Butterflies don't know the color of their wings, but human eyes know how beautiful it is. Likewise, you don't know how good you are, but others can see that you are special.

 
 
 
 
 
Tác giả: Homer
Thể loại: Tiểu Thuyết
Biên tập: Đỗ Quốc Dũng
Upload bìa: Đỗ Quốc Dũng
Số chương: 55
Phí download: 7 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 5786 / 214
Cập nhật: 2017-08-04 07:53:37 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Khúc 11
ới bờ biển việc đầu tiên ngô bối làm là đẩy thuyền sơn đen xuống nước, tiếp đến dựng cột buồm, căng cánh buồm, sau đó mang cừu, dê lên boong. Xong đâu đấy tất cả bước xuống, lòng buồn hiu hắt, nước mắt như mưa. Đúng lúc đó dường như muốn giúp đỡ Circe mái tóc yêu kiều, nữ thần quyền uy giọng nói thế nhân, gửi cho luồng gió làm đồng hành thân thiết thổi mạnh đằng sau, cánh buồm thuyền mũi sơn xanh căng phồng. Nhờ thế sau khi xếp thuyền cụ chỗ nào vào chỗ nấy phía trước, phía sau, ngô bối ngồi xuống, ngọn gió và đà thủ giữ thuyền lao bon bon. Buồm căng thuyền lướt sóng vượt biển suốt ngày. Mặt trời lặn, bốn bề tối như bưng.”
“Thuyền tới biên thùy sông Đại Dương, lòng sâu nước xoáy, khúc xa hơn hết chìm trong mây mờ và sương mù, nơi người Kimmerian sinh sống. Mặt trời tia sáng chói chang không bao giờ soi tới, dù leo lên bầu trời đầy sao, hay từ bầu trời đi xuống trở lại trái đất; màn đêm hãi hùng buông phủ bao trùm số người bất hạnh.”
“Đến nơi ngô bối đưa thuyền lên bãi cát. Sau khi mang mấy con vật lên bờ, lần đường men theo bờ sông Đại Dương, ngô bối tới chỗ Circe miêu tả. Tới đó trong khi Perimedes và Eurylochos giữ mấy con vật tế thần, tiện nhân rút đoản kiếm sắc nhọn bên sườn đào hố dài, rộng bằng sải tay. Tiện nhân rẩy rượu lễ xung quanh, rẩy ba lần cúng người quá cố, thoạt tiên mật ong pha sữa, tiếp theo rượu vang dịu ngọt, sau cùng nước lã tinh khiết. Lấy bột đại mạch trắng tinh rắc lên trên xong đâu đấy tiện nhân kính cẩn cầu khấn vong linh người chết hiện hình mờ ảo, trịnh trọng hứa sau khi trở về Ithaka sẽ bắt bò nái tơ chưa thuần làm lễ tế sinh trong cung điện, con tốt nhất, lập giàn hỏa chất đầy đồ cúng rực rỡ, bắt cừu đen, con mập nhất, làm lễ cúng Teiresias. Cầu khấn, gọi hồn xong xuôi, tiện nhân nắm con cừu cứa cổ cho máu đậm chảy xuống hố. Tiện nhân thấy vong linh người quá cố đang ngủ trong cõi chết ùn ùn kéo tới: cô dâu trẻ măng, thanh niên chưa vợ, người già đau khổ quá đỗi, trinh nữ chỉ một lần vui nỗi buồn hằn đậm trong tim, chiến binh tử trận do mũi thương đồng xếp hàng dài dặc, nạn nhân chiến tranh, vết thương chưa kín miệng, giáp y còn đẫm máu! Tứ bề kéo tới đông nghịt vong linh dập dờn trên miệng hố, âm thanh vù vù rùng rợn, kỳ dị nổi lên. Sợ hết hồn, mặt cắt không còn hột máu, quay lại đồng hành, tiện nhân bảo họ mau mau lóc thịt con cừu tiện nhân đã dùng kiếm cắt tiết nướng chín dâng cúng thần linh, Diêm Vương quyền uy và Persephone khủng khiếp. Tiện nhân ngồi canh, tay cầm trường kiếm tuốt trần, rút khỏi bao bên vế đùi, không cho vong linh vật vờ tới hố máu trước khi hỏi ý kiến Teiresias.”
“Vong linh đầu tiên tới là vong linh đồng đội Elpenor. Đương sự chưa được mai táng trong lòng đất bao la bên đường lớn rộng. Vì việc cấp bách phải giải quyết tức thời ngô bối để thi thể nằm trong biệt điện Circe, chưa chôn cất, chưa khóc than. Vừa thấy đương sự, lệ ứa khôn cầm, tiện nhân xúc động, thương hại. Cất tiếng gọi vọng qua tiện nhân nói lời như có cánh bay xa: ‘Elpenor! Tới đây làm gì, vùng đất sương mù âm u? Đi bộ mà ngươi nhanh hơn ta chèo thuyền!’”
“Tiện nhân nghe đương sự rên rỉ, rồi nghe đương sự đáp lời: ‘Ô, dòng dõi Chúa tể, công tử Laertes, Odysseus trăm mưu ngàn kế! Do thần linh hãm hại thì ít, do bản thân say sưa thì nhiều, bỉ phu xấu số thiệt phận! Ngủ trên mái biệt điện Circe, quên dùng thang dài đi xuống từ từ, cứ thế tiến bước, bỉ phu ngã đâm đầu xuống đất phía đối diện. Bỉ phu gãy cổ. Linh hồn lẳng lặng xuống âm phủ. Bây giờ bỉ phu van xin đại nhân, do động lòng trắc ẩn đoái thương, hãy nghĩ tới chiến hữu không hiện diện ở đây, ngô bối bỏ lại đằng sau, phu nhân, thân phụ từng chăm lo săn sóc khi đại nhân còn nhỏ, Telemachos quý tử duy nhất đại nhân để lại nhà... bỉ phu biết khi rời vương quốc người quá cố, đại nhân sẽ dừng thuyền vững chắc trên đảo Aiaia, hải đảo thuộc quyền yêu phụ Circe. Tới đó, ôi đại nhân, xin đừng quên bỉ phu, đừng dong buồm ra đi, đừng quay mặt không nhìn, để bỉ phu ở lại không mai táng, không khóc than. Nếu vậy bỉ phu sẽ kêu gọi thần linh thịnh nộ trừng trị. Hỏa thiêu thi hài cùng mọi trang bị bỉ phu có bên mình, lập gò mộ trên bờ biển nước xám xanh để thế hệ mai sau hiểu chuyện đời thanh niên bất hạnh. Xin làm thế cho bỉ phu! Trên mộ phần nhớ cắm mái chèo bỉ phu thường khua khi còn sống cùng đồng đội.’”
“Nghe nói vậy tiện nhân liền đáp: ‘Mọi chuyện yêu cầu, Elpenor đáng thương, ta sẽ lo đầy đủ, nhất định không quên.’”
“Ngồi đối diện bất động qua hố sâu ngô bối cứ thế trao đổi lời nhạt nhẽo, buồn thảm, tiện nhân bên này, kiếm chĩa trên hố máu, vong linh đồng đội bên kia thốt lời năn nỉ. Vong linh tiếp theo là vong linh thân mẫu tiện nhân, Antikleia ái nữ Autolykos lừng danh, hãy còn tại thế khi tiện nhân tạm biệt lên đường trực chỉ thành Troa thiêng liêng. Nom thấy bà, lệ ứa che kín con ngươi, tiện nhân mủi lòng thương hại. Nhưng than ôi! Mặc dù xúc động sâu xa, tiện nhân không để bà lại gần hố máu, trước khi gặp Teiresias hỏi ý kiến. Đúng lúc đó vong linh thầy đoán thành Thebes xuất hiện, từ từ tiến tới, tay cầm quyền trượng bằng vàng, nhận ra tiện nhân bèn cất lời: ‘Ô, dòng dõi Chúa tể, công tử Laertes, Odysseus trăm mưu ngàn chước! Tại sao thế nhân bất hạnh xa lánh ánh sáng mặt trời dẫn xác xuống thăm người quá cố, nơi nhạt nhẽo thế này? Thôi, lui lại phía sau xa hố sâu, gạt kiếm sang bên, lão hủ uống máu, rồi nói cho hay sự thật!’”
“Tiện nhân lui lại, đút kiếm vào bao nạm bạc. Uống máu đen đậm xong thầy đoán lừng danh thốt lời: ‘Odysseus khả ái, ngài muốn trở về quê hương bình yên vô sự. Nhưng có thần linh sẽ khiến hành trình trắc trở, khó khăn. Bởi lão hủ nghĩ ngài không tránh nổi thần linh rung chuyển trái đất lòng vẫn mang mối hận theo dõi vì ngài đâm mù mắt con trai yêu quý. Dẫu vậy ngài và đồng đội vẫn có thể trở về Ithaka, song không phải không khốn đốn, gian nan, nếu ngài cương quyết kiềm chế ước muốn trong lòng đồng đội và bản thân sau khi thuyền vượt biển sâu thẳm, dữ dằn tới đảo Thrinakia. Đến nơi đồng đội sẽ thấy trên bãi cỏ lúc nhúc bò, dê nùng nục của thần linh Mặt Trời, mắt thấy tai nghe không thiếu thứ gì trên trần thế! Nếu đừng động đến chúng, nếu chỉ nghĩ trở về quê hương, rất có thể tất cả sẽ trở về Ithaka, nhưng không phải không gian nan, khốn đốn. Trái lại, nếu đồng đội đụng tới chúng, lão hủ khẳng định với ngài, thuyền và tay chèo sẽ đi đời nhà ma. Nếu bản thân xoay xở thoát hiểm, ngài sẽ trở về muộn màng, tình cảnh đáng thương, trên thuyền xa lạ, mất hết đồng đội. Tới nhà ngài còn gặp trắc trở: đám người ngạo mạn ăn hại gia cư, ve vãn, gạ gẫm phu nhân, dâng của hồi môn tính chuyện hôn phối. Đương nhiên, vì đám đó lố lăng, xằng bậy, ngài sẽ ra tay trừng trị bằng mũi thương đồng khi về tới nơi. Nhưng thanh toán xong xuôi ngay trong cung điện, bằng mưu kế hay bằng trực chiến, ngài lại phải ra đi. Vác trên vai mái chèo đẽo gọt cẩn thận, gọn gàng... đi, đi mãi tới khi gặp dân không biết tí gì biển cả, không hề bao giờ dùng muối trong món ăn, không chút kinh nghiệm với thuyền mũi sơn màu huyết dụ, mù tịt đối với mái chèo bằng gỗ bóng lộn như cánh chim đối với con thuyền. Và đây là dấu hiệu hết sức rõ ràng nói ngài hay xin đừng quên. Lúc gặp người cũng đi trên đường nhìn vật trên vai hỏi tại sao vác quạt quạt lúa, ngài cắm ngay mái chèo hình thù xinh xắn xuống đất, bắt dê, bò, heo rừng làm lễ tế sinh dâng Poseidon. Sau đó quay về nhà làm lễ bách sinh dâng thần linh bất tử sống trên trời bao la, tất cả lần này, không trừ một ai, theo thứ tự cấp bậc. Lúc lâm chung ngài sẽ ra đi êm ả. Từ ngoài biển xa xôi Tử Thần sẽ vào cầm tay nhẹ nhàng dắt đi. Yếu đuối, giàu có, nhắm mắt chấm dứt cuộc đời, vĩnh biệt cõi thế, ngài ở tuổi đã cao. Dân chúng sung túc quây quần thương xót. Đó là sự thật lão hủ nói ngài hay.’”
“Lão công Teiresias,” tiện nhân tiếp lời, “chắc hẳn đó là số phận thần linh kéo chỉ xe sợi dệt cho bản nhân. Dẫu thế nói bản nhân hay, nói thật không che đậy, không giấu giếm. Bản nhân thấy vong linh thân mẫu ở đây. Bà ngồi im bên hố máu, không dám ngẩng mặt nhìn hay mở miệng nói một lời. Lão công, nói bản nhân hay làm thế nào bà nhận ra bản nhân là con đẻ?”
“Không chút chần chừ Teiresias đáp: ‘Thưa, sự thể đơn giản lão hủ giải thích ngài hay. Vong linh ngài để tới gần hố máu sẽ nói sự thật; vong linh ngài không cho đến gần hố máu sẽ trở lại cõi âm tức thì.’”
“Thốt lời tiên tri vén mở cho hay quyết định của thần linh xong xuôi, vong linh thầy đoán Teiresias rút vào tư thất Diêm Vương. Tiện nhân vẫn đứng tại chỗ bất động chờ thân mẫu xuất hiện uống máu đen đậm. Vừa uống xong nhận ra tiện nhân bà rú kêu, buồn não nuột, lời như có cánh bay xa: ‘Ới con ơi! Vì sao hãy còn sống lại xuống nơi này, chốn âm u, vùng ảm đạm? Mắt trần không dễ nhìn ra. Sông lớn nước chảy hãi hùng ngăn cách; trước tiên là Đại Dương không thể lội qua, muốn đến phải dùng thuyền bền chắc. Rời đất Troad lang thang, lênh đênh khá lâu trên biển cả con tới đây cùng đồng đội phải không? Con chưa đặt chân lên Ithaka và cũng chửa thấy mặt vợ hiền trong cung điện chứ gì?’”
“Mẹ,” tiện nhân đáp, “con phải xuống âm phủ gặp linh hồn thầy đoán Teiresias thành Thebes hỏi ý kiến. Thưa chưa! Con chưa tới đất Achaia, chửa đặt chân lên quê hương, trái lại lang thang biền biệt, đau khổ triền miên, buồn rầu khôn xiết, kể từ ngày cùng quân vương Agamemnon dong buồm trực chỉ thành Troa, nổi tiếng ngựa đẹp, giao chiến với người Troian. Nhưng thôi kể con hay, kể rõ ràng, từng điểm. Làm sao mẹ chết? Ốm đau lâu ngày phải không? Hay Artemis xạ thủ cung bạc tới thăm chấm dứt cuộc đời bằng mũi tên êm dịu? Nói con hay bố con, cháu nhỏ con để lại ra sao. Vương quốc yên ổn trong tay hai người, hay có kẻ tiếm đoạt khi nghĩ con sẽ không bao giờ trở về? Vợ con thế nào? Nàng nghĩ gì và định làm gì? Vẫn ở với con con, vẫn trông nom tài sản? Hay lấy quý tộc Achaian rồi?”
“Vợ con vẫn ở nhà,” thân mẫu khả ái tiện nhân đáp, “kiên trì chịu đựng, chịu đựng quá độ, đêm than thở thê thảm, ngày nhỏ lệ khôn ngừng. Vương quốc mỹ lệ vẫn vô chủ, song chưa qua tay người khác. Telemachos cai quản thái ấp êm ả, tham dự tiệc tùng công cộng, sắm vai trọng tài phân xử, vì chỗ nào cũng tha thiết kéo mời. Trái lại, bố con sống cô đơn ở miền quê, không bao giờ ra thành phố. Ngủ không giường, không nệm, không chăn. Mùa đông bố con nằm với gia nhân trên tro tàn gần bếp lửa, manh quần tấm áo tả tơi che thân. Mùa hè về, mùa thu vàng ửng tới, bất kể chỗ nào, trên dốc vườn cây ăn trái, thẫn thờ, lủi thủi vơ vét lá rụng bố con làm giường trên mặt đất. Ông nằm đó, nghèo khổ khốn cùng, tuổi già đè nặng trên vai, ôm ấp sầu muộn, mong mỏi con về. Mẹ bất hạnh tương tự; đó cũng là lý do đưa mẹ xuống nấm mồ. Không phải nữ thần xạ thủ cặp mắt sắc sảo vào nhà lôi ra dùng mũi tên êm dịu kết liễu cuộc đời. Và cũng không phải căn bệnh dai dẳng, quái ác thường khiến thân thể hao mòn, tiều tụy mà vĩnh biệt thế gian. Ô Odysseus vẻ vang, mẹ chết vì nhớ nhung, vì lo lắng, vì yêu thương con, tất cả đã bứt khỏi tay mẹ cuộc đời thắm đượm hương vị dịu dàng.”
“Thân mẫu tiện nhân nói thế. Lòng khao khát khôn ngừng tiện nhân muốn ôm vong linh. Ba lần định ôm chằm tiện nhân tiến tới. Ba lần như bóng mờ hoặc như giấc mơ bà lướt qua tầm tay khiến lòng dạ tiện nhân nhói đau khôn xiết. Tiện nhân hét to lời như có cánh bay xa: ‘Mẹ! Sao chạy đi không đợi? Con muốn ôm mẹ trong vòng tay để dù ở dưới suối vàng mẹ con vẫn âu yếm ôm nhau, rùng mình nhỏ lệ an ủi lẫn nhau trong nức nở lạnh lùng. Hay phải chăng chỉ là bóng ma Persephone oai nghiêm gửi tới bắt con khóc nữa, than nữa?’ Tiện nhân nói thế, thân mẫu khả ái liền đáp: ‘Hỡi ôi, con, kẻ bất hạnh hơn hết trong hàng thế nhân! Sự thể không phải trò chơi Persephone ái nữ Chúa tể bày ra để dụ hoặc dối lừa. Đó là luật nhân sinh khi thế nhân chấm dứt cuộc đời. Gân không giữ nổi xương thịt khi sự sống rời bỏ thân xác, tất cả tiêu tan theo sức nóng hừng hực toát ra từ ngọn lửa bừng bừng, linh hồn vỗ cánh bay đi như giấc mơ. Nhưng bây giờ hãy hăng hái, nhanh nhẹn bước ra ánh sáng, ghi nhớ tất cả những gì đã thấy ở đây để sau này có ngày con sẽ kể lại cho vợ con hay.’”
“Trong khi hai mẹ con chuyện trò, do Persephone oai phong hối thúc, phu nhân và ái nữ thủ lĩnh, hoàng thân tiếng tăm đứng túm tụm quanh hố máu. Tiện nhân thầm nghĩ làm thế nào lần lượt hỏi từng người. Cuối cùng tiện nhân quyết định cách hay nhất là rút kiếm sắc bên đùi vung ra ngăn cản không để họ uống máu cùng một lúc, mà lần lượt từng người. Bởi thế họ phải chờ, rồi tuần tự bước tới kể dòng dõi. Tiện nhân hỏi tất cả. Người đầu tiên tiện nhân thấy là Tyro, dòng dõi quý tộc; nàng nói nàng là ái nữ đại nhân Salmoneus, nàng lập gia đình với Kretheus, công tử Aiolos. Nhưng nàng đem lòng yêu thương dòng sông thần linh, Enipeus thiêng liêng, ngoạn mục, dễ thương hơn hết tuôn chảy trên trái đất. Vì thế nàng thường thơ thẩn trên bờ gần mặt nước yêu kiều. Một hôm giả dạng thần linh dòng sông, thần linh rung chuyển, bao quanh trái đất âu yếm nằm cạnh ở cửa sông nước cuồn cuộn xoáy sâu. Sóng dâng cao như trái núi uốn cong đổ ập, phủ kín thần linh và phụ nữ thế nhân. Thần linh bèn cởi thắt lưng trinh tiết, phả giấc điệp khép kín làn mi. Trao tình xong cầm tay nàng thần linh căn dặn: ‘Giai nhân, hãy vui hưởng tình yêu giữa đôi ta. Hết năm khanh sẽ sinh con tuấn tú, khôi ngô, vì vòng tay thần linh không bao giờ cằn cỗi, vô sinh; dùng sữa mình khanh phải trông nom, nuôi nấng cẩn thận. Bây giờ ra về, nhớ giữ miệng, không kể tên ta! Chỉ riêng khanh biết ta là Poseidon, thần linh rung chuyển trái đất.’ Dứt lời thần linh lao đầu xuống biển sóng nước nhấp nhô. Tyro thụ thai, sinh hạ Pelias và Neleus, cả hai trở thành tôi bộc dũng mãnh phục vụ Chúa tể siêu phàm. Pelias định cư ở Iolkos ruộng đất bao la, của cải là gia súc đông đảo; bào đệ Neleus lập nghiệp ở Pylos cát bạt ngàn. Sau đó hoàng hậu lừng danh còn sinh hạ với Kretheus mấy mụn con: Aison, Pheres, Amythaon xa phu táo bạo, ham mê luyện ngựa.”
“Người tiếp theo tiện nhân thấy là Antiope, ái nữ Asopos, tự hào đã nằm trong vòng tay, chung chăn chung gối với Chúa tể. Do đó nàng có hai con trai: Amphion và Zethos. Hai người xây dựng Thebes bảy cửa ô, bờ lũy vây quanh, vì nếu không có vành đai và tháp canh, dù cường tráng đến mấy, hai người cũng không thể yên sống trong thành phố trên cánh đồng trống trải, mênh mông. Sau Antiope tiện nhân thấy Alkmene, phu nhân Amphitryon, đã âu yếm ôm ấp, ăn nằm với Chúa tể siêu phàm, sinh hạ Herakles táo bạo, gan dạ khác thường. Tiện nhân cũng thấy Megara, ái nữ Kreion dũng cảm, kết hôn với công tử Amphitryon, Herakles bất khuất, kiên cường.”
“Tiếp theo tiện nhân thấy thân mẫu Oedipus, Epikaste diễm lệ. Do đầu óc tối tăm, tinh thần mê muội bà làm việc đồi bại; bà lấy con trai! Sau khi giết cha Oedipus lấy mẹ. Thần linh liền phanh phui sự thật cho thế nhân hay, đồng thời nhẫn tâm quyết định: làm quân vương trị vì người Kadmeian trong thành phố Thebes ngoạn mục, song Oedipus sẽ sống trong ân hận vì lương tâm cắn dứt, đay nghiến. Phần mình, ê chề dằn vặt, tuyệt vọng dâng cao, lấy thừng buộc lên xà ngang cung điện treo cổ tự tử, xuống âm phủ tới cổng gặp Diêm Vương hùng dũng đứng canh, Epikaste để Oedipus lại trần gian gánh chịu mọi đau khổ người mẹ phẫn nộ ra tay trừng phạt.”
“Tiếp đến là Chloris, hoa khôi trứ danh, gái út Amphion, công tử Iasos, quân vương quyền uy cai trị người Minyan thành phố Orchomeneus. Neleus lấy làm vợ vì nàng xinh đẹp, nộp của hồi môn khá bộn mới đem nổi về nhà. Nàng là hoàng hậu thành phố Pylos, sinh hạ với Neleus mấy con vẻ vang: Nestor, Chromios, Periklymenos chiến binh hào hùng, và Pero xinh đẹp khác thường, thanh niên trong vùng đều muốn kết tóc xe duyên. Nhưng Neleus tuyên bố ông không gả cho bất kể thanh niên nào, trừ người có khả năng đuổi bò trán rộng, sừng cong của Iphikles hống hách ra khỏi bờ cõi Phylake. Chỉ có một người, thầy đoán thiên phú, dám liều mạng. Nhưng do quyết định tàn ác của thần linh thù nghịch, đương sự bị mục phu thô lậu xích chặt nhốt tù. Ngày qua tháng lại, năm tới năm đi, bốn mùa xoay vần thay đổi, mùa xuân trở lại Iphikles oai phong mới thả cho ra, vì đã tiết lộ những gì thần linh quyết định. Như vậy là ý định Chúa tể thực thi đầy đủ.”
“Tiếp đến tiện nhân thấy Leda, phu nhân Tyndareos, sinh cho phu quân hai trai táo bạo: Castor mã phu và Polydeukes võ sĩ; đất lành phì nhiêu cưng nựng cả hai tiếp tục sống. Dẫu ở dưới đó cả hai vẫn được Chúa tể ban thưởng nhiều ân huệ, mỗi người sống một ngày, chết một ngày, cứ thế thay phiên lần lượt, cả hai đón nhận vinh dự ngang hàng thần linh. Sau Leda tiện nhân thấy Iphimedia, phu nhân Aloeus. Nàng kể nàng tư tình với Poseidon, nàng là mẹ cặp trai sinh đôi chết yểu: Otos oai phong, Ephialtes lẫm liệt; cả hai cao lớn, tuấn tú vô cùng đất lành phì nhiêu nuôi dưỡng, chỉ kém Orion lừng danh. Mới chín mùa bề ngang đã chín khuỷu, chiều cao đã chín sải. Cặp này lớn tiếng đe dọa sẽ giao chiến với thần linh trên núi Olympos, chiến trận sẽ ầm ầm, sôi sục. Cả hai nuôi tham vọng chất núi Ossa lên núi Olympos, trồng rừng Pelion lá rung rinh lên núi Ossa làm thang leo lên thiên cung. Công việc đáng lẽ hoàn tất nếu cả hai tới tuổi trưởng thành. Nhưng công tử Leto mái tóc diễm lệ có với Chúa tể dùng tên hạ sát trước khi cả hai trổ mã lớn khôn, râu bắt đầu mọc lún phún, má bắt đầu trổ lông tơ.”
“Tiện nhân thấy Phaidra, Prokris và Ariadne xinh đẹp, ái nữ Minos đầu óc nham hiểm, Theseus mang từ đảo Krete tới đồi Athens thiêng liêng. Nhưng khi sánh bước với nàng, chàng không thấy hương vị tình yêu. Trước khi hai người kết thúc hành trình, do Dionysos tố giác, Artemis bắn nàng chết trên đảo Dia bốn bề là biển. Tiện nhân cũng thấy Maira, Klymene và Eriphyle khả ố đổi mạng chồng lấy nén vàng. Dẫu thế tiện nhân không thể nói Hoàng thượng hay hết mọi chuyện, và không thể kể đầy đủ tên phu nhân cùng ái nữ người nổi tiếng lừng danh tiện nhân gặp mặt! Vì trước khi tiện nhân chấm dứt, đêm kỳ diệu trôi qua. Bây giờ là lúc lên giường chờ giấc, tiện nhân không biết nên ra thuyền lướt sóng với đồng đội hay ở lại cung điện cùng Hoàng thượng. Hành trình trở về tiện nhân sẽ thực hiện hoàn toàn do thần linh và Hoàng thượng quyết định!”
Odysseus ngừng nói. Nghe lời kể lôi cuốn khác thường mọi người ngồi im, không cử động trong đại sảnh âm u. Cuối cùng Arete cánh tay trắng ngần phá tan im lặng. Hoàng hậu cất lời: “Ô thần dân Phaiakian, chư khanh nghĩ gì về khách lạ? Vẻ mặt tuấn tú, vóc dáng đường bệ, tác phong đĩnh đạc! Ông là khách lạ của ta, song vinh dự thuộc về chư khanh. Bởi thế đừng để ông ra đi vội vã, và cũng đừng giới hạn lòng mình đối với những gì ông cần có. Vì thần linh đã ban cho chư khanh cơ ngơi khang trang, của cải phong phú!”
Trưởng thượng cao niên Echeneos trong số thủ lĩnh Phaiakian tiếp lời: “Quý hữu, nương nương vừa truyền lời chí lý, hơn thế lại ý nghĩa ngô bối chẳng mong gì hơn. Hãy làm như nương nương phán, mặc dù dĩ nhiên đấng chí tôn hiện diện ở đây sẽ đưa ý kiến quyết định tối hậu.” Alkinoos bèn lên tiếng: “Chừng nào quả nhân còn sống ở đời, còn cai quản đất nước, còn trị vì nhân dân ưa thích chèo thuyền đi biển, sự thể sẽ như lời Hoàng hậu phán truyền. Tuy nhiên dẫu muốn trở về quê hương khách lạ nên nán lại tới ngày mai để quả nhân có thì giờ tặng thêm phẩm vật. Hành trình trở về quê hương của khách lạ sẽ là mối quan tâm của mọi người, đặc biệt quả nhân, vì là vương chủ đất nước, dân tộc này.”
“Bẩm đại vương Alkinoos vô cùng khả kính, hào quang rực rỡ của quý dân,” Odysseus trăm mưu ngàn kế ôn tồn bày tỏ, “thưa, khi Hoàng thượng ngỏ ý giữ lại, dù một năm, lại lo cho mau chóng trở về, trao tay nhiều phẩm vật quý giá, tiện nhân nào dám khước từ? Trở về quê hương yêu dấu mà có nhiều của cải trong tay đối với tiện nhân là thắng lợi lớn lao. Tiện nhân sẽ chiếm được cảm tình dân chúng, họ sẽ kính nể, quý trọng khi thấy xuất hiện trên đất Ithaka.”
“Odysseus,” Alkinoos nhấn mạnh, “nhìn khuôn mặt ngô bối không hề nghĩ khách lạ là kẻ dối trá, tên lừa bịp, trần thế đen tối sinh ra nhung nhúc, thêu dệt ngôn từ lường gạt không ai có thể kiểm soát, đo lường. Trái lại, nói năng hùng hồn, nhận thức sâu sắc, tài nghệ thâm hậu, sung mãn như thi nhân tuyệt vời, khách lạ đã kể cho ngô bối nghe bất hạnh ghê rợn bản thân và đồng đội kinh qua. Nhưng thôi, bây giờ tiếp tục kể cho ngô bối hay, kể thành thực, không giấu giếm, những gì khách lạ thấy trong số đồng đội can trường đi với mình tới thành Troa, phơi thây bỏ xác ở đó. Đêm dài chưa hết còn khối thời gian; đi ngủ bây giờ quá sớm. Vậy kể cho quả nhân hay thêm chút nữa phiêu lưu tuyệt vời khách lạ trải qua. Quả nhân có thể ngồi đây tới sáng nếu khách lạ cũng chịu ở lại đại sảnh kể tiếp gian truân, bất hạnh vây bủa đời mình.”
Odysseus đa mưu túc trí tiếp lời: “Bẩm đại vương Alkinoos vô cùng khả kính, hào quang chói lọi của quý dân, kể chuyện cần thời gian, đi ngủ thưa cũng cần thời gian. Tuy nhiên, nếu quả thực Hoàng thượng muốn nghe nữa, tiện nhân nào dám thoái thác. Than ôi! Kể chuyện bi thảm hơn chuyện vừa kể. Tiện nhân sẽ kể hầu Hoàng thượng số phận buồn thảm đồng đội gục chết không phải khi cướp phá thành Troa trong hỗn chiến dữ dằn, mà khi trở về quê hương vì người đàn bà lòng dạ đen tối!”
“Persephone oai nghiêm vừa bảo vong linh phụ nữ đi nơi khác, họ tản mát khắp ngả, vong linh Agamemnon công tử Atreus xuất hiện. Đương sự bước tới buồn thảm thiết. Xung quanh là linh hồn đồng đội đã gặp số phận bi thương nhắm mắt lìa đời cùng đương sự trong biệt điện Aigisthos. Uống máu đen đậm xong nhận ra tiện nhân, đương sự hú hét, bật khóc nức nở, đưa hai tay phía trước hăm hở với nắm. Nhưng đương sự không thể, vì khác trước kia, sức lực cũng như nhiệt khí đã vĩnh viễn rời bỏ xác thân, nên tứ chi ủ rũ, mềm yếu. Nhìn mà thương hại, tiện nhân ứa nước mắt, thốt lời như có cánh bay xa: ‘Công tử Atreus vẻ vang, ô nguyên soái, Agamemnon, định mệnh khắt khe nào khuất phục khiến nằm xuống thảm thương? Phải chăng Poseidon nổi bão hãi hùng, dâng sóng ngút trời phá tan đoàn thuyền? Phải chăng bộ lạc thù nghịch trên đất liền chặn đánh khi nguyên soái ùa vào cướp cừu, lùa bò mang đi? Hay nguyên soái tấn công, chiếm đoạt thành phố, bắt giữ đàn bà con gái?’ Đương sự đáp tức thì: ‘Ô dòng dõi Chúa tể, công tử Laertes, Odysseus đa mưu túc trí! Poseidon không đánh chìm đoàn thuyền bằng cuồng phong hãi hùng, phong ba khủng khiếp, và bản nhân cũng không rơi vào tay bộ lạc thù nghịch trên đất liền. Kẻ giết bản nhân là Aigisthos, âm mưu với hiền nội khả ố của bản nhân, y ra tay hạ sát. Mời bản nhân tới cung điện, thết tiệc linh đình, ngồi vào bàn, y giết bản nhân như người ta giết con bò bên máng cỏ. Bản nhân chấm dứt cuộc đời thê thảm! Quanh bản nhân đồng đội cũng lần lượt gục chết thảm thê, như bầy heo răng trắng thọc tiết làm thịt trong tư thất nhà quyền quý, cao sang, tổ chức tiệc đám cưới, tiệc chung vui hay tiệc ăn mừng. Odysseus, từng chứng kiến biết bao thanh niên gục chết khi giao chiến một mình, lúc hỗn chiến cùng đồng đội trên trận địa, song chiến hữu sẽ không thấy cảnh nào rùng rợn, khiếp đảm như thế nếu nhìn tận mắt ngô bối nằm sóng soài bên cúp vang, gần bàn la liệt món ăn trong đại sảnh mặt sàn thênh thang chan hòa máu đỏ! Dẫu thế cảnh thương tâm hơn hết là bản nhân nghe tiếng Kassandra ái nữ Priam hú hét rùng rợn, Klytaimestra nham hiểm từ phía sau đâm mạnh lúc nàng nhích lại gục chết trên xác bản nhân. Cố giơ hai tay bao che, nhưng hai tay rơi xuống, vì lưỡi kiếm xuyên suốt, bản nhân trút hơi thở cuối cùng. Người đàn bà lòng lang dạ thú quay nhìn nơi khác, không mảy may động lòng, đưa tay vuốt mắt hay khép miệng, lúc bản nhân lên đường xuống âm phủ gặp Diêm Vương. Trên đời không có cảnh nào đê tiện, bỉ ổi cho bằng cảnh đàn bà âm mưu, thực hiện việc làm ô nhục hạ sát phu quân kết hôn từ thuở đầu xanh tuổi trẻ. Bản nhân cứ đinh ninh về đến nhà thế nào gia nhân, con cái cũng vui vẻ ùa ra nghênh đón. Nào ngờ do tư tưởng đen tối, do hành động đốn mạt, người đàn bà đó đã khoác lên mình tấm biển ô nhục không những cho bản thân mà cho toàn thể nữ giới, cả phụ nữ sắp chào đời lẫn phụ nữ đoan trang, tiết hạnh.’ Chợt nghe tiện nhân thốt kêu: ‘Ôi chao! mang lòng tị hiềm quá độ với dòng máu nhà Atreus, Chúa tể nhìn xa trông rộng sử dụng mưu kế đàn bà ám hại! Vì Helen biết bao đồng đội ngô bối vùi thây nơi chiến địa! Trong lúc nguyên soái vắng nhà Klytaimestra gài bẫy thanh toán!’ Agamemnon tiếp lời: ‘Đúng thế chiến hữu! Bởi vậy đừng bao giờ dễ tính, ngay cả với nội tướng, và cũng đừng bao giờ nói cho nội tướng hay mình nghĩ gì. Dự định nếu nói chỉ nói chút ít, phần còn lại giữ kín trong lòng. Nhưng Odysseus ơi, nếu có người giết chiến hữu, người đó không phải nội tướng. Ái nữ lão nhân Ikarios quá ư chung thủy trong tư tưởng cũng như trong cảm xúc. Penelope đoan chính, tiết liệt! Nàng còn trẻ lúc ngô bối chia tay lên đường chinh chiến. Nàng ôm trên ngực con mới chào đời. Bản nhân nghĩ bây giờ chắc hẳn nó đã góp mặt trong hội đồng với mọi người. Cầu mong nó sung sướng ở đời! Trở về quê hương thân phụ sẽ nhìn thấy, và theo lẽ tự nhiên nó sẽ ôm chằm thân phụ. Nội tướng của bản nhân trái lại không để bản nhân nhìn mặt con trai; thị giết bản nhân trước khi bản nhân thấy nó. Bởi thế bản nhân có lời khuyên nhủ, nhớ nằm lòng. Khi tới quê hương xứ sở đừng dong buồm vào thẳng bến đậu. Trái lại, bí mật, lẳng lặng lại gần. Bởi đừng bao giờ tin tưởng đàn bà. Nhưng thôi bây giờ cho bản nhân hay và trả lời đầy đủ, không giấu giếm. Chiến hữu có nghe con trai bản nhân còn sống ở Orchomenos, hoặc Pylos cát bạt ngàn, hay có lẽ với Menelaos trong Sparta bao la không? Bản nhân biết Orestes hiếu thảo chưa chết, chưa xuống dưới này, vẫn ở trên cõi thế.’ Tiện nhân đáp: ‘Ô, công tử Atreus, sao lại hỏi vậy? Bản nhân không rõ nó còn sống hay chết rồi. Nói vu vơ không nên không phải chút nào.’”
“Ngô bối cứ đứng mặt đối mặt trao đổi câu nói buồn thảm, nước mắt tuôn đậm gò má. Đúng lúc đó bất thình lình xuất hiện vong linh Achilleus, vong linh Patroklos, vong linh Antilochos hào hùng, vong linh Aias vóc dáng phong nhã, khuôn mặt tuấn tú vượt xa mọi người trong hàng quân Danaan, chỉ kém công tử Peleus tuyệt vời. Vong linh Achilleus, bước chân thoăn thoắt, nhận ra tiện nhân. Rên rỉ ảo não đương sự cất tiếng lời như có cánh bay xa: ‘Ô dòng dõi Chúa tể, công tử Laertes, Odysseus trăm mưu ngàn chước! Còn dự tính phiêu lưu ghê gớm gì nữa hở thế nhân táo bạo? Sao dám dẫn xác tới đây, vương quốc Diêm Vương, nơi người quá cố sống nhạt nhẽo như bóng mờ vô hình?’ Tiện nhân liền đáp: ‘Achilleus, công tử Peleus, ô tướng quân dũng cảm, tài ba bậc nhất hàng quân Achaian, ta xuống hỏi ý kiến Teiresias hy vọng qua lời thầy đoán tìm ra phương cách trở về Ithaka sỏi đá khô cằn. Ta vẫn chưa tới gần Achaia và cũng chửa đặt chân lên quê hương; bất hạnh theo đuổi, bám sát không rời! Nhưng Achilleus, ngươi là kẻ đã và sẽ may mắn hơn biết bao thế nhân! Trước kia lúc còn sống trên trần thế, tất cả ngô bối, chiến binh Argive đề cao như thể ngươi là thần linh; bây giờ ở dưới âm phủ ngươi nắm quyền lớn lao cai quản hàng quá cố; bởi thế đừng buồn, đừng tiếc vì ngươi chết, Achilleus ơi!’ Đương sự đáp tức tốc: ‘Ô, Odysseus khả ái, đừng tìm cách an ủi mà tán dương cái chết, ta thà làm lụng như nông nô cày sâu cuốc bẫm cho nông dân nghèo khó không thước đất cắm dùi hơn làm vua trị vì người chết, chẳng là gì mà chỉ là hình bóng héo tàn, vật vờ. Nhưng thôi, bây giờ nói ta hay đôi điều về con ta. Nó có theo ta dấn thân vào cuộc chiến dự phần chỉ huy hay không? Và cũng cho ta biết đôi điều ngươi nghe về Peleus kiệt xuất. Người Myrmidon vẫn kính trọng ông, hay người ở Hellas, Phthia coi thường vì ông lụ khụ, chân yếu tay mềm? Ôi! Ước chi ta còn ở dưới ánh sáng mặt trời, như thuở trên đất Troad bao la, để bao che ông như đã bao che hàng quân Argive, hạ sát lực lượng tinh nhuệ quân thù dàn trải trên cánh đồng! Và ước gì nếu có thể trở về dù chỉ một lúc ngôi nhà thân phụ, ta sẽ sử dụng sức mạnh, cánh tay vô địch khiến đứa nào cố tình ăn hiếp, cố tình tước đoạt địa vị vẻ vang của ông khiếp đảm, thất kinh!’ Tiện nhân tiếp lời: ‘Không! Ta không hay tin gì về Peleus siêu quần. Song về quý tử Neoptolemos ta có thể kể đầy đủ sự thật như ngươi yêu cầu, vì ta là người mang nó từ Skyros lên thuyền lướt sóng gia nhập lực lượng Achaian xà-cạp gọn gàng. Tới trước thành Troa, trong khi ngô bối bàn luận kế hoạch, nó là người đầu tiên phát biểu ý kiến và luôn luôn phát biểu chính xác. Khi tranh luận ta nghĩ chỉ có Nestor khả ái và ta hơn nó. Khi quân Achaian giao chiến dưới chân tường thành Troa, thương đồng trong tay, nó không bao giờ chịu ở hàng cuối với hạng nhút nhát. Nó luôn luôn phóng lên hàng đầu, về tinh thần chiến đấu không nhường ai hết. Nó hạ sát nhiều kẻ thù trong đụng độ khủng khiếp. Ta không thể nói ngươi hay hoặc kể tên số kẻ thù nó cho về chín suối trên chiến trường để bảo vệ quân Argive; nhưng ta nhớ rất rõ thằng Eurypylos hung hăng công tử Telephos gục chết trên mũi kiếm, bao nhiêu binh sĩ Keteian nó đâm chết quanh thằng này, tất cả chỉ vì quà biếu trao tay mụ đàn bà. Ta thấy nó đẹp trai lạ lùng, chỉ dưới Memnon tuyệt vời.’”
“Lúc chỉ huy quân Argive ngồi trong bụng ngựa gỗ Epeios gia công tạo tác, nhiệm vụ của ta là mở hoặc đóng nắp cửa chắc nịch, tất cả lau nước mắt, run bần bật! Ta không hề thấy con ngươi tuấn tú như thế tái mặt hay lau lệ trên gò má. Trái lại, nó nhiều lần xin ta nhảy khỏi ngựa gỗ, tay nắm đốc kiếm, tay cầm thương mũi đồng nặng chình chịch, hăm he trút đổ tai họa lên đầu quân Troian. Khi ngô bối tấn công, thành Troa sụp đổ, phân chia chiến phẩm cùng phần thưởng danh dự, nó tiếp nhận rồi lên thuyền bình an vô sự, không thương tích do thương bay hay mũi kiếm cận chiến. Bị thương như thế là thông thường ngoài mặt trận khi thần linh chiến tranh điên cuồng tấn công tất cả, không trừ một ai.”
“Tiện nhân dứt lời, vong linh Achilleus cặp chân thoăn thoắt hiên ngang sải gót bước đi, băng qua cánh đồng lan nhật quang, vui vì tin tiện nhân vừa kể quý tử tỏ ra xuất sắc, anh hùng! Bây giờ vong linh người quá cố còn lại mặt mày ủ rũ tiến tới đứng gần, bu quanh, vong linh nào cũng nói chuyện với tiện nhân cùng lúc kể buồn riêng gặm nhấm cõi lòng. Vong linh duy nhất đứng tách biệt cách xa là vong linh Aias công tử Telamon. Đương sự vẫn hậm hực, cay cú vì tiện nhân đạt thắng lợi trong quyết định tổ chức gần thuyền khi hàng quân tranh luận về giáp y của Achilleus, thân mẫu vương giả trao tặng làm giải thưởng. Con cái người Troian và Pallas Athena làm trọng tài quyết định. Ôi! Ước gì tiện nhân đừng thắng giải! Bởi giáp y đã đưa Aias mái đầu hiên ngang vào lòng đất xuống dưới mồ, Aias anh hùng, vóc dáng cùng dũng khí vượt xa đồng đội Danaan trừ công tử Peleus khôi ngô, tuấn tú! Tiện nhân cất tiếng gọi, tìm lời nhẹ nhàng giải hòa: ‘Ê, Aias, lắng nghe, công tử Telamon khả kính! Đến chết ngươi vẫn chưa quên căm giận với ta vì giáp y bất hạnh hay sao! Thần linh đã biến của đó thành nguyên nhân đau khổ đối với hàng quân Argive. Khi ngươi gục chết ngô bối không còn lá chắn khổng lồ, tháp canh cao ngất nữa! Ngô bối không ngừng nhỏ lệ thương tiếc lúc ngươi vĩnh biệt mọi người, chân tình và thành thật như tiếc thương Achilleus, công tử Peleus. Không ai đáng trách, đáng trách chăng là Chúa tể, ghét cay ghét đắng hàng quân Danaan, đã quyết định số phận đưa ngươi vào cõi thiên thu. Nhưng thôi, lại đây nghe ta nói đôi điều. Ô, đáp lời ta nói! Bớt tức giận, nén tự hào, chỉ huy quý mến, thân thương!’”
“Tiện nhân nói thế. Không đáp một lời, đương sự bỏ đi, xuống cõi âm cùng vong linh khác. Tới đó mặc dù còn tức giận, song dường như đương sự vẫn muốn trò chuyện với tiện nhân, và vẫn muốn nghe tiện nhân chuyện trò; nhưng lòng riêng tiện nhân lại muốn gặp vong linh người khác đã qua đời. Tiện nhân thấy quân vương Minos ngồi đó, quý tử vẻ vang của Chúa tể, tay cầm quyền trượng bằng vàng, cất lời phân xử, người quá cố ngồi, đứng xung quanh trong tư thất Diêm Vương cổng vào lớn rộng yêu cầu giải quyết sự việc. Tiếp theo tiện nhân nhận ra Orion khổng lồ kết thúc cuộc săn dồn đuổi thú rừng trên cánh đồng lan nhật quang, sau khi giết chết trên dãy đồi hiu quạnh, tay dũng mãnh nắm chặt cây chùy bằng đồng không bao giờ sứt mẻ.”
“Tiện nhân thấy Tityos công tử nữ thần Trái Đất vô cùng vẻ vang nằm trên mặt đất, thân hình phủ kín chín ác-păng. Cặp kền kền to lớn đứng cạnh, mỗi con một bên, rúc mỏ vào thi thể moi ruột rỉa gan; hai tay đờ đẫn không thể xua đuổi chúng đi. Sở dĩ vậy ấy là vì đương sự xúc phạm thô bạo Leto, người tình nổi tiếng của Chúa tể, lúc nàng băng qua Panopeus vườn cỏ rộng lớn, ngoạn mục tới Pytho. Tiện nhân cũng thấy Tantalos gánh chịu nhục hình khủng khiếp. Lão đứng dưới ao, nước lên tới cằm, khát muốn uống, cố hết sức, cố liên tục, song không bao giờ động tới nước. Hăm hở định uống hễ lão cúi xuống nước biến tức thì. Ao khô cạn, dưới chân chỉ còn đất đen, sức mạnh huyền bí hút hết. Cây tỏa cành lá rậm rạp che kín mặt ao, quả lủng lẳng trên đầu, lê, lựu, táo chín mọng, bóng nhậy, vả ngọt lịm, ô-liu xum xuê. Thế mà cứ khi nào lão giơ tay ngắt, gió lại thổi đưa quả lên tận tầng mây âm u. Tiếp theo tiện nhân chứng kiến Sisyphos bị hành hạ cực hình, đương sự gồng mình đưa hai tay nâng tảng đá khổng lồ. Lên gân lên cốt, tay đưa cao, chân ưỡn mạnh, đương sự đẩy tảng đá lên mỏm núi. Nhưng cứ lần nào đương sự sắp đưa tới nơi, sức nặng khủng khiếp bất thình lình dội ngược, tảng đá tàn nhẫn lăn xuống đất. Đương sự lại phải gồng mình hì hục ôm chặt, nâng lên, đẩy mạnh, mồ hôi nhễ nhại, chân tay ướt đẫm, bụi đường bốc cao bu quanh mái đầu.”
“Sau Sisyphos tiện nhân nhận ra Herakles, không phải cường tráng, mà chỉ là bóng ma. Đương sự vui hưởng tiệc tùng cùng thần linh bất tử, kết hôn với Hebe gót chân mảnh mai, ái nữ Chúa tể và Hera đôi dép bằng vàng. Quanh đương sự có tiếng vù vù như chim rừng vỗ cánh bay đi, tiếng ào ào người chết chạy tản mát mọi phía vì hoảng sợ. Đương sự bước tới như đêm tối ảm đạm, tay cầm cung lấy khỏi bao, tên lắp vào ổ, dây gài đúng nấc, trố mắt nhìn quanh, dáng vẻ hung hãn như sắp bắn đến nơi. Khủng khiếp là dải đeo kiếm bắt tréo qua ngực và thắt lưng bằng vàng trên mặt thêu hình thù kỳ diệu miêu tả beo, heo rừng, sư tử mắt long lanh, giao tranh, chiến trận, đổ máu, tàn sát. Cầu mong nghệ sĩ sáng tạo dải đeo sẽ không bao giờ đem tài sáng tạo tác phẩm tương tự! Vừa nhìn Herakles nhận ra tiện nhân tức khắc. Dáng vẻ sầu thảm đương sự thốt lời như có cánh bay xa: ‘Ô dòng dõi Chúa tể, công tử Laertes, Odysseus trăm khéo ngàn khôn! Thân hữu đáng thương, ngươi cũng gánh chịu số phận buồn thảm như ta khi sống trên đó dưới ánh sáng mặt trời ư! Là con Chúa tể, cháu Kronos, ta chịu đựng đau khổ triền miên. Ta phải hầu hạ thế nhân kém ta một trời một vực, bắt ta làm việc cực nhọc chưa từng thấy ở đâu. Y sai ta xuống đây kiếm con chó của Diêm Vương, vì nghĩ không việc nào khó bằng việc đó. Thế mà tìm thấy ta mang khỏi tư thất Diêm Vương nhờ có Hermes và Athena mắt xanh lam lục đưa lối chỉ đường.’”
“Không nói nữa đương sự quay vào tư thất Diêm Vương. Tiện nhân vẫn nấn ná đứng đó hy vọng gặp người quá cố tiếng tăm qua đời từ lâu. Tiện nhân sẽ gặp người ngày xưa tiện nhân rất muốn: Theseus và Peirithoos, công tử lừng danh của thần linh. Nhưng trước khi họ xuất hiện, vong linh lớp lớp bu quanh, số lượng kể có hàng ngàn, hàng vạn cất tiếng gào rùng rợn. Tiện nhân thất kinh, mặt mày tái mét. Tiện nhân nghĩ phải chăng Persephone phái quái vật từ tư thất Diêm Vương đi lên, Gorgon khủng khiếp! Vội vàng trở lại thuyền, tiện nhân gọi đồng đội đi theo, bảo tháo cáp đằng đuôi lập tức. Họ lên boong cấp kỳ, ngồi vào chỗ cầm chèo. Lướt nhẹ trên sông Đại Dương sóng nổi rập rờn thuyền xa bờ, thoạt đầu do chèo gấp, tiếp theo nhờ gió đẩy đưa.”
Iliad Và Odyssey Iliad Và Odyssey - Homer Iliad Và Odyssey