hiếc xe con mang biển đỏ, cài kín lá nguỵ trang dừng lại trước ba-ri-e. Những người trên xe chưa kịp bước xuống thì trong chòi gác bên vệ đường, một người cao lớn, khẩu súng trường đeo trễ bên vai, chiếc mũ rơm rộng vành úp sùm sụp trên đầu che hết phần trán, da mặt sạm đen trông như người Mễ -tây-cơ, sấn sổ xô tới.

- Các anh mù à? Không thấy biển cấm hay sao mà còn cho xe lao lên? Muốn ăn rốc két hay ăn bom, hả?

Anh ta mắng sa sả, nét mặt hằm hằm, cánh tay phải với bàn tay thô, ngón như quả chuối hột, vung lên kẻ cả.

Đoàn trưởng Tư và Lê mở cửa xe, nhảy vội ra.

- Chào đồng chí!

- Cho xe lùi lại ngay! Các anh muốn gọi máy bay tới thì đánh xe đi chỗ khác, còn đây là bến phà! Bến phà! Là sinh mạng hàng trăm con người, là mạch giao thông…

- Báo cáo đồng chí, chúng tôi có việc quân sự cần vào thành phố gấp.

- Thời chiến, việc nào chẳng là việc quân sự? Đã có lệnh cấm mọi loại xe cộ vào thành phố trong giờ cao điểm, dễ chừng cái việc ấy không phải là việc quân sự hẳn?

- Báo cáo…

- Tôi lệnh cho xe ra khỏi khu vực này, đồng chí thiếu tá có chấp hành không?

Đoàn trưởng Tư lắc đầu, đành cho xe quay lại.

Người điều khiển bến phà trở vào chòi, vơ vội cái loa gò bằng sắt tây, đưa lên miệng, gọi xuống bến. Dưới đó con phà từ bên kia sang, đang cập bờ đá. Những người có việc cần phải qua sông vào giờ này vừa trải qua những giây phút căng thẳng, thấp thỏm, như trút được gánh nặng tất tả ùa lên bờ.

- Đồng bào bình tĩnh. Không xô đẩy, chen lấn nhau. Cách bến năm trăm mét về phía tay phải có hầm trú ẩn công cộng. Phía bên trái có " tăng xê " cá nhân, nếu báo động… Này anh áo trắng và chị mặc áo xanh trứng sáo dắt xe Pha-vô-rít kia ơi, có biết đây là khu vực nguy hiểm không mà cứ nhơn nhơn đứng lại nói cười thế?

Chuông điện thoại đột ngột réo gắt trong chòi, người trưởng bến quay vào, vồ lấy ống nói.

- A lô, vâng. Tôi nghe! … Nghe rõ.

Anh ta quay ra, lại đưa loa lên miệng:

- Đồng bào chú ý: phía đông nam thành phố đang có máy bay địch hoạt động. Đề nghị đồng bào chờ phà nhanh chóng sơ tán khỏi bến. Cách năm trăm mét …

Chiếc loa quay về phía đường cái:

- Đề nghị các đồng chí lái xe cho xe ở tư thế sẵn sàng cơ động. Ai chưa nguỵ trang kỹ, phải nguỵ trang thêm.

Đoàn trưởng Tư và Lê đứng tựa bên thành xe hút thuốc vặt. Đoàn trưởng nóng lòng một thì Lê nóng lòng mười. Ngoài việc chung, anh nôn nao mong chóng sang phố để gặp người yêu. Anh không ngờ hôm nay mình có cái may mắn bất ngờ được vào thành phố và lại đến ngay nhà máy, nơi Thuý làm việc. Từ lúc nghe đoàn trưởng thông báo rằng, trước khi đến Bộ tư lệnh quân chủng gặp đồng chí tư lệnh, anh và đoàn trưởng còn có nhiệm vụ nữa là sang nhà máy đóng tàu Hải Phòng bàn một số việc cần kíp, anh vừa mừng vừa phấp phỏng… Đã lâu lắm rồi anh không gặp Thuý. Dù ngày nào cũng đọc thư của nhau, chẳng thể bù bằng mấy phút bên nhau. Bề ngoài Lê tỏ ra bận bịu, xếp tài liệu này, soạn tài liệu kia, nhưng trong anh đang rạo rực niềm vui. Đoàn trưởng Tư cũng rõ tâm trạng ấy, ông tủm tỉm:

- Lê này, thằng cha điều khiển bến phà này cứ cứng nhắc nguyên tắc thì bọn mình khó lòng sang sông sớm đấy.

- Để lát nữa tôi " tình cảm " với anh ta xem.

- Không dễ đâu! Trông hắn xua người ta mới thô bạo chứ. Mình ngẫm ra là những tay làm quản lý, những tay giữ kho, và những tay trong coi bến phà cấm có ai mát tính. Tay nào cũng bẳn gắt như mắm. Nhưng thực ra không có những người nguyên tắc như thế thì hỏng bét mọi việc. Nếu ở địa vị ấy, mình cũng vậy thôi. Hắn nói đúng đấy, thời buổi bom đạn này việc quái nào chẳng có thể bảo là khẩn. Đã đánh xe tới đây, tay nào không viện ra đủ lý do để được phới cho nhanh.

Có tiếng còi báo động từ thành phố vọng sang. Bến phà đang nhốn nháo chợt yên ắng, quang quẻ hẳn. Mọi người nhanh chóng tản xuống hầm trú ẩn. Xe đạp vất chỏng chơ. Một vài thanh niên không chịu xuống hầm cứ lấp ló ngửa mặt lên trời xem chừng, bị mọi người la ó, quát tháo, cuối cùng cũng phải thụt vào một cái hố nào đấy. Gần ba-ri-e, tiểu đội tự vệ bến phà đứng dưới hào. Khoảng chục khẩu súng trường chếch mũi về hướng đông. Người điều khiển bến phà lúc này đứng đầu đoạn hào, nhô hẳn nửa người khỏi mặt đất, một tay cầm loa, tay kia cầm cờ hiệu màu đỏ, đang gắt gỏng điều gì đó.

Tư và Lê ngồi bên mép một chiếc hầm cá nhân dưới gốc cây. Cạnh đó là đồng chí lái xe. Họ đều hướng về thành phố. Phía thương cảng, tàu hàng nước ngoài đậu nép vào nhau phơi ra dưới nắng. Những lá quốc kỳ nhiều màu treo cao phía sau. Dưới lòng sông, không một bóng thuyền qua lại. Tất cả đều yên lặng. Chợt có tiếng đạn cao xạ nổ đanh trên bầu trời thành phố. Giữa không trung, nhiều vệt khói bung ra, tan loãng. Ba chiếc " vỉ ruồi " lấp loá nắng, bạc phếch từ trong mây chui ra, rồi cắn đuôi nhau đâm xuống. Tiếng súng các cỡ lập tức rộ lên. Tiếng bom ình ình. Ít phút sau, trong thành phố có những cuộn khói đen nghịt cuộn lên.

- Nó lại ném bom mạn Thượng Lý! - Nhiều tiếng xôn xao.

- Không phải nhà máy xi măng, chúng ném bom kho dầu. Dầu cháy, lửa mới bốc cao thế.

- Lại có người chết, lại có người bị thương. Hình như ngày nào không giết được người thì lão tổng thống Mỹ ăn không ngon, ngủ không yên. Phía Thượng Lý làm gì có mục tiêu quân sự?

- Sao không thấy chiếc nào rơi nhỉ?

- Chứ cái nhà cô thì vào thành phố làm gì cho khổ, hử?

- Bác tính, không có việc thì đi làm gì để cả nhà phải lo. Hôm nọ cho cháu sơ tán về dưới cô nó, quên mấy thứ đồ dùng, hôm nay phải lộn về lấy. Mà chẳng rõ nhà có còn hay lại sập rồi?

Nhìn đám khói bốc lên mỗi lúc một cao, lòng Lê như lửa đốt: Nhà máy đóng tàu cũng ở mạn Thượng Lý. Lê nhìn ngọn lửa và cố hình dung xem nó cách nhà máy là bao xa. Sự bất lực khiến anh cảm thấy bực bội. Bất giác Lê quay lại, hình như có ai đang nhìn anh. Và anh bắt gặp đôi mắt của người phụ nữ có con bồng trên tay. Anh bối rối, ngượng. Cứ mỗi lần gặp trường hợp như thế này, Lê cảm thấy như có rất nhiều ánh mắt trách móc hướng về phía người lính. Lê đưa tay sờ lên đôi quân hàm thiếu uý nơi cổ áo, rồi anh lặng lẽ lại bên ôtô.

Chưa có còi báo yên nhưng mọi người đã ra khỏi hầm và đều quay vào nhìn thành phố. Nhưng cột khói không còn bốc vọt lên nữa mà hình như đang lan rộng ra. Rồi mọi người tản đi, vội vội vã vã với công việc đang dở dang.

Lê bước nhanh về phía ba-ri-e.

- Nào, giấy tờ của đồng chí? Người điều khiển bến phà hỏi.

- Mời đồng chí xem! - Lê đưa ra một lô giấy - Đây là giấy của Bộ Quốc phòng, đây là giấy của Bộ tư lệnh Hải quân, còn đây là giấy của Bộ Giao thông vận tải.

- Tôi sẽ bố trí các đồng chí đi chuyến phà tới. Các đồng chí cần làm việc với nhà máy đóng tàu, còn ôtô thì chắc chắn là không. Đây tới nhà máy thì chỉ đi bộ một nhoáng. Ngày nào tôi chẳng tới đó. Sao, không tin à? Mụ vợ tôi làm việc ở đấy, thợ hàn bậc bốn trên bảy. Cứ hỏi chị nào có chồng là trưởng bến phà Bính thì cả nhà máy biết. Còn ngày nào tôi cũng tới đó à? Cái gì người ta cũng quen được, duy cái điều cứ thấp thỏm vì người thân luôn luôn ở dưới tầm bom đạn Mỹ thì không thể quen. Ít ra tôi cũng phải biết hôm nay vợ tôi còn sống hay không chứ! Ngày nào cũng bom, cũng bom! …Nào đồng chí thượng uý pháo binh, đồng chí cần gì? Hả? Cho pháo sang sông ngay bây giờ à? Rắc rối nhỉ?

Lê định hỏi thăm người trưởng bến phà vài câu, thế nào anh ta chẳng quen biết Thuý, song anh chỉ chào rồi quay đi. Lê báo cáo với đoàn trưởng về quyết định của người trưởng bến.

- Chà, thằng cha ấy thông minh và được việc lắm! Đoàn trưởng Tư cười vui vẻ - Đáng ra chúng mình phải nhận ra điều ấy trước để khỏi bị hắn quát và khỏi làm phiền đến hắn mới phải.