àng nhận được thư chàng từ một xứ sở nghìn dặm. Chàng kể lại cảm giác lạ lùng khi đặt chân lên miền đất hứa. Chàng hít thở không khí thênh thang, ngất ngây giữa tiếng chim reo, những chồi xanh của cây lá. Chàng nằm mơ thấy mình đang dạo bước quanh những lâu đài tráng lệ, những thành quách tân kỳ và chàng là Lưu Nguyễn của thuở nào chèo thuyền đi tìm bến lạ. Chàng đắm mình trong ảo giác về thế giới Tiên Nga. Chàng muốn xóa bỏ ký ức để nhập vào đời sống phù phiếm. Chàng muốn quên mình, vươn vai trong phút chốc, biến thành kẻ khác thường. Chàng mang mặc cảm sinh ra nơi mảnh đất khốn khổ, lách mình qua khung cửa hẹp, vứt bỏ hoài nghi, tìm lại cuộc đời đã mất. Chàng đã chết đi nhiều lần trước khi hồi sinh và giữa cảnh nhập nhòa, chàng nghe tiếng gọi của tình yêu. Chàng nhớ nàng, nhớ về tình bạn còn bị tù hãm trong chiếc ao đời quá khứ. Chàng gọi thầm tên nàng, đốt ngọn lửa hy vọng về ngày hạnh phúc...

Thời gian trôi, như con thuyền lênh đênh không bờ bến. Những con đường sao, bay trong không, rực rỡ trong bóng đêm. Những cánh hoa, phơi mình trong nắng ấm. Cuộc đời nhẹ nhàng như mây nổi và chàng tưởng mình vừa rơi xuống từ khoảng không. Đêm và ngày, hoàng hôn cũng như bình minh, bầy ra những nguồn vui. Những tiếng hát cuộn bay, đưa chàng tới chân trời xa.

“Như thế.”

“Chúng ta sống mãi trong cơn đồng thiếp... Những ngậm ngùi, những thảo nguyên... Và chẳng nhập vào đâu cả. Cứ lơ lửng như đám mây ngoài bầu trời.”

“Những tù đày, lầm than bám lấy như lớp bụi quá khứ.”

”...Những trái tim hụt hơi.”

“Và tiếng nói, như nỗi khổ hạnh.”

“Những khoảng không bát ngát.”

“Mà cớ sao, ta vẫn nhớ tới những bờ ao, thôn ấp.”

“Những vầng trăng xứ người không đưa ta tìm lại được thời thơ ấu.

“Ôi chao, những vẩn bụi vô nghĩa kia.”

“Nỗi khánh kiệt, chắc vậy.”

Vào một ngày, chàng loáng thoáng nghe những âm thanh nảy sinh, những mâu thuẫn dằng xé, và ngôn ngữ như miểng chai nhọn. Chàng chợt thấy ánh hoàng hôn của đời mình. Cơn gió mang chàng tới nơi hoang phế. Chàng lạc trên sa mạc, giữa những đồi cát và mặt trời rơi xuống biến mất trong lòng đất. Chàng hấp hối, mơ những cơn mưa lũ, thấy thân thể hòa tan trong men nắng. Chàng chôn chân, tự đốt cháy thành tro than, nghe mùa đông phiếm du trên đồng bằng. Chàng ngồi trông mùa chim thiên di, hít thở chút hơi hướm thời tiết. Không có ai, không cỏ cây, muông thú. Chỉ có sa mạc đang thì thầm với chàng về nỗi chết. Đất đai nói với chàng về lằn ranh mong manh giữa khoảng khắc của không cùng. Sự lo sợ bao quanh, xây thành vòng rào, giam nhốt nỗi khắc khoải.

Hai người đàn ông ngồi trên băng ghế. Khuôn mặt giống nhau, mang vẻ khắc khổ của những người dân phương đông. Cả hai cùng hướng theo những dòng xe vút qua, cách khoảng, như thời khắc được cắt ra thành từng đoạn. Con đường rộng, bên kia là phố xá sầm uất. Họ chờ chuyến xe đưa tới nơi nào, không có tên. Nắng cắt chéo thảm cỏ, dâng lên mùi vị ngai ngái của chiều tà. Người đàn ông bên phải hỏi:

“Ông ở đâu tới?”

“Xa lắm. Một xứ sở đã biến mất... Hay vẫn còn. Tôi không nhớ rõ lắm.”

“Hừ. Ông không đùa chứ.”

“Thời gian và quên lãng. Giống như câu truyện truyền kỳ... Mà khí hậu ở đây thật quái ác. Cái bệnh thấp khớp. Tôi đã chôn chân.”

“Tuổi tác, có khi ông đã quên béng rồi cũng nên.”

Người đàn ông bên trái luống cuống.

“Đôi khi tôi cũng băn khoăn về điều lẩm cẩm đó. Nói cho cùng thì mọi sự đã thành dĩ vãng. Ngay tiếng nói nhiều lúc cũng không ổn lắm. Ông không thấy chúng ta đang nói toàn những lời vô nghĩa. Ngôn ngữ, tôi không bắt kịp được nữa. Lạ thật.”

“Chúng ta đang chờ đợi chuyến xe trở về. Con đường còn rất ngắn. Trong chớp mắt.”

“Đã bao năm.”

“Hẳn vậy.”

“Mà này, ông cũng có một đời sống chứ.”

“Hà. Hà.”

Hai người lặng im. Trong thinh không có một đàn chim bay ngang. Ngày như một bức tranh không thật, được vẽ nên trong khoảng khắc chập chờn. Mây vướng trên tàn nắng và gió lùa trong cõi lưu lạc. Hai người không nói thêm, chìm trong thế bất động. Thấm thoát mái tranh xưa, tàn lá và một quê hương mờ nhạt ngoài chân trời. Tên tuổi chừng như cũng chẳng còn đủ khả năng để lại dấu vết. Những cánh tay giơ lên hay rớt xuống. Những cử động trong chốc lát, tan trong không gian. Chuyến xe trờ tới rồi lướt trôi, bỏ lại băng ghế trống.

Chàng bước loang quanh trong căn phòng vuông vức. Tiếng đồng hồ tích tắc. Thời gian chớm đổi màu trên mái tóc, chậm rãi và qua mau. Những lá thư gửi đi không hồi âm. Những lặng lẽ và xôn xao. Những cánh cửa mở ra, vời vợi một khoảng đời. Chàng đốt điếu thuốc, trầm ngâm trong thanh vắng. Chàng gọi giữa băng giá, những con đường, bình minh, tê tê chút cay đắng và mơ ngược về những chuyến đi một thời, một cõi. Chàng run rẫy trong cơn hồi nhớ. Dĩ vãng và tương lai như hai bức tường đang ép lại. Chàng đứng giữa ngã ba, hú lên những âm thanh lảnh lót. Những mảnh vỡ của hoang tàn hay trong mông mênh như nỗi ray rứt của bất lực. Chàng đánh mất cuộc đời bình thường. Những mầm bệnh của quá khứ, lòng hoài niệm đẩy chàng tới bờ vực hiện thực. Chàng thu mình, nghiền ngẫm những ngổn ngang, nghe tiếng vỗ đập của chiều tà, buâng khuâng về mối tình đã mất.

Có tiếng gõ cửa, chàng mở:

“Anh Phúc.”

“Ôi, cơn gió nào. Nga sang lâu chưa?”

“Đúng một tuần. Chị Trúc đưa em địa chỉ của anh.”

“Trúc, Thưởng bây giờ ra sao?”

“Chị Trúc suốt ngay lang thang ngoài bãi biển, tâm hồn như hơi gió. Thực tại như bọt sóng, hiện rồi tan. Còn anh Thưởng cứ ngồi đếm mãi từng ngày, từng giờ để sống, từ lúc sinh ra, lẩm cẩm và lẫn lộn. Đời sống ở đảo thì hỗn tạp. Thất vọng và đói khổ nẩy sinh lòng độc ác. Băng đảng đâm chém nhau hàng ngày. Những thảm cảnh này kéo theo thảm cảnh khác, chồng chất lên những biến cố. Một thứ địa ngục có thật.”

Chàng trầm giọng:

“Biết làm thế nào được. Cá nhân chẳng có nghĩa gì trước thế giới rộng lớn. Đôi lúc tôi muốn trở lại, sống như thời cơ cực. Có bất công chăng, nếu mình thoát ra ngoài trầm luân, trong lúc bao người vẫn triền miên trong thống khổ. Tôi chắc đã nhiễm phải cái bệnh lãng mạn. Tôi tự trách mình và muốn về với bùn lầy.”

“Em không hiểu.”

Chàng ngắt lời.

“Xin lỗi Nga. tôi lẩn thẩn quá. Bây giờ Nga ở đâu?”

“Em ở chung với một chị bạn.”

“Cũng tạm được. Rồi mọi chuyện sẽ đâu vào đấy cả. Ở đây, ngay cây cỏ cũng phải mọc trong trật tự. Với tôi, đôi lúc là điều khủng khiếp.”

Chàng cười. Đôi mắt hóm hỉnh như còn vươn chút bụi đường. Chàng nhìn Nga, hiền hậu và bình yên. Cái bình yên mà chàng hay Trúc hay Thưởng chẳng bao giờ có được. Nga không thuộc thế hệ chàng, cái thế hệ bị bầm dập bởi cuộc chiến tranh tàn khốc, không có lý do tồn tại và đã chấm dứt. Nhưng những vết thương vẫn ray rứt không thôi, tâm hồn đã mục nát và như mái rơm chiều ngày trong hoang vắng.

Nga nói:

“Đời sống ở đây sao thấy sợ quá. Nhìn đâu cũng tưởng như mình sắp bị giăng bẫy.”

“Thức lâu mới biết đên dài. Và cứ gõ, cánh cửa sẽ mở. Đó là hai điều tôi nghiệm thấy thú vị. Chỉ tiếc thời gian chẳng còn bao lâu. Đời người trong chớp mắt.”

“Hồi xưa, anh cũng lãng tử lắm.”

“Thời đó đã qua rồi. Ký ức chỉ còn chứa đầy những sương khói.”

Chàng lặng lẽ, nhớ không khí của những đêm ba mươi, thời khắc linh thiêng của những khúc quanh, những ngã rẽ. Những con đò gác mái trong lau lách. Và những hồn mộng chập chờn như ánh lửa leo lét cháy. Chàng nói:

“Một ngay nào đó, Nga sẽ thấy mình đổi thay. Chỉ tiếc cho Trúc, đã không có cơ hội để làm lại.”

“Chị Trúc gửi lời thăm và cảm ơn anh.”

“Cho đến quá nửa đời người, trong tôi bỗng bật dậy một tình yêu thương. Cái tài, cái sắc đã làm hỏng đời nàng. Nàng cứ tự hủy hoại mình, uống cho say khướt men cay đắng. Để làm gì nhỉ? Tôi mãi bị ám ảnh bởi những cánh hoa tan tác bay, những linh hồn nhỏ. Và Trúc đó, xa tắp như những ảo ảnh không thực. Đôi lúc tôi ngỡ nàng là kẻ thánh thiện bị ma ám, hoặc một nhân vật của bi kịch trên cái sân khấu mênh mông là trời đất. Tôi uống hết một phần rượu đời, đã quá say, nhưng vẫn tỉnh táo để muốn đốt lên ngọn lửa, thứ lửa chẳng có ở trần gian. Cho Trúc.”

“Em hiểu.”

“Tôi lại quá dông dài rồi. Nhiều khi tâm thần tôi bất định. Nga đợi tôi, ra ngoài một chút cho thoải mái.”

Chàng chở Nga qua những con đường dọc ngang, những dòng xe hối hả. Mối ưu sầu tan bay trong không. Thấp thoáng những số mệnh nổ tung trong rừng già.

Trúc tung lá thư thành cánh chim bay vào khoảng trời sẫm. Tâm hồn nàng đã chai cứng. Trong cơn mơ hoảng, nàng thấy mình mang hình dạng của muôn loài, sống và chết lặng lẽ giữa cảnh rừng thiêng nước độc. Đêm và ngày hòa nhập, và mặt đất hát lên lời ru ca. Nàng ngồi bên bờ biển vắng, một mình. Gió lồng lộng thổi và hoàng hôn lòa cháy ngoài chân trời. Không gian rộng, mang chút khói hương của quá vãng. Nàng cất tiếng hát, quyện trong màu lam chiều. Những giọt nước mắt nói với nàng về con đường lưu đày còn dài. Nàng không có đủ hơi sức, sống giữa thế giới tinh quái. Nàng mong Thưởng bình phục, và Phúc, và Nga đừng như nàng, một cánh chim tang thương. Đất trời không hẹp mà lòng như chiếc bách giữa dòng trôi.

Nàng nghe sóng cuồng chảy trong tim, vị đắng của cây lá, vị nồng của cô liêu. Nàng thấy những ngọn núi sừng sững cao lên, cao mãi. Ở bên kia khoảng đời không hiện thực, đang tấu lên khúc nhạc êm ả...

Những lời, những tiếng va vào vách đá, vỡ thành những mảnh vụn nhọn sắc. Dưới chân nàng có một đồi mây trong.