ady thấy ngạt thở. Robert không chịu kéo kính xe xuống vì gió sẽ tạt vào ô tô làm cay mắt anh. Xe có mở quạt nhưng ở chế độ nhỏ nhất vì tiếng quạt ồn làm anh khó chịu. Đầu Lady cứ nặng dần, và mỗi lần cô chớp mắt, cô phải cố gắng dùng ý chí mà nâng mi mắt lên. Cái nóng và ẩm trên da khiến cô cảm giác như đang lên cơn sốt. Trong những khoảnh khắc kéo dài khi mắt cô khép lại, cô bắt đầu nhìn thấy những hình ảnh quen thuộc và rõ rệt hơn những đường dây diện võng xuống, hay những hàng cây lờ mờ và cả người đàn ông im lặng nhìn chăm chăm ra phía trước mà cô đang thấy vào những khoảnh khắc mở mắt.

“Lady?”, giọng Robert lôi cô trở lại nhưng cô vẫn nhắm mắt.

Robert là thế đấy. Không thể chịu được việc cô ngủ khi anh ấy thức. Thể nào anh ấy cũng sẽ kiếm cớ chính đáng gì đó để đánh thức mình dậy. Chả bao giờ vì lý do gì nhỏ mọn. Chả bao giờ. Khi anh ấy định nhờ vả ai cái gì, anh ấy luôn luôn gọi điện trước rồi tán gẫu đủ thứ; rồi hôm sau thì gọi lại và nói rằng hôm qua nói chuyện vui quá nên quên mất mà không hỏi xem họ có thể vui lòng làm hộ anh ấy việc này việc kia không. Chả bao giờ nhận ra mình luôn làm thế. Chưa bao giờ nghe thấy anh ấy nói dối, thậm chí không cả nói dối chỉ để làm câu chuyện lọt tai hơn. Nói chuyện thì nhạt nhẽo vô cùng. Nhạt nhẽo kinh khủng. Lúc nào cũng cân nhắc từng từ một. Cân nhắc mọi thứ. Đầu tháng Một nào cũng mua 12 cái túi máy hút bụi rồi đánh số tháng lên từng túi để mình đỡ quên thay túi. Dĩ nhiên là mình cứ dùng một cái túi cho đến khi cần thay thì thôi, và vứt số túi thừa vào cuối năm để khỏi bị phát hiện. Chả nói gì đâu – nhưng mà có biết đấy. Có lần mình vứt đi bảy cái túi. Tuồn chúng ta ngoài lúc trời đang tuyết và ấn chúng vào trong thùng rác.

Nói chung là biết điều. Cái gì cũng có nguyên tắc. Mọi người đều bình đẳng; da vàng, da nâu, da đen, da trắng, tất cả đều quý. Chả bao giờ từ chối làm việc thiện nhưng lúc nào cũng quên gửi tiền. Lúc nào cũng hỏi mình những câu liên quan đến bản thân anh ấy. Này, cái cô diễn viên mà anh thích tên là gì nhỉ? Này, anh thích ăn cá gì ấy nhỉ? Lúc nào cũng bình tĩnh. Kính thì phải lau cho sáng bóng lên. Sáng bóng để người ta không nhìn thấy mắt anh ấy. Mà giường thì cứ phải nằm bên phải. Khăn trải giường thì phải màu trắng. Màu khác là bị ác mộng ngay, còn khăn có hoa văn thì quên đi. Có hoa văn thì coi như là giết anh ấy. Cứ dọn dẹp sửa sang quanh nhà thì luôn phải đội một cái mũ mới được. Một ngày thì gọi tên mình đến cả trăm lần. Lúc nào cũng thế. Chả vì lí do gì.

Anh ấy thích cái tên Lady. Cưới cô cũng vì cái tên. Bắt cô phải ở trong cái tên ấy. Nhốt kín trong đó.

“Lady?”

Xin lỗi ông. Lady đã đi rồi.

Cô biết mình đang ở đâu. Cô đang trở về nhà. Bố cô không có nhà nhưng có mẹ và con bé Jo. Lady nghe tiếng họ. Cô vào bếp vặn nước từ vòi vào một cái cốc, để nước chảy tràn ra ngoài cốc, tràn qua cả các ngón tay cô cho đến lúc nước trở nên trong và mát rượi. Cô cầm cốc lên, uống cạn rồi bỏ cốc xuống; rồi đi chầm chậm như một con mèo ngang qua bếp, qua hành lang xuống cái khung cửa sáng sủa mở ra hàng hiên chỗ mẹ và em cô đang ngồi. Mẹ cô ngồi thẳng người lên và rồi lại ngồi xuống khi Lady đi tới lan can, chống khuỷu tay lên lan can nhìn ra ngoài đường và những cánh đồng phía xa.

“Chúa ơi, nóng quá”.

“Nóng thế không biết”.

Jo nằm ườn trong ghế bành, lăn lăn một chai Coca Cola trên trán. “Nóng chết mất”.

“Lại đến muộn hả Lady?”

“Anh ấy sẽ đến thôi mà”.

“Chắc lại nhỡ xe buýt rồi”.

“Chắc thế”.

“Em đoán mấy cái thằng của nợ ấy lại giữ anh ấy”, Jo nói. “Em chả bao giờ muốn đi lính”.

“Anh ấy sẽ đến thôi mà. Không thì đã gọi điện”.

“Xin lỗi chứ, em chả dại đi lính”.

“Thì có ai bắt mày đi lính đâu”.

“Thôi nào các con”.

“À nhưng mà tao cũng muốn xem mày đi lính thì thế nào; lại suốt ngày ngủ với cả nằm ườn trên giường ăn kẹo. Lúc nào cũng vơ vơ vẩn vẩn. Ôi, thưa đại tướng, đừng bắt tôi hành quân, thế thì mệt chết đi được ấy. Ôi đại tướng, tôi có phải mặc cái đồ gì xanh xanh kia không, tôi chả hợp màu xanh, trông thế tái lắm, ông có bộ nào màu đỏ không? Ôi, tôi không ăn được đỗ đâu, ông không biết là tôi ghét ăn đỗ lắm sao?”

“Gớm nào, Lady…” – nhưng mẹ cô cũng đang cười và cả con Jo nữa, mặc dù nó tức lắm.

Ôi, những tiếng cười ấy. Và giọng của chính cô nữa chứ. Cú như là hát vậy. “Ôi đại tướng, đại tướng thân yêu ơi, ông biết là em không thể bắn cái thứ bẩn thỉu ấy; hay là ông bảo mấy thằng con trai kia bắn nó hộ em đi, chúng nó thích bắn giết mua vui cho Jo Kay lắm”.

“Lady!”

Ba người bọn họ trên hiên nhà, đang chờ đấy nhưng mà lại chẳng chờ ai. Chỉ thế là đủ. Chẳng cần ai phải đến.

Nhưng mà Robert đang trên đường tới. Anh dựa đầu vào cửa sổ xe buýt và cố gắng thở đều trở lại. Anh đã lỡ chuyến xe buýt đầu tiên và phải chạy đuổi theo chiếc này bởi vì trung đội trưởng của anh đã bắt lỗi anh trong lúc kiểm tra chuyện vệ sinh rồi bắt anh ở lại sửa lỗi. Trung đội trưởng ghét anh. Anh ta là một kẻ nóng nảy vô học còn Robert là con nhà trí thức ở Vermont, một kỹ sư vừa có bằng đại học, và vừa mới bỏ việc ở công ty dầu Shell ở Louisiana để nhập ngũ vào ngày mà quân đội Bắc Triều Tiên vượt qua vĩ tuyến. Robert là người miền Bắc duy nhất trong đại đội. Robert nói khi nào họ ra khỏi biên giới nước Mỹ thì không còn có người miền Bắc và người miền Nam nữa, chỉ còn người Mỹ thôi. Lady thích anh vì anh tin điều đó, nhưng cô vẫn chất vấn anh bởi vì cô biết điều anh tin không đúng.

Anh đã thay quân phục vội vàng và không soi gương trước khi rời doanh trại. Có một vết bẩn trên má phải của anh, vết xi đánh giầy. Mặt anh đỏ hồng và đẫm mồ hôi, áo sơ mi cũng ướt đẫm. Anh đã nhìn ra ngoài cửa sổ và nhẩm đi nhẩm lại một bài thơ. Cái anh chàng Robert này, anh ấy đọc thơ rất hay. Anh có thơ để đọc lúc chạy và thơ để đọc lúc tập trận, thơ để đi ngủ và thơ khi những kẻ khác làm anh chán chường.

“Từ trong bóng đêm phủ kín thân tôi

Trong bóng tối sùng sũng dưới vòm trời

Tôi tạ ơn Chúa – dù Người là ai

Đã cho tôi một linh hồn bất khuất ”

Đấy là bài thơ anh thường đọc để làm mình vững tâm. Anh nghiền ngẫm về nó ngay cả khi người ta quát vào mặt anh. Nó giúp anh vững vàng. Lady cười khi anh kể với cô những chuyện như thế và anh luôn nhìn cô ngạc nhiên và rồi anh cũng cười để chứng tỏ anh thích sự ngổ ngáo của cô mặc dù thực ra anh không thích. Anh nghĩ đấy là vì cô trẻ và được nuông chiều và rồi thì những chuyện này sẽ nhạt đi nếu như anh đưa cô ra khỏi căn nhà đó và ra khỏi gia đình cô để đến sống với những người biết nghĩ – những người không thấy mọi thứ trên đời đều là trò đùa. Dần dần, mọi thứ sẽ nhạt đi và rồi cô sẽ trở nên điềm đạm, đoan trang và tôn trọng sự nghiêm túc của cuộc đời – cô sẽ thành một Lady thực thụ.

Đấy là những gì anh nghĩ vào một số ngày nhất định. Vào hầu hết những ngày khác, anh không còn thấy hy vọng gì. Anh nghĩ đến việc đưa cô về nhà, vào căn nhà của cha anh, và khi anh tưởng tượng cô có thể nói gì với cha anh thì anh bắt đầu nghe thấy những lời thanh minh và xin lỗi của chính mình. Và rồi anh biết rằng chuyện này là không thể. Robert đã học lỏm môn tâm lý ở chỗ này chỗ khác và tin rằng anh hiểu tại sao anh lại đẩy mình rơi vào cái vũng lầy này. Đấy là sự nổi loạn. Dĩ nhiên là nổi loạn một cách vô thức. Một sự nổi loạn vô thức chống lại cha anh bằng cách phải lòng một cô gái như Lady. Bởi gì làm sao mà người ta có thể phải lòng một ai đó được chứ. Không. Đời chả giống như thơ. Người ta chỉ có thể quyết định phải lòng ai đó thôi. Và có những lí do cho quyết định đó, cũng giống như mọi quyết định trên đời này đều có lí do nếu như nghĩ cho kỹ. Một khi người ta tìm ra lí do thì người ta có thể ngụy biện cho lựa chọn của mình. Đơn giản thế thôi.

Robert đang nhìn ra ngoài cửa sổ mà không thực sự nhìn thấy gì.

Không thể được. Lady chỉ là một đứa trẻ con, cô ấy chả biết gì về cuộc đời cả. Ở cô ấy có một sự thô ráp mà phải mất rất nhiều năm mới sửa chữa được. Cô ấy hư hỏng và cứng đầu và nửa hoang dại – trừ có cái lưỡi thì rõ là hoang dại toàn phần. Và cô ấy lại là người miền Nam – ừ thì chuyện đó chả có gì sai nhưng mà cô ấy lại là một loại người miền Nam đặc biệt. Dĩ nhiên không phải loại cặn bã – như là cô ấy gọi – nhưng mà là loại quá kiêu hãnh vì mình không phải cặn bã. Loại cùn. Loại mê tín. Và mù quáng vì gia đình.

Mà thật là một gia đình trứ danh làm sao – cái dòng họ nhà Cobb đó. Ông Cobb là một người bán sơn luôn mặc quần có dải treo, luôn luôn vắng nhà, lúc nào cũng đầy những câu chuyện phiếm của dân bán hàng và những chuyện cười về dân da đen và dưa hấu. Bà Cobb thì từ sáng tới chiều ngồi lê đôi mách, sùng đạo đến chảy nước, luôn thà chiều theo ý mấy đứa con gái hơn là dùng kỷ luật và sự gương mẫu để nuôi dạy chúng thành những người phụ nữ trưởng thành. Và con bé em nữa chứ cái con bé Jo Kay. Chả cần chờ thì cũng biết đời nó rồi sẽ chả ra gì.

Tóm lại, Robert không thể tưởng tượng được một gia đình nào tốt hơn nhà Cobb để hạ gục cha anh. Đấy hẳn là lí do vì sao anh đã chọn họ, và vì sao anh đã chọn việc từ bỏ lựa chọn đó. Anh đã quyết định rồi. Anh định sẽ nói với cô lần trước, nhưng chẳng có cơ hội nào cả. Hôm nay thì kiểu gì cũng sẽ phải nói. Cô ấy sẽ không hiểu. Cô ấy sẽ khóc. Anh sẽ nói nhẹ nhàng thôi. Anh sẽ nói rằng cô là một cô gái tốt nhưng mà còn trẻ quá. Anh sẽ nói rằng sẽ không công bằng nếu bắt cô phải đợi anh khi có trời mà biết chuyện gì sẽ xảy ra và rồi bắt cô phải theo anh đến một nơi cô chưa bao giờ đến, xa gia đình và bạn bè cô.

Anh sẽ nói với Lady bất cứ cái gì trừ sự thật – rằng anh thấy xấu hổ khi đã chọn sử dụng cô để chống lại cha anh. Đấy là trận chiến của cá nhân anh. Anh đã chạy trốn nó từ quá lâu rồi và anh biết anh phải dừng lại. Anh phải đối mặt với cha anh.

Anh sẽ. Sau khi anh từ Triều Tiên về. Cha anh sẽ phải nghe anh nói. Anh sẽ bắt cha anh phải nghe. Anh sẽ nói với ông ấy, anh sẽ đối mặt với cha anh và sẽ nói…

Cổ họng Robert căng lên và anh ngồi thẳng dậy. Anh thấy hơi thở mình dồn dập đến nỗi nghe như anh đang hớp không khí và anh tự hỏi liệu có ai nhận ra không. Tim anh đập thình thịch. Miệng anh khô. Anh nhắm mắt lại và buộc mình phải thở chậm hơn và sâu hơn; anh giả vờ bình tĩnh cho đến khi dường như anh bình tĩnh thật.

Họ đi qua một trạm điện và một trạm xe buýt Greyhound. Những người lính đỏ au vì nắng đi những đôi giày bóng lộn đứng hút thuốc tản mát. Xe buýt dừng lại ở một phố đầy các quán bar và những người đàn ông khác xuống xe, xô đẩy lẫn nhau. Chỉ còn Robert và bốn người đàn bà trên xe. Họ rẽ vào phố Jackson rồi vượt qua những đường tàu và đi về phía đông, ngang qua những xưởng mộc. Những người đàn ông da đen đang ném những tấm ván lên một chiếc xe tải – họ ở trần, da ánh lên dưới ánh nắng chói. Rồi họ đi phía sau một hàng rào. Robert kéo dây chuông xin xuống; anh đợi phía sau một người đàn bà to béo mặc váy hoa. Những múi thịt bên dưới cánh tay bà ta đung đưa như đưa võng. Bà ta lần mò từng bước xuống xe.

Mặt trời làm chói mắt anh. Anh kéo vành mũ xuống và đi tới góc đường rồi rẽ phải. Đây là phố Arsenal. Lady sống ở cách đây hai dãy nhà – chỗ mà con đường ăn xuống cánh đồng. Chẳng có kế hoạch gì cho con đường cả – nó chỉ cụt ở chỗ cánh đồng. Từ chỗ này, không có gì ngoài những trang trại trải dài hàng dặm. Buổi tối, Lady và con bé Jo Kay hay ăn trộm dâu tây từ các cánh đồng ngay sau nhà, rồi chấm chúng trong kem béo và sô-cô-la nạo vụn. Những quả dâu tây đã bị hâm nóng dưới nắng cả ngày nên lập tức vỡ toang khi vừa chạm vào răng. Robert không đồng tình với việc ăn trộm hoa quả của người khác mặc dù anh ăn hết quả này tới quả khác. Mùa dâu tây sắp hết. Tối nay phải may ra thì mới kiếm được một ít mà ăn.

Anh đang nghĩ đến những quả dâu tây khi anh nhìn thấy Lady trên hàng hiên và trong khoảnh khắc này, sự ngọt ngào của những quả dâu tây đang ngập trong miệng anh. Anh dừng lại như thể anh vừa nhớ ra điều gì, rồi anh tiến về phía cô. Môi cô mấp máy nhưng anh không thể nghe thấy gì, anh chỉ ý thức được vị dâu tây trong miệng và khi anh càng tiến đến gần thì cái vị đó càng mạnh. Anh bước nhanh hơn; hai tay anh nắm lấy lan can. Anh nhảy lên các bậc thềm như thể anh định chiếm đoạt cô.

Không, cô đang nói, không. Cô đang nói với anh và cả với cái con bé mà anh định chiếm đoạt cuộc đời. Cô biết cái gì sẽ rơi xuống đầu con bé nếu như nó để anh chiếm đoạt cô. Cưng ơi, cứ ở nguyên đây trên hàng hiên này với mẹ và em gái đi, họ sẽ cần tới cưng. Hãy làm cho cha vừa lòng thêm một thời gian nữa. Người đàn ông này không hợp với cưng. Anh ta sẽ uốn nắn cưng đến chết mất. Anh ta sẽ mang cưng tới chỗ những người xa lạ và cứng nhắc – để chứng kiến anh ta không hề dũng cảm. Để chịu đựng sự cẩn trọng của anh ta, để thấy con cái anh ta héo tàn dưới sự cẩn trọng đó và để lúc nào cũng phải chiến đấu với nó bằng sự bất cần có thể làm chính cưng tổn thương. Và để bị thay đổi. Để không còn nhận ra mình nữa. Nào, khoan đã, Lady. Từ từ đã.

“Lady?”

Không được. Con bé không chịu nghe cô. Ngay cả bây giờ, nó đã đang cúi xuống khi anh ta tiến lên bậc thềm. Nó đưa tay về phía má anh ta, để lau vết bẩn mà anh ta không biết là có ở đó. Anh ta nghĩ con bé làm thế vì lí do khác, và khuôn mặt đẹp trai, rắn rỏi của anh ta thú nhận tất cả, đòi hỏi tất cả. Không thể nào quay đầu lại từ sự động chạm này. Không thể dừng con bé đó lại. Nó có ý chí của riêng nó và nó biết cái mà Lady không biết. Nó biết cách yêu anh ta.

Lady lại nghe thấy tên mình.

Chờ đã.

Cô cho phép con bé. Rồi cô quay về phía những cánh đồng trải dài mà cô từng mơ là một đại dương, về căn nhà mà cô từng mơ là một con tàu chinh phục đại dương đó. Cô nhìn lại thật kỹ một lần, rồi cô mở mắt.