ự việc chưa có gì thay đổi. Kẻ thù nghĩ rằng họ còn nhiều thì giờ. Tù nhân nghĩ rằng nên kéo dài cuộc chơi, càng lâu càng tốt. Những họng súng bên ngoài vẫn chĩa vào. Đạn đã sẵn sàng. Chỉ chờ lệnh bắn. Bên trong, tù nhân giữ một thái độ hết sức đứng đắn. Họ ngồi theo đội ngũ. Tù nhân yêu sách. Tù nhân đòi hỏi làm sáng tỏ chính sách nhân đạo của nhà nước. Tù nhân không nổi loạn. Không nổi loạn thì không có lý do đàn áp. Đàn anh chịu đàn em lắm. Bọn trẻ đã khôn lớn. Ngày xưa chúng nó xuống đường bạo động gây khó chịu cho mình gian khổ nơi chiến trường. Bây giờ chúng nó trầm tĩnh, chúng nó tự nhận chúng nó là biển cả có niềm im lặng ghê gớm và khôn cùng. Đàn anh chiêm ngưỡng đàn em. Rồi nhiều câu hỏi được đặt ra: tại sao chúng nó chống phá chế độ, tại sao chúng nó dám mưu đồ chuyện nước cnon bằng trái tim của chúng nó, chúng nó dấn thân làm gì, cho cái gì nhỉ? Và đàn anh ngậm ngùi thương xót thân phận mình. Cái lý tưởng chiến đấu của mình trước đây chỉ là thứ lý tưởng chắp vá bởi gấm vóc mục nát. Nó bị trao đi đổi lại qua hết tay anh lãnh tụ này đến tay anh lãnh tụ khác. Và anh lãnh tụ nào cũng là tay sai của quyền lực ngoại quốc núp sau những nhân danh tham vọng, phản phúc. Đàn anh trôi theo cái giòng lý tưởng buồn tênh đó. Rốt cuộc, đàn anh đã biến thành Trần Cung chịu vết chém ngang lưng của Tào Tháo. Đàn em hôm nay hoàn toàn khác. Đàn em sáng tạo ra lý tưởng, sáng tạo ra chìa khóa để tự tay mở cửa giải thoát dân tộc. Với dĩ vãng trăng sao vằng vặc, với hiện tại mặt trời rực rỡ, đàn em đi chiến đấu không vẩn sợi khói đen mặc cảm thụ hưởng phè phỡn, dựa dẫm ngoại bang, đào ngũ chạy trốn. Do đó, sự dấn thân đã là một tuyên ngôn tuyệt vời, một cương lĩnh ngời rạng mà kẻ thù được quyền căm phẫn nhưng không dám coi thường. Người tuổi trẻ hôm nay đã ngẩng mặt lên nói với thế giới rằng, chúng tôi chưa bao giờ là phỉ, chưa bao giờ là ngụy. Phỉ quyền hà nội và ngụy quyền sài gòn đã làm tan nát quê hương yêu dấu của chúng tôi, đã bắn nát hạnh phúc của dân tộc tôi bằng bom đạn Nga sô, Trung quốc, Tiệp khắc, Hoa kỳ; đã đầy đọa đồng bào tôi bằng thuốc khai quang và trại tập trung khổ sai lao động. Thế giới đã chọn nước Việt Nam làm sân chơi chiến tranh, làm diễn đàn chống đối chiến tranh, làm con mòng tội nghiệp của lương lính Đại Hàn thô bạo, của rắn rết Thái lan, của kangourou Úc đại lợi, của cu ly Phi luật tân… Rồi thế giới ngoảnh mặt phủi tay, ngoảnh mặt với luôn cả thuyền nhân việt nam chơi vơi trên mặt biển! Cái thế giới mù lòa, câm điếc lương tri, cần tỉnh táo một phút thôi, để suy nghĩ về những người tuổi trẻ việt nam hôm nay đang chiến đấu cho tự do, dân chủ, hạnh phúc và thương yêu của dân tộc họ không cần súng đạn tư bản, không cần hỏa tiễn vô sản. Họ mơ ước xa hơn, rằng, nỗi thống khổ và niềm cô đơn của họ trải dài trên sầu đạo quê hương của họ. Và rồi, từ sầu đạo đó như sầu đạo Thích Ca, Jesus đã qua, một nền văn minh nhân bản sẽ nở rộ hoa thơm ngát thắm nghĩa tình người thay thế cho văn minh tư bản, văn minh vô sản đã bất lực trong mưu cầu hạnh phúc nhân loại.

Mặt trời đã cao bằng đỉnh đầu. Nắng gay gắt dành cho một ngày gay gắt. Tù nhân bị cúp bữa cơm trưa. Đội cấp dưỡng được chỉ thị ngưng bếp núc. Anh em ra ngồi giữa sân nắng tỏ tình chiến đấu. Nón mũ đội hết lên đầu. Nước đã có sẵn trong lon guigoz của mỗi tù nhân. Thuốc lào. Điếu cày. Lửa. Những hơi rít đẫy đà. Nước điếu reo vui. Khói nhả bay. Thoải mái. Loa phóng thanh không ngớt nhắc nhở tù nhân tôn trọng nội quy. Rồi im tiếng. Nó cần ăn. Nó đói. Tù nhân chẳng thiết ăn. Tù nhân no nê niềm vui. Đến hai giờ, nó lại phóng thanh. Nó yêu cầu tù nhân cử đại diện lên gặp ban giám thị. Tù nhân bàn tán.

Đội trưởng mắt ốc nhồi hỏi:

- Các anh nghĩ sao?

Một đội trưởng cũ hỏi lại:

- Chú nghĩ sao?

- Nếu các anh cho phép, xin để chúng em đối phó.

- Các chú đối phó đi.

- Vậy chúng ta không gặp ai, không có đại diện gì cả.

Đội trưởng mắt ốc nhồi trình bày:

- Có đại diện là có tổ chức. Có tổ chức là có âm mưu từ lâu. Họ sẽ đàn áp chúng ta thẳng cánh. Chúng ta coi vụ này… đột xuất. Dẫu bị đàn áp, chúng em lãnh hết. Nếu cử đại diện lên gặp họ, họ sẽ nhốt luôn. Chúng em chịu hoàn toàn trách nhiệm vụ này.

Ba giờ, cán bộ giáo dục tới sát cổng trại:

- Tôi cần gặp đại diện của các anh.

Đội trưởng mắt ốc nhồi ra gần cổng:

- Thưa cán bộ, không có ai là đại diện của ai cả. Tù nhân không có tổ chức, không có lãnh đạo.

- Các anh muốn gì?

- Muốn làm sáng tỏ chính sách đối với tù nhân của đảng và nhà nước.

- Ai làm sáng tỏ, các anh à?

- Ban giám thị.

- Vậy các anh phải gặp ban giám thị để thảo luận.

- Tôi mong mỏi gặp ban giám thị ở sân trại này.

- Ban giám thị không thèm tới đây!

- Thế thì tôi không thèm lên.

- Anh chống đối, hả?

- Dĩ nhiên, không chống đối sao bị tù?

- Anh không sợ kỷ luật à?

- Chết không sợ, sợ gì kỷ luật.

- Anh muốn chết sẽ được chết.

Hai mươi bốn người tuổi trẻ xông tới cổng, phanh ngực ra, nhất loạt:

- Có giỏi bắn đi! Chúng tôi đang thèm chết. Chúng tôi chết cho hàng triệu tuổi trẻ miền Nam vùng dậy.

Tù nhân cũ reo hò, vỗ tay và buông những lời thách thức ngạo nghễ. Cán bộ giáo dục hoảng sợ, bỏ chạy. Bốn giờ, xe tăng ngoài thị trấn bò vào. Trại xây dựng từ thời nô lệ. Thực dân nó bắt nhốt những nhà ái quốc ở đây. Nó hiểm độc tạo ra một nhà tù trên một cái đầm lầy, rộng. Tù nhân khó lòng vượt trại. Một độc đạo nhỏ từ trại dẫn ra lộ lớn. Dọc độc đạo này là những đồn canh nghiêm mật. Cộng sản cướp quyền thống trị, họ tuyên bố phá tan cùm xích, lao tù, nhưng Đầm Đùn vẫn là Đầm Đùn như Sơn La, Côn Lôn, Phú Quốc, Lao Bảo, Lào Kay…, vẫn là ngục tù dữ dội giam nhốt người yêu nước. Điểm khác biệt là, hôm nay, chế độ ngục tù đốn mạt hơn và thực dân cai ngục là cách mạng cai ngục! Không ai nao núng vì xe tăng xuất hiện. Tù nhân cũ đứng cả lên:

- Chúng ta, tất cả chúng ta, không riêng lẻ nữa!

Đội trưởng mắt ốc nhồi – bây giờ là lãnh đạo – xin mọi người ngồi xuống và giữ trật tự. Anh ta nói:

- Sự im lặng chế ngự mọi đàn áp. Đây mới là trận đầu. Mong các anh nghe em như các anh đã cho phép em toàn quyền đối phó.

Tất cả lại yên lặng. Xe tăng đậu trước cổng trại, quay mũi súng vào. Tù nhân không nói, không hát, không hút thuốc, uống nước. Vũ khí của đàn áp của kẻ thù bỗng trở nên lố lăng, hài hước. Loa phóng thanh kêu gọi đội cấp dưỡng về bếp nấu cơm. Tù nhân nói không cần ăn. Đội cấp dưỡng ngồi ì. Năm giờ, loa phóng thanh yêu cầu tù nhân về nhà nghỉ ngơi, ban giám thị sẽ cứu xét trường hợp ba người bị kỷ luật biệt giam. Tù nhân không nhúc nhích. Bạo lực bắt đầu sợ hãi sự bất bạo động. Vũ khí tư tưởng luôn luôn ghê gớm. Súng đạn không thể bắn chết tư tưởng. Nhưng tư tưởng đã dẹp tan súng đạn. Ngục tù không thể hủy hoại được tư tưởng. Nhưng tư tưởng đã cảm hóa cai ngục. Chúng ta thù hận chủ nghĩa, thù hận móng vuốt của chủ nghĩa, thù hận giáo điều của chủ nghĩa xúi dục con người ghét bỏ nhau, xa cách nhau, chém giết nhau. Chúng ta không thù hận con người. Chúng ta, bằng tư tưởng nhân bản khai phóng, cố gắng đánh thức lương tri của con người bị che lấp bởi bóng tối của chủ nghĩa phi nhân, chúng ta mời gọi gần gũi, cảm thông và yêu mến. Chúng ta đã như thế. Chúng ta mãi mãi như thế. Chúng ta không thích kiếm hạnh phúc cho loài người trên những xác chết.

Sáu giờ, giám thị xuất hiện. Ông ta đeo quân hàm và phù hiệu công an. Sau lưng giám thị là một tiểu đội vệ binh kè kè súng tiểu liên. Cổng mở khóa, đẩy rộng lối. Tù nhân ngồi theo đội ngũ nghiêm chỉnh.

Giám thị nói, giọng thân thiện:

- Có chuyện gì thế, các anh?

Con chó sói khi không rút ruột nổi con mồi, nó ngọt lời ve vãn:

- Tôi hoàn toàn không biết. Chẳng ai báo cáo với tôi cả.

Giám thị khiển trách cán bộ trực trại:

- Tại sao đồng chí không giải quyết, cũng không báo cáo?

Cán bộ trực trại ấp úng:

- Báo cáo đồng chí…

Giám thị khiển trách:

- Làm việc sai nguyên tắc. Đồng chí phải tự kiểm để rút kinh nghiệm.

Các kịch sĩ cộng sản nhỏ chơi hài kịch. Giám thị xoa tay.

- Chuyện gì nào, tôi giải quyết tại chỗ.

Đội trưởng mắt ốc nhồi đứng dậy, nghiêm trang:

- Thưa ông giám thị, chuyện rất nhỏ. Ba người anh em của chúng tôi bị xích chân tống dưới hầm đá biệt giam mà không hề có Quyết Định thi hành kỷ luật. Chúng tôi thắc mắc và chúng tôi đòi làm sáng tổ chính sách sáng suốt, khoan hồng của nhà nước. Cán bộ trực trại nâng quan điểm lên thành một cuộc nổi loạn chống đối.

Giám thị ngó đội trưởng chằm chằm:

- Anh ở nhóm 28 người vừa từ miền Nam ra?

Đội trưởng đáp:

- Phải.

- Anh lãnh đạo cả nhóm?

- Không. Tôi lãnh đạo tôi.

- Anh đã lường nổi hậu quả của hành động của anh chưa?

- Rồi.

- Như thế nào?

- Phơi xác trên hàng rào kẽm gai về tội… trốn trại!

Sân trại im lặng đến nỗi nghe rõ từng bước chân của chiều về. Giám thị cười:

- Anh bi quan quá. Chế độ của ta không hủy diệt con người.

Đội trưởng cười theo:

- Vâng, chế độ ta chỉ quản lý con người thôi.

- Thôi, sẽ làm việc với anh sau. Bây giờ các anh muốn gì?

- Làm sáng tỏ vụ bắt nhốt ba người tù.

- Tôi sẽ ra lệnh tha ngay ba người đó. Các anh cũng sẽ phải về ngay nhà, chuẩn bị cơm nước, đi ngủ và sáng mai lao động.

Giám thị mỉa mai:

- Trò chơi xuống đường, tuyệt thực, đêm không ngủ của các anh lạc hậu rồi. Nó không thích hợp với chế độ xã hội chủ nghĩa, càng không thích hợp ở trại cải tạo. Các anh hãy tự hỏi các anh đi: các anh là ai, ở đâu, đang làm gì? Sự khoan hồng chỉ dành cho người tiến bộ, không dành cho bọn ngoan cố. Nuôi các anh rẻ mạt, chúng tôi nuôi các anh suốt đời được! Đừng tưởng chúng tôi sợ hãi các anh mà không dám bẽ gãy âm mưu của các anh. Chỉ có một lối mở cho ngày về của các anh thôi: lao động cải tạo tốt, gột rửa sạch tư tưởng xấu xa cũ để tiến bộ. Thế đấy…

Đội trưởng lãnh đạo cắt ngang lời giám thị:

- Đừng tưởng chúng tôi sợ chết. Đừng hòng gột rửa tư tưởng của chúng tôi. Thể xác sẽ tan rã nhưng tư tương tốt đẹp sẽ tồn tại, sẽ đẩy chủ nghĩa cộng sản xuống huyệt sâu của thời đại.

Giám thị gật gù:

- Anh sẽ có nhiều cơ hội sợ chết!

Rồi ban lệnh:

- Dẫn ba anh ở biệt giam ra đây!

Cán bộ trực trại nhận lệnh bằng tiếng rõ cộc lốc. Lát sau, ba người trong nhóm hai mươi tám người được dẫn ra trước đám đông. Giám thị tuyên bố:

- Tôi tha ba người rồi, yêu cầu các anh xếp hàng về nhà!

Tù nhân đứng dậy hết, từng đội, lần lượt về nhà. Họ cho rằng đã vừa thắng cộng sản trận đầu. Ý chí được đánh thức. Tinh thần bất khuất sống lại. Một ngày thật đẹp của những người tù biệt xứ. Bắt đầu từ nay là hết cam đành, là khởi sự cuộc chiến đấu mới. Họ xôn xao về hai mươi tám tên phản động tuổi trẻ và họ phong cho hai mươi tám tên phản động một danh xưng mỹ miều: Bầy sư tử lãng mạn.

Trong khi, tù nhân hân hoan niềm vui chiến thắng thì, ở văn phòng giám thị, một ủy viên trung ương đảng cộng sản, chức sắc cao cấp của bộ nội vụ đang nhả khói thuốc suy tư. Ông ta ở hà nội vào đây lúc xế trưa. Ông ủy viên đem chỉ thị cấm đàn áp tù nhân của trung ương tới và ra lệnh thả tù nhân bị kỷ luật, xoa dịu không khí chống đối, có thể, sẽ biến thành nổi loạn bạo động giây chuyền. Như thế, bọn bá quyền Trung quốc, bọn đế quốc Mỹ và bọn phản động quốc tế sẽ lợi dụng để bôi nhọ chế độ trên báo chí, truyền thanh và diễn đàn Liên Hiệp Quốc.

Ông ủy viên dập điếu thuốc:

- Đồng chí giám thị đánh giá cuộc chống đối này ra sao?

Giám thị khúm núm:

- Kính thưa đồng chí ủy viên, mấy thằng nhãi ranh ấy sẽ không thể làm gì nữa.

Ủy viên lắc đầu:

- Đồng chí mắc bệnh chủ quan rồi. Do đó, đồng chí đã dằn mặt chúng quá sớm, tạo cho chúng cơ hội phê bình chính sách. Những đứa dám tìm kẽ hở của chính sách là những đứa nguy hiểm. Hai mươi tám thằng vừa đến là hai mươi tám trường hợp quan trọng. Chính chúng nó mới là kẻ thù của ý thức hệ. Chúng nó đã khiến ta phải nghiên cứu tâm lý tuổi trẻ miền Nam. Hai mươi tám thằng đó đã lãnh đạo hàng ngàn thằng sĩ quan ngụy cấp tá.

Ông ủy viên rít qua kẽ răng:

- Tôi cần nghiên cứu hồ sơ của chúng nó.

Giám thị gọi cán bộ hồ sơ. Mười phút sau, cán bộ hồ sơ mang đến một chồng. Lý lịch của Bầy sư tử lãng mạn, từng cậu, trong cái bìa đỏ chói. Ông ủy viên bật đèn, mang kính, ngồi nghiên cứu thân thế, sự nghiệp, huyết thống của sư tử. Mỗi cuộc đời của mỗi người tuổi trẻ việt nam hôm nay được soi chiếu kỹ lưỡng bằng kính hiển vi của chủ nghĩa cộng sản quang vinh và tội nghiệp…