ô không thể tưởng tượng được ta mừng thế nào khi gặp lại cô đâu, cô bé thân mến ạ! - Nữ công tước nói và thân mật khoác tay Alice cùng dạo bước trong vườn.

Thấy bà ta vui vẻ như thế Alice cũng rất vui. Nghĩ lại lúc hai người gặp nhau trong khi bếp, cô cho rằng có lẽ chính hạt tiêu đã khiến bà ta trở nên dữ tợn đến thế.

Nữ công tước nói tiếp:

- Khi ta trở về địa vị Nữ công tước, trong bếp của ta sẽ không còn chút hạt tiêu nào nữa. không có hạt tiêu thì xúp vẫn ngon. Có thể chính hạt tiêu đã làm cho con người ta trở nên nóng tính - Nữ công tước có vẻ rất hài lòng vì đã phát hiện ra một quy luật mới - và giấm khiến người ta trở nên chua ngoa, cúc La mã biến họ thành những kẻ nghiệt ngã và đường làm từ lúa mạch và các thứ tương tự khiến bọn trẻ con trở nên dễ thương. Ta mong sao mọi người đều hiểu điều đó để rồi người ta sẽ không phải miễn cưỡng về điều này, cô hiểu chứ?

Nhưng lúc đó, Alice hoàn toàn quên mất là cô đang đi cùng Nữ công tước và cô hơi giật mình khi nghe tiếng bà ngay bên cạnh:

- Cô đang nghĩ gì mà quên cả nói chuyện thế hả cô bé yêu quý. Lúc này ta không thể nói với cô tinh thần của việc này ra sao, nhưng ít nhiều ta cũng sẽ nhớ tới chuyện này đấy.

- Có thể chuyện này không có tinh thần - Alice đánh liều nhận xét.

- Ồ, cô bé! Mọi vật đều có tinh thần cả đấy, chỉ có điều cô có nhận ra nó hay không thôi - Nữ công tước vừa nói vừa ép sát người vào Alice.

- Alice không thích Nữ công tước cứ tựa sát vào người cô. Thứ nhất là vì bà ta rất xấu. Thứ hai vì bà ta cao đúng tầm để đặt cái cằm lên vai Alice. Đó là một cái cằm rất nhọn và khi nó tì lên vai Alice, cô cảm thấy rất khó chịu. Tuy vậy, Alice không muốn tỏ ra là người thô lỗ nên cô đành cố chịu. Alice nói:

- Bây giờ cuộc chơi có vẻ hay hơn rồi đấy.

- Đúng vậy, và tinh thần của nó là... Ồ, đó là tình yêu, là tình yêu, nó làm thế giới này hoàn hảo.

- Có người nói rằng - Alice thì thầm - sở dĩ như vậy là do mọi người đều để tâm tới công việc của mình.

- Ừ! Nó cũng có nghĩa như nhau cả thôi. - Nữ công tước nói và ấn cái cằm nhọn vào vai Alice - và tinh thần của nó là: "Hãy quan tâm đến ý nghĩa của sự việc còn những lời đồn đại hãy bỏ ngoài tai."

- Alice nghĩ bụng: "Bà ta thích tìm hiểu tinh thần của mọi vật thật!" Im lặng một lúc, Nữ công tước lại tiếp tục.

- Ta dám chắc là cô đang tự hỏi vì sao ta lại không vòng tay ôm eo cô. Là bởi vì ta không rõ lắm về tính khí con hồng hạc của cô. Ta có thể thử một chút được không? (Lúc này, Alice vẫn đang cắp con hồng hạc dưới nách.)

- Nó có thể cắn bà đấy! - Alice đáp với vẻ thận trọng. Thật ra cô chẳng lo lắng gì cho bà Công tước nếu bà ta cứ thích tiến hành cái cuộc thử nghiệm kia.

- Đúng đấy, Hồng hạc và mù tạt đều biết cắn cả. Và tinh thần của nó là: "Những con chim có cùng một thứ lông thì bay cùng nhau."

- Nhưng mù tạt không phải là chim.

- Đúng, bình thường thì đúng là như thế. Cô phân biệt mọi vật rõ ràng thật đấy.

- Cháu nghĩ mù tạt là một loại khoáng chất.

- Tất nhiên. Nữ công tước tỏ ra sẵn sàng tán thành tất cả những gì Alice nói - Gần đây có một mỏ mù tạt rất lớn. Và tinh thần của nó là: "Ta càng có nhiều thì ngươi càng có ít."

- Ồ, cháu nghĩ ra rồi! - Alice reo lên. Cô không để ý đến câu nói cuối cùng của Nữ công tước - Nó là một loại rau. Mặc dù mù tạt trông không giống rau nhưng nó chính là một loại rau.

- Ta hoàn toàn đồng ý với cô. Tinh thần của điều này là: "Hãy là chính mình" hoặc nếu cô muốn nói một cách đơn giản hơn thì "Đừng bao giờ tưởng tượng mình không phải là mình, rằng mình khác với cái hình bóng đã từng xuất hiện trước mọi người, rằng mình đã và có thể khác với hình bóng trước đó."

- Cháu nghĩ cháu có thể hiểu rõ hơn những câu bà nói nếu cháu viết nó ra. Còn bây giờ, cháu sợ rằng cháu không thể kịp hiểu hết những lời bà nói.

- Nếu ta được lựa chọn các từ ngữ thì những câu ta nói đã chẳng có gì là khó hiểu cả - Nữ công tước vẫn vui vẻ nói.

- Lạy chúa, vậy thì bà đừng tự gây rắc rối cho mình nữa, đừng nói những câu như thế nữa.

- Ồ, chớ nên nói đó là rắc rối! Tất cả những điều ta nói đều là món quà tặng cô đấy.

"Một thứ quà rẻ tiền!" Alice nghĩ nhưng cô không dám nói ra.

- Lại nghĩ ngợi gì thế? - Nữ công tước hỏi trong khi cái cằm của bà ta lại nhấn thêm phát nữa vào vai Alice.

- Cháu có quyền được nghĩ chứ. - Alice dằn giọng, cô bắt đầu thấy hơi khó chịu.

- Cũng giống như lợn có quyền được bay và tinh...

Nữ công tước bỗng im bặt, thậm chí cái từ "tinh thần" ưa thích của bà cũng không kịp bật ra hết. Toàn thân bà run bần bật. Alice kinh ngạc nhìn bà và rồi cô ngước nhìn lên: Hoàng hậu đã đứng ngay trước mắt họ, hai tay khoanh trước ngực, mặt mày cau có. Giông bão nổi lên đến nơi rồi!

Kính chúc lệnh bà một ngày tốt lành! - Nữ công tước cất giọng yếu ớt nói.

- Còn ta thì mang đến cho ngươi lời cảnh báo rõ ràng - Hoàng hậu gào lên, vừa gào vừa giậm chân thình thịch - Ngươi xéo ngay hoặc cái đầu của ngươi sẽ bị chặt! Không còn thời gian nữa đâu! Hãy chọn đi!

Sự lựa chọn của Nữ công tước là lập tức đi nơi khác.

- Chúng ta hãy tiếp tục cuộc chơi - Hoàng hậu nhìn Alice ra lệnh. Alice sợ quá đến nỗi không nói được lời nào mà chỉ biết cắm đầu đi theo bà ta vào sân chơi.

Tranh thủ lúc Hoàng hậu vắng mặt, các vị khách kéo nhau ngồi nghỉ dưới bóng râm. Vừa thấy bóng Hoàng hậu, họ vội chạy về sân chơi bởi vì Hoàng hậu chỉ có một mệnh lệnh duy nhất và khác thường: kẻ nào ngừng chơi, dù chỉ trong giây lát, sẽ phải trả giá bằng cả tính mạng.

Trong suốt thời gian chơi, Hoàng hậu không ngừng cãi nhau với những người chơi và cũng không ngừng gào thét "Chặt đầu thằng này!" hoặc "Chặt đầu ả kia!" Những người bị Hoàng hậu ra lệnh chặt đầu lập tức bị quân lính mang đi rồi giam vào ngục. Đó chính là những người lính đang cong mình làm thành các hình vòng cung và tất nhiên khi mang tội nhân đi, họ cũng bỏ đi luôn. Thế là khoảng nửa giờ sau chẳng còn lại cái vòng cung nào và cũng chẳng còn người chơi nào ngoại trừ Vua, Hoàng hậu và Alice. Tất cả người chơi đều đã bị tống giam chờ hành quyết.

Lúc đó Hoàng hậu đành rời sân chơi, thở không ra hơi vì đã quá mệt. Bà ta hỏi Alice:

- Ngươi đã nhìn thấy con giả ba ba bao giờ chưa?

- Chưa ạ, thậm chí tôi còn chưa biết Giả Ba Ba là gì.

- Nó là con vật dùng để làm món xúp Giả Ba Ba đấy.

- Tôi chưa từng thấy vào cũng chưa nghe nói về nó.

- Thế thì đi theo ta. Ngươi sẽ được nghe nó kể về bản thân.

Thế là Alice đi cùng Hoàng hậu và cô còn kịp nghe thấy Vua nói nhỏ, giọng nhẹ nhàng:

- Cô được ân xá rồi đấy!

Alice nói với mình: "Đi thôi, mình thế là may mắn lắm rồi!" Cô cảm thấy rất buồn trước việc có quá nhiều người bị Hoàng hậu ra lệnh hành quyết.

Hoàng hậu và Alice mới đi được một đoạn ngắn thì đã đến chỗ con quái vật Sư tử đầu chim đang nằm dưới nắng lim dim ngủ.

- Dậy mau! Đồ lười biếng! Hãy đưa cô bé này đến gặp Giả Ba Ba để cô ta nghe nó kể chuyện. Ta còn phải quay lại xem các vụ hành quyết mà ta ra lệnh đã được tiến hành đến đâu rồi.

Nói xong bà ta đi luôn để lại Alice một mình với Sư Tử đầu chim. Alice hoàn toàn không thích hình dạng con vật này, nhưng cô nghĩ đi cùng bà Hoàng bạo ngược kia so với việc ở lại cùng con quái vật này thì độ an toàn cũng như nhau cả thôi vì thế cô cứ đứng chờ xem sao.

Sư tử đầu chim ngồi dậy và dụi mắt. Nó nhìn theo Hoàng hậu cho đến khi bà ta đi khuất rồi tủm tỉm.

- Buồn cười thật đấy! - Sư tử đầu chim nói, nửa cho nó nửa cho Alice.

- Buồn cười cái gì cơ? - Alice hỏi.

- Cái gì ư, cười bà ta đấy. Tất cả đều do bà ta tưởng tượng ra cả, bởi vì cô biết đấy, họ chẳng bao giờ hành quyết được ai cả. Đi nào!

Alice đi theo Sư tử đầu chim, vừa đi vừa nghĩ: "Ở đây ai cũng nói 'đi nào!' Cả đời mình chưa bao giờ bị ra lệnh như thế này! Chưa bao giờ!"

Họ đi chưa bao xa thì đã thấy Giả Ba Ba đang ngồi ủ rũ một mình trên tảng đá. Khi Alice và Sư tử đầu chim đến gần, cô nghe tiếng Giả Ba Ba thở dài cứ như là trái tim nó đã tan vỡ. Alice thương cảm vô cùng. Cô hỏi Sư tử đầu chim:

- Chuyện gì đã khiến Giả Ba Ba buồn bã đến thế?

Sư tử đầu chim trả lời gần giống câu nói lúc trước của nó:

- Tất cả đều do anh ta tưởng tượng ra cả thôi. Anh ta chẳng có nỗi buồn nào cả. Đi nào!

Cả hai đến trước mặt Giả Ba Ba. Giả Ba Ba nhìn họ bằng đôi mắt to đẫm lệ nhưng không nói gì.

- Đây là một cô bé. Cô ấy muốn nghe chuyện của anh - Sư tử đầu chim giới thiệu.

- TÔi sẽ kể cho cô ấy nghe. Cả hai ngồi xuống đi và xin đừng nói lời nào cho đến khi tôi kể xong câu chuyện. - Giả Ba Ba nói, giọng nó nghe trầm và ồm.

Alice và Sư tử đầu chim ngồi xuống và trong vài phút, không ai nói gì. Alice nghĩ: "Chẳng biết bao giờ nó mới kết thúc câu chuyện nếu nó không chịu bắt đầu." Nhưng rồi cô cũng kiên nhẫn chờ đợi.

Cuối cùng, sau một tiếng thở dài, Giả Ba Ba bắt đầu:

- Ngày xưa, tôi thật sự là rùa.

Thế rồi lại im lặng kéo dài và chỉ có tiếng thở "Huých! Huých!" từng nhịp một của Sư tử đầu chim cùng với tiếng thổn thức của Giả Ba Ba. Alice đã định đứng dậy và nói: "Cám ơn vì câu chuyện thú vị của anh." Thế nhưng cô lại nghĩ biết đâu sau đó lại chẳng có những chi tiết thú vị. Thế là cô lại ngồi yên và chờ đợi.

Cuối cùng, Giả Ba Ba đã bình tĩnh trở lại mặc dù đôi lúc vẫn còn tiếng nức nở:

- Khi chúng tôi còn nhỏ, chúng tôi đã đến trường học ở ngoài biển. Thầy giáo là một ông rùa già, chúng tôi vẫn gọi ông là thầy Rùa Cạn.

- Sao lại gọi ông ta là rùa cạn, nếu ông ấy không phải là Rùa cạn thì sao? - Alice hỏi.

- Chúng tôi gọi ông ấy là rùa cạn vì ông ấy dạy chúng tôi. - Giả Ba Ba bực tức - Cô thật đúng là kẻ quá tối dạ!

- Cô phải thấy xấu hổ vì đã hỏi một câu đơn giản như thế - Sư tử đầu chim nói thêm rồi cả hai con vật ngối im nhìn cô bé Alice tội nghiệp lúc này chỉ muốn chui xuống đất. Cuối cùng Sư tử đầu chim nói với Giả Ba Ba:

- Tiếp tục đi, anh bạn! Đừng nên tốn quá nhiều thời gian về việc đó!

Và Giả Ba Ba tiếp tục:

- Vâng, chúng tôi đến trường học ở ngoài biển, mặc dù cô có thể không tin điều đó...

- Tôi chưa bao giờ nói rằng tôi không tin - Alice ngắt lời.

- Cô có đấy - Giả Ba Ba nói.

- Thôi cô đừng nói nữa! - Sư tử đầu chim bảo Alice và Giả Ba Ba lại tiếp tục.

- Chúng tôi được hưởng một nền giáo dục tốt nhất. Thật vậy đấy, ngày ngày chúng tôi đều đến trường...

- Tôi cũng vậy, ngày nào cũng phải đến trường - Alice nói - Anh không cần quá tự hào về điều đó đâu.

- Và học ngoại khóa nữa à? - Giả Ba Ba hỏi có vẻ hơi lo lắng.

- Ừ, chúng tôi học thêm tiếng Pháp và học Nhạc - Alice nói.

- Cả tắm giặt nữa chứ? - Giả Ba Ba tiếp.

- Tất nhiên là không! - Alice bực bội nói.

- Ầy! Thế thì trường cô không phải là trường thật sự tốt rồi - Giả Ba Ba nói, giọng thỏa mãn - Ở trường chúng tôi, phần cuối bản thông báo chương trình có ghi: "Tiếng Pháp, Nhạc và Tắm giặt - ngoại khóa."

- Anh có thể không cần phải học tắm giặt vì anh sống ở biển mà - Alice nói.

- TÔi không có điều kiện để học - Giả Ba Ba thở dài - tôi chỉ học những môn chính khóa thôi.

- Đó là những môn gì? - Alice hỏi.

- Mở đầu là Bơi và Lặn, tất nhiên rồi. Tiếp đó là các môn số học, hoài bão, đánh lạc hướng, làm xấu mình và nhạo báng.

- Tôi chưa bao giờ được nghe về môn "Làm xấu mình" - Alice đánh bạo hỏi - Đó là môn gì thế?

Sư tử đầu chim giơ cả hai chân lên trời ngạc nhiên:

- Cái gì! Chưa bao giờ nghe nói đến môn "Làm xấu mình" ư? Vậy cô biết thế nào là làm đẹp chứ?

- Tôi biết. Đó là làm cho cái gì đó đẹp hơn - Alice nói không tự tin lắm.

- Ồ, thế thì nếu cô không biết thế nào là làm xấu thì cô đúng là đồ ngốc - Sư tử đầu chim đầu chim nói tiếp.

Alice không còn đủ dũng khi để hỏi thêm nữa, cô quay sang Giả Ba Ba:

- Thế anh còn phải học những gì nữa?

- Ồ, còn môn Thần bí học - Giả Ba Ba xòe tay ra đếm. Thần bí học cổ điển và hiện đại, Hải dương học rồi môn Dài giọng. Thầy dạy môn này là một ông lươn biển già. Mỗi tuần ông ta đến dạy một buổi. Ông đã dạy chúng tôi cách nói kéo dài giọng, duỗi dài mình ra, lả người đi, cuộn mình lại.

- Nghĩa là thế nào? - Alice hỏi.

- Tôi không thể biểu diễn cho cô xem được. Người tôi cứng quá. Còn Sư tử đầu chim thì lại chẳng bao giờ học môn này cả." - Giả Ba Ba nói.

- Làm gì có thời gian mà học - Sư tử đầu chim nói - Tuy vậy tôi cũng đã đến học một ông thầy dạy môn Cổ điển. Đó là một ông cua già.

- Tôi thì chẳng bao giờ học ông ấy cả. - Giả Ba Ba nói - Mọi người bảo rằng ông ấy chỉ dạy Cười và Buồn khổ thôi.

- Đúng đấy, đúng là như thế - Đến lượt Sư tử đầu chim thở dài và cả hai giấu mặt sau các cặp móng vuốt.

- Thế mỗi ngày các anh phải học bao nhiêu giờ? - Alice hỏi để nhanh chóng chuyển chủ đề.

- Ngày đầu là mười tiếng, ngày tiếp đó là chín tiếng và cứ tiếp tục như thế - Giả Ba Ba đáp.

- Thật là một chương trình học lạ lùng! - Alice kêu lên.

- Vì thế nên nó mới bị gọi là "giờ học" (20) - Sư tử đầu chim giải thích - Bởi vì giờ học cứ ngày một giảm dần.

(20) Trong tiếng ANh từ "giờ học" là "lesson" đồng âm với "lessen" nghĩa là ít hơn, giảm dần.

- Đây đúng là một phát hiện vô cùng mới. Thế thì ngày thứ mười một phải là ngày nghỉ - Alice lên tiếng sau một hồi tính toán.

- Tất nhiên đó là ngày nghỉ - Giả Ba Ba đáp.

- Thế thì ngày thứ mười hai các anh làm gì? - Alice hào hứng hỏi tiếp.

- Nói về các bài học thế là đủ rồi - Sư tử đầu chim ngắt lời và bằng một giọng dứt khoát nó nói - Bây giờ hay kể cho cô ta nghe về các trò chơi đi.