ùa xuân năm Tân Mão. Lạm phát tăng vòn vọt qua hai con số. Tết Nguyên đán, giá cả thừa thắng xông lên, trời ơi đất hỡi. Người mua kêu trời, người bán kêu trời. Chả biết trời nào? Mà Tết nhất thì nhiều thứ lắm, toàn là quốc hồn quốc túy đại sự cả. Chả bàn đến nữa, đau đầu lắm!

Chết nỗi mùa xuân. Có muốn ở nhà cũng không được, chân cứ muốn nhảy nhót ra đường. Thôi thì ra đường. Ra ngắm phố, ngắm phường, ngắm người giàu lắm tiền mua sắm. Ta phận nghèo, có muốn sắm cũng đâu có tiền. Ra phố rồi ngắm no mắt những hàng hóa. Ngắm no mắt những bông hoa. Trời rét đậm, rét hại hàng tháng trời mà những bông hoa vẫn mơn mởn khoe sắc, khoe hương. Bởi những loài hoa đó được mang từ nơi khác về. Chỉ có một loài hoa bản xứ. Nó đã cùng người nông dân vật vã cả tháng trời trong cái giá rét để đơm nụ cho xuân. Nhưng không thể thắng được trời. Hai sáu, Hai bảy Tết mà trời vẫn rét buốt. Trong chợ hoa, những cành hoa trông như cành củi khô, thảng hoặc mới có cành trổ bông. Những cành hoa có nụ, có bông được hét với giá trên trời. Cái giá hét đó khiến đất trời co lại rét buốt.

Ta chỉ hỏi giá có hai lần. Ta không muốn làm ta thêm thất vọng. Ta đi ra khỏi chợ hoa mà không mua được gì. Phía trước ta có một người đàn bà nhỏ thó cầm trên tay một cành đào bé hin. Cành đào chỉ bé bằng ngón tay trỏ, có một bông đã nở, ba cái nụ bụ bẫm và khoảng chục cái nụ tấm. Cành đào còi chẳng có gì hấp dẫn ta ngoài cái cách người đàn bà cầm cành đào ngang mặt, vừa đi vừa tâng tâng cành đào, như vừa nhún nhảy. Ta hỏi người đàn bà:

- Cành đào này chị mua bao nhiêu tiền vậy?

Người đàn bà nhìn ta với cái nhìn rạng rỡ rồi trả lời:

- Gu thẩm mỹ của mình hơi bị tởm đấy! Nhà mình nghèo, tiền đâu ra mà mua của đắt tiền. Hôm qua (Hai sáu Tết), một trăm nghìn bạc mình còn mua được bốn đồng bánh chưng cho con cái. Hôm nay (Hai bảy Tết) chỉ mua được có ba đồng bánh chưng. Này, gu thẩm mỹ của mình hơi bị tởm đấy! Ngày Tết mà lại không có cành đào cắm lên bàn thờ tổ tiên, nghe nó tủi thân lắm! Cành to đến mấy triệu bạc, làm gì có mấy triệu bạc mà mua. Này, mua cũng phải có cách đấy, không nó chém đứt cổ. Mình chọn ra ba cành, trong đó có cái cành này mình ưng ý nhất. Mình quay sang thằng bé bán đào bên cạnh. Mình mới hỏi nó: “Theo cháu, cành nào đẹp nhất?” Nó chỉ cành này. Thế là mình mua. Gu thẩm mỹ của mình hơi bị tởm đấy! Từ đầu chợ đến chỗ này mà bao nhiêu người hỏi giá rồi. Bốn mươi nghìn đồng đấy!

Chia tay người đàn bà, ta như vừa ngộ ra được một điều. Cái cách người đàn bà tự khen mình và hài lòng với thân phận của mình đã như một điều thiền trong cuộc sống. Ta sờ vào túi áo. Trong đó còn hơn một trăm nghìn đồng. Ta thầm nhủ, ta sẽ đi mua một cành đào. Một cành đào thẩm mỹ hơi bị tởm.

Ngày Hai tám Tết, ta đi ra chợ, không mua được cành đào nào. Ngày Hai chín Tết, trời vẫn lạnh giá, đào không đâm lộc được, ta vẫn không mua được cành nào. Ba mươi Tết, trời hửng nắng. Ta làm cơm cúng tất niên xong xuôi mới lại thong dong ra chợ. Một gánh đào vừa đỗ xuống. Chợ chiều Ba mươi Tết, người hơ hải. Ta chọn một cành đào chi chít nụ tấm, ba cái nụ to và một bông hoa đã nở. Người bán đào bảo, năm mươi ngàn đồng một cành, muốn lấy cành nào thì lấy. Ta trả người bán đào bốn mươi ngàn đồng. Người bán đào đồng ý. Thế là ta mua được cành đào thẩm mỹ hơi bị tởm. Ta cho cành đào vào giỏ xe. Như cái cách của người đàn bà ta đã gặp ngày Hai bảy, ta mãn nguyện đạp xe về nhà trong sự hạnh phúc tự ban cho mình.