uách Gia luận mười điều thắng thảo phạt Viên Thiệu

Hội ngộ ở Xương Ấp

Tang Bá quy hàng, Từ Châu được bình định hoàn toàn. Tào Tháo phân phát một phần quân lương cho bách tính, để Viên Mẫn ở lại tu sửa sông ngòi, lệnh cho đám Trần Đăng, Tang Bá, Tôn Quan mỗi người canh giữ tốt quận của mình, sắp xếp ổn thỏa mọi việc xong xuôi liền lập tức rời khỏi Hạ Bì.

Tuy nhiên, Tào Tháo vẫn chưa yên tâm ở phía đông, chỉ phái Biện Bỉnh hộ tống cha con Trần Kỷ và Đỗ thị trở về Hứa Đô, còn mình đích thân dẫn đại quân đi qua Duyện Châu tiến về tây bắc, gấp rút tới Hà Nội đốc chiến. Nào ngờ trên đường đi lại có lính do thám tới báo, trong quân Trương Dương xảy ra binh biến, bộ tướng Dương Sửu giết chết Trương Dương, muốn dẫn binh mã tới Hứa Đô quy hàng. Quả là chuyện hay, nhưng không ngờ mới khởi hành chưa tới hai ngày, Dương Sửu lại bị thuộc hạ Huy Cố vốn là hàng tướng Khăn Vàng giết hại, sau đó Huy Cố dẫn quân chuyển hướng về phía tây bắc, muốn tới nhờ vả Viên Thiệu cho viện binh tới Tịnh Châu. Qua hai lần đổi chủ, quân Hà Nội vốn đã chẳng mạnh mẽ gì nay lại càng yếu đi. Tào Tháo không cần cho đại quân áp sát biên giới, chỉ truyền lệnh Tào Nhân, Sử Hoán tăng cường tấn công, nhất thiết phải tiêu diệt Huy Cố trước khi hắn tới Tịnh Châu; còn mình dẫn quân tới Xương Ấp thuộc sự quản chế của Duyện Châu, cho triệu tập Thứ sử Duyện Châu là Vạn Tiềm và Thái thú các quận lại, bố trí các biện pháp phòng ngự nhắm vào Hà Bắc.

Tuy nhiên trong số các Quận thú ở Duyện châu, có ba nhân vật cần đối xử đặc biệt, đó là Thái thú Tế Âm - Viên Tự, Thái thú quận Doanh - Mi Chúc và tướng Bành Thành - Mi Phương. Viên Tự là người thuộc dòng họ Viên ở Nhữ Nam, tính ra cũng là anh em với Viên Thiệu, Viên Thuật, khi Tào Tháo mới dời đô tới huyện Hứa, để hòa hoãn mối quan hệ với Viên Thiệu, đã bổ nhiệm Viên Tự làm Thái thú Tế Âm. Anh em Mi Chúc, Mi Phương trước đây vốn là thuộc hạ của Lưu Bị, đã cống hiến gia tài vạn bạc cho Lưu Bị, lại còn gả em gái cho. Sau khi Lưu Bị quy thuận, để phân tách thế lực của ông ta, Tào Tháo đã chia quận Thái Sơn thành năm huyện, bổ nhiệm Mi Chúc làm Thái thú quận Doanh, lại giao nước Nhiệm Thành gồm ba huyện cần cai quản cho Mi Phương.

Ba người này tuy giữ vị trí Quận thú, song nhất cử nhất động đều dưới sự giám sát chặt chẽ của tay chân thân tín của Tào Tháo. Lần này sắp xếp gặp mặt, Tào Tháo lệnh cho bọn họ trong vòng hai ngày phải tới Xương Ấp, hơn nữa tiếp kiến một mình, còn lệnh cho Thái thú Thái Sơn là Tiết Đễ, đô úy Thái Sơn là Lã Kiền và Lưu Bị ra ngoài thành nghênh đón.

Viên Tự tự cho mình là danh sĩ Nhữ Nam, thực chất chẳng có tài cán gì. Ban đầu, Tào Tháo cho hắn trấn giữ một quận, thật đúng là tin vui từ trên trời rơi xuống, sau khi được bổ nhiệm, hắn vênh váo tự đắc, ăn chơi xa đọa, đẩy hết chính sự cho cấp dưới, tối ngày chỉ chìm đắm trong tửu sắc. Cho tới khi Tào Tháo và Viên Thiệu xích mích vì chuyện dời đô tới Quyên Thành thì hắn mới ý thức được vị trí của mình đáng lo thế nào. Hắn vốn có lợi thế cậy nhờ người thân là Viên Thiệu, nay lại thành ra bất lợi, Tào Tháo nhất định sẽ sinh nghi ngờ, chưa biết chừng còn rước họa vào thân. Suy đi tính lại mãi không biết phải làm sao, lại nhận được tin triệu hồi thì cho rằng đại hạn đã đến, khi Tiết Đễ dẫn hắn tới trước mặt Tào Tháo, hắn đứng đó mà run như cầy sấy.

Tào Tháo nhìn vẻ mặt trắng bệch của hắn, biết rằng trống ngực hắn đang đập thình thịch, cố ý làm vẻ ngạc nhiên hỏi:

— Viên Quận tướng, năm xưa khi gặp Quận tướng ở Hứa Đô, ăn nói cởi mở, thẳng thắn là vậy, cớ sao hôm nay căng thẳng thế này?

Viên Tự hai chân mềm nhũn quỳ sụp xuống đất:

— Tại hạ vẫn luôn một lòng trung thành với ngài!

Đúng là chưa khảo đã xưng! Tào Tháo thoáng cười nhạt:

— Viên Quận tướng, Quận tướng lại suy nghĩ sâu xa chuyện gì vậy? Vô duyên vô cớ bày tỏ lòng trung với lão phu làm gì?

Viên Tự chớp mắt, không hiểu Tào Tháo đang nói thật hay nói kháy, lắp ba lắp bắp:

— Tại hạ sợ... sợ...

— Sợ gì?

— Sợ minh công không yên tâm về tại hạ. - Viên Tự trả lời thành thực.

— Hừm, sao ta có thể vô duyên vô cớ không yên tâm về Quận tướng? - Ánh mắt Tào Tháo thoáng chốc trở nên sắc lạnh, - Không làm việc xấu xa, sợ gì ma gọi cửa, phải chăng Quận tướng đã làm điều gì khuất tất sau lưng lão phu?

— Không có, tuyệt đối không có! - Viên Tự khiếp hãi dập đầu lia lịa. - Nếu có chuyện như vậy, tại hạ tất sẽ bị thiên lôi giáng đầu, chết không yên thân.

— Ha ha ha!... - Tào Tháo nhìn bộ dạng thảm hại của hắn, bất giác bật cười ha hả. - Lão phu chẳng qua chỉ đùa chút thôi, ngươi lại cho là thật ư, đứng dậy đi!

Viên Tự bị dọa cho sợ khiếp vía, run rẩy đứng lên. Tào Tháo nháy mắt với Tiết Đễ, Tiết Đễ hiểu ý, đưa tay đỡ hắn dậy, nở nụ cười hết sức giả tạo mà nói:

— Viên Quận tướng hà tất lo xa, theo tại hạ biết, đừng nói là Quận tướng không qua lại gì với Viên Thiệu, mà ngay cả thư từ cũng chẳng hề liên lạc. Gần hai tháng qua, từ chỗ Quận tướng chỉ gửi đi có ba bức thư, một bức gửi cho người nhà ở Nhữ Nam, dặn dò vợ con thúc đám tá điền nộp tô thuế; một bức gửi cho người bạn ở Hứa Đô, nhờ hắn mua giúp một ít tơ lụa; còn một bức nữa là Quận tướng viết một bài thơ, gửi cho Khổng Dung nhờ ông ta chỉ giáo, tuy nhiên chẳng thấy người ta hồi âm lại, để đến mức ngài thảnh thơi nhàn nhã, đương nhiên phải tìm thú tiêu khiển là đúng rồi. Theo tại hạ biết, ngày ngày ngài ung dung gảy đàn, uống rượu ngâm thơ, chưa từng giao du với người lạ. Gần đây còn mới nạp thêm hai tiểu thiếp, một người là mua về từ một gia đình nghèo khổ, còn một người là do quan cấp dưới mang tới tặng, ngài ngày ngày đắm chìm chia ân sẻ ái với đám thê thiếp, còn thời gian đâu mà nghĩ tới chuyện khác chứ?

Viên Tự nghe mà ngây người há hốc miệng, giờ mới biết nhất cử nhất động của mình đều dưới sự giám sát của Tiết Đễ. Đừng có nói là ai viết thư, viết những gì, mà e là ngay cả chuyện ân ái với tiểu thiếp cũng có người nghe lén. Kỳ lạ hơn là, Tiết Đễ gần đây rõ ràng lúc nào cũng ở trong doanh trại của Tào Tháo, vậy mà ngay cả những chuyện ở Tế Âm hắn đều rõ như ban ngày, đủ cho thấy tên chó săn ác quan này đã bố trí thủ đoạn cao siêu cỡ nào. Viên Tự càng nghĩ càng thấy sợ, mồ hôi lạnh vã ra khắp người.

Tào Tháo chỉ biết đám Viên Tự đều nằm dưới sự kiểm soát của Tiết Đễ, hễ bọn họ không có ý tạo phản thì cũng ngại chả buồn hỏi đến. Lúc này nghe Tiết Đễ kể ra chính tích của Viên Tự thì vô cùng tức giận - Cả ngày chỉ biết có rượu tiệc thơ phú mà lơ là chính sự, cái gọi là danh sĩ thế gia chính là đức hạnh này ư? Đại Hán gần trăm năm nay nuôi một đống báo cô, mới có được chức vị danh sĩ mà đã biết cách đè đầu cưỡi cổ bách tính, chỉ lo hưởng thụ cuộc sống, học đòi văn vẻ, kỳ thực một chút tài cán cũng chẳng có. Cần lũ quan vô tích sự này làm gì chứ? Hắn nhân lúc chiến loạn còn mua ruộng tậu nhà, chẳng đóng góp chút công lao nào. Thật đáng tội chết!... Song cục tức vừa dâng lên tới họng, Tào Tháo đã cố gắng nuốt xuống. Xét cho cùng hắn vẫn chưa ngấm ngầm câu kết với Viên Thiệu, hiện tại không phải là lúc giết hắn, giữ lại một người họ Viên như vậy, để chứng tỏ họ Viên ở Hoài Nam thành tâm cống hiến sức lực cho triều đình, chưa hẳn đã không phải là vũ khí dư luận chống lại Viên Thiệu! Huống hồ Viên Tự ngu xuẩn, bất tài lại hèn nhát, trừ khử hắn đơn giản như day chết một con kiến, tạm thời giữ lại mạng sống cho hắn, đợi sau trận sống mái với Viên Thiệu rồi tính tiếp.

Nghĩ tới đây Tào Tháo cười lớn nói:

— Viên Quận tướng, những lời Hiếu Uy nói có sai không?

Viên Tự không kiềm chế được, lại lẩy bẩy gục xuống:

— Không sai, không sai chút nào.

— Đứng dậy, đứng dậy đi. - Tào Tháo quá mệt mỏi với tên đần độn này, song vẫn tiếp tục giả bộ, - Quận tướng có tội gì chứ, quỳ mãi thế làm gì?

— Tại hạ cũng không biết, chỉ là vừa nhìn thấy ngài đã sợ rồi! - Viên Tự đã ngần này tuổi đầu, song lại không hề ngượng ngùng khi nói ra những lời như vậy.

— Sợ chưa chắc đã là chuyện xấu! - Tào Tháo dứt khoát muốn vạch trần cho rõ, - Quận tướng cứ tiếp tục đảm đương chức vụ Thái thú Tế Âm cho ta. Nhưng lão phu cũng nói rõ với Quận tướng rằng, mọi cử chỉ, động tĩnh nào của Quận tướng đều nằm trong tầm mắt của lão phu, nếu Viên Thiệu muốn cử người tới lung lạc Quận tướng...

Không đợi Tào Tháo nói hết, Viên Tự thần sắc hốt hoảng tiếp lời:

— Vậy thì tại hạ sẽ gô cổ kẻ đó lại, áp giải tới trước mặt ngài. Tại hạ sẽ viết cho Viên Thiệu thư hồi âm, chửi rủa mười tám đời tổ tông của hắn!

Tiết Đễ nói xen vào một câu:

— Tổ tông của hắn cũng là tổ tông của ngài mà.

Viên Tự chẳng kịp nghĩ ngợi gì vội vã thề thốt:

— Vậy thì tại hạ không coi hắn là họ hàng thân thích gì hết, tại hạ sẽ cắt đứt quan hệ ruột rà máu mủ với hắn. Coi như xưa nay chưa từng quen biết hắn, coi hắn như kẻ thù giết cha, coi hắn là chó, là đồ súc sinh, là...

— Được rồi, được rồi! - Tào Tháo nghe mà thấy mệt mỏi, - Chỉ mong ngươi nghĩ sao nói vậy là được. Dù sao sống vui chết khổ đều bày cả trước mặt ngươi, ngươi tự mình chọn đi!

— Hạ quan nhất định...

— Đủ rồi! - Tào Tháo không muốn nghe nữa, xua xua tay, - Ta vốn định bàn bạc với ngươi chuyện quân bị, giờ xem ra ngươi không thể bàn nổi rồi, về bớt làm những chuyện vô ích đi, tập trung thời gian xử lý việc công, ta thấy thế là đủ rồi. Đi đi, đi đi!

Viên Tự vâng dạ rối rít, quay người chạy biến như bị ma đuổi. Tào Tháo nhổ một bãi nước bọt:

— Hừm! Cái ngữ gì thế này! Ta thấy kẻ xuẩn ngốc như hắn dù có muốn làm chuyện xấu xa cũng không đủ bản lĩnh!

Tiết Đễ lại nói:

— Theo tại hạ thấy, vẫn chưa thể yên tâm với hắn. Quân tử luôn thẳng thắn ung dung, tiểu nhân lúc nào cũng u sầu lo lắng. Hắn đã là tiểu nhân thì không thể tin vào lời thề thốt của hắn. Vạn nhất chiến cục có biến, có khi lại chó cùng rứt giậu, vẫn nên canh chừng cẩn thận.

— Được! Ngươi cứ tùy ý mà làm.

Lúc này, từ bên ngoài vọng vào tiếng chào hỏi, Lưu Bị và Vạn Tiềm khiêm nhường dắt tay nhau cùng vào, hai người lễ độ cung kính hướng về phía Tào Tháo hành lễ:

— Huynh đệ Mi Tử Trọng, Mi Tử Phương đã tới.

— Người đâu? - Tào Tháo ngó đầu nhìn ra.

Lưu Bị cười nói:

— Có Lã đô úy đưa tới, tại hạ tới bẩm báo ngài một tiếng trước.

Huynh đệ Mi thị rõ ràng là họ hàng thân thích của Lưu Bị, song Lưu Bị lại khăng khăng không chịu đi cùng, khéo léo tránh mối hiềm nghi này, Tào Tháo lấy làm hài lòng, song miệng lại hỏi:

— Ấy chết! Huyền Đức quá cẩn thận rồi, đã là anh em nhà vợ sao Huyền Đức không đưa người tới?

— Hổ thẹn, thật hổ thẹn. - Lưu Bị đưa ống tay áo che mặt, - Tại hạ đã để mất Tiểu Bái, phu nhân bị Lã Bố bắt làm tù binh, còn mặt mũi nào mà gặp mặt hai huynh ấy chứ?

Tào Tháo nghe lời này cũng thấy hợp tình hợp lý, cười khà khà nói:

— Thắng bại là chuyện thường tình của nhà binh, thật may vật về chủ cũ, nghe nói huynh đệ Mi thị đều là người hiểu chuyện, Huyền Đức chớ có lo lắng. Thi thoảng ta cũng có nói vài lời hay về Huyền Đức với bọn họ, người nhà suy cho cùng vẫn là người nhà.

— Đa tạ Tào công. - Lưu Bị vái tạ, lui sang một bên.

Vạn Tiềm hớn hở cười nói:

— Minh công chọn anh em Mi thị làm Quận thú quả là lựa chọn đúng đắn! Mi Tử Trọng khi tới Doanh quận một lòng thanh liêm yêu dân, được lão bách tính hết lời ca ngợi. Mi Tử Phương ở Nhiệm Thành chiến đấu quên mình, vô cùng linh hoạt. Năm ngoái còn giúp Lã Tử Khác (Lã Kiền) diệt trừ sơn tặc!

Tào Tháo nghe vậy cảm thấy hài lòng, song Vạn Tiềm là quân tử chỉ biết chăm lo chính sự, sẽ không biết nịnh nọt bợ đỡ, bởi vậy lại hỏi Tiết Đễ:

— Hiếu Uy, ngươi cảm thấy bọn họ thế nào?

Tiết Đễ nặn ra một nụ cười cứng nhắc trên khuôn mặt:

— Anh em Mi thị giữ mình trong sạch, tại hạ cũng cho là rất tốt, minh công quả thật có mắt nhìn người.

“Giữ mình trong sạch” mà Tiết Đễ nói tới chính là chỉ việc Mi Chúc, Mi Phương không còn chút vương vấn nào với Lưu Bị. Tào Tháo hiểu ý, gật đầu hài lòng, chỉ tay vào Lưu Bị cười nói:

— Không phải ta có mắt nhìn người, mà là Huyền Đức! Nếu không phải hắn kết họ hàng thân thích với bọn họ thì lão phu liệu có may mắn được sở hữu cặp ngọc quý không tỳ vết này không?

— Không dám, không dám. - Lưu Bị xua tay chối, - Hai huynh đệ Tử Trọng theo tại hạ chỉ là qua tay hết người này tới người khác, rốt cuộc vẫn là minh công đã cho họ cơ hội để phát triển tiền đồ. Vạn Sứ quân và Tiết Quận tướng luôn ca ngợi ngài hết lòng, anh em Mi thị cũng nên ghi nhớ ân tri ngộ của ngài.

— Khà khà khà!... - Tào Tháo bật cười sảng khoái, - Huyền Đức biết kết thân, ta biết dùng người, chúng ta mỗi người một nửa công lao. - Cùng với tràng cười này, ông đã hoàn toàn yên tâm về anh em Mi thị.

Trong thoáng chốc, Lã Kiền đã dẫn Mi Chúc, Mi Phương tới. Hai anh em này tướng mạo nho nhã, cử chỉ trang nghiêm, ăn nói chừng mực, bước vào trong rồi mà cũng không dám liếc nhìn Lưu Bị lấy một cái. Tào Tháo đứng dậy nghênh đón, hỏi về chính sự đều được trả lời rõ ràng, quả là rất có trách nhiệm với công việc. Tào Tháo ngầm cảm khái trong lòng, họ Viên mấy đời làm quan, lại bồi dưỡng nên kẻ bất tài vô dụng là Viên Tự; còn Lưu Bị xuất thân chỉ là kẻ bán giày, song lại kết thân với những nhân vật tài cán, giữa hai người quả là khác biệt một trời một vực! Tào Tháo rất hài lòng, bèn nói một lèo chuyện phòng vệ Hà Bắc với bọn họ, bảo bọn họ suy nghĩ kỹ lưỡng.

Mi Chúc cung kính khuyên can:

— Từ lúc chiến loạn đến nay, khắp vùng Thái Sơn, Nhiệm Thành có nhiều bọn đạo tặc ẩn hiện, nơi đây giáp ranh ba châu Duyện, Thanh, Từ, do vậy nạn trộm cướp nhiều không kể xiết, còn có dư đảng Khăn Vàng là Từ Hòa gây họa khắp nơi, câu kết với thủ lĩnh thổ phỉ duyên hải Xương Bá. Minh công có thể cho phép bọn tại hạ chiêu mộ thêm ít hương dũng(*), không cần quá nhiều, chỉ cần vài trăm người để có thể bảo vệ bà con vùng núi là được. - Khẩu khí của hắn rất thận trọng.

— Được. - Tào Tháo tiếp thu ý kiến, - Tử Trọng không biết đấy thôi, lão phu đã biểu tấu Xương Bá làm Thái thú Xương Lự, hẳn mối quan hệ giữa hắn với băng đảng thổ phỉ hại dân hại nước Từ Hòa cũng sẽ chấm dứt tại đây. Có điều thổ phỉ vẫn phải tiêu diệt, tránh để ngày sau gây nên họa lớn.

Mi Chúc gật gật đầu, chợt nghe thấy bên ngoài vang lên tràng cười hỉ hả, có người kêu to:

— Kiến Võ tướng quân đã trở về!

— Ồ? - Tào Tháo vội bỏ lại mấy người này, đứng dậy bước nhanh ra cửa. Song chỉ nhìn thấy một đám tiểu tướng đang vây quanh Hạ Hầu Đôn cười nói huyên náo đi vào.

Hạ Hầu Đôn trước đây chinh thảo Lã Bố, bên mắt trái trúng tên bị mù, tâm tư buồn bã không muốn gặp ai, tự xin tới thành cổ Thái Thọ tu sửa kênh ngòi cho bách tính. Nhưng hiện tại để chuẩn bị cho cuộc chiến Hà Bắc, không thể thiếu viên thống soái này, Tào Tháo sợ hắn không chịu hồi quân, trên đường tới Xương Ấp đã sai đám tiểu tướng do chính hắn cất nhắc là Vương Đồ, Giả Tín, Thái Dương, Hộ Chất, Trình Khoáng đi đón hắn, quả nhiên đám tiểu tướng này đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, mặt mày hớn hở trở về.

Hạ Hầu Đôn khí sắc đã tốt lên trông thấy, dường như còn béo lên lộ rõ hai ngấn cằm, đang cười đùa rôm rả với đám tiểu tướng, song bên mắt trái bịt một tấm vải đen, khiến cho bộ mặt vốn đã kiên nghị, dũng mãnh lại tăng thêm vài phần sát khí.

— Tướng quân đã quay về rồi, - Tào Tháo thở phào nhẹ nhõm, - Vết thương đã lành chưa?

— Cũng gần như khỏi rồi. - Hạ Hầu Đôn gật gật đầu, - Tại hạ cũng nghĩ thông rồi, bộ dạng đã thành ra thế này, buồn bực phỏng có ích gì chứ? Sống cùng với lão bách tính ở thành cổ Thái Thọ, tận mắt thấy nỗi khổ của họ thì vết thương cỏn con này có thấm tháp gì?

Vương Đồ cười khà khà, nói chen vào:

— Chúa công không biết đấy thôi, khi bọn tại hạ tới Thái Thọ, Kiến Võ tướng quân còn đang cùng đám lão nông cấy lúa! Mặc áo vải thô, đội nón, xắn quần tận bẹn, thoăn thoắt cấy mạ, nếu không có con mắt kia thì bọn tại hạ không thể nhận ra... - Nói tới đây chợt thấy mình lỡ lời, bèn sợ hãi cúi gằm mặt xuống.

Mọi người đều nghĩ thể nào Hạ Hầu Đôn cũng nổi giận, nào ngờ anh ta lại cười nói:

— Rồng một mắt chính là rồng một mắt, còn sợ các ngươi nói ư? Ta đây gọi là liếc qua là thấy, các ngươi có muốn học cũng không theo kịp đâu.

Tào Tháo thấy hắn đã đả thông tư tưởng, cũng cười khà khà giơ tay nói:

— Bọn ta bàn luận đại sự, đám các ngươi đừng có ở đây gây ồn nữa, mau về dọn dẹp doanh trại, sắp xếp chỗ ăn ở cho Kiến Võ tướng quân. Hễ hầu hạ không chu đáo thì lão phu sẽ hỏi tội các ngươi.

Đám Vương Đồ, Giả Tín nhận lệnh đang định đi, Hạ Hầu Đôn lại dặn dò nói:

— Ta không cần gương đâu!

Tào Tháo nghe mà ngây người, ngờ rằng trong lòng hắn vẫn còn chút đau thương, vội dặn thêm:

— Kiến Võ tướng quân không dùng gương, các ngươi cũng không được phép dùng. Từ nay về sau, trong doanh trại của các ngươi cũng không được có bất cứ chiếc gương nào, vứt hết đi cho ta.

Vương Đồ chắp tay nói:

— Chúa công yên tâm, đừng nói là gương, phàm những thứ có thể soi được tại hạ cũng sẽ vứt đi hết.

— Đừng có nhiều lời nữa, mau đi đi! - Tào Tháo kéo Hạ Hầu Đôn vào trong thượng đường.

Mi Chúc, Mi Phương vẫn đang đợi ở đó, vừa trông thấy vẻ mặt đầy sát khí của Hạ Hầu Đôn thì bất giác giật mình, cúi gằm mặt xuống, vội vàng thi lễ cáo biệt. Điều cần nói cũng đã nói xong, Tào Tháo cũng không giữ bọn họ lại, ông ta bảo đám Vạn Tiềm tiễn khách, lại dặn dò Lưu Bị cùng đi với hai người anh vợ rồi mới yên tâm cùng Hạ Hầu Đôn ngồi xuống. Khi ngẩng đầu lên, thấy Tiết Đễ vẫn chưa đi bèn hỏi:

— Hiếu Uy còn có việc gì?

Tiết Đễ xin chỉ thị, nói:

— Việc anh em Mi thị chiêu mộ hương dũng, liệu có cần tăng cường giám sát không?

Tào Tháo xua xua tay:

— Ta thấy không cần thiết, bọn họ không liên quan gì tới Lưu Bị nữa rồi.

— Chưa chắc, chưa chắc. - Tiết Đễ vuốt chòm râu dê, - Tuy bọn họ không còn là chủ tớ, song vẫn là thân thích. Thân thích đáng lẽ vẫn còn có việc nhà cần qua lại, phải thường xuyên viết thư thăm hỏi mới đúng. Nhưng từ sau khi anh em họ Mi nhận chức, một bức thư cũng không viết cho Lưu Bị, chuyện này có bình thường không? Thứ khác thường cũng đáng ngờ lắm!

Tào Tháo không cho là vậy:

— Chắc là muốn tránh hiềm nghi.

Tiết Đễ vẫn còn cố chấp:

— Che đậy tất có chuyện.

— Hiếu Uy này, sao ngươi nhìn ai cũng là người xấu thế? Người ta thư từ qua lại không được, mà không thư từ qua lại cũng không được, ngươi bảo bọn họ nên thế nào mới phải?

Tiết Đễ cứng họng không nói được gì. Song người đứng đầu cần có khí phách của người đứng đầu, kẻ làm chó săn cũng cần có sự lanh lợi, kiên định của kẻ làm chó săn, hắn dừng lại một lát, lại chắp tay nói:

— Để cho chắc chắn, tại hạ vẫn cần điều tra thêm, cẩn thận không bao giờ thừa cả.

— Ừm, vậy cũng được! - Tào Tháo cũng chỉ biết nghe theo, - Nhưng cũng cần có chừng mực, đừng có giám sát quá mức. Để chuyện này lan truyền trong thiên hạ, người đời sẽ đánh giá ta thế nào? Đừng có phòng người ta như phòng giặc, khiến bọn họ không thoải mái sẽ không hay đâu.

— Vâng. - Tiết Đễ nói xong liền đi ngay.

Hạ Hầu Đôn thấy không còn ai nữa, vội vã báo cáo:

— Tại hạ nghe đồn, Viên Thiệu sắp cho xây dựng doanh lũy ở các huyện dọc sông phía bắc, dường như đã bắt tay vào chuẩn bị.

— Ta chưa nghe nói! - Tào Tháo sửng sốt, - Sao không thấy ai bẩm báo lên ta?

Hạ Hầu Đôn nói:

— Là bách tính tới từ Ký Châu truyền tai nhau. Đại quân của Viên Thiệu ở U Châu tấn công Dịch Kinh đã lâu mà không được, lại sợ chúng ta làm loạn trước, bởi vậy đã điều động bách tính dọc sông chuẩn bị khởi công, có người sợ phải đi lao dịch đã chạy trốn tới Duyện Châu rồi.

— Chỉ vì cái lợi trước mắt, uống rượu độc mà giải khát rồi! - Tào Tháo cười khẩy một tiếng, - Chưa nghe thấy câu “dục tốc bất đạt” ư? Hiện giờ mà đắc tội với bách tính thì khổ rồi, sau này xem hắn thu phục lòng dân thế nào? - Tuy nói vậy, song Tào Tháo vẫn rất thận trọng, Viên Thiệu lên kế hoạch xây dựng doanh lũy ở phía bắc sông, dự tính tác chiến dọc theo bờ sông. Nếu để Viên Thiệu bố trí một chiến tuyến phía đông kéo dài tới tận Tân Hải, phía tây kéo dài tới Hà Sóc thì Tào Tháo chỉ có nước thua to.

Hạ Hầu Đôn tuy chỉ còn một mắt, song lại nhìn thấu tỏ Tào Tháo, biết rõ lòng ông đang khiếp hãi, bèn nói:

— Minh công cũng chớ lo lắng, chúng ta đã đi trước một bước rồi. Cứ cho là lúc này Viên Thiệu đã tiêu diệt được Công Tôn Toản, song vẫn còn những băng đảng nhỏ quấy nhiễu như Trương Yên, bọn cựu bộ ở U Châu, Ô Hoàn ở Tam Quận, Công Tôn Độ ở Liêu Đông đang đợi hắn! Hắn nhất thời sẽ không thể tới.

— Ta không sợ Viên Thiệu tới, chỉ sợ hắn không tới. Tào Tháo lắc đầu, - Nếu hắn nóng lòng tới tấn công, vấn đề phía sau sẽ không thể giải quyết nổi; nhưng nếu hắn không vội tới thì đương nhiên mọi thứ sẽ được giải quyết gọn ghẽ. Đợi một hoặc hai năm sau, khi hắn đã quét sạch thế lực cát cứ, binh mã đã ổn định tinh thần, lương thảo đã tích trữ đủ, các tuyến đường đối đầu với chúng ta đều đã thông suốt, chúng ta đánh lại hắn thế nào đây? Quận huyện hắn chiếm cứ có thể nghỉ ngơi dưỡng sức, còn chúng ta ở nơi tứ chiến Trung Nguyên, khó mà được nửa ngày thái bình, ai biết Lưu Biểu, Tôn Sách bất ngờ tấn công lúc nào? Thế giằng co hai bên bờ sông kéo dài, chúng ta đấu sao lại hắn? Bởi vậy ta mới nói, cuộc chiến lần này không nên trì hoãn, nếu hắn không tới thì chúng ta sẽ tấn công hắn, chiếm ưu thế trước một bước, dắt mũi Viên Thiệu đi!

Lời nói vừa dứt, Tuân Du, Quách Gia, Trình Dục cùng bước vào. Tào Tháo thấy ba người bọn họ tới đông đủ, biết là đã xảy ra chuyện lớn, bèn hỏi:

— Có chuyện gì?

Tuân Du hạ giọng nói:

— Công Tôn Toản chết rồi.

— Cái gì?! Tào Tháo ngỡ ngàng, - Sao nhanh vậy chứ?

— Tin từ Hà Bắc báo về, Viên Thiệu tịch thu mật thư của Công Tôn Toản và Trương Yên, lừa tạo ra Dịch Kinh liên doanh trại, Công Tôn Toản đã phóng hỏa tự thiêu!

— Ồ... - Tào Tháo thoáng chau mày rồi cũng hiểu ra, - Viên Thiệu thống nhất Hà Bắc chẳng qua chỉ là chuyện sớm chiều, chúng ta nắm chắc thời gian mà chuẩn bị là được.

Quách Gia đứng bên khích lệ mà rằng:

— Năm xưa Sở - Hán tranh hùng, mạnh yếu rõ ràng, Hán Cao Tổ dựa vào trí tuệ mà thắng, Hạng Vũ hiếu chiến mà bại. Tại hạ thầm đoán, thấy Viên Thiệu nay có mười phần bại, Tào công có mười phần thắng, Viên Thiệu tuy binh mạnh ngựa khỏe cũng không thể làm được gì!

Tào Tháo nghe hắn nói mình có mười phần thắng, Viên Thiệu mười phần bại thì lấy làm hứng khởi:

— Mười phần thắng là thế nào?

Quách Gia chậm rãi nói:

— Viên Thiệu lễ nghi rườm rà, minh công lại tự nhiên khéo léo, chính là thắng về đạo; Viên Thiệu ngông nghênh ngang ngược, minh công phụng mệnh thiên tử trừ bỏ những điều trái phép tắc, chính là thắng về nghĩa; Hoàn Linh xưa nay chính sự mất cái khoan dung, Thiệu lấy khoan dung cứu khoan dung, dung túng cho hào cường; còn minh công dùng biện pháp cứng rắn để chỉnh đốn hành vi sai lầm, kiểm soát tốt trên dưới, chính là thắng về cách trị...

Tuân Du và Trình Dục đưa mắt nhìn nhau, cảm thấy Quách Gia phân tích tuy hay, song lại không có ý nghĩa thực tế.

Giọng Quách Gia vẫn từ tốn như đếm vật quý trong nhà:

— Viên Thiệu bề ngoài khoan dung mà trong đố kỵ, dùng người nhưng vẫn luôn nghi ngờ, chỉ duy nhất tin tưởng đệ tử thân thích, còn minh công bề ngoài đơn giản, bên trong sáng suốt, dùng người không nghi ngờ, chỉ chọn hiền tài, không quan tâm xa gần, chính là thắng về thái độ dùng người; Thiệu lắm mưu nhưng ít quyết đoán, mất ở hậu sự; còn minh công sách lược đã định tất sẽ thi hành, tùy cơ ứng biến, chính là thắng ở mưu lược; Thiệu do gia tộc có nhiều đời làm quan nên thường đàm luận những thứ cao siêu để được tiếng khen, cốt có danh dự, nên những kẻ sĩ thích nói suông, hay khoe khoang thường chạy theo; còn minh công lấy lòng thành để cư xử với người, không phô trương, luôn lấy sự cần kiệm để làm gương cho người dưới quyền, không keo kiệt với kẻ có công. Những kẻ sĩ có lòng trung thành, có tầm nhìn xa, có thực lực thường mong được minh công dùng đến, chính là thắng vì đức.

Tào Tháo nghe nói thắng vì đức thì trong lòng rất vui. Họ Viên bốn đời thuộc hàng Tam công, đức hạnh của mình lại còn hơn cả bọn họ:

— Còn những cái thắng khác?

— Thiệu thấy người đói rét thì sắc mặt lộ rõ sự thương xót, nhưng nếu không nhìn thấy thì không bao giờ nghĩ tới, bởi vậy gọi là lòng dạ đàn bà. Minh công trái lại, đối với chuyện nhỏ nhiều khi bỏ qua, còn đối với chuyện lớn lại luôn canh cánh trong lòng, bao giờ cũng ban ơn hơn hẳn người ta mong đợi. Tuy không nhìn thấy nhưng luôn chu đáo, không bao giờ có thiếu sót, chính là cái thắng thứ bảy - cái thắng của bậc nhân thánh; Thiệu, đại thần tranh quyền, gièm pha xu nịnh; minh công lại biết dùng đạo lý để điều khiển tôi tớ, không bị điều tiếng gì, chính là cái thắng thứ tám - thắng bởi sự sáng suốt. - Quách Gia càng nói càng hưng phấn, - Thiệu không biết phân biệt thị phi; còn minh công đối với những người chân chính thì dùng lễ đãi ngộ, kẻ không chân chính thì trừng trị không tha, chính là thắng thứ chín - văn thắng; Thiệu không hiểu cách dùng binh, lại thích phô trương thanh thế; còn minh công có tài dùng ít địch nhiều, dụng binh như thần, quan quân trông cậy, kẻ thù sợ hãi. Đó chính là thắng thứ mười - võ thắng.

Những người có mặt tuy nghe hắn nói có phần nịnh, song giờ chính là lúc nâng cao khí thế, khuếch trương một chút cũng không có gì là quá.

— Nói hay lắm! - Tào Tháo cười sảng khoái, song vừa thu lại nụ cười thì mặt mày đã lại trầm ngâm, chợt nghĩ trong lòng: “Tuy mình tiêu diệt được Lã Bố trước một bước, song Viên Thiệu tới nhanh như vậy, binh lực của hắn tất sẽ hơn hẳn! Muốn đánh người khác trước hết cần bảo vệ mình, muốn dắt mũi Viên Thiệu trước hết phải không để mình bị đánh, tuyến phía đông đã không phải lo, song tuyến phía tây còn có lỗ hổng lớn, nếu Huy Cố và Viên Thiệu hợp sức, tuyến lộ Hà Nội sẽ trở thành mối họa lớn nhất ở Trung Nguyên. Hiện tại nhân lúc hắn đang bận rộn thu phục Trương Yên, ta cần quét sạch dư đảng Trương Dương càng sớm càng tốt, giữ vững ưu thế đi trước một bước!” Nghĩ tới đây Tào Tháo đứng dậy, đĩnh đạc nói:

— Chiến sự Hà Nội không thể chậm trễ, Phụng Hiếu thay ta truyền lệnh, binh sĩ ba quân chuẩn bị quân nhu, binh khí, sớm mai nhổ trại tiến thẳng tới Ngao Thương.

— Tuân lệnh. - Quách Gia nhận lệnh đi ngay.

Tiếp đến, Tào Tháo quay sang Trình Dục dặn dò:

— Mau thông báo với Thái thú các quận ở đây, lập tức trở về địa hạt mình cai quản, chuẩn bị bảo vệ thành!

— Tuân lệnh. - Trình Dục cũng nhận lệnh, song đi được một bước thì quay đầu lại, dường như muốn nói điều gì.

Tào Tháo hiểu tâm tư của hắn:

— Trọng Đức có phải cũng muốn đi theo ta?

— Vâng! - Trình Dục bèn quay người lại, - Việc phòng ngự Duyện Châu đã định, có đám Vạn Tiềm, Lý Điển, Lã Kiền ở đây rồi, lần này hãy để tại hạ cùng đi với chúa công!

Trình Dục một lòng muốn chinh chiến lập công, từ sau khi xây dựng huyện Hứa Đô, hắn canh giữ ở Duyện Châu, nay Lã Bố đã bị tiêu diệt, phía đông không còn chiến tranh, không có cơ hội lập công, hắn bắt đầu cảm thấy ngứa ngáy.

— Ta sẽ cho ngươi cùng đi!

— Mạnh Đức, tại hạ có ý kiến. - Hạ Hầu Đôn sờ lên tấm vải bịt mắt, - Hà Nam doãn Đổng Chiêu từng là mưu sĩ dưới trướng Trương Dương, đa phần có quen biết với chư tướng Hà Nội, có thể điều hắn vào trong hàng quân, chưa biết chừng có lúc cần dùng tới.

— Cao kiến! - Tuân Du gật gù, - Kiến Võ tướng quân suy nghĩ ngày càng chu đáo, tại hạ sẽ viết thư cho Lệnh quân bảo ông ấy sắp xếp việc này.

Tào Tháo liếc nhìn Hạ Hầu Đôn một cái, đùa rằng:

— Nguyên Nhượng thiếu một bên mắt trái, nhưng lại thêm bao mưu trí!

Không đánh mà thắng

Tháng 3 năm Kiến An thứ tư (năm 199 sau Công Nguyên), Thống soái quân Hắc Sơn Trương Yên dưới sự lãnh đạo của con trai Công Tôn Toản là Công Tôn Tục đã tập hợp đại quân gồm mười vạn nông dân chia làm ba ngả, gấp rút thẳng tiến tới Dịch Kinh để cứu viện. Công Tôn Toản bí mật phái người gửi thư cho con trai, dặn dò hắn dẫn năm ngàn kỵ binh đốt lửa làm ám hiệu ở phía bắc Dịch Kinh, trong ứng ngoài hợp tấn công Viên Thiệu. Không ngờ người đưa thư còn chưa ra khỏi vòng vây đã bị quân Viên Thiệu tóm được, Viên Thiệu tương kế tựu kế, bố trí mai phục phóng hỏa trước giờ định, Công Tôn Toản trúng kế mà thất bại. Lại thêm địa đạo trước đó đã đào tới tận giữa trận địa, lầu bắn tên đua nhau sụp đổ, liên doanh trại Dịch Kinh thất thủ. Bạch Mã tướng quân Công Tôn Toản xưng bá một thời phải chạy trốn, vào cao lầu của mình, giết chết vợ con rồi phóng hỏa tự thiêu!

Cùng lúc này, Tào Tháo thấy rõ thế cục cấp bách, dẫn đại quân qua Huỳnh Dương ép sát tới phía nam sông lớn, nhắm thẳng vào thành chính là huyện Hoài, quận Hà Nội ở phía bờ bên kia. Tào Nhân, Sử Hoán dẫn quân tiên phong sớm đã vượt sông đuổi đánh Huy Cố, Tào Tháo lại phái Vu Cấm, Nhạc Tiến, Từ Hoảng tới trợ giúp. Trải qua một trận kịch chiến, năm tướng đã tiêu diệt được quân chủ lực của dư đảng Trương Dương ở gần thành Xạ Khuyển, huyện Dã Vương. Kẻ cầm đầu băng thổ phỉ Huy Cố chết trong đám loạn quân. Song Thái thú Hà Nội Mậu Thượng, Trưởng sử Tiết Hồng canh giữ huyện Hoài vẫn dựa vào địa thế hiểm trở ngoan cố chống cự.

Tào Tháo ngồi trấn ở bờ nam, dựng đại doanh bên bờ sông, lệnh cho binh mã vượt sông bao vây huyện Hoài. Chiến trận đã tới nước này lại rơi vào khó khăn, huyện Hoài tuy không kiên cố bằng thành Hạ Bì, song vị trí của nó vô cùng hiểm trở, Viên Thiệu đã tiêu diệt Công Tôn Toản, bất cứ lúc nào cũng có thể điều quân chi viện từ hai hướng Ký Châu và Tịnh Châu, nếu không mau chóng chiếm được thành này thì hậu họa khôn cùng. Tận mắt thấy Mậu Thượng, Tiết Hồng chiếm cứ nơi hào sâu lũy cao, thành trì được bảo vệ nghiêm ngặt, Tào Tháo biết rõ đây là khúc xương khó nhằn.

Đang không biết phải làm sao, Đổng Chiêu là thuộc hạ dưới dưới trướng Trương Dương quả nhiên được việc, một mình cưỡi ngựa vào thành du thuyết, chỉ mất độ một canh giờ, Mậu Thượng, Tiết Hồng đã vui vẻ mở cổng chính ra ngoài thành đầu hàng. - Tới lúc này, quận Hà Nội cũng đã quy thuộc về Hứa Đô, dưới quyền kiểm soát của triều đình.

Tào Tháo dẫn theo nhiều tướng lĩnh, duyện thuộc đứng lặng hồi lâu bên bờ sông lớn, mắt nhìn lớp lớp hàng binh phía bên kia bờ vứt bỏ vũ khí, trong lòng ai nấy đều vô cùng đắc ý. Cuộc chiến Hà Nội vừa bắt đầu, ở tuyến phía tây đã gặp trở ngại, Viên Thiệu lại bị chậm một bước.

Một con thuyền nhẹ nhàng tiến tới, Đổng Chiêu dẫn theo Mậu Thượng, Tiết Hồng vượt sông bái kiến Tào Tháo. Cũng không biết Đổng Chiêu đã dùng thuật gì với bọn họ mà hai người Mậu, Tiết không còn bộ dạng ngạo mạn như lúc cố thủ trong thành nữa, còn chưa kịp xuống thuyền đã vội vàng quỳ xuống bái lạy:

— Thuộc hạ tới quy thuận muộn, tội đáng chết, đáng chết!

Tào Tháo từ ngày khởi binh, tuy liên tiếp giành thắng lợi song lại hiếm khi có được thắng lợi dễ dàng như hôm nay:

— Quy thuận triều đình, có công không có tội, có công không có tội...

Hai người Mậu, Tiết đứng dậy, không kịp suy nghĩ giải thích ngay:

— Trương Dương dẫn quân tới sông lớn, Huy Cố đem quân chạy trốn đều là dụng ý của bọn họ, không liên quan gì tới bọn tại hạ. - Hai người thấy bên cạnh Tào Tháo đứng đầy văn quan võ tướng, binh mạnh ngựa khỏe, vội vàng thanh minh.

Tào Tháo tất nhiên hiểu điều này, vờ nói:

— Ta biết cả, các ngươi không phải băn khoăn. Tuy nhiên không thể ở lại huyện Hoài, mau về thu dọn tiền bạc, của cải, dẫn thân quyến theo ta tới Hứa Đô, ta sẽ gia phong chức quan cho các ngươi.

Mậu Thượng, Tiết Hồng bất giác cùng liếc mắt nhìn sang Đổng Chiêu, Đổng Chiêu cười nói:

— Yên tâm đi, Tào công đã nói là làm, tới Hứa Đô được chức quan lớn, được tuấn mã cưỡi, chẳng phải tại hạ đây cũng thế hay sao?

Hai người lúc này mới yên tâm, đồng ý để Đổng Chiêu lên bờ, lại lệnh cho binh sĩ hộ giá thuyền nhỏ trở về thu dọn gia sản. Đợi bọn họ đi xa, Tào Tháo mới hỏi Đổng Chiêu:

— Bọn họ rõ ràng vẫn chưa yên tâm, ngươi có cách gì khiến bọn họ đầu hàng vậy?

— Thuyết phục rất đơn giản. - Đổng Chiêu nghiêm túc thưa, - Trương Dương không có chí lớn, cai quản không nghiêm, bộ tướng đa phần không có cao kiến gì. Bọn Mậu Thượng, Tiết Hồng làm đại sự mà tiếc thân, thấy lợi nhỏ mà quên mạng! Nếu giảng đạo nghĩa trong thiên hạ hay lợi hại thành bại, chưa chắc bọn họ đã chịu nghe, song hứa hẹn cho vàng bạc, ngựa xe, mỹ nữ thì hai mắt họ sáng rực.

— Ha ha ha!... - Tào Tháo ngửa cổ cười lớn, - Bọn họ đã thích lấy địa bàn đổi phú quý, vậy thì ta sẽ cho bọn họ phú quý. Ta sẽ dâng biểu lên triều đình phong hai người bọn họ là Liệt hầu! - Vào lúc chiến loạn thuế ruộng đột ngột giảm, trong Tào doanh không thiếu đại tướng chiến công hiển hách mà không có tước vị. Mậu Thượng, Tiết Hồng tuy quy thuận có công, song tuyệt đối không thể đạt mức phong hầu. Tào Tháo làm như vậy là muốn lấy chuyện này viết thành văn tự, coi Mậu, Tiết làm tấm gương quy thuận triều đình, có tiền lệ này, sau này tướng lĩnh cát cứ quy thuận sẽ ngày càng đông hơn.

Đổng Chiêu tận dụng triệt để:

— Hà Nội vẫn có hàng ngàn binh mã, có thể rút ra một ít đưa vào trong quân.

— Đương nhiên rồi! - Tào Tháo vân vê râu, - Được đất chẳng bao giờ đủ, quan trọng là được người. Nghị lang Xa Trụ trong kinh thành là người Hà Nội, tính tình thận trọng tỉ mỉ, trầm lặng ít nói, giờ là lúc quy tụ lòng người, Từ Châu cũng vừa mới bình định xong, ta muốn bổ nhiệm hắn làm Thứ sử Từ Châu, nhân đó vỗ về nhân sĩ Hà Nội.

— Một công đôi việc, quá tốt, quá tốt. - Đổng Chiêu gật gù.

Tuy nói Xa Trụ là người thận trọng, tỉ mỉ, nhưng thực chất là hèn nhát, yếu đuối. Từ Châu có đám Trần Đăng, Tang Bá, Ngô Đôn mỗi người chiếm cứ một phương, đều có thủ đoạn cứng rắn riêng, cái mác quan Thứ sử chẳng qua chỉ là tượng trưng. Tào Tháo dùng Xa Trụ một là để thu phục lòng người Hà Nội, hai là để bày tỏ sự tin tưởng đối với đám Trần Đăng, thực là một công đôi việc.

— Chỉ dùng một người vẫn không đủ. Ngươi từng sống ở Hà Nội, thử xem còn có nhân vật kiệt xuất nào có thể mời vào triều đình nhận chức quan không?

Đổng Chiêu ngẫm nghĩ một lát:

— Danh sĩ hàng đầu Hà Nội phải kể đến chính là Trương Phạm ở Tu Vũ, là con trai của Thái úy tiên triều Trương Diên, nghe nói năm xưa Viên Quy đã nhắm hắn làm con rể nhưng hắn nhất quyết từ chối, khiến cho Viên gia rất phật ý...

Tào Tháo nghe nói Trương Phạm từng có xích mích với Viên gia, lập tức vui hẳn lên:

— Thế thì tốt quá, mau mời hắn vào triều!

— Tại hạ còn chưa nói hết! - Đổng Chiêu cười gượng, - Tên Trương Phạm đó tới Dương Châu rồi, hiện giờ không ở huyện Tu Vũ nữa.

Tào Tháo hơi cụt hứng:

— Còn ai không?

— Còn Tư Mã gia ở huyện Ôn. Năm xưa Kinh Triệu doãn Tư Mã Phòng từ quan về nhà...

— Tư Mã Kiến Công? - Tào Tháo ngạc nhiên hỏi.

Hai mươi lăm năm trước, Tào Tháo thi đỗ hiếu liêm ở huyện Bái, Tư Mã Phòng đang đảm đương chức Thượng thư hữu thừa, cùng với Thượng thư bộ tuyển lúc đó là Lương Hộc có quyền phân chia chức tước trong triều. Tào Tháo muốn làm Lạc Dương lệnh, nhưng Tư Mã Phòng và Lương Hộc không chấp nhận, chỉ bổ nhiệm ông làm Lạc Dương bắc bộ úy. Nay tình thế thay đổi, Tào Tháo trở thành Tư không đương triều, còn Tư Mã Phòng lại là kẻ nhàn rỗi ở nhà.

— Minh công biết người này? - Đổng Chiêu thấy Tào Tháo nở nụ cười hết sức kỳ lạ.

— Đương nhiên biết, còn là người quen cũ, - Tào Tháo trả lời đầy thâm ý, - Tư Mã Kiến Công cũng đã ngoài ngũ tuần rồi phải không?

— Năm mươi mốt rồi! Ông ta có mấy người con trai, trong đó con trai trưởng Tư Mã Lãng, con trai thứ Tư Mã Ý đều đã tới tuổi nguyên phục(*), còn có người cháu Tư Mã Nghệ đang đầu quân cho Lưu Biểu.

— Hay quá, người khác thì thôi bỏ qua, nhưng người Tư Mã gia, ta nhất định phải dùng. Sau khi hồi kinh, ngươi bàn bạc với Mao Giới, nên phong quan thì phong quan. - Tào Tháo rất đắc ý, năm xưa dưới quyền Tư Mã Phòng bị sai khiến đủ việc, đã thế lại còn bị chê bai, bắt bẻ, nay nhất định phải để đám con cháu ông ta dốc sức phục vụ mình, coi như là trút hận năm xưa.

Quách Gia đứng bên cạnh đã hết kiên nhẫn, thấy bọn họ chắc cũng đã bàn bạc xong, vội chen ngang vào:

— Chúa công, phong tước vị cho nhân sĩ không phải là việc gấp, việc canh phòng ở Hà Nội nên giao phó cho ai đây?

Quận Hà Nội tuy thuộc đất Tư Lệ, song ở phía bắc Hoàng Hà, tách hẳn với các địa bàn khác của Tào Tháo. Tuy nhiên Hà Nội tiếp giáp với sơn mạch Thái Hành, phía đông bắc là Ký Châu, phía tây bắc là Tịnh Châu, đều là địa bàn của Viên Thiệu. Chỉ có giữ chắc chắn nơi này mới có thể đảm bảo an toàn cho Trung Nguyên. Tuy nhiên, phòng thủ nơi này có nghĩa là để Hà Nội một mình chống chọi với kẻ thù, vì vậy người đảm đương việc này ắt phải có dũng khí và tài cán thực sự.

Tào Tháo suy ngẫm một lát, cảm thấy việc này có chút nan giải, bèn chỉ sang phía bên bờ kia, lớn giọng hỏi đám văn võ đang đứng chật kín trong doanh:

— Ai trong số các ngươi đủ can đảm canh giữ nơi này cho ta?

Lời vừa dứt, chỉ thấy duy nhất một duyện thuộc liệt vào hàng chức vị thấp bước ra nhận việc:

— Tại hạ bất tài, nguyện giúp chúa công trấn thủ Hà Nội.

Mọi người đưa mắt nhìn lại, ai nấy đều sửng sốt, người xin nhận lệnh chính là Ngụy Chủng.

Ngụy Chủng từng vì chuyện hàng Lã Bố mà lấy làm hổ thẹn, thường cảm thấy mọi người bàn tán chỉ trỏ mình là kẻ hèn nhát. Mấy ngày trước theo Tào Tháo trở về quê hương Duyện Châu, thấy Vạn Tiềm đã là Thứ sử, Lý Điển, Tiết Đễ đều được phong Quận thú, đến ngay cả thuộc hạ dưới quyền mình trước đây cũng đã có tiền đồ, còn hắn - một người thi đỗ hiếu liêm, được đích thân Tào Tháo lựa chọn mà giờ lại phải làm lại từ đầu. Hắn âm thầm hạ quyết tâm, nhất định phải lập công lớn để rửa mối nhục trước đây. Do vậy nghe nói nhiệm vụ gian khổ, lập tức đứng ra xin gánh vác.

Chư tướng thấy tên văn nhân thất thế này đứng ra xin nhận nhiệm vụ thì châu đầu bàn tán, mặt lộ rõ vẻ khinh thường. Riêng Tào Tháo hai mắt sáng ngời, quận Hà Nội vừa quy thuận triều đình, kẻ trấn thủ nơi này ngoài vũ dũng ra, còn cần phải xử lý hào cường, đoàn kết quan dân, giao cho võ tướng chưa chắc đã làm được việc. Ngụy Chủng theo Tào Tháo lập nghiệp ở Duyện Châu ngay từ những ngày đầu, rất thông thạo tình hình nơi đây, lại ôm quyết tâm lập công rửa nhục, thực đúng là sự lựa chọn tốt nhất. Nghĩ đoạn, Tào Tháo liếc nhìn bốn người Tuân Du, Quách Gia, Trình Dục và Đổng Chiêu, ý chừng hỏi ý kiến, bọn họ đều mỉm cười gật đầu.

Ngụy Chủng dập đầu dưới đất, song không thấy Tào Tháo đáp lời, bèn ngẩng đầu lên nói:

— Tại hạ tự biết trước đây mình có lỗi, song minh công không thể cho tại hạ một cơ hội hay sao?

Rõ ràng đã quyết định dùng hắn, song Tào Tháo lại cố làm vẻ ngạc nhiên hỏi:

— Cô lập ở Hà Bắc, phòng ngự cường địch, nhiệm vụ nặng nề như vậy, ngươi có đủ gan gánh vác không?

— Có! - Ngụy Chủng giờ ghét nhất là nghe người khác nói mình nhát gan.

Tào Tháo tiếp tục khích tướng:

— Hà Nội là cửa ngõ của Trung Nguyên, Tịnh châu ở tây bắc, Ký Châu ở đông bắc đều có hùng binh của Viên Thiệu, nhiệm vụ này vô cùng nguy hiểm, hơn nữa còn cần an định cường hào và bách tính ở địa phương, thật không đơn giản chút nào...

— Tại hạ được chúa công khoan dung, dù có phải thịt nát xương tan cũng nguyện báo đáp hậu ân.

— Ngươi cần suy nghĩ cho kỹ. Hiện tại khắp các phía đông tây nam bắc Hứa Đô đâu đâu cũng được bố trí canh phòng nghiêm ngặt, binh mã ta để lại cho ngươi không đáng bao nhiêu, còn phụ thuộc vào việc ngươi chiêu mộ hương dũng, trù tính lương thảo nữa.

— Chúa công không phải nói nữa, khó khăn nguy hiểm nhường nào tại hạ cũng xin gánh vác, - Giọng Ngụy Chủng như sắp khóc, - Đây là chúa công đã cho tại hạ cơ hội rửa mối nhục trước đây, đừng nói cô lập Hà Bắc chống lại kẻ địch, mà dù trường mâu đâm sườn, lưỡi dao kể cổ thì tại hạ cũng cam tâm sống chết cùng Hà Nội! - Nói xong, hắn lại dập đầu cồm cộp.

— Ta không muốn ngươi chết, ta muốn ngươi sống để canh giữ Hà Nội, sau này bình yên vô sự trở về Hứa Đô uống rượu mừng công. Xem ra lão phu vẫn có con mắt tinh tường, cuối cùng đã không chọn lầm kẻ thi đỗ hiếu liêm nhà ngươi. Giờ ta bổ nhiệm ngươi làm Thái thú Hà Nội, có toàn quyền đốc thúc công tác phòng thủ nơi đây.

— Tạ ơn chúa công tin tưởng! - Lúc này, Ngụy Chủng mới đứng dậy.

Tào Tháo bước lên vài bước, ghé sát tai hắn nói:

— Quận Hà Nội có tổng cộng mười tám huyện, chăm lo cho tất cả là điều không thể. Việc của ngươi là canh giữ những huyện thành ở dọc bờ sông, đặc biệt là huyện Hoài phía trước. Nếu quân Hà Bắc vượt sông từ đây, thẳng xuống Huỳnh Dương, Ngao Thương phía nam thì không có cách nào chống giữ nổi nữa. Ta trước hết giao cho ngươi hai ngàn binh mã, ngươi tiếp tục tìm cách chiêu mộ thêm, nếu lúc nào thấy thiếu thì hỏi xin ta. Yên tâm đi, lão phu sẽ không bỏ mặc ngươi đâu.

— Tại hạ đã rõ! - Ngụy Chủng vốn thông minh, thoáng chốc đã hiểu ra vấn đề.

Cứ như vậy, việc sắp xếp canh phòng Hà Nội đã được quyết định xong xuôi. Tào Tháo cho quân nghỉ ngơi dọc bờ sông ba ngày, đợi Mậu Thượng, Tiết Hồng thu xếp ổn thỏa chuyện nhà, kiểm kê chiến lợi phẩm và lính hàng, lại chia cho Ngụy Chủng một ít binh mã rồi mới nhổ trại lên đường. Tuy nhiên, vừa mới đi được nửa ngày thì bỗng có duyện thuộc tên là Vương Tư mang thư của Tuân Úc tới.

— Thiên tử hạ chiếu tấn phong Đổng Thừa làm Xa kỵ Tướng quân? - Tào Tháo lấy làm sửng sốt.

Chuyện này quả là kỳ quặc, chức vị của Tào Tháo là Tư không, song Tư không vốn không có quyền thống lĩnh quân đội, bởi vậy lại có thêm chức Xa kỵ Tướng quân, Đổng Thừa được phong làm Xa kỵ Tướng quân đồng nghĩa với việc chức vị của hắn đã được nâng lên cao nhất rồi. Nhưng ai cũng biết thiên tử Lưu Hiệp không có thực quyền, muốn truyền đạt chiếu thư cần do Thượng thư lệnh Tuân Úc thực hiện, nói gì tới chuyện bổ nhiệm chức vị kiểu này. Lẽ nào Tuân Úc dám đâm cho ông một nhát sau lưng?

Tào Tháo đọc xong thư, lần lượt đưa cho đám Tuân Du, Quách Gia, Đổng Chiêu xem, đám người này đều cảm thấy kỳ quặc. Vốn tinh thông nhất chuyện này, Đổng Chiêu nghiêm túc hỏi dò Vương Tư:

— Là ai hiến chủ ý này lên hoàng thượng?

— Đây là chủ ý của thánh thượng. - Vương Tư nói, - Ngay cả bản thân Đổng Thừa cũng không muốn làm, trước đó ông ấy cũng chẳng hay biết chuyện gì. Nhưng chẳng hiểu sao lần này thánh thượng cứ khăng khăng quyết định như vậy, người tranh cãi với Tuân Lệnh doãn vài lần. Cuối cùng Lệnh doãn thấy rằng, Đổng Thừa suy cho cùng xuất thân ở Kinh Châu, được phong chức vị cũng có lợi cho việc lung lạc chư tướng Quan Trung, bởi vậy không còn khăng khăng cự lại thánh thượng nữa. Dẫu sao đây cũng là một chức vị hữu danh vô thực, cho lão ta cũng chẳng sao.

Nói thì như vậy, song đối với Tào Tháo, hoàng đế Lưu Hiệp đã giở trò rút củi dưới nồi, có lẽ đằng sau vẫn ẩn giấu âm mưu nào khác. Tào Tháo trầm ngâm hồi lâu, đột nhiên cất giọng hỏi:

— Trong kinh thành còn có động tĩnh nào không? Có đội quân nào được điều động tới không?

Vương Tư lắc đầu:

— Không có chuyện gì. Đổng Thừa, Phục Hoàn, Vương Tử Phục đều rất an phận, trong cung đang bận việc chữa bệnh cho tiểu hoàng tử.

— Ngươi thử nghĩ kỹ lại xem, liệu còn có việc nào không để mắt tới?

Vương Tư cau mày hồi lầu, vẫn lắc đầu nói:

— Không... Đúng là không có...

Tào Tháo bán tín bán nghi, Lưu Hiệp làm bù nhìn lâu năm như vậy cho Đổng Trác, Lý Thôi, sớm đã hiểu rõ một thiên tử hữu danh vô thực như hắn nên hành xử thế nào, nếu không chắc chắn ắt sẽ không hành động tùy tiện. Viên Thiệu vừa thống nhất Hà Bắc, trong triều bỗng xảy ra chuyện này, sao lại có thể trùng hợp như vậy? Tào Tháo trầm ngâm suy nghĩ mà vẫn không thể lý giải, nặng nề thở dài một tiếng:

— Than ôi... Lệnh quân không nên đồng ý chuyện như vậy chứ!

Đổng Chiêu sầm mặt xuống mà rằng:

— Quân không nghiêm thì mất thần, thần không nghiêm thì mất thân, dù phía sau có uẩn khúc hay không, minh công vẫn cần mau chóng hồi kinh.

Vương Tư cũng nói:

— Phải đấy, sứ giả do chư tướng Quan Trung phái tới cũng sắp đến Hứa Đô rồi, hay là chúa công tiện thể thử đi gặp mặt bọn họ xem.

— Được. Chia quân một nửa theo ta trở về, nửa còn lại theo sự chỉ huy của Kiến Võ tướng quân đóng trại ở Ngao Thương, duyện thuộc trong trướng phủ vẫn còn đám Lưu Bị, Trương Liêu, Mậu Thượng, người nào cần biểu tấu cũng đi theo ta. - Tào Tháo thở dài một tiếng, băn khoăn không biết phải làm sao, - Được cái này lại mất cái kia, bao nhiêu chuyện như vậy, bảo ta không lo sao được!