ười giờ rưỡi sáng ngày hôm sau, thứ Hai, Tsukuru tìm đến văn phòng của Đỏ. Văn phòng nằm cách showroom của thương hiệu Lexus quãng chừng năm cây số. Nó chiếm một nửa diện tích tầng tám trong một cao ốc thương mại ốp kính hiện đại, nửa kia thuộc về văn phòng của một công ty dược phẩm nổi tiếng đến từ Đức. Tsukuru mặc bộ vest tối màu giống như hôm trước, thắt chiếc cà vạt xanh lơ được Sara tặng.

Dòng biểu tượng đỏm dáng “BEYOND” được trưng rất to ngoài cửa. Văn phòng sáng sủa, thoáng đãng và sạch sẽ. mặt tường phía sau quầy lễ tân có treo một bức tranh trừu tượng cỡ lớn sử dụng khá nhiều màu nguyên. Gã không biết ý nghĩa của nó, không còn có vật trang trí nào khác, không có hoa, cũng không có lọ hoa. Cách sắp đặt ấy khiến người ta chẳng thể hình dung ra được công việc kinh doanh của công ty này nếu chỉ nhìn từ ngoài cửa.

Tiếp gã ở quầy lễ tân là một cô gái chừng hơn đôi mươi, tóc uốn lọn vểnh rất đẹp. Cô gài một chiếc trâm đính ngọc trai trên tấm váy liền thân cộc tay màu xanh nhạt. Có vẻ như đó là một cô gái được nuôi nấng cẩn thận, khoẻ mạnh trong một gia đình khá giả, lạc quan. Lúc nhận được danh thiếp của Tsukuru, cô nở nụ cười tươi rói, nhẹ nhàng ấn phím điện thoại theo số máy lẻ với một cử chỉ giống như đang ấn ngón tay vào chỏm mũi mềm mại của một chú chó bự.

Lát sau, cánh cửa phía trong cùng mở ra, một người đàn bà thân hình săn chắc xuất hiện, tuổi trạc bốn lăm, vận bộ vest tông tối kiểu vai rộng, đi đôi giày cao gót đế vuông màu đen. Thật đáng ngạc nhiên là chẳng thể tìm thấy một khiếm khuyết nào trên khuôn mặt đó. Tóc cắt ngắn, cằm cứng như rắn tỏi, xem ra rất có năng lực. Ngoài đời thỉnh thoảng có những phụ nữ trung niên làm việc gì cũng tỏ ra rất có năng lực và chị ta là một trong số ấy. Nếu là diễn viên, dễ chừng chị ta sẽ vào vai một nữ y tá trưởng kỳ cựu, hoặc tú bà của một kỹ viện cao cấp.

Chị ta nhìn tấm danh thiếp Tsukuru đưa ra, thoáng tỏ vẻ nghi ngại. Rốt cuộc, phó trưởng phòng Công trình, bộ phận cơ sở hạ tầng của một công ty đường sắt trên Tokyo thì có việc gì mà phải tìm gặp chủ tịch hội đồng quản trị của “Hội thảo kinh doanh Sáng tạo” ở Nagoya? Tuy nhiên, chị ta không hỏi bất cứ điều gì về mục đích chuyến viếng thăm.

“Xin lỗi, phiền ngài đợi ở đây một lát được không?” Chị ta nở một nụ cười tiết kiệm nhất có thể và nói, sau đó mời Tsukuru ngồi xuống ghế, rồi lại khuất dạng sau cánh cửa ban nãy. Một chiếc ghế đơn giản theo lối Scandinavia làm bằng crôm và da trắng, mỹ miều, sạch sẽ, thư thái, và thiếu hơi ấm, giống như một đêm trắng lất phất mưa phùn. Tsukuru ngồi xuống ghế chờ đợi. Trong lúc ấy, cô gái trẻ đang làm việc gì đó với chiếc laptop đặt trên bàn, thỉnh thoảng lại đưa mắt về phía Tsukuru, mỉm cười như khích lệ.

Đó là một mẫu phụ nữ thường thấy ở Nagoya, cũng giống như cô gái ở quầy lễ tân của Lexus. Gương mặt thanh tú, bộ dạng chỉn chu, cũng dễ mến. Tóc luôn được làm xoăn rất đẹp. Theo cách này hay cách khác, các cô theo nghành văn học Pháp tại một trường đại học nữ tư thục tốn kém, sau khi tốt nghiệp các cô xin vào một công ty địa phương làm chân lễ tân hoặc thư ký. Các cô làm ở đó vài năm, cứ mỗi năm một lần lại cùng đám bạn gái sang Paris du lịch và mua sắm. Chẳng bao lâu, các cô tìm thấy một nam nhân viên có tiền đồ hứa hẹn, hoặc được mai mối, thế là kết hôn, rồi vui vẻ thôi việc. Từ đó về sau, các cô chỉ chuyên tâm làm sao con cái mình được vào học trong một ngôi trường tư thục nổi tiếng. Tsukuru ngồi trên ghế và đuổi theo những tưởng tượng về cuộc đời cô gái ấy.

Người thư ký trung niên trở lại sau năm phút và dẫn Tsukuru vào phòng Đỏ. Nụ cười nở trên gương mặt chị ta đã thân thiện hơn một vạch đo so với lúc trước. Ở đó hàm chứa sự kính trọng và thân thiết dành cho những đối tượng được sếp tiếp đón mà không cần đặt lịch hẹn, có lẽ đối tượng như thế không có mấy.

Đi đằng trước gã, chị ta sải những bước dài dọc hành lang, tiếng gót giày nghe đanh và chính xác tựa như âm thanh mà một bác thợ rèn thật thà phát ra từ sáng sớm. Dọc theo hành lang có một vài cánh cửa kính, loại dày và mờ, nhưng không thể thấy bất cứ âm thanh trò chuyện hay tiếng động nào từ bên trong. Đó cứ như là một thế giới khác nếu đem so với nơi làm việc của Tsukuru, một nơi mà chuông điện thoại réo liên hồi, cửa hết đóng lại mở và luôn luôn có tiếng ai đó ông ổng quát la.

Phòng làm việc của Đỏ xem ra khá xinh xắn so với quy mô của cả công ty. Lại là một chiếc bàn làm việc theo lối Scandinavia, một bộ xô pha nho nhỏ và chiếc tủ ngăn kéo bằng gỗ. Trên bàn là câu đèn làm việc bằng thép không gỉ trông giống như một tác phẩm trưng bày nghệ thuật và chiếc laptop hiệu Mac. Trên mặt tủ là bộ dàn âm thanh của B&O, trên tường cũng lại treo một bức tranh trừu tượng cỡ lớn sử dụng nhiều màu nguyên, có vẻ cùng một tác giả với bức treo ở sau quầy lễ tân. Cửa sổ rộng, trông ra đại lộ, song không hề nghe thấy tiếng ồn. Ánh nắng đầu hè đang đậu trên tấm thảm không hoạ tiết trải dưới sàn, một thứ ánh nắng đoan trang, không trễ nải.

Căn phòng đơn giản và nhất quán. Không thừa bất cứ thứ gì. Mỗi món đồ nội thất và vật dụng đều thuộc loại đắt tiền, nhưng trái ngược với vẻ xa hoa mà showroom của Lexus luôn cố phô bày, mọi thứ ở đây được sắp đạt sao cho thật khiêm tốn và không trở nên nổi bật. Một sự ẩn danh đầy tốn kém – đó có vẻ là triết lý căn bản của căn phòng này.

Đỏ đứng lên khỏi bàn đón Tsukuru. Vẻ bề ngoài đã thay đổi nhiều so với hồi hai mươi tuổi. Chiều cao vẫn chưa đầy một mét sáu mươi như ngày nào, nhưng tóc đã mỏng đi trông thấy. Chất tóc cậu ta là loại tóc tơ, giờ càng thêm mảnh, trán đã lộ hẳn ra, đến mức có thể nhìn thấy rõ hình dạng cái đầu. Và như để bù đắp cho phần tóc bị thiếu hụt, cậu ta nuôi một bộ râu quai nón. So với độ mỏng của tóc, bộ râu mới đen dày làm sao, thật quá đỗi tương phản. Cặp kính mắt hẹp gọng kim loại rất ăn nhập với khuôn mặt hình quả trứng dựng đứng. Cơ thể vẫn thon gọn, không một mảy may thịt thừa ở bất cứ đâu. Cậu ta vận sơ mi trắng kẻ tăm cùng với cà vạt dệt kim màu nâu, ống tay áo xắn lên đến tận khuỷu, quần ka ki màu kem, giày lười da màu nâu, không đi tất, ngụ ý về một lối sống bình dân, thoải mái.

“Xin lỗi vì sáng sớm đã quấy rầy cậu mà không báo trước.” Tsukuru bắt đầu bằng việc xin lỗi. “Vì mình sợ cậu sẽ không chịu gặp nếu không dùng cách ấy.”

“Lẽ nào lại như vậy.” Đỏ nói, rồi chìa tay ra bắt tay Tsukuru. Khác với Xanh, đó là một bàn tay nhỏ nhắn và mềm mại, cách bắt cũng êm ái hơn. Tuy vậy, vẫn chứa đựng tình cảm ở trong đó, không phải cái bắt tay qua loa. “Mày đã nói là muốn gặp thì tao từ chối thế nào được. Lúc nào tao cũng sẵn lòng tiếp mày.”

“Mình tưởng công việc của cậu rất bận.”

“Công việc đúng là rất bận, nhưng đây là công ty của tao, trên tao chẳng có ai. Tao có thể điều động mọi thứ theo ý mình. Kéo dài, hay rút ngắn thời gian là quyền của tao. Tất nhiên, con số cân đối cuối cùng phải khớp nhau. Tao không phải Thượng Đế nên không quyết định được tổng thời lượng. Nhưng, nếu là một khúc ở trong đó thì bao nhiêu tao cũng thu xếp được.”

“Nếu có thế, mình muốn trao đổi một vài chuyện riêng tư với cậu.” Tsukuru nói. “Nếu cậu đang bận, mình có thể quay lại sau khi nào cậu thấy tiện.”

“Mày không cần bận tâm đến thời gian. Đằng nào thì mày cũng đã cất công tới đây rồi. Bọn mình cứ ở đây thong thả trò chuyện.”

Tsukuru ngồi xuống chiếc xô pha đen bọc da loại dành cho hai người. Đỏ đặt mình xuống ghế đối diện. Giữa hai người là chiếc bàn hình trụ nhỏ, trên đó đặt một cái gạt tàn thuỷ tinh xem chừng khá nặng. Đỏ cầm lại danh thiếp của Tsukuru lên xe, nheo mắt chăm chú như đang rà soát từng chi tiết.

“Ra thế, Anh chàng Tazaki Tsukuru đang xây những nhà ga đúng như ước nguyện của mình?”

“Giá mà có thể nói như vậy, nhưng tiếc là chẳng mấy khi được ban cho cái cơ hội để xây mới một nhà ga.” Tsukuru nói. “Vì quy hoạch một tuyến đường mới ở khu vực thành phố gần như là không thể. Phần lớn công việc mình đang làm là cải tạo và tu bổ các nhà ga sẵn có. Loại bỏ chướng ngại, đa dạng hoá chức năng nhà vệ sinh, lắp đặt rào chắn an toàn, mở rộng cửa hàng buôn bán trong ga, phối hợp khai thác chung tuyến với công ty khác… chức năng xã hội của các nhà ga đang dần thay đổi, nên có khá nhiều việc phải làm.”

“Nhưng tóm lại là một công việc có liên quan tới nhà ga.”

“Nói chung là vậy.”

“Mày cưới vợ chưa?”

“Vẫn một mình.”

Đỏ vắt chéo chân, lấy tay phủi sợi thừa bám ở gấu quần ka ki. “Tao từng kết hôn một lần, hồi hai bảy. Nhưng được năm rưỡi thì ly hôn và sống một mình từ đấy. Tao khoái độc thân vì thoải mái hơn. Khỏi phải mất thời gian vô bổ. Mày cũng thế hả?”

“Không, không hẳn vậy. Mình thấy kết hôn cũng tốt. Thậm chí, mình còn đang thừa thời gian là đằng khác, chỉ vì chưa gặp được người nào muốn cưới.”

Gã nghĩ đến Sara. Nếu là nàng thì có thể gã sẽ muốn cưới. Nhưng Tsukuru không biết nhiều về Sara, và nàng chắc chắn cũng không biết nhiều về gã. Cả hai đều cần thêm chút thời gian.

“Công việc kinh doanh của cậu xem chừng phát đạt đấy nhỉ?” Tsukuru nói. Rồi nhìn một lượt khắp căn phòng làm việc đầy vẻ trang nhã.

Hồi mười mấy tuổi, Xanh, Đỏ, và Tsukuru vẫn thường gọi nhau là mày, tao. Nhưng gặp lại nhau sau mười sáu năm, Tsukuru chợt nhận ra rằng cách gọi thân mật ấy không còn phù hợp với tâm trạng nữa. Bọn họ vẫn kêu “mày”, xưng “tao” với Tsukuru, nhưng gã thì chẳng thể thuận miệng gọi theo cách đó. Cách gọi suồng sã như thế đã không còn tự nhiên đối với Tsukuru.

“Ờ, công việc độ này cũng suôn sẻ.” Đỏ đáp. Sau đó hằng giọng một cái. “Mày biết nội dung công việc của công ty tao chứ?”

“Đại thể thì biết, đấy là nếu những nội dung đăng trên internet là đúng.”

Đỏ cười. “Chẳng có gì gian dối, đúng y như thế. Nhưng tất nhiên, phần quan trọng nhất thì không được nói đến. Nó chỉ nằm ở trong này.” Đỏ lấy đầu ngón tay gõ công cốc vào thái dương mình. “Giống như bếp trưởng vậy, không bao giờ ghi công thức những điều cốt tử.”

“Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp. Theo mình hiểu, đó là nội dung chính trong công việc kinh doanh của công ty cậu.”

“Đúng thế. Đào tạo cho nhân viên mới, đào tạo lại cho nhân viên cốt cán. Bọn tao cung cấp dịch vụ đó cho doanh nghiệp. Xây dựng những chương trình riêng theo yêu cầu của khách hàng, triển khai công việc hiệu quả như những người chuyên nghiệp. Về phía doanh nghiệp, họ tiết kiệm được thời gian và công sức.”

“Một hình thức thuê ngoài khâu đào tạo nhân viên.” Tsukuru nói.

“Phải. Tất cả bắt nguồn từ một ý tưởng của tao. Giống như mày thường thấy trong các truyện tranh ấy, một cái bóng điện sáng trưng lơ lửng trên đầu, chính là nó. Còn về nguồn vốn khởi nghiệp, ông giám đốc tài chính tiêu dùng đã nhìn thấy triển vọng ở tao, nên đã cùng tao hùn hạp. Đấy là may mà có người chống lưng nên việc mới thành.”

“Nhưng ý tưởng đó đến từ đâu?”

Đỏ cười. “Chẳng phải chuyện gì to tát. Tốt nghiệp đại học xong, tao vào làm cho một ngân hàng lớn, nhưng công việc chán ngắt. Trên đầu mình thực tế toàn một lũ bất tài, lúc nào cũng chỉ nghĩ chuyện trước mắt, chằm chặp lo giữ thân, chẳng bao giờ chịu nhìn xa. Tao nghĩ các ngân hàng hàng đầu của Nhật Bản mà cứ giữ cái kiểu ấy, thì tương lai đất nước này u ám lắm. Ba năm trời tao bấm bụng tiếp tục công việc, nhưng tình hình chẳng khá hơn, thậm chí còn ngày càng tệ. Vậy là tao chuyển sang một công ty tài chính tiêu dùng, giám đốc bên đó khá khoái tao nên rủ tao sang. So với ngân hàng, ở bên đó tự do hơn, công việc cũng thú vị. Nhưng tóm lại, quan điểm không phù hợp với bọn bên trên nên lại phải cáo lỗi với ông giám đốc và bỏ việc sau hơn hai năm.”

Đỏ rút từ trong túi ra một bao Marlboro đỏ. “Tao hút thuốc được không?”

“Tất nhiên là được.” Đỏ ngậm điếu thuốc, châm lửa bằng chiếc bật lửa nhỏ bằng vàng. Mắt lim dim, chậm rãi rít khói, rồi nhả ra. “Tao vẫn định bỏ. Nhưng không được. Bỏ thuốc thì không làm được việc. Mày đã bao giờ phải nhịn thuốc chưa?”

Từ lúc sinh ra, Tsukuru chưa từng hút điếu thuốc nào.

Đỏ tiếp tục câu chuyện. “Có vẻ như tao không hợp với việc phải làm thuê cho người khác. Thoạt nhìn thì tưởng là không phải vậy, hơn nữa ngay chính tao cũng chẳng nhận ra cái tính cách ấy ở mình cho đến khi tốt nghiệp đại học rồi đi làm. Nhưng thực tế đúng là như vậy. Mỗi lần nghe đến cái bọn dốt nát phát ra những mệnh lệnh vô lý là tao muốn phát điên, đầu nổ cái bụp. Kiểu người như tao không thể làm trong công ty được, nên tao quyết tâm từ bỏ. Và việc còn lại là phải tự mình bắt đầu một cái gì đó.”

Đỏ tạm dừng câu chuyện, lặng nhìn cột khói tím bay lên từ tay mình, như đang lần lại những ký ức xa xăm.

“Làm trong công ty tao còn học được một điều nữa, ấy là hầu hết cái đám người trên cái cõi đời này chẳng bao giờ thấy khó chịu khi phải nghe và tuân theo mệnh lệnh của kẻ khác. Không những thế, bọn họ thậm chí còn cảm thấy sung sướng khi được người khác ra lệnh. Dĩ nhiên họ vẫn phàn nàn, song không phải từ gan ruột, mà chỉ là những lời càm ràm theo thói quen. Khi được bảo hãy tự suy nghĩ bằng cái đầu của mình, hãy tự chịu trách nhiệm và ra quyết định, thì họ rối trí. Vậy sao không biến nó thành một công việc kinh doanh. Thật đơn giản. Mày hiểu chứ?”

Tsukuru im lặng. Gã không bị yêu cầu phải có ý kiến.

“Sau đó tao liệt kê tất cả những việc mình không thích, những việc mình không muốn làm và những việc không muốn người khác làm với mình mà tao nghĩ ra được. Rồi từ đó sáng tạo ra một chương trình giúp đào tạo hiệu quả đội ngũ nhân lực hành động theo đúng mệnh lệnh của cấp trên một cách có hệ thống. Nói là sáng tạo, chứ kỳ thực tao cũng thuổng từ chỗ này chỗ kia. Kinh nghiệm đào tạo mà tao trải qua hồi làm nhân viên tập sự của ngân hàng rất được việc. Tao nêm vào đó chút gia vị của nghi thức tôn giáo, hoặc là các phương pháp của hội thảo thay đổi nhận thức. Tao cũng nghiên cứu những nội dung công việc trong lĩnh vực kinh doanh tương tự đang thu được thành công tại Mỹ, đọc rất nhiều sách tâm lý học, quy trình đào tạo tân binh của đội cận vệ Đức Quốc xã, lính thủy đánh bộ Mỹ, những thứ như vậy có ở khắp nơi và cũng khá hữu dụng. Trong nửa năm từ sau khi bỏ học, tao chỉ vùi đầu, theo đúng nghĩ đen, vào việc gây dựng chương trình này. Tập trung toàn bộ tâm trí vào một vấn đề vốn là thế mạnh của tao từ xưa.”

“Và đầu óc thì sắc bén.”

Đỏ nhếch miệng cười. “Cảm ơn. Khó mà tự mình nói ra được điều ấy.”

Cậu ta lại rít một hơi nữa, rồi gẩy tàn thuốc vào gạt tàn, sau đó ngẩng lên nhìn Tsukuru.

“ Mục đích của nghi thức tôn giáo và hội thảo thay đổi nhận thức nói tóm lại là để thu tiền. Sẽ cần đến một sự tẩy não thô bạo nhằm đạt được điều đó. Nhưng bọn tao thì không làm thế, bày ra mấy trò nhảm nhí kiểu ấy thì đừng hòng được những doanh nghiệp hàng đầu chấp nhận. Cái lối kỷ luật thép cũng hỏng nốt, tuy ngay lập tức cho thấy công hiệu tuyệt vời, song không bền lâu. Khép vào kỷ luật là quan trọng, nhưng bản thân chương trình cần phải luôn luôn có tính khoa học, có tính thực tiễn và tinh vi. Nó phải nằm gọn trong khuôn khổ thường thức xã hội và phải duy trì được hiệu quả ở một mức độ nhất định. Mục tiêu của bọn tao không phải là dựng dậy những thây ma sống, mà là đào tạo ra một lực lượng lao động vừa hành động theo đúng ý đồ của công ty, vừa tỏ ra như 'tôi đang suy nghĩ bằng cái đầu của mình'.”

“Một thế giới quan đầy châm biếm.” Tsukuru nói.

“Đó có thể là một cách nói.”

“Nhưng những người được đào tạo đâu phải tất cả đều ngoan ngoãn chịu bị khép vào kỷ luật?”

“Tất nhiên. Có không ít người hoàn toàn không chịu tiếp nhận chương trình của bọn tao. Những người như thế có thể chia thành hai loại. Một là những người có xu hướng phản xã hội mà tiếng Anh gọi là 'outcast'. Đám này, ngay từ trong đầu óc, đã chối bỏ mọi hình thức mang tính xây dựng hoặc không bao giờ chấp nhận bị đưa vào kỷ luật tập thể. Đương đầu với đám này chỉ tổ phí thời gian. Cách duy nhất là mong bọn chúng biến đi cho khuất mắt. Còn loại thứ hai là những người thật sự có thể suy nghĩ bằng cái đầu của mình. Đám này thì tốt nhất là để yên đấy, đừng dại dây vào. Hệ thống nào cũng cần những 'thành phần tinh hoa' như thế. Nếu thuận lợi, bọn họ có thể sẽ đứng vào hàng ngũ lãnh đạo trong tương lai. Tuy nhiên, ở giữa hai nhóm này có một tầng lớp chịu nghe theo mệnh lệnh và hành động đúng như ý muốn của cấp trên, và đây là tầng lớp chiếm phần đông dân số, theo như tao tạm tính thì vào khoảng tám mươi lăm phần trăm trên tổng số. Nghĩa là, tao đang triển khai kinh doanh với một nguồn nguyên liệu là tám mươi lăm phần trăm dân số.”

“Và công việc kinh doanh đang tiến triển theo đúng ý đồ.”

Đỏ gật đầu. “Ờ, hiện tại thì đang tăng trưởng đúng như dự tính. Thời gian đầu, tao khởi sự chỉ với hai, ba người, nhưng nay đã có được một cơ ngươi như thế này, tên tuổi cũng được biết đến ở nhiều nơi.”

“Dữ liệu hóa, phân tích những việc bản thân không muốn làm, những việc không muốn người khác làm với mình, rồi biến chúng thành công việc kinh doanh. Đó là xuất phát điểm ban đầu.”

Đỏ gật đầu. “Đúng vậy. Hữu hình hóa những việc bản thân không muốn làm, những việc không muốn người khác làm với mình không phải chuyện khó. Cũng giống như là hữu hình hóa những việc mình thích làm vậy, không khó. Chỉ khác nhau ở một điểm, đó là negative hay positive14 mà thôi. Thực ra chỉ là vấn đề chiều hướng.”

Tao không cách nào ưa nổi cái việc nó đang làm, lời của Xanh bất chợt hiện lên trong đầu gã.

“Nhưng có thể việc cậu đang làm, xét theo nghĩa nào đó, là một sự trả thù cá nhân, trên danh nghĩa của một cá nhân kiệt xuất có xu hướng outcast.” Tsukuru nói.

“Có thể có chuyện đó.” Đỏ đáp, sau đó cười khoái chí và búng tay đánh tách một cái. “Một cú séc-vít chết người. Lợi thế thuộc về Tazaki Tsukuru!”

“Cậu tự mình làm cái việc giống như một tay chủ trò của chương trình đó? Ví dụ đứng trước mặt tất cả bọn họ để trình bày?”

“À, dạo ban đầu thì tao tự mình làm tất cả mọi chuyện. Vì ngoài tao ra, chẳng kiếm nổi ai có thể trông cậy được. Tsukuru này, mày có thể hình dung ra tao lúc đang làm cái công việc đó không?”

“Chịu, không thể hình dung ra được.” Tsukuru trả lời thành thật.

Đỏ cười lớn. “Thế mà tao lại rất giỏi mới lạ chứ. Tự mình nói ra thì hơi ngượng, nhưng nó khá hợp với tao. Dĩ nhiên, tất cả chỉ là diễn kịch, nhưng tao diễn vừa đủ độ, giống như thật, và đầy sức thuyết phục. Nhưng giờ thì tao không làm nữa, tao không phải một dạng lãnh đạo tinh thần. Xét cho cùng, tao là nhà kinh doanh, có khối việc cần làm. Hiện nay tao đã đào tạo được một đội ngũ giảng viên và giao lại việc đó cho họ. Gần đây, công việc thuyết trình đang nhiều lên. Tao được mời tham dự các cuộc meeting của doanh nghiệp hoặc nói chuyện trong các hội thảo việc làm ở trường đại học. Tao còn viết cả sách theo đặt hàng của nhà xuất bản.”

Đỏ tạm ngừng câu chuyện, dụi điếu thuốc vào gạt tàn.

“Với công việc kinh doanh kiểu này, một khi đã tạo dựng được bí kíp, thì những thứ còn lại không khó. Chỉ cần một quyển brochure hào nhoáng liệt kê các công dụng tuyệt vời và một văn phòng bảnh chọe tại khu đất vàng là đủ. Trang bị toàn bộ bằng những đồ nội thất có gu, thuê và trả lương cao cho những nhân viên tốt mẽ, có thực lực. Hình ảnh rất quan trọng, không được tiếc tiền đầu tư cho nó. Ngoài ra, truyền thông miệng cũng là một thế lực. Một khi đã gây dựng được tiếng tốt thì chỉ việc thừa thắng xông lên. Tuy nhiên, tao quyết định là sẽ không mở rộng hơn trong thời gian tới, chỉ giới hạn trong các doanh nghiệp xung quanh Nagoya, vì tao không thể chịu trách nhiệm về chất lượng đối với những công việc mà phạm vi của nó vượt ngoài tầm mắt.”

Nói đến đó, Đỏ nhìn sang Tsukuru như để thăm dò.

“Mà này, mày đâu có hứng thú với công việc tao đang làm, đúng không?”

“Mình chỉ thấy lạ thôi. Hồi mười mấy, ai ngờ được cậu sẽ bắt đầu một công việc kinh doanh kiểu này.”

“Chính tao còn chẳng ngờ được.” Đỏ nói rồi cười. “Tao cứ tưởng là sẽ ở lại trường, rồi làm cái gì đó như là giáo viên chẳng hạn. Nhưng vào đại học rồi tao mới nhận ra mình sinh ra hoàn toàn không để dành cho học thuật. Đó là một thế giới tù đọng nhàm chán đến kinh người. Tao không muốn kết thúc cuộc đời mình ở những chỗ như vậy. Thế rồi sau khi tốt nghiệp, vào làm công ty, tao lại nhận ra mình cũng không phù hợp để đi làm thuê. Đó là một chuỗi những bước dò dẫm, thử nghiệm rồi thất bại. Nhưng giờ thì tao đã tạm tìm được chỗ đứng cho mình và sống sót trong thế giới này. Thế còn mày thì sao? Có hài lòng với công việc hiện tại không?”

“Không hẳn là hài lòng. Nhưng cũng không có gì bất mãn.” Tsukuru đáp.

“Vì mày đang được làm cái công việc liên quan đến nhà ga?”

“Đúng vậy. Nếu mượn cách nói của cậu, thì tuy không hoàn toàn, nhưng mình đang đứng ở phía positive.”

“Đã bao giờ cảm thấy phân vân về công việc chưa?”

“Hằng ngày, mình chỉ biết làm ra những thứ mắt thường nhìn thấy được, thời giờ đâu mà phân vân.”

Đỏ mỉm cười. “Thật tuyệt. Đúng kiểu của mày.”

Im lặng trùm xuống giữa hai người. Đỏ chậm rãi xoay xoay chiếc bật lửa bằng vàng trong lòng bàn tay, nhưng không châm thuốc. Có lẽ cậu đã ra quyết định cho mình số điếu được phép hút mỗi ngày.

“Mày đến đây vì có gì muốn nói phải không?” Đỏ cất tiếng.

“Chuyện ngày xưa.” Tsukuru đáp.

“Cũng được, bọn mình sẽ nói chuyện ngày xưa.”

“Chuyện của Trắng.”

Đỏ nheo nheo đôi mắt sau cặp kính, đưa tay vuốt râu cằm. “Tao cũng đoán là chuyện đó. Ngay từ lúc nhận được danh thiếp của mày từ thư ký.”

Tsukuru im lặng.

“Thật tội nghiệp cho Trắng.” Đỏ nói bằng một giọng lặng lẽ. “Cậu ấy đã chẳng được hưởng một cuộc đời vui vẻ. Đẹp người, có tài năng âm nhạc là thế, mà lúc chết thật khổ sở.”

Tsukuru không khỏi cảm thấy đôi chút khó chịu khi cuộc đời của Trắng được tóm lược lại trong hai hoặc ba dòng như thế, song hẳn là đã có cái gì đó giống như khoảng cách về thời gian. Tsukuru biết về cái chết của Trắng chỉ khi mới gần đây, còn Đỏ đã sống với sự thật ấy trong sáu năm trời.

“Có thể vào thời điểm này, nó đã chẳng còn ý nghĩa gì nữa, nhưng dù sao thì mình vẫn muốn gỡ bỏ sự hiểu lầm.” Tsukuru nói. “Mình không biết Trắng đã nói gì, nhưng mình không cưỡng hiếp cô ấy. Mình chưa bao giờ có mối quan hệ như thế với cô ấy dưới bất cứ hình thức nào.”

Đỏ cất tiếng: “Tao nghĩ rằng, sự thật là cái gì đó giống như một thành phố vị vùi trong cát. Trong một số trường hợp, thời gian trôi đi, lớp cát sẽ dày thêm, nhưng cũng có trường hợp, thời gian trôi đi, lớp cát sẽ bị bào mòn, làm lộ ra hình hài của thành phố ấy. Tao tin sự việc này là trường hợp thứ hai. Dù gỡ bỏ hay không gỡ bỏ hiểu lầm, thì mày vốn dĩ không phải là loại người làm được những chuyện như thế. Tao biết rõ điều này.”

“Tao biết rõ điều này?” Tsukuru lặp lại y nguyên lời cậu ta.

“Ý tao là bây giờ thì tao biết rõ.”

“Bởi vì lớp cát khỏa lấp bên trên đã bị bào mòn?”

Đỏ gật đầu. “Đúng là như vậy.”

“Cứ như đang nói chuyện lịch sử ấy nhỉ.”

“Xét theo nghĩa nào đó, bọn mình đang nói chuyện lịch sử.”

Tsukuru chăm chú nhìn gương mặt người bạn cũ đang ngồi đối diện hồi lâu, nhưng gã không tìm thấy trong đó chút gì giống như cảm xúc.

“Có thể chôn vùi ký ức, chứ không thể thay đổi lịch sử.” Tsukuru nhớ tới lời Sara và lặp lại.

Đỏ gật gù. “Đúng thế. Có thể chôn vùi ký ức chứ không thể thay đổi lịch sử. Đó chính xác là điều tao muốn nói.”

“Vậy mà lúc đó, không cần lý lẽ, các cậu đã ngay lập tức cắt đứt với mình. Phựt một cái, không thương tiếc.” Tsukuru nói.

“Phải, đúng thế. Đó là một sự thật lịch sử. Không phải để biện minh, nhưng khi ấy bọn tao buộc lòng phải làm vậy. Câu chuyện của Trắng rất thật, không phải cậu ấy diễn kịch. Cậu ấy đã thật sự tổn thương. Trong câu chuyện của cậu ấy có nỗi đau thật, có sự rỉ máu thật. Hoàn cảnh khi ấy không có chỗ cho sự ngờ vực, dù dưới bất cứ hình thức nào. Nhưng sau khi cắt đứt với mày, càng lúc bọn tao càng chẳng còn hiểu gì nữa.”

“Theo cách như thế nào?”

Đỏ đan hai tay trên đầu gối, ngẫm nghĩ chừng năm giây rồi cất tiếng.

“Ban đầu là những chi tiết rất nhỏ, một vài điểm mâu thuẫn thoáng qua, những sự việc khiến bọn tao hơi sững lại. Nhưng bọn tao chẳng mấy để ý, vì chúng không đáng để bận tâm. Thế nhưng những sự việc như thế mỗi lúc một nhiều trong cuộc sống hằng ngày, rồi cuối cùng trở nên thường xuyên tới mức như đập vào mắt. Và bọn tao bắt đầu nghĩ hẳn là đã có điều gì đó không ổn.”

Tsukuru im lặng chờ đợi câu chuyện tiếp tục.

“Có lẽ Trắng đã mắc bệnh tâm lý.” Đỏ cầm lấy chiếc bật lửa bằng vàng ở trên bàn, vừa mân mê vừa thận trọng lựa chọn từ ngữ. “Tao không hiểu chứng bệnh ấy chỉ là nhất thời, hay có tính khuynh hướng, nhưng ít ra thì vào thời điểm đó, cậu ấy hơi bất bình thường. Trắng quả thật có tài năng âm nhạc. Cậu ấy có thể chơi những bản nhạc đẹp một cách điêu luyện. Trong con mắt bọn mình, như thế đã là quá ghê gớm. Nhưng tiếc thay, cậu ấy cần một thứ hơn thế. Cậu ấy có thể làm tốt trong một thế giới nhỏ hẹp, nhưng chưa đủ sức để vươn ra một thế giới rộng lớn hơn. Dù luyện tập miệt mài đến mấy, cậu ấy cũng không thể đạt tới trình độ mà mình đề ra. Mày biết rồi đấy, tính cách của Trắng nghiêm túc và hướng nội. Từ sau khi vào trường âm nhạc, sức ép ấy lại càng lớn hơn. Thế rồi những bất thường cứ dần dần xuất hiện.”

Tsukuru gật đầu, nhưng không nói gì.

“Chuyện đó khá phổ biến,” Đỏ nói. “Thật đáng thương, nhưng những chuyện như thế vẫn thường xảy ra trong giới nghệ thuật. Tài năng giống như một cái bình, dù cố gắng thế nào cũng khó lòng thay đổi được kích cỡ. Và một lượng nước lớn hơn mức cần thiết sẽ chẳng thể đổ vừa.”

“Có thể, chuyện đó đúng là rất phổ biến.” Tsukuru nói. “Nhưng rốt cuộc, câu chuyện bị thằng này pha thuốc và cưỡng hiếp ở Tokyo bắt nguồn từ đâu? Dù thần kinh bất ổn đến mấy, cũng không thể là một câu chuyện quá sức đường đột như thế chứ?”

Đỏ gật đầu. “Đúng vậy, quá sức đường đột. Ngược lại, chính vì thế mà ban đầu, ở một mức độ nào đó, bọn tao không thể không tin câu chuyện của Trắng. Rằng không có lẽ nào Trắng lại dựng lên một câu chuyện như thế.”

Tsukuru nghĩ đến một thành phố cổ đại bị vùi trong cát. Và tưởng tượng ra hình ảnh của chính mình đang ngồi bệt trên cồn cát, nhìn xuống những phế tích đã khô rang của thành phố.

“Nhưng tại sao nhân vật trong câu chuyện ấy lại ứng vào mình? Sao nhất thiết phải là mình?”

“Cái đó thì tao chịu.” Đỏ đáp. “Có thể Trắng đã thầm yêu mày nên cậu ấy cảm thấy thất vọng và tức giận khi mày lên Tokyo một mình. Hoặc có thể cậu ấy ghen tỵ với mày, có thể cậu ấy từng muốn thoát ra khỏi thành phố này. Nhưng bây giờ thì chẳng thể biết được bụng dạ thật sự của cậu ấy nữa rồi. Đấy là giả sử rằng Trắng có bụng dạ nào như thế.”

Đỏ vẫn tiếp tục xoay xoay chiếc bật lửa bằng vàng trong tay, sau đó nói:

“Tao muốn mày hiểu một điều: mày lên Tokyo, còn bốn đứa tao ở lại Nagoya. Tao không định nói này nọ về chuyện đó. Nhưng, mày đã có một cuộc sống mới ở một miền đất mới. Trong khi ấy, bọn tao vẫn cần dựa vào nhau để tiếp tục sống ở Nagoya. Mày hiểu điều tao định nói chứ?”

“Loại bỏ một kẻ đã trở thành xa lạ như mình sẽ thực tế hơn là loại bỏ Trắng. Phải vậy không?”

Đỏ không trả lời câu hỏi, chỉ khẽ buông một tiếng thở rất dài. “Ngẫm ra, trong số bọn mình, có lẽ mày là thằng thần kinh vững nhấ, thật trái ngược với vẻ ngoài không xông xáo của mày. Bọn tao thì không có được cái can đảm để bươn ra ngoài. Bọn tao sợ mất phương hướng khi phải xa mảnh đất mình đã lớn lên, xa những người bạn thân thiết. Bọn tao không thể bỏ lại đằng sau hơi ấm dễ chịu ấy. Giống như không thể chui ra khỏi cái chăm ấm vào những sớm mùa đông giá lạnh. Lúc đó, bọn tao cố gán cho quyết định của mình một lý do thật khả dĩ, nhưng giờ thì tao hiểu lý do thực sự.”

“Nhưng cậu đâu có hối hận khi ở lại đây, đúng không?”

“Phải, tao nghĩ là không hối hận. Có rất nhiều lợi ích thực tiễn khi ở lại thành phố này và tao đã tận dụng được phần lớn. Ở đây, mày sẽ có rất nhiều lợi thế khi là dân gốc. Chẳng hạn như ông giám đốc công ty tài chính tiêu dùng là người chống lưng cho tao, từ trong ý nghĩ đã tin tao có lẽ vì đọc được bài báo viết về hoạt động tình nguyện hồi cấp ba của bọn mình. Trong thâm tâm, tao không muốn lợi dụng hoạt động của cả bọn cho lợi ích riêng của cá nhân mình, nhưng kết quả lại thành ra như vậy. Và khách hàng của công ty này không ít người trước đây đã từng học ông già tao trong trường đại học. Giới doanh nghiệp Nagoya có một thứ mạng lưới chặt chẽ theo kiểu đó, bởi vì ở cái đất này, giáo sư Đại học Nagoya cũng là một thương hiệu nho nhỏ. Nhưng những thứ như thế khi đem lên Tokyo thì vô dụng, ai thèm đến xỉa. Phải vậy không nào?”

Tsukuru im lặng.

“Tao nghĩ, bốn đứa bọn tao quyết định ở lại đây một phần cũng vì cái lý do thực dụng ấy. Nghĩa là, bọn tao đã chọn ngâm mình trong làn nước ấm. Nhưng rốt cuộc, giờ đây cũng chỉ còn tao và Xanh là còn ở lại, Trắng thì chết rồi, Đen thì lấy chồng và chuyển đến Phần Lan. Về phần Xanh và tao, tuy chỉ cách nhau gang tấc nhưng chẳng bao giờ gặp mặt. Tại sao ấy à? Bởi vì có gặp nhau cũng chẳng biết nói chuyện gì.”

“Sao không mua một cái Lexus, sẽ có chuyện để nói.”

Đỏ nheo một mắt. “Tao đang cưỡi một chiếc Porsche Carrera 4, mui trần targa, hộp số sàn sáu cấp, cảm giác sang số hoàn hảo. Đặc biệt cái cảm giác khi về số thấp, đúng là tuyệt phẩm. Mày lái thử bao giờ chưa?”

Tsukuru lắc đầu.

“Tao thì tao rất khoái nên không có ý định đổi xe.” Đỏ nói.

“Nhưng mua thêm một chiếc dùng cho công ty cũng được chứ sao? Đằng nào chẳng khấu trừ vào chi phí.”

“Khách hàng của tao có cả các hãng liên kết của Nissan, của Mitsubishi, không thể mua Lexus làm xe công ty được.”

Một khoảng lặng ngắn.

“Cậu có đến tham dự đám tang Trắng không?” Tsukuru hỏi.

“Ờ, có đấy. Trước nay, và cả sau này nữa, chưa từng có đám tang nào buồn đến vậy. Thật đấy. Giờ nghĩ lại tao vẫn thấy quặn lòng. Xanh cũng có mặt, Đen không đến được vì lúc đó cậu ấy đang ở Phần Lan và chờ sinh.”

“Tại sao không cho mình biết về cái chết của Trắng?”

Đỏ không nói gì hồi lâu, chỉ vô hồn nhìn gương mặt của Tsukuru, như thể không điều chỉnh được tiêu cự của mắt. “Tao không biết.” Đỏ nói. “Tao cứ đinh ninh là ai đó đã báo cho mày. Chắc là Xanh…”

“Không, chẳng ai báo hết. Thậm chí cho tới một tuần trước đây, mình còn chưa biết cô ấy đã chết.”

Đỏ lắc đầu. Rồi đưa mắt ra ngoài cửa sổ như để lảng tránh cái nhìn. “Có vẻ như bọn tao đã sai lầm. Không phải để thanh minh đâu, nhưng lúc ấy bọn tao cũng rối trí lắm, chẳng nghĩ được gì. Tao cứ chắc mẩm tin Trắng bị giết đương nhiên đã đến tai mày. Và việc mày không đến dự đám tang có lẽ là vì khó xử.”

Tsukuru im lặng một lát. Rồi cất tiếng. “Lúc bị giết, hình như Trắng đang sống ở Hamamatsu thì phải.”

“Ừ, tao nghĩ Trắng đã ở đó được gần hai năm. Sống một mình và dạy piano cho lũ trẻ. Hình như cậu ấy dạy cho trường âm nhạc Yamaha. Lý do cụ thể khiến cậu ấy chuyển đến Hamamatsu thì tao không rõ, sao phải rời tới đó trong khi ở ngay Nagoya này cũng tìm được việc.”

“Không hiểu Trắng sống ở đó như thế nào?”

Đỏ rút từ trong bao ra một điếu thuốc mới, ngậm lên miệng, ngừng một lát rồi châm lửa, sau đó cất tiếng.

“Vào thời điểm trước khi cậu ấy bị giết chừng nửa năm, tao có việc phải tới Hamamatsu. Lúc đó tao gọi điện rủ Trắng đi ăn. Thời gian ấy, bốn đứa bọn tao trên thực tế đã mỗi người mỗi ngả, hầu như chẳng còn gặp nhau, chỉ thi thoảng liên lạc với nhau mà thôi. Tuy nhiên công việc ở Hamamatsu được giải quyết xong sớm hơn dự kiến, tao bỗng thừa ra cả đống thời gian, thế là nảy ra ý định gặp Trắng vì cũng đã lâu lắm rồi. Cậu ấy trông bình ổn hơn tao tưởng, có vẻ khá hài lòng với việc rời ra Nagoya và bắt đầu cuộc sống ở một miền đất mới. Hai đứa ôn lại chuyện cũ, rồi đi ăn. Bọn tao đến một quán lươn có tiếng trong thành phố, uống bia và khá thư giãn. Cậu ấy cũng bắt đầu uống một chút rượu. Tao hơi bất ngờ. Nói thế nào nhỉ, không phải tao không cảm thấy đôi chút căng thẳng. Nghĩa là, tao buộc phải tránh một số chủ đề nhất định trong câu chuyện…”

“Một số chủ đề nhất định ở đây là chuyện liên quan đến mình?”

Đỏ gật đầu với vẻ hơi khó khăn. “Đúng vậy. Có vẻ nó vẫn còn nguyên bên trong cậu ấy giống như một cục u. Cậu ấy vẫn chưa quên. Nhưng ngoại trừ chuyện ấy ra, tao không thấy ở Trắng còn có gì bất thường. Tao nghĩ cậu ấy thích thú với cuộc trò chuyện vì cậu ấy cười khá nhiều. Những chuyện nói đến đều rất thẳng thắn. Tao có cảm giác việc thay đổi chỗ ở đã đem lại tác dụng tích cực một cách bất ngờ. Chỉ có điều này, ngay cả tao cũng chẳng muốn nói ra, đó là cậu ấy không còn đẹp như trước nữa.”

“Không còn đẹp.” Tsukuru lặp lại y nguyên lời Đỏ. Gã nghe thấy giọng mình ở mãi tít xa.

“Không, nói là không đẹp có lẽ không thật chính xác.” Đỏ nói, rồi hơi nghĩ ngợi. “Biết nói thế nào nhỉ, tất nhiên hình dáng khuôn mặt về cơ bản vẫn vậy, cho nên xét theo tiêu chuẩn thông thường thì cho đến lúc ấy Trắng chắc chắn vẫn là một cô gái đẹp. Những ai chưa từng biết Trắng hồi mười mấy, chắc hẳn sẽ có ấn tượng về điều gì khác ngoài vẻ đẹp. Nhưng tao thì biết rất rõ Trắng của ngày xưa. Trong tâm khảm tao vẫn khắc sâu ấn tượng về việc cậu ấy hấp dẫn đến nhường nào. Nhưng Trắng trước mặt tao khi đó đã không còn thế nữa.”

Đỏ thoáng nhăn mặt như đang nhớ lại khung cảnh khi đó.

“Ngồi trước mặt Trắng trong tình trạng ấy, thú thực, với tao là một trải nghiệm khá khó khăn. Đấy là cái cảm giác khi không thể tìm thấy thứ gì đó nóng bỏng đã từng có trước kia. Là cảm giác khi thứ phi phàm ấy đã tiêu biến nhưng không lối thoát. Là cảm giác khi cái điều đó đã không còn khiến trái tim tao lay động.”

Điếu thuốc trên gạt tàn đang bốc khói, cậu ta tiếp tục kể.

“Trắng khi ấy chỉ mới vừa ba mươi. Chẳng cần bàn cãi, đó chưa phải cái tuổi về già. Lúc gặp tao, cậu ấy mặc một bộ đồ hết sức giản dị, tóc thì buộc túm ra đằng sau và gần như không trang điểm. Nhưng chuyện đó chẳng đáng gì, chỉ là cái bề ngoài nhỏ nhặt. Mà quan trọng hơn, là khi ấy Trắng đã đánh mất vẻ rạng ngời tự nhiên tỏa ra từ sức sống. Về mặt tính cách, cậu ấy là một đứa rụt rè, song vẫn có một cái gì đó quẫy đạp trong phần lõi con người, bất chấp ý chí của chủ nhân. Ánh sáng và sức nóng của nó luôn tìm mọi cách lọt ra ngoài những khe hở ở khắp nơi. Mày hiểu điều tao đang nói đúng không? Nhưng lần cuối tao gặp Trắng, những thứ ấy đều đã biến mất. Như thể ai đó đã vòng ra đằng sau và ngắt phích cắm. Những nét đặc trưng non tơ, rạng ngời bề ngoài ngày trước giờ đây bỗng trở nên thảm hại đến mức đáng thương. Đó không phải vấn đề tuổi tác, không phải cậu ấy thành ra thế vì già. Lúc nghe tin Trắng bị kẻ nào đó giết, tao thật sự đau đớn và thấy thương cảm. Tao không muốn Trắng phải chết theo cách ấy, dù vì lý do gì. Nhưng đồng thời, tao cũng cảm thấy, ở một góc độ nào đó thì trước khi bị giết chết về mặt thể xác, cậu ấy đã bị tước đoạt toàn bộ sức sống.”

Đỏ cầm lấy điếu thuốc, rít một hơi sâu và nhắm mắt.

“Cậu ấy đã khoét một cái hố sâu trong lòng tao mà cho đến bây giờ tao vẫn chưa thể lấp đầy.”

Im lặng bao trùm, một sự im lặng rắn chắc và dày đặc.

“Cậu có nhớ bản nhạc cho đàn piano mà Trắng hay chơi không?” Tsukuru hỏi. “Một đoản khúc tên là ‘Le Mal du Pays’ của Liszt.”

Đỏ ngẫm nghĩ một chút rồi lắc đầu. “Không, tao không nhớ bản nhạc đó. Tao chỉ nhớ bản của Schuman, một bản nổi tiếng trong tập ‘Khung cảnh thời thơ ấu’(15), hình như tên là ‘Mộng tưởng’(16). Tao nhớ là thỉnh thoảng cậu ấy vẫn chơi bản nhạc này, nhưng tao không biết bản kia của Liszt. Có chuyện gì à?”

“Không, chẳng có gì đặc biệt. Chỉ là tự nhiên nghĩ đến thôi.” Tsukuru đáp. Rồi gã đưa mắt xuống chiếc đồng hồ đeo tay. “Mình đã làm cậu mất nhiều thời gian quá. Mình phải xin phép thôi. Thật tốt là đã được nói chuyện với cậu như thế này.”

Đỏ vẫn giữ nguyên tư thế ở trên ghế, nhìn thẳng vào Tsukuru. Đôi mắt không biểu cảm, tựa như một người đang chăm chú nhìn vào tấm thạch bản(17) mới tinh còn chưa khắc chữ nào. “Mày có vội không?” Cậu ta hỏi.

“Không hề.”

“Vậy thì nói chuyện thêm chút nữa được chứ?”

“Sao không, gì chứ thời gian thì mình không thiếu.”

Đỏ mất một lúc để đo đếm sức nặng của lời nói trong miệng, sau đó cất tiếng. “Mày chắc không còn khoái tao nữa phải không?”

Tsukuru phút chốc không biết nói gì. Thứ nhất là vì gã hoàn toàn không lường trước được câu hỏi đó, thứ nữa là vì gã cảm thấy việc mang một tình cảm theo kiểu nhị phân như yêu hay ghét với con người đang ngồi trước mặt mình đây có cái gì đó không phù hợp.

Tsukuru lựa chọn từ ngữ. “Mình không biết nói thế nào. Có lẽ nó khác với cảm xúc hồi bọn mình mười mấy. Nhưng mà…”

Đỏ giơ một tay lên chặn lời Tsukuru.

“Mày không cần giữ ý trong cách diễn đạt như thế, không cần phải cố gắng để thích. Giờ đây chẳng kiểm được ở đâu người quý mến tao. Hợp lẽ thôi, bởi vì chính tao cũng chẳng thích nổi bản thân mình. Thế nhưng ngày xưa, ngay cả tao cũng có được một vài người bạn tuyệt vời, mày là một trong số ấy. Song ở một khúc nào đó trong cuộc đời mình, tao đã đánh mất. Giống như ở một thời điểm nào đó, Trắng đã đánh mất sự rạng ngời của sức sống… Nhưng dù sao, mọi thứ không thể trở lại như cũ. Không thể đổi lại món hàng đã bóc niêm phong. Chẳng còn cách nào khác là phải tiếp tục như thế này.”

Cậu ta hạ tay xuống và đặt lên gối, rồi gõ ngón tay lên đầu gối theo một nhịp điệu bất quy tắc, tựa như đang gửi đi những thông điệp bằng tín hiệu Morse.

“Ông già tao có một thời gian dài làm giảng viên đại học, bởi thế cái thói quen cố hữu của nghề giáo đã ăn sâu vào người. Ngay cả ở nhà, lúc nào ông ấy cũng nói theo cái kiểu kẻ cả, cứ như đang giảng giải đạo lý. Hồi nhỏ, tao ghét cay ghét đắng cái kiểu nói ấy. Nhưng chợt đến một lúc, tao nhận ra là mình cũng bắt đầu ăn nói như thế.”

Cậu ta tiếp tục gõ lên đầu gối.

“Tao vẫn luôn nghĩ là tao đã làm một việc rất tệ với mày. Điều đó là sự thật. Tao, bọn tao không có tư cách cũng như thẩm quyền để làm điều ấy. Tao đã nghĩ là đến một lúc nào đó sẽ phải xin lỗi mày cho đàng hoàng, nhưng bản thân lại không thể tạo ra được một cơ hội như thế.”

“Thôi khỏi.” Tsukuru nói. “Những chuyện như thế bây giờ không lấy lại được nữa.”

Đỏ đang suy nghĩ mông lung về một điều gì đó. Một lúc sau, cậu ta nói: “Tsukuru này, tao muốn nhờ mày một việc.”

“Việc gì?”

“Tao muốn mày nghe chuyện của tao, có thể gọi là những lời bộc bạch mà tao chưa từng kể với ai khác. Chưa chắc mày đã thích nghe, nhưng về phần mình, tao vẫn muốn một lần vạch rõ vị trí những vết thương bên trong mình. Tao muốn mày biết về điều tao đang phải gánh chịu. Tất nhiên, tao không nghĩ nó sẽ bù đắp được vết thương mà bọn tao gây ra cho mày. Đây chỉ đơn giản là vấn đề trong tâm lý của tao. Nể tình bạn xưa, mày nghe tao chứ?”

Tsukuru gật đầu, mặc dù không hiểu sự việc sẽ diễn biến tới đâu.

Đỏ nói: “Lúc nãy, tao có nói với mày, vào đại học rồi tao mới biết thế giới học thuật không để dành cho mình. Và phải đến khi vào làm trong ngân hàng rồi tao mới biết mình không hợp để đi làm thuê. Tao đã nói thế đúng không nhỉ? Thật đáng xấu hổ. Có lẽ vì tao lười nhác không muốn làm cái việc là nhìn thẳng vào chính mình một cách nghiêm túc. Nhưng thực ra không chỉ có thể, tao còn không biết là mình chẳng hợp với hôn nhân cho tới khi cưới vợ. Nghĩa là, quan hệ thể xác giữa đàn bà không hợp với tao. Mày hiểu điều tao định nói chứ?”

Tsukuru giữ im lặng. Đỏ tiếp tục nói.

“Nói toác ra, tao không có cảm giác thèm khát đàn bà. Không hẳn là hoàn toàn, nhưng với đàn ông thì suôn sẻ hơn.”

Một sự tĩnh lặng trùm xuống căn phòng, không thể nghe thấy dù chỉ là một tiếng động. Căn phòng vốn đã rất im lặng.

“Chuyện đó đâu có gì là hiếm.” Tsukuru nói như để khỏa lấp bầu im lặng.

“Phải, có thể chẳng là chuyện hiếm, đúng như mày nói. Nhưng sự thật ấy bỗng đâu đổ ập xuống đầu một con người, là điều khá nghiệt ngã với anh ta, rất nghiệt ngã. Một sự khái quát hóa không thể vớt vát nổi. Biết nói thế nào nhỉ, cảm giác như mày đột nhiên bị quẳng xuống giữa đại dương trong màn đêm cô độc từ mặt boong của một con tàu đang trên chuyến hải hành.”

Tsukuru nhớ đến Haida, hình ảnh Haida dùng miệng đón lấy dòng tinh dịch của mình trong mơ – có lẽ là trong mơ. Khi ấy Tsukuru rất hoang mang, đột nhiên bị quẳng xuống giữa đại dương trong màn đêm cô độc, quả là một cách diễn đạt đích xác.

“Dẫu là gì đi chăng nữa, cách duy nhất có lẽ là phải cố gắng thành thật với chính mình.” Tsukuru nói, sau khi lựa chọn từ ngữ. “Chỉ có cách thành thật và thả mình tự do hơn một chút. Rất tiếc, mình chỉ có thể nói được như thế.”

Đỏ nói: “Mày biết đấy, Nagoya là một trong số ít các đô thị lớn của Nhật Bản nếu xét về quy mô, nhưng cũng lại là một thành phố chật chội. Người đông, các ngành kinh tế phát triển, hàng hóa dồi dào, duy chỉ có các khả năng lựa chọn là hiếm hoi đến không ngờ. Đối với những kẻ như bọn tao, để thành thật với chính mình và được sống tự do ở cái mảnh đất này không phải chuyện dễ… Mà này, mày có nghĩ đó là một nghịch lý không? Trong quá trình sống, chúng ta sẽ dần dần khám phá ra bản chất thật của mình. Và càng khám phá ra bao nhiêu, chúng ta càng đánh mất mình bấy nhiêu.”

“Tao mong mọi điều thuận lợi sẽ luôn đến với mày. Thật đấy.” Tsukuru nói và gã thật lòng nghĩ vậy.

“Mày không còn giận tao nữa chứ?”

Tsukuru khẽ lắc đầu. “Tao chưa bao giờ giận mày. Mà tao vốn dĩ chẳng bao giờ giận ai.”

Tsukuru bỗng nhận ra mình đang gọi Đỏ là “mày”. Vào phút chót, nó bật ra từ miệng gã thật tự nhiên.

Đỏ tiễn Tsukuru ra đến cửa thang máy.

“Chắc rằng không còn cơ hội gặp lại mày nên tao muốn kể nốt với mày một câu chuyện, ngắn thôi, được chứ?” Đỏ vừa bước dọc hành lang vừa nói.

Tsukuru gật đầu.

“Đây là câu chuyện khai đề của tao trong mỗi khóa đào tạo nhân viên mới. Đầu tiên, tao lia mắt một lượt khắp căn phòng, rồi chọn ra một học viên bất kỳ và yêu cầu đứng dậy. Sau đó bảo: 'Có một tin tốt và một tin xấu cho anh. Trước tiên là tin xấu. Sau đây, tôi sẽ dùng kìm lột móng tay, hoặc móng chân của anh. Thật tội nghiệp, nhưng không thể làm khác được, một quyết định không thể thay đổi.' Nói xong, tao lôi từ trong cặp ra một cái kìm thật đáng sợ, giơ lên cho cả lớp xem. Sau đó nói tiếp: 'Kế đến là tin tốt. Tin tốt là, anh được quyền lựa chọn giữa bị lột móng tay, hoặc bị lột móng chân. Sao, anh sẽ chọn đằng nào? Hãy đưa ra quyết định trong vòng mười giây. Nếu không đưa được ra quyết định, tôi sẽ phải lột cả hai: tay và chân. 'Tôi chọn chân,' thường thì học viên sẽ nói vậy vào giây thứ tám. 'Tốt. Vậy là chân. Sau đây tôi sẽ lột móng chân anh bằng cái này. Nhưng trước đó, hãy cho tôi biết một việc ‘Tại sao anh chọn chân, mà không phải là tay?' Tao hỏi như vậy, thì học viên đó trả lời: 'Tôi không biết. Tôi nghĩ đằng nào thì cũng đau như nhau. Nhưng vì buộc phải chọn một trong hai, nên tôi bất đắc dĩ chọn chân mà thôi.' Tao sẽ tặng cho học viên đó một tràng pháo tay nồng nhiệt và bảo: 'Chào mừng anh đến với đời thực.' Welcome to real life!”

Tsukuru không nói gì, chỉ lặng lẽ ngắm nhìn gương mặt người bạn cũ.

“Mỗi chúng ta đều đang nắm trong tay tự do của riêng mình.” Đỏ nói, rồi nháy mắt và mỉm cười. “Đó là ý nghĩa của câu chuyện này.”

Cánh cửa thang máy màu xám bạc mở ra không một tiếng động, hai người chia tay nhau ở đó.