atsume Soseki là một nhà văn lớn của văn học Nhật Bản hiện đại. Nét độc đáo ở ông là sự kết hợp giữa cá tính và sự chuyên nghiệp. Ðiều đó được thể hiện rõ nhất qua khuynh hướng lựa chọn sự nghiệp của nhà văn. Tuy nằm trong số những trí thức tinh hoa được chính quyền Minh Trị lựa chọn và đào tạo bài bản để phục vụ cho sự nghiệp đổi mới giáo dục, Natsume Soseki đã quyết định trở thành một nhà văn chuyên nghiệp thay vì tiếp tục giữ một cương vị danh giá ở trường Ðại học Tokyo. Với tư cách là một nhà văn, ông đã đem hết nhiệt tình vào công việc sáng tác và để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ - khoảng 20 tiểu thuyết được viết trong khoảng thời gian từ năm 1905 đến năm 1916.

Natsume Soseki thường được biết đến như một cây bút phê phán hiện đại hóa. Tác phẩm của ông thường đề cập đến những bất ổn nảy sinh trong lòng xã hội Nhật Bản - một xã hội đang hiện đại hóa theo mô hình của các nước phát triển phương Tây - xuất phát từ sự va chạm giữa văn hóa truyền thống và xã hội hiện đại. Vì vậy, thế giới văn chương của Natsume Soseki là một thế giới đa dạng, trong đó người đọc có thể chiêm ngưỡng một nước Nhật cổ kính với những nét đẹp sâu lắng, dịu dàng nhưng cũng có thể bước chân vào không gian mới mẻ, phức tạp với nhiều xung đột, căng thẳng của xã hội Nhật Bản thời Minh Trị theo cách nhìn của nhà văn.

Gối đầu lên cỏ - tiếng Nhật là Kusamakura - được sáng tác năm 1906, vào thời gian mà Natsume Soseki chuyển từ công việc giảng dạy sang công việc viết văn. Ðây cũng là một tác phẩm thể hiện rõ phong cách Natsume Soseki qua nhiều đoạn văn lý luận về nghệ thuật được ký thác vào dòng suy tưởng của nhân vật chính - một chàng họa sĩ, trên con đường tìm cảm hứng sáng tạo, đã ghé lại một quán trọ có suối nước nóng trong một sơn thôn vắng vẻ, phong cảnh hữu tình. Bằng cách đó, tác giả không chỉ giới thiệu với người đọc những tác phẩm nổi tiếng cũng như quan niệm về nghệ thuật của nhiều nghệ sĩ lớn trên thế giới - cả phương Ðông lẫn phương Tây - mà còn thể hiện sự độc đáo trong quan điểm của bản thân về sáng tạo và cảm thụ nghệ thuật, về cái đẹp của văn hóa Nhật Bản so với phương Tây, về những vấn đề của con người trong cuộc sống.

Mặt khác, Gối đầu lên cỏ còn là một tác phẩm kết hợp vẻ đẹp của hội họa phương Tây và thơ ca Nhật Bản, một tác phẩm giàu chất thơ mà tác giả đã tự gọi là "tiểu thuyết haiku". Gối đầu lên cỏ dẫn người đọc vào một thế giới như tranh vẽ, với thiên nhiên mùa xuân trên con đường lên núi và phong cảnh tuyệt mỹ của một khu nghỉ mát có suối nước nóng, có nhiều loài hoa đẹp, có những ngọn đồi trồng quýt bạt ngàn và mặt biển xanh thẳm trải rộng đằng xa. Trong thế giới này, người đọc còn có cơ hội để tiếp cận với những thành tố đặc trưng của văn hóa truyền thống Nhật Bản như thơ haiku, thơ chữ Hán, thư pháp, trà đạo, kịch No, Kabuki và đàn samisen...v.v...

Ngôn ngữ đầy chất thơ của tác phẩm, những nội dung triết lý thể hiện sự uyên bác về nghệ thuật và những bài thơ xen vào giữa những đoạn văn là sự độc đáo và vẻ đẹp riêng của tiểu thuyết này nhưng đồng thời cũng là những thách thức lớn đối với người dịch. Tuy đã cố gắng hết sức để chuyển ngữ chính xác và giữ được vẻ đẹp ngôn từ của nguyên tác cho bản dịch tiếng Việt, nhưng do những hạn chế về khả năng của người dịch cũng như trong bản thân việc dịch thuật tác phẩm văn chương, dịch phẩm này có thể vẫn còn những sai sót và những khiếm khuyết nhất định. Vì vậy, nếu được sự góp ý của quý độc giả, chúng tôi xin tiếp thu với tinh thần học hỏi và lòng biết ơn sâu sắc.