hững cô gái theo phong trào Tây hóa thường nói tiếng Anh lưu loát và nhìn thấy rõ tương lai của đời mình.

Chuyện phiếm cho A và Z.

Bây giờ đã là ba giờ sáng, giờ Paris. Nàng vẫn còn chong mắt không tài nào ngủ được. Từ căn biệt thự trên đại lộ Franklin Rosevelt, nàng nhìn rõ thành phố hoa lệ vẫn còn sáng choang kiều diễm. Không như nửa vòng trái đất kia, tầm giờ này, họa chăng chỉ có những tấm lưng gồng gánh miệt mài, thỉnh thoảng bị đêm nuốt chửng lấy rồi lại thở dài nhả ra, những đám loi choi lâu lâu khuấy động khoảng yên bằng những trận rú rít, và nàng của những năm trước hay thích trườn tấm thân trắng nõn vào đêm, hít lấy hít để mùi hoa nhài nhà bên cạnh.

Ngày mai, ngày kia nữa là tết, hai năm rồi nàng đón tết xa quê. Chồng nàng sống tại quận Mười ba, buổi sáng mọi người thường thưởng thức tô phở to như cái thau rửa mặt, đĩa banh cuốn làm từ thứ bột bán đầy siêu thị. Rồi chồng nàng, anh chàng người Pháp cao hơn mét tám, giám đốc tài chính ở Total Elf, ôm hôn nàng và nói câu: "Chúc mừng năm mới" bằng thứ giọng mũi lơ lớ. Thế là tết xong, đi qua hờ hững và chóng vánh. Nàng tưởng mình đã thích nghi với bất kì loại hình chúc tụng lẫn chia sẻ nào. Nàng tưởng bản thân sinh ra đã là "con tắc kè hoa" giỏi thay áo, giỏi làm quen, giỏi biến cái khó ưa thành cái đỡ khó ưa có thể kiểm soát. Vậyà bây giờ nàng lại nằm co quắp trong đống chăn nệm xa xỉ, trong căn phòng sực nức mùi hoa nhài... dán nhãn L'Occidental, và nhớ...

Và khao khát đến nứt da nứt thịt mùi ngai ngái lá dong trải đầy sân gạch, buổi sáng đi làm, nàng cứ phải rón rén lách qua trên đôi guốc nhọn 7 phân kiều diễm.

Đột nhiên nàng cảm thấy oán hờn ghê gớm. Oán hờn ai, tức thời nàng không thể nào biết rõ. Oán cái nguyên do đẩy nàng xa xứ lấy chồng Tây đi vậy. Nhưng rồi nàng tự hỏi. Nguyên do đó là gì? Là cái chương trình: "Chúng tôi là phụ nữ" nàng phụ trách ngày xưa? Hay tại anh A, anh Z nàng đã từng phải lòng mà trao trọn nguyện ước tuổi xanh?

Nàng khóc rưng rức.

Bốn giờ sáng. Giờ Paris.

Nàng bảo vệ luận văn thạc sĩ báo chí tại pháp năm nàng hai mươi tư tuổi. Nàng ào ào về nước. Nàng đẹp. Nàng khéo léo. Nàng cá tính. Nàng rất "cool", nói theo ngôn ngữ của những người trẻ giỏi giang, hội nhập như nàng. Nàng trúng tuyển vào đài truyền hình, với năng lực và ngoại hình hiếm có, chả khó khăn gì nàng đã thuyết phục nhà đài cho làm hẳn một chương trình mới lấy tên "Chúng tôi là phụ nữ".

Chương trình của nàng chỉ sau 2 lần phát sóng đã nhận được sự ủng hộ hết sức nhiệt tình của khán giả. Nàng đem lên màn ảnh chân dung những người phụ nữ thành đạt bắt đầu lập nghiệp từ con số O tròn trĩnh, những người dũng cảm đương đầu với bệnh tật, thậm chí là cả những pa và đời tư của họ. Đấy, nàng thông minh đến thế là cùng. Chả ai chê trách được chương trình của nàng vì nó bao quát từ cái nghèo hèn đến sự cao sang quyền quý, từ những sự phù phiếm rẻ tiền cho đến những giá trị sâu sắc cao siêu. Có hết, có đủ, thậm chí là có dư. Nàng nổi tiếng như cồn, đi đến đâu người ta trầm trồ đến đấy. Người ta ngưỡng mộ nàng, người ta mê đắm nàng, người đàn bà giỏi giang, thành đạt. Và cũng chính lúc ấy, nàng cảm thấy hình như nàng không cần phải dựa dẫm vào bất kì người đàn ông nào. Nàng ăn tối với A, shopping với B, khiêu vũ với C, và thăng hoa với Z. Cũng có lúc nàng đốt đèn trong đêm, cố nhớ lại những rung cảm bé li ti khi nàng mười bảy, mười tám để định hình xem tình yêu như thế nào mà còn lấy chồng cho hợp nhẽ, hợp lòng thiên hạ. Nhưng rồi nàng không thể. Nàng e sợ thứ danh phận "người vợ - người mẹ - người con dâu." Nàng e sợ thứ cảm giác cuộc đời mình vô tình gắn vào một cái họ nào đấy. Thế rồi, nàng ngủ thiếp đi.

"Xin chào tất cả các bạn" Y Ly lại được gặp mặt các bạn trong chương trình "Chúng tôi là phụ nữ" Chắc hẳn các bạn đang thắc mắc không biết khách mời nào sẽ đến với chúng ta ngày hôm nay. Y Ly đã suy nghĩ rất lâu và quyết định tuần này sẽ tạo một không khí mới mẻ hơn. Chúng ta sẽ không chỉ có một vị khách mời như thường lệ mà là đến ba vị khách thú vị. Họ sẽ cùng chia sẻ với chúng ta một quan niệm mới về những người phụ nữ được xem là thành đạt. Như thế nào là thành đạt? Họ là những người phụ nữ của thế kỉ mới, độc lập, mạnh mẽ, giỏi chuyên môn, nhạy bén và kinh tế vững chắc. Ngỡ tưởng những người như các chị sẽ là người dễ dàng tìm kiếm một mái ấm mãn nguyện nhất, thế nhưng trên thực tế lại không phải như vậy. Và bây giờ, chúng ta cùng chào mừng chị Bảo A, trưởng phòng marketing tập đoàn P. tại Việt Nam; chị Thanh T, kế toán trưởng khách sạn H và chị Minh V, giám đốc chi nhánh M. tại Hà Nội đến với trường quay để tham gia cùng chúng ta trong chương trình "Chúng tôi là phụ nữ", chủ đề "Không thể lấy chồng ta" hôm nay."

Đó là chương trình nhiệt tâm cuối cùng của nàng. Nàng đã đối diện với những người đàn bà có thừa mứa tiền tài và danh vọng, nghe họ bộc bạch những trăn trở có thể coi là phiến diện nhưng chúng lại chính là tâm tư tình cảm của nàng.

Chị Bảo A quả quyết:

- Đàn ông Việt sĩ diện nhất hành tinh!

Nàng tròn mắt. Chị đặt tách cà phê xuống bàn, mỉm cười nói tiếp:

- Chị chẳng nói đùa đâu. Em cứ thử yêu một chàng đi, rồi đi làm kiếm nhiều tiền hơn anh ta xem. Cái sự tưởng như là cỏn con ấy, dễ thông cảm ấy nhưng thực chất lại là nguồn cơn của hàng chục, hàng trăm cuộc cãi vã để dẫn đến chia tay.

- Thế thì chọn anh nào kiếm tiền giỏi vậy!

- Kiếm tiền giỏi thì thường chả lấy em làm vợ đâu!

Nàng bắt đầu có triệu chứng hoang mang.

- Kiếm tiền giỏi thì chỉ muốn lấy vợ theo tiêu chuẩn "không xấu - không đần độn - không tham vọng" thôi em ạ!

Triệu chứng hoang mang đang gia tăng.

- Em thấy lớp thanh niên tầm tuổi em đi du học, tiếp cận những luồng văn hóa mới, họ cũng suy nghĩ thoáng hơn lớp cha chú rất nhiều đấy chứ

- Bọn ấy lại càng mệt. - Chị Thanh T xen vào.

- Tại sao ạ?

- Đàn ông du học còn rắc rối hơn, nửa mạc nửa mỡ, dở dở ương ương. Lúc cần "sướng lên" thì tự kỷ ám thị ta đây tân tiến, cởi mở. Lúc qua rồi thì lôi giáo điều ra rao giảng. Trước mặt thiên hạ toàn tuyên ngôn như đinh đóng cột ta đây tư tưởng thoải mái, không đánh giá chị em bằng mớ quan điểm cổ lỗ, nhưng đến lúc tình huống thực tế với bản thân thì chột dạ ngay. Dằn vặt rồi vặn vẹo đủ cả. Chả biết đâu mà lần, các anh đi học càng cao càng rộng lại càng mệt. Ngỡ là lớp thanh niên rộng rãi, phóng khoáng nhất nhưng hóa ra còn âm lịch không ra âm lịch, dương lịch cũng chẳng đến luôn.

Chị Bảo A đặt ly nước xuống bàn tiếp lời:

- Phải rồi. Họ chỉ tân tiến, cởi mở lúc còn trẻ, còn muốn chơi bời trải nghiệm, muốn thể hiện với đám loi choi cùng cỡ rằng mình có suy nghĩ chững chạc và khoáng đạt. Đến lúc trưởng thành hơn một chút, sống và bao quanh bởi cuộc sống xã hội Việt Nam, họ tính đến chuyện lập gia đình tử tế, những anh chàng này sẽ trở thành kẻ gia trưởng và bảo thủ số một.

Nàng cặm cụi ghi chép. Đầu óc mông lung, bao quanh bởi hàng loạt luồng suy nghĩ xoay chiều ngang dọc.

Buổi nói chuyện lan man sang một số chuyện linh tinh không đầu không cuối một lúc. Nàng thấy nắng rẽ đôi trên chóp vòm phố Nhà Thờ.

- Nói tưởng đùa chứ Ly có tin không? Phụ nữ mà béo thì khó lòng mà kiếm được anh chồng ta tử tế.- Chị Minh V chuyển sang câu chuyện khác.

- Tại sao ạ?

- Tỉ dụ nhé. Em cao 1m60, nặng năm mươi lăm cân. Theo tiêu chuẩn đo quốc tế, em là người vừa phải. Theo quy ước Việt Nam, đàn bà thế là béo. Mà cứ ú na ú nần trong mắt các chàng trai Việt thì cho dù em có khéo, có chăm, có thông minh có tài giỏi thì cũng sẽ là hạn mục sát ngạch sau cùng. Đừng tin chuyện "cái nết đánh chết cái đẹp".

- Có hơi cực đoan quá không ạ?

- Hiển nhiên là không phải mười chị béo thì ế hết cả mười, nhưng mà cứ phải mò kim đáy hồ, tát cá lội ̣a hoằn may phúc mấy đời tu dưỡng gia thân, mới có chị gặp được anh chồng ta yêu thương mình vì cái nết na.

Không gian loãng ra. Tháng Bảy đổ trận gió to rối bung cả tóc. Nàng gọi điện cho Quân. Nàng bảo:

- Em vừa làm phỏng vấn chương trình xong Quân ạ! Lảo đảo quá!

Quân cười:

- Túm tóc xé váy với khách mời à?

Nàng rủ Quân đi uống bia hơi. Để nghe Quân cớt nhả. Mấy năm rồi vẫn thế, Quân với nàng vẫn nói chuyện với nhau bằng thái độ bông lơn, bỡn cợt như hồi hai đứa còn học đại học ở Pháp. Có lần nàng tỏ tình:

- Em yêu anh, Quân ạ!

Quân đáp trả luôn:

- Nếu Ly muốn thì chúng ta yêu nhau, chứ Quân sẽ không đám cưới với Ly!

Nàng tự ái, đấm bộp vào bụng Quân rồi bỏ đi một mạch. Tuần sau lại hòa, lại đi lang thang cùng, mua cà phê cùng, đi chợ cùng.

Quân đến, búng tách vào trán nàng, cười nhăn nhở:

- Ả làm sao? Nói ra để chàng giải quyết!

- Tại sao Quân không muốn lấy Ly?

Quân sững người một lát.

- Ly giỏi giang quá, sắc sảo quá. Quân muốn một người vợ bình thường thôi, đơn giản và an phận. Và ít ra cũng để Quân mở một lời cầu hôn cho phải nhẽ.

Họ là hai kẻ âm thầm duy nhất trong quán nhậu. Xung quanh nàng, những người đàn ông. Không phải của nàng.

Nàng không muốn kiếm tìm. Không thể kiếm tìm.

Nàng mệt mỏi. Buông tay.