ắn cười to thành tiếng và lật tiếp. Mười lăm điểm quan trọng mà Jerome đã học được trong suốt hai năm qua được tóm tắt và liệt kê trong hai trang giấy.

1.Phải có niềm tin vào trí nhớ của minh và dựa vào trí nhớ đó.

Hắn đọc điểm đầu tiên. "Tớ có thể thấy là cậu đã ghi lại mọi thứ rồi." Hắn mỉm cười hiểu ý.

2.Hãy viết rõ ràng, dễ đọc bằng mực đen trên nền giấy trắng.

3.Hãy học cùng một Hevrutah, nói to trong khi học và nói có ngữ điệu.

4.Hãy học trong lúc tản bộ hoặc đung đưa người, và học trong tâm trạng vui vẻ.

5.Hãy học ở một nơi cho bạn nguồn cảm húng, trái tim bạn phải muốn có mặt ở nơi đó.

6.Hãy tránh xa những điều phiền toái, chúng chỉ làm phân tán sự chú ý của bạn mà thôi.

7.Hãy áp dụng những phương pháp làm tăng khả năng tập trung: một lời cầu nguyện, mội bài hát hay bất cứ điều gì cho bạn động cơ học tập.

8.Hãy bắt đầu bằng một thứ gì đó dễ thôi nhưng phải thú vị.

9.Thà học hai tiếng trong khi năng lượng dồi dào còn hơn là năm tiếng mà cơ thể mệt mỏi.

10.Khi học, hãy lướt cùng vói con sóng của tài liệu học tập. Khi năng lượng đã cạn, hãy nghỉ giải lao và để cho đầu óc thảnh thơi hoàn toàn.

11.Hãy tóm tắt những khái niệm, ý chính bằng những từ chủ đạo có thể giúp khởi động trí nhớ của bạn sau này.

12.Hãy tạo ra một chuỗi các từ chủ đạo bằng một câu chuyện liên tưởng.

13.Hãy sắp xếp các thông tin một cách logic - theo nhóm và theo thứ tự thời gian, v.v...

14.Hãy sử dụng những từ viết tắt, những biếu tượng đốỉ lập và biểu tượng song song.

15.Luôn luôn nhắc lại và ôn luyện thường xuyên.

"Wow!" Jerome gập cuốn sách nho nhỏ lại và nhẹ nhàng vỗ vỗ vào nó. "Một món quà mới tuyệt vời làm sao! Tất cả những chiếc khăn giấy và mảnh giấy nguyên bản. Thật không thể tin được!"

"Xin lỗi, tôi hơi tò mò một chút,” Samuel lên tiếng. Tình hình vụ cá cược của các cậu thế nào rồi? Nếu tôi nhớ không nhầm thì Jerome phải có bằng tiến sĩ và kiếm được 50 triệu đô-la nhờ những phương pháp của người Do Thái trong vòng ba năm, đúng không?"

Jerome cười và nhìn sang Itamar, người khởi xướng vụ cá cược.

"À," hắn hắng giọng và ngồi thẳng lại. "Thứ nhất, cháu mới học xong chương trình cử nhân thôi, sắp tới cháu sẽ học tiếp cao học để lấy bằng thạc sĩ. Sẽ còn lâu nửa cháu mới sẵn sàng để cố gắng vươn tới bằng tiến sĩ. Bây giờ, cháu đã có thể học được nhiều hơn rất nhiều trong thời gian ngắn hơn rất nhiều. Tất cả là nhờ những phương pháp học tập và ghi nhớ mà cháu đã học được từ thầy Dahari và Joseph Hayim Schneiderman. Và cháu cũng rất biết ơn vì đã có thể thực hành những phương pháp này với sự giúp đỡ của một Hevrutah tuyệt vời." Hắn chỉ vào Itzik.

"Ngoài phần Nhập môn Kinh tế học mà cháu trượt mất một bài thi, còn lại cháu đã qua hết, thậm chí có những môn điểm còn cao chót vót nữa. Điểm trung bình của cháu là 3,5." Hắn gật đầu. "Còn Itzik là 3,48."

"Thật hả? Giỏi quá nhỉ!" Samuel thốt lên.

"Thứ hai," Jerome tiếp tục, "vụ cá cược nho nhỏ mới chỉ qua có hai năm thôi. Có nghĩa là cháu vẫn còn cả một năm nữa để kiếm nốt 30 triệu đô-la còn lại." Hắn im lặng và liếc nhìn chúng tôi.

Chúng tôi cũng im lặng, sững sờ.

"Đợi đã. Ý cậu định nói là cậu đã kiếm được 20 triệu đô-la trong hai năm qua sao?" Itamar lên tiếng thay cho tất cả chúng tôi.

Jerome ngồi im với khuôn mặt rạng ngời niềm vui chiến thắng. Mắt hắn nhìn lần lượt từ người này sang người khác và dừng lại ở đối tác mới của mình, Itzik. "Cậu nghĩ sao hả, Itzik? Ta có nên cho họ biết không?"

Itzik nhìn chúng tôi và sau một hồi im lặng cố ý rất kịch, cậu ta mỉm cười và nói, "Mọi người có thực sự nghĩ rằng cậu ấy đã kiếm được 20 triệu đô-la rồi mà vẫn muốn có đối tác không? Cậu ấy cần đối tác làm gì nếu mọi chuyện diễn ra suôn sẻ đến vậy chứ?"

Con số đó thực sự nghe có vẻ hơi phóng đại quá.

"Vậy đó," Itzik nói tiếp. "Cậu ấy kéo tôi vào bởi vì cậu ấy muốn gia tăng sức mạnh cho công ty. Bởi vì mọi chuyện đang diễn ra cực kỳ suôn sẻ. Và bởi vì đúng là chúng tôi đã gần đạt được đến con số đó," Itzik tiết lộ khiến ai nấy đều kinh ngạc.

"Chúa đang giúp bọn tớ," Jerome thốt lên. "Doanh thu tại Mỹ đang ở mức rất cao, nhưng bọn tớ vẫn thận trọng và cố gắng cải tiến hơn nữa để đảm bảo rằng đây sẽ không chỉ là sự phát triển nhất thời…”

Hắn không chịu nói xem công ty đang ở giai đoạn nào, một dấu hiệu nữa cho thấy hắn đang rất nghiêm túc, nhưng thực tế rằng hắn đã trở thành một thành viên của hội những triệu phú khiến chúng tôi kinh ngạc, nhất là đối với những người làm công ăn lương trong số chúng tôi.

Samuel rất vui được nghe về thành công của Jerome, nhưng với tư cách là một doanh nhân thành đạt, ông không bị ấn tượng mấy bởi con số đó.

"Cháu có biết trong tất cả những điều này, điều gì khiến ta ấn tượng nhất không?" ông hỏi người bà con mới của mình. "Không phải doanh thu kinh doanh, cũng không phải điểm số trung bình của cậu." Ông nhấp một ngụm rượu nữa, "Điều làm ta thấy ấn tượng nhất là cậu đã thử một cách tiếp cận mới."

"Vài năm trước, tôi có hẹn với một công ty," ông kể. "Ở tiền sảnh tòa nhà, trên tường có viết một câu mà tôi rất thích, thích đến nỗi từ đó tôi đã dùng nó làm khẩu hiệu của riêng mình. 'Đừng để con người bên trong bạn cản trở con người mà bạn muốn trở thành.’"

Itamar gật đầu tán thành. "Đó là một câu nói đầy sức mạnh."

"Nói cách khác," Samuel bổ sung, "chúng ta không được để thái độ phê bình của chúng ta làm ảnh hưởng đến mình và cản trở chúng ta CỐ GẮNG," ông nhấn mạnh.

"Cháu, mặc dù là một người luôn thờ ơ, đôi lúc còn sợ đạo Do Thái, còn những mối hoài nghi, nhưng cháu đã không ngại thử, không ngại cố gắng! Và vì thế, ta rất ngưỡng mộ cháu!"

Jerome gật đầu với Samuel. "Cảm ơn bác," hắn nói, giọng thật ấm áp.

Một lần nữa, sự im lặng lại bao trùm chúng tôi. Jerome là người phá tan sự im lặng đó bằng một điều ngạc nhiên của chính hắn.

"Tớ phải thú nhận là tớ đã mua một bản Talmud về và đã đọc lướt qua rồi," hắn tiết lộ.

"Lướt qua hả?" tôi nhắc lại.

"Ừ," hắn cười toe toét. "Tớ không đọc kỹ chỗ nào nhưng chỉ cần đọc qua cũng đủ để tớ nhận ra một điều mà chưa có giáo viên nào dạy cho tớ... Để có được sự sáng suốt, trí thông minh và những kỹ năng phát triển một trí nhớ phi thường thì việc sử dụng những phương pháp của người Do Thái chỉ là thứ yếu. Chúng không đủ để biến một người thành thông minh hay sáng suốt. Điều quan trọng là phải sử dụng sự sáng suốt đó để phục vụ lợi ích của những người xung quanh ta. Đó mới là điều quan trọng! Không phải chỉ số IQ của ta, không phải sắc đẹp của ta, không phải số tiền ta có... Không có gì quan trạng với Chúa hơn khả năng cho đi và hy sinh vì người khác của bạn!"

Sau hai năm học hành, dường như Jerome đã tìm thấy sự thật, tìm thấy lý tưởng sống của mình.

"Chúng ta phải kết thúc việc huấn luyện và trò cá cược này tại đây thôi," tôi nói vói Itamar. "Bây giờ cậu ta đã thông minh hơn rồi."

"Ta tò mò một chuyện," Samuel nói khuôn mặt lộ vẻ hài lòng, "sau cuộc 'huấn luyện,’ như Eran nói, cậu có thấy mình gần với đạo Do Thái hơn chút nào không?"

Jerome cúi xuống, nghĩ một lát rồi ngẩng đầu lên. "Đạo Do Thái là một tôn giáo rất sáng suốt và thú vị, điều đó không có gi phải nghi ngờ... nhưng cũng còn có những tôn giáo khác. Quan trọng hơn việc liệu điều này có đưa cháu đền gần đạo Do Thái hơn không, đó là cuộc huấn luyện này đã đưa cháu đến gần người Do Thái hơn," hắn thú nhận. "Nó đưa cháu đến gần hơn với những con người cháu chưa từng gặp gỡ, thầy Dahari và Joseph Hayim Schneiderman. Nếu trong những hoàn cảnh khác, có thể cháu sẽ không bao giờ biết đến thế giới của họ, cũng chẳng bao giờ biết rằng họ tuyệt vời đến nhường nào. Cháu nghĩ, điều đó quan trọng hơn nhiều. Và quan trọng nhất là…” Hắn quàng tay ôm lấy vợ. "Nó đưa cháu đến gần hơn với một người phụ nữ Do Thái đặc biệt!"

Fabio dựng chiếc ghế cuối cùng lên, kiểm tra xem tất cả những ô cửa sổ, cửa ra vào đã khóa hết chưa và tắt đèn trong quán.

Jerome và Lisa đã bắt đầu cuộc sống mới của họ, với tư cách là hai vợ chồng. Tất cả mọi người đều đã ra về, Fabio và tôi ngồi trước cửa quán, mặt đối mặt, mệt mỏi nhưng hài lòng. Một đêm tuyệt diệu đã trôi qua.

"Bây giờ thế nào đây?" anh ta hỏi. "Anh đã thu thập xong hết các bí ẩn về trí tuệ của người Do Thái chưa? Sẽ có một cuốn sách về tất cả những điều này chứ?"

"Ổ... những gì chúng ta khám phá được mới chỉ là phần nổi của tảng băng thôi," tôi trả lời. "Nhưng bây giờ, ta cứ làm những gì ta có trước đã."

"Miễn là sách đừng có đắt quá,” anh ta đề nghị.

"Sao lại thế?"

"Vì tôi sẽ không thấy thoải mái khi bảo ai tặng cho một cuốn sách đắt quá đâu."

Mặt trời đã nhô lên, một ngày mới đã bắt đầu ở Jerusalem. Mặt trời hắt những tia nắng đầu tiên xuống thành phố. Tôi quyết định ra ngoài đi bộ một chút và tận hưởng không khí mát mẻ của buổi sáng khi sương đêm vẫn còn vương lại. Sáng hôm đó, trong đầu tôi bỗng vang lên một khúc hát rất nổi tiếng của người Israel. "Sáng sớm thức dậy, ta bỗng thấy mình như một dân tộc, bắt đầu bước đi." Tôi lẩm nhẩm hát.

Lúc đó, tôi thật sự thấy mình như cả một dân tộc vậy. Có lẽ bởi vì cuốn sách mà tôi vừa viết xong. Có lẽ bởi vì những con người tuyệt vời đã ở bên tôi đêm qua. Tôi cứ đi tiếp, những bước nhẹ nhàng, vững chắc, cứ đi, cứ tiến lên, cho đến khi những bước chân dẫn tôi trở về ngôi nhà thân yêu của mình...

Chú thích:

[1] Ladino: tiếng Tây Ban Nha pha Do Thái.

[2] Bon Jovi, Bono: các ban nhạc, ca sĩ nhạc rock nổi tiếng thế giới.

[3] Khadaffi: người lãnh đạo cuộc cách mạng của Lybia; Madeinle Albright: cựu Ngoại trưởng Mỹ thời Tổng thống Clinton; Abba Eban: nhà ngoại giao, nhà chính trị người Isarel; Nelson Mandela: tổng thống da màu đầu tiên của Nam Phi.

[4] Ám chỉ ý khinh miệt người Ba Lan.

[5] Torah: Thánh kinh của người Do Thái, còn gọi là Ngũ thư, gồm năm cuốn.

[6] Marahal of Prague và Gaon of Vilna: những học giả kinh Talmud nổi tiếng.

[7] SAT: kỳ thi chuẩn hóa vào các trường đại học của Bắc Mỹ.

[8] Nhóm cầu nguyện gồm ít nhất 10 người đàn ông trưởng thành trở lên.

[9] Cuộn giấy da ghi một lời cầu nguyện từ sách Deuteronomy, thường được đóng ở cửa nhà những người Do Thái.

[10] Ku Klux Klan: đảng 3K, các hội kín với chủ trương đề cao người da trắng, bài Do Thái, bài Công giáo, chống cộng sản…

[11] Nghi lễ cắt bao quy đầu, thường thực hiện khi đứa bé trai được tám ngày tuổi.

[12] Một trò chơi, khi người thắng cuộc tìm được dãy số hoàn chỉnh sẽ nói “Bingo!” (tức là Ra rồi!)

[13] Nhà tâm thần, thần kinh học người Áo, người sáng lập ra tâm lý trị liệu, một người sống sót sau ngục tù chiến tranh.

[14] Tiếng Pháp, có nghĩa là: Xin chào, bạn của tôi.

[15] Một loại bùa của người Trung Đông được coi là mang lại may mắn, xua đuổi tà ma. Bùa hình bàn tay với những ngón tay nắm chặt.

[16] Nhà văn, nhà hoạt động xã hội nổi tiếng người Mỹ bị khiêm thị và khiếm thính.

[17] Hẻm núi sâu nhất thế giới hiện nay, được tạo ra bởi sông Colorado (Mỹ) từ hàng triệu năm về trước.

[18] Triết gia Hy Lạp cổ đại, người được mệnh danh là bậc thầy về truy vấn.

[19] Thực phẩm được cấp chứng nhận kosher là những thực phẩm tuân theo luật lệ của người Do Thái.

[20] Hai ca sĩ nhạc rock nổi tiếng thế giới.

[21] Được coi là ngày lễ linh thiêng nhất trong năm. Trong ngày này, người Do Thái phải nhịn đói và cầu nguyện cả ngày để mong những tội lỗi của mình được tha thứ.

[22] Ngày nghỉ ngơi và thờ phụng Chúa, ngày thứ 7 theo đạo Do Thái.

[23] Uy tín của một lãnh tụ đối với quần chúng.

[24] Tua hoặc quả tua được kết đặc biệt để trang trí vào bốn góc của chiếc khăn tallit (khăn choàng cầu nguyện của người Do Thái.)

[25] Venture (dự án) và vulture (con chim kền kền) đọc hơi giống nhau..

[26] A loan (một khoản vay) và alone (một mình, cô đơn) có cách phát âm giống nhau.

[27] Tất cả đều theo bảng chữ cái Do Thái.

[28] Theo Kinh thánh, con thuyền được Noah đóng theo mệnh lệnh của Chúa để cứu sống nhân loại. Trên con thuyền có gia đình của Noah và các cặp động vật đại diện của mỗi loài.

[29] Tỉ phú người Anh, ông chủ của tập đoàn Virgin.

[30] Tiếng Đức cổ của người Do Thái ở vùng Đông và Trung Âu.

[31] Một ngày lễ của người Do Thái, vào ngày này người Do Thái được khuyến khích thoải mái say sưa uống rượu.

[32] Tương đương với các từ trong tiếng Anh: concept, coordination, association, option, integration.

[33] Shlomo: có cùng gốc với từ Shalom, có nghĩa là hòa bình.

[34] (George) Bush có nghĩa là bụi cây, nguyên bản dùng từ bushy có nghĩa là rậm rạp.

[35] Peter out: hết xăng.

[36] Gardener: người làm vườn.