ia nắng như một lưỡi kiếm soi thủng vách nhà bên tả và đâm thẳng vào ngực Thăng. Ở đây không có bụi nên nó trong vắt và đứng im. Thu-Vân đưa tay ra hứng lấy giọt nắng, bụm lại thì nó tràn-trề ra khỏi nắm tay của nàng. Nàng nói:

- Thăng nè, hạnh-phúc chắc cũng như giọt nắng nầy, không làm sao mà cất giữ được, có phải không Thăng?

- Mà cất giữ làm gì chớ, để yên nó có đẹp hơn không?

- Nhưng Thu-Vân cứ sợ nó đi mất.

- Nó đi, nhưng không mất, ngày mai nó sẽ trở lại.

- Nhưng nó trở lại để soi sáng kẻ khác.

- Đừng có lo về chuyện ngày mai. Hãy cứ sống với ngày hôm nay cái đã.

- Ngày mai, Thăng vẫn còn là Thăng, nhưng Thu-Vân thì sẽ khác rồi.

- Làm sao mà khác được. Thu-Vân vẫn biết yêu như người con gái... Không, năm năm nữa Thu-Vân vẫn còn là Thu-Vân.

- Năm năm! Ngắn-ngủi quá!

Bổng cả hai đều giựt mình. Một tiếng ho ngoài cửa làm họ kinh-sợ quá sức. Họ quên cả thực-tế, cứ ngỡ đang sống biệt-tích nơi một hoang-đảo, xa hẳn loài người.

Đôi bạn ngồi phắt dậy. Qua những lỗ vuông của vĩ tre, một gương mặt lạ đang nhìn họ. Người đờn-ông ấy độ năm mươi, để búi tóc và bịt khăn xéo. Hắn để râu ngạnh trê trông hơi dữ-tợn, mặc dầu nhìn kỹ thì tế-nhận được những nét hiền-hậu trên mặt hắn.

Thu-Vân ở đây một ngày trọn, nhưng cũng không nhận ra ông chủ nhà nầy. Tuy nhiên nàng đoán là hắn chớ không ai. Qua mấy phút kinh-ngạc đầu, nàng bước xuống giường rồi vừa đi ra vừa hỏi, miệng mỉm cười:

- Phải chú Bảy đó không?

Ngườ đờn-ông râu ngạnh-trê không hề nhếch mép. Hắn đứng đó như tượng gỗ, mặt như bằng sáp và mắt thì hết nhìn Thăng đến Thu-Vân.

Thu-Vân vừa mở cửa vừa nói:

- Xin lỗi chú, chúng tôi đến đây từ chiều hôm qua, thấy nhà trống không có ai, nên cứ ngủ nhờ một đêm.

Thăng đã đến nơi và rê vĩ tre lại dựng nơi vách. Người râu ngạnh trê cúi xuống xách cây ná và ống tên dựng ở cột hàng hiên rồi lặng-lẽ vào nhà.

Hắn treo ná và ống tên lên một cái móc bằng nhánh cây gần nới vách, rồi ngồi chồm-hổm xuống đất, thò tay vào túi móc một xòn thuốc bằng da lâu đời lên nước láng bóng, đoạn thong-thả vấn thuốc, như không có việc gì xảy ra, không có ai hết trong nhà nầy, trừ hắn ra.

Thu-Vân đi lại gần hắn và hỏi:

- Chú có nhớ tôi hay không? Tôi đã đến đây một lần, cách đây ba năm?

Bấy giờ hắn mới chịu mở môi để đáp cộc-lốc:

- Nhớ.

- Giờ vợ chồng tôi muốn xin chú cho ở nhờ vài hôm để nghỉ-ngơi, không biết chú có vui lòng không?

Hắn làm thinh mà nhìn Thăng rất lâu, không biết hắn nghĩ gì trong trí hắn. Hắn ngạc-nhiên vì anh chồng trẻ hơn chị vợ nhiều quá chăng? Chắc là không. Ở thôn quê, lắm vợ đồng tuổi với chồng, nhưng vì lao lực quá, hoặc vì sinh-đẻ thiếu vệ-sinh quá, già hơn chồng họ là sự thường.

Chắc hắn cố nhớ lại xem có gặp Thăng lần nào hay chưa. Năm kia Thu-Vân đã vào đây với nhiều bạn trai, hắn không biết có Thăng trong đám đó hay chăng.

Lâu lắm hắn mới đáp:

- Cũng được.

- Chú đi vắng, chắc là đi săn?

- Ừ.

- Thịt đâu?

- Không được gì hết!

- Rồi lấy gì...

- Tôi đi săn lớn, tìm nai mà không có. Còn kiếm ăn thì chung quanh đây gà rừng, chồn, thỏ, trúc, nhím thiếu gì.

- Chú Bảy nè, hôm qua tới nay tụi tôi nấu cơm ăn bằng gạo của chú. Gạo đã hết mà khô cũng không còn. Tôi thấy chú cần đi chợ. Tôi đưa tiền, chú mua thêm vài thứ lạ miệng, ăn cho vui.

- Cũng được.

Người chủ nhà luôn luôn đáp "cũng được", tức là hắn không phấn-khởi lắm trong việc tiếp khách, cũng chẳng sợ khách bao nhiêu.

- Chú đi liền được hôn, kẻo trưa nay nhịn đói cả bọn. Đây, tiền đây.

Thu-Vân vừa nói, vừa đi lại mở va-ly và lấy ba tờ giấy một trăm đưa cho hắn.

Cô dặn:

- Chú mua gạo, khô, mắm, bánh ngọt, vài con gà, còn thì tùy ý chú; tụi tôi ở năm ba bữa, nếu ở thêm, sẽ đưa tiền nhờ chú mua thêm.

Hắn cầm tiền, rồi lặng-lẽ ra đi, mặt không lộ tình-cảm nào cả.

° ° °

- Không ăn sáng, đói quá Thu-Vân ơi.

- Ta bơi xuồng đi chơi để quên đói nè.

- Ừ, ý hay đó.

Dựa phía vách trong tận cùng có dựng hai cây giầm mà bụi bám vào đó một lớp dày không biết mấy ly mà nói.

Lâu lắm mới có một du-khách vào đây bơi xuồng, từ khi cảnh nầy bị tàn-phá. Chiếc xuồng nan cột trước nhà là một món quến khách, nên người giữ khu rừng nầy cứ hằng năm lại đem nó lên khô, trét lại bằng phân trâu hai lượt, nên nó không hư, không mục.

Thăng lấy giầm, hối Thu-Vân thay áo tắm, còn chàng thì chỉ mặc quần đùi. Chàng mở dây cột xuồng và níu xuồng lại cho Thu-Vân bước lên.

Chiếc xuồng nan chồng-chành như cái trứng vịt, nhưng Thu-Vân là một phụ-nữ thể-thao nên không sợ-hãi la hoảng. Nàng ngồi khéo-léo để lấy thăng-bằng lại cho chiếc xuồng hết bất-kham.

Thăng đưa lần xuồng lên ngược dòng nước bằng tay và khi đuôi xuồng ngang chỗ chàng ngồi, chàng thót lẹ lên đó.

Thu-Vân lanh trí và mau tay hạ gầm xuống bơi liền vì nước chảy mạnh quá, hở một chút là xuồng trôi băng-băng.

Bây giờ Thăng cũng đã ngồi vững và đôi bạn nỗ-lực bơi ngược dòng. Họ phải phí sáu nhát giầm đầu, xuồng mới đứng lại được không trôi nữa. Khi nhát giầm thứ bảy chém xuống nước, xuồng mới nhích tới được vài phân.

Thăng bơi đằng lái, Thu-Vân bơi đằng mũi, nàng bơi ngược nên ngồi đối diện với bạn được.

Lần đầu tiên, Thăng ngắm bạn trong một dáng điệu mới lạ khiến chàng như vừa khám-phá thêm được một nét đẹp nữa trong Thu-Vân. Thiếu-phụ mặc may-dô trước mặt chàng, chàng đã thấy một lần lúc tắm trên Hàn Ông Sâm. Nhưng đây là một Thu-Vân hơi khác, một Thu-Vân khoe nước da đen như tượng đồng dưới nắng sớm mà chàng gặp lại mấy tháng sau ngày tắm Hàn, nhưng với những cử-động "chưa hề xuất-bản" bao giờ. Mỗi lần bơi, Thu-Vân chồng chờn ngã người ra sau, hai cánh tay rắn-chắc, những bắp thịt vừa nổi to lên trong sức cố-gắng chống sự chảy mạnh của nước suối.

Hình ảnh ấy, Thăng nhớ đến một cô đào chiếu bóng Âu-châu mà chàng quên mất tên, nhưng rất thích cô ta vì tác-phong thể-thao của cô.

- Thường ngày Thu-Vân tập thể-thao ở đâu, chơi môn gì? Thăng nhìn bạn giây lâu rồi hỏi như vậy.

- Vân không chơi môn thể-thao nào cả. Vân chỉ tập-luyện thân-thể ngay trên giường ngủ, một ngày hai bận, theo phương-pháp Thụy-sĩ.

- Thu-Vân có biết nhờ gì Thu-Vân đẹp hay không?

Thu-Vân cười ngặc-nghẹo rồi đáp:

- Nhờ trời cho hay nhờ cha sanh mẹ đẻ ra thế.

- Nhưng nhờ nhứt là thể-dục. Thu-Vân đã đẹp, lại không già. Thể-dục là phương thuốc trường-xuân...

- Nhưng rồi ngày kia cũng phải già...

Bây giờ xuồng đả qua khỏi quãng trống rộng lớn trước chòi tranh và chui vào cái hang cây lớn hai bên bờ. Ở đây cây giao nhành và tàng lá dày mịt khiến ánh sáng không lọt vào được. Xa-xa mới có một giọt nắng chảy xuống hòa với dòng suối, soi sáng tận đáy xanh thẩm những cỏ rong.

Nhánh cây thấp quá, qua nhiều nơi, họ phải cúi đầu không thôi bị nó gạt rơi xuống nước. Thăng không bơi nữa, vịn một nhánh cây, bịn cho xuồng ngừng lại để nghỉ tay. Thu-Vân cũng làm y như vậy.

- Không, Thu-Vân không thể già được. Thu-Vân sẽ trẻ như thế nầy mãi mãi vì Thăng đã gởi mua đá để tạc-tương Thu-Vân.

Thu-Vân lần nhánh cây, đi trên xuồng để lùi ra phía sau, tới chỗ Thăng ngồi. Nàng cũng ngồi xuống với bạn, vịn cổ tay bạn mà rằng:

- Thăng đừng nói đến sự già nữa, Vân sợ lắm...

- Thăng nói rằng Thu-Vân sẽ không già thêm kia mà!

Nhưng Thăng lại định tạc tượng Vân để ghi hình-ảnh bây giờ của Vân trong pho tượng đá ấy, thế nghĩa là Thăng cũng dự liệu rằng ngày kia Vân không còn được như vậy nữa...

- Thăng nè, trước đây, cái già chưa hề léo-hánh gần trí-não Vân. Nhưng từ khi ta yêu nhau, Vân cứ bị nỗi lo sợ già ám-ảnh mãi.

Nàng nắm chặc cổ tay bạn, siết mạnh và thêm:

- Thăng ơi, Vân muốn thời gian ngừng lại nơi đây, rồi cả hai ta thành tượng đá y như những con hóa-thạch bị chôn vùi dưới tro núi lửa hay dưới một trận địa-chấn nào...

- Thu-Vân nói nhảm. Nếu nước suối nầy không chảy thì nó hóa ra nước tù, còn gì là đẹp nữa đâu.

- Nhưng nháy mắt là nước khác đã trôi qua đây và nước khi nãy đi mất dạng. Nước cũ chỉ đẹp một vẻ đẹp phù-du thôi Thăng à.

- Như thế còn hơn là không bao giờ đẹp được. Nếu ngăn suối chảy thì nước từ trên nguồn đến đây đều yên-ổn cho đến khi cạn hết kiếp nước, trong một cảnh sống khép kín và lu mờ.

Thăng đứng dậy khiến chiếc xuồng lại chòng-chành muốn lật úp. Chàng nắm sợi dây cột xuống kéo lên rồi buộc vào một nhánh cây sà.

- Leo lên đây chơi Thu-Vân.

Nói xong chàng thót lên nhánh cây khiến chiếc xuồng lại suýt lật và khiến Thu-Vân chới-với mấy cái mới thăng-bằng lại được.

Thu-Vân vừa chợt hiểu qua câu chuyện vừa rồi, tâm trạng của môt người trẻ tuổi. Hắn chỉ nghĩ đến hiện-tại, và quyết tận-hưởng những cái đang có trong tay, không lo sợ thời-gian trôi đi, vì thời-gian chưa mang theo được cái gì của hắn cả.

Bây giờ nàng lại vừa chợt thấy tác-phong của một người chồng trẻ tuổi. Hắn rời vú mẹ thì cần ngay sự nuông-chiều của một người đờn-bà khác. Không, hắn chưa trưởng-thành năm hăm mốt tuổi như pháp-luật đã định đâu! Hắn chỉ trưởng-thành lúc hắn trên ba mươi thôi, khi mà hắn hết cần sự nưng-niu của đờn-bà và quay lại bảo-vệ họ.

Đáng lý thì Thăng đỡ nàng lên cây trước rồi mới nhảy theo... Nhưng thôi.

Thu-Vân bùi-ngùi vài giây rồi cũng thót lên nhánh cây theo bạn.

Thăng cứ chuyền từ nhánh dưới lên nhánh trên, vừa chuyền vừa nói:

- Đố Thu-Vân bắt được Thăng.

Thu-Vân vốn trẻ tính, ham vui, nên lăn xả vào cuộc chơi, quen ngay nỗi bùi-ngùi vừa thoáng cảm qua khi nãy.

Họ rượt nhau trên nhánh cây, cười chéc-chéc như hai con khỉ. Lắm lúc hai nhánh nằm cách nhau xa quá, không vói tới, Thăng phải phóng mình qua bên kia như một con sóc. Thu-Vân ráng phóng theo và níu lấy cổ chơn Thăng. Anh chồng trẻ tuổi hoảng-sợ đeo chặt vào nhánh cây vừa bám được trong khi cô vợ tinh-nghịch đánh tòn-teng nơi chơn chàng và xích đu như một cô đào xiếc.

Ở đây, rủi sút tay té xuống cũng không can gì nên họ chơi nhiều trò rất ghê rợn mà người ta chỉ được thấy trong các rạp xiếc thôi. Có một lần Thu-Vân đu mình qua nhánh kế cận rồi níu nhánh ấy bằng hai bàn chơn của nàng rồi buông hai tay bên nây ra, đầu thòng xuống như một con vượn.

Thăng đề-nghị:

- Ở đây khá cao, ta lông-rông vài hiệp rồi về thì vừa, đói lắm rồi, cần nghỉ kẻo mệt lả.

- Hông, Thu-Vân không dám đâu. Đáy nước tối om, Vân sợ lắm.

- Thu-Vân thì cứ sợ cái gì hơi lạ một chút. Trước sợ không dám gần Thăng. Yêu rồi, có thấy cái gì ghê hay không?

- Có.

- Gì?

- Vân sợ mối tình của ta không bền.

- Cứ cái dĩa hát đó quay lại mãi. Thu-Vân cần nó to hay cần nó bền?

- Cần cả hai.

- Tham-lam quá.

Hai người ngồi cạnh nhau, trên một nhánh tương-đối nhỏ khiến nhánh nầy oằn xuống. Thăng nhún mình thì nhánh cây nhún theo, cả hai bị dồi lên, hụp xuống như ngồi trên nệm lò-xo, Thăng nói:

- Mối tình, hạnh-phúc, càng mong-manh càng thú. Nếu nhánh cây nầy mà không yếu, ta ngồi đây còn thích hơn ở chỗ nào.

Thu-Vân ngã đầu xuống vai Thăng mà rằng:

- Quả như vậy. Nhưng làm sao khỏi lo-sợ cho được nó Thăng.

- Bậy lắm, khi không Thu-Vân lại bôi lọ-lem những trang nhựt-ký của ta, đáng lý ra nó phải đẹp như một quyển cảo-thơm. Ừ, thôi đã đen tối, cho nó đen tối luôn. Nếu chẳng may, ta không yêu nhau nữa thì chắc hẳn ta đã chán nhau rồi, còn nuối-tiếc cái gì.

- Nuối-tiếc tình yêu, chớ có phải nuối-tiếc nhau đâu.

- Thì chừng ấy ta tìm tình yêu khác.

Thu-Vân nấc lên:

- Thăng không làm sao cảm-thông được với Vân cả. Vân yêu lần cuối-cùng đây, không còn tình yêu nào sau mối tình nầy nữa cả.

- Lại khóc. Thăng lông-rông trước. Thu-Vân không làm theo, ngồi đấy một mình, cọp nó ăn thì chịu lấy.

Nói xong, nhà điêu-khắc giáo-sư nhảy dù nhắm-nhía xem ở dưới có nhánh cây ngăn trở không, đoạn đứng lên thật lẹ.

Nhánh cây đưa qua đưa lại như chiếc võng, khiến chàng đứng không vững. Nhưng chàng lại chấp tay trên đầu rồi gập mình lại phóng liều xuống nước.

Thu-Vân nhìn mặt con suối sâu khép lại, vùi lấp bạn nàng, rồi có cảm-tưởng như đấy là một vĩnh-biệt và người con trai ấy bị không-gian lôi đi, không bao giờ trở lại với nàng nữa.

Nàng bối-rối lắng đợi, lâu lắm, bỗng nghe Thăng kêu từ xa:

- Thu-Vân ơi, dưới đáy cỏ rong êm như nệm mousse vậy, không có gì đâu mà sợ.

Thăng vừa nói, vừa vuốt mặt nhễ-nhại những nước vì chàng mới trôi lên khỏi mặt suối. Chàng bị nước cuốn đi nên vuốt mặt xong, cố lội ngược dòng để lên chặn trên là nơi cột xuồng.

- Thăng đã đi xa, nhưng mình thì ở lại, Thu-Vân lẩm-bẩm. Trên đường đời cũng thế, chàng sẽ đi, và mình sẽ ngồi trong cảnh già của mình để mà nhơi lại những ngày vui đã mất.

- Thu-Vân coi chừng con trăn.

Nghe lời báo-động ấy, Thu-Vân hoảng-hốt ngã đại xuống nước. Nàng rơi nằm ngang trên mặt suối, và sự va-chạm ấy làm nàng rát da trên khắp cả thân-thể và làm nàng tức dội nơi ngực vì nước bị chạm mạnh như vậy hóa ra cứng như vật rắn.

Bấy giờ Thăng đã lội đến nơi, và cũng hoảng lên khi thấy bạn thả rơi thiếu phương-pháp như vậy. Chàng đưa tay ra níu lấy Thu-Vân rồi ôm nàng mà hỏi:

- Thu-Vân có sao không?

Được bạn săn-sóc đến, Thu-Vân cảm-động và sung-sướng lắm. Nàng quên cả rát da và tức ngực, nói:

- Không có gì đáng lo.

Đôi bạn bị nước cuốn đi nên cố lội trở lên. Thu-vân hỏi:

- Con trăn đâu?

- Xí-gạt cho Thu-Vân chịu lông-rông chơi, chớ có trăn rắn gì đâu.

- Mắc dịch nà!

Bây giờ họ đã lội tới cột chiếc xuồng nan. Thu-Vân vừa toan lên xuồng thì Thăng đã lẹ tay nhận nó chìm đi.

- Sao lại nhận chìm xuồng?

- Để dạy Thu-Vân cái nầy. Chiếc xuồng không chìm hẳn, không nhờ sợi dây cột, treo nó lên, cũng không phải nhờ nó làm bằng nan rất nhẹ. Xuồng đóng bằng gỗ nặng cũng thế...

- Sao lạ vậy?

- Tại một luật vật-lý-học kia, cắt nghĩa rất dông-dài. Thu-Vân chỉ cần biết là nó đầy ngập nước rồi linh-đinh như thế nầy.

Muốn nó nổi trở lại, ta tát nước ra.

- Nhưng tát ra, nước ngoài lại tràn vào.

- Ậy, thì cứ làm như vầy...

Nói xong, Thăng níu chiếc xuồng mà lắc. Xuồng nghiêng một bên kia, mỗi lần như thế là nước bị đổ ra ngoài một ít mà nước ngoài không kịp tràn vào vì Thăng đã trả nó về vị-trí ngay-ngắn mau lẹ quá.

Lắc được vài mươi cái thì quả xuồng nổi lên và nước trong xuồng không còn bao nhiêu. Thăng vịn xuồng cho bạn lên trước rồi nói:

- Nếu bị chìm xuồng giữa dòng mà xuồng lật úp cũng không nên buông ra. Cứ bám lấy nó lại rồi làm như thế ấy. Thu-Vân chỉ quen lội ở các hồ tắm thôi, không biết khóe đó cũng không lạ.

Chàng mở dây và lấy giầm lái cho xuồng xuống ngay. Chàng chỉ lái thôi, còn Thu-Vân thì ngồi yên, thế mà xuồng trôi bon-bon như xuồng máy chạy.

- Có phải ta đi trên dòng sông vĩnh-biệt không Thăng?

- Theo nghĩa đen thì không, vì ta có thể chèo ngược dòng bất cứ lúc nào.

- Còn theo nghĩa bóng?

- Ta yêu nhau, và cứ như thế nầy đi trọn đường trần, không mong quay trở về được nữa.

- Về đâu?

- Về ngày ta mới gặp nhau, những ngày ta mơ-tưởng đến nhau, những ngày ta xốn-xang vì nhau.

Thu-Vân thì nghĩ khác. Nàng thấy rằng không còn làm sao trở về với ông Nhì được nữa, vì nàng đã gặp chân hạnh-phúc.

° ° °

Anh Bảy gác sở tiêu đã về đến nhà lúc họ ghé bến. Nhìn bóng thì họ biết rằng đã quá ngọ rồi. Tuy đói quá nên hết biết đói; họ cũng ngạc nhiên mà thấy bếp lạnh teo.

Nhưng thật là sung-sướng khi họ nhìn thấy bữa ăn sắp dọn, bày ra nơi xó bếp bánh tráng, rau sống và nem.

Anh gác sở, coi bộ thì lù-khù mà thông-minh quá. Anh ta biết rằng đi chợ về trễ thì không làm sao mà thổi nấu kịp cả, nên cho ăn những món ăn khỏi phải nấu-nướng lôi-thôi.

- Hay, Thu-Vân khen. Đã được ăn ngay lại được đổi món, chắc bữa nay ngon miệng lắm.

Theo bản-năng đờn-bà, nàng đem rau ra bờ suối để rửa và lặt, xong đâu đó, lại trở vào lấy bánh tráng đi nhúng nước.

- Ý chết. Nàng kêu lên khi đâu đó xong cả! Nhà không có nước mắm, làm sao.

Anh gác sở cười hề hề, lấy một đùm lá chuối, mở gút, nghiêng đùm xuống một cái tộ, vừa rót vừa nói:

- Có thấy cô lên chơi, nên tôi có mua một chai nước mắm. Nhưng ăn nem thì ăn với nước mắm tương ớt riêng trong đùm nầy.

Mùi tương ớt bay lên làm cho nước miếng của ai cũng chảy ra cã.

Họ cùng ngồi ngay dưới đất mà ăn, lần nầy thì tay ba, và người rừng tuy ít nói, cũng hóa ra lắm lời vì anh ta bị hỏi về đủ thứ việc.

- Sao lại không săn được thịt? Thăng băn-khoăn về điều ấy.

- Có bắn được hai con trong hai đêm. Nhưng theo đến dọc đường thì mất vết máu.

- Anh đi săn một mình?

- Không, đi với một người nữa. Va ở xa lắm, trong kia, va có đền khí đá...

- Có nguy hiẻm lắm không?

- Cũng có khi gặp ông thầy. Nhưng mình không giành thịt với ổng thì thôi.

Câu chuyện đi săn không hạp với Thu-Vân. Nàng nghe mà hơi bực mình, và đợi họ ngưng nói, xen vô:

- Tôi quên hỏi thăm anh về việc chị Bảy. Vậy chớ chị Bảy ở đâu? Lần đầu lên đây, vào đầu năm 1945, tôi có thấy chị Bảy kia mà.

- Vợ tôi đã chết trong mấy năm giặc-giả...

- Chết về gì?

- Chết bịnh.

- Anh không tục-huyền à?

Anh gác sở ngơ-ngác không hiểu tục-huyền là gì, Thu-Vân phải cắt nghĩa bằng một câu hỏi khác:

- Anh không cưới vợ khác sao?

- Không.

- Sao vậy?

Anh nầy bối-rối trông thấy. Anh ta không bao giờ tự đặt câu hỏi đó cả. Nếu ở làng-mạc, người làng sẽ gợi giùm anh ta ý đó, rồi anh ta nghĩ tới nó và thực-hiện ý ấy khi nào có dịp.

Ở đây, anh ta chỉ nghĩ đến mưu-sinh, no-ấm mà thôi. Thu-Vân thấy anh không đáp, lại hỏi:

- Anh có nghe buồn không?

- Cũng quen đi rồi.

- Anh thật lạ-lùng. Tôi thì không có một người bạn đi cạnh tôi trên đường đời, chắc tôi buồn chết đi.

Câu suy-nghĩ trên đây, mặc dầu đối-thoại cùng người gác sở, nhưng thật ra là Thu-Vân nói với Thăng. Thăng tự-nhiên đáp lại, như là chính chàng đang trò-chuyện với Thu-Vân:

- Thăng cũng vậy.

Bữa đi chợ hôm nay, chủ nhà mua gạo, muối, nước mắm, cá khô, trứng vịt, mỡ heo, hành, tiêu, bún tàu, tương, đậu phộng, những thứ gia-vị để làm những món ăn ngon bằng thịt rừng mà anh sắp săn được. Anh lại có mua đường và đậu, chắc để nấu chè ăn cho vui miệng vào những buổi trưa hay đầu hôm.

Thu-Vân soát lại tất cả những thứ ấy và thấy số lượng và loại thực-phẩm dự-trữ thật là đầy-đủ để đôi bạn có thể nghỉ nơi đây một thời-gian mà không khổ lắm.

Người gác sở báo trước:

- Tối nay, tôi lại đi, thầy cô cứ ở yên đây, bao lâu tùy-ý.

- Anh đi, anh đi đâu?

Đôi bạn ngạc-nhiên vì sự ra đi ngay sau khi mới về nầy, chớ họ không thất-vọng vì điều ấy. Một người lạ xen vào cuốc sống thân-mật của họ, sẽ làm những ngày diễm-ảo của họ bớt kỳ-thú đi.

- Tôi cần tiền mua vải và vài thứ khác nên muốn săn vài con nai. Đã hụt thì phải đi nữa. Nhưng từ đây tới tối, tôi sẽ tìm những con vật nho-nhỏ như gà rừng, trúc, nhím để đãi thầy cô một bữa. Những ngày sau thì thầy cô ăn cơm với trứng vịt luộc cũng tiện.

Anh chủ nhà nầy, mới trông có vẻ man-rợ quá, nhưng rõ ra anh ta là người hiếu-khách và tử-tế lắm đây.

Tự nhiên đôi bạn nghe có thiện-cảm với anh ta lắm và muốn anh ta ở nhà, mặc dầu họ cần được tự-do.

Người gác sở, lấy một chiếc đệm cuốn, mở dây cột ra rồi trải lên mặt đất.

Hắn nằm dài lên đó, không cần gối, mới được độ hai phút là ngáy pho-pho.

Thu-Vân nhìn hắn rồi cười, nói với Thăng:

- Hắn vậy mà hạnh-phúc hơn ta nhiều, phải không Thăng?

- Cái đó tùy. Nếu chỉ kể về chuyện lo nghĩ không mà thôi thì hắn hoàn-toàn hạnh-phúc thật đó. Nhưng hắn hưởng đời không bao nhiêu.

- Vân chỉ muốn được như hắn, không ham hưởng đời lắm.

- Thu-Vân chán sống lắm sao?

- Chưa chán, Vân còn yêu đời lắm. Nhưng cứ lo sợ mãi thì...

- Lo sợ về gì?

Thu-Vân kéo cổ bạn và nói:

- Vân cứ lo mất Thăng.

Đó là một sự thay bực đổi ngôi rõ-rệt. Thường thì chỉ có nam mới sợ mất nữ. Nhưng người nữ ở đây lại ở trong tình-thế bất-lợi nên chính nàng phải lo.

Thăng cười hề-hề, rồi lôi bạn nằm xuống chõng.

- Ta đánh một giấc như hắn rồi sẽ hay.

Thăng tuy không ngủ dễ quá như cái người đờn ông râu ngạnh trê nằm dưới đất chớ cũng an-giấc sau năm bảy phút lim-dim. Chỉ có Thu-Vân là trằn-trọc.

Chốn nầy là nơi nàng đã vỡ lòng yêu trong những tháng đầu của năm khói lửa xa-xôi kia. Thuở ấy nàng không ý-thức một tí nào vè việc đời nên đã hoàn-toàn chìm đắm trong bể ái. Những buổi đi dạo với người tình trên đường mòn ven suối, sao mà thơ-mộng tuyệt-vời.

Con đường mòn ấy ngày nay cỏ mọc rậm-rì và mối tình ngày nay sao mà cũng đầy gai cỏ như con đường yêu thương ngày xưa.

Tuy-nhiên chính nhờ lo-âu mà tình nàng ngày nay đậm vị hơn xưa nhiều. Đây là một nồi chè, một tô nước dừa có gia thêm một tí muối, hay là một trách cá kho có gia thêm một tí đường, không ngọt suông, cũng chẳng mặn suông và chắc-chắn là không trơ-trẻn vì làn-lạt.

Day lại nhìn Thăng ngủ, nàng thấy gương mặt ngây-thơ của Thăng dễ thương lạ. Nàng hôn nhè-nhẹ lên má bạn một cái rồi úp mặt vào tóc Thăng để ngửi cho sâu, hầu có thể nhớ mãi cái mùi đặc-biệt của người con trai nầy.

Mười năm sau, nếu có xa nhau trong một phút vui buồn nào đó của đời nàng, mùi hương hôm nay sẽ dấy lên, ngào-ngạt một dĩ-vãng êm đẹp mà nàng muốn nhốt lại cho đến bạc đầu. Mối tình cuối-cùng!

Từ đây nàng sẽ không còn dịp nào yêu nữa. Những kỷ-niệm về mùa nầy là vưu-vật duy-nhứt, nó sẽ an-ủi nàng vào lúc phấn lạt hương phai của nàng. Một ngày xa-xôi kia, soi gương đỡ ngậm-ngùi nhìn những đường nhăn trên trán, nàng sẽ nhơi lại dĩ-vãng nầy cho đỡ lạnh-lùng.

° ° °

Con gà mái xem chừng già, nên chủ nhà nấu cháo. Con gà trống tơ thì xào lăn, ăn bánh nướng trừ cơm. Ý! giống gà rừng nó đẹp làm sao. Lông con gà trống phải được tả bằng tĩnh-từ téc-ni-cô-lo mới đúng. Màu sắc của bộ lông tuy nhiều, nhưng kết-hợp rất khéo nên không gai mắt.

Thu-Vân gom hết lông nầy lại, tính về Sài-gòn kết làm một món đồ chơi để đầu giường phụ với chủ nhà làm bếp.

Anh Bảy, chừng như nhớ đến viễn-ảnh được thịt nên vui tươi hơn hết. Lần đầu-tiên anh nói chuyện mà khong đợi ai hỏi:

- Hồi trước, ngày nào cũng có khách xa vô đây chơi. Nhưng từ ngày có giặc tới giờ thì cả năm mới có khách một lần, làm tôi cũng buồn. Thầy cô có con chưa sao không dắt theo?

- Thằng Trường của chúng tôi bận học, Thăng đáp hớt. Lần sau có lẽ sẽ đưa nó lên đây.

Thu-Vân cảm-động trông thấy. Thăng đã mặc-nhận con của nàng và nay thì là xác-nhận rồi đó. Tuy nhiên, sự công-nhận ấy chỉ dính-dáng đến tình-yêu của hắn đối với nàng thôi. Nên chi, sự cảm động nầy chỉ tố nhắc lại nỗi lo-âu của nàng.

Đây là một bữa ăn to tại lâm-trại nầy từ hơn mười lăm năm nay. Từ khi có chiến tranh, ở đây vắng chủ trại mà cũng vắng khách như người gác sở đã nói. Hắn chỉ ăn cơm với cá khô, từ ngày nầy qua ngày khác, lười săn thú nhỏ, mà có săn được, cũng nướng bậy-bạ để ăn qua-loa vì lười nấu-nướng.

Hắn có mua cả một xị rượu công-xi mà Vân và Thăng không hay biết. Giờ hắn lấy ra nhậu với thịt gà xào lăn, Thăng nghe thèm lắm, cũng ké với hắn một phần tư xị.

Người con trai nầy vừa xong bữa thì đi nằm ngay vì rượu đã làm cho đầu và mí mắt chàng nặng trịu, chàng không cưỡng lại sự buồn ngủ được.

Khi chủ nhà xách ná ra đi thì Thu-Vân nghe mình trơ-trọi quá. Mặc dầu nắng chưa tắt trên đầu rừng, nàng cũng hoảng-sợ vội-vàng đi kéo tấm vĩ tre để đóng cửa lại.

Nàng rửa chén bát bằng nước uống trong khạp và tạt nước dơ qua lỗ vĩ tre và lần đầu-tiên nàng thoáng nghe cảm-giác mơ-hồ rằng mình bị bỏ rơi.

Rửa chén xong, không biét làm gì, Thu-Vân lấy củi chụm vào bếp. Chủ nhà đã có mua hộp diêm cho nàng và để hắn bỏ theo túi lúc đi săn. Mặc dầu vậy, Thu-Vân cũng nghe cần nuôi lửa. Đêm nay Thăng ngủ say ít lắm cũng tới nửa đêm và suốt thời gian đó, nàng sẽ cô-đơn vô-

cùng, sẽ nhờ ánh lửa vui làm bậu-bạn cho.

Chụm lửa xong, Thu-Vân đi lại chõng. Nàng leo lên đó nhưng không nằm. Ngoài kia hoàng-hôn xuống đặc không-gian, và những tiếng bí-mật của đêm rừng bắt đầu thức dậy.

Trong ánh lửa, nàng nhìn mãi gương mặt dễ mê của người bạn tình mà nàng yêu dấu. Hắn ngủ bình-thản như trẻ con, trông ngây-thơ lạ. Và như trẻ con, hắn không bận-tâm tới kẻ khác bao nhiêu.

Thu-Vân nhớ lại từng chi-tiết một cái đêm ân-ái của đôi bạn. Đêm ấy là đêm họ mới tới đây. Rồi nàng so-sánh thái độ của hai người, ông Nhì và Thăng.

Ông Nhì chỉ yêu nàng vừa chừng thôi, làm như là không tha-thiết lắm. Nhưng sự vừa chừng ấy cứ tiếp-diễn mãi cho đến rất lâu sau cuộc yêu đương. Ông Nhì đã săn-sóc nàng châu-đáo cả những lúc ngay sau buổi ái-ân mà xác thịt người đờn ông đã thỏa-mãn, hắn không cần ve-vản, nịnh-nọt, nuông-chiều nữa.

Thăng thì trái lại, yêu đương cuồng-bạo và thiếu điều cầu-khẩn lạy-lục trước khi yêu. Nhưng một khi thể-xác hắn đã dịu lại sau cuộc giải-quyết, hắn lăn ra mà ngủ bỏ bạn bơ-vơ.

Thu-Vân tế-nhận có cái gì thú-vật trong tình yêu của Thăng.

Nhưng đó không phải là do ích-kỷ của người đờn-ông mà là bởi tánh chưa cần săn-sóc của tuổi trẻ.

Người con trai rời vú mẹ đến mười mấy năm cũng còn luyến-tiếc ngấm-ngầm sự được nuông-chiều. Họ cần được một người chị, và sau đó một tình-nhơn cao-niên hơn săn-sóc cho.

Phải lâu lắm về sau họ mới thấy thích-thú trong cuộc săn-sóc một đứa em gái, một cô nhơn-tình còn thơ.

Phải chăng vì ý-thức được điểm tâm-lý ấy mà phụ-nữ Âu-Mỹ chỉ ưng lấy chồng cao-niên hơn họ nhiều.

Là đờn-bà, Thu-Vân rất cần được che-chở, âu-yếm và chiều-chuộng. Là đờn-bà đẹp rất được đờn-ông săn-đón, Thu-Vân càng thấy nàng được quyền đương-nhiên hưởng những chú-ý ấy của đờn-ông. Là đờn-bà đã sống một đời sống không đứng-đắn, chuyên làm lẽ-mọn và được ấp-yêu luôn, Thu-Vân nghe tủi thân hơn bất-kỳ người đờn-bà nào khác trong cảnh gối chiếc bên cạnh một người con trai còn vướng tánh giành mến của thời thơ-ấu của hắn.

Nhưng dầu sao, nàng cũng không hết yêu Thăng được, Thăng, con người đã ban cho nàng hạnh-phúc to-tát nhứt đời nàng, làm sống dậy lần cuối cùng tuổi thanh-xuân mà nàng ngỡ không bao giờ trở lại.

Như khi trưa, nàng hôn lên má bạn. Nhưng lần nầy không sợ Thăng giựt mình thức dậy, nàng hun rất mạnh và nghe thật là đã thèm. Được trớn, nàng nựng Thăng chớ không hun nữa và cứ nghe mình muốn Thăng thức dậy ngay giữa lúc đó để cho mạch nước thương-yêu giao-lưu với nhau trong một cuộc hòa-cảm mà hai người nghe như tan-biến ra thành hơi, thành khói, thành nước rồi nhập lại làm một.

Biết rằng ước muốn không thỏa được, Thu-Vân tủi thân, rưng rưng nước mắt rồi bước xuống giường, đi lại bếp lửa.

Bây giờ lửa đã mõn lần. Nàng rút thêm củi, chụm vào bếp, miệng lẩm-bẩm: "Phải cho lửa ăn thêm nó mới sống dai được. Tình-yêu cũng như lửa, cần thỉnh-thoảng ăn thêm cái gì nó mới bền. Nhưng ăn cái gì? Nơi nàng, tình nàng cứ phải ăn những lo sợ, và khi trở lại thành-phố, có lẽ nó sẽ ghen-tương, và nhờ thế nó được tái-tạo mãi mãi. Nơi Thăng nó không có gì ăn cả. Thăng bây giờ là một gã đã toại-nguyện, đã an lòng. Đã an lòng? Vâng! Thu-Vân nghiệm ra rằng thú-vị sung-sướng và hạnh-phúc là chính những lúc chuẩn-bị, những lúc tranh-đấu, những lúc chinh-phục, chớ không phải là lúc được cái món mà mình ước-ao. Phải chăng ăn Tết chỉ thích là lúc sắm Tết?

Thăng đã qua thời-kỳ sắm Tết rồi, và bây giờ là những ngày mồng một mồng hai, và chàng nằm nhà để lắng nghe dư-âm, dư-hương của những ngày mua bán rộn-rịp quanh chợ Bến-thành.

Ngày kia, Thăng sẽ lợt-lạt với nàng, nếu chàng không tán-tận lương-tâm đến đỗi xô nàng ra. Nàng sẽ đau biết bao nhiêu! Và cái đau nầy sẽ không được mối tình nào khác xoa dịu cho để giúp nàng quên. Nàng sẽ đau cho đến ngày mà tuổi-tác chồng-chất lên nhiều quá, nàng không còn tham-dự vào cuộc đời được nữa, đêm đêm ngồi nhìn đèn để lắng nghe cuộc sống náo-nhiệt dậy lên bên ngoài, ngậm-ngùi nhớ lại ánh lửa đêm nay.

Bùi-ngùi biết bao viễn-ảnh nầy, đau biết bao, sự hất-hủi sắp tới của Thăng, và... đẹp biết bao mối tìng cuối-cùng nầy với tất cả rung-động, phấn-khởi, lo-âu, chua-xót của nó. Một mối tình không gai-góc, ngọt như một múi bưởi đường, cái ngọt vô-duyên, nuốt xong là không còn nghe gì nữa cả. Nhưng một mối tình nặng-nề sóng-gió, lại ngọt như một múi bưởi ổi Tân-triều có pha chút ít, chỉ ít-ít thôi, vị lạt, vị chua, khiến ta cứ muốn ngậm mà nghe và cả tiếng đồng-hồ sau khi ăn, chắp miệng còn nghe dư-vị.

Vì thế Thu-Vân không ân-hận gì cả. Chính sự mong-manh của mối tình nầy đã tăng vẻ đẹp của nó.

Nàng thải củi vào bếp một lượt đến năm bảy cây. Nhánh khô bén lửa rất lẹ, và chỉ trong nháy mắt thôi là ánh sáng bừng lên, đỏ rực cả căn nhà.

Lửa vui quá, ngồi gần lửa thì sầu bao nhiêu cũng quên được. Cái màu vàng dơ-bẩn của nó, nhìn thì chán mắt nhưng sự sống của nó linh-động quá khiến ta cứ muốn nhảy múa như nó.

Nhưng lửa củi tàn rồi sẽ cháy lại, vui bất-tận đời-đời kiếp-kiếp. Đến như lửa lòng nàng?...

° ° °

Thăng trở mình day qua thì cánh tay chàng đè phải ngực Thu-Vân. Chàng giựt mình tỉnh thức luôn, sờ tay gặp phải mặt bạn đang ướt-mem lệ.

- Thu-Vân sao chưa ngủ?

Vừa hỏi, Thăng vừa hôn lên má bạn và miệng và mũi chàng cũng ướt đẫm lệ của Thu-Vân.

- Mà sao Thu-Vân lại khóc?

Chàng kề miệng sát tai nàng mà hỏi khẽ mặc dầu ở đây có la bài-hải cũng chẳng ai nghe. Có lắm điều mà ta chỉ có thể nói thầm-thì thôi, cho dẫu là giữa sa-mạc.

Thu-Vân thổn-thức và không đáp, khiến Thăng lại nỉ-non:

- Thu-Vân phiền Thăng điều gì? Thăng đã lỡ chén một lần, một lần nầy thôi.

- Không, Vân không quan-tâm đến cái vặt ấy.

- Nhưng sao...

- Thăng không thể nào hiểu được cả đâu.

- Nhưng có giận Thăng không chớ?

- Không.

- Không mà khóc, thế là nhõng-nhẽo rồi đó.

Câu sau ấy, Thăng kề môi sát quá vào tai Thu-Vân mà nói, khiến nàng nhột nên cười lên, và cả hai cùng cười như bị ai cù-lét.

Thu-Vân choàng tay qua ôm bạn hôn lên tóc Thăng như hôn em nhỏ và nói giọng xa vắng như nói một mình:

- Ngày sau, nhớ nhau nhé!

Thăng ngạc-nhiên hỏi:

- Ngày sau nào, và sao lại nhớ nhau?

- Chỉ có ý-nghĩ rằng Thăng nhớ đến Vân, mới an-ủi được Vân thôi.

Thu-Vân tiếp-tục nói với mình, không nghe và không đáp câu hỏi của bạn:

- Thu-Vân, Thu-Vân điên rồi sao?

- Hai mươi năm nữa, khi mà Thu-Vân ngồi nhơi lại những sinh-thú của cuộc đời bây giờ, Thu-Vân sẽ sung sướng đến ứa nước mắt mà nghĩ rằng ở một góc trời nào đó, Thăng đang nhớ đến Thu-Vân.

- Trời ơi, Thăng say rượu, chớ Thu-Vân có say rượu đâu mà nói xàm như vậy.

Bây giờ Thu-Vân đã trở về với thực-tại. Nàng lại hôn lên tóc bạn mà rằng:

- Thăng say rượu có mệt lắm không?

- Lạ quá, Thăng đã say một lần hồi còn học ở La-mã. Lần ấy nhức đầu muốn chết. Nhưng sao bây giờ tỉnh dậy, nghe khỏe-khoắn trong người vô-cùng.

- Chắc nhờ không-khí trong lành ở đây. Thăng nè, vì đâu mà Thăng yêu Thu-Vân?

- Thăng cũng không biết nữa.

- Cố mà biết thử xem.

- Vì Thu-Vân đẹp.

- Chỉ có thế thôi à?

- Có lẽ vì lẽ khác nữa, nhưng Thăng không biết, vì... Thăng cảm nghe rằng Thu-Vân hiểu được Thăng.

- Nếu ngày kia Vân không còn đẹp nữa?

- Ắt hẳn còn lâu.

- Lâu, nhưng mà ngày ấy cũng phải đến.

- Chừng đó sẽ hay.

- Hông, Vân muốn biết bây giờ hè! Có phải là chừng đó Thăng sẽ hết yêu Vân hay không?

- Làm sao Thăng biết được lòng Thăng mười năm sau nầy.

- Nghĩa là Vân đoán có thể đúng.

- Nhưng nếu đúng thì đã sao?

Thu-Vân véo bắp vế non của Thăng một cái khiến chàng đau-điếng người mà rằng:

- Không buồn à?

- Chừng ấy sẽ buồn, tội gì lại phải buồn trước.

- Nhưng chừng ấy là Vân buồn. Còn Thăng thì đã không yêu nữa, đâu có buồn, phải không?

- Ai cũng không nên buồn cả.

- Người còn yêu phải buồn chớ!

- Người còn yêu phải nhẫn-nại mà nhận sự việc với rất nhiều trìết-lý và phải biết tình-yêu không trường-thọ được vì vì nó lệ-thuộc sắc-đẹp và xác-thịt nhiều lắm, hai yếu-tố đó rất mong-manh.

- Thăng quan-niệm như vậy à?

- Không, Thăng nghĩ rằng thái-độ ấy hợp-lý, nhưng không rõ Thăng sẽ như thế nào. Có lẽ Thăng cũng sẽ buồn...

- Nhưng chỉ trong một tuần lễ thôi, rồi đi tìm mối tình khác. Nếu Thăng là con gái, Thăng sẽ đi làm đ...

Thăng tát vào má bạn:

- Nói bậy!

- Chớ lại không à? Một người thường phải đau-khổ không bao giờ nguôi. Như thế mới đẹp.

- Đẹp nhưng dại lắm, thiệt thân lắm.

- Đó là những ý nghĩ đáng lý gì là của Vân. Vân sống nhiều hơn Thăng, đã nhiều lần yêu và nhiều lần bị phụ-bạc...

- Nhưng rồi Thu-Vân cũng nguôi được...

- Ừ, nhưng phải ba bốn năm mới quên. Còn Thăng, Thăng chỉ mới yêu đây thôi...

- Có lẽ đó là quan-niệm vay mượn, chớ không phải chính thật của Thăng.

- Vay mượn của ai?

- Của thanh-niên Âu-châu thời hậu-chiến.

- Ở xứ ta có khối người nghĩ như Thăng. Vân thì nghĩ khác.

- Ta sẽ ra sao, chính ta cũng không biết. Nhưng như thế là hơn.

- Như thế là thế nào?

- Là cứ hễ bị bỏ rơi là quên ngay, đi tìm nguồn an-ủi khác.

- Xem ra thì ta không hợp nhau lắm.

- Mà Thu-Vân có yêu Thăng không nè?

Thu-Vân cắn vào má Thăng đến muốn sứt thịt của chàng. Đó là câu trả lời thầm-lặng mà cụ-thể, nên Thăng lại nói:

- Thì yêu, cứ yêu, cần gì phải hạp hay không hạp, yêu nhau được ngày nào hay ngày nấy, miễn là yêu cho nhiều, cho say, cho sâu, cho tận-cùng tình-yêu là sung-sướng rồi.

Gà rừng đã gáy hiệp đầu. Gà hoang đâu mà nhiều thế. Chúng gáy rân ở khắp bốn-phương, nghe cứ ngỡ đang ở nơi làng mạc đông-đúc.

- Thu-Vân nè, Thăng nói, hễ gà gáy hiệp sau thì Thu-Vân dậy nhúm lửa nấu cơm. Chắc ta không ngủ lại được thì làm việc sớm như vậy không nhọc lắm đâu.

- Phải, không nhọc.

- Nấu cho nhiều, ăn sáng còn dư trưa ăn, khỏi mất công lần nữa. Ăn sáng xong, ta vào rừng chơi.

- Biết có hề gì hay không?

- Ban ngày thì không sao.

Không đợi hiệp gà sau, Thu-Vân dậy ngay vì nàng biết có nằm nướng nữa cũng chẳng ích-lợi gì, chỉ tổ phải bàn-luận lôi-thôi, càng gợi buồn thêm. Nàng vừa đánh diêm châm vào lá khô để nhúm lửa thì Thăng đã gọi:

- Nè, gà rừng chúng nó chết đột-ngột bất-kỳ lúc nào, vì quanh chúng, chồn rất nhiều. Thế mà chúng nó quen được để vui sống đó. Nếu không, chịu làm sao cho thấu với nỗi lo-sợ chồn chụp hằng giờ.

- Vâng, lý-trí dạy ta như vậy.

Thu-Vân không đáp lại bạn nhưng nàng mặc-nhiên Thăng có lý và tự-nguyện sẽ cố mà quên viễn-ảnh của sự dứt tình về sau nầy.

° ° °

Chủ nhà gọi cửa lúc nửa đêm. Lần nầy hắn về với một người bạn và cả hai khiêng một con nai bằng một cây đòn xỏ dài dưới bốn cẳng nai trói lại.

Hắn nói ngay từ ngoài cửa:

- Theo dấu nó từ đầu hôm đến giờ nó mới chịu quỵ cho.

Thăng hỏi, giọng mừng-rỡ lắm:

- Mai anh đem nó ra chợ bán phải không?

- Ừ.

- Chúng tôi theo anh để về được chăng?

- Sao lại về? Thu-Vân ngạc-nhiên hỏi như vậy và nhìn Thăng bằng cái nhìn sợ-hãi hổm nay.

Người thợ săn đi vắng từ ba hôm nay, và đã ba hôm, họ sống hoàn-toàn tự-do và hoàn-toàn sung-sướng. Thu-Vân cứ ngỡ Thăng và nàng còn nghỉ mát tại đây ít lắm cũng mười hôm nữa, theo dự-định lúc ra đi.

- Sao lại về, Thu-Vân lập lại câu hỏi đó.

- Thu-Vân không nhớ Sài-gòn sao?

- Làm như là bác nhà quê, đi xa vài bữa là nhớ nhà.

- Không nhớ nhà, nhưng nhớ đèn, nhớ sự rộn-rịp, nhớ âm-thanh và tiếng động của Sài-gòn.

Thu-Vân lẵng-lặng đi lại chõng mà ngồi trong khi chủ nhà đánh diêm nhúm lửa.

Nhà hắn không đèn, và mỗi lần muốn được sáng, hắn nhúm lửa lên. Hôm nay Thăng và Thu-Vân đã làm thế.

Con nai săn được nằm yên ngoài sân. Nhờ trời sáng sao nên Thăng đoán thấy được nó khá to. Chàng hỏi:

- Cỡ bán được chừng bao nhiêu?

- Lối hai ngàn. Tôi bán nguyên con cho một người quen, họ sẽ bán lẽ lại từng kí-lô, lời lắm.

- Độ mấy giờ sáng anh đi?

- Nghỉ một lát rồi đi liền.

- Sao lại đi khuya?

- Nếu đi tay không, cũng tốn trên một tiếng đồng-hồ, đó là đi băng rừng theo đường tắt. Nhưng khiêng nặng, phải nghỉ nhiều chặng, ba giờ khuya đi chưa chắc năm giờ sáng mà đến nơi.

- Như vậy, tôi phải đi thu-xếp ngay.

Cũng chẳng có gì để thu-xếp. Vài bộ quần áo dơ mà Thu-Van chưa muốn giặt, vì tính còn ở lâu nơi đây. Chàng thồn một cái là vào hết trong va-li.

Nhưng Thăng thấy là cần an-ủi bạn. Chàng cũng lại chõng ngồi rồi nói:

- Thu-Vân không nhớ nhạc ở trà-thất à?

-...

- Thu-Vân không thích xem người ta dạo phố à?

Chàng cầm lấy tay bạn bóp mạnh rồi nói thì thầm:

- Thăng cứ ngỡ ở đâu Thu-Vân cũng vui được miễn ta gần nhau.

- Đúng như vậy.

- Sao Thu-Vân lại buồn?

- Vì Thăng mau chán quá. Và bây giờ thì rõ ra vì Thăng còn trẻ tánh quá, còn ham, còn nhớ những cái mà cách đây mười năm Vân đã ham, đã nhớ.

- Bây giờ Thu-Vân chán đời à?

- Không, Vân còn thích những cuộc vui trên đời, nhưng chỉ thích vậy thôi.

- Nhưng nếu phải về hôm nay, Thu-Vân có khổ lắm hay không?

- Không khổ vì phải về, nhưng buồn vì... thôi, ta thu-xếp là hơn. Anh hãy về, khi tôi trở lên đây, anh Bảy chắc còn ở đây chớ?

- Tôi ở đây tới chết. Tôi không còn giòng-họ bà-con ở đâu nữa hết.

- Thu-Vân định chừng nào trở lên đây?

- Chừng nào ta dứt tình với nhau, Thu-Vân đáp bằng tiếng Pháp. Vân đã vỡ lòng yêu ở đây, yêu lần cuối-cùng ở đây, và chắc sẽ làm ma cho tình cảm Thu-Vân ở đây.

- Không ai mà điên như Thu-Vân. Trời nắng chang-chạng lại gọi mây tới để che rợp cả cảnh vườn đang tươi tốt.

Thu-Vân không nói nữa. Nàng nhìn hai cái mặt của người rừng trông nghiêng dưới ánh lửa, cả hai đều ngậm trên môi một điếu thuốc vấn lối ổ sâu kèn, vì khói thuốc bay lên làm ngạt mũi họ, nên họ táp gió để thổi khói trông thật là đặc-biệt. Cả hai đều nhìn lửa mà làm thinh, không rõ họ nghĩ gì trong trí họ.

"Hình ảnh nầy, sáu tháng nữa, một năm nữa mình sẽ thấy lại. Chừng đó mình sẽ nhớ đến đêm hôm nay, cũng như đêm hôm nay mình đã nhớ đến một ngày mười mấy năm về trước. Đêm hôm nay, mình ân-hận sao thuở ấy không yêu cho thật nhiều, và ngày kia chắc mình sẽ ân-hận sao đêm nay không yêu cho thật nhìều để rồi phải tức.

Nghĩ đến đó, Thu-Vân chụp lấy vai Thăng rồi cười hí-hí khiến Thăng ngạc-nhiên quá không hiểu sao bạn chàng lại giở chứng lạ như thế, mới suýt khóc đây thì cười được ngay.

- Thăng nè, có đói bụng không?

- Đói, thức khuya đói lắm.

- Đói thì rán mà chịu. Tang tảng sáng, ra đến chợ, ta mới có hủ-tiếu cà-phê mà ăn.

- Mấy giờ xe chạy xuống Sài-gòn?

- Lối 7 giờ.

- Về tới dưới lối 9 giờ chớ gì. Rồi làm gì cho đến trưa?

- Đi xi-nê.

- Với hai chiếc va-li nầy?

- Sao lại không được chớ. Buổi xế Vân về nhà, Vân thăm Tuyết, Nguyệt và Trường, chiều ta đi chơi mát đâu đó, rồi Vân đãi Thăng một bữa gân bò đặc-biệt.

- Ở đâu?

- Trong Chợ-lớn, tại một ngõ hẻm rất có vẻ thơ Đường: ngõ Ô-Y-Hang. Nè, nó nấu gân ngon tuyệt-diệu, cái nước lèo cứ muốn húp hết tô nầy đến tô khác, đến no nước thôi.

- Lạy bà, đừng nói nữa, càng nghe càng đó thêm lên.

° ° °

Thằng Trường nằm ngay trên gạch, khu chổng lên, má trái áp sát đất, nhìn trừng-trừng vào bánh xe lửa lăn trên đường rầy.

Đó là một bộ xe lửa mắc tiền mà nó ước-ao từ lâu với đủ cả các thứ goong, đủ cả hang núi, cầu thang, đủ cả cổng nhíp.

Nghe tiếng giày Thu-Vân bước vào cửa, nó nhảy bật lên như con thỏ máy, món đồ chơi ưa thích của nó.

- Má!

Hai mẹ con đã ôm nhau chặt-chẽ khi tiếng kêu vừa dứt. Hai mẹ con hôn nhau không bìết mấy cái mà nói. Trường thỏ thẻ:

- Sao má đi lâu vậy?

- Lâu đâu mà lâu. Mọi khi má đi đến nửa tháng.

- Nhưng mọi khi má dẫn Trường theo.

Đúng như vậy. Lần nào đi với ông Nhì, ông ấy cũng đòi cho được đem bé Trường theo ông mới chịu. Lần đi nầy, Thăng không hề có ý nghĩ ấy, và nàng cũng muốn tự-do nên Trường bị bỏ quên.

Thu-Vân càng siết mạnh con thêm vào lòng, hôn nó trơ-trất rồi hỏi:

- Ở nhà có học hay không?

- Có má à.

- Còn đàn, đã thạo chuyẻn dấu nhạc chưa?

- Má đưa bản nào, con chuyển qua hạ-uy-cầm cũng được hết.

- Giỏi, rán học rồi má mua cho cây đàn điện.

- Má khỏi. Cậu nói tháng sau mua đàn điện cho Trường. Cậu cho bộ xe lửa đó ạ má.

Thu-Vân đoán biết ông Nhì thế nào cũng có đến, mà đến rất nhiều lần. Nhưng nàng không muốn nghe ai nhắc đến ông ấy cả. Nàng làm thinh bùi-ngùi rất lâu, đoạn hỏi con:

- Dì Tuyết đâu?

- Ở trên gác, còn dì Nguyệt thì đi xi-nê rồi.

- Chị bếp?

- Chị bếp cũng đi chơi.

- Thôi con lo gác xe hơi đi, để má lên gác một chút.

Bé Trường không nói: "Dì Tuyết đang ngủ tren gác", thế nghĩa là Tuyết đã dậy rồi. Nhưng Tuyết đã không xuống mừng chị về!

Trong suốt mấy hôm ở trên suối sâu, không lần nào Thu-Vân nhớ đến Bạch-Tuyết cả. Nhưng cuộc sống chung ngắn-ngủi với Thăng đã biến-chuyển lòng nàng ở nhiều mặt. Sự biến-chuyển nầy làm việc âm-thầm và âm-thầm thay đổi quan-niệm của nàng đối với cuộc đời, thay đổi tình-cảm của nàng đối với em, với con mà nàng không dè. Nay về đây, nàng bỗng chợt bắt gặp lòng nàng không còn căm-tức Tuyết nữa. Nàng leo thang lầu chậm-chậm, nhẹ-nhẹ như sợ em nghe, lòng quặn thương-xót đứa em không may trong bước vỡ lòng yêu.

Thu-Vân lo lắm. Không rõ Tuyết đang làm gì và sự gặp mặt nầy sẽ khó chịu vô-cùng; nàng không biết phải nói gì, phải lấy bô mặt như thế nào khi đến nơi, và tin chắc rằng Tuyết cũng đang lo-sợ như vậy.

Trước đây nàng thẳng-thắng được khi quyết dứt với ông Nhì để yêu Thăng là vì nàng nghe mình đi đúng con đường của mình, mặc ai nghĩ sao thì nghĩ. Giờ thì thoáng thấy cuộc mạo-hiểm sắp có thể đưa nàng đến chỗ thất-vọng, nàng bị mặc-cảm phạm tội, mặc dầu chưa ai biết gì vè nỗi lo-âu cho mối tình của nàng cả. Bị mặc-cảm phạm tội, nàng xấu-hổ với em, làm như là nó đã biết sự thật, rồi trách-móc nàng.

Lên gần tới những nấc thang chót, Thu-Vân càng rón-rén và thiếu điều nín thở. Nàng nghe nhẹ-nhõm khi thấy Tuyết giả-đò ngủ quên vì mệt-mỏi, quyển sách đang đọc dở chừng, úp trên mặt.

Cái giây phút khó chịu, cả Tuyết lẫn nàng đều khỏi phải đương đầu. Thu-Vân đứng lặng thinh trước giường của em rất lâu, đoạn nhẹ bước tiến lại ngồi lên mép giường trống bên ngoài chỗ nằm của Tuyết. Tuyết vẫn không nhúc-nhích mặc dầu cho dẫu ngủ quên thật, nó cũng phải giựt mình vì giường bị lay-động mạnh.

Thu-Vân nắm lấy cổ tay em, siết chặt lại. Nàng không dám cầm bàn tay của Tuyết vì biết thế nào cô cũng siết tay nó vì thương, và nếu rủi-ro nó không đáp lại, nàng sẽ phải tủi thân.

Nàng muốn thấy em có phản-ứng, hất tay nàng cũng được, chớ nó không làm gì hết như thế nầy thì khổ quá.

Năm tay em một hồi, Thu-Van dở lẹ quyển sách lên. Tuyết vẫn nhắm kín đôi mắt lại. Mày nó ửng đỏ, và Thu-Vân biết rằng nó đang cố nín khóc. Trong gia-đình nàng ai cũng can-đảm cả, nhứt là ai cũng nhiều tự-ái. Chính nàng, nàng muốn gọi em để nói: "Em, chị đã vỡ-mộng, như thế em sầu làm gì?" Nhưng không thể nào nàng thú-nhận được cái điều mà chính nàng nuốt không trôi.

Thu-Vân hôn lên trán em rồi áp má vào mắt nó. Nàng làm thinh, gác mặt lên mặt Tuyết như cố lắng nghe tiếng nói thầm-lặng của lòng nó theo lối thầy thuốc tây nghe tiếng phổi bằng cách áp tai vào ngực bịnh-nhân.

Nãy giờ nàng chưa buông cổ tay em ra và giờ đây, nàng mò kiếm bàn tay nó. Tuyết đón lấy tay chị rồi tay trong tay, tình-cảm của hai chị em theo cái nẻo đó mà chảy từ người nầy qua người kia.

Bạch-Tuyết nấc lên một tiếng, chỉ một tiếng ngắn thôi, rồi Thu-Vân nghe má nàng ướt một thứ nước hơi nóng. Nàng ngẩng lên nhìn em một giây rồi ôm chặt Tuyết mà khóc òa:

- Tuyết ơi, chị thương em, chị hiểu em, nhưng chị phải sống!

Tuyết cũng ôm lại chị, tấm-tức tấm-tưởi nói:

- Ai cũng cần sống cả, vả cái sống của người nầy khó lòng mà không chạm đến cái sống của người kia. Em không hề hờn giận chị. Nhưng chính vì thương chị mà em đau. Em chỉ lo chị bị thương khi ra khỏi cuộc phiêu-lưu nầy...

- Nếu có như vậy cũng là một sự trừng-phạt mà chị đáng phải chịu, có gì mà em lo.

- Em lại đau lòng mà thấy chị tàn-nhẫn quá đối với anh Nhì.

- Không, anh ấy biết điều lắm, ảnh không giận hờn chị đâu.

- Chính vì biết điều, ảnh phải đau thầm-lặng để cho sự biết điều của ảnh được đẹp mãi, và chị tàn-nhẫn vì đã làm cho ảnh đau.

- Nhưng mà chị phải sống chớ! Tuyết ơi, rồi em sẽ hiểu. Em còn trong-trắng lắm, em nhìn đời một cách đơn-giản lắm trong khi nó phức-tạp và tráo-trở vô cùng.

Cả hai nín lặng giây lâu rồi Tuyết nói:

- Chắc em phải đi làm chị à!

- Sao lại vậy?

- Trước, anh Nhì ảnh nuôi vợ là sự thường. Nhưng giờ thì chị đã không là vợ ảnh nữa thì món tiền mà ảnh cung-cấp em và Nguyệt, Trường, sao mà em thấy như là em đã ăn mày tiền đó, em mắc-cở lắm.

- Bậy nào, chính chị đã từ-chối nhận tiền. Ảnh năn-nỉ tiếp-tục cấp dưỡng nhà nầy, rồi thì chị nhớ lại mấy năm trước chính chị có giúp ảnh trong một công-cuộc làm ăn được lời rất nhiều, ảnh đã chia tiền lời cho chị mà chị không nhận. Thì tiền cấp-dưỡng nầy, cũng có thể xem như là số tiền lời nhận muộn vậy. Em đừng ngại gì hết.

Họ lại lặng thinh một hồi nữa rồi Thu-Vân hỏi:

- Chị đi vắng, nhà có nghe thiếu chị lắm hay không?

- Cố-nhiên là nhiều.

- Chị đả về... Sài-gòn. Nhưng chị ở đằng Thăng... một lúc... xem sao. Em thay chị coi sóc nhà cửa nhé.

- Sao chị lại không về nhà?

- Em đã phàn-nàn rằng chị phiêu-lưu, nên chi bây giờ em mới hỏi như vậy. Chị có phải làm nhơn-tình của Thăng đâu. Thăng và chị đã quyết-định ăn ở với nhau như vợ chồng.

Bấy giờ Tuyết đã ráo lệ nơi mắt. Nàng ngồi dậy và nói, giọng vừa can-đảm vừa nhẫn-nại:

- Ai cũng cần sống cả, và ai cũng đều có quyền sống. Thôi vậy.

- Em nè, ông Nhì vợ còn, con sẵn, tiếp tục với ổng mới là bậy. Bất-đắc-dĩ chị thoát bằng lối nầy...

- Không, em đã nhận rằng chị có quyền sống đời của chị...

- Không phải chị sống không mà thôi, sống theo nghĩa của Âu-châu, tức là hưởng cuộc đời, mà chị cũng cần thoát khỏi một tình-trạng bí như chị vừa nói với em...

- Em nhớ rất có nhiều nơi xin cưới chị kia mà?

- Phải, nhưng chị không yêu họ, biết sao?

- Như vậy thì phải chăng là nên bất-đắc-dĩ thoát bí bằng cách ưng lấy những người đó. Lấy anh Thăng là chị sống, chớ không còn bất-đắt-dĩ gì nữa cả.

Đuối lý, Thu-Vân làm thinh, đoạn thở dài, từ-giã em:

- Thôi chị đi đây, em chăm lo giùm Trường, Nguyệt và nhà cửa.

° ° °

Chị,

Trưa nay thứ bảy, chắc anh Thăng và chị rảnh-rang. Em đã lấy bốn vé chiếu bóng và quyết mời anh chị đi giải-trí với cả nhà một lần.

Kỳ quá, ít ra cũng chánh-thức biết nhau chớ, sao lại như lén-lúc thé nầy? Gặp anh Thăng, em biết xem ảnh là gì.

Nếu anh Thăng hoặc chị đã lỡ hẹn với ai, xin hãy hủy bỏ đi, vì buổi gặp mặt nầy rất cần, vì lẽ đã nói trên.

Tuyết.

T.B. Ta xem rạp thường-trực Vĩnh-Trường, phim Source de feu.

Thu-Vân đọc xong thư rồi vứt qua cho Thăng. Họ đang ăn cơm tại một hiệu cơm Ấn-độ ở Chợ-cũ.

Từ hôm về Sài-gòn đến nay, mỗi bữa họ kéo nhau đi ăn cơm ở ngoài, hết hiệu nầy đến hiệu khác, và nếm qua đủ các lối nấu của các dân-tộc, tây, tàu, ta. Khi họ ăn tới cơm Ấn-độ thì Thu-Vân cả-quyết đòi trở lại tiệm cà-ry nầy hoài, lấy lẽ rằng cà-ry Ấn-độ ngon lại không ngán.

Sự thật thì nàng bị mặc-cảm. Trong khi nàng khó chịu trước sự tò-mò của người chung quanh, nhột-nhạt vì đoán nghe lời phê-bình không thiện-cảm mà họ xầm-xì với nhau, thì Thăng cứ dửng-dưng như không nghe thấy gì hết, hay như là bất-kể dư-luận của bất-kỳ ai.

Một hôm đôi bạn đưa nhau vào một trà-thất, và Thu-Vân rất khổ tâm mà phải chường mặt ra phía trước vì các bàn sau đã có người choáng hết rồi. Len-lỏi giữa các bàn, nàng mất cả tự-tin và vướng chân, vướng cẳng như một cô gái quê nhút-nhát phải bưng nước ra cho khách đến coi mắt cô.

Thiên-hạ ác lắm! Họ nói to lên ý-nghĩ của họ, không thương-xót người bị phê-bình tí nào: "Chà, mới câu được thằng bé con!", hoặc: "Tiên non Bồng hạ-san tụi bây ơi!" hay ác hơn nữa:"Cu cậu nên tập ngoáy trầu đi để mà phụng-sự thì vừa".

Về vấn-đề nầy, xã-hội phân ra làm ba hạng người. Hạng thứ nhứt rất hãnh-diện được một người bạn đời trẻ hơn mình đến hai con giáp. Đó là hạng không cần liêm-sĩ mà chỉ nghĩ đến thích-thú riêng của họ. Hạng thứ nhì rất sợ lố-bịch, rất sợ miệng đời, bị bó-rọ trong khuôn-sáo, cảm-nghĩ một cách trưởng-giả theo thường-tình, Thu-Vân thuộc vào hạng nầy. Còn hạng thứ ba thuộc vào một loài giống riêng biệt không hãnh-diện vì sự lố-lăng nhưng tin rằng những việc kỳ-cục họ làm, là đúng nên không thèm sợ ai cả. Cái loài đó là văn-nghệ-sĩ mà Thăng là một mẫu điển-hình.

Không, Thu-Vân thấy mình không đủ bản-lãnh yêu bất-chấp miệng đời ngay trong ngày đầu trở về Sài-gòn. Trước đó, nàng quên nghĩ rằng họ không thể chỉ yêu nhau trong nhà. Nàng đã nhớ lại câu chuyện của một người bạn của ông Nhì, và thường băn-khoăn đi tìm ra cho được một mẹo tài-tình như người bạn đó.

Ông ấy băm chín tuổi, nhưng lại có một cô tình-nhân mười chín xuân-xanh. Mỗi lần hai người đi ra ngoài với nhau thì ông ta nài-nỉ cô bạn xách theo một cái giỏ đựng đầy những vật lặt-vặt và choàng lên người cô một chiếc áo che thân. Như thế kẻ qua đường ngỡ là hai vợ chồng, ít chú ý, ít xầm-xì hơn là khi họ đoán hai người là nhơn-tình với nhau.

Thăng và nàng là đôi vợ chồng, nhưng mà cũng còn chênh-lệch quá; nam cao niên hơn nữ, như trong cặp của ông bạn nói trên, xem còn được, chí như nữ già hơn nam thì thật nó làm sao ấy!

Thăng đang bị cay chảy nước mắt dầm-dề phải húp nước me cho đỡ khó chịu nên chàng không vội đọc thư.

- Nó mời mình đi xi-nê, Thu-Vân nói.

- Nó nào?

- Bạch-Tuyết.

Thăng ngẩng lên cười, mặt mũi ướt dầm mồ-hôi và lệ. Chàng hỏi:

- Dẹp Bạch-Tuyết với bảy chú lùn lại. Thu-Vân có biết tại sao người Ấn-độ họ ăn ớt tợn vậy hay không?

- Vì họ là Chà-và.

Đôi bạn cười xòa sau câu đáp kỳ-dị đó. Thăng giảng:

- Kể ra thì người Ấn-độ cũng giỏi về khoa cơ-thể và khoa sinh-lý. Họ biết rằng vị cay chọc hạch nước miếng làm việc nhiều, và nước miếng lại làm cho miếng ăn ngon hơn lên.

- Giỏi về khoa-học như vậy, nhưng sao họ lại dốt về nấu ăn?

- Dốt đâu mà dốt, họ nấu cà-ry ngon nhứt thế-giới đó chớ.

- Nhưng mấy ngàn năm rồi mà chỉ biết nấu có một món cà-ry và không sáng-chế thêm được món nào cả.

Một cánh tay màu nâu, đầy lông lá, đưa thêm vào bàn ăn của họ một dĩa thịt dê mà Thu-Vân đã gọi thêm.

- À, thấy cánh tay chú Hắc-quảy, nhớ lại cô Bạch-Tuyết. Cô ấy mời ta đi xi-nê hả? Chừng nào?

- Trưa mai. Mà cấm không được từ-chối.

- Cô em vợ độc-tài ghê! Thu-Vân nè, Tuyết có buồn lắm không?

- Cố-nhiên. Nhưng nó can-đảm lắm.

- Tại sao nó lại mời ta đi xi-nê?

- Ai biết đâu.

- Đáng lý ra ta phải mời nó.

- Nó mời ban ngày, tức là cố-ý để Trường ở nhà. Chắc nó cần nói gì.

- Nếu cần nói gì, ai lại nói trong rạp xi-nê.

- Thì Vân cũng đoán vậy thôi.

- Ghê quá, cuộc gặp mặt nầy thật đáng sợ.

- Thua nó à? Nếu phải sợ là nó chớ nào phải Thăng.

- Nhưng Thăng lại sợ. Không yêu nó, không tội gì. Nhưng bắt cóc chị nó thì phải biết.

- Tại sao Thăng lại không yêu nó?

- Nào ai biết đâu. Cũng như người Ấn-độ, tại sao họ không thích nấu các món ăn khác, thật là hoàn-toàn bí-mật, không hiểu được.

Ngồi chờ cho ly sữa dê nguội lần, Thu-Vân xem kỹ từng bức một những tấm tranh treo trên vách hiệu ăn nầy. Đó là những bức tranh sặc-sỡ theo lối tranh nhãn bao nhang hay nhãn bao vàng bạc của Trung-hoa, nhưng cảnh là cảnh xứ Thiên-trúc. Nàng nói to cảm-tưởng xem tranh của nàng:

- Cảnh Ấn-độ sao mà có cái gì khô-khan cằn-cỗi trong ấy, không như cảnh nước Tàu. Thuở còn bé, Thu-Vân nhìn một bao nhang thì tức-thì một thế-giới thần-tiên hiện ra dưới những mái sứ cong-cong bên sườn núi. Cảnh Phật Trung-hoa nghe cũng an-ủi vỗ-về hơn cảnh Phật của Ấn-đô, mặc dầu Phật Thiên-trúc mới thật là Phật.

- Tại Thu-Vân nhiễm Tàu. Lúc Thăng mới nghiên-cứu cổ-học La-Hy cũng thế, thấy là khô-khan lắm, trong khi người Ý và người Pháp thấy nó rất nên thơ. Lần lần nhiễm được những tế-nhị sâu kín của nó, Thăng mới thưởng-thức được vẻ đẹp của văn-minh cổ-thời của Địa-Trung-hải.

- Thăng nè, có lẽ Thăng nói đúng. Hồi Vân mới ăn ở với ông Nhì, Vân cũng nghe ông ấy khô-cằn lắm...

- Nhưng giờ thì nghe ổng nên thơ?

Thăng hỏi câu ấy rồi bật cười, không ghen tức, vì tin chắc rằng Thu-Vân không hối-tiếc đã buông già, bắt trẻ. Thu-Vân cũng cười xòa rồi cả hai quên câu chuyện ấy vì bấy giờ hai thực-khách Ấn-độ ở bàn bên, cãi nhau khá kịch-liệt và khá to khiến họ phải buộc lòng nghe những câu á-ri, á-ra dài bất-tận của họ.

° ° °

Từ hôm đi suối Sâu về đến nay, đôi bạn đã giao-hẹn với nhau là không đọc báo hằng ngày. Họ muốn chặt đứt cây cầu nối liền đời họ với cuộc sống bên ngoài, để chui trốn trong cái vỏ hạnh-phúc của họ, mà khỏi bị thời-sự quấy-rầy.

Vì thế họ không biết rạp Vĩnh-Trường hôm nay chiếu phim gì. Thu-Vân vừa đánh phấn vừa nói:

- Con Tuyết nó quên hẹn với ta ở đâu, rồi làm sao mà đi.

- Thăng thì cứ lo phải xem một phim cũ. Vai trò của các rạp thường-trực là cho người ta thiếm-xực.

- Cũ người mới ta...

- Thăng nói lộn, chính ra là sợ phải xem một phim đã xem rồi.

Họ nói vừa tới đó thì Tuyết và Nguyệt đến nơi. Tuyết dừng chơn nơi ngưỡng cửa, bùi-ngùi rất lâu. Chính nơi đây mà ba tháng trước cô gái ngay-thơ là nàng đã đón nhận sự mát lạnh của ngọn gió đầu mùa của tình-yêu. Ba tháng! Chỉ mới có chín mươi ngày thôi, sao mà nghe lâu như thiên-vạn-kỷ và không biết bao nhiêu là biên-cố ngoài cuộc đời và nơi lòng người đã xảy ra trong mười hai tuần-lễ ấy.

Nguyệt chạy vào trước, đi tuốt vô buồng, không chào hỏi ai cả, cũng không bỡ-ngỡ ngượng-nghịu chút nào. Cô nàng liếng-thoắng hối-thúc:

- Đại đi chị Hai. Đã gần bắt đầu buổi chiếu thứ nhì rồi. Em ghét phải xem lúc nửa chừng lắm!

Không day lại, Thu-Vân nhìn vào tấm gương của bàn phấn mới sắm để ngó em mà hỏi:

- Con Tuyết đâu?

- Chỉ ở ngoài trước é.

Thăng đã sửa soạn xong trước đó rất lâu. Chàng vội-vã bước ra ngoài, nói to khi thấy Tuyết còn đứng nơi ngưỡng cửa:

- A, chào cô khổ-chủ xi-nê, dì cứ vô chớ, còn phải đợi Thu-Vân lâu lắm. Thu-Vân đánh phấn từ hồi đúng ngọ đến giờ mà chưa xong.

Tuyết cười và bỏ được sự ngại-ngùng khó chịu.

- Dì tưởng tôi nói quá sao mà cười, Thu-Vân đánh phấn lâu thật đó. Đờn bà rắc-rối thật.

- Không, em cười vì nghe anh kêu em bằng dì.

- Chớ kêu bằng gì? Tôi nhớ lúc còn bé, ở nhà quê, tôi nghe họ kêu như vậy. Hay là Tuyết cho tôi gọi bằng em như...

Chàng muốn nói: "... như trước" nhưng nín kịp. Hai tiếng ấy nhắc-nhở chuyện đã qua và chắc-chắn sẽ làm cho Tuyết buồn.

Cô nữ-sinh trường Marie Curie đoán hiểu được mấy tiếng bỏ dở ấy và bỗng dưng nhớ lại những gì cô vừa quên. Buồn dàu-dàu, cô nhìn qua căn buồng, thấy sự thay đổi rồi nói, giọng đầy đau-khổ:

- Chị Hai khéo-léo tay chơn quá. Mới có mấy ngày mà căn buồng nầy có sinh-khí và sạch-sẽ như ở đằng nhà.

- Phải đó, chị Hai em là bà nội-trợ số-dách. Hôm đầu chị ấy tảo-thanh buồng trong rồi hôm sau cất binh ra tảo-thanh luôn buồng ngoài nầy. Bao nhiêu chuột, dán và bụi đều bị chị đánh cho tan-tành xíu-oách hết.

Bấy giờ Thu-Vân đã xong và bước ra ngoài với Nguyệt. Bạch-Tuyết lặng người đi khi trông thấy chị Thu-Vân đẹp bằng ba ngày thường, có lẽ nhờ được thỏa-mãn trong tình yêu.

- Cho anh chị xem phim gì đó Tuyết? Nàng hỏi.

- Một phim thường vậy thôi.

Nhưng Thu-Vân bắt chợt được một sự hóm-hỉnh trong câu đáp uể-oải của Tuyết và đoán rằng Tuyết có một bí-mật gì muốn giấu, mới cố-tình đưa nàng và Thăng vào rạp chiếu bóng hôm nay.

Thế rồi họ đồng hè nhau đi. Tuyết đã đòi hỏi gặp mặt để được sự giới-thiệu chánh-thức cho khỏi bỡ-ngỡ về sau, nhưng rồi khi gặp nhau, không ai làm công việc ấy và chính nàng cũng không năn-nỉ sự giới-thiệu đó. Trong những gia đình có sự lộn-xộn về tình-yêu, về hôn-nhơn như thế, người ta ngầm hiểu mọi việc và nhẫn-nại nhận mọi tình-thế, là vì một cuộc cung-xưng tư-cách hay một cuộc giới-thiệu rất bẽ-bàng.

° ° °

Xem gần hết phim họ mới hiểu thâm-ý của Bạch-Tuyết. Không bảo nhau mà cả Thăng lẫn Thu-Vân đều nghĩ như nhau rằng Bạch-Tuyết không đến đỗi bé con quá như họ đã ngỡ. Đây là một cô gái thâm-sâu như một người có tuổi.

Mặc dầu phim thực-hiện một cách rất là ba xu, cả hai đều chú-ý đặc-biệt đến buổi xem chiếu bóng ấy vì nội-dung triết-lý của phim và vì mối tương-quan giữa chuyện phim và chuyện của họ.

Phim kể câu chuyện nầy: "Nhơn xem một pho tượng nhỏ bằng vàng khối nguyên-chất, một thanh-niên bỗng nhớ đến một huyền-bí bí-mật kia ở trong rừng sâu mà người ta đồn rằng đầy dẫy nhưng pho tượng như thế.

"Bị óc phiêu-lưu mạo-hiểm và bụng tham vàng thúc-đẩy, thanh-niên quả-quyết đi thám-hiểm vùng nói trên. Một cô gái người yêu của chàng ta, nhứt-quyết đòi đi theo bạn.

"Đó là một vùng hiểm-trở, và rừng-rú sầu-uất, núi non chập-chùng và khi đôi bạn xâm-nhập được vào trong thì họ gặp những con người dị-tướng. Bọn nầy bắt ngay thanh-niên nhưng không đếm-xỉa đến thiếu-nữ.

"Thanh-niên bị bắt vào trước mặt một vị nữ chúa vô cùng xinh đẹp, và nữ chúa tỏ tình thật rằng thấy dạng chàng ta, nàng đem lòng yêu nên mới mời vào một cách không lịch-sự như thế.

"Nàng van-lơn cầu-khẩn chàng hãy ở lại với nàng rồi đôi lứa sẽ xe-tơ kết-tóc với nhau. Ban đầu chàng thanh-niên phản-đối kịch-liệt vì sợ cái chuyện lạ-lùng, và vì tim chàng đã có chủ. Nhưng rồi trước sắc đẹp ghê hồn của vị nữ-chúa, chàng xiêu lòng lần lần.

"Một hôm, tình-cờ thanh-niên lạc bước vào một phòng kia trong đền của nữ chúa và kinh-ngạc hết sức mà thấy một thanh-niên giống hệt chàng ta như hai giọt nước, đang nằm dài trên một chiếc bàn đá, mắt nhắm như ngủ.

"Chàng bước đến lay thử thì mới hay thanh-niên đã chết lạnh từ lâu. Chợt thấy tấm lắc đeo nơi cổ tay thanh-nìên, chàng đọc thử thì lạ thay thanh-niên ấy có tên y hệt như tên của ông cố của chàng.

"Chành nhớ ra một huyền-sử của gia-đình chàng rồi rụng-rời cả tay chơn. Tương truyền rằng ông cố của chàng ngày xưa đã đi thám-hiểm ở một vùng huyền-bí kia lúc đó bà cố chàng mới hạ sanh người con trai đầu lòng (tức ông nội của chàng) rồi mất-tích luôn.

"Vừa lúc ấy thì nữ chúa cũng đến nơi. Nàng hoảng-sợ và tức-giận hết sức vì nàng đã cấm người yêu của nàng vào đây.

"Nhưng việc đã lỡ rồi, nàng đành phải thú-thật mọi việc.

"Nàng là người đờn-bà mà nếu không có phép mầu, đã đầu bạc răng long rồi. Nàng sống đã trên một trăm năm và thuở xuân-xanh, nàng đã tìm được một lửa trường-xuân ở đây, nên mới được trẻ đẹp mãi như thế.

"Thuở ấy, nàng đã cầm giữ ông cố chàng ở lại khi ông nầy tò-mò vào đây thám-hiểm. Ông mang bịnh chết đi năm sau đó và nàng thương tiếc quá mới ướp xác ông, chưng-bày trong phòng đặc-biệt nầy để mỗi ngày đến ngắm cho đỡ buồn.

"Từ mấy hom nay, người yêu của chàng thanh-niên đã lặn-lội tìm kiếm dấu-vết chàng. Nàng tìm được và hôm nay đột-nhập vào đến, và lạc bước vào phòng nầy giữa lúc nữ-chúa đang kể-lể sự tình. Nàng bước đến xỉ vào mặt nữ-chúa mà rằng:

"- Mi đã già quá rồi, đâu còn có thể yêu nữa!

"- Ta già? Nữ chúa cười khanh-khách lên rồi vừa lùi lại một miệng hang kia, vừa hỏi thêm:

"- Hiện giờ ta đã trẻ đẹp hơn mi rồi, nhưng muốn mi xấu-hổ thêm, ta sẽ đẹp hơn ra cho mi xem.

"Nói rồi nữ-chúa đọc lên một câu thần-chú, tức thì một lưỡi lửa to từ miệng hang bốc lên liếm lấy cả người nữ chúa. Nữ chúa hát vang rân để ca-tụng ngọn lửa thần cứ thỉnh-thoảng rửa nhan-sắc cô ta cho nó tươi-tắn thêm, và cô ta sẽ trường-xuân bất-tận...

"- Hỡi ngọn lửa thần, thiếu-nữ kêu gọi, lửa tạo làm chi cái vỏ ngoài gạt-gẫm để che giấu một quả tim già cỗi? Hãy thâu phép lại đi!

"Kỳ lạ thay, vị nữ chúa mà nhan-sắc đã thi bền cùng tuế-nguyệt ấy bỗng-dưng còm lưng xuống rồi da mặt cô ta mang đầy lằn nhăn. Ngọn lửa táp đến đâu là cô ta già đến đó và tới một giây phút kia thì nữ chúa hóa ra một bà lão tóc bạc răng long.

"Nữ chúa rơi lệ mà than: "Trời ơi, một trăm mùa đông đã dừng bước không xáp đến thân ta, rồi giờ đây một trăm mùa xuân bỗng bỏ ta mà vụt bay đi trong chốc lát. Chàng ôi..."

"Nữ chúa than chưa dứt lời thì ngã quỵ xuống và trút linh hồn."

Cái cảm-giác ghê-rợn của phim "Source de feu" nầy vẫn còn đeo-đuổi theo đôi lứa mãi đến lúc họ về tới nhà, sau một bữa ăn buồn tẻ ở hiệu.

- Mi đã già quá rồi, để còn có thể già nữa!

Thu-Vân cứ văng-vẳng nghe câu mắng nhiếc trên đây và có cảm-giác rằng em nàng đã mượn miệng của người nữ diễn-viên trong phim để mắng nàng: "Không, mình chưa già, tim mình chưa cằn-cỗi!" Tất cả ý-thức, tất cả lương-tri của nàng đều kêu lên thế trong một cuộc phản-đối câm-lặng đượm nhiều sợ-hãi. "Không, mình chưa già, tim mình chưa cằn-cỗi!" Thâm-tâm Thu-Vân gào thét thầm lên một cách tuyệt-vọng, vì nàng sợ không ai thèm nghe, thèm tin, vì chính nàng cũng không tin như thế cho lắm.

"Ta già ư?" Thu-Vân ngẩn người như vừa nghe một tiết-lộ bất-ngờ.

Không, mình chưa già, vì chiều hôm qua đi dạo phố với Thăng, tim mình đã bị ai nắm mà vặn như người ta vắt vải ướt cho ráo nước, khi Thăng gặp một cô bạn gái rất xinh-đẹp của Thăng, cô ấy đã yêu Thăng, mình tin chắc như vậy vì bản-năng phụ-nữ đã dạy mình tế-nhận từ một cái chớp mắt nhỏ kia. Khi cô ấy đi rồi, quả Thăng xác-nhận điều đó, và mình nghe rõ trong giọng nói của Thăng có rất nhiều cảm-tình mà Thăng dành cho cô gái ấy.

Không, mình chưa già! Mình nghe cần tình-yêu của Thăng lắm, ghiền tình yêu của Thăng như ghiền chất ma-túy. Nếu giờ không có Thăng, tim mình sẽ héo-hon đến thế nào?

Thăng thì cũng thẩn-thờ từ lúc ra khỏi rạp chiếu bóng. Hình ảnh người nữ chúa hóa già dưới lưởi lửa sao mà rùng-rợn thế. Đành rằng người đờn bà nào rồi cũng sẽ già hết, và một bà già, không ghê tởm đâu, nhưng bước đi tới của cái già, khi nó diễn ra trước mắt ta, làm cho ta sợ-hãi quá. Cái già lần với năm tháng quen mắt nên không ghê, đến như lớp da đương thẳng-thớm bỗng nhăn lên, cái ngực đang no tròn bỗng sụp xuống như bị địa-chấn, sao mà cứ thấy nhờm-nhờm.

Chàng lén-lén nhìn trộm Thu-Vân tưởng-tượng thấy một bà cụ Thu-Vân da dùn má hóp cùng đi với một người đờn-ông chỉ mới đứng tuổi thôi là chàng.

Bỗng-nhiên Thăng tế-nhận được tất cả giả-dối của tiểu-thuyết và của cả người thật nữa. Họ luôn-luôn bảo yêu vì nết, vì hạnh, vì cái nầy, cái nọ, cái kia đủ thứ, nhưng thử hỏi trai có yêu bà già có nết được chăng và gái có yêu ông cụ đại-đức mà răng long được chăng? Chung-quy, ngườì ta chỉ yêu vì sắc thôi, tất cả những thứ khác đều là phụ-thuộc rất ít đáng kể, nhiều khi không đáng kể.

Đến tối, nhìn Thu-Vân tập thể-dục trước khi đi ngủ, nhìn những bắp thịt rắn-chắc đôi khi co lại tròn như cái trứng vịt, nhìn sự nhẹ-nhàng của Thu-Vân mỗi khi nàng nằm ngửa, tay đưa thẳng lên khỏi đầu rồi ngồi dậy, chấm đầu bàn tay đụng đầu bàn chơn, Thăng quên ngay bà cụ Thu-Vân thoáng thấy viễn-ảnh hồi chiều.

Những hình-ảnh đó đã len-lỏi vào tiềm-thức của chàng rồi và từ đây thỉnh-thoảng nó lại len-lén xuất-hiện trở ra đễ dọa-nạt chàng. Tình yêu của chàng, yêu bóng vía, sẽ sợ-hãi rụt-rè cho đến một khi kia thì nó sẽ bôn-đào.

Thu-Vân tự-nhiên đã tế-nhận những biến-đổi tâm-trạng của bạn nên vô-cùng kinh-sợ cho tương-lai hơn hôm ở trên Suối Sâu nữa. Vì thế mà trong buổi tập thể-dục đêm nay, nàng cố-gắng hơn mọi hôm, làm như sự cố-gắng một đôi lần giúp nàng trường-xuân được mãi mãi.

Có những người nghe quảng-cáo rằng một phim nào đó chỉ chiếu một lần chót nữa thôi, vội xem cho mãn-nhãn, kẻo rồi không được xem nữa. Có những người nghe tin chánh-phủ không cho nhập-cảng một thứ trái cây nào đó nữa, vội mua mà ăn cho đến ớn ngược ra kẻo không có mà ăn nữa. Và có những người nghe mình không bao giờ còn dịp yêu nữa, cố bám-níu vào mối tình đang có, bám-níu một cách quyết-liệt và tuyệt-vọng, như một kẻ rơi xuống hố sâu, may vớ được một cội cây già, cố níu cho chặt không thì sẽ không còn gì nữa cả...

° ° °

Từ đầu trong đường Nguyễn-Du, Thăng đi bộ ra vườn Tao-Dàn. Hôm nay chàng chỉ có một giờ Công-dân giáo-dục, về sớm, nên cứ chẫm-rãi mà đi trên vỉa hè.

Đến trước vũ-trường Ma Cabane bỗng chàng hoảng lên, nhưng không kịp có phản-ứng nào. Chiếc xe láng như sơn-mài của ông Nhì từ trong vườn Tao-Đàn đâm ra, đã đậu lại nơi đường Trương-Công-Định. Ông Nhì bước ra khỏi xe thật lẹ, chạy băng qua đường khiến Thăng không còn biết trốn đi đâu nữa cả. Chạy thì thoát ông, nhưng lại sợ cảnh-sát bắt, vì một kẻ khi không mà chạy thì rất khả-nghi.

Thăng không biết mình sợ cái gì. Chàng thấy là ông Nhì không có quyền, và chàng không làm gì phạm pháp-luật của loài người và pháp-luật của trời cả. Tuy nhiên chàng cứ sợ.

Khi đến trước mặt chàng, ông Nhì chìa tay ra mà nói bằng tiếng Pháp:

- Rua Thăng!

Chàng nghe thấy trong mắt ông ta, trong lối đưa tay của ông và trong giọng nói của ông cái gì có vẻ rất "paternel". Người đối-thoại với chàng đang nói tiếng Pháp, nên chàng cũng nghĩ bằng tiếng Pháp, và tĩnh-từ paternel cũng khó mà dịch ra tiếng Việt nên chàng không định dịch cho chàng nghe.

Thăng hoàn-hồn và chợt nhận rằng mình đã hiểu lầm hôm nọ, trước quán K.S.. Ông Nhì hỏi:

- Còn buổi trăng-mật ấy có vui không?

Ông Nhì không có vẻ gì hờn nữa cả, nhưng Thăng cứ ấp-úng không đáp được. Cuộc đối-thoại biến thành cuộc độc-thoại:

- Anh Thăng nè, tôi hỏi thật anh, anh yêu Thu-Vân thật-tình hay chỉ qua đường cho vui?...

- Chính anh tỏ tình trước hay Thu-Vân?

- Thu-Vân có do-dự khi anh tỏ tình hay không?

- Nhưng thôi, mỗi người chúng ta, ai cũng có số cả. Tôi chỉ lo rằng Thu-Vân sẽ phải khổ. Anh có hứa được với tôi rằng không bao giờ làm khổ Thu-Vân hay không?

- Tôi xin hứa.

- Cám ơn anh. Mặc dầu vậy tôi cứ lo, parce que ce décalage...

Nãy giờ ông Nhì nói tiếng Pháp, và theo bản-năng, Thăng dịch ngay trong trí chàng những lời bằng ngoại-ngữ ấy. Nhưng ý-nghĩ đầu "paternel" của chàng, và mấy lời cuối-cùng của ông Nhì, chàng không dịch. Chàng thích cảm-nghĩ qua ngoại-ngữ vì hai cái ý ấy cảm-nghĩ nó bằng tiếng Pháp, thấm-thía hơn.

- Thôi, tôi phải đi đây...

Ông Nhì siết tay Thăng rồi trở qua bên kia đường. Thăng nghe nhẹ-nhõm người, nhưng lạ-kỳ thay, cũng lúc ấy chàng lại nghe lòng nặng trịu một tình-cảm hỗn-độn khó phân-tích vô-cùng.

Thu-Vân không còn là trái cấm nữa. Thu-Vân đã hoàn-toàn thuộc về chàng từ khi hai người bước chơn lên xe để đi Suối Sâu. Biết thế! Nhưng giờ cuộc đàm-thoại với ông Nhì đã xác-nhận một điều mà chàng quên nghĩ tới.

Chàng còn yêu Thu-Vân, yêu như ngày tình chàng mới chớm nhưng khi Thu-Vân không còn là trái cấm nữa, rõ-rệt là không còn nữa, bỗng nhiên chàng nghe hết si-mê người đờn-bà đứng tuổi mà chàng đã có thể đau tương-tư nếu không được nàng.

° ° °

Bỗng Thu-Vân nghe ớn lạnh nơi xương sống. Không, nàng lắng nghe kỹ thì sự ớn lạnh chạy dài theo hai bắp thịt lưng nằm ở hai bên xương sống.

Trời đang giữa trưa, nắng gắt, và trong nhà nực như trong lò. Bỗng cơn lạnh đùng đùng tràn đến cấp tốc như mưa rào. Gắng gượng không được nữa, Thu-Vân đi nằm, và trùm mền lại.

Lạ quá, trùm mền, nàng nghe sướng như đang giữa mùa lạnh. Bắp thịt ở hai bên xương sống nàng như có ai nắm mà bóp mà vặn lại. Nàng muốn cưỡng, nhưng người cứ run bắn lên. Nàng kéo gối tấn sau lưng, tưởng làm thế thì đỡ lạnh, nhưng không ăn thua gì cả.

Sự rung-chuyển ấy kéo dài suốt cả giờ, rồi khi thân-thể nàng an-ổn trở lại, hết lạnh lưng nữa thì nàng nghe nóng sốt hừng-hực và đầu thì nhức như ai kẹp nó lại bằng hai gọng kềm.

Thăng đi dạy về, thấy Thu-Vân bứt cả áo ngoài, áo trong, nằm trần trên nệm, mền gối vãi nùi một bên. Mặt Thu-Vân đỏ rần và mắt đỏ hào-quang.

- Thu-Vân sao thế?

Chàng vừa hỏi vừa ngồi xuống giường rờ trán bạn và nói:

- À, sốt, sốt rồi! Thăng đã hơi lo điều nầy, nhưng không khỏi, có phải Thu-Vân đã nghe ớn lạnh sau lưng hay không?

- Phải, nhưng sao Thăng biết rõ như vậy?

- Thu-Vân bị sốt rét rừng chớ không có gì lạ đâu. Hôm trên Suối Sâu, thấy lớp lá ủ dưới cây cối sầu-uất, lại ngủ không mùng, Thăng đoán thế nào cũng có đứa phải sốt rét rừng. Nhưng cũng dễ trị thôi.

- Cho Vân miếng nước.

Thăng quên nghĩ đến bạn chàng khát nước ghê lắm, đợi bảo mới đi làm. Chàng nói:

- Thu-Vân hôi miệng không ăn gì được đâu. Bịnh nầy Thăng có mắc một lần hồi còn be, và một lần ở La-mã, bên ấy mầm rét rừng cũng dữ lắm, nên Thăng biết rõ. Thôi, Thăng đi ăn cơm một mình rồi mua thuốc ký-ninh về cho Thu-Vân uống vài hôm là khỏi ngay.

Thăng không đỡ Thu-Vân dậy uống nước, cũng không đón lấy tách nước để mà dẹp cất. Từ lâu chàng đã quen được Thu-Vân săn-sóc và quên rằng chàng có bổn-phận săn-sóc Thu-Vân.

Thu-Vân vào nhà nầy thì nửa tiếng đồng hồ sau đã bắt tay vào việc, lo thu dọn không biết bao nhiêu là món đồ vứt bừa-bãi khắp nơi. Từ đó vì bản-năng đờn-bà và cũng cố ý làm cho Thăng cần nàng, Thu-Vân cứ tiếp-tục để tâm đến từ hột bụi trên bàn cho tới chiếc nút áo đứt chỉ của Thăng. Không bận-tâm đến các chi-tiết đó, Thăng mặc-nhận sự săn-sóc mà chàng thấy là tự-nhiên.

Thu-Vân tủi thân khóc, nước mắt tự-nhiên trào lên. Nàng nhớ lại những năm chung sống với ông Nhì, hễ động nàng đứt tay một chút là y như ông ấy cuống lên; ông xít-xoa, ông đau-đớn cái đau của bạn, ông sốt ruột mỗi lần thấy nàng nhăn mặt.

Ông Nhì đã chinh-phục nàng, nhưng khi được rồi, ông vẫn tiếp-tục thường-xuyên sự chinh-phục ấy, chắc-chắn là để củng-cố tình yêu, nhưng cũng vì ông tốt bụng thật tình, yêu mến không bờ bến.

Khi Thăng ra đến cửa, chàng nghe một tiếng nấc ngắn của bạn. Vội-vàng trở lại, chàng cúi xuống hôn lên cái trán nóng như vừa hơ lửa của Thu-Vân rồi nói:

- Thu-Vân can đảm mà chịu nổi thì nó sẽ qua, không sao đâu, Thăng biết rõ như thế.

Không, Thăng không ý-thức gì cả. Chàng là một cậu bé con chưa biết làm chồng, mà cả đến làm tình-nhơn cũng không xong. Thu-Vân òa lên mà khóc, toàn khắp thân-thể rung-chuyển như khi sớm bị cơn sốt rét hành-ha nàng.

Thăng không biết làm sao để an-ủi bạn. Con trai còn vụng-về quá, mặc dầu hắn ngỡ hắn đủ kinh-nghiệm, mà mặc dầu hắn thương yêu thật-tình.

Ăn cơm xong, lại nhà thuốc gác để mua ký-ninh, lâu-lắc thế mà về đến nhà, Thăng vẫn còn thấy bạn khóc. Khóc lại càng làm cho Thu-Vân nhức đầu thêm và hai cái nhức đầu nhập một hành-hạ nàng dữ quá nên nàng lại càng khóc.

Con trai nóng tính lắm nên Thăng tức-giận như một ông cha mất nhẫn-nại khi một đứa con khóc mãi dỗ không được. Chàng nói:

- Thôi, nín đi chớ, để uống thuốc!

Sự hôi miệng vì sốt rét, Thu-Vân bỗng nghe nó không hôi xẳng không bằng giọng nói của Thăng. Không, nàng thấy khong còn gì nữa và không thiết uống thuốc nữa. Giờ mà có chết cũng chẳng hối tiếc gì.

Tối hôm đó, nhà buồn như đám ma. Thu-Vân đã thôi khóc từ lâu nhưng nhứt-định không nói gì cả mặc dầu Thăng đã nguôi cơn tức dỗ ngọt nàng. Thăng giận lẩy, lấy sách ra đọc, và cũng thế không thèm hỏi thăm bạn nữa. Rõ là trẻ con.

Thăng thức như vậy cho đến một giờ khuya thì bỗng nghe chiếc giường đều rung-động. Ban đầu chàng ngỡ Thu-Vân cựa mình. Nhưng sự rung-động kéo dài rất đều nên chàng day lại thì mới hay Thu-Vân lại lên cơn ớn lạnh nữa.

Lúc ở La-mã, chàng có bị sốt rừng cữ ba một lần nên thấy là biết ngay rằng cơn bịnh của bạn lại tái-hiện, nhưng không rõ nó sẽ làm cữ hai cữ ba đây. Nhưng hai hay ba gì cũng đều nặng cả.

"Khổ quá! Chàng lẩm-bẩm than. Đã thế mà lại không chịu uống thuốc".

Biết rằng không thể làm gì được, trong khi lên cơn, Thăng băn-hăn bó-hó. Chàng đi tới đi lui, trông cho cơn rét của Thu-Vân qua. Nó qua, nửa tiếng đồng hồ sau đó, và Thu-Vân bắt đầu sốt trở lại.

Chàng vạch mùng chun vô rờ trán bạn và hỏi:

- Chuyến nầy nghe nóng hơn chuyến trước hay cũng thế?

Không nghe Thu-Vân đáp, chàng áp má vào mặt nàng để nghe hơi thở của nàng. Thu-Vân thở kêu như ống bể lò rèn và hơi nóng trong mũi nàng bay xa nghe hừng-hực như lửa rê-sô.

Thăng nắm vai bạn mà lay, ban đầu nhè-nhẹ, lần lần mạnh đến đỗi chàng hiẻu ngay rằng Thu-Vân đã mê-sảng vì có hờn bao nhiêu cũng phải phản-đối khi bị lay như thế.

Hoảng lắm. Thăng mới nắm trái "boa" mà bóp. Ngọn đèn chong tắt và đèn lớn sáng lên. Chàng nhìn bạn thì thấy mặt Thu-Vân đỏ rần. Không còn suy-nghĩ gì lôi-thôi, Thăng vội nhảy xuống giường, mặc luôn bộ đồ ngủ, chạy ra cửa mà chàng quên đóng.

Mười lăm phút sau, anh chồng tập-sự về nhà, trên xe có một vị bác-sĩ quen. Ông ấy vừa lấy ống nghe ra khỏi chiếc va-ly nhỏ, vừa vén áo bịnh-nhân đặt nhiệt-kế, vừa hỏi:

- Chị ấy nóng từ bao giờ?

- Từ trưa hôm qua.

- Đã uống gì rồi?

- Chưa uống gì hết. Ban đầu thì là sốt rét rừng, cữ hai. Nhưng rồi sao lại mê-man đi, nên tôi hoảng.

Ông bác sĩ khám một lát rồi nói:

- Không thấy dấu hiệu gì lạ ngoài mạch yếu, phổi ò-è, thủy lên tới bốn mươi độ. Anh đã nói là chị ấy đã sốt rét rừng, cữ hai. Như vậy, có thể kết-luận rằng chị ấy bị tràng rét rừng xâm nhập vào óc (accès pernicieux).

- Anh chữa giùm nhà tôi, nhứt là làm cho êm-dịu bớt cơn sốt làm cho mê-sảng nầy.

- Nếu là accès pernicieux thì nên nằm nhà thương.

Thăng nghe thế, phát sợ lên, hỏi:

- Nặng lắm hả anh?

- Nếu quả thật là accès pernicieux thì nặng lắm, có thể nguy. Nhà thương đủ phương-tiện hơn tôi.

Bác-sĩ lấy thuốc tiêm cho Thu-Vân xong, lại biên thư gởi-gắm cho nhà thương, rồi từ-giã ra về, không quên căn-dặn:

- Nên chở chị ấy đi nhà thương ngay bây giờ.

Thầy thuốc đi rồi, Thăng bứt đầu bứt tai, nghe mình khổ-sở quá. Té ra làm chồng phải chịu những bổn-phận như thế nầy đây. Nhưng thật quá bối-rối! Nhà chỉ có một người mà người ấy lại chưa hề có dịp hành-động trong một trường-hợp như vậy bao giờ.

Bỗng Thăng nhớ sực lại cái thông-cáo của Đô-thành mà chàng thấy đăng báo cách đây mấy hôm. Thông-cáo cho biết Đô-thành có cho thuê xe Hồng-Thập-Tự cùng người khiêng bịnh, bất-cứ vào giờ nào. Chàng thay y-phục vội-vàng và lần nầy ra đi, có nhớ đóng cửa cẩn-thận.

Bấy giờ đã ba giờ sáng rồi, thế mà khi theo xe Hồng-Thập-Tự về nhà chàng, Thăng vẫn chần-chờ ghé nhà Thu-Vân để cho Bạch-Tuyết hay tin. Chàng nghĩ đến Tuyết ngay vì Tuyết là người thân độc-nhứt; cái chỗ dựa tinh-thần trong cơn lo-âu sợ-hãi, chàng xem quan-trọng như một bực cha mẹ, cần phải báo-động lập-tức. Với lại chàng biết rằng Thu-Vân cần một người nuôi bịnh, mà người ấy không thể là chàng được, vì chàng bận đi dạy, và rất sợ phiền-bực.

Thăng kêu cửa lâu lắm, Tuyết mới lên tiếng. Con gái nó ngủ như chết, chàng phải đạp rầm-rầm, kêu om lên, chắc hàng xóm phiền lắm. Tuyết thức dậy nhưng không dám mở cửa, hỏi năm lần bảy lượt, và lắng nghe thật rõ giọng đáp bên ngoài cho đến khi nhận chắc giọng của Thăng, nàng mới chịu vặn khóa.

Nàng vừa mở cửa vừa khóc sướt-mướt, tủi thân cho chị nàng, làm như là vì theo về ở với Thăng nên mới bịnh nặng như vậy. Nàng hỏi lại cặn-kẽ xong thì từ-chối đi theo Thăng ngay.

- Anh về trước, em sẽ đến sau, tại nhà thương.

- Sao lại không đi một lượt với anh?

- Mặc em.

- Em hờn à?

- Không. Nhưng... thôi, anh không thể hiểu được đâu.

- Nhưng em đi sau, ai cho em vô nhà thương.

- Em làm sao vô được em làm. Em hỏi anh có chắc-chắn là sẽ chở chị Thu-Vân vô nhà thương Chợ-Rẫy hay không?

- Chắc. Anh đâu có giàu mà đưa chị em đi các nhà thương sang.

Tuyết lại mũi lòng rơi lệ.

- Anh đi ngay đi kẻo trễ, đứng đó nói không ích lợi gì đâu.

Rồi nàng đóng cửa lại trước mũi của Thăng, tống cổ chàng đi, không xót thương chút nào cả. Anh chồng tập-sự nầy càng quýnh lên và càng khổ-sở hơn bao giờ cả. Tần-ngần đứng lặng nơi thềm, chàng tự hỏi thầm: "Nó giận lẫy, không thèm biết đến à? Thì tội cho chị nó lắm! Mặc chị nó. Nhưng mình lại khổ đây! Chỉ có một thân một mình, làm sao bây giờ?"

° ° °

Người sinh-viên nội-trú trực ở phòng nhận bịnh-nhơn tại nhà thương Chợ-Rẫy vừa khám Thu-Vân và xem giấy gởi-gắm của bác-sĩ ngoài xong thì Tuyết và ông Nhì bước vào.

Thăng kinh-ngạc hét sức mà thấy ông Nhì. Nhưng chàng chưa kịp hỏi gì, chưa kịp có phản-ứng nào thì người sinh-viên đã mau miệng nói:

- Người nhà à? Sao vào đông thế?

Ông Nhì đáp:

- Chúng tôi sốt ruột, năn-nỉ xin vào cho biết xem tình-trạng người nầy thế nào rồi ra ngay. Cô nầy sẽ xin giấy ở lại nuôi bịnh.

- Được, nhưng lát nữa, đưa người bịnh xuống phòng thì chỉ có người nuôi là được theo thôi nhé. À nầy... hai ông nên tìm người cho máu...

- Thưa bác-sĩ, người bịnh đâu có lưu-huyết? Ông Nhì cãi.

- Chứng accès pernicieux phải sang máu ngay mới chữa được, vì tăng-xông xuống thấp quá và hồng-huyết-cầu nơi người bịnh bị bể rất nhiều.

- Thưa bác-sĩ, tôi xin hiến chỗ máu cần dùng đó. Cho ngay bây giờ được hay không bác-sĩ?

- Càng quý. Nhưng để tôi thử máu của ông xem có đồng loại với máu của người bịnh chăng.

Thăng không giành việc hiến huyết với ông Nhì, không phải vì chàng tiếc máu với Thu-Vân, nhưng vì ông Nhì đã quá sốt-sắng đề-nghị hiến trước mất rồi, chàng thấy không cần nài-nỉ, vì miễn có máu để cứu Thu-Vân là đủ, cá-nhơn của người tặng máu không quan-trọng gì cả.

Chàng chỉ băn-khoăn trước sự cầu-cứu ông Nhì của Tuyết. Thì ra Tuyết từ-chối theo chàng, để mà chạy đi báo-động cho ông Nhì hay. Tuyết không công-nhận chàng mà chỉ biết có người anh rể cũ thôi chăng?

Chàng biết đâu rằng Tuyết không thể tín-nhiệm nơi một người trẻ tuổi, thiếu kinh-nghiệm, trong một trường-hợp nguy-ngập như thế. Và nếu có cần tiền thật nhiều, để chạy chữa cho Thu-Vân, Thăng cũng không phải là kẻ đủ điều-kiện.

Người sinh-viên trực cho nhơn-công khiêng Thu-Vân xuống phòng, yêu cầu Thăng đi về và mời ông Nhì sang qua ngân-hàng máu. Tại đây, khi thử máu ông nầy xong, người ấy lấy dụng-cụ ra để rút máu ông ta. Ông Nhì chưng-hửng hỏi:

- Không đến phòng để sang ngay cho người bịnh à?

- Không, ngày nay phương-pháp sang máu đã khác xưa, không sang ngay từ người nầy qua người kia, mà chỉ sang bằng máu dự-trữ sẵn nơi ngân-hàng thôi. Sở-dĩ nhà thương xin máu của người nhà là để bù vào số máu dự-trữ chiết ra sang, chớ không phải là để sang trực-tiếp ngay qua người bịnh đâu.

° ° °

Mãi đến tối hôm sau, nhiệt-độ mới hạ, và Thu-Vân mới ra khỏi cơn mê-sảng. Nàng bừng tỉnh dậy, ngơ-ngác nhìn em, nhìn ngọn đèn chong lờ-mờ của phòng bịnh giây lâu mới nhớ ra mọi việc.

Tuyết ngồi chạnh nàng, nhìn chị mà mỉm cười. Thu-Vân uể-oải giở tay lên, đặt xuống bắp vế Tuyết và kêu:

- Em.

Tuyết cúi xuống kề mặt nàng sát vào mặt chị. Thu-Vân nghe vài giọt nước mắt nóng rơi trên má nàng, nàng nắm chặt cánh tay em rồi hai chị em thổn-thức lên; ôm chầm lấy nhau... rồi lại cùng nhau khóc òa.

Khi cả hai đều lau lệ cho ráo xong, Thu-Vân hỏi:

- Chị mê-man trong bao lâu?

- Gần hai mươi tiếng đồng hồ.

- Chị chỉ sốt-rét, sao nặng thế?

- Họ bảo là accès pernicieux.

- Chứng ấy nguy đến thế hả? Họ trị bằng thuốc gì đó?

- Họ tiêm Nivaquine vào ngay mạch máu chị và sang máu anh Nhì qua cho chị.

- Máu anh Nhì? Sao anh Nhì lại hay tin chị bịnh?

- Em cho hay.

- Còn Thăng đâu?

- Ngày nay anh Thăng cũng có đến hai lần, trưa và chiều.

- Chị muốn hỏi, còn Thăng ở đâu mà để cho anh Nhì tặng máu?

- Hồi nhà thương xin máu, anh Thăng vẫn có mặt. Nhưng anh Nhì đã mau miệng hiến trước.

- Thăng không phản đối, không năn-nỉ giành-giựt gì hết với anh Nhì sao?

- Không chị à!

Thu-Vân không thất-vọng, không căm-tức, không buồn, vì nàng thấy dĩ-nhiên là câu chuyện đã xảy ra như vậy. Thăng không thờ-ơ với nàng, không ít yêu nàng nhưng tuổi trẻ quả thật chưa biết làm chồng vì còn quá ích-kỷ, chưa quên mình được để rảnh trí mà nghĩ đến người khác, đến người bạn đời mà y phải săn-sóc. Một cô gái nhiều ý-thức như nàng không thể nào tìm hạnh-phúc được trong cuộc sống chung với một người con trai ít tuổi, còn bất-giác cần sự săn-sóc của một người đờn-bà.

Thu-Vân đổ mồ hôi như tắm. Nhớ tới bác-sĩ căn-dặn, Tuyết vội lấy khăn lau lưng và ngực chị, ướt mem đến hai ba chiếc khăn mà mồ-hôi cứ tiếp-tục rịn ra hoài.

Thu-Vân hơi mệt vì sự xuất-hạn ấy, nhưng vẫn cố hỏi thêm:

- Lúc sang máu, có mặt em ở đây hay không?

- Có chị à.

- Em nhìn thấy vẻ mặt anh Nhì thế nào?

- À, họ không có sang trực-tiếp, họ bảo phương-pháp ấy xưa rồi. Họ dùng máu dự-trữ rồi lấy máu anh Nhì biếu mà bù vào.

° ° °

Hồi chín giờ sáng, vị bác-sĩ trưởng-trại đi thăm bịnh-nhơn, tới buồng 42 của Thu-Vân. Ông mừng lắm nói:

- Khá lắm, nhờ bà mạnh sức nên mới mau đỡ như thế nầy. Sang máu một lần nữa cho tăng-xông bà lên bình-thường là hết lo.

- Thưa bác-sĩ, có thể nào sang trực tiếp được chăng?

- Bây giờ, ai mà sang trực tiếp nữa?

- Nhưng con van nài xin cái ân-huệ đó.

- Tôi không thấy gì hại cho sức-khỏe bà, nếu làm như vậy. Nhưng khó lòng mà xáo-trộn một phương-pháp đang áp-dụng. Để tôi xin phép bác-sĩ giám-đốc bịnh-viện thử xem.

Nói xong ông ấy cùng đoàn tùy-tùng đi ra. Thu-Vân gọi Tuyết vào mà rằng:

- Em nên cho anh Nhì hay rằng cần sang máu một lần nữa.

° ° °

Thu-Vân có cảm-giác rằng ống nhựa plastique trắng trong kia là sợi dây cột dính nàng với ông Nhì. Những giọt máu đầu tiên của ông nhơn-tình vô-phước, chảy thành một dòng đỏ thắm trong ống nhựa ấy càng làm cho cảm-giác kia rõ-rệt hơn lên.

Từng giọt, từng giọt, từng giọt, từng giọt máu chảy vào hồi-huyết-quản của nàng... Nàng lim-dim mắt, lắng nghe... lắng nghe như từng giọt tình yêu của con người nhẫn-nại ấy đang được rót vào tim nàng... tim nàng bỗng dưng se-thắt lại.

Ông Nhì đã cho nàng rất nhiều, cho nàng tất cả. Nàng nhớ có lần ông ấy đã nói: "Em Vân nè, nếu hai ta đắm tàu trôi-giạt vào một hoang-đảo, rồi không tìm được gì ăn, anh sẽ lóc thịt anh nướng cho em ăn cầm-thực để đợi thuyền cứu ta." Lúc ấy, nàng chỉ thấy là ông Nhì nói nịnh cho vui thôi, nhưng giờ đây, nàng tin chắc rằng ông dám làm cái việc đó lắm.

Hôm nay ông Nhì quyết tái-chinh-phục nàng chăng? Không, đã hết rồi, ông đã thấy rõ rằng ông lép-vế trước một người trai trẻ như Thăng. Ông đã nhẫn-nại chịu số-phận, không kêu ca, cũng chẳng có phản ứng gì khác. Đây chỉ vì yêu thôi, mặc dầu trễ muộn, mặc dầu tuyệt vô hy-vọng cũng cứ yêu. Yêu, phải đâu là được, yêu là yêu, tất cả sung-sướng đều ở trọn trong thời-kỳ yêu trộm, yêu thầm, trước khi được, và nằm trong đau-khổ của sự dứt tình.

Ông Nhì ngồi yên như tượng gỗ, sợ làm hỏng cuộc tiếp huyết trực-tiếp nầy. Ông cũng nghe như từng giọt tình yêu của ông, ông rót vào lòng một người đã từ-chối không nhận tình yêu ấy nữa, và rất sung-sướng mà cứ được rót qua bên ấy, cũng như ông đã sung-sướng mà thầm-lặng ấp-yêu hình-ảnh người xưa.

Bỗng cả hai đều nghe thân-thể của họ giống như hai chiếc "bình-thông-nhau" của vật-lý-học, chất lỏng của bình nào cũng chảy qua bình nào cả để hòa lẫn nhau. Mà ái-tình, phải chăng cũng là một thứ gì như là chất hơi, chất lỏng, nó đang pha trộn nhau, nương theo dòng máu nầy?

Đôi bạn cũ nhìn nhau không nháy mắt, nhìn nhau đắm-đuối trong phút yêu-đương trễ muộn, người tiếc thương, kẻ hối-hận...

- Em Thu-Vân! Sáu năm quen hơi bén tiếng...

Người đờn-ông nầy nghẹn-ngào, không nói được hết câu.

- Anh! Bây giờ đây, em đã yêu anh rồi...

- Đã trễ quá!

- Phải, nhưng trễ là do em, chớ không phải do anh. Em tin rằng anh sẵn lòng lượm hoa rơi, nhưng em thì còn mặt mũi nào! Vì thế mà đã trễ lắm rồi. Nhưng đã đủ cho anh hay không, khi mà trong đời em, em đã có yêu anh một lần?

- Rất đủ em à!

Thu-Vân mỉm cười chua-xót nói:

- Em vừa đi một chuyến viễn-du kỳ-thú, vừa làm một cuộc phiêu-lưu mạo-hiểm rất nên thơ. Nhưng một khi đã trở về, em vẫn thấy quê nhà yên-ổn với cánh đồng-bằng xanh lơ, với mái tranh quyện khói cứ còn đẹp như bao giờ, và em không còn mơ viễn-phương nữa. Anh ôi, cảnh nước non xa lạ luôn-luôn có sức quyến-rủ ghê hồn, nhưng từ bờ sông bên nầy sang đến bờ sông bên kia mà mình cứ ngỡ là thần-tiên, thì té ra không có gì lạ cả, ngoài bãi bùn đen-tối mà ở xa không tài nào trông thấy được.

Từng giọt, từng giọt một, máu của người nhơn-tình không may-mắn rơi vào hồi-huyết-quản của một kẻ phản bạn mà không còn đường trở về, rơi vào hồi-huyết-quản và mang theo cho đến tận đáy tim nàng những giọt thương yêu vô-vọng.

Từng giọt, từng giọt một, người thiếu-phụ đã yêu vớt-vát lần cuối-cùng và bị thất-vọng, người ấy đón tiếp cả một tấm lòng tan-biến ra thành nước đỏ, để mà tái-biến nó thành một thương yêu, thương yêu chính của nàng, thương yêu cuối-cùng, THẬT LÀ CUỐI-CÙNG của đời nàng. MỐI TÌNH CUỐI-CÙNG KHÔNG THỂ ĐƯỢC nầy đẹp một vẻ đẹp lung-linh hư-ảo của ráng trời khi ngày hấp-hối, thấy đó, nhưng không làm sao vói tới được, và mãi đến lúc nắng tắt, vẫn còn ngẩn-ngơ thương tiếc.

- Anh!

- Em!

- Thôi nhé!

- Anh chờ em kiếp sau!

(Sàigòn, Xóm Chùa Bà Đen 1960)