The man who does not read good books has no advantage over the man who can't read them.

Mark Twain, attributed

 
 
 
 
 
Tác giả: Jorge Luis Borges
Thể loại: Truyện Ngắn
Biên tập: Duy Vo
Upload bìa: Duy Vo
Số chương: 40
Phí download: 5 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 4111 / 140
Cập nhật: 2015-07-04 22:49:15 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Thú Một Sừng
ời kể đầu tiên về Thú một sừng cũng gần tương đồng với lời kể mới đây nhất. Bốn trăm năm trước Công nguyên, nhà sử học và thầy thuốc người Hi-lạp Ctesias kể rằng giữa các vương quốc ở Ấn-độ có những con lừa hoang rất nhanh nhẹn với lớp giáp trắng, đầu tím, mắt xanh dương, và giữa trán chúng là một chiếc sừng nhọn có gốc màu trắng, chóp màu đỏ, và phần giữa màu đen. Pliny đã viết tỉ mỉ hơn (VIII, 31):
loài thú dữ tợn nhất là thú một sừng, toàn thân giống như một con ngựa, nhưng đầu thì giống một con nai đực, chân giống một con voi, và đuôi giống một con lợn lòi, và có tiếng rống trầm, và một chiếc sừng đen dài 3 feet (0,9144 mét) nhô ra giữa trán. Người ta nói không thể bắt sống được loài thú này.
Khoảng năm 1892, nhà Đông phương học Schrader phỏng đoán rằng có thể người Hi-lạp đã được gợi ý về Thú một sừng qua những bức chạm nổi nào đó của Ba-tư mô tả những con bò với một chiếc sừng.
Trong Etymologies (Từ nguyên) của Isidore xứ Seville, được soạn vào đầu thế kỉ thứ bảy, chúng ta đọc thấy chỉ một cú đâm của chiếc sừng con Thú một sừng cũng có thể giết chết một con voi; điều này cũng được lặp lại trong một chiến thắng tương tự của Karkadan, hay tê giác, loài vật có thể ‘kết liễu một con voi lớn trên chiếc sừng của nó’, trong chuyến hải hành thứ hai của Sindbad. (Ở đây chúng ta cũng nhận thấy rằng chiếc sừng tê giác ‘bị chẻ đôi, giống hệt một con người'; al-Qaswini nói rằng nó giống hệt một người trên lưng ngựa, và những người khác từng nói về chim và cá.) Một trong những đối thủ khác của Thú một sừng là sư tử, và một khổ thơ trong truyện ngụ ngôn khó hiểu The Faerie Queene (Hoàng hậu Tiên) ghi lại cách đụng độ của chúng theo lối này:
Like as a Lyon, whose imperiall powre
A prowd rebellious Unicom defyes,
T’ avoide the rash assault and wrathful stowre
Of his fiers foe, him to a tree applyes,
And when him ronning in full course he spyes,
He slips aside; the whiles that furious beast
His precious horne, sought of his enimyes,
Strikes in the stocke, ne thence can be releast,
But to the mighty victor yields a bounteous feast.
(Tạm dịch:
Như một con Sư tử, oai vệ quyền thế
Con Thú một sừng bất trị tự hào thách thức,
Tránh cuộc tấn kích liều lĩnh và bụi mù phẫn nộ
Của kẻ địch kiêu ngạo, nó náu mình vào một cái cây,
Và khi đang chạy nó dò xét kĩ càng,
Nó trượt qua một bên; trong chốc lát con thú cuồng nộ ấy
Cái sừng diệu kì của nó, nhắm tới đối thủ,
Đâm vào thân, nên không thể thoát,
Cho kẻ thắng hùng mạnh một bữa tiệc linh đình.)
Những dòng này (Tập II, Đoạn V, Khổ X) có từ thế kỉ mười sáu; vào đầu thế kỉ mười tám, liên hiệp Vương quốc Anh và Vương quốc Scotland đã gộp chung Báo hay Sư tử Anh và Thú một sừng Scotland trên quân phù của Great Britain.
Vào thời Trung Cổ, sách ngụ ngôn về loài vật có dạy rằng Thú một sừng có thể bị bắt bởi một trinh nữ; trong Physiologus của Hi-lạp chúng ta đọc thấy: ‘Nó bị bắt ra sao. Một trinh nữ được đưa đến trước nó và nó ngả vào lòng trinh nữ và nàng sưởi ấm nó bằng tình yêu và dắt nó đến cung vua.’ Một trong những huy chương của Pisanello và nhiều tấm thảm trứ danh minh hoạ chiến thắng này với những hình vẽ ghép có ngụ ý hiển nhiên. Leonardo da Vinci quy sự sa lưới của Thú một sừng cho sự tham dục của nó, khiến nó quên mất tính hung tợn của mình, ngả vào lòng một trinh nữ, và rồi bị bắt bởi những thợ săn. Chúa Thánh Linh, Chúa Giêsu, thuỷ ngân, và cái ác đều được biểu hiện bởi Thú một sừng. Trong Psychologie und Alchemie (Tâm lí học và Khoa luyện đan) (1944) của mình, Jung đề ra một lịch sử và một phân tích về những biểu tượng này.
Một con ngựa trắng nhỏ với hai chân trước của một con linh dương, một chùm râu dê, và một chiếc sừng xoắn dài mọc thẳng ra từ trán là hình ảnh thường thấy của loài thú tưởng tượng này.
K.H. dịch
Tuyển Tập Tác Phẩm Tuyển Tập Tác Phẩm - Jorge Luis Borges Tuyển Tập Tác Phẩm