ồi tới một ngày nắng khi tuyết xốp lấn khắp đồng cỏ đông cứng màu trắng giống như những cụm khói.

Bố lật đật trở về nhà.

- Có một bầy sơn dương ở phía tây thị trấn.

Bố nói trong lúc lấy cây súng xuống khỏi móc và nhét đạn đầy các túi.

Laura quàng chiếc khăn quàng của mẹ quanh người chạy vào phòng trước lạnh ngắt. Cô cào một lỗ ngó qua lớp sương đọng trên cửa sổ và thấy một đám đông đàn ông đang tụ tập ngoài phố. Nhiều người đang ngồi trên lưng ngựa. Ông Foster và Almanzo Wilder cưỡi những con ngựa Morgan tuyệt đẹp. Cap Garland đang chạy tới nhập vào toán đàn ông đi bộ đang nghe bố nói. Tất cả đều mang súng. Ai nấy đều kích động nói năng sôi nổi và lớn tiếng.

Mẹ gọi:

- Trở lại chỗ ấm đi, Laura.

Laura treo chiếc khăn choàng lên, nói:

- Hãy nghĩ tới món thịt nai! Con hi vọng bố sẽ hạ được hai con sơn dương!

Mẹ nói:

- Mẹ rất mừng nếu có một ít thịt để ăn kèm với món bánh mì bắp nướng. Nhưng mình không nên đếm gà con trước khi trứng nở.

Laura nói:

- Được chứ, mẹ! Bố sẽ hạ một con sơn dương nếu có sơn dương ở đó.

Carrie mang một đĩa bắp tới đổ đầy vào mánh cối xay cà phê mà Mary đang nghiền. Carrie nói:

- Thịt nai nướng! Với nước xốt, nước xốt chấm khoai tây và bánh mì nướng.

Laura nói:

- Chờ một phút, Carrie! Nghe kìa! Mọi người đang đi đó!

Gió đều đặn ập tới căn nhà và rít lên dọc các mái hiên, nhưng tất cả vẫn có thể nghe lờ mờ giọng nói cùng với tiếng chân người ngựa đang bước dọc phố Main

Street.

Tới cuối phố, mọi người dừng lại. Họ đã nhìn thấy ở xa chừng một dặm một bầy sơn dương màu xám đang lững thững đi về phía nam qua những gò tuyết và trong đám tuyết đang bay theo gió.

Bố nói:

- Hãy làm từ từ và nhẹ nhàng. Nhớ cho chúng tôi có đủ thời giờ bọc vòng chúng quay về phía bắc trước khi các bạn áp sát ở phía nam. Tiến vào chậm thôi và dồn chúng về phía tụi tui nhưng không làm chúng hoảng sợ trước khi chúng lọt vào tầm bắn. Không cần vội vã vì mình đang ở giữa ban ngày. Nếu làm hợp lí thì mỗi người sẽ phải có một con.

Ông Foster nói:

- Có lẽ tụi tui sẽ cưỡi ngựa lùa chúng từ phía bắc và các ông đi bộ chặn chúng từ phía nam.

Ông Harthorn nói:

- Không được, hãy làm như Ingalls. Tiến lên, anh em!

Bố gọi:

- Tản ra. Đi chậm và nhẹ nhàng. Đừng làm chúng sợ!

Trên lưng những con ngựa Morgan, Almanzo và ông Foster vượt lên dẫn đầu. Gió lạnh khiến lũ ngựa háo hức bước tới. Tai chúng vểnh tới phía trước rồi bạt lại phía sau, đầu lắc lư, hàm thiếc sủng xiểng và chúng như cố tránh không đạp lên bóng của mình. Chúng vươn mũi dài về phía trước, lôi những chiếc hàm thiếc, vênh váo chạy nhanh hơn.

Almanzo nói với ông Foster:

- Giữ cho nó đi đều đặn. Đừng kéo cưa trên mấy chiếc hàm thiếc sẽ làm rách miệng đó.

Ông Foster không biết cách cưỡi ngựa. Ông ta căng thẳng không khác gì Lady và khiến nó căng thẳng hơn. Ông ta nhún nhảy trên yên và không kềm chặt hai bên sườn ngựa. Almanzo thấy ân hận vì đã để cho ông ta cưỡi con Lady.

Almanzo nhắc:

- Coi chừng, Foster. Con ngựa cái đó sẽ phóng đi bây giờ.

- Nó có vấn đề gì? Nó có vấn đề gì?

Ông Foster nói lập cập trong gió lạnh và kêu lên:

- Ô, chúng đang ở kia!

Trong khoảng không thoáng đãng, lũ sơn dương hình như ở gần hơn. Phía bên kia, bầy thú đang lững thững, toán người đi bộ đang đi về hướng tây. Almanzo nhìn thấy ông Ingalls đi đầu. Chỉ trong vài phút nữa họ sẽ bao vây xong bầy thú.

Cậu quay lại để nói với ông Foster và chỉ thấy chiếc yên trên lưng con Lady trống lốc. Cùng lúc một tiếng súng khiến cậu giật nẩy mình và cả hai con ngựa chồm lên phóng chạy. Almanzo ghì chặt dây cương kìm con Prince lại trong lúc Lady chạy vùn vụt.

Ông Foster nhảy chồm chồm, huơ cây súng và hét. Phát điên vì căng thẳng do rớt xuống từ lưng Lady, ông ta đã thả dây cương và bắn về phía bầy sơn dương đang ở ngoài tầm đạn.

Đuôi dựng đứng, đầu vươn dài, bầy sơn dương phóng chạy như bay tựa hồ gió đang lùa chúng đi trên những gò tuyết. Con ngựa nâu Lady chen vào chính giữa bầy thú vật màu xám và bị cuốn chạy theo chúng.

Almanzo hét lớn dù cậu biết rằng tiếng hét của cậu bị gió đánh bạt:

- Đừng bắn! Đừng bắn!

Bầy sơn dương đang băng qua chỗ toán người đi bộ nhưng không ai nổ súng vì sợ bắn trúng con ngựa cái. Con ngựa Morgan nâu bóng loáng vươn đầu cao, bờm và đuôi tung bay chạy băng qua một gò đất trên đồng cỏ giữa đám mây xám sơn dương và biến mất. Chỉ một thoáng, con ngựa và bầy thú đã qua một khúc quanh màu trắng khác, trở nên nhỏ hơn. Chúng biến hiện rồi biến hiện trên đồng cỏ nuốt chửng chúng.

Ông Harthorn nói:

- Có vẻ cậu mất con ngựa đó rồi, Wilder! Tồi tệ quá!

Những người cưỡi ngựa khác đã xuất hiện. Tất cả ngồi im trên lưng ngựa nhìn đồng cỏ xa tắp. Bầy sơn dương và con Lady chỉ là vệt tối nhỏ hiện ra thêm một lần nữa như một vết nhòe xám đang bay cực nhanh và biến hẳn.

Bố cùng những người đi bộ đi tới. Cap Garland nói:

- Đen đủi quá, Wilder! Hãy nghĩ coi chúng tôi cũng có thể có một phát đạn rủi ro.

Gherald Fuller nói:

- Anh là một thợ săn thông minh trước Chúa đó, Foster.

Cap Garland nói:

- Ông ấy chỉ là người duy nhất bắn một phát súng. Ôi, cái phát súng tai hại!

Ông Foster nói:

- Tôi rất tiếc. Chắc tôi đã làm con ngựa chạy mất. Tôi quá căng thẳng, không kịp suy nghĩ gì. Tôi chỉ tính giữ con ngựa dừng lại. Từ trước, tôi chưa hề thấy một con sơn dương.

Gherald Fuller nói:

- Lần sau chờ cho tới khi chúng đã đứng trong hàng rồi thì anh cố bắn lấy một con.

Không ai nói thêm một điều gì. Almanzo ngồi trên yên trong khi Prince giật chiếc hàm thiếc, cố bứt ra để phóng theo bạn mình. Kinh hoàng và chạy theo bầy sơn dương như Lady thì mối nguy đã rõ là nó có thể chạy đứt hơi mà chết. Nhưng cố rượt theo nó thì không phải là điều tốt vì chỉ xua bầy sơn dương và khiến nó phải chạy xa hơn.

Ước lượng theo mốc nhìn từ xa thì bầy sơn dương đã chạy năm hoặc sáu dặm về phía tây khi chúng quẹo lên phía bắc.

Bố nói:

- Chúng đang chuyển về phía hồ Spirit. Chúng sẽ ăn trong các bụi cây ở đó rồi xếp hàng đi vào những vách bờ sông. Mình sẽ khó thấy chúng thêm một lần nữa.

Cap Garland hỏi:

- Con ngựa của Wilder sẽ ra sao, ông Ingalls?

Bố nhìn Almanzo rồi lại nhìn về phía tây bắc. Ở đó không có những cụm mây nhưng gió thổi mạnh và rét buốt.

Bố nói:

- Nó là con ngựa duy nhất ở vùng này chạy đua nổi với sơn dương, không kể con bạn nó ở đây, và cậu sẽ giết nó nếu cố đuổi theo bắt nó lại. Từ đây tới hồ Sprit cũng phải mất một ngày đường và không ai biết lúc nào bão tuyết sẽ ập xuống. Tôi không dám mạo hiểm như thế trong mùa đông này.

Almanzo nói:

- Tôi cũng không muốn thế. Nhưng tôi sẽ chỉ chạy vòng quanh một vòng và bọc phía bắc quay về thị trấn. Có lẽ tôi sẽ nhìn thấy nó. Nếu không, có lẽ nó sẽ tự tìm được đường về. Xa quá! Hẹn gặp ông trong thị trấn.

Cậu cho Prince phóng nước kiệu đại về phía bắc trong lúc những người khác vác súng lên vai đi thẳng về thị trấn.

Cậu cúi thấp đầu tránh gió nhưng trên mỗi gò đất hay mỗi đống tuyết cao, cậu đều cố nhìn khắp phía trước. Không có gì ngoài những dốc tuyết thoai thoải và đám bụi tuyết do gió lùa bốc lên. Mất con Lady khiến cậu đau đớn nhưng cậu không muốn liều mạng vì một con ngựa. Cặp ngựa nổi tiếng sẽ không còn nữa khi thiếu nó. Cậu sẽ không tìm nổi một con ngựa nào khác hoàn hảo như nó để ghép đôi với Prince. Cậu nghĩ cậu thật điên rồ khi cho một người lạ mượn con ngựa.

Prince phóng nhẹ nhàng, vươn cao đầu trong gió leo lên những bờ dốc rồi phóng xuống. Almanzo không muốn đi xa thị trấn nhưng nền trời phía tây bắc vẫn quang đãng và luôn có một bờ dốc khác ở phía trước mà từ đó cậu có thể nhìn xa hơn về phía bắc.

Cậu nghĩ Lady có thể mệt và tụt lại phía sau bầy sơn dương. Nó có thể lang thang và đi lạc trở thành ngựa hoang. Nó cũng có thể được nhìn thấy từ trên mỏm đất cao kế cận.

Khi cậu tới mỏm đất đó thì phía bên kia chỉ là một vùng trắng toát. Prince nhẹ nhàng chạy xuống sườn dốc và một mỏm đất khác hiện ra trước mắt.

Cậu nhìn lại phía sau và không còn thấy thị trấn. Những đám mặt tiền nhà chen chúc với những làm khói mỏng từ các ống khói đều biến mất. Khắp nơi dưới bầu trời không có gì khác ngoài một vùng màu trắng với tuyết bay trong gió và hơi lạnh.

Cậu không thấy sợ. Cậu biết rõ thị trấn ở đâu và khi nào còn mặt trời hoặc mặt trăng hoặc các ngôi sao trên nền trời lạnh thì cậu không thể đi lạc. Nhưng cậu cảm thấy gió thổi lạnh hơn. Cậu thấy mình là sinh vật duy nhất ở trên mặt đất rét buốt dưới bầu trời rét buốt. Cậu và con ngựa của cậu bơ vơ trong cái lạnh mênh mông.

- Tới thôi, Prince! Cậu hô nhưng âm thanh tan trong tiếng gió không ngừng ào ạt thổi tới. Lúc đó cậu sợ là mình sẽ sợ hãi. Cậu tự nhủ:

- Có gì đáng sợ đâu.

Cậu nghĩ:

- Mình sẽ không quay lại lúc này. Mình sẽ quay lại từ mỏm đất kế cận kia.

Và cậu hơi gò cương giữ cho Prince theo nhịp phóng nước đại.

Từ trên mỏm đất cao đó cậu thấy một dải mây trên đường chân trời phía tây bắc. Rồi toàn vùng đồng cỏ mênh mông thình lình như biến thành một cái bẫy biết cách chụp bắt cậu để giữ lại. Nhưng cậu cũng nhìn thấy Lady.

Ở thật xa và nhỏ trên cánh đồng tuyết đang cuốn lăn, con ngựa màu nâu đang đứng ngó về phía đông. Almanzo xé toạc găng tay, đưa hai ngón tay lên miệng huýt gió lanh lảnh như cậu vẫn thường gọi Lady qua những bãi cỏ trong vùng Minnesota của ba khi nó còn là một con ngựa con. Nhưng gió trên đồng cỏ ở đây thổi bạt âm thanh bật khỏi môi cậu và đưa đi mất hút. Gió cũng thổi bật tiếng hí dài thoát ra từ cần cổ vươn cao của Prince. Lady vẫn đứng im lìm nhìn về phía khác.

Rồi nó quay về phía nam và nhìn thấy cả hai. Gió đưa tiếng hí của nó đi xa, nhòa nhạt. Cổ nó uốn cong, đuôi dựng lên, nó phóng nước đại lao tới.

Almanzo đợi cho tới lúc nó vượt qua một gò đất gần hơn, lại lên tiếng gọi nó. Rồi cậu quay ngựa đi về phía thị trấn. Dải mây thấp rơi xuống thấp hơn đường chân trời như Lady tiếp tục hiện ra phía sau cậu.

Trong chuồng ngựa ở phía sau kho thực phẩm, cậu đẩy Prince vào trong ngăn chuồng của nó và lau khô mình cho nó. Cậu đổ thức ăn đầy máng và mang lại một xô nước cho Prince uống một ít.

Ngoài cửa chuồng có tiếng khua lạch cạch và cậu mở ra cho Lady bước vào. Nó trắng toát như được phủ bằng một lớp bọt xà phòng. Rồi với chiếc bàn chải, cậu chà lớp bọt hai bên sườn đang hổn hển của nó và phủ cho nó bằng một tấm mền. Cậu vắt nước từ một miếng vải ướt cho vào miệng cho nó thấm lưỡi. Cậu chà và lau khô chân cho nó ở những chỗ còn tươm mồ hôi.

Almanzo nói với nó trong lúc cậu làm những việc đó:

- Tốt, Lady, vậy là mi có thể chạy vượt một con sơn dương. Mi đã làm một chuyện điên rồ, phải không? Bằng mọi cách đây là lần cuối ta để cho một gã điên cưỡi mi. Bây giờ hãy nghỉ cho ấm. Lát nữa mi sẽ có nước và thức ăn.

Bố lặng lẽ bước vào nhà bếp và không nói một lời, bố treo cây súng lên móc. Không ai nói gì vì không cần phải nói. Carrie thở dài. Thế là không có thịt nai, không có nước sốt ăn với bánh mì nướng. Bố ngồi xuống bên lò bếp, đưa hai tay lên hơ ấm.

Một lát sau, bố nói:

- Foster điên đầu vì quá căng thẳng. Ông ấy ngã ngựa và nổ súng trước khi tới gần tầm để bắn. Chẳng còn ai có cơ may nữa. Tất cả bầy sơn dương cong đuôi chạy về phía bắc.

Mẹ đặt một nùi cỏ bện vào trong lò bếp. Mẹ nói:

- Vào mùa này trong năm, thịt sơn dương cũng gầy nhom.

Laura biết rằng đám sơn dương phải đi trong tuyết dày để tới kiếm thức ăn nơi các đồng cỏ khô. Trong bão tuyết, chúng không thể làm như thế và lúc này với tuyết đóng dày, chúng có thể đang chết đói. Đúng thực là thịt sơn dương lúc này gầy nhom. Nhưng nó vẫn là thịt. Tất cả đều quá mệt vì không có gì khác để ăn ngoài khoai tây và bánh mì nướng.

- Con ngựa của cậu bé nhà Wilder cũng chạy mất.

Bố nói và kể cho tất cả nghe chuyện con ngựa chạy theo bầy sơn dương ra sao. Câu chuyện hấp dẫn Carrie và Grace bằng hình ảnh một con ngựa tuyệt đẹp thả sức chạy theo thật xa với bầy sơn dương hoang dã.

Grace mở tròn mắt hỏi:

- Có khi nào con ngựa không quay về không, bố?

Bố nói:

- Bố không biết. Almanzo Wilder cưỡi ngựa đi theo hướng đó và bố cũng biết là liệu cậu ta có về hay không. Caroline, trong lúc em lo nấu ăn, anh ghé lại kho thực phẩm để hỏi coi.

Kho thực phẩm trơ trọi và trống lốc, nhưng từ phòng sau, Royal đã nhìn thấy và nói một cách thân mật:

- Vào đi, ông Ingalls! Ông tới đúng lúc để nếm thử món bánh kép và thịt thăn muối.

Bố nói:

- Tôi không biết bây giờ là giờ ăn trưa của anh.

Bố ngắm đĩa thịt đang được hơ nóng trên lò bếp. Trên chiếc đĩa khác có ba chồng cao bánh kép và Royal còn đang nướng thêm. Trên bàn còn có mật mía và một bình cà phê đang sôi.

Royal nói:

- Tụi tôi ăn vào bất kì lúc nào thấy đói. Đó là cái lợi của cuộc sống độc thân. Ở đâu không có các bà nông dân thì ở đó không có giờ ăn quy định.

Bố nói:

- Các anh may mắn là đã mang theo nhiều thực phẩm.

Royal đáp:

- Vâng, bằng mọi cách, tụi tôi đã chế ra cả xe thức ăn và tôi nghĩ mang theo nguyên liệu cũng hay. Tôi tính sẽ bán một xe trước khi xe lửa thông đường.

Bố đồng ý:

- Tôi mong là anh làm được.

Bố nhìn quanh căn phòng gọn gàng, đảo mặt dọc những bức vách treo quần áo, yên ngựa và nhận ra nhiều khoảng trống ở bức vách cuối phòng.

- Em anh chưa về sao?

Royal đáp:

- Nó vừa về tới chuồng ngựa.

Rồi anh ta than:

- Coi kìa!

Họ nhìn thấy Lady không mang yên bước nhanh qua cửa sổ về phía chuồng ngựa với lớp bọt trắng trên người chảy ròng ròng.

Trong lúc họ đang nói về cuộc đi săn và phát sứng điên cuồng của ông Foster thì Almanzo bước vào. Cậu ném phịch chiếc yên vào một góc để rũ sạch trước khi treo lên và sưởi ấm bên lò bếp. Rồi cậu và Royal nài nỉ bố ngồi vào bàn ăn và cùng ăn với họ.

Almanzo nói:

- Royal nướng bánh kép không ngon bằng tôi. Nhưng không ai có thể đánh bại nổi món thịt thăn ướp muôi này. Nó đã được xông bằng khói hồ đào và lám bằng thịt heo thiến được vỗ béo từ trại ở Minnesota.

Royal nói:

- Ngồi lại đi, ông Ingalls và ăn tự nhiên. Còn cả kho thức ăn thừa mứa.

Thế là bố làm theo.