ÔI ĐANG TỪ TRƯỜNG VỀ NHÀ, chiều thứ Bảy, cùng với thằng Alceste và thằng Clotaire, thì đột nhiên, có cái gì trên vỉa hè kia ấy nhỉ? Một ví tiền!

- Một ví tiền! tôi kêu lên

Và tôi nhặt lên liền.

- A, thằng Clotaire nói, vậy thì mình làm sao bây giờ?

- Là tao tìm thấy đấy nhé, tôi nói.

- Cùng có cả ba đứa mà, thằng Clotaire nói.

- Ừ, nhưng mà tao nhìn thấy đầu tiên, tôi nói. Cho nên...

Trong khi thằng Clotaire nói như thế không công bằng, rằng bạn bè gì tôi, thì tôi mở cái ví ra, có hàng đống, hàng đống tiền bên trong.

- Mày phải mang trả đi, thằng Alceste nói.

- Mày định đùa đấy à? Clotaire và tôi cùng hỏi.

- Không, tao không đùa đâu, thằng Alceste đáp.

- Nếu mày giữ ví, cảnh sát sẽ đến nhà mày và họ sẽ bảo mày ăn cắp ví tiền thế rồi mày sẽ đi tù. Ai nhặt được cái gì mà không mang trả thì sẽ bị đi tù. Bố tao đã bảo như thế.

Thằng Clotaire chạy biến, còn tôi thì hỏi thằng Alceste phải mang trả ai cái ví bây giờ, nhặt được cái ví này thật quá bực mình.

- Ờ, thằng Alceste nói, mày phải đi đến sở cảnh sát. Thế rồi ở đó, họ sẽ bảo mày thực thà cực; ai thực thà thì đều trả lại của rơi. Nhưng mà mày phải nhanh chân lên, vì nếu chậm, bọn họ sẽ tìm mày và cho mày đi tù.

- Thế tao cứ để cái ví lại trên vỉa hè như cũ? Tôi hỏi

- Không được, thằng Alceste nói, bởi vì nếu có ai đó thấy mày thì, hấp, mày đi tù ngay. Bố tao bảo thế.

Tôi chạy ù đi, và tôi vừa về nhà vừa khóc. Bố và mẹ đang ngồi trên ghế dài ngoài vườn.

- Nicolas! Mẹ kêu lên, con làm sao vậy?

- Phải lên sở cảnh sát ngay! Tôi gào lên

Bố và mẹ ngay tức thì đứng bật dậy.

- Lên sở cảnh sát? Bố hỏi. Bình tĩnh nào Nicolas. Hãy nói cho bố mẹ xem có chuyện gì đã.

Thế là tôi kể cho bố mẹ nghe chuyện cái ví tiền, cảnh sát sẽ bắt tôi đi tù nếu tôi không thật thà. Bố và mẹ nhìn nhau, rồi họ cười phá lên.

- Đưa cho bố xem cái ví om xòm ấy một tí nào, bố nói với tôi.

Tôi đưa cái ví cho bố, bố mở ra xem và đếm hàng đống tiền trong đó.

- Có bốn mươi lăm xu, bố nói. Chà chà! Tại sao lại có người mang ngần này tiền mà cứ đi lại như không, chả sợ gì cả nhỉ! Nicolas này, bố nghĩ có lẽ con hãy bỏ chỗ tiền này vào ống tiết kiệm của con để dạy cho mấy người kia họ phải cẩn thận hơn mới được!

- Ô, không! Tôi kêu lên. Cần phải mang trả cho cảnh sát.

Nicolas nói đúng, mẹ nói. Và em vui vì đúng là nó rất trung thực

- Đúng thế, bố nói và lại ngồi xuống ghế dài.

- Thế thôi, Nicolas, giờ thì con cứ đi đến sở cảnh sát thôi.

- Đi một mình con sợ lắm, tôi nói

- Anh phải đi với con chứ, mẹ nói

- Dĩ nhiên rồi, bố nói

- Ngay lập tức, tôi nói

- Nicolas, con làm bố khó chịu rồi đấy, bố nói. Để ngày mai ngày kia đi đến sở cảnh sát cũng được.

Thế là tôi bắt đầu khóc, tôi nói rằng nếu mà tôi không mang trả cái ví ngay lập tức, cảnh sát sẽ đến bắt tôi đi tù, rằng chắc chắn đã có người nhìn thấy tôi nhặt ví, rằng nếu mà không đi trả ví ngay bây giờ, thì tôi sẽ tự tử.

- Anh phải đi với con đi, mẹ nói. Nó đang rất căng thẳng

- Nhưng anh vừa mới thay quần áo xong, bố nói, anh mệt lắm rồi, em không nghĩ là anh lại phải mặc quần áo lại để đến chỗ cảnh sát với cái ví cũ mạt hạng có bốn mươi lăm xu bên trong đấy phỏng? người ta sẽ cười vào mặt anh; người ta sẽ cho anh là đồ hâm hấp!

- Người ta sẽ cho anh là một ông bố đang khuyến khích con mình trở thành người thật thà, mẹ nói

Thằng Alceste nó đã giảng giải cho con về thực thà rồi, tôi nói

- Bố bắt đầu thấy mệt mỏi với thằng bạn Alceste của con rồi đấy, bố nói

Mẹ nói với bố rằng thật ra việc này quan trọng hơn người ta tưởng, rằng đây là một nghĩa vụ của bố để khắc sâu vào trí não đứa nhỏ (đứa nhỏ là tôi) những nguyên tắc, những khái niệm, rằng bố phải đi cùng tôi đến sở cảnh sát, và bố nói thôi được rồi, không sao, và bố đi mặc quần áo.

Khi chúng tôi bước vào sở cảnh sát - tôi thấy sợ ơi là sợ - chúng tôi bước tới trước một cái quầy, đứng đằng sau là một ông. Tôi rất ngạc nhiên, bởi vì ông ta không mặc quân phục giống bố của thằng Rufus.

- Ông muốn gì? Ông cảnh sát hỏi.

- Chúng tôi nhặt được, à tức là con trai tôi nhặt được một cái ví, bố giải thích. Vì thế chúng tôi mang nó đến đây.

- Ông để đâu rồi? ông cảnh sát hỏi

Bố đưa cái ví cho ông cảnh sát, ông này mở ra và nhìn lại bố.

- Bốn mươi lăm xu? Ông ta hỏi.

- Bốn mươi lăm xu, bố nói

Rồi có một ông từ một phòng bước ra tiến lại cái quầy và nói:

- Có chuyện gì thế, Lefourbu?

- Thưa Cảnh sát trưởng, ông cảnh sát giải thích, ông này nhặt được một cái ví.

- Tức là con trai tôi cháu nhặt được ở trên đường phố, bố giải thích

Cảnh sát trưởng cầm lấy cái ví, ông ta đếm số tiền ở trong, rồi ông ta cười to, ông ta cúi người hướng về phía tôi, còn tôi thì nấp ở sau bố.

- Ồ, thật là tốt quá, cậu bé ạ, ông cảnh sát trưởng nói, đây là một hành động hết sức thực thà, cháu rất đáng khen. Tôi cũng chúc mừng cho anh đã có một cậu bé trung thực như vậy.

Chúng tôi cố gắng khắc sâu cho cháu những nguyên tắc và khái niệm, bố nói với vẻ rất hài lòng. Thôi nào, chàng ngốc, hãy chìa tay ra cho bác Cảnh sát trưởng đi.

Ông Cảnh sát bắt tay tôi, ông hỏi tôi học ở trường có tốt không, tôi đáp rằng có tốt, và tôi hy vọng rằng ông ta sẽ không biết là tôi đứng thứ mười bốn về số học.

- Một cậu bé trung thực đến thế này thì chắc chắn là phải học tốt rồi, ông cảnh sát trưởng nói. Thôi được! Chúng tôi sẽ ra một thông cáo về sự việc cái ví này. Lefourbu, làm ơn cho tôi cái mẫu đây.

Ông cảnh sát đưa một tờ giấy cho Cảnh sát trưởng, ông này bắt đầu viết gì gì ở trên, rồi ông ấy đưa cho bố bút và nói:

- Tôi nghĩ rằng ạnh nên tự điền hết vào tờ mẫu này thay con trai anh. Anh hãy viết rõ ngày, địa điểm tìm thấy đồ vật, áng áng cả giờ nữa, rồi anh ký vào...thế thôi, cám ơn.

Và ông Cảnh sát trưởng giảng giải cho tôi rằng cái ví sẽ được chuyển lên phòng đồ thất lạc, và rằng nếu trong vòng một năm mà không có ai đến lấy, thì nó sẽ là của tôi.

- Người ta có mang đến cho các ông thường xuyên những thứ thế này không? Bố hỏi

- À, anh thân mến, ông cảnh sát trưởng nói, anh chắc không thể biết là người ta có thể đánh mất trên đường đi những thứ thế nào đâu! Tôi có thể kể cho anh cơ man! Song không may là không phải lúc nào cũng sẵn có những thằng bé thực thà như con anh để mà mang đến những thứ ấy đâu.

Thế rồi ông Cảnh sát trưởng bắt tay tôi, rồi bắt tay bố, và chúng tôi bắt tay ông cảnh sát, rồi tất cả mọi người cùng cười to, thích cực. Chúng tôi về đến nhà, rất vui, và tôi kể cho mẹ nghe tất cả những gì đã diễn ra, và mẹ ôm hôn tôi. Và tôi còn tự hào nữa là cả nhà tôi thực thà ơi là thực thà, bởi vì bố đã lại chạy đi ngay tức thì để mang một cái bút đến sở cảnh sát.