Love is the only way to grasp another human being in the innermost core of his personality.

Viktor E. Frankl

 
 
 
 
 
Tác giả: Doris Lessing
Biên tập: Bach Ly Bang
Upload bìa: Nguyen Vu
Số chương: 7
Phí download: 2 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 1550 / 28
Cập nhật: 2016-02-22 10:53:26 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Tôi, Như Một Người Thợ Săn
ây giờ, cứ hễ mà tôi gặp hạng người thích đuổi chim grouse 1 hay rượt cá hồi (tôi nghĩ mấy chữ này được dùng đúng nghĩa), họ thường hay nghe tôi nói, "săn gì cũng thế, nếu nói về một môn thể thao lành mạnh, cứ thả một đàn trĩ ra đồng trống cho tôi." Rồi từ đó, tôi tiếp tục ngẫu nhiên nhắc đến tên những loại thú lớn hơn - nai và sư tử, và cứ thế mà tiếp tục - chẳng bao lâu ngay cả mấy anh chàng thợ săn ngon lành nhất, gan lì nhất, cũng phải xì ra lòng ghen tị của họ vì họ tưởng là tôi đã trải toàn vẹn tuổi xuân của tôi ở sa mạc safari. Tôi giữ sự thật chỉ riêng mình tôi biết.
Không phải là tôi chưa hề thấy sư tử lần nào. Tôi đã từng đương đầu với chúng, và nhiều con thú rất hay rất lạ khác, trong sở thú ở Luân Đôn, nơi thỉnh thoảng tôi đến để thưởng lãm. Và trên đất đai ở quê nhà tôi, Mashonaland, miền Nam của Rhodesia, hang ổ của biết bao nhiêu loại thú khác đã có một thời rất phát triển và, theo như ý kiến của riêng tôi, chưa hề được phát triển. Tôi chẳng mấy quan tâm. Tôi chẳng bao giờ cần biết mấy chuyện đó.
Đi kèm theo sự hững hờ của tôi với mấy trò đi săn, không cần biết săn lớn hay săn nhỏ, là một sự thật. Toàn thể cái chuyện phức tạp này thật ra chỉ là sự cạnh tranh giữa anh em tôi và cái tính ngang bướng như con trai của tôi (tôi chống đối với tất cả mọi thứ). Chuyện này bắt đầu từ hồi xa xưa, khi anh tôi được tặng cho một khẩu súng trường.22 - nhưng có lẽ, tốt nhất là tôi nên đi ngược lại quá khứ xa hơn một chút nữa, lúc anh ấy được cho cái xe đạp, anh cỡi nó một cách dễ dàng ngay lần đầu tiên đi thử. Trong khi tôi chỉ có thể nhìn nó rùng mình sợ hãi. Tôi quyết định con gái mà đi xe đạp của con trai ngó bộ không thích hợp, vì thế tôi nhất định đòi một cái cho riêng mình, dù rằng tôi biết rất rõ là với tình trạng tài chánh của gia đình cái giây phút tôi có được cái xe đạp tôi muốn sẽ bị đẩy lùi cho tới vô hạn.
Với cái thái độ không đáng tín nhiệm và luôn né tránh này, cũng dễ đoán được chuyện gì sẽ xảy ra khi khẩu súng trường.22 xuất hiện, vào một trong những ngày trường học nghỉ lễ anh tôi về nhà. Anh cầm nó lên, nheo mắt nhắm một con chim nhỏ đang đậu trên một cái cành cách chừng 30 mét, cân nhắc bấm cò, và con chim rơi xuống, chết toi. Tôi còn nhớ anh có vẻ không vui bởi vì vết bắn không xuyên qua mắt. Đối với anh, vì thế, săn bắn ngay lập tức mang một sắc thái thích hợp hơn; bắn một con chim đang đậu là quá kém cỏi thấp hèn đối với anh. Anh sẽ không bắn ngoại trừ khi anh có thể có một chỗ đứng thích hợp, không được quá thẳng góc dĩ nhiên cũng không thể song song, mà phải hơi xiên xiên lệch đi một chút, để bắn con chim đang bay ngược hướng chừng 50 mét, và phải có một cơn gió mạnh ngăn cách anh và con chim. Còn nói về mấy con mễn - không những chỉ có rất nhiều trong sân nhà tôi mà thịt của mễn còn rất ngon - anh nhất định không chịu giết dù chỉ một con ngoại trừ khi anh đã sắp xếp trước một buổi rình mò bò lê lết đến kiệt lực qua bụi rậm, tốt nhất là lội qua bùn đặc sệt.
Một ngày kia, and giao cho tôi khẩu súng trường của anh, tôi nói là tôi không cần nó mà cũng chẳng thích nó. Tại sao tôi không giữ đúng lập trường này, một sự thật đơn giản như vậy, tôi không thể tưởng tượng được. Tôi còn viện dẫn là ngay cả những người như Jim Thợ Săn và Bill Voi cũng thường dùng một loại súng khác, shotgun 2 để bắn chim đang bay và nai đang chạy, và họ không bao giờ nghĩ đến chuyện dùng súng trường.22, nhưng ông anh tôi không có vẻ gì lay chuyển. Tôi cũng đoán là anh tôi chẳng nghe lời tôi.
Sau khi anh tôi vào trường trở lại, tôi lén vào phòng anh và lấy khẩu.22 ngâm trong một vũng dầu phế thải. Anh tôi đã ngâm khẩu súng trong ấy để tránh han rỉ trong thời gian anh đi học. Tôi bỏ ra khoảng một tuần chập chững tập tháo mở và lắp ráp trở lại cây súng này, rồi tôi tập lắp đạn vào và tháo đạn ra. Khi tôi làm được việc này ngay cả khi nhắm mắt lại, tôi xách cây súng ra ngoài đồng và đi xông vào trong mấy bụi cây.
Chung quanh nhà tôi có rất nhiều bụi cây - đầy suốt cả bao nhiêu dặm đường hướng nào cũng thế. Hoang dã, không người cư ngụ, một thiên đàng tuyệt vời cho những ai thích đi săn. Tôi nhớ rất rõ ràng, ngày đầu tiên, tôi nhởn nhơ đi lang thang, nghĩ đến Guinevere 3 và Anne of Green Gables 4, cho đến khi một con bò kudu 5 rất to, hình như nó ngắm nhìn tôi đã lâu lắm từ trên ổ mối, dậm chân rồi bỏ chạy trốn. Tôi nhìn nó chạy đi. (Anh tôi, không cần phải nói, đã bắn cả chục con kudu xuyên qua mắt với những điều kiện vô cùng khó khăn mà anh ấy tự đặt ra.)
Sau đó có một con mễn xuất hiện, tôi để súng trường lên vai và bắn lia lịa nhưng không có kết quả, bởi vì nó biến mất trước khi tôi có thể định thần.
Đó là một ngày thật đáng thất vọng, và những ngày tiếp theo cũng chẳng tốt đẹp hơn. Có một ngày, tôi đang ngồi trên một hòn đá ở một chỗ khá quang đãng trong rừng. Khi ấy có một con trĩ lững thững đi ngang qua, sau đó đến một đàn trĩ cỡ chừng 20 con, đi hàng một. Tôi nâng súng và bắn từng con một. Nó cũng giống như trò chơi bắn trong hội chợ, với thỏ, hay bất cứ loại thú nào mình thích, di chuyển trước mặt mình thành đoàn. Tôi bắn trượt một hơi cả hai chục con trĩ, và tôi nghĩ bắn sẽ dễ biết bao nhiêu nếu người ta tập cho mấy con trĩ này đứng yên. Từ ý nghĩ này sự thành công của tôi được sinh ra, và bởi vì nó đặt hoàn toàn lên thói quen của trĩ, tôi sẽ diễn tả chúng từ bây giờ, từ quan điểm của một người đi săn, chứ không phải quan điểm của một nhà khoa học thiên nhiên. Trĩ thường đi thành từng đàn cỡ chừng từ 10 cho đến 200 con. Người ta có thể nghe tiếng của chúng từ xa bởi vì tụi nó kêu những tiếng nghe "chinh, chinh" giống như mình cọ đá vào nhau dưới nước. Khi bị quấy nhiễu, điều này rất thường xảy ra, bởi vì tiếng kêu chinh chinh quảng cáo cho kẻ thù biết sự hiện diện của chúng khi chúng vẫn còn ở xa hàng dặm; chúng than phiền náo loạn và chạy tứ tán thật nhanh. Nếu chúng cứ tiếp tục giữ cái thói quen chạy tứ tán rất nhanh này, thật không dễ gì bị làm hại. Nhưng chúng lại không như thế - tính tò mò là điểm yếu của chúng. Rất thường xuyên, trước khi chúng chạy với bất cứ khoảng cách nào, chúng thường bay lên cây để nghe ngóng xem chuyện gì xảy ra. Cánh của chúng rất yếu, và một khi đậu lên cây chúng rất miễn cưỡng phóng mình bay trở lại vào không trung.
Sau khi quan sát những dữ kiện này và tất cả những điều lợi hại dính líu đến chúng, tôi bỏ ra một ngày cầm súng đi lang thang cho đến khi tôi nghe tiếng kêu "chinh, chinh." Tôi bò về hướng ấy. Xong tôi chọi một hòn đá to vào bầy trĩ. Chúng chạy tán loạn, như để biểu diễn, nguyên đàn trĩ bảy mươi bốn con đều bay tuốt lên cây chung quanh tôi. Tôi biết là bảy mươi bốn con vì tôi ngồi trên gốc cây đếm chúng và tìm xem con nào trẻ nhất và béo nhất. Xong tôi cẩn thận nhắm bắn. Con trĩ nghe ngóng, lại đậu xuống và nhìn một chiếc lá nhỏ không còn bị dính vào cái lá to như lá dương xỉ trên đầu nó nữa rồi bay là là xuống chân tôi. Tôi thử bắn thêm lần nữa. Chỉ vào lúc này cái khó của việc giữ cho cái báng súng không run mới trở nên rõ rệt với tôi. Và tôi có toàn bộ thì giờ trong cuộc đời để bắt đầu tập bắn. Tôi đi đến một cái cây gần đó và đặt báng súng dựa vào thân cây làm điểm tựa.
Con trĩ tôi chọn cách tôi chỉ chừng ba bốn thước. Tôi giữ khẩu súng thật yên, vừa đủ lâu để bắn vào ức của nó. Nó ngã xuống, và tôi bồi thêm một phát, vào trong mắt, rồi xách nó về nhà. Gia đình tôi, như bình thường, đoán là tôi bắn trúng cánh nó, rồi trúng mắt nó - phát súng đầu tiên không ai để ý - và một lá thư mang tin này ngay lập tức được gởi cho anh tôi.
Từ đó về sau, kỹ thuật của tôi, dù không mấy thay đổi, cũng có tăng tiến phần nào. Thí dụ như, mặc dù một con chó săn được huấn luyện đúng cách không mấy hữu dụng với tôi, tôi cũng có một con chó rất tuyệt vời cho mục đích của tôi. Tôi dẫn chó theo. Nó chạy thẳng vào tiếng "chinh, chinh" ngay lập tức khi nó nghe, và khi tôi chạy đến kịp, cả chục con trĩ đã bay đậu lên cây khắp mọi nơi ngắm con chó đang nhảy tưng tưng và sủa um sùm phía dưới chúng, làm chúng nó bị chi phối quên sự có mặt của tôi rất đúng điệu. Trong khi đó tôi chỉ việc nâng súng lên và thong thả mà chọn con mồi.
Một con trĩ bị thôi miên bởi tiếng chó sủa thường lộ vẻ sợ bằng cách quay chầm chậm vòng tròn ở chỗ nó đậu, nhưng nó quay chung quanh cái trục của nó và nhiều hay ít trở nên một mục tiêu khá rõ ràng. Có lần có con trĩ đang đậu trong bụi cây thấp bị con chó hấp dẫn đến nỗi tôi có thể nghiêng người chộp cặp giò của nó ra khỏi cành cây nó đang đậu. Sau đó tôi bẻ cổ nó. Tôi chưa bao giờ thổ lộ cái trường hợp đáng phỉ nhổ này với ai cả. Khi tôi mang con trĩ về, tôi giải thích là viên đạn trúng cái mỏ của nó và làm nó tê liệt, và nói một cách lơ đãng để cho nó giống như một trong những trò tàn bạo của anh tôi.
Tôi biết rất rõ là khi anh tôi về là tôi hết có cơ hội dùng súng. Nhưng ngay buổi tối đầu tiên về nhà anh kéo tôi vào trong bụi, nói, "Nào trổ tài cho tao xem."
Con chó phóng vào đàn trĩ sủa ỏm tỏi. Tôi bắn đại một phát cẩu thả vào con chim đang bay lên cành, nhún vai, và tự phê bình khá khắc nghiệt, "Bắn dở òm." Anh tôi, dĩ nhiên, ngay lập tức xem như mọi trò thể thao săn bắn với đàn chim đó đã chấm dứt, nhưng cái con chó cứ sủa dấm dẳng dưới vài con chim khá mập mạp khi hai anh em tôi bỏ đi tìm các mục tiêu khác đang bay trong không gian.
Chuyện này cứ tiếp tục xảy ra vài ba lần. Mẹ tôi than phiền là tủ thức ăn trống trơn. May sao, anh tôi bắn một con mễn ở khá xa phía dưới chân đồi trong bóng tối chập choạng. Chúng tôi ăn thịt mễn cả tuần (cái bất lợi chính của người sống trong thiên đàng của thợ săn là cái tẻ nhạt của thức ăn) và tôi có thể nói rằng chẳng có cái gì gọi là tinh thần thể thao nếu chúng ta bắn giết thú vật khi chúng ta không cần phải có thức ăn. Nhưng còn hơn mười ngày nghỉ lễ anh tôi ở nhà, chắc chắn tôi không thể nào tránh khỏi cái chuyện bị lột mặt nạ bắn dở. Tôi cố gắng trì hoãn chuyện này bằng cách nói là tôi không thể bắn giết súc vật vì lý do tâm lý, nhất là tôi không bắn được lúc tôi bị quan sát. Tôi tự tách riêng đi vào trong bụi một mình, anh tôi lặng lẽ bí mật theo dõi và bắt gặp tôi đang bắn một con chim trĩ chỉ chừng một thước rưỡi. Tôi cự anh bảo rằng anh quỷ quyệt và không biết nể nang gì ai, nhưng anh không nghe gì cả có lẽ vì bị chấn động tinh thần quá độ. Anh có cảm tưởng như đây là một cái tát vào danh dự của gia đình mạnh đến nỗi anh không nói một lời trong bữa ăn tối. Tôi nghĩ anh đang tìm cách thổ lộ sự thật với bố tôi mà không làm cho ông thất vọng hay bị tổn thương ghê gớm cho lắm.
Đêm ấy, anh tôi dùng đèn pha đi săn. Săn đèn pha kiểu của anh thì cũng vẫn được xem như thể thao, bởi vì anh cho là đối tượng bị bắn của anh có rất nhiều cơ hội để chạy thoát. Chỉ có mấy người vụng về, bắn dở mới dùng đèn xe hơi. Anh chỉ đeo một cái đèn xe đạp khá yếu lên trán của anh và đi vào trong đêm tối như là một anh hùng dởm Cyclops. Cách ứng dụng bình thường là làm cho mấy con thú ngó sững vào đèn, rồi mon men đến càng gần càng tốt con thú đang bị đèn thôi miên đến chết sững và bắn nó. Cách săn của anh tôi có nghĩa là con thú sẽ hiếu kỳ nhưng không chết cứng. Nó có rất nhiều cơ hội để chạy trốn.
Sau cuộc thám hiểm này anh trở lại có vẻ buồn thê thảm. Rõ ràng, anh thấy hai con mắt xanh lè cách chừng mười lăm mét. Chúng không nhúc nhích. Anh hét đuổi chúng, nhưng chẳng hề gì. Anh tắt đèn và bắn vào mục tiêu của mình. Chúng cũng không thèm chạy. Anh bắn nữa. Chắc chắn là không thể nào anh bắn trật cả, nhưng anh cũng bắn ít nhất là thêm ba lần nữa. Xong rồi anh đi thẳng đến chỗ mục tiêu của anh, đinh ninh trong lòng sẽ bắt được năm cái xác chết nằm chồng lên nhau. Nhưng anh tìm thấy ở đó hai con sâu lân tinh trên khúc gỗ. Chuyện này xảy ra làm tổn thương lòng tự hào của anh đến độ anh quên kể cho bố mẹ biết chuyện gian dối của tôi. Chuyện này, té ra lại là chuyện may của cả gia đình, đó là sau khi anh đi học trở lại tôi vẫn có thể cung cấp thịt ăn cho gia đình tôi cho đến một ngày đẹp trời tôi được rời nhà để vào ở trong thành phố nơi có rất nhiều văn minh và hạnh phúc.
Tài đi săn của tôi cũng khá hữu dụng trong nhiều dịp khác. Khi tôi ở trong thành phố, tôi đính hôn với, hay liên hệ với - chữ chính xác để diễn tả tình cảm này luôn luôn lẩn tránh tôi - một chàng trẻ tuổi, người mà theo bất cứ cách định nghĩa nào cũng là một người thích đi săn, như thích một môn thể thao. Quan niệm về danh dự của anh rất phức tạp, và luôn luôn làm cho tôi phải quay vào trong nội tâm của mình hàng giờ để suy ngẫm, kết quả tôi nghiệm ra là chúng tôi không thích hợp với nhau. Anh ấy, ngược lại, không đồng ý với tôi. Anh cố gắng thuyết phục tôi. Anh nói sở dĩ tôi miễn cưỡng trói số phận tôi vào số phận anh ấy bởi vì tôi còn trẻ dại nông nổi. Lúc ấy tôi chỉ mới mười sáu tuổi thôi.
Trong các tính tốt đức hạnh của anh, anh ấy luôn có những ý kiến về chuyện đi săn, đi bắn, và đi câu. Những ý kiến này có thể được xem như là lý thuyết căn bản. Anh đoạt rất nhiều huy chương vàng và huy chương bạc cho tài bắn chính xác của anh. Lẽ tất nhiên anh rất nôn nóng có dịp thi thố tài năng ở nông trại nhà tôi. Bởi vì sau khi rời Tô Cách Lan cả mười năm anh chưa có dịp đặt chân vào sân bắn nào cả.
Sau một thời gian tôi cứ viện hết lý do này tới lý do khác, nhưng cuối cùng tôi hết có lý do để từ chối, chúng tôi về thăm nhà một buổi cuối tuần. Tôi dẫn anh đi bắn trĩ, bởi vì tôi nổi tiếng nhờ chuyện này. Nhưng dĩ nhiên, tôi ấn khẩu súng vào tay anh; tôi tự chối bỏ cá nhân tôi một cách thật thích hợp với vai trò của bà chủ nhà. Ngay lập tức anh cho thấy là anh được nuôi dưỡng và giáo dục chu đáo đúng đắn bằng cách anh nói là chưa bao giờ anh được nghe ai nói đến đi săn chim bằng súng trường cả. Nhưng anh sẽ thử. Anh bắn hụt rất nhiều chim trĩ chạy trên mặt đất, điều này không đáng ngạc nhiên mấy, mấy con chim này chạy rất nhanh. Rồi anh lại bắn hụt cả mấy con chim đậu trên cây. Anh chẳng bắn trúng con nào cả. Bắt đầu từ lúc ấy anh bắt đầu trở nên vô cùng khó chịu, quạu cọ, gắt gỏng. Anh nhét cây súng trường trở lại vào tay tôi và nói, "Nào, bây giờ đến lúc em dạy cho tôi xem bắn như thế nào."
Bầy trĩ lúc này đã đậu an toàn trên mấy bụi cây. Chúng tôi lấy đá ném chúng, ngay cả rung mấy bụi cây, nhưng chúng không sợ cũng chẳng chịu nhúc nhích. Tôi không thể bắn được. Chúng tôi bắt đầu đi về nhà dọc theo đường rầy xuyên qua mấy lùm cây. Lúc ấy tôi cầu nguyện là xin đừng có đàn chim trĩ thứ hai nào xuất hiện cả. Tôi tính, nếu tôi nghe tiếng kêu "chinh, chinh" tôi sẽ nói thật to để nhận chìm tiếng kêu của chúng. Bất thình lình, anh ấy kêu to, "Nhìn kìa! Đây là cơ hội của em!"
Cách xa chúng tôi cả trăm mét, có một con chim đa đa đang thập thò giữa những chỗ bánh xe lăn mòn trên đường. Tôi không chắc ngay cả anh tôi có thể bắn trúng được. Có một cơn gió thổi làm tung bụi. Tôi chộp cơ hội, và, lầm bầm, "Cái đám bụi chết toi này," Tôi bắn đại vào trong đám bụi không cần nhắm.
Khi bụi lắng xuống. Con chim đa đa chết ngỏm, bị bắn xuyên qua đầu - cú bắn di động, từ phía sau, các khoảng gần sáu chục mét. Tôi tháo băng đạn một cách thiện nghệ, và người bạn đồng hành của tôi bắt đầu đi lảng xa ra, khoảng cách giữa chúng tôi tăng lên gấp đôi. Tôi không nói gì cả, dĩ nhiên; mình không nên khoác lác.
Anh ấy bắt đầu than phiền là anh không quen dùng khẩu súng này, là ít ra là cũng đã mười năm anh không hể bắn một mục tiêu di động, và cứ thế mà tiếp tục. Anh tiếp tục chữa thẹn cho mình ở buổi ăn tối. Bố tôi im lặng. Tôi tưởng đó là chuyện bình thường - bố bận suy nghĩ về một việc gì đó - nhưng cuối cùng tôi nhận biết ông im lặng bởi vì ông không vui khi quan niệm về cái tốt và cái đúng của ông bị va chạm.
Một người săn giỏi, tôi nhớ, không bao giờ đổ thừa sự thất bại của mình lên thời tiết, hay vận may, hay bất cứ điều gì ngoại trừ chính cá nhân mình. Tôi chưa bao giờ hiểu tại sao, nhưng đó là những quy luật trong thế giới của đàn ông. Ngày hôm sau, bố tôi nói một cách không vui là không có gì thể thao cho bằng bộc lộ những yếu kém thấp hèn của một người đàn ông, và, do đó ông ủng hộ chuyện tôi từ hôn, hay cắt đứt liên hệ, trong cái cách danh dự nhất. Không lâu sau, tôi học được một nguyên tắc không bao giờ thay đổi - đó là săn bắn bất cứ loại thú nào cũng đều không tốt - và với nguyên tắc này tôi không bao giờ cầm súng nữa.
--------------------------------
1 Loại chim đi trên mặt đất màu nâu đỏ, chân có lông được thợ săn yêu chuộng.
2 Loại súng dài băn bằng đạn nhỏ bằng chì, mỗi lần có thể bắn chừng năm hay sáu viên đạn.
3 Truyện cổ tích lịch sử của nước Anh, vợ của vua Arthur người yêu Hiệp Sĩ Lancelot.
4 Nhân vật của một tác giả người Gia Nã Đại, một cô gái mồ côi được nhận làm con nuôi. Cô có mái tóc màu đỏ hung và có lần cô nhuộm tóc thành màu xanh lá cây.
5 Loại thú mà người ta rất thích săn, giống nai nhưng to bằng con ngựa.
Tuyển Tập Truyện Ngắn Doris Lessing Tuyển Tập Truyện Ngắn Doris Lessing - Doris Lessing Tuyển Tập Truyện Ngắn Doris Lessing