ột buổi tối, Meri ngồi trước gương, Giogiơ hậu đậu xỏ chiếc sơ mi.

- Anh tự hỏi, không hiểu sao ông Hunđơ lại yêu cầu anh tiếp tục đi làm đêm nay. Ông ấy bảo sẽ cho anh nghỉ bù vào đêm thứ sáu. Có công việc quan trọng gì đó, ông ấy bảo thế. Dạo này, cùng một lúc ông ấy có nhiều việc phải làm.

Meri không quay đầu lại, mà đưa mắt liếc nhìn Giogiơ trong gương. Với động tác mơn trớn, Meri thoa kem lên mặt.

- Gần đây, tính khí ông ta dịu đi rất nhiều – Giogiơ tiếp – Dường như không quát tháo Rubi quá nhiều nữa. Cái xác ướp già nua đó đáng thương thật, bà ta luôn luôn lẻn vào quầy uống trộm nửa chai một.

- Anh cứ mãi luôn miệng nói về gia đình Hunđơ mới được hay sao, anh Giogiơ? – Meri nói.

- Chúng ta đã tuân theo nếp sống mòn như vậy đây; chúng ta không có bạn bè, những người duy nhất anh nói đến là gia đình Hunđơ, lại vẫn gia đình Hunđơ.

- Nghĩ cho cùng là vì họ đưa lại miếng ăn hàng ngày cho chúng ta, cô em thân mến ạ.

Giogiơ nhúng chiếc bàn chải vào trong nước, vuốt tóc cho mượt

- Giogiơ, anh thân yêu, tóc anh đêm nay có màu vàng hoàn toàn.

- Những củ cà rốt đỏ hoe, Meri ơi, những củ cà rốt đỏ hoe mà. Quanh đây không có những con lừa, quả là may đấy.

Giogiơ bước đến gần để hôn tạm biệt vợ. Meri không quay lại, mà kéo đầu Giogiơ xuống bên cạnh đầu mình để hai người cùng nhìn vào tấm gương.

Bên cạnh cái nhan sắc màu nâu sẫm của Meri, Giogiơ có vẻ như một bức biếm họa màu đỏ khó chịu, vẽ một người đàn ông, anh quay mặt đi, cười bối rối.

- Anh Giogiơ ơi, - Meri hỏi, vẻ mặt đăm chiêu, - Anh xem liệu chúng ta có bao giờ đi Anh được không?

Giogiơ đứng dậy, hai tay Meri tuột khỏi người chồng.

- Không có cơ hội nào cả. Không có hy vọng mảy may nào cả. Họ hàng thân thích của anh không muốn nhìn thấy anh bằng bất cứ giá nào. Họ trả cho anh mỗi tháng mười lăm bảng Anh để anh ở đây xa cách họ, chẳng phải như thế là gì?

- Nhưng còn con cái anh? Họ sẽ nhận chúng hẳn chứ? Tận nước Anh, làm gì có thiên kiến chúng tộc.

- Thiên kiến có ở khắp nơi.

- Nhưng không nhằm chống lại người da màu, trừ ở đây thôi.

- Trời ơi, trời đất ơi, chúng ta lại trở lại chuyện đó.

- Em không bao giờ có thể chịu được khi nghĩ tới bất kỳ đứa con nào của em phải đi học ở trường da màu của Hội truyền giáo.

- Em đang nói gì thế? Entơni chẳng phải đang đi học ở một trường da trắng à?

Mặt Meri rực lên, hầu như đang trong cơn sốt, chị đưa nhanh mắt từ bên này sang bên khác tránh ánh mắt Giogiơ.

- Anh Giogiơ, anh có nhận thấy chúng ta chịu ơn ông Hunđơ nhiều biết chừng nào không? Ông ấy đã đấu tranh để cho Entơni vào học.

- Vừa mới rồi em vẫn nói là không muốn chuyện trò về gia đình nhà Hunđơ đấy thôi.

- Chúng ta phải biết ơn ông Hunđơ, anh thân yêu ạ. Chúng ta bao giờ cũng phải giữ được tình bạn của ông ấy, bởi vì, bởi vì… em lại sắp có con!

Giogiơ đứng lặng người. Anh nhận thấy nếu thốt thêm bất kỳ lời nào thì cũng chỉ thấy nước mắt đáp lại mà thôi.

- Anh không bằng lòng với em à? – Meri hỏi, giọng thiết tha.

Chậm rãi, Giogiơ gật đầu. Rồi anh ôm lấy vợ khi chị khóc.

Meri lắng nghe tiếng bước chân của chồng xa dần. Lúc đầu, sau khi không nghe thấy nữa, chị vẫn nhìn lơ đãng, mắt đăm đăm hướng về phía trước. Chị không định báo tin đó vào tối nay, giờ đây chị cảm thấy xiết bao ân hận. Chị muốn đợi một thời gian nữa, cho đến khi lương tâm chị bớt day dứt. Bởi vì, chị biết vì sao Hunđơ lại yêu cầu Giogiơ làm việc đêm nay…

Chính vì Entơni, chị nhủ thầm giận dữ, chị đã để cho mọi chuyện diễn ra đến thế này. Cũng còn cả vì đứa con nằm trong bụng, con của Giogiơ nữa. Từ khi biết mình có mang, chị héo hon, tiều tụy, chỉ sợ đứa thứ hai này có thể sẽ không được trắng trẻo. Trong nỗi niềm tuyệt vọng, chị muốn bám lấy bất kỳ cái gì. Rồi Hunđơ đã cưỡng đoạt chị. Trông vào sự giàu có và thế lực của Hunđơ và sự thèm khát ngày một tăng của y, chị nghĩ rằng mình đã có được một tấm mộc để chống chọi với tương lai. Chị có thật sự trách cứ bản thân mình không? Đó là sự hy sinh vì tình mẫu tử, tình cảm dịu hiền nhất trong hết thảy.

Chị lau khô mắt và lại soi gương. Bằng động tác duyên dáng chậm rãi, chị bắt đầu chải những nạm tóc dài đen, óng ả và mượt mà của mình. Và rồi, chị xấu hổ, chị cảm thấy đầu vú ngưa ngứa.

Chị tắt đèn điện, thắp ngọn đèn dầu có ánh sáng ấm dịu, chống chọi với bóng tối.

Khi nghe thấy Hunđơ lẻn vào qua cửa sau, chị vẫn tiếp tục chải đầu, nhưng một nụ cười chào đón đã hiện ra trên mắt và môi.

Hunđơ lần mò đến sau Meri. Trong tấm gương, giờ đây bên cạnh khuôn mặt của Meri không phải hình ảnh nhạt nhẽo của Giogiơ, mà là vóc dáng của một người đàn ông lực lưỡng.

- Tiểu thư Tây Ban Nha của anh, - Hunđơ thì thầm.

- Chào Ôttô, - Meri dịu dàng nói.

Hunđơ chậm rãi xoắn mái tóc huyền của Meri vào nắm tay to chắc của y và kéo Meri về phía mình. Y hôn Meri theo cách của riêng y, mà trước khi trao thân cho y, chị chưa hề biết.

Một tiếng gọi ngái ngủ từ buồng Entơni vọng ra.

- Mẹ ơi, con uống nước!

Meri lạnh điếng người.

- Lạy Chúa hãy tha thứ cho con, - Meri nhủ thầm khi luồn vào trong chiếc áo ngủ và nhón chân vào buồng Entơni.

Khi chị trở lại giường, Hunđơ đang ngáy ngon lành. Chị đứng phía trên người y với cảm giác ghê tởm đột ngột và nhìn đăm đăm xuống mái tóc cắt ngắn, cái đầu vuông vức, nốt mụn cóc to ở cằm Hunđơ, cái khổ người lực lưỡng của y. Đồng thời, chị cảm thấy kinh tởm bản thân mình. Không phải chỉ vì chị đã cho phép y làm tất cả cái chuyện bẩn thỉu này, bởi lẽ động cơ buộc chị phục tùng y là sự hy sinh, và chị không trách mình điều đó. Điều làm chị giờ đây khinh bỉ thái độ của mình là chị nhận thấy rằng trong khi những mối liên hệ với Hunđơ, niềm thèm khát của bản thân chị đã tăng lên. Dần dần y đã làm tê liệt những nỗi ngại ngùng, những sự kiềm chế của chị và thức tỉnh những sức mạnh cơ bản tiềm tàng trong con người chị. Chị yêu Giogiơ tha thiết, nhưng sự ân cần của Giogiơ là một phần trong cuộc đời mòn mỏi, chán ngắt, vỡ mộng của chị, thiếu hẳn vẻ lãng mạn và trí tưởng tượng. Mặt khác, Hunđơ, cường tráng và tàn nhẫn, mang lại cho chị nỗi sợ hãi, niềm kinh hoàng, sự thần phục và lòng say đắm. Giống như một người nô lệ chèo thuyền bị cột vào cọc chèo, chị thoạt tiên mặc nhận, và rồi niềm nở hoan nghênh những xiềng xích mà y cột vào đời sống tình dục của chị.

Nhưng Meri không nhận thức được theo cách ấy. Lo âu và hoang mang bối rối, chị không có khả năng tự phân tích. Lúc này đây, khi đứng phía trên người đàn ông, kẻ có thể khiến cho số phận chị một là thành công hai là thất bại, chị đưa hai tay lên ôm lấy đầu. Chị cảm thấy cuộc sống thật vượt quá sức chịu đứng của chị. Có đáng tiếp tục không? Con người cục súc này đã thỏa mãn dục vọng trên thân thể chị, đã lợi dụng nỗi bất hạnh của chị, tại sao y lại được phép xâm lấn sự thiêng liêng, bất khả xâm phạm thuộc gia đình của Giogiơ, Giogiơ của chị, người đàn ông duy nhất trong đời chị, cho đến khi chuyện đó xảy ra?

- Ôttô, - chị gọi cộc lốc khi cúi xuống, lay y, - Dậy đi, dậy đi! Ông phải đi ngay. Sắp đến giờ đóng cửa tiệm rồi!

Trong cảnh yên lặng sau khi Hunđơ ra về, nỗi niềm ăn năn hối hận làm Meri nhớ tới những năm sống với Giogiơ, tới lần đầu tiên anh đến Xtomhốc sau khi giải ngũ để thử vận may ở các mỏ kim cương. Chị nhớ lại ngày họ đưa anh ốm nặng từ dòng sông về khách sạn, do hậu quả của bệnh lỵ anh mắc phải trong chiến dịch Tây Nam Phi, và trầm trọng thêm do anh nghiện rượu; cuộc mỗ xẻ cắt bỏ chỗ áp xe ở gan, những tháng đằng đẵng chị nuôi nấng chăm sóc cho anh phục hồi lại. Giogiơ rất biết ơn chị, nhưng về phần mình, chị coi đó chỉ là bổn phận; xét đến cùng, chị không phải làm quản gia ở khách sạn ư? Và rồi đề nghị của Hunđơ về một chân bán hàng ở quầy rượu…

Nhớ lại những năm trước đó nữa, chị đến Xtomhốc, dạy học ở một trường nhỏ bé của nhà thờ, ngay tại ngoài hải cảng Elidabet, việc học hành của chị tại trường sư phạm và trước đó nữa là những năm học trung học, thường phải ngồi xuống sàn nhà vì lớp học quá đông, và viết lên cuốn vở tì lên đầu gối.

Nếp nhà tranh nhỏ bé chị sống hồi thơ ấu có cây hồng leo và các cây dây leo và các cây dương xỉ trồng trong chậu. Lúc này chị có thể nhìn thấy rất rõ ràng mẹ chị tay đang cầm bình tưới. Và những này chủ nhật, chị và hai em trai thường ngồi với mẹ trong ngôi nhà thờ nhỏ bé của người da màu, cả mấy mẹ con mặc quần áo đẹp nhất, tự hào lắng nghe đức cha giảng bài thuyết giáo mỗi tuần…

Chị ước gì có thể triền miên thêm nữa trong quãng đời đó, được sống một lần nữa, làm một cô bé không tội lỗi, nhưng chiếc đồng hồ báo thức cũ kỹ ở cạnh giường đột nhiên réo to hơn, kéo chị trở về với gian buồng này, với đứa con của chị, với đứa bé còn đang nằm trong bụng và với việc chị đang lừa dối Giogiơ. Và trong ánh tờ mờ của ngọn đèn dầu nhỏ bé, chị có thể nhìn thấy không phải quá khứ, không phải tương lai mà là hiện tại khủng khiếp, đáng sợ, có nhịp đập trái tim của nó, từ chiếc đồng hồ vang ra ầm ĩ, giờ đây tràn ngập đêm tối.