HIỀU NAY BỐ MẸ CỦA CHÚNG TÔI sẽ đến thăm trường, vào xem cả lớp học, chúng tôi vô cùng hồi hộp. Cô giáo giải thích với chúng tôi rằng thầy Hiệu trưởng sẽ đón tiếp bố mẹ của chúng tôi tại phòng làm việc của thầy, thầy sẽ nói chuyện với họ, rồi thầy sẽ đưa họ lên thăm lớp chúng tôi.

- Nếu các em hứa sẽ ngoan ngoãn, cô giáo nói, cô sẽ không kiểm tra bài các em trong lúc bố mẹ các em ở đây, như vậy các em sẽ không phải xấu hổ trước mặt bố mẹ mình.

Tất nhiên là chúng tôi hứa, và chúng tôi rất yên tâm, chỉ trừ thằng Agnan, cái thằng luôn đứng đầu lớp và rất muốn được cô hỏi bài trước mặt các bố mẹ. Nhưng đối với nó thì điều đó có là gì đâu: nó học suốt ngày; và như thế tất nhiên là rất đơn giản, cái gì nó cũng biết. Thế rồi cô giáo bảo chúng tôi rằng việc bố mẹ đến thăm lớp chẳng phải là l‎ý do để ngồi chờ đợi mà không làm gì, và cô bảo chúng tôi hãy thử tìm ra đáp số của bài toán cô ghi trên bảng. Đó là một bài toán khó kinh khủng, có một ông chủ trang trại có một đống gà mái đen và một đống gà mái trắng đẻ ra hàng đống trứng, và đề bài cho chúng ta biết rằng những con gà đen cứ bao nhiêu lâu lại đẻ một lần, và những con gà mái trắng cứ bao nhiêu lâu lại đẻ một lần, rồi phải đoán xem tất cả lũ gà đã đẻ ra được bao nhiêu trứng sau một giờ và bốn mươi bảy phút.

Khi cô giáo vừa viết xong đề bài lên bảng thì cửa lớp học mở ra và thầy Hiệu trưởng bước vào cùng với các bố và các mẹ của chúng tôi.

- Cả lớp đứng dậy! Cô giáo nói.

- Ngồi xuống! Thầy Hiệu trưởng nói. Đây là lớp học của các cháu. Tôi tin rằng hầu hết các vị đều đã biết cô giáo...

Rồi cô giáo bắt tay các bố và các mẹ, còn các bố mẹ thì cười rất tươi và ra hiệu chào chúng tôi bằng cách ngoắc ngoắc ngón tay, nháy nháy mắt hoặc lúc lắc đầu. Trong lớp học lúc này có rất nhiều người, mặc dù không phải tất cả các bố và các mẹ đều có mặt. Bố của Rufus là cảnh sát, ông ấy không thể đến được vì hôm nay đến phiên ông ấy phải trực đồn cảnh sát. Cả bố mẹ của Geoffroy cũng không đến; nhưng bố của Geoffroy, một người rất giàu và rất bận rộn, đã nhờ Albert, người lái xe, đến thay cho ông ấy. Bố của Agnan cũng không đến được vì ông ta làm việc liên tục, cả chiều thứ Bảy cũng phải làm. Nhưng cả bố và mẹ tôi đều có mặt, và bố mẹ vừa nhìn tôi vừa cười. Mặt mẹ tôi ửng hồng và trông mẹ xinh quá thể; chẳng phải vì tôi tự khen đâu.

- Cô giáo ạ, tôi nghĩ cô nên nói một vài lời với các vị ở đây về sự tiến bộ của các học sinh... Khen ngợi hoặc phê bình chúng, tùy theo từng trường hợp.

Tất cả mọi người cùng cười, trừ bố mẹ Clotaire, thằng ấy luôn đứng bét lớp, và với tất cả những chuyện thường xảy ra ở trường, chắc trong nhà Clotaire chẳng mấy khi được vui.

- Vâng, cô giáo nói, tôi rất vui mừng được thông báo rằng tháng này các cháu đã tiến bộ rất đáng kể, cả về học lực cũng như về hạnh kiểm. Tôi rất hài lòng và tôi tin chắc những học sinh hơi đuối sẽ nhanh chóng đuổi kịp các bạn khác.

Bố mẹ Clotaire lườm nó, còn chúng tôi thì rất hài lòng, vì những gì cô giáo vừa nói thật là tuyệt.

- Cô có thể tiếp tục bài giảng của mình, cô giáo ạ; tôi tin chắc các vị phụ huynh rất muốn xem con cái họ học tập.

- Chuyện là, cô giáo giải thích, tôi vừa mới giao cho các cháu một bài tập nhỏ. Tôi vừa mới viết xong đề bài lên bảng...

- Tôi cũng đang xem đây, bố Clotaire nói; bài toán này trông chẳng có vẻ gì là đơn giản cả...

- Đáp số là 362 quả trứng, bố Alceste nói.

Lúc này, tất cả các bố và tất cả các mẹ quay về phía bố Alceste, đó là một người rất to béo có một đống ngấn ở cằm. Rồi bố Joachim nói:

- Tôi không muốn phản đối anh đâu, nhưng theo tôi, xem ra anh đã nhầm lẫn rồi... Xin thứ lỗi...

Rồi bác ấy lấy từ trong túi áo ra một cuốn sổ nhỏ và dùng bút viết vào đó.

- Để xem...để xem nào...ông ấy nói, bố Joachim nói: các con gà mái đen cứ bốn phút đẻ một lần... Có tất cả chín con gà mái đen...

- 362 quả trứng, bố Alceste nói.

- 7240 quả, bố Joachim nói.

- Ồ không! 412 quả chứ, bố Maixent nói.

- Các anh làm thế nào ra được những kết quả đó? bố Eudes hỏi.

- Dùng phương pháp đại số, bố Maixent đáp.

- Sao cơ? mẹ Clotaire hỏi. Họ bắt chúng học đại số ư? Chúng còn bé thế cơ mà? Giờ thì tôi hiểu vì sao chúng không thể theo được rồi.

- Ồ không, bố Alceste nói, đây chỉ là một bài toán số học đơn giản và trẻ con thôi mà. Kết quả là 362 quả trứng.

- Bài toán số học đơn giản, có thể lắm, anh bạn ạ, bố Maixent vừa nói vừa nở một nụ cười thật rạng rỡ; vậy mà anh cũng vẫn bị nhầm đấy.

- Nhầm ư? Sao lại nhầm được? Nhầm ở đâu cơ chứ? bố Alceste hỏi.

- Thưa cô! Thưa cô! thằng Agnan vừa nói vừa giơ tay thật cao.

- Trật tự, Agnan! Cô giáo mắng, em sẽ phát biểu sau.

Trông cô giáo có vẻ rất lúng túng.

- Còn tôi, tôi tìm ra 412 quả trứng, bố tôi nói với bố Maixent, giống như kết quả của anh, anh bạn ạ.

- A! bố Maixent đáp. Tất nhiên rồi, xem nào, rõ mồn một còn gì nữa... Ồ... Khoan đã, Tôi đã nhầm một chút trong con tính... Phải là 4120 chứ... Tôi đặt nhầm vị trí dấu phẩy!

- Để xem nào! Tôi cũng vậy! bố tôi nói. Đúng thế: 4120 quả trứng: đó chính là đáp số.

- Các vị muốn nói sao cũng được, nhưng đúng là rất khó, mẹ Clotaire nói.

- Ồ không, bố Alceste đáp, theo như suy luận của tôi...

- Thưa cô! Thưa cô! Agnan hét lên, con đã làm xong...

- Trật tự, Agnan! cô giáo vừa nói vừa trừng mắt.

Điều này làm chúng tôi vô cùng ngạc nhiên, vì chẳng mấy khi cô trừng mắt với Agnan, cậu ấy là cục cưng của cô. Rồi cô giáo nói với các bố và các mẹ của chúng tôi rằng giờ thì họ đã được chứng kiến lớp của chúng tôi học như thế nào và cô tin chắc rằng tất cả chúng tôi sẽ đạt điểm tốt đối với môn số học. Khi đó, thầy Hiệu trưởng nói đã đến giờ phải đi và các bố mẹ bắt tay cô giáo, rồi các bố mẹ cười với chúng tôi. Bố mẹ Clotaire lườm nó thêm một lần nữa, rồi học đi cả ra khỏi lớp.

- Các em đã rất ngoan, cô giáo nói; để thưởng cho các em, cô sẽ không bắt các em phải giải bài toán nữa.

Rồi cô xóa bảng, và vì chuông ra chơi vừa reo, chúng tôi chạy ra ngoài. Không phải tất cả chúng tôi, vì cô giáo đã bảo thằng Agnan phải ở lại, cô muốn nói chuyện với nó.

Còn chúng tôi, ra đến sân, chúng tôi bảo nhau hôm nay cô giáo thật tuyệt vời vì đã giữ lời hứa và không làm chúng tôi phải xấu hổ trước mặt các bố và các mẹ.