ermit là một con ếch; thậm chí là loài ếch. Fozzy Bear à? Đơn giản là chính nó thôi. Cô Lợn? Những con Lợn trong Không gian dẹp bỏ hết những hoài nghi còn rơi rớt. Sự chó má của Rowlf bị cường điệu, nếu có. Thú là thú, thuần khiết và giản dị – cũng như Keith Moon và John Bonham, với mọi đặc tính con người của họ, một khi được đặt trước dàn trống, thì họ cũng là “thú, người… điên dại”. Vậy còn Gonzo? Hắn là ai? Và điều gì ở kẻ liều mạng lông xanh dương với cái mũi hình gậy của người chăn cừu và một thứ dành cho gà lại vĩ đại đến thế? Trừ phi, dĩ nhiên, bản thân Gonzo là con gà; trong trường hợp đó chỉ có bộ lông xanh của hắn là đáng bình luận. Nhưng theo tiêu chuẩn Muppet – và chúng ta có Đầu bếp Thụy Điển quẳng chú vịt nhựa linh tinh với vẻ bốc đồng hứng khởi và Camilla, đối tượng vui thú dâm đãng thường trực của Gonzo,… thì trông hắn không hề có vẻ gì là một con gà. Câu chuyện cười hay lặp lại trong chương trình này là: “Đó là một con chim, một chiếc máy bay… Là gì thế? Đó là Gonzo!” Trong bộ phim Muppet Caper Vĩ đại, hắn được chở đến Blighty trong một thùng nhựa được dán nhãn “Bất kể là gì.” Từ đó mà nói, Gonzo… chỉ là Gonzo thôi: một sinh vật lai, vừa là chim ó, vừa là móc treo đồ, vừa là con vật lông xanh có một thứ dành cho gà, ra đời ở Công ty Sáng tạo Henson. Và nếu người ta không bao giờ hiểu nổi hắn ở trên đời này làm gì, thì chúng ta dùng cái tên đó để làm quái gì? Chúng ta biết hắn khi chúng ta nhìn thấy hắn: Hắn là Gonzo vĩ đại, gã Muppet kỳ quái mắt xanh hoang dã. Hắn là kẻ làm trò mua vui, kém cỏi. Câu hỏi tiếp theo, xin mời?

Kể từ khi có Thác loạn ở Vegas, báo chí Gonzo đã giúp Hunter S. Thompson nổi tiếng. Cũng giống như anh bạn Muppet lông xanh, bản thân Thác loạn ở Vegas là một giống lai. “Nó là phóng sự, là hư cấu… Là gì thế? Đó là Gonzo!” Hay là không phải, như chính Tiến sĩ Gonzo đã gọi đó là một “thử nghiệm thất bại” trong báo chí “Gonzo”. Sao cũng được. Tham khảo cuốn từ điển gần tầm tay nhất, thì thuật ngữ này đứng cạnh hình ảnh quyến rũ vẽ một chiếc cồng chiêng, và nó được định nghĩa là “thể loại báo chí… đậm chất chủ quan… cuối thế kỷ 20”, nguồn gốc “không chắc chắn” của nó. (Ngạc nhiên thay, không có một mục từ hay hình ảnh nào cho Gonzo Vĩ Đại hay Muppet.)

Thompson chắc chắn không tạo ra thuật ngữ này, nhưng người ta tin rằng bài báo “Kentucky Derby Suy đồi và Trụy lạc” ông viết cho Tạp chí Scanlan vào năm 1970 đã gây cảm hứng để Bill Cardoso của báo Boston Globe lần đầu tiên sử dụng thuật ngữ này theo nghĩa văn chương. Cardoso, trong giới báo chí, là người theo lối sống hippe, với cái mũ cao bồi và bộ râu quai nón, ông trông rất giống Trung sĩ Floyd Pepper, tay chơi bass trong ban nhạc Dr Teeth’s Electric Mayhem Muppet. “Này, anh là con mèo đã viết cuốn sách Thiên thần Địa ngục,” đấy là cách ông tự giới thiệu với Thompson vào năm 1968. Ông ta đọc bài báo Kentucky Derby và ca ngợi đó bài báo này “Gonzo một cách tuyệt đối” – một đoạn ngữ ông nghĩ xuất phát từ tiếng Pháp của người Canada gonzeaux, nghĩa là “con đường tỏa sáng.” Người ta bảo rằng Cardoso có biết chú ít những loại ma túy nhẹ. Thompson ngay lập tức tiếp nhận thuật ngữ này, “không vì lý do cụ thể nào cả,” áp dụng theo kiểu “nhập hồn”vào lối viết dòng chảy ý thức mà ông đã tiên phong một thời gian.

Tom Wolfe, trong phần giới thiệu hợp tuyển Báo chí Mới năm 1975, đã nhớ lại rằng đầu những năm 1960 nổi lên “một quan niệm mới kỳ lạ” rằng “có thể viết một thứ báo mà đọc… như đọc tiểu thuyết.” Dẫn đầu phong trào Báo chí Mới là những cây viết như Gay Talese, George Plimpton, và sau này là chính Wolfe; và Thompson – người tin rằng đột phá thật sự thực ra đã bắt đầu từ tác phẩm Trên đường của Jack Kerouac, mà khi viết Thác loạn, Thompson, chắc chắn ở góc độ biện minh cho câu–chuyện–hai–kẻ–đi–ôtô, đã quả quyết rằng đó là “một tác phẩm dông dài thuộc báo chí cá nhân”. (Áp dụng vào Thác loạn và…. Này nhanh lên!)

Có thể là sự lạc đề. Tự truyện. Sử dụng, như Wolfe đã từng, dấu câu và sự dàn trang, vốn là thứ đã “bị bỏ bẵng”. Tuy nhiên, yếu tố ràng buộc để tạo nên một trường phái riêng biệt – mà về sau trường phái này sẽ bao gồm các nhà tiểu thuyết như James Baldwin, Norman Mailer và Truman Capote khi họ bắt đầu xâm nhập vào địa hạt phi hư cấu – là “sẽ không nhận ra ‘lằn ranh’ giữa hư cấu và báo chí.” Nó bỏ qua sự hiện diện của khách quan để trình bày chân dung hấp dẫn của thực tại bị cường điệu của đời sống đang diễn ra, một xã hội ngày càng có nhiều người dùng ma túy và nghe nhạc rock – một khiếm khuyết trong tranh cử thể hiện qua việc những ông già mặc áo măng tô, đội mũ phớt đến từng nhà vận động tranh cử.

“Gonzo,” khi đó, đạt đến sự thật, dù về mặt kỹ thuật, thế có nghĩa là… nói dối. Như Thompson viết trong Săn cá mập, ông dựa trên quan niệm trong ý tưởng “William Faulker” rằng “hư cấu hay nhất còn chân thực hơn bất kỳ dạng báo chí nào – và những nhà báo giỏi nhất luôn biết điều này.” Trong khi Thompson cảm thấy Wolfe “quá lo sợ nên không tham gia vào câu chuyện của mình,” thì ông, người theo chủ nghĩa khoái lạc, chấp nhận một biến thể văn chương, toàn diện của nguyên lý bất định của Heisenberg, khiến cho các hành động quan sát, và ảnh hưởng của ông lên các sự kiện mà đáng ra ông phải quan sát, hiện rõ lên trang sách. Những trò vớ vẩn nhằm đạt được một phản ứng, ma túy ông dùng gây ra ảo ảnh và mọi thứ liên quan.

Nếu nhà văn là trung tâm của câu chuyện, thì độc giả Gonzo cũng được mời giam gia. Trong “Chỉ dẫn đọc Báo chí Gonzo” ấn hành tháng Mười một năm 1971, Tiến sĩ Tốt bụng khuyên rằng, qua lời nói đùa vu vơ, nếu không phải quả quyết, rằng bơm một nửa vại “rum, tequila hay Wild Turky… thẳng vào dạ dày” để “trải nghiệm thiên truyện này dưới ‘những điều kiện phù hợp’” và rằng “tâm trí và thể xác phải chịu những kích thích mãnh liệt, nhờ ma túy và âm nhạc.” Cái Gonzo này, hóa ra, lại có thể tuyệt vời. Gà thì vẫn là một chuyện khác.