số 19, Wilbraham Crescent, bộ máy hành pháp đang có mặt để bắt đầu điều tra. Có một pháp y, một thợ chụp hình, mấy người lấy dấu vân tay, tất cả đều là cảnh sát. Họ di chuyển để tác nghiệp thật hữu hiệu, mỗi người lo công việc thường ngày của mình.

Cuối cùng Thanh tra Hardcastle đến, một người đàn ông cao lớn, mặt lạnh như tiền với cặp lông mày rậm y như thần thánh. Ông thấy những việc mình cho tiến hành đều đã được thực hiện và làm đúng, ông xem lại cái xác một lần chót, trao đổi vài câu ngắn gọn với pháp y, rồi băng qua phòng ăn nơi ba người đang ngồi bên những tách trà đã cạn. Cô Pebmarsh, Colin Lamb và một cô gái cao có mái tóc xoăn màu nâu và đôi mắt to sợ hãi. “Xinh thật,” thanh tra nhận xét, rõ ràng lạc đề.

Ông tự giới thiệu với cô Pebmarsh.

“Thanh tra Hardcastle.”

Ông có biết chút ít về cô Pebmarsh, mặc dù nghề nghiệp khiến đường đi của họ chưa bao giờ giao nhau. Nhưng ông đã gặp bà cô này ở đâu đó rồi, và được biết bà là một cựu giáo viên, có công việc dạy chữ nổi ở Viện Aaronberg cho trẻ em khiếm thị. Dường như hoàn toàn không thể có chuyện phát hiện một người đàn ông bị sát hại trong ngôi nhà sạch sẽ gọn gàng và đơn sơ có phần nghèo nàn của bà cô này — nhưng những chuyện bất khả vẫn xảy ra thường xuyên hơn những chuyện người ta sẵn lòng tin là có thật.

“Đây là một chuyện khủng khiếp, cô Pebmarsh ạ,” ông nói. “Hẳn là một cú sốc ghê gớm đối với cô. Tôi cần được nghe tường trình rõ ràng chính xác những gì đã xảy ra từ tất cả các vị. Tôi hiểu chính cô…” ông liếc nhanh quyển sổ ghi chép mà viên cảnh sát trao cho ông, “Sheila Webb đã phát hiện cái xác. Nếu cô cho tôi được dùng nhà bếp, cô Pebmarsh, tôi sẽ dẫn cô Webb vào trong ấy, để chúng tôi được yên tĩnh.”

Ông mở cánh cửa nối từ phòng ăn sang nhà bếp rồi chờ cho tới khi cô gái đi qua cửa. Một cảnh sát điều tra trẻ tuổi mặc thường phục đã được bố trí sẵn trong nhà bếp, đang viết lách một cách kín đáo ở một cái bàn nhỏ có mặt bàn làm bằng formica.

“Chiếc ghế này trông có vẻ thoải mái,” Hardcastle vừa nói vừa kéo ra một cái ghế Windsor phiên bản hiện đại.

Sheila Webb ngồi xuống, có vẻ bồn chồn lo lắng, đôi mắt to sợ sệt nhìn chằm chằm ông ta.

Suýt chút nữa ông thanh tra đã buột miệng nói ‘Cô ơi, tôi sẽ không ăn thịt cô đâu,’ nhưng ghìm lại được, thay vào đó ông bảo: “Chả có gì phải lo âu cả. Chúng tôi chỉ muốn hiểu rõ tình hình. Nào, tên cô là Sheila Webb — còn địa chỉ của cô?”

“Mười bốn, đường Palmerstone — đối diện nhà máy khí đốt.”

“Ừ, biết thế. Tôi nghĩ cô là nhân viên văn phòng?”

“Phải, tôi là thư ký đánh máy kiêm tốc ký — làm việc cho Phòng Thư ký của cô Martindale ạ.”

“Phòng Thư ký và Đánh máy Cavendish — là tên đầy đủ của nó, đúng không?”

“Thưa đúng.”

“Và cô đã làm việc ở đấy bao lâu rồi?”

“Chừng một năm. À, đúng ra là mười tháng.”

“Tôi hiểu. Bây giờ cô hãy kể theo ý của mình cho tôi biết hôm nay cô đã đến số 19, Wilbraham Crescent như thế nào.”

“À, là thế này.” Sheila Webb giờ nói năng có vẻ tự tin hơn. “Cô Pebmarsh đã gọi tới phòng, yêu cầu một người ghi tốc ký tới đây lúc ba giờ. Vì vậy khi tôi ăn trưa về tới, thì cô Martindale đã bảo tôi đi.”

“Đấy chỉ là việc làm thường ngày, phải không? Ý tôi — cô là người kế tiếp trong danh sách — hay cô đã sắp xếp những chuyện này như thế nào đó?”

“Không hẳn. Cô Pebmarsh chỉ định tôi ạ.”

“Cô Pebmarsh chỉ định cô sao?” Lông mày Hardcastles nhíu lại, ghi nhận điểm này. “Tôi hiểu… Vì trước đây cô từng làm việc cho bà ấy à?”

“Tôi chưa từng ạ,” Sheila đáp nhanh.

“Chưa từng sao? Cô có hoàn toàn chắc chắn không?”

“Có chứ, tôi khẳng định. Tôi muốn nói bà ấy đâu phải kiểu người mà người ta có thể quên được.”

“Đúng thế. À, ngay bây giờ chúng ta sẽ không đi vào chuyện ấy. Cô đã đến đây lúc nào?”

“Chắc là ngay trước ba giờ, vì đồng hồ cúc cu…” Cô đột ngột dừng lại. Mắt cô mở to. “Kỳ quá! Kỳ quái quá chừng! Thật tình tôi không hề để ý giờ giấc.”

“Cô không hề để ý điều gì, cô Webb?”

“À — mấy cái đồng hồ.”

“Những chiếc đồng hồ thì sao?”

“Đồng hồ cúc cu gõ đúng ba tiếng, nhưng mấy cái khác đều chạy nhanh hơn chừng một giờ. Sao kỳ quá!”

“Quả thật rất quái đản,” ông thanh tra đồng ý. “Lần đầu tiên cô nhìn thấy cái xác chết là lúc nào?”

“Mãi tới khi đi vòng ra sau ghế sofa tôi mới thấy. Và… ông ta… ở đó. Thật dễ sợ, đúng là dễ sợ…”

“Đáng sợ thật, tôi đồng ý. Bây giờ cô đã nhận ra người đàn ông ấy rồi chứ? Có phải là ai đấy cô từng gặp trước đây không?”

“Ô, không đâu ạ.”

“Cô hoàn toàn chắc chắn chứ? Có thể trông ông ta đã đổi khác khá nhiều so với lúc bình thường, cô biết rồi đấy, hãy suy nghĩ kỹ đi! Cô hoàn toàn chắc chắn ông ta là người cô chưa từng gặp?”

“Hoàn toàn chắc chắn.”

“Được. Thế đấy. Và cô đã làm gì?”

“Tôi đã làm gì ư?”

“Đúng.”

“À — không làm gì hết… hoàn toàn không làm gì. Tôi không thể.”

“Tôi hiểu. Cô hoàn toàn không sờ đến ông ta sao?”

“Có… tôi có sờ. Để xem… tôi muốn nói — chỉ để xem thử — nhưng ông ta… lạnh ngắt — và… và bàn tay tôi bị dính máu. Thật kinh tởm, máu đặc sệt và nhớt nhợt.”

Cô bắt đầu run lên.

“Đấy, đấy,” Hardcastle nói với giọng điệu y hệt một ông chú. “Bây giờ chuyện đã xong, cô biết rồi đấy. Quên chuyện máu me đi! Hãy nói tới chuyện tiếp theo! Chuyện gì đã xảy ra ngay sau đó?”

“Tôi không biết… À vâng, bà ấy về tới nhà.”

“Ý cô muốn nói là cô Pebmarsh?”

“Đúng. Chỉ là lúc đó tôi không nghĩ bà ấy là cô Pebmarsh. Bà ấy chỉ xách một cái túi mua hàng đi vào.” Cô dằn giọng nói về cái túi mua hàng như một cái gì đó phi lý và không thích hợp.

“Và cô đã nói gì?”

“Tôi không nghĩ mình có nói gì… Tôi cố nói, nhưng nói không được. Tôi có cảm giác hoàn toàn nghẹt thở ở đây nè.” Cô chỉ vào cổ họng mình.

Thanh tra gật đầu.

“Và rồi… sau đó… bà ta hỏi: ‘Ai đấy?’ rồi đi vòng ra sau cái ghế sofa và tôi nghĩ… tôi nghĩ bà ta sắp sửa — giẫm lên nó. Tôi thét lên… Và một khi đã bắt đầu thét thì tôi không thể nào ngừng được nữa. Và cách nào đó tôi đã ra khỏi căn phòng rồi băng qua cửa trước…”

“Như một con dơi bay ra khỏi địa ngục,” thanh tra nhớ lại miêu tả của Colin.

Sheila Webb nhìn ông bằng con mắt khiếp sợ khốn khổ, và nói khá bất ngờ: “Tôi xin lỗi.”

“Chả việc gì phải xin lỗi cả. Cô đã kể chuyện của mình rất tốt. Bây giờ đừng nghĩ ngợi gì đến chuyện ấy nữa. À, chỉ một vấn đề nữa thôi. Tại sao cô lại ở trong căn phòng ấy thế?”

“Tại sao à?” Trông cô gái có vẻ chưng hửng.

“Ừ. Cô đã đến đây, có thể sớm hơn vài phút, và cô đã nhấn chuông, tôi cho là thế. Nhưng nếu chẳng ai đáp lại, tại sao cô lại đi vào?”

“À ra là vậy. Vì bà ta bảo tôi.”

“Ai bảo cô?”

“Cô Pebmarsh ạ.”

“Nhưng tôi tưởng cô chưa từng nói chuyện với bà ấy mà?”

“Dạ, chưa ạ. Chính là cô Martindale đó, cô ta bảo tôi cứ đi vào và chờ trong phòng khách ở bên phải sảnh.”

Thanh tra nói vẻ đăm chiêu suy nghĩ: “Ra thế.”

Sheila Webb rụt rè hỏi: “Xong chưa ạ?”

“Tôi nghĩ là xong. Tôi muốn cô chờ ở đây thêm chừng mười phút nữa. Cỡ đó, phòng khi có chuyện gì xảy ra, có thể tôi sẽ muốn hỏi cô. Sau đấy tôi sẽ cho xe cảnh sát chở cô về nhà. Còn gia đình cô thì sao — cô có gia đình chứ?”

“Cha mẹ tôi đều mất rồi. Tôi sống với một người dì.”

“Bà ta tên gì?”

“Bà Lawton.”

Thanh tra đứng dậy và chìa tay ra.

“Cảm ơn rất nhiều, cô Webb ạ,” ông nói. “Đêm nay cô cố nghỉ cho khỏe nhá! Cô cần nghỉ ngơi sau những gì đã trải qua.”

Cô gái rụt rè mỉm cười với ông trong khi bước qua cửa vào phòng ăn.

“Cậu chăm sóc cô Webb nhé, Colin,” thanh tra nói. “Nào, cô Pebmarsh, xin cảm phiền vào trong này!”

Hardcastle đã dợm chìa tay ra định dắt chủ nhà đi, nhưng bà cô cương quyết bước ngang qua ông, mấy ngón tay mò mẫm để xác định vị trí của cái ghế dựa tường, kéo nó ra một chút rồi ngồi xuống.

Hardcastle đóng cửa lại. Ông chưa kịp nói thì Millicent Pebmarsh đột nhiên hỏi: “Cậu thanh niên ấy là ai?”

“Tên cậu ấy là Colin Lamb.”

“Cậu ấy đã cho tôi biết như thế rồi. Nhưng mà cậu ta là ai? Tại sao cậu ta vào đây?”

Hardcastle nhìn bà hơi ngạc nhiên.

“Tình cờ cậu ấy đang đi bộ trên đường thì cô Webb thình lình từ trong nhà này nhào ra, hét lên báo có án mạng. Sau khi đi vào và tự giải đáp thắc mắc về chuyện gì đã xảy ra, cậu ấy gọi cho chúng tôi, và được yêu cầu trở về đây chờ đợi.”

“Ông gọi cậu ấy là Colin, nghe có vẻ thân mật lắm.”

“Cô rất có óc quan sát, cô Pebmarsh ạ,” — (quan sát? không phải từ này, tuy vậy chẳng có từ nào khác thích hợp cả) — “Colin Lamb là một người bạn của tôi, mặc dù ít lâu nay tôi không gặp cậu ấy.” Ông nói thêm: “Cậu ấy là một nhà hải dương học.”

“À, tôi hiểu rồi.”

“Nào, cô Pebmarsh, tôi sẽ rất vui nếu cô có thể kể cho tôi nghe bất cứ điều gì về vụ việc khá đáng ngạc nhiên này.”

“Xin sẵn lòng. Nhưng chẳng có gì nhiều để kể.”

“Cô đã cư trú ở đây một thời gian, tôi tin là thế?”

“Từ năm 1950. Tôi là — khi ấy nghề nghiệp của tôi là cô giáo dạy trong trường. Khi tôi được bảo cho biết chẳng thể làm gì với thị lực giảm sút của mình và một thời gian ngắn nữa sẽ bị mù, tôi đã tự thích ứng để trở thành chuyên viên chữ nổi và các kỹ thuật khác để giúp đỡ người mù. Hiện tôi có một công việc ở đây, tại Viện Aaronberg dành cho trẻ em khiếm thị.”

“Cảm ơn cô. Bây giờ nói tới sự kiện chiều nay. Cô có trông đợi vị khách nào không?”

“Không.”

“Tôi sẽ đọc cho cô nghe một bản miêu tả người chết để xem có thể gợi cho cô nhớ đến ai đấy đặc biệt hay không. Cao khoảng một mét bảy nhăm đến một mét bảy mươi tám, tuổi chừng sáu mươi, tóc đen đang trở thành hoa râm, mắt nâu, râu cạo nhẵn nhụi, mặt gầy, hàm răng chắc, dinh dưỡng tốt nhưng không béo phì. Bộ đồ xám sẫm, hai bàn tay được chăm sóc kỹ. Có thể là một viên chức ngân hàng, kế toán, luật sư hay một người chuyên nghiệp thuộc lĩnh vực nào đấy. Thế có gợi cho cô nghĩ đến ai mà cô biết hay không?”

Millicent Pebmarsh cân nhắc kỹ trước khi đáp.

“Tôi không thể nói là có. Tất nhiên đó là một mô tả rất tổng quát. Có thể phù hợp với một số người. Có thể là ai đấy tôi từng trông thấy hay gặp gỡ, nhưng chắc chắn không phải là người tôi biết rõ.”

“Gần đây cô không hề nhận được bất cứ bức thư nào của bất kỳ ai đề nghị sẽ đến viếng thăm?”

“Rõ là không có.”

“Rất tốt. Nào, cô đã gọi điện đến Phòng Thư ký và Đánh máy Cavendish, yêu cầu cung cấp một người ghi tốc ký, và…”

Bà cô ngắt lời ông. “Xin lỗi. Tôi chẳng hề làm việc gì đại loại như thế.”

“Cô không có gọi đến Phòng Thư ký và Đánh máy Cavendish, và yêu cầu…” Hardcastle nhìn chằm chặp.

“Nhà tôi không có điện thoại.”

“Có một buồng điện thoại công cộng ở cuối đường này cơ mà,” Thanh tra Hardcastle nêu rõ.

“Phải, tất nhiên là có. Nhưng tôi chỉ có thể cam đoan với ông, Thanh tra Hardcastle ạ, tôi chẳng cần người ghi tốc ký, cũng không hề — xin nhắc lại là không — gọi đến chỗ Cavendish ấy với bất cứ yêu cầu nào như thế.”

“Cô không có đặc biệt yêu cầu cô Sheila Webb sao?”

“Trước giờ tôi chưa từng nghe cái tên ấy.”

Hardcastle kinh ngạc ngó bà ta lom lom.

“Cô đã để cửa trước không khóa?” ông hỏi.

“Ban ngày tôi vẫn thường xuyên làm như thế.”

“Bất kỳ ai cũng có thể bước vào đây?”

“Dường như có người đã làm thế trong vụ án này,” cô Pebmarsh nói một cách lãnh đạm.

“Cô Pebmarsh à, theo giám định pháp y người đàn ông này đã chết khoảng từ một giờ ba mươi đến hai giờ bốn mươi lăm. Lúc ấy cô đang ở đâu?”

Chủ nhà trầm ngâm suy nghĩ.

“Lúc một rưỡi chắc tôi đã đi rồi, hoặc đang chuẩn bị để rời khỏi nhà. Tôi phải đi mua vài món.”

“Có thể cho tôi biết đích xác cô đã đi đâu không ạ?”

“Để tôi xem nào! Tôi đã đến bưu điện ở đường Albany, gửi một bưu kiện, mua tem thư rồi đi sắm mấy món cần dùng trong nhà, phải, và tôi đã mua ít bộ cài móc áo quần và ghim an toàn, có nhãn hiệu hẳn hòi, ở cửa hàng vải Field and Wren. Sau đó tôi trở về đây. Tôi có thể cho ông biết chính xác lúc ấy mấy giờ. Đồng hồ cúc cu của tôi hót cúc cu ba lần khi tôi về đến cổng nhà, và tôi có thể nghe thấy từ ngoài đường.”

“Còn những chiếc đồng hồ khác của cô thì sao?”

“Xin lỗi, ông nói gì cơ?”

“Những chiếc đồng hồ khác đều chạy nhanh hơn một giờ.”

“Chạy nhanh ư? Ông muốn nói chiếc đồng hồ đứng ở góc phòng ư?”

“Chả phải chỉ chiếc ấy thôi đâu — tất cả các đồng hồ khác trong phòng khách đều như thế.”

“Tôi không hiểu ông nói các đồng hồ khác là muốn nói gì. Chả có đồng hồ nào khác trong phòng khách.”