hận được bức điện của Valluy, ngày 21/12, Morlière đã có thể rất nhanh chóng qua đường dây của một sĩ quan Việt Nam bị bắt (rồi được thả ra do như cầu này) mà gửi đến tận nơi bức điện của Léon Blum gửi Chủ tịch Hồ Chí Minh; và từ ngày 23/12, người ta đã có được bức điện trả lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh:

“Gửi ngài Léon Blum, thủ tướng Chính phủ Pháp tại Paris.

“Tôi đã nhận được chiều hôm qua, 22/12. bức điện của Ngài. Tôi vui mừng được biết tin bộ trưởng Moutet, phái viên Chính phủ Pháp đã lên đường sang Việt Nam. Tôi đã thoát được, như nhờ có phép thần kỳ, những viên đạn của quân đội Pháp tiến công vào chỗ ở của tôi. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao chúng tôi bị thương.

“Chúng tôi rất lấy làm tiếc vì cuộc xung đột đã bắt đầu tại Hà Nội ngay từ ngày 17/12 bằng một vụ tàn sát những người đàn bà, trẻ em và các cụ già Việt Nam và triệt hạ cả một khu phố, rồi hôm qua thì chiếm đóng trụ sở hai bộ của chúng tôi; tiếp đó là tối hậu thư ngày 19/12 yêu cầu chúng tôi bàn giao công việc cảnh sát lại cho Sở Cảnh sát Pháp và giải giáp dân quân chúng tôi.

“Chúng tôi mong muốn tha thiết hòa bình cũng như Ngài và thi hành thẳng thắn những hiệp định đã ký, như tôi đã có dịp khẳng định trong rất nhiều lời kêu gọi của tôi gửi đến cho Ngài.

“Chúng tôi hy vọng Ngài sẽ ra lệnh cho các nhà chức trách Pháp tại Hà Nội đưa quân đội Pháp trở về vị trí trước ngày 17 và chấm dứt mọi cuộc hành quân gọi là càn quét trước khi chấm dứt tức thời chiến sự”.

Hà Nội, ngày 23/12/1946

Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

Ký tên: Hồ Chí Minh”

Morlière chuyển bức điện này vào Sài Gòn. Nhưng, ngày 25, Sainteny đã đọc cho người ta gửi bức điện sau đây.

“Dành riêng cho Ngài đô đốc (vừa mới đến Sài Gòn).

“Tình trạng sức khỏe của tôi hồi phục rất nhanh. Tôi đã dời đến phủ Toàn quyền cùng với những cộng tác viên chính của tôi và hy vọng sẽ trở lại hoạt động gần bình thường trong vòng bốn hoặc năm ngày nữa...

“Tuy rằng chỉ căn cứ trên những tài liệu không đầy đủ, tình hình quân sự, tất nhiên, nổi bật lên trên tất cả những việc khác, theo tôi là như thế này:

“a) Cuộc kháng chiến của Việt Minh - tôi nói Việt Minh - kiên trì và dẻo dai hơn nhiều so với mức độ dự kiến của chúng ta.

Chúng ta không phóng đại nếu chúng ta nói đến một tinh thần cuồng nhiệt thực sự ở mọi tầng lớp chiến sĩ (Việt Minh).

“b) Bộ chỉ huy Pháp tận dụng đến mức tối đa những phương tiện sẵn có trong tay và luôn luôn nắm được tình hình các địa phương, nhưng thời hạn dự tính để giải phóng Hà Nội và vùng phụ cận đã bị đánh giá quá thấp.

“c) Sau năm ngày chiến đấu mới đụng chạm đến được một vài mục tiêu mà đáng lẽ chỉ vài tiếng đồng hồ thôi cũng đủ để giải phóng.

“d) Các yếu tố vũ trang chính quy của Việt Minh đang được tập trung ở vòng ngoại vi, dường như chưa được tận dụng hết khả năng và vẫn để lại nguy cơ một cuộc phản công quy mô lớn khi mà quân đội Pháp tỏ ra dấu hiệu mệt mỏi.

“e) Con số rất đông các đội quân tự vệ tập trung ẩn náu trong khu phố người An Nam đặt ra một vấn đề vô cùng khủng khiếp.

“Tình hình này có nguy cơ cố định dần mà chúng ta không làm sao nới rộng được cái thòng lọng Việt Minh; điều này sẽ hạn chế rất nhiều tầm cỡ và sự khai thác có thể có về cái thắng lợi mà việc đánh bạt quân đội và Chính phủ Việt Minh ra khỏi Hà Nội có thể đưa lại cho chúng ta. Đặc biệt không thể nào khai thác được tình hình về mặt chính trị, các phần tử chống Việt Minh đã sẵn sàng liên kết lại để chờ đợi, không những là một sự giải tỏa Hà Nội và phái đoàn (của Pháp), mà còn cả sự tin chắc Việt Minh sẽ không trở lại...

Tóm lại, “cuộc đảo chính” phát động theo phương hướng Valluy ngày 10/4 đã thất bại. Màn kịch đã quên không xét đến tài năng giá trị của tất cả các diễn viên. Nhưng phải chăng người ta đã phạm một điều vô phương cứu vãn thật?