hưng các ý nghĩ của tôi mỗi lúc một trở nên bị kích động thêm. Cuối cùng tôi nhảy ra khỏi giường và bắt đầu tìm vòi nước. Tôi không khát, nhưng đầu tôi đang nóng hừng hực và tự kéo tôi đến vòi nước. Uống no nước, tôi lại nằm xuống và quyết định lần này sẽ ngủ bằng được. Tôi nhắm mắt, bắt mình phải bình tĩnh trở lại. Sau đó, tôi nằm yên, không động đậy mấy phút. Người tôi nóng bừng, tôi cảm thấy máu chảy mạnh, dồn dập trong huyết quản. Chà, nghĩ mà ngộ, thật là tuyệt vời khi cái anh chàng nọ ghé mắt tìm tiền trong cái hộp giấy ấy! Hắn còn khẽ ho nữa. Biết đâu đến tận giờ hắn vẫn dạo lang thang ở đấy? Hay hắn đang ngồi trên chiếc ghế của tôi?... Biển xanh lấp lánh xà cừ... Những con tàu...

Tôi mở mắt. Nhắm mà làm gì, một khi biết chắc sẽ không ngủ được. Lại vẫn cái bóng tối ấy bao quanh tôi, vẫn một màu đen vô cùng vô tận mà ý nghĩ tôi không xuyên qua nổi. Biết ví nó với cái gì được nhỉ? Tôi đem hết sức cố tìm một từ nào đó thật đen để xác định nó, đen đến mức nói từ ấy ra, miệng tôi sẽ trở nên đen nhẻm. Trời ơi, tối làm sao? Và tôi lại bắt đầu suy nghĩ về bến cảng, về những con tàu, về những con quái vật màu đen đang rình mò tôi. Chúng đang muốn dụ dỗ, kéo tôi từ đất liền ra biển, tới những đất nước màu đen xưa nay chưa ai biết tới. Tôi có cảm giác như tôi đang ở trên tàu, đang lênh đênh giữa biển, đang bốc thành hơi bay lên cao rồi lại rơi xuống, rơi xuống... Tôi kêu lên một tiếng thất thanh, tay bóp chặt thành giường. Đó là một chuyến bay nguy hiểm. Tôi rơi xuống vèo vèo như một bao tải đựng đầy đá. "Thế là cái chết đã đến, - tôi thầm nghĩ. - Bây giờ mày sẽ chết!" Tôi nằm im suy nghĩ về cái chết không tránh khỏi một lúc rồi ngồi dậy, tự hỏi một cách nghiêm khắc: "Ai dám nói rằng mày sẽ chết?". Một khi tôi nghĩ ra từ ấy thì tôi có quyền quyết định nó có nghĩa là gì... Tôi nghe rõ tiếng mình nói, nghe cả những ý nghĩ điên rồ trong đầu. Vâng, đó là một sự điên rồ, một sự nói mê do quá yếu và mệt, nhưng tôi vẫn còn tỉnh táo. Bỗng nhiên tôi chợt có ý nghĩ rằng tôi đã hóa điên. Vô cùng hoảng sợ, tôi nhảy khỏi giường, loạng choạng đi về phía cánh cửa, định mở nó nhưng không được. Mấy lần tôi đem toàn thân ẩy mạnh để nó bật tung; rồi bất lực, tôi úp trán vào tường, rên lên thành tiếng, vừa cắn ngón tay vừa khóc to, miệng không ngớt lẩm bẩm nguyền rủa...

Xung quanh thật im lặng, chỉ giọng nói của tôi vang lên, va vào các bứt tường đá một cách bất lực vì không sao lọt nổi ra ngoài. Hai chân đã không còn đỡ được cơ thể tôi nữa. Tôi ngã xuống sàn nhà. Rất cao trên đầu, tôi nhìn thấy một hình vuông màu xám, nhờ nhờ trắng, và tôi nghĩ có lẽ trời đã sáng. Ôi, tôi thở phào một cách nhẹ nhõm. Tôi nằm xoài chân tay trên sàn nhà, khóc vì sung sướng với những tia sáng yếu ớt ấy. Đó là những giọt nước mắt biết ơn, và như một thằng điên thật sự, tôi liên tiếp gửi những cái hôn về phía cửa sổ. Nhưng cũng chính lúc ấy tôi chợt tỉnh và ý thức được điều mình đang làm. Lập tức mọi sự buồn bã biến mất, sự tuyệt vọng và đau đớn cũng biến mất. Tôi chẳng cần một cái gì; có cố nghĩ tôi cũng chẳng biết mình cần gì, dù chỉ một điều nhỏ. Tôi ngồi trên sàn, hai tay khoanh trước ngực, kiên nhẫn chờ một ngày mới.

"Thật là một đêm kinh khủng! Cũng lạ là không ai nghe tiếng mình kêu khóc!" - Tôi ngạc nhiên thầm nghĩ. à, vì tôi ở phòng dự trữ, xa các phòng khác. Một bộ trưởng tình cờ không có chỗ ngủ, có thể nói như vậy. Lúc này tôi cảm thấy thật sảng khoái, nhẹ nhõm. Tôi chăm chú nhìn về phía cửa sổ, nơi bình minh đang hé rạng; tôi lấy làm thích thú khi tưởng tượng thấy mình là một nhân vật rất quan trọng, là Phôn Tangen, và tôi cố đi đứng như một người có địa vị như tôi phải có. Trí tưởng tượng của tôi vẫn làm việc như trước, nhưng tôi đã bình tĩnh hơn nhiều. Thật là một sự đãng trí hiếm có, vì nó mà tôi để quên chiếc ví đầy tiền của mình ở nhà. Ngài bộ trưởng có cho phép tôi giúp ngài thu xếp một chỗ ngủ cho ngài không ạ? Rồi với vẻ hết sức quan trọng, tôi chững chạc bước lại gần giường, nằm xuống.

Trời đã sáng đến mức tôi nhìn rõ các bức tường và một chốc sau thì cả nắm đấm cánh cửa. Điều này làm tôi đỡ buồn tẻ. Bóng tối đơn điệu và dày đặc đến mức tôi không nhìn thấy cả chính mình, đã từ từ tan ra. Máu trong người tôi chảy đều hơn, và chẳng bao lâu tôi cảm thấy hai mắt tôi bắt đầu nhắm lại.

Tiếng gõ mạnh vào cửa làm tôi chợt tỉnh. Tôi vùng dậy, vội vàng mặc quần áo. Qua đêm, quần áo tôi vẫn chưa khô hẳn.

- Xin mời ông xuống tầng dưới gặp trực ban, - người cảnh sát bảo tôi.

"Nghĩa là lần nữa lại phải làm các thủ tục hình thức". - Tôi lo sợ nghĩ bụng.

Tôi đi xuống, bước vào một căn phòng rộng, trong đó đã có ba hay bốn mươi người lang thang, không nhà đang ngồi. Theo thứ tự, họ được ghi tên vào sổ và phát cho một phiếu ăn trưa. Người trực ban chốc chốc lại hỏi anh cảnh sát đứng cạnh:

- Phát phiếu ăn rồi chứ? Đừng quên nhé, chắc họ đang đói lắm.

Tôi nhìn những tờ phiếu ấy thầm ước cũng được nhận một tờ như vậy.

- Andreas Tangen, nhà báo!

Tôi bước lên một bước và cúi chào.

- Xin ông cho biết vì sao ông lạc vào đây?

Tôi giải thích hoàn cảnh của mình, nhắc lại câu chuyện tôi phịa ra đêm qua. Nghĩa là tôi nói dối không chút ngượng ngập, nói dối một cách chân thành: tôi ngồi quá lâu ở quán cà phê, quên chìa khóa ở nhà...

- À, ra thế, - người trực ban nói và mỉm cười. - Thế ở đây người ta đón tiếp anh tử tế chứ?

- Như đối với một bộ trưởng, - tôi đáp. - Vâng, bộ trưởng!

- Thế thì tốt, - ông ta nói và đứng dậy. - Chào ông.

Tôi bước ra ngoài.

Chà, ước gì mình được một phiếu ăn như thế! Đã ba ngày nay tôi chưa hề ăn gì vào bụng! Giá có được một mẩu bánh mì! Nhưng không ai dám đề nghị cho tôi phiếu ăn, mà tự hỏi thì tôi sợ và xấu hổ. Nếu tôi làm thế, lập tức sẽ bị nghi ngờ. Rồi người ta sẽ tìm bới đời riêng của tôi, biết được tôi là ai, và sẽ bắt tôi vì tội nói dối. Ngẩng cao đầu, hai tay đút túi quần, tôi bước ra khỏi Tòa thị chính một cách kiêu hãnh, như chính tôi là một nhà triệu phú.

Mặt trời bắt đầu sưởi ấm, đã mười giờ, cả quảng trường đầy xe ngựa và người đi bộ. Đi đâu bây giờ? Tôi vỗ vào túi, nắn tập bản thảo trong đó - mười một giờ tôi sẽ thử đến gặp ông chủ bút. Tôi đứng nhìn cuộc sống đang diễn ra sôi động trước mặt. Gặp nắng, quần áo tôi bắt đầu bốc hơi. Cái đói lại thức dậy; ngực đau nhói, cái đau chạy khắp cơ thể, yếu thôi, nhưng đủ để châm mạnh vào tôi như những mũi dao sắc. Không lẽ tôi không thể tìm được một người bạn, một người quen, không tìm được bất kì người nào để yêu cầu giúp đỡ? Tôi bới lục trong trí nhớ, cố nghĩ ra ai đấy có thể cho tôi mười xu, nhưng nghĩ mãi mà chẳng tìm đâu ra một người như thế. Trong khi đó hôm nay lại là một ngày tuyệt đẹp! Xung quanh là ánh nắng ấm áp, rực rỡ. Như biển, bầu trời xanh trải rộng trên đầu, trùm lên những dẫy núi đẹp...

Tôi về tới nhà mình từ lúc nào không biết.

Đang đói cồn cào, tôi cúi xuống nhặt một mẩu gỗ, đưa lên miệng nhá. Nó làm cơn đói dịu bớt. Tại sao trước đấy tôi không nghĩ tới điều này nhỉ?

Cổng vào nhà không khóa. Theo thói quen, người trông ngựa chào tôi, chúc tôi một buổi sáng tốt lành.

- Hôm nay trời mới đẹp làm sao! - Ông ta nói.

- Vâng, - tôi đáp.

Ngoài ra tôi chẳng biết nói gì thêm. Hay hỏi vay ông ta năm curon chăng? Nếu có, ông ta sẽ cho vay thôi. Vả lại có lần tôi đã viết thư giùm ông ta.

Người trông ngựa đứng yên, hình như muốn hỏi điều gì.

- Trời đẹp thật, hừm... vâng... nhưng hôm nay cũng là ngày tôi phải thanh toán tiền cho bà chủ, ông có thể làm ơn cho tôi vay năm curon được không? Chỉ mấy ngày thôi. Tôi nhớ một lần ông đã giúp tôi.

- Thú thật, tôi không thể... ông Ienx Clai ạ, - tôi nói, - bây giờ tôi không có tiền. Muộn hơn một chút, có thể chiều nay chăng?...

Nói rồi tôi lê chân bước lên cầu thang về phòng mình.

Tôi nằm vật xuống giường và bắt đầu cười. May mà ông ta hỏi vay tôi trước. Danh dự của tôi đã được cứu thoát! Năm curon ư, ông bạn thân mến? Lạy Chúa, cứ đà này thì rồi ông sẽ hỏi xin tôi năm nghìn curon hay một ngôi nhà nghỉ ngoại ô cũng nên!

Nghĩ tới những đồng năm curon ấy, tôi lại cười, mỗi lúc một to.

Tuyệt thật. Năm curon! Khéo chọn người để vay đấy! Tôi cảm thấy vui vẻ một cách không cưỡng lại nổi. Chà, quỷ quái thật, mùi gì mà ngon lành thế này? Mùi thịt rán! Tôi mở rộng cửa để xua cái mùi đáng ghét ấy ra khỏi phòng., bồi, nửa suất bít tết! Tôi quay sang nói với chiếc bàn ọp ẹp của tôi, chiếc bàn mà khi ngồi viết, tôi phải đưa gối đỡ mới giữ vững. Rồi tôi cúi chào thật thấp:

- Tôi là Tangen, bộ trưởng Tangen. Rất tiếc, tôi ngồi quá lâu ở quán cà phê... bỏ quên chìa khóa ở nhà...

Và như con chim tuột khỏi lồng, các ý nghĩ của tôi lại bùng lên, điên loạn. Tôi biết tôi đang nói lẫn lộn, liền chú ý nghe kĩ những lời mình nói. Tôi tự bảo mình: "Mày đang nói những câu chẳng ăn nhập gì với nhau cả!". Tuy vậy tôi vẫn hoàn toàn bất lực với chính mình. Tôi không ngủ, mà tiếp tục lảm nhảm như đang trong mơ. Đầu tôi nhẹ tênh. Tôi không hề cảm thấy đau đớn, buồn bực; không gì làm vẩn đục lòng tôi. Tôi đang bay trong không khí.

Mời vào! Xin mời vào! Em thấy đấy, tất cả những cái này đều được làm bằng hồng ngọc. Ilaialy! Ilaialy! Một thứ lụa mỏng, tuyệt vời! Chà, ngực nàng mới nhô cao làm sao! Hôn em đi, anh yêu! Hôn nữa! Hôn nữa! Đôi tay em lấp lánh vàng như hổ phách, đôi môi em nóng bỏng... Này bồi, tôi đặt món bít tết cơ mà...

Mặt trời chiếu qua cửa sổ, tôi nghe rõ tiếng ngựa chăm chú nhai mạch. Còn tôi thì nhá mẩu gỗ, sung sướng như một đứa trẻ. Thỉnh thoảng tôi lại đưa tay sờ tập bản thảo. Chưa một lần nghĩ tới nó, nhưng tôi linh cảm thấy nó còn ở trong túi và mạch máu trong người cho tôi biết về sự hiện diện của nó.

Tập bản thảo bị thấm ướt, tôi giở nó ra phơi dưới nắng. Sau đó tôi bắt đầu đi đi lại lại trong phòng. Xung quanh tôi quang cảnh đáng buồn sao! Từng mẩu tôn nhỏ nằm ngổn ngang trên sàn nhà, không một chiếc ghế, không một chiếc đinh nhỏ trên bốn bức tường trần trụi. Tất cả đã được đem đến hiệu cầm đồ, tất cả đã bị ăn hết sạch. Cả gia tài tôi chỉ là mấy tờ giấy nằm trên bàn, bụi phủ một lớp dày. Còn chiếc chăn màu xanh trên giường là của Hanx Pauli cho tôi mượn cách đây mấy tuần.

Hanx Pauli! Tôi bật ngón tay. Hanx Pauli Peterxơn có thể giúp tôi! Và rồi tôi cố nhớ lại địa chỉ của anh ta. Làm sao tôi không nghĩ tới anh ta nhỉ? Tất nhiên anh ta sẽ lấy làm phật ý vì tôi không nhờ anh ta giúp đỡ từ trước. Tôi vội vàng đội mũ, thu dọn các trang bản thảo và chạy nhanh theo cầu thang xuống tầng một.

- Này, ông Ienx Clai, - tôi nói to vào phòng ông coi ngựa. - Tôi tin chắc chiều hôm nay tôi có thể giúp được ông.

Tới Tòa thị chính, tôi nhìn đồng hồ, thấy đã mười hai giờ và quyết định tới tòa soạn ngay lập tức. Đến bên cổng tòa soạn, tôi đứng lại để xem các trang bản thảo đã được xếp ngay ngắn chưa. Tôi cẩn thận vuốt chúng lại lần nữa, cho vào túi rồi gõ cửa. Khi bước vào, tôi nghe rõ tiếng tim tôi đập mạnh.

"Người cầm kéo" vẫn bận cái công việc cũ của mình như thường lệ. Tôi rụt rè hỏi về ông chủ bút. Ông kia không trả lời. Hắn vẫn ngồi yên tìm chọn các mẩu tin ngắn ở báo của các thành phố khác.

Tôi lại gần, nhắc câu hỏi của mình lần nữa.

- Ông chủ bút chưa tới, - cuối cùng hắn đáp, thậm chí không thèm ngước lên nhìn tôi.

- Thế bao giờ ông ấy tới ạ?

- Tôi không biết chắc chắn, hoàn toàn không biết.

- Tòa soạn mở cửa đến mấy giờ?