắt và cần phải rửa lại. Bà Polly ngồi một mình trong phòng, lấy thư ra đọc lại lần nữa. Cách đây hai hôm, bà đã nhận được bức thư này gửi từ một tỉnh miền Tây xa xôi. Thư đã đem đến cho bà một sự khó chịu không ngờ. Bức thư đề địa chỉ gửi bà Polly Harrington ở Beldingsville, Vermont, nội dung thư như sau:

“Thưa bà! Tôi lấy làm tiếc báo tin cho bà, Đức Cha John Whittier đã mất cách đây hai tuần, để lại cô con gái 11 tuổi. Ông chẳng để lại gì ngoài một ít sách vở; bà cũng biết đấy, ông là mục sư phụng sự ở nhà thờ nhỏ, tiền lương rất ít.

Tôi được biết ông ấy là chồng của người chị gái quá cố của bà. Qua ông ấy tôi cũng biết quan hệ chị em bà không được hòa hảo cho lắm. Dù vậy ông ấy vẫn mong bà vì người chị gái mà đón nhận đứa cháu ruột thịt của mình và nuôi dưỡng cô bé bên cạnh những người thân ở miền Đồng. Thời điểm bà nhận được thư cũng là thời điểm cô bé sẵn sàng khởi hành, xin bà hãy chăm sóc cháu. Chúng tôi sẽ vô cùng cảm kích nếu nhận được thư hồi âm của bà đồng ý tiếp nhận cháu. Sẽ có hai vợ chồng hành khách về miền đông, họ đi cùng cô bé đến Boston. Rồi họ giúp cô lên chuyến tàu tới Beldingsville. Chúng tôi sẽ thông báo ngày giờ để bà đón Pollyanna. Rất mong nhận được thiện ý của bà. Xin hẹn gặp lại. Kính chào bà.”

JEREMIAH O. WHITE

Bà Polly cau mày, gập thư rồi cất lại vào phong bì. Trong thư trả lời bà hứa sẽ đón nhận cháu gái mình. Đó là chuyện đương nhiên của người dì ruột. Bà muốn làm tròn trách nhiệm với cháu, mặc dù việc này thực khiến bà khó chịu.

Giờ đây, khi chỉ có một mình, bà Polly hồi tưởng lại ký ức về người chị gái Jennie - mẹ của Pollyanna. Nhớ lại khoảng thời gian chị Jennie đang là cô gái tuổi 20, nhất định đòi lấy anh chàng mục sư trẻ, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ phía gia đình. Lúc bây giờ cũng có một người đàn ông giàu có theo đuổi chị. Gia đình bà thích ông ấy hơn chàng mục sư nghèo, nhưng Jennie lại không có tình cảm với ông ta. Ông già thì giàu nứt đố đổ vách, lại háo danh, còn chàng mục sư đầu óc non trẻ, đầy ắp hoài bão lớn lao và nhiệt huyết bên cạnh trái tim tràn ngập tình yêu thương. Jennie đương nhiên bị thu hút, và cô đã kết hôn với anh chàng mục sư nghèo rồi theo anh xuống miền Nam với tư cách là vợ một nhà truyền giáo.

Sau đó không lâu tai họa ập đến. Bà Polly vẫn nhớ rất rõ thời điểm ấy, mặc dù năm đó bà mới 15 tuổi, nhỏ nhất nhà. Gia đình bà bắt đầu có chút ít chấp nhận cuộc hôn nhân của chị. Để cho chắc chắn, Jennie viết thư, và chị đã đặt tên con gái út của mình là “Pollyanna”, ghép từ tên hai người em gái, Polly và Anna. Hai người con đầu của Jennie đều đã mất.

Đấy là lần cuối Jennie thư từ. Mấy năm sau, gia đình nhận được tin chị đã qua đời. Trong bức thư ngắn gửi gia đình vợ, mục sư đã bày tỏ sự đau buồn khi vợ ông mất và hẹn sẽ liên lạc lại. Bức thư được gửi đi từ một tỉnh nhỏ ở miền Tây.

Thời gian vẫn không ngừng trôi, bà Polly nhìn xuống thung lũng trải dài đằng xa, suy nghĩ về những đổi thay của đời mình sau hai mươi lăm năm.

Nay bà đã bước sang tuổi bốn mươi, vẫn một mình lẻ bóng. Cha mẹ và hai chị gái bà đều đã yên nghỉ vĩnh hằng. Bà là chủ nhân duy nhất của ngôi biệt thự và khoản thừa kế lớn. Đã có người thực sự thương cảm hoàn cảnh sống đơn độc của bà, cố thuyết phục bà tìm một người bạn ở chung cho vui. Nhưng bà Polly đều bỏ ngoài tai những lời khuyên chân thành của họ. Bà nói rằng mình không cô đơn. Bà thích sống một mình. Bà muốn được đắm chìm trong sự tĩnh lặng. Thế mà giờ đây...

Bà Polly đứng lên, vẻ mặt bực tức, cặp môi mím chặt. Bà phải vui mới đúng, vì bà vẫn được mệnh danh là người phụ nữ tốt bụng kia mà. Bà không chỉ biết trách nhiệm lớn lao của một người dì mà còn có thừa tính cách mạnh mẽ để thực hiện trọng trách ấy. Nhưng cái tên Pollyanna mới khiến bà khó chịu làm sao!