ào mùa thu, tất cả trẻ con đều trở lại trường học, trừ chúng tôi.

Chúng tôi nói với Bà Ngoại:

— Bà Ngoại, chúng con không bao giờ muốn đi học nữa.

Bà nói:

— Tao cũng mong vậy. Tao cần bọn mày ở đây. Vả lại, bọn mày còn học được gì thêm ở trường nữa?

— Chẳng có gì cả, Bà Ngoại, tuyệt đối chẳng có gì nữa cả.

Không bao lâu sau đó chúng tôi nhận được một lá thư. Bà Ngoại hỏi:

— Nó viết gì vậy?

— Nó viết rằng bà chịu trách nhiệm về chúng con và chúng con phải đến trình diện ở trường.

Bà Ngoại nói:

— Đốt lá thư đi. Tao không biết đọc và bọn mày cũng không. Chưa ai đọc lá thư đó cả.

Chúng tôi đốt lá thư. Chẳng bao lâu chúng tôi lại nhận bức thứ hai. Nó viết rằng nếu chúng tôi không đến trường, thì Bà Ngoại sẽ bị trừng phạt bởi pháp luật. Chúng tôi lại đốt cả bức thư ấy. Chúng tôi nói với Bà Ngoại:

— Bà Ngoại, bà đừng quên là chúng con một đứa bị mù và một đứa bị điếc nhé.

Vài ngày sau, một người đàn ông đến nhà chúng tôi. Ông nói:

— Tôi là cán bộ thanh tra của các trường tiểu học. Trong nhà bà có hai đứa trẻ ở lứa tuổi phải đi học. Bà đã nhận được hai lá thư cảnh cáo về việc này rồi.

Bà Ngoại nói:

— Ông muốn nói đến những lá thư ấy hả? Tôi không biết đọc. Hai đứa trẻ cũng không.

Một đứa chúng tôi hỏi:

— Ai vậy? Ông ấy nói cái gì?

Đứa kia:

— Ông ấy hỏi chúng ta có biết đọc không. Ông ấy trông thế nào?

— Ông ấy cao to và có vẻ ác ôn.

Chúng tôi cùng la lên:

— Đi đi! Đừng đánh chúng tôi! Đừng giết chúng tôi! Cứu tôi với!

Chúng tôi lủi trốn dưới gầm bàn. Ông thanh tra hỏi Bà Ngoại:

— Lũ trẻ làm cái trò gì vậy? Chúng muốn gì vậy hả?

Bà Ngoại nói:

— Ôi! Tội nghiệp, bọn chúng sợ tất cả mọi người! Bọn chúng đã trải qua những điều khủng khiếp ở Phố Lớn. Tệ hơn nữa, một đứa thì điếc và một đứa thì mù. Thằng điếc phải giải thích những gì nó thấy cho thằng mù, thằng mù phải giải thích những gì nó nghe cho thằng điếc. Nếu không thì bọn chúng không hiểu cái gì cả.

Dưới gầm bàn, chúng tôi tru tréo:

— Cứu tôi với, cứu tôi với! Nó nổ to quá! Nó làm chói mắt quá!

Bà Ngoại giải thích:

— Khi ai làm bọn chúng sợ, thì bọn chúng nghe và thấy những điều không có thật.

Ông thanh tra nói:

— Bọn chúng có những ảo giác. Phải đem bọn chúng vào săn sóc trong bệnh viện.

Chúng tôi rống to tiếng hơn nữa.

Bà Ngoại nói:

— Không còn gì tệ hại hơn! Bệnh viện chính là nơi sự bất hạnh đã xảy ra. Bọn chúng vào thăm mẹ đang làm việc trong đó. Khi bom trút xuống bệnh viện, thì bọn chúng có mặt ở đó, bọn chúng chứng kiến những người bị thương và những người chết; chính bọn chúng đã bất tỉnh suốt mấy ngày liền.

Ông thanh tra nói:

— Hai đứa trẻ thật đáng thương. Chứ ba mẹ bọn chúng đâu rồi?

— Chết hay mất tích rồi. Làm sao mà biết?

— Chắc chắn hai đứa trẻ là một gánh rất nặng cho bà.

— Làm gì khác bây giờ? Bọn chúng không còn ai ngoài tôi.

Khi ra đi, ông thanh tra bắt tay Bà Ngoại:

— Bà là một phụ nữ rất dũng cảm.

Chúng tôi nhận được một lá thư thứ ba trong đó viết rằng chúng tôi được miễn đến trường vì bị khuyết tật và chấn thương tâm thần.