- Chúng ta không thể mở cái tủ đó ra được. – Bố nói.- Bố đã hứa với ông rồi. Ông đã khóa cái tủ đó cách đây nhiều năm và từ đó nó không được mở ra.

- Có gì trong đó ạ? – Tôi hỏi.

- Không ai biết cả - Mẹ nói.

- Nhưng nó ở trong phòng của con – Tôi nói – Con cần được biết có gì trong đó. Nó có thể là một cái gì đó.

- Bố đã sống trong căn phòng đó mười chín năm. – Bố nói – Và bố đã giữ lời hứa của mình. Cái tủ đó chưa bao giờ được mở ra. Và bây giờ bố muốn con hứa với bố là sẽ không mở nó ra.

Cả bố và mẹ cùng nhìn tôi, chờ tôi trả lời. Đột nhiên, có tiếng gõ cửa dưới nhà.

- Đó là xe chuyển nhà – mẹ nói – cũng đến giờ rồi.

Bố mẹ chạy vội xuống dưới để giúp chuyển đồ đạc vào nhà. Tôi đi quanh phòng ngủ mới của mình. Đó là một căn phòng nhỏ và bụi bặm với một cái cửa sổ ở mái nhà nhìn ra khu vườn lộn xộn phía bên ngoài.

Ngội nhà này không có người ở đã nhiều năm. Nó ở tận trên núi cao, cách xa thành phố. Cây cối trong vườn thì tốt um. Những cây thường xuân leo quấn quanh những cậy bạch đàn. Những bụi lí chưa mọc choán hết đường đi và át hết những cây bụi khác.

Tôi bước lại chỗ cái tủ bị cấm mở và lắc thử tay nắm tủ. Nó đã bị khóa chặt. Tôi nhòm qua lỗ khóa nhưng mọi thứ bên trong đều tối thui. Tôi hít mũi ngửi khe dưới cánh tủ. Chỉ có mùi bụi bặm và ẩm mốc. Dường như thứ yên lặng bên trong đó đang vẫy gọi tôi.

Cứ như thể là có một giọng nói nhẹ nhàng đang xua đi bóng tối đã nhiều năm. Sự yên lặng trong đó như đang gọi tên tôi. “Shane, Shane, Shane…”

2

- Shane. – mẹ quát lên từ dưới nhà. – Xuống và giúp mẹ mang các thứ vào ngay.

Họ đang khiêng một cái máy rất to từ xe tải xuống. Một người chuyển nhà khiêng một góc và góc còn lại là dành cho tôi.

- Nhanh, đỡ lấy nó. – Bố nói – Nó nặng lắm đấy.

Tôi giúp hạ cái này xuống đất.

- Đây là cái gì vậy ạ? – Tôi hỏi.

- Một cái máy nghiền bổi. – Bố bảo tôi. – Con cho cành cây, lá và nhánh nhỏ vào và nó nghiền chúng ra thành bổi. Chúng ta sẽ dùng cái máy này để dọn sạch vườn nhà mình.

Tôi nhìn ra khu vườn mọc um tùm. Đây là lần đầu tiên tôi thấy hai cây chanh đó. Cây chanh lớn mọc ngay cạnh cổng. còn cây chanh nhỏ, quắt queo thì mọc gần hàng rào cuối vườn. Trong khi cây chanh lớn sai lúc lỉu thì cây chanh nhỏ chỉ có đúng hai quả. Thế chẳng phải là nhiều đối với một cây ăn trái.

Bố chỉ vào cây chanh lớn và nói:

- Nó luôn lên rất tốt. Ông đã bắn một con cáo và chôn những phần còn lại của nó xuống dưới gốc cây ấy.

Tôi thoáng rùng mình. Tôi biết mình sẽ chẳng bao giờ dám bóc một múi từ quả của cây chanh ấy. Ăn thì lại càng không.

Tôi mang một cái hộp về phòng mình và bắt đầu mở hộp ra. Tôi quay lưng lại cái tủ bí ẩn và cố không nghe tiếng gọi khe khẽ như làn sóng nhẹ văng vẳng bên tai tôi: “Shane, Shane, Shane…”.

Một lần nữa, tôi lại nhòm qua lỗ khóa. Lần này tôi nghĩ mình nhìn thấy hai đốm sáng lấp lánh trong bóng tối. Tôi rùng mình. Thật đáng sợ. Tôi không muốn ở trong phòng này một tí nào.

3

Đêm hôm đó tội không tài nào ngủ được. Hễ cứ mở mắt ra là tôi lại nhìn thấy cảnh cửa tủ. Sau một thời gian lâu thật là lâu, tôi cũng ngủ thiếp đi. Tôi mơ một giấc mơ thật đẹp về những cái cây. Những cái cành cây vươn ra và chạm vào người tôi. Chúng nâng tôi lên cao trong không khí và chuyển tôi đi trên đỉnh các ngọn cây trong khu rừng. Trong tôi đầy khả năng tuyệt vời có thể nổi trong không khí. Những cành cây mềm mại đưa tôi đến bất cứ chỗ nào tôi muốn.

Sáng hôm sau, tôi thức dậy với một cảm giác thật tuyệt vời. Thay vì thay quần áo, tôi quyết định kê lại giường.Tôi muốn khi ngủ vẫn nhìn ra cửa sổ được. Cái giường đã cũ và rất nặng. Nó không chịu nhúc nhích. Tôi có thể thấy rằng nó đã được kê ở vị trí này rất nhiều năm rồi.

Tôi đi ra ngoài để tìm một tấm ván dài. Tôi dùng nó để nâng cái giường lên. Sau rất nhiều tiếng cọt kẹt, cót két, nó cũng bắt đầu di chuyển. Từng tí một, cuối cùng tôi cũng kê được cái giường vào sát cửa sổ. Chỗ kê cái giường lúc nãy giờ đầy bụi. Tôi quét chỗ đó một cách nhẹ nhàng.

Sàn phòng kêu cót két dưới chân tôi. Tôi quỳ xuống và nhìn kĩ hơn. Có một tấm ván rất lỏng lẻo.

- Ăn sáng thôi. – Tiếng mẹ kêu dưới nhà.

- Con xuống đây – tôi hét vọng xuống.

Tôi cố nậy tấm ván lên nhưng nó không suy chuyển. Đột nhiên, nó rời ra và bật lên. Cứ như thể là có bàn tay vô hình nào đó vừa cậy nó lên vậy.

Tôi nhìn vào trong. Có cái gì đó mờ mờ lấp lánh. Tôi thò tay xuống và lấy lên một cái chìa khóa đầy bụi.

- Shane. – Mẹ lại gọi.

- Con xuống đây ạ. Tôi trả lời.

Tôi bỏ tọt cái chìa khóa vào túi và chạy xuống nhà. Tôi kết thúc bữa sáng thật nhanh. Tôi chắc chắn đó là cái chìa khóa của cái tủ bí ẩn. Cái tủ mà tôi bị cấm không được mở ra.

- Hôm nay con có thể giúp bố đấy – bố nói – bố sẽ hạ những cây mọc um tùm xuống và cho tất cả cành lá vào cái máy nghiền bổi.

Tôi than thầm trong bụng. Tôi chỉ muốn duy nhất một điều là chạy lên phòng và tra cái chìa khóa vào lỗ khóa mà thôi. Giờ thì tôi chẳng có cơ hội làm việc đó cho đến tận bữa trà. Bố đang làm việc quần quật. Chắc chắn bố sẽ lên lớp cho tôi một bài dài nếu tôi cố chuồn đi.

4

Chúng tôi làm việc cả ngày, cắt những cành cây và cho chúng vào cái máy nghiền bổi. Cái máy gầm lên và ào ào tuôn ra những mẩu gỗ nhỏ. Thật ngạc nhiên là nó có thể biến cả cái cây to đùng thành đống vụn gỗ nhỏ như mạt cưa chỉ trong nháy mắt.

- Bố sẽ chặt hai cây chanh đi ạ? – Tôi hỏi.

- Đúng vậy. – bố nói – bố sẽ trồng cây ăn quả trong vườn. Được rồi, con đi làm việc của mình đi. Cám ơn vì đã giúp bố một tay.

Tôi phi thẳng lên phòng mình và đóng cửa lại. Rồi tôi lấy cái chìa khóa bụi bặm ra khỏi túi và tiến lại chỗ cái tủ. Tôi tra chìa vào ổ và cố gắng xoay nó. Tức chết đi được. Hình như là không vừa. Tôi hết xoay rồi lắc cái chìa. Rồi, giống như cái ngăn bí mật trên sàn lúc nãy, cái chìa ăn vào khớp không một tín hiệu báo trước. Như thể có một bàn tay vô hình đã xoay vậy.

Tôi xoay tay nắm cửa một cách dễ dàng và mở cái tủ ra.

Con cáo không động đậy. Nó đã chết nhiều năm rồi. Nó bị treo trên một cái móc ở vách tủ. Cả người nó phẳng lì như thể bị một cái xe lu chạy qua vậy. Cái đuôi dài và rậm của nó gần chạm xuống sàn tủ. Hai mắt nó chằm chằm nhìn ra phía trước không một cử động. Chúng bằng thủy tinh. Tôi có thể thấy rằng chúng được khâu vào như những cái cúc vậy.

Đột nhiên con cáo động đậy. Mồm nó hơi há ra. Đầu óc tôi như tê liệt. Cả thế giới dường như đang quay cuồng. Tôi thực sự sợ hãi. Tôi rú lên và đóng sầm cửa lại. Rồi tôi cắm đầu chạy xuống nhà.

Trà đã dọn ra bàn. Tôi không biết phải làm gì. Có phải là mồm con cáo há ra thật không? Không thể nào. Có khi đó là do gió khi tôi mở cửa cũng nên.

Tôi muốn kể cho bó mẹ nghe. Nhưng họ đã cấm tôi không được mở cái tủ ra cơ mà. Bố đã sống trong căn phòng đó từng ấy năm và bố không hề mở cái tủ ra. Tôi như thể nghe thấy tiếng đang lên lớp trong đầu mình.

- Một đêm – bố sẽ nói – con không trải qua nổi dù chỉ một đêm mà không phá vỡ lời hứa của mình.

Thật ra tôi đã hứa đâu mà phá vỡ lời hứa của mình. Nhưng thế thì có khác gì đâu. Mệnh lệnh của bố là nghiêm lệnh mà.

Vừa dùng trà tôi vừa nghĩ về con cáo. Trước đây tôi đã nhìn thấy nó ở đâu đó rồi. Rồi đột nhiên tôi nhận ra. Trên tường phòng bếp có treo một bức ảnh cũ của ông. Phía sau ông là cái giá treo mũ. Trên đó có những cái mũ, khăn quàng cổ, ô và cả bộ da con cáo nữa.

- Đó là cái gì vậy ạ? – Tôi hỏi bố. Tôi nhảy lên và chỉ vào con cáo.

- Một bộ lông cáo. Đó là con cáo ông bắn được. Ông lột da nó và làm một cái khăn lông quàng cổ cho bà. Nhưng bà không quàng nó.

- Sao lại không ạ?

- Bà nói rằng bà không thích đeo một con vật đã chết quanh cổ mình. Bà thấy thương cho nó. Bà nói rằng trông như nó vẫn còn sống vậy. Ông đã rất thất vọng vì bà không thích món quà đó của ông.

- Chuyện gì đã xảy ra với nó ạ? – Tôi hỏi.

- Không ai biết cả – Bố nói – sau khi ông mất, bố không tìm thấy nó.

- Có thể nó ở trong cái tủ bị khóa đấy bố ạ – tôi nói.

Bố nhìn tôi bằng một vẻ mặt rất buồn cười. Tôi đỏ bừng mặt.

- Nếu nó có ở đó, - bố nói – nó sẽ vẫn ở đó. Đã hứa thì phải giữ lấy lời.

Tất cả chúng tôi đều nhìn bức tranh.

- Thật tiếc là bức ảnh này chỉ có màu nâu. – bố nói – cái áo khoác của ông có màu đỏ tươi. Và mắt ông có màu xanh sáng.

Tôi thật sự không quan tâm đến những màu sắc không có trong bức ảnh. Tôi đang gặp một vấn đè rắc rối và không biết phải làm gì với nó. Tôi phải ngủ trong phòng có một con cáo chết trong đó. Tại sao ông lại khóa nó lại và bắt mọi người hứa không được mở tủ ra? Có chuyện gì với con cáo đó vậy?

5

Tối hôm đó tôi lại mơ nữa về những cái cây. Nhưng lần này tôi mơ về những cây chanh. Hay chính xác hơn là một cây chanh. Dường như cứ có tiếng gọi tôi. Nó muốn tôi đi đến chỗ cây chanh lớn. Tiếng nói trong đầu tôi bảo tôi phải đi ra đó lúc trời tối. Và hái một quả chanh.

Tôi hét lên và ngồi bật dậy trên giường. Cửa tủ đang mở tung ra. Cặp mắt thủy tinh của con cáo sáng lóe lên trong ánh trăng. Tôi nghĩ là nó đang động đậy. Dường như nó đang thở dài khe khẽ.

Đột nhiên, tôi biết rằng mình chẳng có gì phải sợ cả. Con cáo là bạn tôi. Nó đang buồn. Rất cô đơn. Và đã chết.

Tôi đi lại chỗ nó và nhẹ nhàng vươn tay ra. Tôi vuốt lớp lông mềm mại của nó trong tay mình. Bụi bay ra nhè nhẹ. Một nỗi buồn lớn xâm chiếm lấy tôi. Con cáo trông giống như một cái túi đẹp bên trong rỗng. Xương, tim và cuộc sống của nó đã bị lấy đi từ rất lâu rồi.

Và tôi biết chúng ở đâu.

- Thôi được. – Tôi nói. – Tao sẽ làm việc đó.

Con cáo không trả lời. Nó nằm treo yếu ớt trên móc như một chiếc áo bỏ đi. Tôi lăn xuống dưới nhà. Bố mẹ đã ngủ rồi. Tôi lặng lẽ đi trong bóng tối cho đến khi đến chỗ cây chanh lớn. Nơi cái xác của con cáo đã được chôn xuống nhiều năm về trước.

Những quả chanh chín rủ xuống giữa những cái lá lấp lánh ánh trăng. Tôi biết mình phải hái quả nào. Dường như bàn tay tôi có cảm giác riêng của nó vậy. Nó với lên và hái một quả chanh ở trên cao.

Tôi nhón gót đi trở vào nhà và nhẹ nhàng bò lên tầng trên. Cái tủ đang mở như một cái miệng đang há ra chờ sẵn. Tôi không chắc lắm là phải làm gì với quả chanh. Bộ da cáo vẫn treo im lìm trên móc. Tôi nhẹ nhàng bạnh hàm nó ra và cho quả chanh vào giữa hai hàm răng nó. Rồi tôi đóng cửa lại và nhảy lên giường.

Tôi lấy gối trùm kín đầu. Nhưng thậm chí làm như vậy tôi vẫn thấy tiếng nhai, rít nước và nuốt nhẹ vọng ra từ phía sau cánh cửa.

Con cáo đang ăn đấy.

Cuối cùng tôi ngủ thiếp đi. Một giấc ngủ sâu, thảnh thơi.

6

Sáng hôm sau, tôi nhòm vào trong tủ. Đầu tiên tôi nghĩ mọi thứ vẫn như cũ. Bộ lông cáo vẫn treo rủ trên móc. Nhưng quả chnah đã biến mất. Tôi vuốt ve con cáo. Cái đuôi của nó nằm giữa ngón tay cái và các ngón tay khác của tôi. Đúng điểm cuối của đuôi nó, tôi dừng lại. Bên trong rất cứng, như thể là có ai vừa luồn một mẩu bút chì gãy vào đó vậy. Đó là một mẩu xương nhỏ.

Thôi thở gấp. Hôm trước không có mẩu xường nào ở đó cả.

Tối hôm sau tôi lại đi ra chỗ cây chanh. Tôi lại cho con cáo ăn tiếp. Và cái đuôi nó lại cứng khỏe thêm nhờ một mẩu xương nữa.

Hằng ngày tôi giúp bố đốn hạ những cái cây xuống và cho chúng vào máy nghiền bổi. Và khi đêm xuống tôi lại hái chanh cho con cáo ăn.

Sau hai tuần, con cáo trở lên đầy đặn và tròn hơn. Lông nó không còn bị bụi bám nữa. Nó sáng sủa, sạch sẽ, mạnh khỏe vào đầy đặn. Đó là một con cáo rất đẹp. Nhưng nó vẫn treo người trên mắc. Đầu nó gụi xuống gần đáy tủ.

Tôi không thể tả được cái cảm giác li kì chạy trên cánh tay mình. Tim con cáo đang đập. Nó sống nhưng chưa sống hẳn. Nó vẫn đang treo lủng lẳng trên cái móc. Nhưng mùi nó ướt và ẩm. Cái lưỡi đỏ của nó run rẩy giữa hai hàm răng.

Tôi đã làm được công việc của mình. Những quả chanh đã trả lại những gì ông tôi đã lấy đi và chôn xuống dưới cây chanh. Tôi mở rộng cánh cửa tủ.

- Đi đi – Tôi nói. – đây là cơ hội của mày đấy.

Con cáo không trả lời. Nó không nhúc nhích. Có cái gì đó không ổn rồi.

Cặp mắt thủy tinh cứ đờ đẫn nhìn ra phía trước.

Đôi mắt. Nó cần một đôi mắt thật.

7

Ngay sáng hôm sau tôi thò đầu ra cửa sổ. Hai quả chanh đỏ rực trong ánh mặt trời. Cái cây mọc thẳng lên từ gốc. Những cái nhánh của nó như những cánh tay vươn ra trao tặng món quà từ dưới lòng đất.

- Ngày mai. – Tôi nói. – Ngày mai tao sẽ lấy mắt cho mày.

Tôi đóng cửa sổ lại và rúc vào giường ngủ. Tôi ngủ thiếp đi mấy tiếng đồng hồ.

Tiếng máy nghiền bổi phá vỡ giấc ngủ của tôi. Có cái gì đó không ổn rồi. Trong giấc mơ của mình, tôi biết là như vậy. Tôi ngồi dậy và lắng nghe tiếng bố đang nhồi những cành cây vào cái máy nghiền.

- Không. – Tôi hét lên. – Không. – Tôi chạy bổ ra chỗ cửa sổ. – Dừng lại. – Tôi hét to. – Dừng lại.

Muộn quá rồi. Cây chanh chẳng còn lại gì ngoài đống vụ gỗ. Tôi chạy xuống nhà với chân trần và vẫn mặc bộ áo ngủ.

- Những quả chanh. – Tôi nói gần như quát lên. – Bố có giữ hai quả chanh lại không?

Bố nhìn lên đầy ngạc nhiên.

- Không. – Bố nói. – chúng còn xanh mà.

Nước mắt trào ra trên mặt tôi. Tôi nghĩ đến con cáo mù đang bị treo trong cái tủ tối thui, cái mà từ bao năm nay là quan tài cảu nó. Tôi cứ đứng đó và thổn thức.

- Chúng chỉ là những quả chanh thôi mà. – Bố nói – Và vì Chúa, con đừng có nhặng lên như thế chứ.

Tôi không thể kể cho bố nghe được. Tôi không thể nói bất cứ điều gì. Tôi lê bước về phòng.

- Cáo ơi, xin lỗi mày. – tôi nói. – Từ giờ mày không nhìn được nữa rồi.

Một tiếng nói vọng lên cửa sổ. Đó là tiếng bố

- Cây chanh vẫn còn hai quả đây này, Shane. Nếu con muốn ăn chanh sao con không lấy hai quả này?

Tôi buồn bã nhìn xuống. Cây đó không được. Nó không mọc lên chỗ con cáo đã bị chôn. Dẫu vậy, dù sao cũng nên thử xem.

8

Tôi đợi suốt cả ngày. Tôi đợi đến khi mặt trời lặn hẳn và mặt trăng lên cùng bóng tối. Tôi bước chân chầm chậm. Không hy vọng gì nhiều. Nhưng rát muốn cho con cáo món quà cuối cùng.

Những quả chanh như run lên. Chúng tự rơi vào tay tôi khi tôi giơ tay ra. Như thể là chúng đã đợi lâu lắm rồi vậy

Có gì bên trong đó nhỉ? Trong một lát tôi tự hỏi mình sẽ nhìn thấy gì nếu bóc hai quả chanh ra. Hai con mắt? Hay là chỉ có cùi, hạt và tép chanh? Tôi rùng mình.

Tôi đặt hai quả chanh vào giữa hai hàm răng của con cáo bạn tôi. Và đóng cửa lại. Tôi không nghe thấy gì cả. Không tiếng thở dài. Không tiếng nhai rào rạo. Không tiếng nuốt.

Thất bại rồi.

Chầm chậm, tôi lê bước xuống nhà để ăn bữa tối. Bố mẹ cố làm tôi vui lên.

- Con ốm à? – mẹ hỏi.

- Vâng ạ. – Tôi nói. – Con nghĩ là con bị ốm rồi. Nhưng mẹ không thể chữa bệnh này bằng thuốc được đâu.

Bố ngẩng lên.

- Cái gì vậy? – bố nói. – Bố nghĩ là mình nghe thấy có cái gì đó trên gác. Có ai đó đang ở trong nhà mình.

Cà nhà cùng chạy lên phòng tôi. Cánh cửa tủ đã mở tung ra. Cửa sổ cũng mở. Bố nhìn vao trong cái tủ trống không. Rồi quay sang tôi. Tôi gật đầu. Tôi không quan tâm bố sẽ nói gì hay làm gì nữa. Tôi đang rất vui với một niềm vui mà trước đây tôi chưa bao giờ vui thế. Tôi nhặt hai con mắt thủy tinh bị bỏ lại trên sàng.

- Nhìn này. – Mẹ la to.

Ở cạnh vườn, ngay dưới cây chanh nhỏ là một con cáo rất đẹp đang đứng. Đuôi nó sáng lên dưới ánh trăng lấp lánh. Vai nó run lên. Tai nó dựng lên và hướng về phía chúng tôi. Nó ngửi thấy mùi của chúng tôi nên quay người lại và chăm chú nhìn.

Tất cả chúng tôi cùng thở gấp.

- Nhìn mắt nó kìa. – Mẹ thì thầm.

Con cáo chằm chằm nhìn chúng tôi. Không hề sợ hãi. Cặp mắt to, xanh của nó như nuốt cả chúng tôi. Cặp mắt ấy đang nhìn tôi. Tôi biết cặp mắt ấy nói gì.

- Cảm ơn và tạm biệt.

Mắt tôi ươn ướt. Tôi lau nước mắt đi.

Khi tôi ngẩng lên, con cáo đã đi rồi. Tôi không bao giờ gặp lại nó nữa.

Sáng hôm sau, cây chanh con đã chết. Lá của nó khô cong lại và chuyển sang màu nâu.

- Nó chưa bao giờ lên tốt cả. – bố nói – Đáng nhẽ nó phải lên tốt chứ nhỉ vì chúng ta trồng nó trên mộ ông nội cơ mà.