ần đầu tiên Naxtia vào phòng Olsanxki, công tố viên của Viện Công tố thành phố. Họ đã biết nhau từ lâu, nhưng chỉ gặp nhau ở Petrovca nơi Olsanxki thường lui tới. Ông là một người thông minh và là một công tố viên nhiều kinh nghiệm, am hiểu công việc, tận tình, can đảm, nhưng không hiểu sao Naxtia vẫn không cảm tình nổi. Chị đã nhiều lần thử phân tích thái độ của mình, nhưng vẫn không thể hiểu những nguyên nhân không thân thiện đối với Olsanxki. Thêm nữa, chị biết rằng rất nhiều người cư xử với Olsanxki cũng không thân thiện, dù công khai thừa nhận tính chuyên nghiệp và trình độ cao của ông.

Bề ngoài Olsanxki gây ấn tượng là một kẻ ngớ ngẩn không thành đạt: ánh mắt cau có, chiếc áo vét nhàu nhĩ, trên bất cứ cái cà vạt nào cũng có những vết bẩn không rõ xuất xứ, đôi giày chẳng bao giờ được đánh bóng, cặp kính thì có gọng lỗi thời đáng sợ. Ngoài ra, Olsanxki khác biệt còn bởi cử chỉ sống động và bởi hoàn toàn không quan tâm đến khuôn mặt, nhất là khi viết lách. Kẻ quan sát bên ngoài khó lắm mới kìm nổi bật cười khi nhìn thấy cái mặt nạ khó tả với cái lưỡi thè lè ra. Đồng thời, ông không hiếm khi gắt gỏng và bất lịch sự, dù không thường xuyên, và ông lại càng lạ lùng hơn đối với các nhà giám định. Ông bị mê mẩn với hình sự học, đọc toàn bộ tài liệu mới, cho đến những luận án và tài liệu của các hội nghị khoa học, và trong thời gian xem xét nơi xảy ra vụ án, đúng là ông cứ chọc ngang các nhà giám định, đòi hỏi họ những điều không thể hiểu nổi nào đó và đặt cho họ những câu hỏi bất ngờ nhất.

Phòng làm việc của Olsanxki thể hiện khá chính xác cả tính chủ nhân: trên bề mặt chiếc bàn ghép được đánh bóng - những vòng từ đáy cốc nước nóng, bàn làm việc ngổn ngang đến không thể, cái chao nhựa đèn bàn mờ đục dưới lớp bụi vĩnh cửu, từ màu xanh dương rực rỡ biến thành màu xám mịt mù. Tóm lại, Naxtia không thích phòng làm việc này.

Olsanxki đón chị một cách thân mật, nhưng lập tức hỏi ngay về Larsev. Larsev và Dosenco mười ngày đầu, từ ngày 3 đến 11 tháng 11 đã thực hiện các nhiệm vụ của điều tra viên về vụ án mạng Victoria, và Olsanxki chờ để gặp ai đó trong số họ. Trong phòng của Gordeev mọi người biết rằng Olsanxki đặc biệt xem trọng Larsev và thừa nhận anh có kĩ năng hỏi cung, thường giao cho anh làm việc với các nhân chứng và bị cáo và luôn luôn nhấn mạnh rằng, các kết quả công việc như thế ở Larsev còn tốt hơn so với ở ông.

— Larsev đang bận, - Naxtia trả lời né tránh, - anh ấy được giao nhiệm vụ khác.

Tôi sẽ chuyên trách vụ Victoria.

Cần phải đánh giá xứng đáng công tố viên: nếu ông có thất vọng, thì cũng không lộ ra mặt. Lấy hồ sơ vụ án từ két sắt ra, ông mời Naxtia ngồi xuống bên chiếc bàn ghép.

— Hãy đọc thầm thôi. Tôi cần phải có kết luận buộc tội. Sau bốn mươi phút tôi có cuộc đối chứng, vậy đành phải đuổi cô thôi. Cố cho kịp nhé.

Tài liệu không phải là nhiều. Kết luận của pháp y: nguyên nhân cái chết - tắc thở sau khi bị xiết cổ, mà chính xác nhất là bằng khăn mặt (những sợi lông vải được phát hiện trên mép sắc của chiếc hoa tai dạng bông hoa năm cánh). Trên thi thể người bị giết phát hiện thấy vô số vết máu ở vùng lưng và ngực do những cú đánh bằng dây thừng to hoặc thắt lưng. Thời gian tạo vết bầm máu - từ hai ngày (lâu nhất) đến hai giờ (muộn nhất) trước khi chết.

Biên bản hỏi cung sếp của Victoria, tổng giám đốc công ty, nói: Victoria uống nhiều, nhưng đi làm đều đặn. Tất nhiên, trong xử sự có những điều kì quặc giống như bất cứ người phụ nữ say rượu nào. Cô ta có thể, ví dụ, bỏ đi hai, ba ngày với một người đàn ông ít quen biết. Nhưng dẫu sao thì Victoria vẫn chưa bao giờ quên xin phép sếp, thêm nữa, không ngại ngùng tuyên bố thẳng lý do. Vào thời gian cuối cô ta thay đổi, trở nên khép kín, khó đoán định, thường trả lời không ăn nhập, ngồi thẫn thờ lâu, chăm chắm nhìn vào một điểm, và đôi lúc thậm chí không nghe khi người ta nói với cô. Tạo nên ấn tượng là cô bị bệnh nặng.

Biên bản hỏi cung Cartasov, tình nhân của Victoria: Tôi hoàn toàn tin rằng Victoria bị ốm. Khoảng một tháng trước, xuất hiện một ý tưởng không buông tha cô, rằng có ai đó đang tác động lên cô bằng radio và đánh cắp các giấc mơ của cô. Tôi khuyên cô đến chỗ bác sĩ tâm lí, nhưng cô kiên quyết từ chối. Lúc đó chính tôi đã gặp một bác sĩ quen, và ông ấy nói là Victoria bị thần kinh nặng và cô cần vào viện. Thế nhưng Victoria không nghe tôi. Đôi khi cô ấy xử sự cực kì nhẹ dạ, làm quen với những kẻ bắt gặp tình cờ và quan hệ gần gũi với những loại đáng ngờ, đặc biệt, vào lúc say khướt. Đã từng có việc cô ấy mất tích mấy ngày với một tình nhân thoáng qua. Tôi đi công tác khỏi Moskva ngày 18 tháng 10, quay về ngày 26, bắt đầu tìm kiếm Victoria, sợ rằng trong trạng thái ốm đau cô ấy có thể gặp nguy hiểm. Còn chuyện cô ấy định đi đâu đó thì tôi không biết gì cả. Cô chẳng cho tôi biết tin tức gì.

Biên bản hỏi cung Lena, bạn gái của Victoria: tôi biết Victoria từ nhỏ, chúng tôi cùng được nuôi dưỡng ở trại trẻ mồ côi. Tự nhiên thôi, tôi cũng biết Cartasov. Khoảng một tháng trước, Cartasov nói với tôi là Victoria bị ốm, ở cô ấy xuất hiện ám ảnh rằng có ai đó nhờ radio ăn cắp những giấc mơ của cô ấy. Cartasov nhờ tôi trò chuyện với Victoria, thuyết phục cô ấy đến bác sĩ. Victoria từ chối thẳng thừng, nói rằng cô tự thấy mình tuyệt đối mạnh khoẻ. Khi tôi hỏi cô ấy, có đúng hay không là cô đã nói với Cartasov, hình như người ta đang đánh cắp những giấc mơ của cô, cô ấy khẳng định rằng đó là sự thật. Lần cuối cùng tôi nói chuyện với Victoria là tối 22 tháng 10, khoảng vào 23 giờ, tôi gọi về nhà cô ấy. Chúng tôi thoả thuận gặp nhau vào chủ nhật. Tôi không gặp và không nói chuyện thêm nữa với cô ấy.

Biên bản hỏi cung phó tiến sĩ y khoa Maxlenicov, bác sĩ tâm Thần mà Cartasov đến tư vấn: chừng hai ba tuần trước, khoảng giữa tháng mười, Cartasov có gặp tôi nhân chuyện ở cô người quen xuất hiện những ý tưởng xấu. Những triệu chứng anh ta mô tả đã cho phép tôi kết luận rằng người phụ nữ trẻ đang ở giới hạn của căn bệnh nghiêm trọng và cần phải nhập viện không chậm trễ. Cái trạng thái như của cô ấy được gọi là hội chứng Cadinxki-Clerambo. Các bệnh nhân ở trong trạng thái thần kinh sốc thường cực kì nguy hiểm, bởi vì họ nghe thấy “những giọng nói”, và “những giọng nói” này có thể ra lệnh cho họ làm bất cứ điều gì, cho đến cả việc giết hại một người qua đường tình cờ. Cũng chính xác như thế, những bệnh nhân này dễ dàng trở thành nạn nhân các của vụ tội phạm bởi vì không có khả năng đánh giá một cách chính xác tình huống, đặc biệt nếu vào thời điểm đó “giọng nói” “khuyên bảo” họ gì đó... Tôi đã giải thích với Cartasov rằng việc cô người quen của anh ta nhập viện không thể thiếu sự đồng ý của cô ta cho đến khi sự phá vỡ tâm lí chưa dẫn đến những vi phạm hiển nhiên trong hành vi và cô ấy chưa rơi vào tay công an. Cartasov nói với tôi rằng cô ấy kiên quyết từ chối thậm chí cả sự tư vấn đơn giản ở nhà chuyên môn và cho bản thân là hoàn toàn khoẻ mạnh. Tiếc rằng, trong những trường hợp như thế không thể làm được gì, việc nhập viện bắt buộc chỉ có thể, như tôi đã nói, khi xử sự của bệnh nhân bị lọt vào tầm ngắm của công an.

Còn một số biên bản với lời khai của các nhân viên công ty nơi Victoria làm việc cũng như của những người quen của người bị hại và của anh bạn Cartasov. Naxtia không nhìn thấy có gì mới trong các biên bản này. Chị bắt gặp một tờ giấy với danh sách các địa điểm và địa chỉ mà Victoria thường đến uống rượu. Đính vào tờ giấy là sáu báo cáo rằng tại những địa điểm được nêu vào thời gian từ ngày 23 tháng 10 đến 1 tháng 11, không có ai nhìn thấy Victoria. Chỉ còn hai địa chỉ chưa được kiểm tra.

Naxtia gấp hồ sơ vụ án và nhìn Olsanxki. Công tố viên đang đánh nhanh trên máy chữ, quay lưng lại Naxtia và còng người trên chiếc ghế không thuận tiện.

— Anh Olsanxki, - chị gọi.

Ông quay phắt lại phía chị, khuỷu tay gạt vào đống giấy tờ trên bàn. Các tài liệu bay tung toé khắp nơi, một số rơi xuống sàn. Thế nhưng Olsanxki chẳng hề quan tâm đến điều đó.

— Có, - ông đáp lại bình thản, dường như không có gì xảy ra, gỡ kính và lấy tay chùi mắt lia lịa.

— Tôi muốn hỏi anh ba câu. Một câu về vụ án, hai câu khác.

— Hãy bắt đầu từ những câu không về vụ án ấy, - công tố viên nói hồn hậu, ngoẹo đầu sang một bên như chim và mấy ngón tay áp vào chóp mũi. Cũng như tất cả những người bị cận thị nặng, thiếu kính trông ông bối rối và bất lực. Có gì đó không thể nắm bắt đã thay đổi, và Naxtia chợt hiểu rằng Olsanxki có khuôn mặt đẹp đáng kinh ngạc và cặp mắt to với hàng mi dài kiểu thiếu nữ. Cặp mắt kính cộm dày làm cho mắt nhỏ đi, còn cái gọng sửa đi sửa lại với vô số dấu hàn gắn đã làm ông dị dạng đến không nhận ra nổi.

— Lương anh có đủ cho anh không?

— Phải xem để làm gì đã, - Olsanxki nhún vai, - để không chết đói ở bờ bụi thì đủ, thậm chí còn dư. Còn để cảm thấy sống tốt thì không đủ.

— Đối với anh cái gì có nghĩa là “cảm thấy sống tốt”? - Naxtia cố hỏi thêm.

— Đối với riêng tôi ư? Mà cô hoá ra trơ tráo gớm, Naxtia ạ! Bây giờ tôi vừa bắt đầu trả lời cô, cô đã len vào ruột tôi. Tôi buộc phải kể về ý thích, khoái cảm, về thú chơi, về những vấn đề gia đình và có trời mới biết về gì nữa. Mà để làm gì? Cô là ai đối với tôi - bà mối, anh em, bạn thân nhất? Nào câu hỏi thứ hai đi.

Công tố viên công khai nói năng lỗ mãng nhưng trong khi đó lại mỉm cười vui vẻ, làm loé sáng hàm răng trắng đều đặn, và hoàn toàn không thể hiểu ông đang bực hay đùa bỡn.

— Anh không bằng lòng là tôi sẽ làm vụ Victoria thay Larsev?

Nụ cười trên mặt Olsanxki càng rộng hơn, nhưng ông không trả lời ngay.

— Tôi thích làm việc với Larsev, anh ta là một chuyên gia có hạng, một nghệ sĩ thực thụ. Và nói chung, tôi có cảm tình sâu sắc với anh ta. Tôi luôn luôn vui mừng với tư cách một công tố viên, cũng như một con người, khi có dịp tiếp xúc với anh ta. Còn gì liên quan đến cô. Naxtia ạ, thì trước đây tôi chưa bao giờ làm việc cùng cô và hầu như không biết cô. Gordeev rất khen cô, nhưng đối với tôi - nó chẳng có nghĩa gì. Tôi quen tự mình có kết luận về người khác. Cô thoả mãn với lời đáp của tôi chứ?

— Nói thực là không. Nhưng đâu còn lời đáp khác?

— Sẽ không có.

— Vậy thì câu hỏi thứ ba: nhà doanh nghiệp đã chở Victoria về nhà hôm thứ sáu, ngày 22 tháng 10, sau buổi tiệc, nay ở đâu?

— Rất tiếc, đã đi về nhà, ở Hà Lan. Nhưng giống như anh ta không vào phòng của cô ta. Cô đã đọc biên bản cuộc khám xét căn hộ chưa?

Chưa kịp. Tôi chỉ mới đọc các lời khai của nhân chứng. Còn biên bản hỏi cung tay doanh nhân này không có ở đây. Sao, người ta không hỏi cung ông ta à?

— Không. Ông ta bay đi trước khi phát hiện ra tử thi và khởi tố vụ án. Thế nhưng khi người ta bắt đầu tìm kiếm Victoria, ông ta còn ở Moskva, và tổng giám đốc hãng gọi điện thoại cho ông ta và hỏi về cô gái. Như thế, về các sự kiện tối 22 tháng 10 chúng ta chỉ biết từ lời của sếp Victoria. Và thế, trong căn hộ đã không phát hiện ra dấu vân tay của doanh nhân này.

— Thế các anh xác định như thế nào? Đối chiếu với cái gì? - Naxtia ngạc nhiên.

— Với các vân tay trên các tài liệu mà con người hào hoa giàu có này đã kí.

— Vẫn ông tổng giám đốc kia trình tài liệu chứ?

— Hoàn toàn chính xác.

— Hơi yếu, - Naxtia nói với vẻ ngờ vực,

— Hơi yếu, - Olsunxki đồng tình ngay. - Nhưng có thể cô sẽ được an ủi bởi tình huống là vào 22 giờ 30 cùng ngày hôm ấy ngài này đã gọi điện thoại từ khách sạn “Balsur” sang Paris mà về điều đó thì có ghi chép chỗ các cô điện thoại viên. Còn Victoria, nếu cô nhớ, lúc gần 11 giờ vẫn đang khỏe mạnh và nói chuyện điện thoại với bạn gái. Và nói chung, ít có thể tin nổi rằng người Hà Lan kia có dính líu đến vụ giết người, bởi vì cô ta bị giết không thể trước ngày 30 tháng 10. Tất nhiên là cần hỏi cung ông ta, nhưng điều đó, cô tự biết, là một bản ca dài - thông qua Bộ Ngoại giao, sứ quán và cứ thế, chưa kể là ông ta hoàn toàn có thể đã rời khỏi Hà Lan vì công việc kinh doanh. Chẳng thể đuổi theo ông ta khắp cả thế giới.

— Anh Olsanxki này, tôi làm việc theo các giá thuyết của anh hay tự nghĩ ra?

— Thì hiện giờ tôi cũng chỉ có hai giả thuyết thôi. Thứ nhất - vụ giết hại Victoria gần với những công chuyện đen tối tại hãng. Thứ hai - cô ta thực sự bị bệnh tâm thần và trở thành nạn nhân của một tên đểu cáng nào đó tình cờ bắt gặp cô ta trên đường. Giả thuyết thứ nhất hiện giờ chưa được kiểm tra, theo giả thuyết thứ hai đã làm được khá nhiều, nhưng đáng tiếc là không kết quả. Không thể phát hiện ra dấu vết nào vể sự di chuyển của người chết qua mấy ngày từ thời điểm cô ta biến mất đến khi phát hiện thi thể.

— Và anh thấy nhiệm vụ của tôi là gì? - Naxtia hỏi.

— Tôi muốn cô suy nghĩ, còn có thể làm gì nữa với giả thuyết thứ hai. Tôi muốn cô nghĩ ra, ở đâu và bằng cách nào phát hiện được dấu vết của Victoria, nếu cho rằng, trên thực tế cô ta trong trạng thái loạn thần kinh cấp tính. Hãy nói chuyện với các chuyên gia, hãy hỏi bác sĩ tâm thần, hãy làm rõ, người bệnh sẽ xử sự thế nào trong trạng thái như thế, hãy lường tính, cô gái có thể đi đâu và để làm gì.

Thế còn giả thuyết thứ nhất thì sao? Liên quan với các mưu mô tại hãng? Chúng ta sẽ không kiểm tra?

— Naxtia ạ, cô làm tôi mủi lòng đấy, nói thật mà! - Olsanxki vung vẩy tay. - Lẽ nào cô đủ sức cùng một lúc làm cả điều này lẫn điều nọ? Tôi muốn cô làm việc theo giả thuyết mà xuất phát từ các tài liệu vụ án tôi cảm thấy là có triển vọng nhất. Nếu trong khi đó cô cảm thấy còn có thể làm theo một giả thuyết nữa thì tôi chỉ có mừng mà thôi. Nhưng nói thực với cô, tôi không tin lắm vào điều đó, khi chỉ có mỗi mình cô. Gordeev có định trích người cho vụ này hay không? Ở đâu chỉ một người làm việc với một vụ án mạng?!

Naxtia nghĩ cách trả lời công tố viên để không phụ lòng tin của thủ trưởng Gordeev. Thực sự, không thể nói với Olsanxki rằng Gordeev có thông tin về sự không trung thực của ai đó trong số các thám tử, vì thế ông không muốn giao vụ án cho ai khác ngoài chị, bởi ở đây có thể dính líu đến quyền lợi của mafia. Nhưng rất may, Olsanxki không đòi hỏi giải thích các ý định của thủ trưởng Phòng đấu tranh chống trọng án có sử dụng bạo lực. Ông diễn đạt sự tức tối của mình rồi và cho là vấn đề đã xong. Hơn nữa, đã đến lúc ông có cuộc hẹn đối chứng.

Nhìn chăm chắm để không rơi vào vũng nước ngập mắt cả chân, Naxtia chậm chạp lê chân đến bến xe buýt đi về nhà mình. Chị mệt khủng khiếp trong những ngày gần đây, bởi chị, vốn quen kiểu ngồi lỳ tại văn phòng, buộc phải làm một công việc thông thường của nhân viên điều tra hình sự: đi khắp Moskva tìm kiếm những địa chỉ, những người cần thiết, trò chuyện với họ, và không đơn thuần trò chuyện, mà thường phải thuyết phục để người ta trả lời. Biết làm sao, ít ai thích nói chuyện với công an. Kết quả những nỗ lực của Naxtia thực đáng khóc: Victoria cứ như chui xuống đất sau ngày 23 tháng 10. Không ai trong số những người cô ta vẫn thường cùng chuyện trò thân mật hay nhậu nhẹt say sưa, nhìn thấy cô.

Nhóm người này không lớn gì, nhưng ngoài “hạt nhân” những người quen cũ thường xuyên, vẫn còn một nhóm khá đông những người tham gia vào các cuộc nhậu thỉnh thoảng khác. Tất cả bọn họ đã được tìm ra và bị hỏi, và tất cả nhất nhất như một nói một cách chắc chắn rằng, sau ngày 23 tháng 10 họ không trông thấy Victoria và không trò chuyện điện thoại với cô.

Tiếp xúc với nhiều người trong số họ không hề đơn giản: thay vào việc kể về cô người quen đã chết một cách bi thương, họ cố chứng minh rằng, uống rượu là việc riêng của họ và không phải là lí do để công an can thiệp.

Thế nhưng từ tất cả những cuộc nói chuyện này Naxtia rút ra một thông tin quan trọng: càng say, Victoria càng có nhu cầu gọi điện thoại cho ai đó. Trong thời gian những cuộc say, đôi khi kéo dài hai, ba ngày, gần như cứ hai giờ một lần cô gọi cho Cartasov, để bằng cái lưỡi líu nhíu báo với anh ta rằng mọi việc với cô vẫn ổn, rằng mọi đàn bà đều ngu đần và đểu cảng và không ai có quyền dạy cô phải sống thế nào và uống bao nhiêu. Ngoài Cartasov, cô gọi cho cô bạn Lena, chính là người cùng lớn lên với cô trong trại trẻ mồ côi. Hơn thế, cô thậm chí còn mấy lần gọi được đến chỗ làm để đoan chắc rằng ngày mai nhất định cô sẽ đến. Bởi cả sếp của Victoria, cả bạn gái Lena lẫn Cartasov đều cam đoan rằng, vào thời kì vắng bặt tin, Victoria đã không hề gọi cho họ, có thể kết luận là, ít nhất, trong thời gian ấy cô gái không say. Với điều kiện khá rõ: cả ba người nói sự thực. Nếu như cả ba người, rất khác nhau như thế, sống ở những nơi khác nhau và có ít điểm chung, đều đồng loạt nói dối, nghĩa là có lí do nặng kí cho điều đó. Và Naxtia cố để hiểu, chị cần làm gì trước: tìm cái nguyên nhân bí ẩn này, tất nhiên nếu có nó, hay dù sao thì cũng nên cố mà phát hiện những dấu vết của Victoria. Làm việc với Naxtia về vụ án mạng Victoria là Trernưsev từ Sở công an tỉnh. Trernưsev là một chàng trai đáng mến, thông minh, tháo vát, mà cái chính - có xe riêng, nhờ đó anh kịp làm trong một ngày đến gấp ba lần so với bản thân Naxtia. Anh mê mẩn với những con chó, mà nhất là với con bécgiê, anh quan tâm như một đứa trẻ thần đồng, luôn luôn lo rằng sự cho ăn và chăm sóc không đúng có thể ảnh hưởng đến khả năng trí tuệ của nó. Thế nhưng cần khen anh ta: con bécgiê với cái tên Kirill kì quặc được huấn luyện một cách lí tưởng, thi hành vô điều kiện các mệnh lệnh và hiểu chủ của mình không chỉ từ nửa lời mà còn từ nửa ánh mắt và nửa tiếng thở, điều mà Trernưsev hết sức hãnh diện. Và Naxtia biết rằng những ưu điểm của Kirill hoàn toàn không phải được thổi phồng. Một năm rưỡi trước, trong khi bắt giữ tên giết thuê Gall, chính con chó này, tuân theo những mệnh lệnh kín đáo của chủ, đã bảo đảm cho Naxtia khả năng không gây ngờ vực ở kẻ giết người, thoát khỏi chỗ nguy hiểm và không cản trở những người đang phục kích hắn. Kirill làm ra vẻ định cắn vào cô chị, còn Naxtia, về phía mình, làm ra vẻ rất sợ điều đó, mà kết quả là đầu nổi bướu, sưng đầu gối và gãy gót giày, chị đã an toàn thoát khỏi đường đạn.. Bề ngoài Naxtia và Trernưsev giống nhau như anh em: cả hai đều cao gầy, tóc sáng, với đường nét khuôn mặt thanh mảnh và mắt màu xám. Nhưng nếu Trernưsev đẹp trai, thì Naxtia chắc gì có ai đó có thể nói như vậy. Chị chẳng xinh, chẳng dị dạng, chị đơn giản là chẳng thế nào cả, không được để ý đến, không gây ấn tượng, với khuôn mặt không để nhớ và cặp mắt bệch bạc.

Chị chẳng thấy đau khổ gì về điều đó, bởi chị biết rằng, nhờ biết trang điểm và quần áo thanh lịch chị có thể trở nên không thể diễn tả, và đôi khi đã sử dụng điều đó. Còn lại thì Naxtia là một con chuột xám xấu xí, khi chị không cảm thấy một tí ti cái nhu cầu để được người ta thích và gầy sự thán phục. Chị chả thú vị với chuyện đó.

Tất nhiên hai người họ kịp làm nhiều việc, nhưng chẳng lợi lộc gì từ điều đó, nói thẳng thế... Vụ án vẫn chết cứng. Các nhân viên Phòng đấu tranh với tội phạm kinh tế không hề có số liệu gì về những mánh khóe gian lận tại công ty nơi người bị hại đã làm việc, còn khi Naxtia ngờ vực rằng, vào thời chúng ta có những cơ sở kinh doanh hoạt động tuyệt đối sạch sẽ, người ta trả lời chị:

— Sự bẩn thỉu đầy rẫy khắp nơi, và chỗ họ chắc cũng có. Nhưng không phải về mặt tiền bạc, chúng tôi đã kiểm tra rồi.

Hoá ra Gordeev đã kịp nhờ họ về điều này. Nhưng dẫu sao Naxtia vẫn quyết định tự mình đến công ty.

Ngược mọi sự chờ đợi, tổng giám đốc không né tránh cuộc trò chuyện, đã tiếp Naxtia, như thường nói, theo yêu cầu đầu tiên và sẵn sàng một lần nữa trả lời các câu hỏi.

— Tại sao ông có thể chịu đựng như thế đối với cô thư kí nghiện ngập và vô kỉ luật? - Naxtia hỏi ông ta.

— Tôi đã nói điều này với nhân viên của chị rồi, - tổng giám đốc nhún vai. - Tất nhiên, điều đó không làm chúng tôi đẹp mặt, nhưng tôi thấy chẳng có nghĩa gì phải giấu, hơn nữa, không còn gì có thể làm hại Victoria thêm được nữa. Trách nhiệm của Victoria là ngồi ở phòng tiếp tân, trả lời điện thoại, cũng như pha tiếp trà, cà phê và thức uống khác, đặc biệt khi trong phòng làm việc của tôi có các đối tác nước ngoài. Chị hiểu tôi chứ?

— Không, - Naxtia đáp khô khan.

— Lạ thật. Thôi được, tôi sẽ nói thẳng: đôi khi, để thuyết phục đối tác, cần nài ép anh ta uống và giúi cho ông ta một cô gái đẹp để ông ta mềm ra. Sao chị nhìn tôi như thế? Lần đầu nghe thấy chăng? Chị đừng giả vờ, chị Naxtia ạ, có phải ngày đầu tiên chị sống trên đời đầu. Tất cả đều làm thế. Và tôi giữ Victoria ở đây chính vì điều đó. Cô ấy đơn giản là đẹp đến huyễn hoặc, không một người đàn ông nào giữ được vẻ thờ ơ, dù anh ta có sở thích nào đi nữa. Nếu cần, tôi để cô ấy đi mấy ngày cùng với người cần thiết, cô ấy tháp tùng những người nước ngoài, nếu họ muốn đi Pite (Gọi tắt tên thành phố Saint-Pelerbourg) hay theo “Vòng cung Vàng”, hoặc còn đâu đó nữa. Victoria không bao giờ nhõng nhẽo, luôn luôn thực hiện các yêu cầu của tôi, dù với bất kì người đàn ông nào. Do đó tôi bỏ qua cho cô vì những trận uống say và nghỉ tự do. Nhân thể nói thêm, bất kể say rượu, cô ấy vẫn là người có trách nhiệm. Chị sẽ không tin, nhưng nếu tôi báo trước với cô ấy, ví dụ, đến thứ tư chỗ tôi có cuộc thương thuyết quan trọng và tôi cần cô ấy, thì dù ở trận say bí tỉ nào, dù có uống bao nhiêu, vào thứ tư cô ấy sẽ có mặt ở văn phòng với đầy đủ lễ phục. Cô ấy chưa bao giờ, chưa một lần, chị nghe ra chưa, phụ lòng tôi. Vì thế, hoàn toàn tự nhiên là tôi đã bỏ qua cho cô ấy nhiều điều.

— Nói khác đi, ông giữ Victoria như một cô điếm trong biên chế, - Naxtia kết luận giọng khe khẽ.

— Phải! - tổng giám đốc nổi xung. - Nếu chị thích thế hơn, thì vâng! Có gì phạm pháp ở đây? Cô ấy làm thư kí nhận lương vì điều đó. Còn ngủ với khách hàng - cô ấy thích, cô ấy làm chuyện đó một cách tự nguyện, hãy lưu ý, và không vì tiền. Bề ngoài điều đó trông chỉ thế chứ không thể nào khác! Còn gì tôi kể với chị - chỉ là vớ vẩn.

— Tức là ông phủ nhận những lời của mình? - Naxtia hỏi rõ.

— Trời ạ, tất nhiên là không. Tôi nói sự thật với chị, nhưng chỉ là để giúp tìm ra kẻ giết Victoria thôi, chứ không phải để chị dạy luân lí cho tôi. Và nếu chị chỉ ngón tay đe doạ tôi và và chỉ trích sự vô đạo đức, thì tôi từ chối tất cả, hơn thế, tôi thấy, chị không ghi biên bản. Chị biết không, tôi đã sống khá đủ và không cần đến những bài luân lí của chị. Còn án giết người là thứ nghiêm trọng, và tôi cho rằng mình không có quyền che giấu gì đó. Thế nhưng tôi hi vọng là tôi được hiểu đúng. Hẳn là tôi đã lầm. Rất tiếc, chị Naxtia ạ.

— Ô không, ông không lầm, - Naxtia cố mỉm cười sao cho tươi hơn, nhưng không đạt, nụ cười thành ra bối rối, xấu hổ và có phần hối lỗi. - Cảm ơn ông vì sự cởi mở. Hãy nói, có thể ai đó... trong số khách hàng này đã đến Moskva vào tháng 10, và đã cố ý bỏ qua ông, để gặp lại Victoria không?

— Dĩ nhiên. Nhưng hẳn tôi sẽ lập tức biết ngay. Victoria làm... đã làm chỗ tôi hơn hai năm. Tôi đã cần cô ấy phục vụ vô số lần, nhưng không phải tất cả đối tác là người mới. Một số thích cô đến nỗi muốn được gặp cô cả trong những chuyến đến sau này. Cũng có ai đó làm việc này sau lưng tôi. Nhưng Victoria chẳng bao giờ giấu tôi, vì đó là công việc, chứ không còn là đời tư của cô nữa. Cô ấy quá rõ rằng, nếu một đối tác nước ngoài có mặt ở Moskva và không gọi điện thoại cho tôi, ít ra chỉ là nói đôi lời thân thiện, thì đó là bằng cớ của thái độ anh ta không chỉ đối với tôi, mà với công ty và sự kinh doanh chung của chúng tôi. Cô ấy hiểu rằng, những sự kiện ấy tôi phải được biết, mà tôi cũng không chỉ một lần căn dặn cô ấy.

Không, tôi không nghĩ là cô ấy đã quyết định giấu giếm tôi điều gì đó.

— Nghĩa là, trong tháng 10 không có gì tương tự xảy ra?

— Không. À, nhân thể, tay doanh nghiệp Hà Lan kia, người đưa Victoria về nhà hôm 22 tháng 10, đã ngủ với cô ấy hai năm, vào mỗi lần ông ta đến.

— Tôi cần danh sách tất cả khách hàng của Victoria, - Naxtia đòi hỏi.

Danh sách ấy khá dài, được trao cho chị, và giờ đây Naxtia chờ, bao giờ thì thông qua phòng cấp viza và đăng kí để người ta kiểm tra, có người trong số được nêu ở Moskva vào giai đoạn khi Victoria biến mất hay không. Naxtia rất hy vọng vào giả thuyết này, nhưng chị hiểu là phải đợi rất lâu.

... Về đến nhà, chị kiệt sức đổ người xuống đivăng và khoan khoái duỗi thẳng chân tay. Rất muốn ăn, nhưng lười đứng dậy đi vào bếp. Nói chung, Naxtia nghĩ, rằng sự lười được đẻ ra sớm hơn nhiều so với bản thân chị.

Nằm dài trên đivăng đến đêm khuya, chị cố sức bò ra bếp. Thức ăn trong tủ lạnh còn quá ít, chẳng có gì mà lựa chọn: trứng rán và thịt hộp. Chìm sâu vào suy nghĩ, Naxtia không cảm thấy vị của thức ăn. Rất muốn uống cà phê, nhưng chị kiên cường chống lại mong muốn của mình, bởi chị biết, chỉ thế này chị đã rất khó chợp mắt rồi.

Chị bị dằn vặt bởi cảm giác vô ích của điều chị đang làm, bởi sự bế tắc trong phá án. Chị có cảm tưởng rằng chị làm mọi việc không đúng, rằng Gordeev sẽ thất vọng. Lần đầu tiên chị làm việc độc lập, chứ không phải phân tích thông tin do cộng sự kiếm được, và không cho họ những lời khuyên thông thái. Giờ đây tự chị phải đi kiếm thông tin, và chị chẳng có các nhà tư vấn. Chị còn nỗi dằn vặt là thương thủ trưởng Gordeev của mình, người không rõ từ đâu biết được rằng trong số thuộc cấp của ông nẩy ra một kẻ không trung thực, mà có thể không chỉ một, và giờ đây ông không thể tin ai trong số họ, nhưng phải làm ra vẻ là không có gì xảy ra. Giống như trong nhà hát, Naxtia thầm nghĩ, nhớ lại buổi tổng diễn tập chỗ Grinevich. Chỉ khác biệt là Gordeev kể từ nay đến lúc làm sáng tỏ tình hình thì cả cuộc sống biến thành vở kịch, cả ngày ông phải là nghệ sĩ trên sân khấu. Cuộc sống thực sự - chỉ là cái gì trong lòng ông. Và nếu diễn viên, sau khi đóng kịch, có thể gỡ hoá trang, đi về nhà và sống một chút đời sống thực của mình, thì Gordeev không có khả năng đó, bởi vì thậm chí ở nhà ông vẫn luôn nhớ rõ rằng, có ai đó mà ông yêu và tin, đang lừa dối ông. Làm sao ông có thể sống với gánh nặng này?

Không hiểu sao Naxtia lại hoàn toàn không nghĩ rằng, từ nay chị cũng sẽ sống với gánh nặng như thế trong tim...

Khó còn nhận ra đại tá Gordeev. Con người nhiệt huyết, linh hoạt, vào những lúc suy nghĩ thường thích đi nhanh trong phòng, giờ đây ông dường như hoá đá, ngồi bất động sau chiếc bàn và hai tay ôm đầu. Có vẻ, các xúc cảm trong ông đang sôi sục và ông sợ rằng một cử động thiếu thận trọng - và tất cả những gì đã bùng sôi sẽ trào ra ngoài. Lần đầu tiên trong suốt thời gian làm việc tại Petrovca, Naxtia cảm thấy khó xử khi có mặt thủ trưởng.

— Có gì về vụ Victoria không? - Gordeev hỏi. Giọng ông đều đều, không sôi nổi. Trong đó không có cả sự hiếu kì.

— Tắc tịt, chú Gordeev ạ, - Naxtia trả lời thành thật. - Tôi chẳng đạt được gì cả. Ngõ cụt hoàn toàn.

— Chà, chà, - Gordeev lúng búng, ngó đi đâu đó phía trên đầu Naxtia. Chị có cảm giác là thủ trưởng không nghe chị mà đang nghĩ về điều gì đó khác.

— Cần trợ giúp không? - Ông bỗng hỏi. - Hay tạm thời hai người đủ xoay xở?

— Sẽ cần, nếu tôi nghĩ ra giả thuyết mới. Đến hôm nay đã kiểm tra...

— Không cần, - vẫn vẻ thờ ơ, Gordeev cắt ngang lời chị. - Tôi tin là cô không lười. Quan hệ với Olsanxki bình thường chứ?

— Chúng tôi chưa cãi nhau, - Naxtia đáp ngắn gọn, hơi khô khan, cảm thấy trong lòng đang dâng lên sự bất bình.

— Chậc, chậc, - đại tá lại gật đầu, và lần nữa Naxtia có cảm giác rằng ông hỏi chỉ để thể hiện vai trò lãnh đạo. Ông không quan tâm đến lời đáp của chị, trong lúc đó ông đang nghĩ về điều khác.

— Cô chưa quên là từ mồng một tháng 12 chỗ chúng ta sẽ có một thực tập viên từ Học viện cảnh sát Moskva chứ?

— Tôi nhớ.

— Có vẻ không giống lắm. Chỉ còn mười ngày, mà cô vẫn chưa đến đấy. Sao cứ lần lữa thế?

— Ngay hôm nay tôi sẽ điện thoại và thoả thuận. Chú đừng lo.

Naxtia cố nói giọng bình thản, dẫu vào thời điểm này chị muốn nhất trên đời là chạy thục mạng ra khỏi phòng Gordeev, chốt cửa phòng mình và khóc cho thỏa thích. Tại sao ông lại như vậy với chị? Chị có lỗi gì? Qua suốt những năm làm việc chị chưa hề bị trách cứ rằng đã không làm gì đó vì quên. Phải, chị không biết làm nhiều thứ, chị bắn súng kém và không biết võ, chị không thể phát giác sự theo dõi và thoát khỏi nó, chị chạy tồi, nhưng trí nhớ của chị thì dị thường. Naxtia không bao giờ quên gì cả.

— Đừng lần khần nữa, - trong khi đó Gordeev vẫn tiếp tục. - Hãy lựa chọn người tập sự cho mình, chứ không phải cho ai khác. Cho cậu ta nhập cuộc vào vụ Victoria. Giống như, dù sao sau mười ngày chúng ta cũng không thể phá được vụ án mạng. Vậy nên cô sẽ làm việc cùng cậu ta, đồng thời hướng dẫn luôn thể. - Nếu cô không lầm - cậu ta sẽ được nhận về làm việc, chỗ chúng ta thiếu người. Còn giờ có việc khác. Hồi mùa xuân đã có phái đoàn quan chức cảnh sát Italia đến chỗ chúng ta. Tháng 12 đã lập kế hoạch cuộc thăm đáp. Cô cũng đi.

— Tại sao?- Naxtia bối rối. - Sao lại thế?

— Thì cô nghĩ làm gì. - Đi là đi, thế thôi. Cứ cho đó là sự đền bù cho kì nghỉ phép dang dở. Tôi đã thuyết phục cô đi viện điều dưỡng, tự tôi kiếm về cho cô và cảm thấy một phần trách nhiệm vì chuyện cô không được nghỉ một cách thoả đáng.

Cô sẽ đi Roma.

— Thế còn Victoria thì sao? - Naxtia hỏi vẻ ngây ngốc.

— Victoria? Victoria thì sao? Nếu theo dấu vết nóng không phá được, thì sau đó dăm bảy ngày chẳng có ích gì. Cô bay đi Roma ngày 12 tháng 12. Nếu đến thời gian ấy cô chưa bắt được tên giết Victoria, thì chẳng bao giờ cô bắt được nữa. Điều đó là cái chắc. Và nữa, thiếu cô, cuộc sống vẫn không dừng lại. Cần làm gì đó - Trernưsev sẽ làm. Mà còn có học viên thực tập nữa...

Đối với việc chọn lựa cán bộ Gordeev có thái độ rất nghiêm túc, không coi thường cả những người tốt nghiệp của các học viện Bộ Nội vụ. Mỗi năm, trước thời kì Thực tập, theo thoả thuận không lời với trưởng phòng giáo vụ của Đại học cảnh sát Moskva, ông phái Naxtia đến chọn học viên được cử đến chỗ họ tập sự. Để cho việc đó có cái “ô” tiện lợi như mời các cán bộ thực hành dạy một số giờ học, đặc biệt về hình pháp học, tố tụng hình sự và hoạt động tác chiến điều tra, Naxtia tiến hành các buổi xeming và giờ thực hành tại hai, ba lớp học viên lớp trên, sau đó Gordeev gọi điện thoại vào trường và nói tên học viên mà ông muốn sẽ qua tập sự ở Phòng của ông. Tất nhiên, điều đó là vi phạm mọi quy tắc, nhưng hiếm khi người ta từ chối Gordeev. Con người ông rất nổi tiếng, mà người quen của ông cũng không ít. Chính bằng cách đó, Dosenco, chàng thám tử trẻ nhất mà Naxtia “đào ra” ở tận Đại học Omxk trong một chuyến công tác, đã lọt vào Cục điều tra hình sự Moskva. Mười năm trước chính Gordeev đã ngắm ở trường Moskva, kiểm tra trong thời kì thực tập và dẫn về Phòng Lexnicov, người giờ trở thành một trong những cán bộ tác chiến xuất sắc nhất dưới trướng Gordeev.

Naxtia gọi đến phòng giáo vụ nhà trường, chị được đề nghị chọn mấy đề tài mà theo đó vài ba ngày tới sẽ có xemina và giờ thực hành. Chị đề nghị cho chị giờ thực hành về những đặc điểm tâm lí trong lời khai của nhân chứng.

— Rất tốt, - ở phòng giáo vụ người ta mừng rỡ đáp. - Giảng viên phụ trách các giờ này hiện đang ốm, vậy chẳng có vấn đề gì. Và chúng tôi đỡ đi gánh nặng: không cần tìm người thay thế.

Naxtia biết chính xác chị sẽ lựa chọn thực tập viên theo nguyên tắc nào.

Thử nghiệm giải đồ rất nổi tiếng của Raven mách cho chị nguyên tắc này. Thử nghiệm gồm 60 bài toán trong đó 59 bài được xây dựng trên cùng một nguyên tắc và chỉ khác biệt về mức độ phức tạp: nếu sáu bài đầu tiên là đơn giản sơ lược, thì bắt đầu từ bài 54 để lựa chọn giải đáp đúng đòi hỏi khá nhiều căng thẳng, gắn với sự cấp thiết giữ bằng mắt và theo dõi đồng thời mấy chỉ số. 59 bài, bằng cách đó kiểm tra khả năng người được thử nghiệm tập trung sự chú ý và nhanh chóng có quyết định trong điều kiện thời gian hạn chế. Ngoài nhiều cái khác, thử nghiệm của Raven chỉ ra, người được thử có biết tập trung và không rơi vào bấn loạn khi bị hãm vào thế bí hay không. Còn bài cuối, bài sáu mươi là rất giảo hoạt, bởi nhẽ, với vẻ đơn giản đáng kinh ngạc, được dựng trên một nguyên tắc hoàn toàn khác. Nếu người được thử giải nổi bài toán cuối, điều đó có nghĩa là anh ta biết nhìn bài toán từ phía khác, vượt cao phía trên nó và đi tìm những con đường khác, chứ không chỉ theo một hướng được đặt ra, cố mở ổ khoá vẫn bằng một cái chìa khoá như trước, chỉ trên cơ sở là những ổ khoá trước được mở dễ dàng chính bằng cái chìa đó. Tất nhiên, Naxtia tự nhủ, từ quan điểm vật lí, 59 thử nghiệm là hoàn toàn đủ để làm kết luận về bài 60. Còn từ quan điểm toán học, còn lâu mới là thế. Và Naxtia tìm trong số học viên chính là người có tư duy toán học.

Chị lục lọi trong những ghi chép cũ, gọi điện thoại cho hai cán bộ cảnh sát giao thông quen biết và cuối cùng lập bài toán mà trên thí dụ đó sẽ tiến hành giờ thực hành.

— Công việc thế nào, - mỉm cười. Olsanxki hỏi Naxtia vừa bước vào với vẻ quan tâm.

— Tồi tệ, anh Olsanxki ạ. Cần bắt đầu lại từ đầu.

Chị ngồi xuống cạnh bàn và chuẩn bị cho một cuộc nói chuyện dài. Nhưng xét mọi nhẽ, công tố viên không chia sẻ những dự định của chị. Ông trộm liếc đồng hồ và thở dài.

— Tại sao phải bắt đầu lại từ đầu? Tại sao không thể đi tiếp?

Naxtia không đáp, bởi câu trả lời là khó đối với chính chị, cả đối với Olsanxki. - Cần lấy lời khai lại Cartasov, anh bạn của Victoria.

Công tố viên chậm chạp ngẩng đầu lên và không nháy mắt, ghim cái nhìn vào chị.

Từ sau đôi tròng kính dày cặp mắt ông có vẻ bé, và do đó khuôn mặt thành ra không dễ chịu, còn cái nhìn như khoan xoáy.

— Để làm gì? Cô phát hiện ra gì đó cho phép nghi anh ta?

Thực tế Naxtia đã phát hiện ra đôi điều, nhưng, thứ nhất, điều đó không cho cơ sở nghi ngờ Cartasov, thứ hai, nói chung chị chưa tự tin rằng, điều chị phát hiện sẽ có ích gì. Để củng cố các ý tưởng của mình, đơn giản là chị cần một cuộc gặp.

— Tôi đề nghị anh, - chị khăng khăng. - xin hãy nói chuyện với Cartasov. Đây là danh mục các câu hỏi mà nhất định phải có lời đáp.

Naxtia lấy từ xắc ra tờ giấy gấp và chìa cho công tố viên. Thế nhưng ông kia không cầm, mà thay vào đó lôi trong hộc bàn ra phiếu mẫu uỷ nhiệm riêng.

— Được, cô hãy hỏi, - ông nói khô khan trong khi nhanh nhẹn viết vào phiếu. - Tôi đã nghĩ là chính anh sẽ làm việc này chứ.

— Để làm gì? Đó là cô muốn hỏi Cartasov, chứ không phải tôi. Chí ít, cô có thể hỏi cho đến khi nhận được câu trả lời mà cô thấy phù hợp. Chứ biết đâu, kết quả hỏi cung của tôi vẫn không làm cô hài lòng.

— Gì phải đến nỗi thế, anh Olsanxki, - Naxtia nói vẻ trách móc. - Tôi đâu nói là lần lấy lời khai trước được tiến hành kém. Đơn giản là trong vụ án mở ra những tình huống mới...

— Những tình huống thế nào? - ông ngẩng phắt đầu.

Naxtia im lặng. Chị đã quen tin các cảm giác của mình, dù thậm chí rất mơ hồ, nhưng không bao giờ kể về chúng khi chưa nhận vào tay các sự kiện.

Vụ án sát hại Victoria nói chung không phải là một vụ rối rắm mà trong đó có nhiều thông tin mâu thuẫn. Tất cả những gì Naxtia được biết, là lôgíc và hợp lí, nhưng không chiếu một tí ánh sáng nào cho câu hỏi, từ ngày 22 tháng 10 đến ngày 1 tháng 11 người chết đã ở đâu, đến cái ngày, xét mọi nhẽ, cô bị xiết cổ. Nếu cô gái chính xác là trong trạng thái tâm thần cấp tính, thì cô ta có thể đi bất kì đâu, làm quen với bất kì ai, và các hành vi của cô ta không tuân theo bất cứ lôgíc nào hết. Khi con người minh mẫn, thì có thể tìm anh ta ở chỗ những người họ hàng hoặc người quen biết, và vấn đề chỉ là việc ta làm sao xác định được đầy đủ số người đó. Còn phỏng đoán những hướng đi có thể của người điên là chuyện vô nghĩa. Con người rời khỏi nhà không giấy tờ và đi đâu mặc kệ... Thi thể được dân địa phương phát hiện một cách tình cờ, mùa hái nấm, hái quả đã qua, người ta chả làm gì trong rừng. Còn may, dù là nhận diện được, chỉ là nhờ có thông báo tìm người. Không, vụ sát hại Victoria không hề rắm rối. Trong vụ án có quá ít thông tin, mà điều đó là tồi tệ nhất.

Dù chưa có lời đáp từ phòng thị thực xuất nhập cảnh, Naxtia đã thầm từ giã với cái giả thuyết mà hai ngày trước đây chị rất hy vọng. Điều chị phát hiện mách rằng, Victoria bị giết không phải bởi một tay tình nhân ngoại quốc nào đó, ở đây sự thể hoàn toàn khác...

— Nào, đã nảy sinh những tình huống gì? - Olsanxki hỏi nhỏ nhưng nghiêm khắc khi chìa cho chị phiếu uỷ quyền lấy lời khai Cartasov. - Cô chưa trả lời tôi.

— Có thể, tôi sẽ trả lời anh sau khi hỏi Cartasov không?

— Được, cô sẽ trả lời sau. Nhưng Naxtia ạ, hãy lưu ý rằng, cô không có quyền giấu thông tin đối với tôi, thậm chí nếu cô cho rằng nó không quan trọng cho vụ án. Tôi với cô làm việc lần đầu tiên, vì thế tôi cảnh báo trước với hảo ý, là những ảo thuật ấy không qua nổi mắt tôi đâu. Tôi sẽ biết - tôi sẽ nắm cổ cô vứt đi như một con mèo ghẻ. Và sẽ chẳng một vụ án nào đang có chỗ công tố viên Viện Công tố thành phố cô còn được lại gần. Tôi sẽ chăm lo về việc đó. Đừng nghĩ rằng cô là thông minh nhất và có thể quyết định cái gì cần cho công việc, cái gì không. Và đừng quên, thụ lí điều tra là tôi, chứ không phải cô, vì thế cô sẽ chơi theo các nguyên tắc của tôi, chứ không phải là theo những gì được thừa nhận chỗ các cô ở Petrovca. Rõ chưa?

— Tôi hiểu hết, anh Olsanxki ạ, - Naxtia nói lắp bắp và chuồn nhanh khỏi phòng của công tố viên. “Không vô cớ mà ta không thích anh ta, - chị nghĩ thầm một cách độc địa. - Ôi chà là nổi đoá. Thô lỗ như tàu điện!”

Cần gọi điện thoại cho Cartasov và thoả thuận buổi gặp. Naxtia xuống tầng hai nơi chị biết có phòng làm việc của người bạn cùng lớp, hiện là trợ lí trưởng của Tổng công tố. Chị sẽ gọi từ đó, hi vọng vào những điện thoại tự động ngoài phố là rất ít: hoặc chúng không làm việc, hoặc đòi hỏi những đồng xu mà chị không có.

Không bao giờ Naxtia nhìn nhận một người từ cái nhìn đầu tiên. Nhưng Cartasov làm chị thích ngay.

Khi anh ta mở cửa cho chị, to lớn, gần như cao đến hai mét, mặc quần bò, áo sơ mi sợi bông kẻ ô xanh trắng và áo len bằng lông lạc đà màu xám tối, Naxtia cố kìm nụ cười, nhưng không giữ nổi đã bật cười khanh khách. Nướt mắt ràn rụa, và rung người vì cười, chị kịp thoáng nghĩ rằng, may phúc, hôm nay chị không kẻ lông mi, nếu không cả mặt chị sẽ nhem nhuốc màu chì kẻ.

— Chuyện gì với chị thế? - chủ nhà hỏi vẻ hoảng sợ. Nhưng Naxtia chỉ phẩy tay. Cởi áo khoác, chị chìa cho Cartasov, và ngay đó chính anh ta bắt đầu rung người cười khăng khắc. Naxtia mặc cũng đúng quần bò như thế, cũng sơ mi xanh trắng y hệt, còn áo len của chị bằng lông lạc đà có sáng màu hơn đôi chút so với của Cartasov.

— Chúng ta cứ như từ một máy ấp trứng vậy, - Cartasov nói, cố để lấy hơi. - Ôi tôi không nghĩ mình lại ăn mặc y như cán bộ điều tra hình sự. Mời chị vào.

Ngắm căn hộ của nhà hoạ sĩ, Naxtia không hiểu sao Gordeev lại gọi anh ta là “kẻ phóng đãng”. Chẳng có gì phóng đãng ở tay tình nhân của Victoria cả - bề ngoài và cách ăn mặc. Mái tóc ngắn, khá rậm, nhưng với chỗ bắt đầu hói trên thóp, bộ ria cắt tỉa cẩn thận, cái mũi to, có lẽ hơi dài, thể hình của một nhà thể thao. Không một chút cẩu thả cả ở hình dáng bên ngoài lẫn trong bố trí căn hộ. Ngược lại, căn hộ được bài trí bằng đồ gỗ tiện lợi và khá truyền thông. Cạnh cửa sổ - chiếc bàn làm việc lớn, trên đó Naxtia thấy các phác hoạ và những bức tranh đã hoàn tất.

— Chị muốn cà phê không?

— Có, - Naxtia mừng rỡ, chị không thể sống quá hai tiếng thiếu cà phê.

Họ ngồi trong bếp, sạch sẽ và ấm cúng, nơi chủ đạo là màu be và nâu sáng, và điều đó cũng làm Naxtia thích. Chị với vẻ hài lòng cảm nhận rằng cà phê ngon và đặc, còn chủ nhà rất khéo léo nhanh nhẹn, bất kể thân hình đáng nể, di động nhẹ nhàng và duyên dáng.

— Hãy kể với tôi về Victoria, - chị đề nghị.

— Chính xác là điều gì? Về việc cô ấy ốm thế nào ư?

— Không, kể từ đầu. Về việc tại sao cô ấy lại ở trại mồ côi.

Bé Victoria ba tuổi lọt vào trại trẻ mồ côi sau khi mẹ cô bị chuyển đi cai nghiện rượu bắt buộc. Mẹ của Victoria đã chết sau đó mấy tháng trong viện cai nghiện, tự đầu độc bằng chất dengturat chẳng biết lấy ở đâu ra. Mẹ cô bé chưa bao giờ có chồng, không tìm ra họ hàng, nên Victoria là đứa bé bị bỏ lại, rồi sau đó ở lại hẳn trại trẻ mồ côi. Cô lớn lên, tốt nghiệp trường trung cấp kĩ thuật, có nghề thợ sơn, bắt đầu làm việc, nhận được chỗở trong kí túc xá. Trong giờ làm việc cô đã lao động, ngoài giờ làm, cô sử dụng hết công suất cái sắc đẹp chói lọi, khác thường của mình. Cứ thế kéo dài khá lâu, cho đến khoảng hai năm rưỡi về trước, khi cô đọc được trên báo một thông tin rằng có công ty cần một cô gái tuổi không quá hăm ba để làm thư kí. Victoria vốn khá trơ trẽn để hiểu ra, tại sao trong thông báo nói đến tuổi tác. Cô mua mấy tờ báo quảng cáo, đọc kĩ chúng và chọn những lời mời đối với các cô gái trẻ quyến rũ. Vậy là cô trở thành nhân viên của hãng.

— Anh làm quen với cô ấy bao giờ?

— Từ lâu. Khi cô ấy còn là thợ sơn. Chữa căn hộ hàng xóm. Thoạt đầu ghé vào nhà tôi uống chén trà khi giải lao. Sau đó cô đề nghị nấu cơm cho tôi, nói rằng cô nấu ăn ngon và cô rất thích được nấu cho người đàn ông nào đó ăn, chứ không phải cho các bạn gái cùng ở kí túc xá. Tôi không phản đối, tôi thích Victoria, trông cô ấy thật tuyệt và cởi mở. Mà hơn nữa, cô ấy là một mĩ nữ hiếm có.

— Anh Cartasov... - Naxtia bối rối. - Anh không phản đối cái công việc mà Victoria thực hiện ở công ty chứ?

— Tôi chẳng khoái gì, nhưng không phải do ghen tuông, mà theo suy nghĩ rất con người. Khi một người đàn bà trẻ kiếm sống bằng nghề làm điếm không phải vì cô ta rất khoái chuyện đó, mà vì cô ta chẳng biết làm gì khác, mà lại muốn có nhiều tiền, - điều đó thì... Thì tôi biết nói thế nào? Công ty lập tức mua cho cô ấy một căn hộ, mua cả đồ gỗ. Và người ta trả lương tháng cho cô bằng cả năm tôi kiếm sống. Trong khi cô là thợ sơn, tôi tặng quà cho cô, nuông chiều cô. Còn hai năm cuối mọi sự thay đổi, giờ đây Victoria mua quà cho tôi. Thoạt đầu tôi rất khó chịu, sau đó tôi cũng hiểu ra nhiều điều...

— Chính là điều gì? - Naxtia cảnh giác.

— Trại mồ côi. Chị hãy cố hình dung, và chị cũng sẽ hiểu. Mọi thứ là chung, mọi thứ như tất cả mọi người. Tuổi thơ của cô ấy thiếu nhiều thứ mà những đứa trẻ khác lớn lên trong gia đình có được. Và Victoria luôn luôn muốn kiểu như bù đắp lại điều đó. Có thể nói là “lấy cho đủ”. Cô ấy hoàn toàn không quý gì kỉ niệm về trại trẻ mồ côi, chỉ giữ quan hệ với mỗi Lena. Cô ắy cắt đứt quan hệ với các bạn gái cùng kí túc xá. Cô muốn mình có những bạn gái riêng chứ không phải bạn chung, một nhóm bạn bè của chính mình mà cô muốn tự chọn, chứ không phải đó là những người số phận tình cờ dẫn vào cùng một lớp, hay một phòng ở. Cô muốn tự mình quyết định làm gì và giao thiệp với ai. Tất nhiên, sự lựa chọn này lẽ ra còn mong được tốt hơn nhiều, nhưng... Có ai đem đầu chịu chém? Đối với cô ấy, quan trọng nhất là lựa chọn những người quen theo ý muốn, còn đôi khi đấy là những người đáng ngờ nào đó thì cô không quan tâm. Cũng như thế với các bữa ăn và quà tặng: cô muốn chọn cho mình đối tượng và chăm sóc nó, cô muốn có gia đình. Mọi thứ đó đổ ập hết xuống tôi, và với thời gian thậm chí tôi còn thấy thích điều đó.

— Cô ấy muốn lấy anh à?

— Có thể. Cô ấy đủ thông minh để không nói điều đó. Với cách sống của mình lẽ nào cô ấy có thể đề nghị trở thành một người vợ?

— Sao, nhất thiết cứ phải giữ cách sống ấy sao?

— Tôi đã nói, Victoria muốn có rất nhiều tiền. Xin hiểu cho, cô ấy không phải tham lam, hoàn toàn ngược lại, cô không tích cóp tiền, mà tiêu vung tiêu vãi. Cái khát vọng không kìm hãm nổi đối với sự đầy đủ - cũng là sự bù đắp cho tuổi thơ nghèo khổ ở trại mồ côi. Vậy nên cô ấy phải lựa chọn cái gì cô thích hơn - lấy chồng hay tiền bạc.

— Còn anh, chắc anh muốn cưới cô ấy chứ?

— Ồ, tôi đã lấy vợ hai lần, trả tiền chu cấp cho một đứa con gái. Tất nhiên, tôi cũng muốn có một gia đình bình thường, có con cái. Nhưng không phải là với Victoria. Cô ấy uống quá nhiều, khó mà đẻ được những đứa con bình thường và làm người vợ người mẹ tốt. Cô ấy thích đóng vai người vợ ở đây, chỗ tôi, nhưng chỉ hai, nhiều nhất là ba lần trong một tuần, nhiều hơn thì cô ấy không đủ sức.

Hoặc đi với khách hàng như thường lệ, hoặc cùng bạn bè, hoặc đơn giản nằm dài trên đi-văng và mơ mộng. Thêm cà phê không chị?

Cartasov đổ hạt cà phê vào máy xay và tiếp tục câu chuyện về cô Victoria buông thả và phóng đãng.

Nhiều năm, đúng hơn là suốt cuộc đời, như cô ta còn nhớ, cô thường mơ thấy một giấc mơ khủng khiếp. Khi thì thường xuyên, khi ngắt quãng đến mấy năm, nhưng giấc mơ này vẫn quay lại với Victoria, buộc cô thức giấc và run lên vì khủng khiếp. Cô nhìn thấy một bàn tay đẫm máu. Con người mà trong giấc mơ không thấy rõ, chùi tay vào bức tường sơn màu trắng, để lại trên nó năm sọc đỏ. Xuất hiện bàn tay khác cũng không rõ của ai, bằng gì đó vẽ ngang năm sọc một cái cần vĩ cầm. Vang lên tiếng khì khì tởm lợm dần dần biến thành tiếng cười khùng khục độc địa ghê tởm, và Victoria tỉnh ngủ trong nỗi hoảng sợ vì tiếng cười đó. Vào cuối tháng 10, Victoria đến chỗ Cartasov và ngay từ ngưỡng cửa đã tuyên bố:

— Có ai đó xem trộm giấc mơ của em và đang kể về nó trên radio.

Thoáng giây đầu Cartasov bối rối. “Tận số rồi, - anh nghĩ, - cô bé đã uống quá đà”. Làm gì trong những trường hợp tương tự, anh không biết. Hoặc là giải thích với cô rằng không thể có chuyện ấy, rằng đó là biểu hiện của tâm lí bệnh hoạn, hoặc là làm ra vẻ tin và đồng tình với cô ấy. Cartasov chọn phương án thứ ba, theo anh nghĩ, kết hợp chữa bệnh và sự đồng tình bề ngoài. Khi cái ý tưởng dai dẳng không rời cô gái và sau một tuần, anh đề nghị:

— Nào, chúng ta hãy thử vẽ giấc mơ của em. Nếu tồn tại một sức mạnh đang ăn trộm những giấc mơ của em, điều này nhất định sẽ làm nó sợ.

Victoria, bất chấp những e ngại, đã không từ chối, và Cartasov đã làm mấy phác hoạ, cho đến khi đạt tới cái gần nhất với giấc mơ của cô. Nhưng điều đó cũng chẳng cứu được gì. Victoria càng chìm sâu hơn vào ý tưởng của mình, nhưng phủ nhận trạng thái bệnh hoạn và từ chối thẳng thừng việc đến gặp bác sĩ tâm thần.

Lúc ấy Cartasov quyết định tự mình gặp bác sĩ. Bác sĩ thừa nhận rằng các dấu hiệu bề ngoài giống sự bắt đầu của bệnh tâm thần cấp tính, rằng ý tưởng sự tác động đến con người bằng radio và xuyên sâu vào ý nghĩ là đặc trưng đối với triệu chứng Clerambo, nhưng không thể kết luận được điều gì một cách tin chắc. Không thể có các chẩn đoán gián tiếp. Nếu cô gái từ chối đến gặp bác sĩ, thì lối thoát chỉ có một: ông, bác sĩ, có thể đến nhà Cartasov dưới dạng một người bạn, khi ở đấy có Victoria, ngồi với họ vài giờ, uống trà và chính mắt mình nhìn người bệnh, nhìn cách xử sự của cô ta. Họ đã thoả thuận ngay khi Cartasov đi công tác về, nhất định sẽ tổ chức một buổi thăm hỏi như thế. Đấy, đó là tất cả. Từ Orel, nơi Cartasov làm các phác hoạ cho cuốn sách do nhà xuất bản địa phương ấn hành, anh trở về hôm 27 tháng 10, biết rằng Victoria đã biến đi đâu đó và đã ba ngày chưa xuất hiện ở chỗ làm việc.

— Những gì tiếp theo, chị đã biết rồi. Tôi bắt đầu đi mòn gót đến công an, đã điện thoại khắp cho bạn bè Victoria. Mọi thứ đều không kết quả.

— Thế anh đã thử nói chuyện với một bác sĩ khác chưa? Hay đã thoả mãn bởi ý kiến của một người?

— Tìm được một bác sĩ đã khó rồi. Tôi không có nhiều bác sĩ quen, chị biết đấy, không cùng một giới giao thiệp.

— Thế anh tìm bác sĩ tâm thần này ở đâu?

— Qua một người quen, mà cũng là tình cờ thôi. Có lần anh ta thốt ra, rằng anh ta có nhiều người quen trong giới y khoa, và nếu tôi có vấn đề gì về sức khoẻ, anh ta sẽ luôn vui lòng giúp. Thế là tôi nhờ anh ấy, còn anh ta dẫn tôi đến người bác sĩ ấy.

Naxtia nghe tiếng điện thoại reo trong phòng, nhưng Cartasov vẫn ngồi yên như không nghe thấy.

— Anh không nghe điện thoại à? - chị hỏi vẻ ngạc nhiên.

— Tôi có ghi âm tự động. Nếu cần, tự tôi sẽ gọi lại sau.

Khi đến nhà Cartasov, Naxtia muốn kiểm tra xem, bệnh của Victoria cô phải là sự bịa đặt của chính tay hoạ sĩ hay không. Thực tế, chị nghĩ, đã có những trường hợp khi con người khôn khéo tự cho mình có bất ổn về tâm thần để lợi dụng cho những mục đích riêng. Tận mắt bác sĩ chưa trông thấy Victoria, thực tế tất cả những gì biết về căn bệnh của cô gái, đều từ lời của Cartasov. Thế nếu anh ta nói dối? Thực ra, còn những lời khai của Lena, bạn gái cùng trại mồ côi, rằng cô ta đã trò chuyện với Victoria về giấc mơ bị đánh cắp của cô ấy, và kiểu như Victoria không biểu hiện sự ngạc nhiên và không phủ nhận. Nhưng cả Lena cũng có thể nói dối khi đã câu kết với Cartasov. Để làm gì? Thì ít gì chuyện. Họ cùng quyết định thoát khỏi Victoria và dựng lên bản tình ca tâm thần này. Động cơ? Hiện thời chưa rõ, nhưng giả thiết còn chưa được bắt đầu nghiên cứu. Có thể là có một động cơ như thế, có thể, thậm chí nó nằm ngay trên bề mặt, đơn giản là không ai tìm kiếm nó.

Để kiểm tra giả thuyết này, cần phải cố phát hiện ra sự mâu thuẫn hay ít ra là sự khập khễnh trong các lời khai của Cartasov, Lena và bác sĩ tâm thần Maxlenicov. Giờ đây bổ sung thêm một nhân chứng tiềm năng - người quen của Cartasov, người đã giới thiệu bác sĩ cho anh ta. Chắc có lúc Cartasov đã giải thích với anh kia là cần bác sĩ tâm thần để làm gì. Đồng thời với điều đó nhen nhóm hi vọng có một giả thuyết nữa.

— Khi anh đi Orel, anh mở ghi âm tự động chứ?

— Tất nhiên. Tôi là hoạ sĩ kiếm ăn tự do, người đặt hàng gặp trực tiếp tôi. Nếu tôi bỏ qua những hồi chuông điện thoại, thì tôi có thể bị tuột mất những đơn đặt hàng tốt.

— Nghĩa là, trở về từ chuyến đi, anh đã nghe lại tất cả ghi âm qua mười ngày?

— Vâng, đương nhiên.

— Và ở đấy không có một tin tức gì từ Victoria?

— Không. Tôi tin chắc rằng, nếu cô ấy định đi đâu lâu, cô ấy đã báo trước cho tôi. Tôi đã nói với chị, cô ấy rất trân trọng cái cảm giác là có ai đó lo lắng cho cô, rằng dẫu sao vẫn còn ai đó không thờ ơ với việc cô ở đâu và chuyện gì với cô ấy. Tuổi thơ của cô ấy không có điều đó.

— Cái băng kia thế nào rồi? Anh đã xoá nó?

Naxtia hoàn toàn tin chắc sẽ nghe được câu trả lời khẳng định, và chỉ hỏi lấy lệ mà thôi.

— Trong ngăn kéo ấy. Tôi không xoá các cuộn băng, sau này có thể cần đến.

— Ví dụ điều gì?

— Ô, thì như năm ngoái có một trường hợp: người ta gọi cho tôi từ một nhà xuất bản tư nhân nào đó, đề nghị trình bày một tuyển tập chuyện tiếu tâm, để lại địa chỉ và số điện thoại. Tôi không có nhà khi họ gọi đến. Tôi đã không gọi lại cho họ, minh hoạ chuyện tiếu tâm - không phải nghề của tôi, thêm nữa vào lúc ấy tôi có mấy đơn đặt hàng, vậy nên tôi chẳng thiếu việc làm. Nhưng ít hôm sau có anh bạn tôi là hoạ sĩ tranh châm biếm than vãn là thiếu tiền, tôi đã nhớ đến cú điện thoại kia. Tìm được ghi âm trong băng, cho anh ấy địa chỉ nhà xuất bản - và tất cả đều thoả mãn.

— Nghĩa là băng ghi âm những cú điện thoại có trong thời gian anh ở Orel vẫn giữ được?

— Phải.

— Chúng ta cùng nghe nhé? - Naxtia đề nghị.

Khuôn mặt Cartasov có vẻ căng thẳng. Hay chị có cảm giác vậy?

— Chị không tin tôi ư? Nói thật, ở đấy không có tin tức của Victoria. Tôi thề với chị đấy.

— Đề nghị anh, - Naxtia nói khô khan. Trong tích tắc chị hết thấy ưa thích vị chủ nhà, và chị sẵn sàng để tấn công. - Dù sao chúng ta cũng hãy nghe.

Họ đi vào phòng, và Cartasov lập tức lấy từ ngăn kéo ra cuốn băng. Mở máy nghe xong, anh chìa cho Naxtia một trong những bức tranh nằm trong chiếc cặp trên bàn.

— Chị xem đây. Đó là giấc mơ của Victoria.

Naxtia nhìn bức tranh đồng thời nghe các giọng nói vọng ra từ máy ghi âm.

“Cartasov, đừng quên ngày 2 tháng 11, sinh nhật 40 của Lưxacov. Nếu cậu không chúc mừng, cậu ta sẽ phật lòng lắm đấy...”

“Anh Cartasov. Tôi là Cniazev. Hãy liên lạc với tôi khi anh về. Cần có sự thay đổi chút ít trong phác hoạ bia...”

“Đồ chó, Cartasov!. Cô nhắc mày thua tao đâu rồi?...” “Anh Cartasov, đừng giận. Em sai, em công nhận. Xin lỗi...” - Ai đấy? - Naxtia hỏi nhanh, ấn nút dừng.

— Lena, - Cartasov đáp miễn cưỡng.

— Anh, cãi nhau với cô ấy à?

— Biết nói thế nào với chị... Đó là chuyện cũ. Nó không liên quan gì đến Victoria. Mà liên quan với chồng của Lena.

— Tôi cần phải biết, - Naxtia nói kiên quyết.

— Thôi được, - anh thở dài. - Khi Lena làm quen với anh chồng của cô bây giờ, tôi lập tức nói với cô ta rằng anh kia sẽ chẳng bỏ qua một cái váy nào đâu. Sau đám cưới Lena thường bắt được anh ta phản bội, cô rất đau khổ. Còn tôi, như một thằng ngốc, dù biết rằng không nên can dự vào cuộc sống của người khác, vẫn còn sấn đến mà khuyên cô ta bỏ chồng. Dưới mắt tôi, anh kia là một gã giẻ rách, và tôi rất thương hại Lena. Nhưng cô ta hiểu những lời của tôi một cách rất bệnh hoạn, và điều đó được thể hiện ở chỗ lẽ ra phải hiểu ý tốt của tôi thì cô ta muốn nói gì đó rất xúc phạm với tôi. Ví dụ, nói thế chỉ có thể là một kẻ liệt dương hay đồng tính luyến ái, hoặc tôi đơn thuần ghen tị với việc chồng cô ta có vợ và gia đình, hay gì đó ngu ngốc đại loại thế. Tất cả những cuộc nói chuyện như thế của chúng tôi đã kết thúc bằng sự xích mích, sau đó tất nhiên chúng tôi lại làm lành.

— Và cô ấy nói gì với anh vào lần cuối? Cô ấy xin lỗi vì chuyện gì vậy?

— Cô ấy nói, chồng cô dù là bợm gái, nhưng đã cố đến mức có thể che giấu điều đó với cô ta, và điều đó còn lịch thiệp hơn nhiều so với hành vi của Victoria, kẻ công khai đánh đĩ lung tung và không cho là phải xấu hổ, - Cô ta nói thế về cô bạn thân thiết ư? - Naxtia kinh ngạc.

Cartasov nhún vai.

— Đàn bà... - anh nói lấp lửng. - Ai mà hiểu nổi họ? Nào cùng nghe tiếp đi.

“Cartasov, Oleg đây. Bọn mình có kế hoạch sát Tết đi Voronovo. Nếu muốn cùng đi, hãy cho biết trước ngày 10 tháng 11, ở đấy cần đặt chỗ trước...”

“Cartasov, tớ bỏ quên chỗ cậu hộp diêm trên có ghi một số điện thoại rất quan trọng. Nếu thấy, đừng vứt đi nhé...”

“Anh Cartasov, em nhớ anh lắm. Hôn anh, anh yêu...” - Thế đây là ai? - Naxtia dừng băng.

— Người quen. - Cartasov nhìn chị vẻ thách thức, chờ những câu hỏi tiếp theo và chuẩn bị trước cách đánh trả.

— Nhưng đó chính xác không phải Victoria chứ?

Không phải. Nếu chị không tin, tôi mở những băng khác có giọng cô ấy cho chị nghe.

— Tôi tin anh. - Naxtia nói không chân tình, cho băng chạy tiếp.

Những cú gọi của người đặt hàng, của bạn bè, của bố mẹ Cartasov, của phụ nữ...

Và bỗng có khoảng lặng.

— Gì thế? - Naxtia tắt băng đột ngột.

— Không biết, - Cartasov đáp bối rối. - Tôi cũng không để ý lúc nghe. Chị biết đấy, thường vẫn thế - bật băng, còn tự mình lúc ấy sắp xếp túi hay nấu ăn... Sự chú ý lúc chuyển từ điều đang nghe, lúc chuyển sang việc đang làm.

— Ai gọi trước khi xuất hiện khoảng dừng?

Do căng thẳng, tay Naxtia bắt đầu run run. Chị hiểu là đã tìm ra một sợi chỉ nào đó.

— Xolodovnicov, bạn cùng lớp.

— Thế ai tiếp theo sau khoảng dừng?

Cartasov bật băng và nghe lời người gọi đến hết.

— Đó là Tania, cô em họ tôi.

— Hãy gọi cho họ và hỏi xem, bao giờ, vào ngày nào, và tôi muốn biết là vào giờ nào họ đã gọi cho anh. Cần làm điều đó ngay tức khắc.

Hoạ sĩ nhẫn nhục ngồi xuống bên điện thoại, còn Naxtia lại ngắm bức tranh trên đó ghi lại giấc mơ bị đánh cắp của Victoria.

— Tất cả rất không chính xác, - Cartasov nói với chị. - Đã qua gần một tháng, người ta quên dần các chi tiết. Xolodovnicov nói đã gọi vào khoảng cuối tuần, ngày 21 hay 22 Tháng 10, nhưng nhớ chính xác là không muộn hơn. Bởi vì tối thứ sáu, 22 tháng 10, anh ấy đi Peterburg. Thực ra, anh ấy gọi cho tôi liên quan với chuyến đi ấy, muốn biết điện thoại của người quen chung của chúng tôi ở Pite. Còn em gái tôi gọi sau khi nhìn thấy trên tivi cô vợ đầu của tôi: người ta phỏng vấn cô la trên phố như một người qua đường tình cờ. Cô ấy không nhớ đó là ngày nào, nhưng nói ràng đã lao đi gọi điện thoại ngay khi chương trình kết thúc, muốn báo cho tôi biết Catia lại ở Moskva.

— Biết là vợ anh đang ở Moskva quan trọng với anh thế cơ à?

— Chị biết không, tính cách Catia rất phức tạp. Cô ta là một phụ nữ trống rỗng và hồ đồ, cho rằng tôi có lỗi trong mọi bất hạnh của cô ta, và không thể tha thứ cho tôi về vụ li dị và rất thích gây ra những điều bẩn thỉu nhỏ nhặt. Ví dụ lần trước, cô ta không tiếc thì giờ, suốt ngày đêm ngồi ở cầu thang của tầng phía trên tầng tôi, rình cho tới bao giờ có người đàn bà nào đó từ phòng tôi đi ra, và rốt cuộc đã chờ được, thế là cô ta đi lại và nói đủ chuyện đểu cáng về tôi, đến mức chỉ còn biết kinh ngạc mà thôi.

— Người đàn bà mà vợ anh nói chuyện cùng... Đó là Victoria?

— Không, - Cartasov đáp nhanh. Có lẽ là quá nhanh, Naxtia thầm ghi nhận.

— Đó không phải là Victoria, - Cartasov nhấn rành rẽ, ngó thẳng vào mắt chị. - Còn cụ thể là ai - không hề động đến chị.

— Cô em nhớ tên của chương trình mà, sau đó cô ấy chạy đi gọi điện thoại cho anh không?

— “Tay lái tự do” trên kênh bốn.

Naxtia trầm ngâm. Cần thu giữ cuộn băng, điều đó là hiển nhiên. Quãng dừng có thể nảy sinh vì hai nguyên nhân: hoặc ai đó sau tín hiệu trả lời tự động đã không muốn nói gì và đơn thuần im lặng cầm ống nói, hoặc bản ghi âm đã bị xoá. Trong trường hợp thứ nhất, không có gì mới bổ sung cho vụ án, còn trường hợp thứ hai cho những cơ sở nặng kí nghi ngờ Cartasov về việc anh ta đã xoá cú gọi của ai đó, và không loại trừ, đó là cú gọi hoặc của Victoria, hoặc cách nào đó liên quan đến cái chết của cô. Gordeev đã cảnh báo rằng án mạng Victoria có thể liên quan với các việc làm ăn của mafia, mà mafia, như đã rõ, có những luật sư mạnh nhất, vì thế thu cuốn băng đơn giản hẳn là sai lầm không thể tha thứ: hãy đi mà chứng minh rằng ghi âm không bị xóa ở chỗ công an để làm mất thanh danh của Cartasov. Cần tuân thủ tất cả mọi hình thức: nhận phiếu mẫu và làm thủ tục thu giữ. Nhưng làm việc này thế nào? Nếu Cartasov trung thực, điều Naxtia nghi ngờ lắm, thì có thể ngày mai đến từ sáng với biên bản và những người làm chứng. Còn nếu anh ta dính líu vào vụ giết người và quãng dừng trong băng liên quan thế nào với nó? Ai mà biết, ngày mai chị sẽ nhận cuốn băng trong dạng ra sao? Nhưng dẫu sao cũng phải tịch thu nó: nếu ghi âm bị xoá, thì trên băng từ sẽ không có nền tiếng động mà nhất thiết vẫn còn lại, thậm chí nếu người cầm ống nói im lặng. Các nhà giám định phải trả lời về quãng dừng khó hiểu. Làm sao đây?

Chị liếc nhìn đồng hồ: một rưỡi. Loáng qua hi vọng điên rồ rằng Trernưsev giữa ban ngày tranh thủ về nhà cho chó ăn. Thế bỗng đâu?

Naxtia gặp may. Cậu con bảy tuổi của Trernưsev thành thực báo rằng bố hứa về nhà vào một giờ trưa để cho Kirill ăn và đi dạo với nó. Một giờ qua lâu rồi, nên bố sẽ về ngay thôi, bởi vì khi bố quyết định dứt khoát không về, chắc đã gọi điện thoại và ra lệnh cần lấy thức ăn cho chó từ cái túi và cái hộp nào rồi. Naxtia để số điện thoại cho chú bé và bảo ông bố gọi ngay khi vừa về.

— Hãy kể với tôi về người quen mà qua đó anh tìm được bác sĩ đi, - Naxtia đề nghị.

Tôi hầu như không biết anh ta. Làm quen trong một nhóm; anh ta thổ lộ với tôi rằng đang kinh doanh trong ngành xuất bản, dù từng học đại học Y, vậy nên anh ta có nhiều bác sĩ quen biết, và nếu nảy sinh vấn đề gì về sức khoẻ, thì anh ta luôn sẵn sàng giúp. Để lại card của mình. Đó là tất cả sự quen biết.

— Tôi cần những số liệu về anh ta. Cái card còn chỗ anh không?

Trong khi Cartasov lật các tờ giấy đặt trong cuốn sổ tay, Naxtia lại nhìn bức hoạ với năm sọc đỏ máu.

— Anh Cartasov, hãy nói tại sao cái cần vĩ cầm trên tranh lại màu xanh lơ?

— Victoria mơ thấy thế. Chính tôi cũng rất kinh ngạc, nhưng cô ấy khăng khăng dứt khoát rằng cần vĩ cầm màu xanh nhợt trong tất cả mọi giấc mơ và chưa bao giờ là màu khác. Ồ, tìm được rồi! - anh chìa cho Naxtia tấm card của Coxar với điện thoại nơi làm việc và ở nhà.