úng là do bất ngờ, bởi vì sàn hành lang thì nhẵn thín và còn như nhún nhảy nữa, vậy mà Iuri bị vấp ngã. Và khi vấp ngã, em hiểu rằng, mặt sàn nhẵn thín ấy đi lên phía trên và sang phía bên.

Mắt em dần dần đã quen với thứ ánh sáng tán xạ xanh nhờ nhờ. Nó đều dặn không nhấp nháy và hệt như nhau cả ở trên trần, trên tường lẫn trên sàn. Cái gì cũng toát ra thứ ánh sáng tuyệt đẹp và bí ẩn ấy, do đó mọi vật đều như hư ảo. Hư ảo đến nỗi Sarik bất giác dựa vào thành tường ấm áp dịu dàng.

Tường thì đúng là thật. Iuri đã xem kỹ.

Trên bức tường phía trong của hành lang, những đốm sáng nhỏ xíu, ánh lên đùng đục và đầy vẻ cảnh giác. Chúng dường như đang nghi ngờ chăm chú nhìn em bé và con chó. Iuri cảm thấy những đốm lửa này dường như dịch chuyển, như nghiêng nghiêng ngó ngó và em thấy phấp phỏng. Nhưng em tự chủ ngay – người đàn ông chính cống không được buông lỏng thần kinh, – và em tiến lên vài bước. Chân em bước chuệch choạc, dường như dính xuống lớp sàn nhẵn thín. Cứ mỗi bước đi, sàn tàu lại hút đế giày của Iuri hơn. Đôi giày bắt đầu tuột khỏi mạnh chân, xiết vào gót đau điếng.

Sarik hơi dừng lại. Những đốm lửa trên các bức tường đột nhiên trở nên chói lọi muôn sắc. Chúng lồng lộn, nhấp nháy. Sarik dướn người về phía trước, nép sát vào ống quần ẩm ướt của Iuri. Trên tường, cả một trận mưa lửa vụt bay qua.

Tiếng ầm ì đầy vẻ thận trọng, khác hẳn những tiếng động trên trái đất, vốn vẫn vang lên trong con tàu, nảy mạnh lên. Có tiếng lách tách, lạch cạch một cách đáng ngại và cuối cùng, từ phía trong con tàu vọng đến một thứ âm thanh đùng đục như từ trong bụng phát ra. Nó tăng lên mau chóng và dường như xọc đến tận tim gan, bởi vì tim Iuri đột nhiên co thắt lại và đập liên hồi, chẳng khác gì khi em chạy liền một hơi mười lần một trăm mét.

Đồng thời với thứ tiếng động lạ lùng và đáng sợ đang oai nghiêm tràn ngập toàn bộ con tàu này, khu sàn trước mặt Iuri và Sarik từ từ nâng lên nhẹ nhàng, che kín hành lang bằng một bức tường cứng chắc, sáng nhấp nháy. Con đường vào trong con tàu thế là bị cắt đứt.

Hoá ra các nhà du hành vũ trụ không muốn tiếp khách. Điều đó đáng giận đến nỗi Iuri quên bẵng cả trái tim em đang đập thình thịch.

Kể cũng tức thật đấy chứ: em vội đến giúp đỡ họ, em lo lắng, sẵn sàng giao chiến với những điều bí ẩn, vậy mà họ lại không cho em vào. Họ coi em như một loại người đáng ngờ. Tất nhiên, cũng có khi em xộc vào nhà một người bạn giữa lúc ở đó đang dọn dẹp hay có ai chưa kịp mặc quần áo chỉnh tề. Chuyện gì mà chẳng xảy ra được? Nhưng trong trường hợp như vậy, người ta sẽ nói một cách lịch sự: “Xin chờ một chút”. Còn xin lỗi nữa là khác. Đằng này người ta lại lặng lẽ đóng cửa – xin mời anh muốn đi đâu thì đi. Tức thật. Tức mình thật đấy chứ.

Nhưng Iuri không kịp bực thêm nữa. Phần sàn đã nâng lên trước mặt em nay đã bắt đầu chuyển dịch đến chỗ em, nó chuyển động rất chậm, nhưng không gì cưỡng nổi. Đột nhiên có tiếng xì xì, và hành lang tràn ngập những cuộn khói chẳng ra của hơi nước mà cũng chẳng ra của những thứ nước hoa hết sức kỳ dị, chúng dường như dễ ngửi nhưng đồng thời lại làm cổ họng thấy khe khé và nước mắt muốn trào ra.

Bức tường sáng nhấp nháy vẫn lặng lẽ xông thẳng đến em. Thứ mùi chẳng ra của hơi nước mà cũng chẳng ra của nước hoa bao phủ tất cả và xộc vào tận tim gan khiến Iuri phải từ từ lùi lại.

Sarik kêu ẳng một tiếng rền rĩ và lăn kềnh xuống bãi cỏ. Cửa con tàu vũ trụ từ từ đóng lại.

Iuri ho khù khụ, lau mũi và mắt, còn Sarik giận dỗi sủa ăng ẳng và lúc lắc đầu. Về sau mới biết rằng, trong tất cả các thứ mùi mà Sarik đánh hơi thấy, mùi hành lá tác động đến nó nhất. Nó biết rằng, nếu người ta phi hành thì tức là có thể có cái chén. Mà nó lại đói quá rồi. Thành thử nó tiếc nhất, vì như thế là chẳng sơ múi gì được nữa.

Đột nhiên, cửa lại chậm chậm mở và từ trong con tàu toả ra những luồng hơi còn sót lại. Iuri và Sarik nhìn nhau, thế là thế nào nhỉ? Có lẽ các nhà du hành vũ trụ đã nghĩ lại và hiểu rằng họ đã xử sự không lịch sự, nay họ sửa chữa khuyết điểm ấy: họ mở cửa mời khách vào. Mà biết đâu họ bày ra cái trò đùa đáng giận này chỉ để kiểm tra khách của họ?

Nhưng ngay lúc ấy em lại nghĩ: thế nhỡ các nhà du hành vũ trụ bị ốm và vì vậy không thể ra đón được thì sao? Họ ốm nặng quá nên lúc đầu họ nhầm lẫn cả nút bấm trên bảng điều khiển và đáng lẽ mời khách vào con tàu thì lại đuổi khách ra, nhưng bây giờ họ đã biết là họ lầm và đang tha thiết mời vào. Vì nếu như trong con tàu toàn những người khoẻ mạnh thì nhất định họ phải ra và tìm cách giải thích đầu đuôi câu chuyện chứ. Đằng này, chẳng có ai trong con tàu cả.

Iuri liền lao vụt vào chiếc cửa mở.

Hình như chiếc cửa không thể đóng lại một cách nhanh chóng và chính xác lạ lùng như vậy. Nhưng nó đã đóng lại ngay trước mũi Iuri. Đang đà chạy nên đầu gối em, trán em và khuỷu tay em đều đập vào lớp kim loại ấm áp của nó.

Bây giờ thì không còn nghi ngờ gì nữa. Đúng là các nhà du hành vũ trụ không muốn tiếp em và con Sarik trung thành của em rồi. Iuri phát cáu.

- Chà, thế thì được, thế thì được!...

Nhưng trong lúc đó, đằng sau em, con Sarik sủa một tiếng đầy nghi hoặc. Iuri ngoái đầu lại và em thấy ở giữa đoạn đường từ bờ sông đến con tàu vũ trụ, đúng vào giữa khoảng đường đầy sương mù mà bây giờ đã nhìn rõ có bốn nhà du hành vũ trụ đang đứng nhìn Iuri.

Sarik thoáng ngước mắt nhìn chủ và lại lưỡng lự sủa một tiếng nữa. Iuri không trả lời. Em nhìn bốn người lạ mặt và im lặng.

Em im lặng bởi vì những nhà du hành vũ trụ này rất kỳ lạ và chẳng có vẻ nghiêm chỉnh gì cả. Không thể tin được những nhà du hành vũ trụ thật lại có thể như vậy.

Trước hết, cả bốn người đều trạc tuổi Iuri. Mà Iuri mới có mười hai tuổi. Hoá ra trước mặt em là bốn chú bé. Chẳng lẽ chúng lại là các nhà du hành vũ trụ à?

Mặc dù… mặc dù rất có thể là người ta đã chọn riêng những người thấp bé để con tàu vũ trụ có thể chứa được nhiều hơn.

Nhưng thứ hai là, cả bốn người đều mặc áo liền quần và đội mũ chụp. Mà những chiếc mũ này chẳng những có vẻ quá nhẹ nhàng trông như một thứ đồ chơi mà còn bịt kín rất cẩn thận nữa.

Các nhà du hành vũ trụ đi dạo trên lớp cỏ đẫm sương thì chụp kín mũ để làm gì cơ chứ? Theo đúng quy định thì họ phải mở mũ ra mới phải, dù chỉ là để hít thở làn không khí buổi sáng tuyệt diệu thoang thoảng mùi dâu rừng thôi.

Cuối cùng, những bộ áo liền quần của các nhà du hành vũ trụ cũng chẳng có vẻ nghiêm túc tý nào.

Iuri thấy trên vô tuyến truyền hình tất cả các chú du hành vũ trụ, tất cả các chú ấy đều mặc những bộ áo liền quần oai vệ khiến ta phải kính trọng. Đó là những bộ áo liền quần chỉnh tề, rộng thùng thình, với đủ các loại khuy, móc cài và ống lọc. Còn những người này lại mặc bộ quần áo bọc kín, nhẹ không, trong suốt, hơi óng ánh. Thật chẳng khác gì những túi nylông mà mẹ em vẫn mua để đựng bánh mì và rau quả. Những bộ quần áo thế kia thì cứ là rách ngay nếu mắc phải bất kỳ cành cây hay chiếc đinh nào. Không, mặc những cái túi như vậy thì bay vào vũ trụ làm sao được…

Em buột miệng nói cái đầu tiên loé lên trong óc em:

- Zdraxtvuitle! (1)

Các nhà du hành vũ trụ nhìn nhau nhưng im lặng.

“Phải rồi, họ không biết tiếng Nga”.

- Good morning! (2)… - Iuri nói, giọng không tự tin lắm: lời chào này của người Anh em mới chỉ nghe thấy trong phim.

Các nhà du hành vũ trụ vẫn im lặng và lại nhìn nhau.

“Rõ ràng tiếng Anh cũng không dùng được với họ, vậy tiếng gì được nhỉ?”

- Guten morgen! (3) – Iuri nói, giọng rất tự tin vì ở trường em có học tiếng Đức. Nhưng các nhà du hành vũ trụ thậm chí chẳng nhìn nhau nữa và Iuri thấy bối rối.

Em nhìn Sarik và con chó tuồng như hiểu em. Nó vẫy đuôi, hơi hé mõm như thể mỉm cười và khẽ sủa một tiếng đầy vẻ kính trọng.

Bốn nhà du hành vũ trụ nhìn nhau và hình như họ mỉm cười.

Iuri thấy mếch lòng: em chào hỏi họ bằng tiếng người vậy mà hoá ra họ chỉ hiểu tiếng chó ư? Em bèn cau mày một cách kiêu hãnh và cúi chào theo kiểu hiệp sĩ thời trung cổ - em bước một chân lên và vòng tay qua phía trước. Thật lạ lùng, các nhà du hành vũ trụ cũng cúi người xuống, nhưng tay của họ không vòng qua trước mặt. Họ gập khuỷu tay lại và áp bàn tay vào ngực.

“Xem kìa!”Chắc bốn anh chàng này là người Sri-Lanka hoặc Ấn Độ đây, vì người ở các nước đó khi chào cũng áp tay vào ngực như vậy? Biết xử trí thế nào đây nhỉ? Vì tiếng của họ thì dĩ nhiên là mình mù tịt rồi.

Em cảm thấy các nhà du hành vũ trụ không có vẻ đáng ngờ nữa và rõ ràng là họ không cần giúp đỡ. Bây giờ Iuri thấy rạo rực cả người và em chỉ nghĩ đến việc làm quen với họ để được đặt chân lên con tàu. Bởi vậy, em nhìn họ chăm chú hơn cố tìm ra cách xử sự với họ.

Nhưng thật không may: mặt trời ngày càng chói lọi đứng từ sau lưng các nhà du hành vũ trụ chiếu tới, ánh nắng xuyên qua bộ áo liền quần và chiếc mũ chụp không có vẻ gì là nghiêm trang của họ khiến Iuri bị loá mắt. Do đó, Iuri không nhìn rõ được mặt họ.

Trong trường hợp như vậy thì người đàn ông chân chính, người đàn ông thực sự, phải hành động ra sao nhỉ? Nếu không giành được thắng lợi ngay lập tức bằng một đòn chính diện, thì em phải tìm cách đi vòng, phải nghĩ ra một mưu mẹo gì vậy.

Iuri bước sang bên vài bước và lại cúi chào. Mặt trời như đã thay đổi vị trí. Iuri liền bước thêm vài bước sang bên, cúi chào, và cứ cúi chào như thế, em tranh thủ bước thêm vài bước nữa. Lúc đi, trông em giống như con gà rừng vừa kêu cục cục vừa dang cánh ra, lượn vòng quanh kẻ địch trên quãng rừng trống.

Thật lạ lùng, các nhà du hành vũ trụ cũng vừa cúi chào vừa bước mấy bước. Iuri thoáng nghĩ rằng, họ cợt nhạo em. Nhưng em quyết định không để ý đến việc ấy. Việc em, em cứ làm.

Sarik cũng không sao hiểu nổi cảnh tượng đang diễn ra trên khoảng rừng dâu này. Khi các nhà du hành vũ trụ vừa cúi chào, vừa lại gần nó thì nó cong đuôi lên và nghi ngại nhìn quanh, bước sang bên. Rồi nó ngồi chồm chỗm vểnh một tai lên, cúp một tai xuống, thích thú nhìn đám người như đang nhảy múa kia. Trong cả cái đời chó của nó, chưa bao giờ nó được thấy một cảnh tượng ngộ đến như vậy.

Khi các nhà du hành vũ trụ đã đứng thẳng người lên và dừng lại, còn mặt trời đang chiếu thẳng vào mặt họ, thì Iuri hơi bối rối và thậm chí, em còn ho lên một tiếng vì ngạc nhiên. Hoá ra, tất cả bốn nhà du hành vũ trụ đều là người da xanh! Bạn hãy tưởng tượng xem: tay, chân, mũi, tai – cái gì cũng xanh hết!

Tất nhiên là da họ không đến nỗi xanh như mực bút bi. Không, không đến nỗi như thế. Màu da xanh của họ gợi đến bầu trời vào một buổi trưa mùa hè trong sáng, khi dường như nó bị hun nóng lên, nhạt màu đi. Trong đó có cả màu trắng trắng mờ đục đầy vẻ oi bức, có cả màu óng vàng của ánh nắng, có cả màu phơn phớt hồng. Nhưng dù sao, bầu trời vẫn là màu xanh. Đó chính là màu da của các nhà du hành vũ trụ này.

Iuri thấy rõ họ là những chàng trai khoẻ mạnh, lực lưỡng: tay chân họ hằn lên những bắp thịt rắn chắc. Nhưng tất cả đều màu xanh tất.

Những người da xanh - chỉ có thế thôi! Biết làm thế nào được!

Iuri chẳng ngạc nhiên nữa: vì dù có ngạc nhiên hay không thì màu da của họ cũng cứ là như vậy thôi. Có người da trắng, có người da đen, có người da vàng, có người da đỏ, còn đây là người da xanh. Thì đã sao? Bực mình và không nói chuyện với họ ư? Rõ vớ vẩn!

Da xanh tức là da xanh. Người đàn ông chân chính, người đàn ông thực sự, không nên chú ý đến màu da. Họ là những người như thế nào, có đáng tôn trọng hay không, đấy mới là cái chính. Họ là người như mình, những người giác ngộ, tiên tiến, hay biết đâu lại là bọn phát xít? Đó mới là vấn đề…

(1) (2) (3): Xin chào! (tiếng Nga, Anh, Đức)