ăm đó, mùa mưa rất thuận lợi; mưa đến dồi dào đúng lúc mùa vụ cần tới chúng - hay đó là điều mà Margaret suy ra được khi thấy đàn ông ở nhà này nói rằng mùa mưa không đến nỗi nào. Nàng chưa bao giờ có chủ kiến về những vấn đề như thời tiết, bởi để hiểu biết về một vấn đề đơn giản như thời tiết thôi cũng cần đến kinh nghiệm, điều mà Margaret, một người sinh ra và lớn lên ở Johannesburg, không có. Những người đàn ông ở đây là Richard, chồng nàng và cụ Stephen, cha của Richard, một nông dân lâu năm, và hai cha con có thể tranh cãi hàng giờ về chuyện liệu mùa mưa có thể tàn phá mùa màng không hay cũng vẫn chỉ đem lại sự bực bội như thường vậy. Margaret đã sống ở nông trang này được ba năm. Nàng không thể hiểu nổi tại sao hai cha con Richard không đi đến chỗ phá sản hoàn toàn khi mà họ chưa thốt ra đuợc một lời nào tử tế về thời tiết, đất đai và chính phủ. Nhưng nàng cố gắng để học ngôn ngữ của họ. Ngôn ngữ của những người nông dân. Và nàng nhận thấy dù Richard và cụ Stephen có kêu ca thế nào đi nữa, họ cũng không thể trở nên khánh kiệt đuợc, cũng như không thể trở thành những người rất giàu có. Họ cứ đều đều làm ăn vậy thôi, rồi tự thấy cũng ổn.

Trang trại của họ trồng ngô. Nó rộng ba ngàn mẫu, nằm trên dãy đồi trồi lên về phía vách thác Zambezi - một miền quê có địa thế cao, khô ráo, lộng gió, mùa đông thì lạnh và bụi mù, nhưng giờ, vào những tháng ẩm ướt, chỗ nào cũng thấy nhơm nhớp nước với hơi nóng bốc lên cao như những con sóng ướt át, mềm mại, cách đám cây cối hàng dặm. Khung cảnh nơi này cũng đẹp, với bầu trời vào những ngày quang đãng giống như những đại sảnh thênh thang sáng sủa và xanh ngắt, với những thung lũng và vùng lòng chảo xanh tươi của miền quê nằm bên dưới rặng đồi cùng những ngọn núi lởm chởm, trơ trụi cách đó chừng 20 dặm, bên kia những dòng sông. Bầu trời nơi đây khiến nàng nhức mắt; nàng không quen với nó đuợc. Ở thành phố, người ta không nhìn trời nhiều như thế. Thế nên, một buổi tối, khi Richard nói: "Nghe chính phủ cảnh báo về nạn châu chấu năm nay đấy, chúng sinh sôi từ những khu vườn ở mạn miền Bắc rồi tràn xuống đây", thì phản xạ của nàng là nhìn về đám cây cối, lo lắng. Lũ côn trùng, cả đàn cả lũ như thế - thật kinh khủng! Nhưng Richard và cha mình đã nhướng mắt, ngước lên đỉnh núi gần nhất: "Chúng ta không thấy nạn châu chấu bảy năm rồi," một nguời nói, rồi người kia: "Chúng xuất hiện theo chu kỳ, loài châu chấu này là vậy." Rồi sau đó: "Thế thì năm nay mùa màng của ta nguy mất!"

Nhưng họ vẫn tiếp tục công việc trang trại như thường lệ, cho đến một hôm, khi họ gần về đến nhà để nghỉ trưa, cụ Stephen bỗng dừng lại, giơ ngón tay trỏ lên. "Kìa, nhìn kìa!" Cụ kêu thất thanh. "Bọn chúng đó!"

Nghe thấy tiếng của bố chồng, Margaret chạy ra, nhập vào cùng mọi người, nhìn về phía rặng đồi. Rồi những người hầu cũng từ bếp chạy ra. Tất cả cùng đứng lặng, chăm chú. Một lằn không khí màu gì sắt vắt bên trên những bậc đá của ngọn núi. Châu chấu. Chúng đã đến.

Ngay lập tức, Richard mắng cậu đầu bếp. Cụ Stephen quát thằng nhỏ giúp việc. Cậu đầu bếp chạy đến khua mạnh chiếc lưỡi cày treo trên một cành cây, vốn là cách để triệu tập những người làm vào những thời điểm khẩn cấp. Thằng nhỏ giúp việc trong nhà chạy về nhà kho gom hết các thùng thiếc - bất cứ món kim loại nào cũng được. Cả trang trại kinh động với những tiếng kim khí khua ầm ĩ và đám nhân công đổ ra từ khu lán trại, chỉ trỏ về phía rặng đồi, kêu gào náo loạn. Rồi nhanh chóng họ tụ tập trước nhà; Richard và cụ Stephen ra lệnh cho họ: Nhanh, nhanh lên, khẩn trương lên!

Và họ lại chạy đi, hai người đàn ông da trắng chạy cùng bọn họ, mấy phút sau, Margaret nhìn thấy khói từ các đống lửa bốc lên khắp bãi trồng. Khi nhận được cảnh báo từ chính phủ, những đống củi và cỏ khô đã được chuẩn bị sẵn ở mọi khoảnh đất có gieo trồng. Có bảy thửa đất đồi trọc, đã được cày xới, giờ ở đó đã nhu nhú những cây ngô mới, tạo thành một lớp màng xanh ngời trên nền đất nâu sẫm và lúc này, quanh từng thửa đất, bồng bềnh những đám khói dày đặc. Những người đàn ông vứt những chiếc lá ướt nhẹp vào đống lửa làm cho đám khói trở nên đen và cay xè. Margaret nhìn rặng đồi. Một vạt mây dài màu gỉ sắt bay la đà lặng lẽ; nàng nhận thấy vạt mây cứ dần dần trương phồng lên. Điện thoại trong nhà réo - những người láng giềng nhắn: Nhanh, nhanh lên, lũ châu chấu đến đây rồi! Nhà cụ Smith vụ này coi như mất sạch rồi đấy! Nhanh lên, đốt lửa lên đi! Dĩ nhiên, cho dù người nông dân nào cũng hy vọng lũ châu chấu sẽ bỏ qua trang trại của mình, nhắm đến trang trại khác thì việc cảnh báo cho những người khác cũng là một cách xử sự đẹp; nguời ta luôn cần xử sự đẹp. Ở khắp nơi, trong phạm vi 50 dặm của xứ này, đâu cũng thấy khói bốc lên từ vô số những đống lửa. Margaret trả lời các cú điện thoại và giữa những cuộc điện thoại đó, nàng đứng nhìn đàn châu chấu. Không gian đang sầm lại - một thứ bóng đen lạ lùng bởi mặt trời đang rực lên dữ dội. Trông giống như bóng đen của một đám cháy trên thảo nguyên, khi không gian ngày càng dày đặc khói và ánh mặt trời rót xuống bị biến dạng thành những dải vàng cam sền sệt và nóng rực. Không khí cũng ngột ngạt, nặng nề như bão đang đến. Đám châu chấu tràn xuống rất nhanh. Lúc này một nửa bầu trời đã thẫm đen lại. Trước mắt nàng, đám châu chấu bu lại thành những lớp màn hung hung đỏ trên trời - đấy là bọn tiên phong của đạo quân - phía sau lớp màn ấy, đạo quân chính hiện ra thành những đám mây đen kịt, gần như chạm tới cả mặt trời.

Margaret băn khoăn không hiểu nàng có thể giúp đuợc gì. Nàng không biết. Rồi cụ Stephen từ bãi ngô chạy đến. "Vụ này của nhà ta thế là thôi rồi, Margaret ạ, thôi rồi!" cụ nói. "Bọn đạo tặc đó có thể ngốn hết tất cả lá cây trên trang trại chỉ trong độ nửa giờ! Nhưng giờ mới chỉ chập chiều. Nếu chúng ta hun đủ khói, đánh động đủ lớn cho đến lúc mặt trời lặn thì bọn chúng có thể cố định lại ở một nơi nào đó. Có lẽ thế." Rồi cụ giục: "Đun nước đi. Cái việc này tốn nhiều nước lắm đấy!"

Vậy là Margaret vào bếp, nhóm lửa và đun nước. Giờ, nàng có thể nghe thấy tiếng châu chấu rơi xuống đồm độp, rào rạo trên mái bếp lợp thiếc của nhà mình, mà nghe cũng giống tiếng trượt mình lạt xạt như thể ai đó trượt xuống từ một con dốc bằng thiếc. Khắp trang trại ầm ĩ những những tiếng gõ, tiếng va đập, tiếng khua của hàng trăm bình dầu bằng thiếc và đủ thứ kim khí khác. Cụ Stephen nóng ruột chờ đợi trong khi Margaret rót đầy nước chè vào một bình dầu - một thứ chất lỏng nóng, ngọt, màu vàng cam - rồi lại tiếp tục rót nước vào một bình khác. Trong khi đó, cụ Stephen kể với nàng hai mươi năm trước đây, cụ đã từng mất trắng mùa màng, trở nên khánh kiệt bởi bọn châu chấu đạo tặc này. Rồi, trong khi vẫn tiếp tục kể lể, cụ nhấc những chiếc bình nặng lên, mỗi tay một chiếc, cụ xách chúng bằng những mẩu gỗ bắt chéo nhau qua mặt bình, rồi chạy xuống đường, tới chỗ những lao công đang khát khô.

Đến lúc này, châu chấu đã trút xuống như mưa đá trên mái bếp. Nghe như tiếng của một cơn bão lớn. Margaret nhìn ra ngoài trời, thấy không gian sầm lại với hàng đàn côn trùng tung hoành, nàng nghiến răng và chạy ra ngoài; việc gì đàn ông làm được thì nàng cũng làm được. Trên đầu nàng, không khí dày đặc - ở đâu cũng thấy châu chấu. Những con chấu chấu nhảy vào người nàng, nàng gạt chúng đi - những sinh vật màu nâu đỏ chắc nịch này ngó nàng với cặp mắt nhỏ xíu, lấp lánh, cặp mắt giống như người già trong khi chúng cố bám chặt lấy nàng bằng những chiếc chân cứng và có răng cưa của mình. Một cảm giác ghê tởm làm nàng phải nín thở; nàng chạy trở lại vào nhà. Ở ngoài đó, cảnh tượng còn kinh hoàng hơn cả một cơn bão lớn. Mái sắt dội lại những âm thanh và tiếng va đập của kim khí từ bãi trồng ngô vọng về như tiếng sấm. Khi nhìn ra bên ngoài, nàng thấy tất cả cây cối đều trở nên lạ lẫm và im lìm, nhung nhúc côn trùng bám vào, cành cây sà xuống đất. Dường như mặt đất đã lay chuyển với những đàn châu chấu bò dọc bò ngang khắp nơi; bầy châu chấu dày đặc đến nỗi nàng không nhìn thấy bãi ngô đâu cả. Ở phía núi, trông trời như sắp đổ mưa, thậm chí trong sự quan sát của nàng, mặt trời dường như cũng bị làm nhơ bởi một trận xông pha mới của lũ côn trùng. Bầu trời như thể đang lúc nửa đêm, một tấm màn đen bất thường trùm xuống tất cả. Rồi một tiếng "tách" nghe rất đanh phát ra từ phía bụi cây - một cành cây đã bị cắn gãy. Thêm một cành nữa. Một cái cây dưới chân dốc cứ từ từ nghiêng xuống và cuối cùng đổ rầm xuống mặt đất. Băng qua trận mưa đá côn trùng, một người đàn ông chạy tới. Thêm trà, thêm nước nữa đi. Margaret đáp ứng yêu cầu. Nàng giữ lửa bếp lò và rót đầy nước vào những chiếc bình; đến bốn giờ chiều, lũ châu chấu đã đổ quân vây kín trên đầu được đôi giờ rồi.

Rồi cụ Stephen lại xuất hiện - đi bước nào là giẫm lên lũ châu chấu dưới chân bước ấy, châu chấu bám chặt người cụ - cụ vừa đi vừa chửi rủa lẫn thề nguyền, cụ cầm chiếc mũ đã cũ của mình đập vào không khí. Đến cửa, cụ dừng lại một lúc, cuống quýt phủi lũ côn trùng đang bám trên người ra và quẳng chúng đi, rồi cụ chạy ào vào phòng khách - khu vực tạm coi là miễn nhiễm với bọn châu chấu.

"Mùa màng đã mất sạch. Chẳng còn lại gì cả." Cụ nói.

Nhưng tiếng kim loại khua đập vẫn vọng lại, đám đàn ông vẫn đang gào thét. Margaret hỏi: "Thế sao bố còn tiếp tục việc này?"

"Nhưng bầy châu chấu chính vẫn chưa cố định được. Chúng nó mang đầy trứng trong bụng. Chúng đang tìm nơi để cố định và đẻ trứng. Phải ngăn cản bầy châu chấu chính, không cho chúng tập trung trên trang trại của chúng ta, đấy mới là việc quan trọng nhất. Nếu chúng có cơ hội đẻ trứng, thì sau này lũ bọ nhảy sẽ lại tàn phá hết mùa màng của chúng ta." Cụ gỡ một con chấu chấu bay lạc khỏi áo mình rồi dùng móng tay cái phanh đôi nó ra; bên trong nó chứa đầy trứng. "Tưởng tượng xem, số trứng này nhân lên một triệu lần. Chị đã bao giờ thấy một bầy bọ nhảy hành quân chưa? Chưa, đúng không? Vậy là may mắn đấy."

Margaret nghĩ một bầy châu chấu trưởng thành đã đủ ghê rồi. Ngoài trời, ánh ngày trên mặt đất giờ đây đã hoá thành những ánh vàng nhợt nhạt, mỏng manh, thâm thâm lẫn với những cái bóng di động; đám mây côn trùng di chuyển trên trời lúc sẫm lại, lúc hừng lên, giống như cảnh trời trong một trận mưa rất lớn. Cụ Stephen nói:

"Chúng mang gió theo sau mình nữa. Đấy cũng là vấn đề."

"Có tệ hại lắm không bố?" Margaret sợ hãi hỏi và ông lão trả lời một cách rành rọt:

"Chúng ta mất sạch rồi. Bầy châu chấu này có thể đi qua, nhưng một khi chúng đã bắt đầu rồi, chúng sẽ từ phương Bắc tràn xuống hết đợt này đến đợt khác. Khi đó sẽ xuất hiện nạn bọ nhảy. Điều này có thể tiếp diễn khoảng ba, bốn năm liền."

Margeret mệt mỏi ngồi xuống, nàng thầm nghĩ, nếu có cái gọi là sự tận cùng thì đây chính là sự tận cùng rồi. Giờ phải làm gì? Chúng ta, cả ba người, dứt khoát phải trở về thị trấn. Nhưng nghĩ đến đấy, nàng liếc nhìn cụ Stephen, ông lão đã bốn muơi năm làm nghề nông ở cái xứ này, đã từng sạt nghiệp hai lần trước đó, và nàng biết, sẽ không có điều gì có thể bắt ông rời khỏi nơi này để làm một chân thư ký ở thị trấn đuợc.

Nàng thấy đau lòng cho ông lão; trông cụ thật mệt mỏi, lo âu đã hằn sâu thành nếp nhăn chạy từ mũi đến miệng cụ. Ôi, ông lão khốn khổ. Cụ Stephen nhấc một con châu chấu không biết vì sao lại lọt vào túi áo cụ lên. "Chân của chú mày có sức mạnh của một cuộn dây thép đấy," cụ nói với con châu chấu bằng một giọng hài hước thân thiện. Suốt ba tiếng qua, cụ đã phải chiến đấu với lũ châu chấu, nghiền nát lũ châu chấu, chửi rủa lũ châu chấu, và vun chúng thành những đống lớn để thiêu, thế nhưng, lúc này đây, cụ lại cầm lấy con châu chấu này, mang ra cửa và thả chúng ra ngoài về với bầy đàn của mình, cứ như thể cụ quyết không làm hại tới một sợi râu trên đầu chúng. Điều này an ủi Margaret phần nào; bỗng dưng, nàng cảm thấy có một nỗi mừng phi lý. Nàng nhớ đây không phải là lần đầu tiên trong ba năm qua những người đàn ông trong nhà nói về chuyện mùa màng mất trắng và những sự tàn phá không thể khắc phục được.

"Cho tôi một ly rượu." Cụ Stephen nói. Margaret đặt một chai whiskey bên cạnh cụ.

Đúng lúc đó, Margaret nghĩ, chồng của nàng đang ở bên ngoài chống chọi với trận bão côn trùng, khua kẻng, đốt lá trong khi côn trùng dính chặt vào người. Nàng rùng mình. "Làm sao bố có thể chịu đựng được khi để chúng chạm vào người như thế?" Nàng hỏi cụ Stephen. Ông lão nhìn nàng với vẻ không tán thành. Nàng thấy nàng đang nhún mình cho phải phép, như hồi Richard đưa nàng về trang trại này sau lễ cưới và ban đầu, cụ Stephen đã tỏ ra thiện cảm với chất thành thị ở nàng - tóc vàng uốn luợn, móng tay sơn đỏ và để dài. Giờ thì nàng đã trở thành cô vợ quê chính cống rồi, giày thì chỉ đi loại chắc bền, vày thì chỉ mặc loại vải cứng. Rồi theo thời gian, có thể nàng cũng phải để cho lũ châu chấu đậu vào người mình nữa.

Tợp vài ly rượu xong, cụ Stephen lại trở lại trận chiến, chân lội qua những gợn sóng châu chấu màu nâu lấp lánh.

Năm giờ chiều. Một tiếng nữa mặt trời sẽ lặn. Rồi quân châu chấu sẽ cố định lại. Trên đầu, không khí vẫn dày đặc. Cây cối trở thành những khối màu nâu sần sùi lấp lánh.

Magaret oà khóc. Ở đây, tất cả đều vô vọng. Nếu không phải là thời tiết tồi tệ thì là châu chấu; mà nếu không phải do bọn châu chấu thì là do đạo quân sâu bọ nào đấy hay do thảo nguyên bốc cháy. Luôn luôn có chuyện gì đó. Đội quân châu chấu đổ bộ rào rào nghe như một khu rừng lớn trong bão. Mặt đất đã trở thành vô hình bởi một đợt triều màu nâu bóng trào lên, như thể măt đất bị dìm xuống bởi bọn châu chấu, bị nhấn chìm bởi một trận lũ ghê tởm. Dường như mái nhà cũng có thể bị lún xuống bởi trọng lượng của chúng, các cánh cửa phải đầu hàng trước sức ép của chúng và các căn phòng sẽ tràn ngập châu chấu - trời trở nên rất tối. Qua cửa sổ, nàng nhìn lên trời. Không khí như bị loãng đi, những khoảng trống màu xanh làm lộ hiện những đám mây đang bay trong bóng tối. Những khoảng không màu xanh đó thật lạnh và mỏng manh; mặt trời hẳn là đang lặn. Qua lớp mù côn trùng, nàng trông thấy vài bóng người đang tiến gần. Đầu tiên là cụ Stephen dấn bước can trường, sau đó là chồng nàng, tả tơi và phờ phạc bởi kiệt sức, và theo sau họ là những người làm thuê. Tất cả bọn họ đều nhung nhúc côn trùng bám trên người. Tiếng kẻng, tiếng chiêng đã ngừng. Margaret không nghe thấy gì ngoài tiếng đập cánh rào rào không dứt của lũ côn trùng.

Hai cha con cụ Stephen phủi sạch côn trùng trên người rồi bước vào nhà.

"Xong rồi," Richard hôn vào má nàng, nói, "đàn châu chấu chính đã đi qua rồi."

"Chúa ơi!" Margaret kêu lên giận dữ, nàng vẫn còn như đang khóc. "Ở đây còn có cái gì tồi tệ hơn nữa không?" Bởi mặc dù buổi chiều tà không còn đen đặc nữa mà đã mang một màu xanh trong sáng, với những con côn trùng lượn vèo vèo, đan chéo nhau tạo thành mô hình trên trời, nhưng mọi thứ khác - cây cối, nhà cửa, bụi rậm, mặt đất - đều đã bị phủ lấp bởi những khối màu nâu di động.

"Nếu đêm trời không mưa, cứ để chúng ở đây", cụ Stephen nói, "nếu trời không mưa thì đổ ngập nước vào chỗ chúng, đến mai, lúc mặt trời mọc, chúng sẽ bay đi."

"Thể nào chúng ta cũng phải đối mặt với bọn bọ nhảy thôi," Richard nói. "Nhưng không phải là đàn chính. Đó cũng là vấn đề."

Margaret lấy lại tinh thần, nàng chùi mắt, giả vờ như thể trước đó nàng chưa từng khóc, nàng đi kiếm chút đồ ăn lót dạ cho hai người, vì những người hầu đều đã kiệt sức đến nỗi không thể lê chân được nữa. Nàng đã cho họ về khu lán trại để nghỉ rồi.

Nàng dọn đồ ăn ra rồi ngồi lắng nghe. Không một cây ngô nào còn lại cả, nàng nghe thấy thế. Không một cây nào. Họ sẽ lại phải lôi máy móc làm việc ra ngay khi bọn châu chấu biến mất. Họ phải bắt đầu lại tất cả.

Mà làm thế thì có tác dụng gì cơ chứ, Margaret băn khoăn, nếu như rồi cả trang trại sẽ lại nhung nhúc những bầy bọ nhảy? Nhưng nàng nghe cụ Stephen và Richard bàn luận về tờ khuyến cáo mới của chính phủ, trong đó có chỉ dẫn làm thế nào để diệt trừ bọn bọ nhảy. Lúc nào cũng phải có nguời để tuần tra trang trại, theo dõi những chuyển động trong bãi cỏ. Nếu tìm thấy một ổ bọ nhảy nào - thứ côn trùng nhỏ, màu đen nhánh, trông giống như dế - thì phải đào rãnh quanh cái ổ đó hoặc xịt thuốc diệt trừ mà chính phủ cung cấp. Chính phủ muốn tất cả nông dân cũng hợp tác trong một chiến dịch toàn cầu để thanh toán đại nạn này. Phải tấn công bọn châu chấu tận gốc của chúng - tức là bọn bọ nhảy, tóm lại là thế. Hai người đàn ông nói chuyện với nhau cứ như là họ đang bàn tính một cuộc chiến, Magaret lắng nghe và ngạc nhiên.

Đêm xuống, không gian thật tĩnh mịch, không có dấu hiệu nào cho thấy đạo quân côn trùng kia đã cố định ở bên ngoài, ngoài trừ thi thoảng lại có tiếng một cành cây gãy hoặc một cái cây nào đó đổ.

Margaret khó chợp mắt đuợc trong khi đó bên cạnh nàng, Richard ngủ say như chết. Sáng, nàng bị đánh thức bởi ánh nắng vàng hắt ngang qua giường - một thứ ánh nắng trong trẻo, lác đác vài vết râm chuyển động trên đó. Nàng đến bên cửa sổ. Trước mặt nàng là cụ Stephen. Cụ đứng đó, ở ngoài kia, cúi xuống nhìn bụi cây. Và nàng đứng lặng bàng hoàng- và như bị mê hoặc, bất chấp ý chí của mình. Bởi cứ như thể tất cả cây cối, bụi rậm, toàn bộ mặt đất đều được thắp sáng bởi những ngọn lửa yếu ớt. Đàn châu chấu đập cánh, rũ những hạt sương đêm đọng trên mình. Một luồng ánh sáng lung linh màu vàng pha sắc đỏ nhàn nhạt lai láng rót lên khắp nơi.

Nàng đi ra ngoài, rón rén bước giữa đám côn trùng, đến bên ông cụ. Hai người đứng im, quan sát cảnh tượng. Trên đầu, bầu trời một màu trong biếc.

"Đáng yêu thật, " cụ Stephen nói với vẻ mãn nguyện.

Ờ, Margaret nghĩ thầm, chúng ta có thể bị phá huỷ hết, chúng ta có thể sạt nghiệp, nhưng không phải ai cũng đã từng được chứng kiến cảnh một đội quân châu chấu đập cánh vào ban mai như thế này.

Xa xa, phía con dốc, một vết loang màu đỏ nhạt hiện ra trên bầu trời. Rồi nó sẫm dần và lan rộng dần. "Chúng bay đi rồi kìa," cụ Stephen nói, "Đạo quân đó đã bay đi về phương Nam rồi."

Và lúc này đây, từ những vòm cây, trên mặt đất xung quanh họ, đàn châu chấu đang cất cánh. Nhìn đàn châu chầu đang thử xem bộ cánh của mình đã khô chưa thấy chúng giống như những chiếc phi cơ nhỏ đang thao tác thận trọng để cất cánh. Rồi chúng bay đi. Một luồng hơi nước nâu đỏ bốc lên cao, cách những bụi cây, những khu đất bãi - cách mặt đất hàng dặm. Một lần nữa, ánh mặt trời sầm lại.

Và khi những mảng côn trùng bám đầy trên những cành cây được nhấc ra, những cái cây trông nhẹ hẳn đi, không có gì còn lại ngoại trừ những hình thù xương xẩu đen đúa của những cành cây và thân cây. Không còn một sắc xanh nào cả - không còn gì hết. Họ đã đứng quan sát cảnh tượng này suốt cả buổi sáng - cả ba người - cuối cùng thì Richard cũng thức dậy - khi lớp vỏ màu nâu bám trên cây bị mỏng đi, tẽ ra, tan rã rồi bay lên để hội quân với đạo quân chính, và đến giờ này, chúng tạo thành một vệt nâu đỏ ở bầu trời phía nam. Khu bãi trồng ngô, trước đó đã từng được phủ bởi một lớp màng xanh dịu dàng của những cây ngô mới nhú, giờ đây ảm đạm và trơ trụi. Một khung cảnh bị tàn phá - không một sắc xanh nào, tuyệt nhiên không.

Đến trưa, những đám mây hung đỏ đã biến mất. Thi thoảng mới có một con châu chấu rơi xuống. Trên mặt đất chỉ có những con châu chấu đã chết và những con bị thương. Những người châu Phi làm thuê đang quét dọn chúng bằng những cành cây và xúc chúng đổ vào những chiếc thùng.

"Đã bao giờ chị ăn châu chấu phơi khô chưa, chị Margaret?" cụ Stephen hỏi. "Cách đây hai mươi năm, khi tôi bị phá sản, tôi đã phải ăn ngô và châu chấu khô suốt ba tháng trời. Không tệ chút nào - nếu chị muốn có cảm giác về nó thì hãy nghĩ đến cá hun khói ấy, châu chấu khô có vị rất giống."

Nhưng Margaret thấy tốt hơn là đừng nghĩ đến nó.

Sau bữa trưa, những nguời đàn ông lại đi ra bãi. Mọi thứ đều phải trồng lại. Nếu may mắn một chút thì một bầy châu chấu khác có lẽ sẽ không tràn xuống theo hướng này nữa. Nhưng họ hy vọng trời sẽ sớm có mưa, để cho cỏ nhanh chóng mọc lại, nếu không đám gia súc sẽ chết hết; không còn lấy một nhánh cỏ trên trang trại nữa. Còn Margaret, nàng đang cố quen dần với ý nghĩ ba bốn năm nữa, vẫn phải đương đầu với đàn châu chấu. Từ giờ trở đi, châu chấu cũng sẽ giống như thời tiết - lúc nào cũng phải đối phó với những nguy cơ của nó. Nàng thấy mình giống như kẻ sống sót sau một cuộc chiến; nếu cái miền quê bị tàn phá xác xơ này không phải là một đống đổ nát thì thế nào là một đống đổ nát cơ chứ?

Nhưng những nguời đàn ông trong nhà đang ăn bữa tối rất ngon miệng.

"Mọi thứ có thể đã tồi tệ hơn. Tồi tệ hơn rất nhiều." Đó là những gì họ nói.

Dịch giả: Hải Ngọc

Nguyên tác: "A Mild Attack of Locusts", The New Yorker, 26-2-1955