húng quẳng cháu vào trong một thùng rác rồi ràng nắp lại. Cháu phải kêu cả hai tiếng đồng hồ mới có người nghe thấy.

- Hừm, ông Koreander làu bàu, rồi bây giờ mày hết dám luôn.

Bastian gật.

- Té ra mày còn nhát như cáy nữa, ông Koreander kết luận.

Bastian cúi gằm mặt.

- Chắc mày là thứ háo danh chứ gì? Giỏi nhất lớp với toàn điểm một[2], học trò cưng của mọi thầy cô, phải không?

[2] Ở Đức điểm 0,7 là xuất sắc, điểm 1 là giỏi, rồi điểm 2..., cho tới điểm 5 (kém). Tệ hơn nữa là điểm... 6.

- Không, Bastian đáp trong lúc vẫn cúi mặt, năm ngoái cháu phải ở lại lớp.

- Trời ạ! Ông Koreander kêu, té ra mày đoảng mọi chuyện.

Bastian không nói gì. Nó chỉ đứng ì ra đó. Hai tay buông thõng, áo măng-tô nhỏ giọt.

- Chúng nó kêu la những gì khi trêu chọc mày? Ông Koreander muốn biết.

- Đủ thứ.

- Thí dụ?

- Thùng tô nô! Thùng tô nô ngồi trên cái bồ! Nắp bồ sập, thùng tô nô kêu: tại tôi quá mập.

- Chẳng hay ho gì lắm, ông Koreander nói, gì nữa?

Bastian ngập ngừng rồi kể:

- Đồ dở hơi, đồ đần, đồ khoác lác, đồ bịp...

- Dở hơi à? Sao thế?

- Tại cháu thỉnh thoảng nói một mình.

- Thí dụ mày nói gì nào?

- Cháu tưởng tượng ra chuyện này chuyện nọ, cháu nghĩ ra những tên và những từ chưa hề có, vân vân.

- Rồi mày tự kể mày nghe à? Tại sao?

- Chẳng qua vì nếu không thì chẳng có ai muốn nghe cả.

Ông Koreander trầm ngâm một lúc.

- Bố mẹ mày nghĩ thế nào?

Bastian không trả lời ngày. Mãi một lúc nó mới lẩm bẩm:

- Bố cháu không nói gì hết. Bố cháu chẳng bao giờ nói. Bố cháu chẳng quan tâm chuyện gì hết thảy.

- Thế còn mẹ mày?

- Mẹ cháu... không còn ở đây nữa.

- Bố mẹ mày ly dị à?

- Không, Bastian nói, mẹ cháu mất rồi.

Vừa lúc ấy có tiếng chuông điện thoại. Ông Koreander khó nhọc rời khỏi ghế bành, lệt bệt bước vào một cái phòng nhỏ ở sau cửa hiệu. Ông nhấc máy và Bastian nghe loáng thoáng ông xưng tên. Rồi cửa phòng con này khép lại, không còn nghe thấy gì nữa ngoài tiếng lầm bầm không rõ.

Bastian đứng đó mà không hiểu chuyện xảy đến với nó như thế nào và tại sao nó lại kể lể và thú nhận hết mọi chuyện. Nó không ưa bị vặn hỏi. Chợt nó thấy hết sức nóng ruột vì sẽ đến trường quá muộn, nhất định nó phải gấp gáp lên, phải chạy... nhưng nó vẫn đứng ì tại chỗ, không nhất quyết. Có gì níu nó lại mà nó không biết đó là gì.

Từ căn phòng nhỏ vẫn tiếp tục vẳng ra tiếng rì rầm. Thật là một cuộc nói chuyện qua điện thoại dài.

Bastian biết rõ rằng từ nãy tới giờ nó cứ nhìn đăm đăm vào quyển sách hồi nãy ông Koreander cầm trên tay và bây giờ nằm trên cái ghế da. Mắt nó không tài nào dứt ra được. Nó thấy như bị một thứ lực nam châm toát ra từ quyển sách hút lấy, không cưỡng lại được.

Nó xích lại gần ghế bành, từ từ đưa tay đụng vào quyển sách... ngay chính lúc ấy bên trong người nó như có một tiếng "cách!" chẳng khác một cái bẫy vừa sập. Bastian mơ hồ cảm thấy rằng qua sự đụng chạm này có điều gì đó đã bắt đầu, không níu kéo lại được và không có gì cản được nữa.

Nó nâng quyển sách lên, ngắm nghía từ mọi phía. Bìa sách bằng lụa màu đồng, lóng lánh khi nó xoay quyển sách. Lật nhanh nhanh nó thấy chữ in hai màu khác nhau. Hình như không có hình, nhưng có những chữ cái to thật đẹp[3].

[3] Nguyên bản tiếng Đức in hai màu: những đoạn về Bastian ngoài "đời thường" in đỏ, những đoạn thuộc Chuyện dài bất tận in xanh. Trừ phần đầu, Chuyện dài bất tận có cả thảy 26 chương. Chương I bắt đầu bằng một từ với chữ cái A, Chương II bắt đầu bằng một từ với chữ cái B... cứ thế đến Chương XXVI bắt đầu bằng một từ với chữ cái Z; những chữ cái này được minh họa to nguyên trang giấy, rất đẹp, phù hợp với nội dung chương đó (theo ấn bản đầu tiên năm 1979; ấn bản mới nhất năm 2004 không còn những hình vẽ này nữa). Chúng tôi đã rất cố gắng để giữ nguyên được hình thức trình bày độc đáo này.

Nhìn bìa lần nữa kỹ hơn nó phát hiện ra trên đó có hình hai con rắn, một trắng một đen, ngậm đuôi nhau thành hình bầu dục. Trong hình bầu dục này những chữ cái xoắn vào nhau một cách lạ thường thành tên quyển sách:

CHUYỆN DÀI BẤT TẬN

Nỗi đam mê của con người là một vấn nạn. Với trẻ con không khác gì với người lớn. Những kẻ đam mê không giải thích được, còn những ai chưa từng trải nghiệm thì không thể hiểu nổi. Có những người mạo hiểm bất kể tính mạng để leo cho kỳ được một đỉnh núi. Không ai, kể cả chính những người này, có thể giải thích thật sự vì sao. Có những người khác tự hủy hoại để chinh phục trái tim một người nào đấy không hề ngó ngàng gì đến họ. Lại có những người khác tự hủy hoại vì không cưỡng được thèm ăn, hay những người không cưỡng được thèm uống. Có người bỏ hết gia sản hòng được cờ được bạc hay hy sinh tất cả ột định kiến không bao giờ có thể thực hiện được. Có người lại nghĩ rằng chỉ có thể hạnh phúc ở nơi nào khác nơi họ đang sống, nên cả đời cứ lòng vòng khắp trái đất này. Lại có đôi người không yên được khi chưa quyền cao chức trọng. Nói gọn là có bao nhiêu con người khác nhau thì có bấy nhiêu đam mê khác nhau.

Với Bastian Balthasar Bux thì sách là nỗi đam mê.

Ai chưa từng ngồi suốt buổi chiều bên một quyển sách, mê mải đọc đến nóng cả tai, bù cả tóc, quên hết thế gian, không còn biết mình đói hay khát...

Ai chưa từng lén lút trùm chăn kín đầu đọc sách dưới ánh đèn pin, bởi ông bố hay bà mẹ hoặc một người bảo dưỡng nào đó - do hảo ý - tắt đèn bắt đi ngủ vì sáng mai phải dậy sớm...

Ai chưa từng thường đau đớn khóc thầm vì một câu chuyện tuyệt vời chấm dứt và phải chia tay với những nhân vật mình đã cùng trải qua bao cuộc phiêu lưu, những nhân vật mình thương, phục, mình lo lắng và hy vọng cho họ và không có họ bầu bạn thì đời mình trở nên trống trải và vô nghĩa...

Ai không tự biết gì hết những điều này bằng chính kinh nghiệm của mình thì chắc người ấy không hiểu nổi điều Bastian làm lúc này đây.

Nó nhìn đăm đăm tên quyển sách và thấy chợt nóng chợt lanh. Đó, chính đó là điều nó vẫn hằng mơ và - từ khi có đam mê này - mong ước: một câu chuyện không bao giờ hết! Đây chính là quyển "Kinh thánh" của nó!

Nó phải có được quyển này, bằng bất cứ giá nào!

Bằng bất cứ giá nào ư? Nói thì dễ lắm! Ngay cả khi nó có thể trả nhiều hơn ba Mark năm mươi Pfennig[4]tiền túi nó hiện có... cái ông Koreander bẳn tính này đã nói quá rõ rằng sẽ không bán cho nó một quyển sách nào mà. Nói chi tới chuyện ông tặng. Việc này thật vô vọng.

[4] Mark và Pfennig là đơn vị tiền Đức cũ, trước khi lưu hành đồng Euro từ năm 2002.

Mà Bastian biết chắc rằng nó không thể bỏ đi mà không có quyển sách. Bây giờ thì nó thấy rõ rằng nó đến đây chỉ vì quyển sách này thôi, bằng một cách đầy bí ẩn quyển sách đã gọi nó đến, vì quyển sách muốn theo nó, vì đúng ra quyển sách vốn là của nó từ xửa từ xưa rồi!

Bastian lắng nghe tiếng nói rì rầm vẫn vọng ra từ căn phòng nhỏ nọ.

Để khỏi bỏ quên, nó nhanh như chớp nhét quyển sách dưới áo măng-tô, giữ bằng cả hai tay. Nó đi lùi ra cửa không gây một tiếng động nhỏ nào trong lúc mắt lấm lét nhìn cái cửa dẫn vào căn phòng nhỏ. Nó thận trọng ấn nắm đấm cửa. Nó muốn chùm chuông đồng thau không gây tiếng động nên chỉ mở cửa kính vừa đủ để lách ra ngoài. Nó thận trọng khẽ khàng đóng cửa lại từ bên ngoài.

Rồi nó mới phóng đi.

Những quyển vở, những sách học và hộp đựng bút trong cặp nẩy lên kêu lọc cọc theo nhịp chân của nó. Nó đau ở cạnh sườn nhưng vẫn chạy tiếp.

Mưa ướt hết mặt mũi nó, rơi cả vào cổ áo. Lạnh và ướt thấm qua áo măng-tô nhưng Bastian không cảm thấy. Nó nóng bừng, song không chỉ vì chạy.

Lương tâm của nó lúc nãy trong hiệu sách không phản đối giờ đây bỗng dưng trỗi dậy. Nó thấy mọi lý do trước đây nghe rất thuyết phục bỗng nhiên hoàn toàn không đáng tin cậy, chúng tan biến như các hình nhân bằng tuyết tan trước làn lửa phì ra từ họng con rồng.

Nó đã lấy trộm. Nó là thằng ăn cắp!