uốt một tuần lễ liền, Dan chỉ đi từ chiếc ghế dài sang giường của cậu, Đó là tuần lễ dài và đầy khó khăn vì bàn chân bị thương gây đau đớn và những ngày yên tĩnh chán ngắt đối với một cậu bé hiếu động. Đặc biệt khó khăn khi phải nhẫn nại. Nhưng Dan cố gắng hết mình và tất cả mọi người đều giúp đỡ cậu theo cách của họ.

Thời gian trôi qua và sáng ngày thứ bảy ông bác sĩ tuyên bố:

– Bàn chân này lành nhanh hơn ta nghĩ. Với đôi nạng, chiều nay Dan có thể đi tới đi lui trong nhà.

– Hoan hô! - Nat reo lên và em chạy đi thông báo tin vui.

Tất cả mọi người đều vui mừng. Sau bữa ăn trưa, mọi người tụ tập ở sảnh để xem Dan đi nạng. Dan mặt mày rạng rỡ vì sự quan tâm của mọi người. Các cậu bé đến để chào cậu, các cô gái mang lại nào ghế đẩu và gối còn Teddy thì chăm lo cho cậu như thể một sinh vật mỏng manh. Tất cả ngồi trên các bậc cầu thang khi một chiếc xe ngừng lại trước cửa.

– Chú Teddy! Chú Teddy! - Rob hét lên.

Em chạy nhanh hết sức về phía người khách. Mấy cậu con trai, trừ Dan, chạy theo em. Chiếc xe chạy dọc theo lối đi với mấy cậu bé nhũng nhẵng bám quanh xe.

– Nào hãy thôi cuộc diễu hành đắc thắng này đi để ta còn bước xuống! - Chú Teddy bảo và nhảy xuống đất rồi bước lên thềm đến chỗ bà Bhaer đang cười như một bé gái.

– Thế nào Teddy, khoẻ không?

– Tốt lắm, chị Jo à.

Họ siết tay nhau và ông Laurie đặt Bess vào đôi tay của bác gái cô bé, nói:

– Lọn tóc vàng muốn gặp chị quá nên cả hai chúng tôi đến đây. Em cũng muốn gặp chị. Chúng ta muốn chơi đùa với mấy cậu con trai một hai tiếng đồng hồ và xem mọi thứ ở đây có ổn không.

– Chị hạnh phúc quá! Hãy chơi đùa đi, nhưng đừng làm điều xằng bậy. - Bà Jo nói trong khi mấy cậu con trai bao quanh Bess, chiêm ngưỡng mấy lọn tóc vàng dài, chiếc áo tinh tế và cử chỉ tuyệt đẹp của bé như thường lệ. Tất cả đều rất yêu bé, nhất là Rob và em xem Bess như một loại búp bê, không dám chạm vào vì sợ bị hỏng. Em sùng kính đối với Bess từ một khoảng cách, hạnh phúc khi nhận được ưu ái từ phía cô bé đầy uy lực này.

Bé đòi được xem nhà bếp của Daisy và bà Jo đưa em đến đó ngay, đi theo là cả một đoàn các cậu con trai. Mấy cậu kia, trừ Nat và Demi, thì đi ra sở thú để sắp xếp lại mọi thứ cho có trật tự; vì ông Laurie luôn luôn đi một vòng để kiểm tra và tỏ ra thất vọng nếu như mọi thứ không được hoàn hảo.

Đứng trên bậc thềm, ông xoay về phía Dan nói như thể đã quen biết từ lâu, mặc dù trước đó cả hai chỉ gặp nhau có một hai lần:

– Thế chân cháu thế nào rồi?

– Đỡ hơn nhiều, thưa ông.

– Hơi bực một chút vì phải ở nhà phải không?

– Dạ vâng!

Đôi mắt của Dan nhìn về phía các ngọn đồi và khu rừng mà cậu rất thích được đi dạo.

– Hay là chúng ta đi một vòng đi, trước khi các cậu kia trở về? Chiếc xe lớn này sẽ rất tiện nghi và một chút không khí trong lành sẽ rất tốt cho cháu. Hãy đi lấy một cái chăn và một cái gối, Demi, và chúng ta mang Dan theo.

Các cậu bé thấy ý tưởng thật tuyệt vời. Dan sung sướng nhưng cậu hỏi thận trọng:

– Không biết bà Bhaer có cho phép không?

– Ồ có chứ! Chúng ta đã thỏa thuận xong cách đây một phút.

– Hai người đã nói về chuyện này à? - Demi tò mò hỏi.

– Bọn ta có cách riêng của mình để gửi những lời nhắn cho nhau mà không cần nói lời nào. Từ khi có điện tín người ta không thể làm hơn được!

– Cháu biết rồi, đó là với đôi mắt. Cháu đã nhìn thấy ông nhướn mày về phía chiếc xe và bà Bhaer đã cười. - Nat thốt lên vì bây giờ em thấy hoàn toàn thoải mái với ông Laurie.

– Đúng! Thế, chúng ta đi nào!

Một phút sau Dan được đặt vào trong xe, chân đặt trên ghế trước và được phủ chăn. Demi leo lên cạnh Peter, người đánh xe da đen. Nat ngồi cạnh Dan ở chỗ ngồi danh dự, và chú Teddy thì ngồi trước mặt chúng để trông chừng cái chân, cũng để quan sát hai cậu bé, cả hai thật hạnh phúc nhưng thật khác nhau: Dan có gương mặt vuông, da màu sậm và vẻ cương quyết; Nat thì có gương mặt dài, khá xanh, nhưng dễ thương với cặp mắt dịu hiền và vầng trán phẳng.

– À, ta có một quyển sách đâu đó trong xe mà các cháu chắc chắn thích xem. - ông Laurie nói, vừa cho tay dưới ghế lấy ra quyển sách đã nhắc đến.

– Ồ, thật là tuyệt! - Dan thốt lên.

Cậu bé mở sách ra thấy có nhiều bướm đẹp, chim, côn trùng đủ màu như khi chúng còn sống. Cậu bé thật sự thích thú, quên cả cảm ơn. Nhưng điều này đối với ông Laurie không quan trọng, ông rất bằng lòng khi thấy sự vui sướng của cậu bé và nghe thấy những câu thốt lên vui vẻ khi cậu nhận ra một con vật nào đó. Nat nghiêng người qua vai bạn, Demi xoay lưng về phía mấy con ngựa, để có thể hoà mình vào cuộc chuyện trò. Khi đến lượt mấy con côn trùng, ông Laurie lấy từ trong túi áo gi-lê ra một vật thật lạ, và đặt lên lòng bàn tay:

– Đây là một con vật đã có hàng nghìn năm tuổi.

Trong khi mấy cậu bé xem xét con vật lạ lùng bị hóa đá trông có vẻ thật cũ kĩ và xám xịt, chú Teddy kể cho chúng nghe người ta đã lấy con vật này từ những dải băng của một xác ướp sau khi nó đã nằm một thời gian thật dài trong một ngôi mộ nổi tiếng. Nhìn thấy sự quan tâm của chúng, ông nói về những người Ai Cập, những vết tích lạ lùng và tuyệt vời mà họ đã để lại, về dòng sông Nile, về những người da màu sậm chèo thuyền trên đó. Ông cũng nói về cuộc săn bắt cá sấu và những con chim tuyệt đẹp trước khi đưa chúng vượt sa mạc trên lưng lạc đà…

– Chú Teddy kể chuyện hay gần giống như ông ngoại. - Demi nói trong khi các cậu bé đòi nghe một câu chuyện nữa.

– Cảm ơn cháu. - Ông Laurie nói vì đánh giá cao những lời khen của Demi. - Còn đây là một vài đồ vật linh tinh mà ta có nếu chúng có thể giúp Dan giải trí.

– Chú hãy kể cho chúng con nghe về mấy người da đỏ đi! - Demi đề nghị.

– Dan biết rất nhiều thứ về họ. - Nat nói thêm vào.

– Có thể nhiều hơn ta. Hãy kể cho chúng ta nghe một chút đi. - Ông Laurie nói, cũng quan tâm không kém mấy cậu bé kia.

– Chính ông Hyde đã kể cho cháu nghe; ông ấy đã sống cùng với họ, ông nói được ngôn ngữ của họ và ông yêu họ. - Dan bắt đầu, thích thú vì mọi người chú ý, nhưng hơi bối rối khi có một người lớn trong số các thính giả.

– Một Wampum^[Wampum: là một thắt lưng dùng trong nghi lễ có kết những vỏ ốc nhỏ của người da đỏ Bắc Mĩ.] dùng để làm gì? - Demi từ trên chiếc ghế cao tò mò hỏi.

Mọi người hỏi và Dan kể tất cả những gì cậu đã học được từ ông Hyde trong mấy tuần lễ sống cạnh ông. Ông Laurie lắng nghe chăm chú, nhưng ông quan tâm đến mấy cậu bé hơn là mấy người da đỏ. Bà Jo đã kể cho ông nghe về Dan và ông bắt đầu thích cậu bé; cậu này đã bỏ trốn, giấc mơ mà Teddy đã hơn một lần có trong đầu, và ông đang từ từ cảm hóa cậu bé với sự nhẫn nại.

– Ta nghĩ, sẽ rất thích thú đối với các cháu, các cậu bé à, nếu như các cháu lập ra một nhà bảo tàng, một nơi mà các cháu sẽ cất giữ tất cả những thứ lạ lùng mà các cháu có thể tìm được hoặc làm ra. Bà Jo hiếm khi than phiền, nhưng ta nghĩ với thời gian, sẽ thật khó cho bà khi thấy ngôi nhà của mình tràn ngập các thứ, bắt gặp mấy con bọ trong các bình, chẳng hạn, hoặc một đôi dơi đã chết được đóng đinh vào cánh cửa ra vào, những hòn đá với số lượng đủ để lát lối đi. Ít có người phụ nữ nào lại có thể chịu đựng một tình trạng như thế, có đúng không nào?

Trong khi ông Laurie nói vui vẻ, mấy cậu bé dùng cùi chỏ hích nhau: dĩ nhiên là có ai đó đã nói cho ông về sự hiện hữu của mấy báu vật choán nhiều chỗ kia.

– Thế thì để chúng vào đâu được? - Demi hỏi vừa nghiêng người về phía trước để làm sáng tỏ vấn đề gai góc này.

– Trong một nhà để xe cũ.

– Nhưng ở đó bị dột và không có cửa sổ, cũng không có chỗ để các thứ vào. Hơn nữa ở đó đầy bụi và mạng nhện.

– Hãy chờ đến khi ông Gibbs và ta đụng vào đấy một chút và sau đó các cháu có thể cho ta biết. Ông Gibbs sẽ đến đây vào thứ hai để dọn dẹp. Thứ bảy ta sẽ đến và chúng ta sẽ có một nhà bảo tàng nhỏ thật đẹp. Mỗi người sẽ mang đến các báu vật của mình và đặt vào một chỗ riêng. Dan sẽ là giám đốc, vì cậu ấy hiểu biết về vấn đề này. Sẽ rất tốt cho cậu ấy vì cậu không thể đi tới đi lui như mọi người.

– Sẽ thật tuyệt vời! - Nat thốt lên.

Gương mặt Dan sáng lên bằng một nụ cười. Cậu ôm chặt lấy quyển sách và nhìn ông Laurie như thể ông là người ban ơn vĩ đại nhất trên thế gian này.

– Cháu cho xe đi một vòng nữa, thưa ông? - Peter hỏi khi họ đến trước hàng rào.

– Không, ta cần phải làm việc; ta sẽ đến xem xét nhà để xe rồi bàn với bà Jo một chút trước khi ra về.

Ông đặt Dan trở lại chiếc ghế dài để cậu có thể nghỉ ngơi và xem sách trước khi có thể chạy chơi một chút với các cậu khác. Để các cô gái chơi trò nấu bếp, bà Bhaer ngồi cạnh Dan và lắng nghe kể về cuộc đi dạo cho đến khi các cậu kia trở về, mình đầy bụi và rất bị kích động vì ý tưởng nhà bảo tàng.

– Em luôn có ý muốn thành lập một tổ chức loại này và em sẽ bắt đầu bằng nhà bảo tàng nhỏ này. - Ông Laurie nói vừa ngồi xuống một chiếc ghế đẩu dưới chân bà Jo.

– Cậu đã sáng lập một tổ chức rồi còn gì. Thế cậu sẽ gọi tổ chức này là gì? - Bà Jo hỏi và chỉ mấy gương mặt hạnh phúc của mấy cậu bé đang ngồi quanh họ.

– Em sẽ gọi nó là “Vườn gia đình Bhaer”, và em thật tự hào được thuộc về nó một chút. Các cháu có biết ta là cậu bé đầu tiên của ngôi trường này không? - Ông hỏi vừa xoay người về phía Dan và thay đổi đề tài một cách khéo léo, vì ông rất ghét người ta cảm ơn sự rộng rãi của ông.

– Cháu đã nghĩ anh Franz là người đầu tiên chứ? - Dan thốt lên và tự hỏi không biết ông Laurie muốn nói đến điều gì.

– Ồ không đâu. Ta là người đầu tiên mà bà Bhaer đã chăm sóc và ta là một trường hợp cá biệt nên bà chưa dạy dỗ ta xong, mặc dù việc này đã kéo dài hàng bao nhiêu năm rồi!

– Chắc là bà lớn tuổi lắm rồi! - Nat nói thơ ngây.

– Bà đã bắt đầu thật sớm. Tội nghiệp cho bà! Lúc nhận chăm lo cho ta bà chỉ mới có mười lăm tuổi. Ta đã làm khổ bà đến nỗi may mắn bà không bị già nua và hoàn toàn kiệt sức. - Ông Laurie cười nói.

– Đủ rồi Teddy, tôi không muốn cậu nói xấu về mình như thế! - Bà Jo chen vào vừa vuốt ve mái tóc của cậu bé ngồi dưới chân bà. - Không có cậu, không bao giờ có Plumfield cả. Đó là thành công của tôi với ông, thưa ông, người đã cho tôi can đảm để luôn luôn đi tới. Vậy thì các cậu bé phải cảm ơn ông và nên gọi tổ chức mới là “Bảo tàng Laurence”, để tôn vinh người thành lập ra nó!

Khi nói như vậy, bà Jo trở về là cô bé Jo nghịch ngợm ngày xưa.

– Đồng ý! - Tất cả các cậu bé hét lên, ném mũ của mình lên không.

– Em đói bụng quá! Thế em có thể có được một cái bánh nhỏ không? - Ông Laurie nói khi sự hoan hô nhiệt liệt chấm dứt và sau khi đã đứng lên chào tất cả mọi người bằng một cái nhún gối.

– Con chạy đi xin bác Asia một hộp bánh mật đi Demi. Không tốt khi ta ăn giữa các bữa ăn, nhưng nhân một dịp vui vẻ như thế này, thì không sao. Chúng ta hãy liên hoan với một cái bánh nhỏ! - Bà Jo nói.

Khi hộp bánh đến nơi, bà hào phóng chia cho mọi người. Bỗng, ông Laurie hét lên giữa lúc nhai một miếng bánh:

– Trời ơi! Suýt nữa thì em quên gói quà của bà ngoại gửi!

Ông chạy về phía chiếc xe và trở lại với một gói màu trắng. Khi được mở ra mọi người thấy cả một lô những con thú, con chim và những thứ thật xinh làm bằng bánh quy giòn tan có phủ đường.

– Một chiếc cho mỗi người, và một lá thư có ghi rõ chiếc bánh nào dành cho ai. Chính bà ngoại và Anna đã làm bánh. Ta không biết việc gì sẽ xảy ra nếu như ta quên không đưa bánh cho các bạn.

Bánh được chia giữa tiếng cười và mấy câu nói đùa. Một con cá cho Dan, một đàn vĩ cầm cho Nat, một quyển sách cho Demi, một con khỉ cho Tommy, một bông hoa cho Daisy, một cái vòng cho Nan, một ngôi sao cho Emil vì cậu đang học môn thiên văn và một chiếc xe buýt cho Franz vì điều thích thú lớn là lái chiếc xe buýt của gia đình. Stuffy nhận được một chú lợn con tròn quay và mấy cậu bé nhất nhận được chim, mèo, thỏ với mắt làm bằng nho khô.

– Em phải đi đây. Lọn tóc vàng của em đâu rồi? Mẹ nó sẽ chạy đến như người điên để tìm nếu như em không đưa bé về ngay lập tức. - Chú Teddy nói khi mẩu bánh vụn cuối cùng đã biến mất.

Các cô gái đang ở ngoài vườn. Trong khi chờ đợi Franz đưa các cô đến, Jo và Laurie đứng ở cửa để nói chuyện.

– Thế cô bé nhẹ dạ ra sao rồi? - Ông hỏi, vì các trò tinh nghịch của Nan khiến ông thật vui và ông luôn trêu ghẹo bà Jo về việc này không biết chán.

– Tốt. Cô bé càng ngày càng ngoan hơn và nó đã bắt đầu hiểu ra là như thế tốt hơn.

– Các cậu bé đã làm gương cho nó chứ?

– Vâng, và nó có tiến bộ. Thế cậu không thấy khi cậu đến nó đã bắt tay cậu thật đúng cách và rất tử tế với Bess hay sao? Daisy có ảnh hưởng tốt đối với cô bé và tớ nghĩ vài tháng nữa nó sẽ trở nên thật tuyệt vời.

Những lời nói của Jo bị gián đoạn khi Nan điều khiển một nhóm gồm bốn cậu rất hăng và theo sau là Daisy, đang đẩy Bess ngồi trên một chiếc xe cút kít đi đến. Mũ đã rơi mất, tóc tai bay trong gió và một cái roi quất trên không, mấy cô gái biến đi trong một đám mây mù đúng như những cậu con trai bị bà mụ nặn nhầm!

– Đây là những đứa trẻ gương mẫu, có đúng không? Thật may là em không đến đây với bà giáo già, bà Curtis, để nhận ra rằng ngôi trường của chị dạy đạo đức và phong cách lịch sự! Bà ấy chắc chắn sẽ không bình tĩnh được trước một cảnh tượng như thế này! - Ông Laurie nói và cười về những gì bà Jo nói về sự tiến bộ của Nan.

– Cậu có thể cười, nhưng tôi sẽ thành công! Như khi còn ở trường cậu đã nhại một ông giáo sư nào đó: Mặc dù cuộc thí nghiệm đã không thành công, nhưng nguyên tắc vẫn không thay đổi. - Bà Bhaer nói vui vẻ.

– Em lo sợ tấm gương của Nan sẽ ảnh hưởng đến Daisy hơn là ngược lại. Hãy nhìn cô công chúa bé nhỏ của em kìa! Nó đã quên mất phẩm cách của nó và la hét như mấy đứa kia. Các cô gái! Thế là thế nào?

Laurie đỡ Bess ra khỏi bốn con ngựa đang nhảy tưng tưng quanh bé.

– Bọn con đã chạy đua và con đã thắng! - Nan hét to.

– Con có thể chạy nhanh hơn, nhưng con sợ làm ngã Bess. - Daisy cũng hét.

– Tắc! Tiến lên! - Cô công chúa hét lên và quất roi mạnh đến nỗi mấy con ngựa lại chạy nước kiệu và biến mất.

– Con gái quý báu của ta! Chúng ta phải trốn chạy trước đám trẻ ngỗ ngược kia trước khi chúng làm cho con hư! Chào Jo! Lần sau đến thăm, em hi vọng sẽ thấy các cô bé đang thêu thùa!

– Việc đó sẽ không làm chúng thích thú lắm! Và cậu nên nhớ tôi không biết gì về công việc đó cả! Các thử nghiệm của tôi luôn luôn thất bại cho đến khi chúng thành công! Hãy hôn Amy và mẹ hộ tôi! - Bà Jo nói to khi chiếc xe lăn bánh.

Laurie chỉ còn thấy Jo đang an ủi Daisy vì cô bé đã thua cuộc bằng cách đẩy em đi một vòng trên xe cút kít.

Cả tuần rất háo hức vì các công việc đã bắt đầu trong nhà để xe. Mặc cho những câu hỏi liên tục, những lời khuyên và sự can thiệp của các cậu bé, ông cụ Gibbs bình thản để làm công việc của mình. Đến tối thứ sáu tất cả đã đâu vào đó, mái nhà được chữa lại, mấy cái giá được đặt vào chỗ, tường được quét vôi. Một cửa sổ được mở ở cuối nhà xe để cho ánh sáng lùa vào và có thể nhìn thấy con suối, các đồng cỏ và ngọn đồi xa xa. Trên cánh cửa lớn, người ta đã ghi bằng chữ đỏ: “Bảo tàng Laurence”.

Suốt buổi sáng ngày thứ bảy các cậu bé suy nghĩ nên bày những báu vật của chúng như thế nào. Khi ông Laurie đến, mang theo một bể cá cũ mà bà Amy không dùng đến nữa, thì niềm vui của chúng lên đến tột độ. Chúng trải qua buổi chiều để bày biện mọi thứ. Khi công việc đã xong xuôi, thì các quý bà được mời đến tham quan.

Đó là một nơi thật dễ chịu, thoáng mát, sạch sẽ và hấp dẫn. Hoa đậu tía đung đưa mấy quả chuông màu đỏ sẫm quanh cửa sổ, bể cá tuyệt đẹp được đặt ngay giữa gian phòng, trang trí với loại cây mọc dưới nước mềm mại và những con cá vàng màu sắc chói lọi. Ở hai bên cửa sổ có những cái giá sẵn sàng đón nhận những thứ tìm được trong tương lai. Chiếc tủ to của Dan được đặt trước một cái cửa bị bít lại. Trên chiếc tủ là một tượng thần của người da đỏ lạ lùng và dễ sợ, một món quà của ông cụ Laurence; ở giữa chiếc bàn lớn một thuyền buồm Trung Hoa, tất cả các cánh buồm đều mở ra. Tường được trang trí bằng những thứ khác nhau: một da rắn, một tổ ong vò vẽ thật to, một chiếc xuồng bằng vỏ cây bạch dương, một vòng cổ bằng trứng chim, những tràng hoa bằng rêu màu xám và một bó hoa của cây bông. Cũng có mấy con dơi nhồi, một mai rùa to và một trứng đà điểu do Demi mang đến một cách hãnh diện. Mấy hòn đá và mấy hoá thạch nhiều vô kể khiến người ta không thể nhận tất cả. Người ta chỉ bày những mẫu thật đáng chú ý lên giá cùng với mấy vỏ ốc. Những thứ còn lại được dồn một đống ở góc phòng để bao giờ rảnh thì Dan có thể xem xét.

Cậu nào cũng nhiệt tình đem đến một cái gì đó, cả chú Silas cũng tặng một con mèo rừng nhồi mà chú đã hạ ngày trước. Nó hơi bị nhậy cắn và bị rụng lông, nhưng đặt trên một chiếc bàn cao, phô ra phía lông đẹp nhất, thì nó cũng gây ấn tượng tốt. Đôi mắt bằng thủy tinh màu vàng của nó và cái mồm há to đầy đe dọa khiến Teddy run khi bé mang đến báu vật thân thương nhất của bé, một con nhộng, để đặt lên bệ thờ khoa học.

– Thật là tuyệt, phải không? Cháu không nghĩ là chúng ta có nhiều thứ tuyệt vời như thế này. Đây là cái mà cháu đã tặng. Đẹp chứ, hả? Có lẽ chúng ta nên đòi mọi người phải trả tiền khi vào xem tất cả những thứ này? - Jack đề nghị trước cả gia đình khi đang xem cuộc trưng bày.

– Đây là một bảo tàng vào xem không mất tiền, và nếu có ai đó dùng nó để làm bất cứ cuộc đầu cơ nào thì ta sẽ rút cái tên được ghi trên cửa lại. - Ông Laurie nói không do dự, khiến Jack nghĩ tốt nhất là nên giữ mồm giữ miệng.

– Một bài phát biểu! Một bài phát biểu! Ông bà Bhaer đồng thanh nói to.

– Em xin anh chị, không! Em quá nhút nhát! Anh chị hãy phát biểu đi, anh chị đã quen rồi mà! - Ông Laurie đáp và làm bộ bỏ chạy.

Nhưng bà Jo đã giữ chặt lấy ông và nói khi trông thấy một tá bàn tay đang đưa về phía bà.

– Nếu tôi phát biểu thì sẽ về những đặc tính tẩy gỉ của xà phòng! Nào bắt đầu đi, với tư cách là người sáng lập ra tổ chức này, cậu có bổn phận phải ban phát cho chúng tôi vài câu nói tốt đẹp và sau đó chúng tôi sẽ nhiệt liệt hoan hô cậu!

Thấy mình không thể trốn tránh, ông Laurie tìm cảm hứng và ông ngồi trên bàn bắt đầu giọng ung dung:

– Có một điều mà ta muốn nói với các cháu, các cậu bé à. Bảo tàng này ngoài niềm vui ra phải đem đến cho các cháu, một cái gì đó có ích. Sẽ không đủ nếu như ta chỉ mang đến đây những thứ hiếm có hoặc đẹp: các cháu cần có sách vở liên quan đến những hiện vật ở đây. Như vậy, khi có ai đó đặt câu hỏi thì các cháu có thể trả lời với ý thức đầy đủ về chúng. Ta luôn luôn yêu thích những thứ này và ta thích nghe người ta kể cho nghe về chúng. Nhưng ta đã quên hết những gì ta biết ngày trước mặc dù những thứ ta biết không nhiều lắm, phải vậy không Jo? Dan biết một lô về chim, côn trùng và về các con vật khác. Vậy thì cậu ấy nên chăm lo cho bảo tàng. Và mỗi tuần một lần, mỗi cháu sẽ làm một cuộc thuyết trình về một con vật nào đấy, về một mẫu đá hoặc về một loài cây nào đấy. Sẽ rất thú vị và chúng ta học được nhiều qua đó. Giáo sư nghĩ sao?

– Tôi rất thích ý tưởng đó. Tôi sẽ giúp đỡ bọn trẻ hết mình. Nhưng chúng sẽ cần đến sách để có thể tiếp cận với các ngành mới này, và tôi e rằng chúng ta không có.

– Đây có phải là một quyển sách có ích không? - Ông Laurie hỏi và chỉ quyển sách được mở cạnh chiếc tủ của Dan.

– Ồ có ạ! Sách kể về tất cả những gì cháu muốn biết về côn trùng. Cháu đã học được phải làm như thế nào để ghim mấy con bướm. Cháu sẽ bao sách lại để không làm hỏng nó.

Dan cầm quyển sách lên, vì sợ rằng người cho mượn sẽ nghĩ là em không cẩn thận.

– Hãy đưa cho ta quyển sách một lát.

Ông Laurie lấy một cây bút trong túi ra và viết tên của Dan trên trang đầu tiên:

– Đây là quyển sách đầu tiên của thư viện bảo tàng. Ta sẽ bắt đầu tìm kiếm những sách khác và Demi sẽ lo về thư viện. Mấy quyển sách xinh xinh mà ngày xưa chị đọc đâu hết rồi Jo? Cấu trúc côn trùng, hay cái gì đó giống như vậy. Người ta kể tất cả về kiến, ong, châu chấu, v.v…

– Chúng ở trên gác xép. Chúng ta sẽ rất vui khi lại miệt mài với môn sinh vật học. - Bà Jo nói, sẵn sàng làm tất cả.

– Viết bài về những đề tài đó có khó lắm không? - Nat hỏi vì cậu rất ghét viết văn.

– Lúc đầu thì có thể. Nhưng rồi cháu sẽ nhanh chóng thích nó. Nếu như cháu thấy khó, thì cháu nghĩ sao về một đề bài mà người ta đã ra cho một cô gái mười ba tuổi: một cuộc nói chuyện giữa Themistocles, Aristides và Periclès về việc sử dụng những nguồn vốn của thành phố Delos cho việc quy hoạch Athènes? - Bà Jo nói.

Mấy cậu bé làu bàu khi nghe những tên lạ và mấy người đàn ông thì cười phá lên vì sự vô lí của một đề bài như thế.

– Thế cô bé có viết được cái gì không? - Demi hỏi giọng rụt rè.

– Có, nhưng các con có thể tưởng tượng được cô bé đã làm như thế nào, mặc dù cô thông minh.

– Ta sẽ rất thích được đọc bài tập làm văn ấy. - ông Bhaer nói.

– Có thể em sẽ tìm lại được bài viết đó cho anh. Em đã cùng học với cô gái ấy.

Bà Jo trông có vẻ bối rối khiến tất cả mọi người đều nghĩ cô gái đó chính là bà. Câu chuyện này khiến cho các cậu bé yên tâm với ý nghĩ sẽ viết về những đề tài đơn giản. Buổi chiều ngày thứ tư sẽ dành cho các bài thuyết trình, như chúng nói, vì nhiều cậu thích nói hơn là viết.

Rồi nhóm người đi rửa tay, theo sau là ông giáo sư đang tìm cách làm cho Rob hết lo lắng vì Tommy đã nói với em trong nước có đầy những con vật li ti.

– Tôi rất thích những dự kiến của cậu, nhưng đừng có hào phóng quá, Laurie à. - Bà Bhaer nói khi chỉ còn hai người. - Số lớn trong các cậu bé phải tự xoay xở khi chúng rời khỏi đây và sự dễ dàng cùng sự xa xỉ bây giờ sẽ không giúp ích cho chúng về sau.

– Em sẽ rất khiêm tốn, nhưng em có quyền vui đùa chứ. Đôi khi em mệt mỏi vì công việc làm ăn và không gì giúp em giải trí tốt hơn khi được ở bên cạnh các cậu bé của chị. Em rất thích cậu bé Dan, Jo à. Cậu ta không cởi mở, nhưng chỉ cần nhìn cặp mắt tròn xoe như mấy cái đĩa cũng đủ thấy cậu rất nhanh nhẹn và ân cần. Bao giờ được thuần phục, cậu bé sẽ làm ta tin tưởng.

– Tôi rất hạnh phúc khi cậu nghĩ như vậy. Cảm ơn cậu nhiều về sự tử tế đối với cậu bé và nhất là đối với bảo tàng này. Công việc này sẽ giữ tính khí cậu bé tốt đẹp trong thời kì dưỡng bệnh và cho tôi cơ hội để giúp cậu bé hiểu biết và tình cảm hơn. Ai đã gợi cho cậu ý tưởng đẹp đẽ và hào phóng như thế vậy Teddy? - Bà Bhaer hỏi.

Laurie cầm lấy đôi bàn tay người thiếu phụ và đáp bằng một câu khiến cho mắt bà Bhaer ngấn lệ:

– Jo thân mến! Chị hiểu rõ khi ta là một đứa trẻ không mẹ là như thế nào, và em không bao giờ quên được những gì mà chị và gia đình chị đã làm cho em suốt bao nhiêu năm đó!