ỗi sợ hãi chết người tràn ngập đầu óc tôi khi thấy đám khỉ lại gần. Sau khi nhìn thấy sự tàn ác của chúng, tôi đồ rằng chúng sắp thực hiện một cuộc tổng tàn sát.

Những con đi săn, toàn khỉ đột, đi đầu. Tôi hơi yên tâm khi thấy chúng không mang súng. Theo sau chúng là bọn đầy tớ và bọn lùa người, trong đó số vượn và số khỉ đột gần bằng nhau. Những con đi săn có vẻ quý tộc, hình như chúng là chủ. Chúng có vẻ không ác ý mà có vẻ tếu táo...

Thực ra, lúc viết những dòng này tôi đã quen với nghịch lý của hành tinh này nên mới có thể viết được những dòng trên mà không nghĩ tới sự vô lý của nó. Nói gì đi nữa thì đó là sự thực. Bọn khỉ đột có phong thái quý tộc. Chúng vui vẻ nói với nhau bằng một thứ ngôn ngữ có cấu âm, mặt càng lúc càng toát ra những nét mang tính người mà tôi hoài công tìm kiếm trong những đường nét của Nova. Ôi, sao những nét đó lại không có ở Nova? Tôi rùng mình nhớ lại con đường máu. Giờ đây tôi mới hiểu sự rối động của cô khi nhìn thấy con vượn của chúng tôi. Nhất định phải có một mối thâm thù ghê gớm giữa hai loài. Chỉ cần nhìn thái độ đám người bị giam khi những con khỉ lại gần là đủ rõ. Họ làm ầm ĩ, chân tay rối tinh lên, răng nghiến kèn kẹt, miệng sùi bọt mép, điên cuồng cắn những sợi lưới.

Không để ý tới sự lộn xộn đó, lũ đi săn ra một số mệnh lệnh cho bọn đầy tớ. Một lúc sau tôi thấy những chiếc xe lớn trên con đường ở bên kia tấm lưới chạy ra, sàn mỗi xe có một chiếc cũi. Chúng tông chúng tôi vào cũi, mỗi cũi khoảng mười người. Công việc khá mất thời gian vì những người bị bắt chống cự lại một cách dữ dội. Hai con khỉ đột, tay đeo găng da để tránh bị cắn, gỡ từng người khỏi lưới ném vào cũi rồi đóng ngay cửa lại trong khi con chủ chống tay hờ hững lên một chiếc can điều khiển công việc.

Tới lượt tôi, tôi định nói để lôi cuốn sự chú ý. Nhưng vừa mới mở miệng thì một con khỉ, chắc tưởng là tôi dọa nó, liền đấm vào mặt tôi một cách thô bạo. Tôi buộc phải im lặng và bị ném như một cái túi vào trong cũi cùng với khoảng một chục đàn ông đàn bà đang sôi lên vì thấy tôi nói.

Khi chúng tôi đã ở trong cũi, một con đầy tớ kiểm tra lại các khóa cũi và đi báo cho chủ biết. Đám xe rùng rùng lên đường, mỗi xe được kéo bởi một máy kéo do một con khỉ lái. Tôi thấy rất rõ con lái chiếc máy kéo theo sau xe tôi. Đó là một con vượn. Nó mặc một cái áo xanh và có vẻ trẻ. Thỉnh thoảng nó lại hướng về phía chúng tôi kêu lên những tiếng buồn cười và khi động cơ xe kêu nhỏ tôi có thể nghe thấy nó lầm rầm một khúc hát buồn buồn giai điệu nghe cũng hài hòa.

Đoạn đường đầu quá ngắn nên tôi không đủ thời gian để nhớ. Sau khi chạy khoảng mười lăm phút trên một con đường khá xấu, đoàn xe dừng lại trên một bãi đất rộng, trước một ngôi nhà bằng đá. Chỗ này là bìa rừng, từ đây tôi thấy rất rõ ở phía xa một cánh đồng phủ cây trồng có vẻ như ngũ cốc.

Ngôi nhà mái ngói đỏ cửa xanh và có những hàng chữ ghi trên một tấm bảng ở cửa ra vào, có vẻ là một quán rượu. Tôi hiểu ngay đây là chỗ bọn khỉ hẹn nhau sau khi săn. Có nhiều con khỉ cái đang đợi các tay thợ săn sắp tới sau bằng xe riêng theo một con đường khác con đường của chúng tôi. Chúng ngồi vây tròn nói chuyện phiếm trong những chiếc ghế phô-tơi dưới bóng râm của một cây to giống như cây cọ. Một con thỉnh thoảng lại mút cái ống như cọng rơm nhúng trong chiếc cốc thủy tinh.

Ngay sau khi đoàn xe dừng lại thành hàng, chúng liền sán lại, tò mò nhìn những người bị bắn hạ đang được những con khỉ đột mặc tạp dề lôi từ hai chiếc xe lớn ra bầy trong bóng râm.

Đúng là một bức tranh chiến thắng sau cuộc săn. Để tạo ra bức tranh, bọn khỉ làm rất có phương pháp. Chúng đặt những xác người đẫm máu nằm cạnh nhau thẳng băng. Sau đó, bọn đầy tớ bày các con mồi bị bắn hạ sao cho đẹp mắt trong khi bọn khỉ cái kêu lên những tiếng kêu thán phục. Chúng đặt xuôi tay các xác chết dọc theo thân, mở bàn tay ra cho ngửa lên trời. Chúng cho các chân co vào duỗi ra để các thân hình có vẻ của một xác chết, chỉnh lại chân tay vặn vẹo hoặc làm cho cố bốt rụt. Sau đó chúng chải tóc rất cẩn thận, đặc biệt là tóc của đàn bà, giống như thợ săn ở Trái Đất chải tóc hoặc lông của những con thú bị bắn hạ.

Tôi sợ không mô tả nổi bức tranh nhố nhăng và ma quái tôi thấy lúc đó. Như trong mộng, tôi nhìn no mắt những hình hài hoàn toàn và tuyệt đối mang tính khỉ trừ các biểu hiện qua ánh mắt của chúng, thấy những con khỉ cái cũng ăn mặc kiểu thể thao và cầu kỳ đang tranh nhau tìm xem xác nào đẹp nhất để chúc mừng con khỉ đột đã bắn hạ, thấy một con khỉ cái lấy ở trong túi xách ra một cái kéo nhỏ, cúi xuống cắt lọn tóc hung hung của một cái xác, quấn mấy vòng quanh ngón tay rồi gài vào chỏm mũ bằng một cái kim.

Cuộc trình diễn kết thúc: ba hàng xác được xếp ngay ngắn, đàn ông đàn bà xen kẽ nhau, bộ ngực đỏ au của đàn bà hướng lên phía mặt trời quỷ quái đang thiêu đốt trên bầu trời. Tôi ghê sợ quá định quay mặt đi thì thấy một con đi tới, mang theo một cái hộp dài gắn trên cái chạc ba chân. Đó là một con vượn. Tôi hiểu ngay đây là con thợ ảnh có nhiệm vụ ghi lại hình ảnh cuộc săn để lưu lại cho con cháu khỉ. Cảnh chụp ảnh kéo dài hơn mười lăm phút. Trước tiên, những con khỉ đột chụp riêng từng con một trong các tư thế hân hoan, một số còn đặt chân lên xác người với vẻ chiến thắng. Sau đó, chúng chụp chung, con nọ quàng vai con kia. Tiếp theo là bọn khỉ cái làm duyên với những chiếc mũ đính tóc.

Trong cảnh tượng này có cái gì ghê sợ không sao chấp nhận được đốì với một đầu óc bình thường. Tôi cố nén giận nhưng khi nhận ra nét mặt trẻ trung gần như trẻ con của Levain trong đám xác người khi một con khỉ cái ngồi cạnh anh để chụp một kiểu ảnh giật gân thì tôi không sao nén được nữa. Nỗi xúc động của tôi bùng nổ một cách kỳ cục đáp lại sự lô lăng của cuộc trình diễn chết chóc: tôi phá lên cười.

Tôi đã quên những người trong cũi vì làm sao có thể để ý tới họ vào lúc này! Chỉ khi cười phá lên, tôi mới nghĩ ra là những người trong cũi cũng nguy hiểm cho mình không kém gì những con khỉ. Những cánh tay đe dọa giơ về phía chúng tôi. Tôi nhận ra sự nguy hiểm vội nín bặt, hai tay che lấy đầu. Tuy nhiên không hiểu tôi có tránh được nhừ tử không nếu không có một con khỉ, bị tiếng huyên náo báo động, lập lại trật tự bằng những mũi giáo. Có tiếng chuông vang lên trong quán báo hiệu giờ ăn trưa. Bọn khỉ đột kéo nhau vào từng nhóm nhỏ một, vừa đi vừa nói chuyện vui vẻ trong khi con thợ ảnh thu xếp đồ nghề sau khi đã chụp mấy kiểu ảnh ở cũi tôi.

Tuy kéo nhau đi nhưng bọn khỉ không quên lũ người chúng tôi. Không biết chúng sẽ quyết định số phận chúng tôi như thế nào nhưng tôi thấy chúng có vẻ chăm sóc chúng tôi. Trước khi vào trong quán, một con ra lệnh cho một con khỉ đột có vẻ như đội trưởng. Con này đi về phía chúng tôi, tập hợp đám khỉ còn lại và một lúc sau bọn khỉ đầy tớ mang những máng thức ăn và những thùng nước cho chúng tôi. Thức ăn là một thứ được nghiền nát. Tôi không đói nhưng quyết định ăn để giữ sức khỏe. Tôi lại gần một chiếc máng đã có nhiều người ngồi xổm vây quanh và bắt chước họ thò tay vào chiếc máng một cách rụt rè. Họ nhìn tôi vẻ khó chịu nhưng để mặc vì thức ăn khá nhiều. Đó là một thứ cháo đặc, chủ yếu là những thứ như ngũ cốc. Tôi nuốt vài miếng cũng thấy ngon.

Ngoài ra, bữa ăn còn đậm đà vì sự tốt bụng của bọn khỉ gác. Bọn khỉ lùa trước đây làm chúng tôi rất hoảng sợ thì bây giờ tỏ ra hiền lành nếu chúng tôi biết điều. Chúng đi đi lại lại trước các cũi, thỉnh thoảng lại ném trái cây vào cũi và vui cười trước cảnh xô đẩy tranh nhau của đám người. Có một cảnh làm tôi suy nghĩ. Một cô bé vừa nhặt được một trái cây ném vào thì người bên cạnh liền xô tới giằng lấy. Thế là một con khỉ liền đưa ngọn giáo qua song cũi đẩy người đó ra không thương tiếc, sau đó nó đặt một trái thứ hai vào tay cô bé. Như vậy là những sinh vật này cũng có lòng thương.

Khi bữa ăn kết thúc, con trưởng kíp và những những con giúp việc chuyển một số người ở cũi này sang cũi khác để thay đổi thành phần người trong các cũi. Hình như chúng thực hiện một cuộc lựa chọn nhưng không biết tiêu chuẩn như thế nào. Cuối cùng thấy mình nằm trong một nhóm đàn ông đàn bà khá đẹp, tôi tin chắc chúng quan tâm tới những đối tượng đặc biệt này và cay đắng tự an ủi là bọn khỉ nhìn qua cũng biết xếp mình vào thành phần ưu tú.

Tôi ngạc nhiên và tràn ngập vui sướng nhận ra Nova ở cùng cũi với mình. Cô đã thoát khỏi cuộc tàn sát và tôi cám ơn Trời Bételgeuse (để phân biệt với Trời Trái Đất - N.D). Chính vì nghĩ tới cô trước tiên mà tôi đã quan sát rất kỹ các xác chết và sợ run người mỗi khi thấy một thân hình tuyệt vời trong đám người chết. Tôi có cảm giác như gặp lại người thân và mở rộng hai tay lao nhanh về phía cô. Thật là một sự điên rồ: động tác của tôi chỉ làm cô hoảng sợ. Cô đã quên sự thân mật giữa hai người trong đêm qua? Hay một thân hình tuyệt vời như cô không thể rung động bởi một tâm hồn khác? Tôi cảm thấy nặng nề khi thấy cô co rúm lại khi tôi tới gần, hai tay co quắp như để bóp nát tôi. Chắc cô sẽ làm như vậy nếu tôi cố tình lại gần thêm.

Tuy nhiên, vì tôi đứng yên nên cô bình tĩnh lại rất nhanh. Cô nằm dài trong một góc và tôi đành thở dài bắt chước cô. Những người khác cũng nằm lăn ra. Giờ đây, họ có vẻ mệt, lả đi và cam chịu số phận.

Bên ngoài, bọn khỉ chuẩn bị cho đoàn xe khởi hành. Một chiếc bạt được phủ lên chiếc cũi của chúng tôi và rủ xuống ngang nửa hàng song để chúng tôi vẫn thấy ánh sáng. Có tiếng ra lệnh, sau đó các xe nổ máy chạy. Tôi thấy mình di chuyển rất nhanh. Không biết sẽ về đâu, đầu óc tôi kinh hoàng về những nỗi gian truân mới đang chờ đón mình trên hành tinh.