ời cảm ơn

Viết một cuốn sách, như một người bạn đã có lần nhắc nhở tôi, không phải là một hoạt động theo nhóm. Tuy nhiên, tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới những người dã giúp tôi hoàn thành dự án này.

Trước hết tôi muốn cảm ơn những người, bạn của tôi ở Đông Quản, những người dã dạy tôi rất nhiều điều về thành phố này, nơi mà tất cả chúng ta đều là người ngoài. Lỗ Thanh Mẫn và Ngô Xuân Minh đã vô cùng rộng lượng khi mở lòng mình với tôi, cho tôi sự tin tưởng, kiên nhẫn, thời gian, và tình bạn bền lâu. Trương Thiến Thiến và Giả Kế Mai đã cho tôi thấy cuộc sống ở dây chuyền lắp ráp, trong khi Giang Hải Yến và Trần Anh chia sẻ sự đấu tranh của họ để vượt qua được điều đó. Lưu Nghi Hà đã mở rộng tầm mắt cho tôi về cách học tiếng Anh ở một thành phố công xưởng.

Luke Lee và Allen Lee ở công ty Dụ Nguyên đã minh họa chuyện làm việc ở một nhà máy giày và cho tôi ra vào thoải mái ở khu liên hợp Đông Quản của công ty họ. Tôi cũng cảm ơn William Anderson và Kitty Potter ở công ty Adidas đối với việc mở đường cho những chuyến thăm đó. Ông Đặng Thuận Chương và các giáo viên khác ở trường Trí Đồng đã vui lòng cho tôi được dự thính các lớp học về Công sở của họ. Câu lạc bộ Kết bạn Đông Quản đã mở rộng cửa chào đón và kết nạp tôi làm thành viên. Ben Schwall đã tháp tùng tôi trong một chuyến du hành vào thế giới ngầm trong quán karaoke. Cô Lâm Tuyết chia sẻ nhiều hiểu biết về đời sống ở nhà máy và trở thành người bạn tốt đầu tiên của tôi ở Đông Quản. Đàm Thân ở Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc đã cho tôi lời khuyên vô giá về việc thám hiểm các thành phố nhà máy ở đồng bằng Châu Giang. Và cha mẹ Mẫn là những người chủ nhà tốt bụng khi tôi đến thăm làng quê của họ.

Viết cuốn sách này đã cho tôi cơ hội để hiểu thêm về những thành viên của gia tộc tôi ở rải rác nhiều nơi trên thế giới. Các cô bác Nellie Chao, Luke Chang, và Irene Chow sẵn lòng dành thời gian và chia sẻ các hồi ức với tôi, đặc biệt là bác Nellie đã chia sẻ bài thơ của bác. Người vợ góa của bác Trương Lập Giao là bác Chu Thư Lan, và các con của họ, Trương Tống, Trương Kỳ, Trương Ân Kiều đã chào đón tôi đến nhà như một người em gái nhỏ và chia sẻ với tôi thư từ và những hồi ức cùng với những món ăn Đông Bắc ngon lành. Ông Trương Hồng đã dành những khoảnh khắc tốt nhất trong ba ngày để kể cho tôi tất cả những gì ông biết về lịch sử gia tộc chúng tôi. Ở Bắc Kinh, bà trẻ Trương Liên nấu nướng ở nhà cho tôi ăn, cho tôi các bài báo đã được cắt ra, và ký ức của bà về việc lớn lên ở Lục Đài. Bác Triệu Hồng Chí đã đưa tôi đến ngôi nhà cũ của gia tộc ở số 6 và nhớ rất nhiều chi tiết mà những người khác đã quên. Ở Lục Đài, anh Trương Đồng Hiến là một hướng dẫn viên am hiểu - một trong nhiều nhà lịch sử cá nhân mà tôi có cơ hội được gặp gỡ.

Tôi thật may mắn vì đã được làm việc với các đồng nghiệp tài năng và tận tụy trong những năm làm việc ở tờ Wall Street Journal (Nhật báo Phố Wall). Marcus Brauchli đã dạy tôi viết báo, tôi cảm kích tình bạn và sự giúp đỡ của anh kể từ khi chúng tôi gặp nhau trong một rạp chiếu phim ở Prague. Ian Johnson luôn hết sức rộng rãi khi chia sẻ kiến thức và hiểu biết của mình, anh cũng rất tốt bụng khi đã duyệt lại bản thảo và cung cấp những bình luận có ích - và hóm hỉnh. Jonathan Kaufman là người bảo vệ nhiệt thành cho những bài báo đầu tiên của tôi về các công nhân di trú, và Mike Miller đã dành đất những bài báo đó theo cách mà mỗi nhà báo đều lấy làm cảm kích rằng mình xứng đáng nhận được.

Sophie Sun, Kersten Zhang, và Thôi Dung cung cấp cho tôi sự hỗ trợ nghiên cứu vô giá, tôi cảm ơn họ vì sự hóm hỉnh tuyệt vời và sự kiên nhẫn với những đòi hỏi bất tận của tôi. Urban Lehner, Reg Chua, và John Bussey đã hỗ trợ sự nghiệp của tôi ở tờ báo và cho phép tôi rời khỏi để bắt đầu viết cuốn sách này. Lily Song, Dou Changlu, và Yue Dingxian hỗ trợ tôi bằng nhiều cách trong suốt những năm qua. Tôi đã nhận được nhiều lợi ích từ tình bạn và những cuộc trò chuyện với các bạn phóng viên của tôi: Kathy Chen, Charles Hutzler, Karby Leggett, Peter Wonacott, Matt Forney, Matt Pottinger, Jason Dean, David Murphy, Joseph Kahn, Craig Smith và Rebecca Blumenstein.

Tôi xin cảm ơn Doug Hunt, với những nhận xét sâu sắc trong lần đọc bản thảo đầu đã giúp tôi giải quyết những vấn đề chủ chốt đối với cuốn sách này. Susan Jakes gợi ý vô số những điều để cải thiện và đã hướng cho tôi tới những tác phẩm tham khảo đầy hữu dụng sau khi đọc bản thảo - tôi cảm ơn cô về điều này và về tình bạn trong suốt những năm qua. Tôi cảm kích trước những lời bình luận của Michael Meyer, Terzah Becker, và Trương Hồng ở Đại học Colby, tất cả đã duyệt lại bản thảo với sự cẩn trọng vô cùng. Hà Hồng Linh và Quách Đạo Bình đã kiên nhẫn giải mã những cuốn nhật ký của ông nội tôi, và Travis Klingberg đưa ra lời khuyên vô giá về các thành phần thị giác của cuốn sách. Cảm ơn Jane Lee và Jen Lin-Liu về tình bạn và sự khích lệ kể từ ngày tôi quyết định viết cuốn sách này.

Tôi vô cùng cảm ơn Cindy Spiegel, biên tập viên của tôi ở Spiegel & Grau, vì những lần đọc bản thảo đầy thông cảm và sâu sắc - không nhà văn nào có thể mong đợi tốt hơn thế. Rất cảm ơn Chris Calhoun, đại diện của tôi, vì niềm tin tưởng từ đầu và sự hỗ trợ không ngừng nghỉ, và cảm ơn Marcy Posner về việc tiến hành các thủ tục liên quan đến bản quyền ở nước ngoài một cách lão luyện.

Lời cảm ơn chân thành nhất dành cho cha mẹ tôi, những người đã dạy tôi tiếng Trung, kể cho tôi nghe về Trung Quốc và để tôi tự do học nhiều điều. Cha tôi đã vô cùng kiên nhẫn lắng nghe nhiều câu hỏi, còn mẹ tôi có những sửa chữa vô cùng có ích sau khi đọc bản thảo. Công việc đã khiến tôi phải xa nhà cũng mang tôi lại gần với cha mẹ hơn. Tôi cảm ơn anh trai Justin, người luôn ủng hộ và hiểu tôi mặc dầu đã chọn một con đường vào đời khác biệt hoàn toàn.

Và với Peter Hessler - cảm ơn anh đã dành cho em những khả năng này, trong cuộc sống và trong việc viết văn. Mọi nhà văn đều cần một độc giả như anh.

Chú thích

1. Đông Quản (còn gọi là Đông Hoản): thành phố thuộc tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, nằm bên bờ sông Châu Giang, giữa Quảng Châu, Thâm Quyến, là một trong Quảng Đông tứ tiểu hổ thời kỳ đổi mới (Nam Hải, Thuận Đức, Đông Quản, Trung Sơn), cũng là một trong những khu gia công chế xuất lớn nhất thế giới.

2. Quảng Châu có biệt hiệu là "thành phố hoa" (Hoa Thành).

3. Hãng bán lẻ đồ gia dụng của Thụy Điển.

4. Tên ghép nhái của McDonald's và KFC, hai chuỗi cửa hàng bán thức ăn nhanh cùa Mỹ.

5. Nhái theo tên Hyatt, chuỗi khách sạn quốc tế lớn thuộc tập đoàn Global Hyatt Corporation.

6. 25 xu Mỹ tương đương 2 nhân dân tệ.

7. Tiếng Anh trong nguyên bản: Inferior Protection Bureau. Còn gọi là: Po Leung Kuk (Bảo lương cục), hoặc Society for the Protection of Women and Children; một tổ chức xã hội để ngăn ngừa việc bắt cóc

8. Nguyên văn: benign circle. Đối nghĩa với vicious circle (cái vòng luẩn quẩn).

9. Tiểu thuyết gia người Mỹ (1871-1945), tác giả của tiểu thuyết Jennie Gerhardt, Chị Carrie.

10. Nữ tiểu thuyết gia người Mỹ (1862-1937), tác giả của tiểu thuyết The Age of Innocence (thời thơ ngây) đoạt giải Pulitzer năm 1920

11. Tiểu thuyết gia người Mỹ (1843-1916), tác giả tiểu thuyết The Ambassador (Ngài đại sứ).

12. Một trong hai loại sản phẩm đặc trưng nhất của chuỗi cửa hàng McDonald's.

13. Một điệu múa Mỹ Latinh mà những người người tham gia nối đuôi nhau thành một hàng uốn khúc.

14. Nguyên văn: city block, nghĩa là một khoảng không gian bao quanh bởi bốn con phố cắt nhau.

15. Pre-law: chứng chỉ phải có khi học ở trường Luật

16. Trùm gangster nổi tiếng nước Mỹ đầu thế kỷ 20.

17. Lúc này Triều Tiên bị sáp nhập vào Nhật Bản.

18. Marshall Field (1834-1906), người sáng lập ra Marshall Field and Company, chuỗi cửa hàng bán lẻ có trụ sở chính tại Chicago, được đánh giá là một trong mười nhà tài phiệt giàu nhất mọi thời đại.

19. "Bản thổ" Trung Quốc bao gổm những vùng đất lịch sử lâu đời của Trung Quốc, đối lập với các vùng đất sáp nhập sau này của đế quốc Trung Hoa xưa và nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ngày nay. Các vùng lãnh thổ thưởng được coi là nằm ngoài "bản thổ" Trung Quốc bao gồm Tân Cương, Tây Tạng, Đông Bắc (Mãn Châu) và Nội Mông.

20. Chu Chí Nhu (1898-1986), tự Bách Phúc, người Lâm Hải, Thái Châu, Triết Giang. Thượng tướng cấp một của Không quân chính quyền Quốc dân Đảng.

21. Trương Ái Lôi là tên tiếng Hán của bà Nellie

22. "Thời đại Mới": phong trào phát triển mạnh vào thập kỷ 1970, hướng tới tâm linh, thần bí phương Đông.

23. Tập đoàn Hoa Vi (Huawei) này đã có trụ sở tại Việt Nam.

24. Class nghĩa là lớp học, tầng lớp, giai cấp; còn crass là thô bỉ, đần độn.

25. Một bộ phim hài lãng mạn năm 1953, do Audrey Hepburn và Gregory Peck thủ vai chính. Trong phim Audrey Hepburn đóng vai công chúa còn Gregory Peck là chàng phóng viên nghèo. Hai người đã có một ngày lãng mạn bên nhau khi chàng phóng viên đưa công chúa đến một thế giới mà nàng chưa từng biết đến.

26. Một thị trấn thuộc Đông Quản.

27. Đây là một câu sai chính tả.

28. Đây là bài thơ Về quê mà ngẫu hứng viết lên (Hối hương ngẫu thư) của Hạ Tri Chương đời Đường, qua bản dịch của Nguyễn Ngọc Hùng:

Trẻ đi, già trở lại nhà

Giọng quê không đổi, sương pha mái đáu.

Trẻ con nhìn lạ không chào

Hỏi ràng khách lạ chốn nào đến chơi?

29. Kháng (kang): một loại bục hình chữ nhật xây trên nền đất dùng làm chỗ ngủ, thường thấy ở các làng phía Bắc Trung Quốc. Kháng gồm ba phẩn: một bếp lò, giường và một ống khói. Hơi nóng từ lò được dẫn qua các ống khói nằm dưới chiếc giường và khói thoát ra ở miệng ống. Bề mặt của giường kháng là đất nung và chiếc chiếu rơm to được đặt lên trên để làm giảm sức nóng và tránh bị bẩn. Một tấm chăn bông chăn dày là lớp phủ thứ hai, tiếp theo là chăn nhồi bông và ga trải giường.

30. Tiếng Anh trong nguyên bản: When you throw a meat bun at a dog, it is gone forever (Khi bạn ném miếng thịt cho chó, là mất luôn miếng thịt).

31. Loại thuyển cổ đáy bằng có hai mũi cong, phổ biến ở Venice.

32. Teletubbies là chương trình truyền hình cùa BBC dành cho trẻ em khoảng 2-3 tuổi, được sản xuất từ năm 1997 đến năm 2001.

33. Thủ phủ khu tự trị Tân Cương.

34. Nguyên văn: Yo-yo dieting, hay chu kỳ thay đổi cân nặng, là sự giảm và tăng cân lặp đi lặp lại do việc ăn kiêng nghèo calo quá mức.

35. Musical chairs: trò chơi trong đó những người tham gia sẽ đi vòng quanh một dãy ghế (thiếu một ghế) cho đến khi nhạc dừng lại, người nào không giành được ghế để ngồi vào sẽ phải rời khỏi trò chơi.

36. Telephone: trò chơi trong đó ngưòi chơi đầu tiên nói thầm một cụm từ hoặc một câu vào tai người chơi bên cạnh, mỗi người chơi lần lượt thì thầm những gì mình nghe được cho người bên cạnh, người chơi cuối cùng sẽ đọc to cụm từ hoặc câu đó cho cả nhóm.