hương quăng ba lô lên bậc cửa, thở dốc. Bà nội vén màn nhìn ra:

- Ai như con bé Phương?

Phương chạy đến:

- Cháu nè, bà nội.

- Trời đất, sao trưa trờ trưa trật vậy cháu? Đi sớm có mát mẻ hơn không.

Bà nội kéo Phương ngồi xuống đi văng, lấy khăn giấy lau mồ hôi trên trán Phương. Phương nũng nịu nép đầu vào vai nội:

- Cháu đi chuyến xe đầu tiên đó nội. Tại ông tài xế cà chớn, cứ dừng lại rước khách hoài. Ghét gì đâu.

Bà nội âu yếm vuốt tóc Phương:

- Thôi đừng bực mình nữa. Cháu bà đói bụng rồi phải không? Để bà lấy cơm cho ăn nhé.

- Cháu ăn với nội.

Bà nội nhìn đồng hồ, cười móm mém:

- Nội ăn rồi, cô Út cũng ăn xong đi dạy từ hồi một giờ kia.

- Ủa, các trường chưa khai giảng mà nội.

- Ừa, cô đi dạy kèm cho bọn trẻ ấy mà. Thôi cháu vào rửa mặt rồi ăn cơm cho mát. Hôm nay nội có nấu canh cá rô đồng, ngon lắm.

Phương bước ra sân, đến bên ảng nước. Gương nước trong veo soi bóng mảng trời cao lồng lộng, chợt dao động khi chiếc gáo dừa trên tay Phương vừa chạm tới. Nước thấm mát từng lỗ chân lông trên mặt Phương, xua tan bụi bặm cùng nỗi mệt nhọc suốt chặng đường dài gần trăm cây số. Từ hôm tết đến giờ, Phương mới có dịp về thăm quê nội, hòa mình vào thiên nhiên, hít thở bầu không khí trong lành của khoảng đất sau nhà nội suốt bốn mùa xanh tươi hoa lá. Vườn nhà nội không lớn lắm, trồng nhiều mận dọc theo lối đi nhỏ dẫn đến cuối vườn. Thân cây chắc khỏe, không cao lắm, nhưng tán dày, sai quả. Những quả mận tròn trịa, vỏ mịn hồng, ruột đặc trắng ngọt ngào luôn thấp thoáng trong ký ức tuổi thơ Phương.

Phương thả dép, đi thơ thẩn giữa hai hàng mận đến cuối vườn, nơi đây có giàn mướp vừa nở những nụ hàm tiếu bên nhành lựu mảnh mai, rải rác một vài gốc khế, bưởi, chôm chôm, nhãn lồng… Làn mây nhẹ trôi qua che lấp mặt trời trưa, nắng trở nên dịu dàng soi qua tàng lá rậm, bừng sáng lên những sắc màu thiên nhiên trong không gian êm ả vườn nhà nội. Màu hoa mướp vàng, hoa khế tím, hoa lựu đỏ, hoa bưởi trắng… hòa quyện vào sắc lá non tơ của những chồi xanh vừa nhú. Cát mịn mơn man dưới chân Phương. Mận hồng đong đưa trên đầu Phương. Phương nhón gót, chùm mận cao hơn tầm với. Phương nhảy lên, nhưng chỉ ngắt được một nhánh lá.

- Phương ơi, cháu đâu rồi?

Phương quay lại, thấy dáng nội lóng ngóng bên ảng nước.

- Đôi dép của nó còn đây mà. Con nhỏ đi đâu vậy cà? Phương ơi!

Phương nhét nhánh lá vào túi quần, chạy ù về, ôm chầm lưng nội, cười khúc khích. Nội gỡ tay Phương ra, làm bộ trừng mắt:

- Con nhỏ này, vào ăn cơm đi chứ.

- Nội ơi, cháu thèm ăn mận hơn.

- Được rồi, lát nữa cô Út về hái cho ăn. Bây giờ phải ăn cơm trước, kẻo xót ruột.

- Mận nhiều quá, sao chưa ai đến mua vậy nội?

- Cô Út gọi người ta rồi.

- Dạo này cô Út khỏe không nội? Cháu viết thư cho cô nhưng không thấy cô trả lời.

Nội cười:

- Chắc cô cháu bị bệnh làm biếng. Thôi vào nhà đi cháu.

Bà nội giở nắp lồng bàn. Cá rô đồng hai món, canh và chiên. Dĩa rau sống xanh, chén nước mắm vàng sánh pha ớt đỏ kích thích vị giác Phương. Bà nội ngồi xuống bên Phương, ánh mắt hiền từ.

- Ăn đi cháu.

Lòng Phương rưng rưng. Thời gian trôi đi, như dòng sông phù sa bên lở bên bồi. Phương mau lớn sởn sơ thì nội dường như bé nhỏ lại, mắt mờ, răng yếu, mái tóc bạc trắng tơ sương. Thương nội quá!

Bà nội xới chén cơm để trước mặt Phương:

- Cháu làm sao vậy?

Phương bỗng no ngang:

- Nội vào nghỉ ngơi đi. Ăn xong, cháu dọn dẹp rồi rửa chén luôn.

- Ráng ăn nhiều nghe cháu, rồi vào phòng cô Út ngủ một giấc cho khỏe, có gì chiều hãy tính.

Phương mở cửa phòng, thấy bà nội ngồi trầm ngâm bên cửa sổ, ánh mắt xa xăm.

- Nội không ngủ trưa sao?

Nội quay lại:

- Tuổi già ít ngủ lắm cháu à.

Phương sà xuống bên nội:

- Nội ơi, nội đang nghĩ gì vậy?

Giọng Nội buồn buồn:

- Nội nghĩ lung tung ấy mà. Nội nghĩ về ông nội cháu, về các con cháu của nội. Nội thương mẹ cháu quá, đầu xanh tuổi trẻ đã sớm…

Phương để ngón tay lên môi nội:

- Đừng nói nữa nội ơi.

- Ừ thì không nói nữa. Nhưng nội hỏi nè, mẹ cháu sao rồi? Còn bị chóng mặt không? Có chịu nghe lời nội uống thuốc bắc không?

- Dạ có, mẹ cháu uống mười mấy thang thuốc, bây giờ khỏe re.

- Tốt lắm – Nội đứng dậy, thở một hơi dài nhẹ nhõm, nét mặt tươi lên – Phương à, cháu thấy phòng cô Út có gì lạ không?

Phương nhìn quanh, đồ đạc không thay đổi, vẫn chiếc giường bên trái cửa ra vào, tủ đứng bên phải, bàn viết và chiếc ghế mây dài đặt cạnh cửa sổ mở ra khoảng vườn râm mát. A, hình như căn phòng sáng hơn, tươi hơn nhờ những tấm màn cửa hoa văn màu xanh cốm, drap trải giường cùng màu, tất cả đều mới tinh khôi. Phương reo nhỏ:

- Cháu biết rồi – Phương ngồi xuống giường, đưa tay lướt nhẹ lên từng nét hoa văn – Đẹp quá nội ơi! Có phải là tác phẩm của cô Út không?

Nội mỉm cười:

- Ừa. Hè rảnh, cô Út cháu có đi học một khóa may áo quần phụ nữ trên thị trấn. Cô mới rút tiền tiết kiệm mua máy may, nên ham may lắm.

- Ủa, máy may đâu nội?

- Ở ngoài phòng khách, bộ cháu không thấy sao.

- Chắc hồi nãy cháu không để ý. Ôi, cái ba lô cháu còn ngoài phòng khách, có quà mẹ cháu gửi cho nội.

- Vội gì, cứ nằm xuống ngủ một lát đã, cháu ngoan.

Nội bước ra ngoài, khép cửa lại. Phương ngả người xuống nệm êm, nhắm mắt thư giãn. Gió nhẹ lùa qua khung cửa, lay động tấm màn hoa. Nhạc ve cuối hè còn sót lại, ngân nga trong vườn nhà, âm thanh ri ri ru Phương vào giấc trưa muộn. Phương trở mình, có cảm giác cồm cộm bên hông. Phương lơ mơ kéo nhánh lá mận bỏ quên gãy dập trong túi quần vứt ra giường, mùi hương quen thuộc phảng phất làm Phương tỉnh ngủ. Lòng Phương rộn ràng. Thời thơ ấu chợt trở về ngào ngạt hương thơm dịu dàng của những ngọn lá mận vò nát trong lòng bàn tay. Đó là trò chơi thú vị nhất khi Phương còn nhỏ xíu, mỗi lần theo mẹ về quê thăm nội, việc đầu tiên là cô bé chạy ra vườn hái vài ngọn lá mận vò nát rồi đưa lên mũi ngửi, thơm ơi là thơm. Lớn lên, Phương thưa về thăm nội, thói quen này chỉ còn là kỷ niệm theo năm tháng tàn phai. Phương ngồi dậy, vén màn cửa sổ nhìn ra vườn. Chiều xuống, nắng nhạt dần trên những tán lá cao. Thấp thoáng bóng bà nội sau giàn mướp cuối vườn. Phương gọi lớn:

- Nội ơi, nội ơi!

Nội không phản ứng gì, thản nhiên đưa tay sửa lại búi tóc. Phương bỗng lo cho sức khỏe nội. Trưa nội không muốn ngủ, cũng chẳng thèm nằm nghỉ ngơi, ra vườn trong buổi chiều nắng xế như thế này rất dễ bị bệnh. Phương hét:

- Nội ơi!

Lần này thì nội nhận ra cô cháu cưng rồi, bà đưa tay vẫy. Phương nhảy chân sáo đến bên nội, quàng tay ôm lấy lưng bà. Nội kí vào đầu Phương:

- Cháu hư quá, sao không chịu ngủ trưa, hả?

Phương siết mạnh:

- Tại cháu bắt chước bà.

- Con nhỏ này lanh quá – Bà gỡ tay Phương ra – Lại đây, lại đây nội cho coi nè.

- Gì vậy nội?

Nội kéo Phương đến bên giàn mướp:

- Cháu thấy có gì lạ không?

- Nội thiệt tình. Sao nội thích hỏi đố cháu hoài vậy. Để cháu xem nào… À, mướp ra hoa nhiều quá. Ý, có mấy quả nhỏ xíu, dễ thương quá nội ơi.

Nội cười sung sướng:

- Ừ, giàn mướp này tự tay cô Út trồng đó, biết mướp đã đậu quả, chắc là cô mừng lắm.

- Nội để cháu làm sứ giả cho.

- Sứ giả… cái gì?

- Sứ giả báo tin vui cho cô Út đó mà.

- Con nhỏ này, sao mà văn chương thế.

Ngôi vườn đã hết nắng, tối dần. Bà nội nóng ruột:

- Đáng lý giờ này, cô Út cháu đã về nhà từ lâu rồi.

Phương cũng lo theo:

- Hay là cô Út dạy thêm?

- Dạy thêm thì cũng phải cho nội biết chớ.

Có tiếng động ngoài cổng. Phương chạy ùa ra. Cô Út về, lỉnh kỉnh trên xe đạp nhiều gói to đùng. Cô reo:

- Phương, lâu ngày quá!

Phương đỡ xe giùm cô:

- Cô mua gì nhiều dữ thần vậy?

- Cô vừa ra thị trấn cùng người bạn, tiện thể mua một ít vải vóc. Hay quá, có cháu đây, cô sẽ trổ tài thiết kế cho cháu vài kiểu thời trang…

Bà nội bước ra, nhíu mày:

- Thôi đừng có ba hoa chích chòe nữa. Đi chơi với bạn sao không chịu nói trước, làm người ta lo muốn chết.

Cô Út ôm mấy gói hàng vào nhà, cười giả lả:

- Xin lỗi má, con quên – Cô nhìn Phương – Cháu xuống bếp giúp cô làm cơm coi.

Bà nội liếc:

- Khỏi, đồ ăn có rồi, nồi cơm cũng đã bắc rồi – Giọng bà dịu xuống –Hai cô cháu nói chuyện với nhau đi.

Được lời như cởi tấm lòng, cô Út hích vào vai Phương. Phương theo cô vào phòng. Cô để nguyên quần áo, nằm lăn ra giường:

- Ôi, mỏi lưng quá.

- Để cháu đấm bóp cho.

Cô cười vui vẻ:

- Cháu ngoan thiệt đó, nhưng thôi, cô không nỡ hành hạ cháu. Nào, nằm xuống đây với cô.

Phương ghé cạnh giường:

- Cô có mệt không? Nghỉ ngơi một lát đi.

- Mệt gì chớ. Cô muốn nói chuyện với cháu hơn. Sao? Năm nay cháu lên lớp 10 phải không? Hệ A hay B?

Phương xụ mặt:

- Dĩ nhiên là hệ A rồi, cô xem thường cháu thế?

- Đùa một tí thôi. Ai chả biết cháu của cô là học sinh giỏi.

Phương vênh mặt:

- Nói vậy mới có lý chớ.

Cô Út ngồi dậy, bẹo má Phương:

- Con nhỏ này đanh đá thiệt tình – Cô ngắm nghía Phương – Nhưng trông cũng đẹp gái quá chớ.

Cô với tay lấy mấy gói hàng xổ tung ra giường. Phương choáng ngợp trước những xấp vải sắc màu rực rỡ.

- Ghê nghe. Cô Út chơi sang quá.

Cô nhỏm dậy, mở hộc bàn lôi ra một cái thước dây, cây viết và cuốn sổ ghi chép. Cô đặt hai tay lên vai Phương, ghì chặt:

- Đứng yên nào.

- Cô làm gì vậy?

- Cô lấy số đo của cháu. Cô nói rồi, cô sẽ may cho cháu những bộ quần áo thời trang, sẽ...

Phương lắc đầu:

- Cháu không thích.

Cô Út mất đà, khựng lại, nhìn Phương chằm chằm. Phương nắm tay cô:

- Ý cháu nói là… cháu đi học chỉ mặc áo trắng mà thôi.

- Dễ quá – Cô mở tủ lấy ra xấp lụa hoa trắng – Cô sẽ may cho cháu một cái áo dài, OK?

Phương tròn mắt:

- Cô may được hả?

Cô Út bắt chước bộ dạng của Phương:

- Dĩ nhiên là được rồi. Cháu xem thường cô thế.

Phương ôm chầm lấy cô, dụi đầu vào ngực cô. Hai cô cháu cười ầm lên. Bà nội ló đầu vào phòng:

- Thôi đừng giỡn nữa. Ra ăn cơm.

Trời tối hẳn. Bà nội bật một lúc 3 ngọn đèn néon. Cô Út cười:

- Hôm nay có nhỏ Phương, má hào phóng quá – Rồi nhìn vào bàn ăn, nhăn mặt – Sao “vũ như cẩn” vậy má?

- Đừng có nhiều chuyện, ăn lẹ đi.

Cơm nước xong, Phương sực nhớ nhiệm vụ sứ giả của mình. Giúp cô Út rửa chén, lau dọn sạch sẽ bếp núc, Phương mới ghé vào tai cô:

- Cây mướp của cô đậu quả rồi.

Cô đánh rơi chiếc khăn xuống đất:

- Thiệt không?

Phương gật đầu.

- Chờ cô một lát.

Cô chạy biến vào phòng rồi nhanh chóng trở ra, tay cầm cây đèn pin. Trăng non bàng bạc thả xuống vườn nhà nội làn ánh sáng mỏng manh. Giàn mướp tối thui, cô Út soi lia lịa vào những góc lá:

- Đâu? Đâu? Phương ơi, chỉ cho cô nào.

- Từ từ, để cháu nhớ xem. Đây nè, cô ơi. Có ba, bốn quả gì đó, nhỏ tí tẹo à.

Cô Út chĩa đèn pin vào hướng tay Phương, cười sung sướng:

- Nhỏ trước rồi mới lớn sau chớ.

- Mướp cô trồng tốt thiệt đó, hoa quá trời đất, mai mốt quả ra trĩu giàn cho mà xem. Uổng quá, cháu không được dịp thưởng thức cây nhà lá vườn rồi.

- Nói cô mới nhớ, trường cháu sắp khai giảng rồi phải không?

- Dạ, còn một tuần nữa, nên cháu tranh thủ về thăm nội và cô. Nghe nói, chương trình cấp 3 nặng lắm, cháu sợ sau này không có thời gian.

- Cháu cứ lo học hành trước đã. Sao? Qua trường mới, lớp mới, cháu có gặp lại nhiều bạn cũ không?

- Bạn bè cháu phân tán nhiều trường, nhưng may quá cô à, cháu vẫn còn hai đứa bạn thân. Năm ngoái, chúng nó có xuống đây một lần, nhỏ Trang và nhỏ Hà đó, cô nhớ không?