hoạt tiên, lúc Seryoga nhận thấy đoàn tàu thay đổi hướng chạy và lại chạy theo hướng "thẳng", tức là chạy về Moskva, thì điều làm cậu ta ngạc nhiên hơn cả là sự thay đổi đó đã diễn ra êm ru và khó nhận thấy. Cậu ta không hề cảm thấy người mình bị giật nẩy lên, không hề cảm thấy tàu dừng lại. Chỉ phong cảnh ngoài cửa sổ trước đó chạy từ trái sang phải thì bỗng chạy từ phải sang trái mà không cần phải qua một sự chuyển tiếp dần dần nào cả. Mọi việc diễn ra cứ như lúc cậu ta ngồi trong rạp chiếu bóng và hình ảnh trên màn ảnh bỗng chạy ngược trở lại vậy.

Những hành khách ngồi trên tàu hình như cũng không cảm thấy một sự thay đổi nào cả. Họ vẫn ngồi nguyên tại chỗ và làm công việc của mình, tức là không làm gì cả. Mọi việc đều bình thường đến mức Seryoga thậm chí không ngạc nhiên khi nghe thấy tiếng cô bé hỏi lớn:

- Mấy giờ rồi ạ?

Bố cô bé buông tờ báo xuống, nhìn đồng hồ và nói:

- Một giờ mười lăm phút.

Seryoga cũng nhìn đồng hồ của mình: nó lại chỉ một giờ mười bốn phút. Kim giây lại quay theo chiều bình thường.

"Thế có nghĩa là thời gian lại trở lại bình thường rồi. - Seryoga ngẫm nghĩ. - Té ra đồng hồ của mình lúc thì chạy ngược, lúc thì chạy xuôi, và bây giờ sẽ lặp lại tất cả những gì đã xảy ra một lần lúc tàu chạy về phía đằng kia".

Seryoga nhìn cô bé, thấy cô bé đang ăn anh đào, nhưng bây giờ việc đó diễn ra bình thường: nó lấy những quả anh đào ở trong cái bao ra, còn hạt anh đào thì bỏ vào cái gói giấy.

Seryoga bắt đầu nhớ lại chuyện gì đã xảy ra lúc cậu ta vừa lên tàu. Cậu nhớ là cậu đã phải ngạc nhiên khi thấy cô bé khéo léo bắt cái gói giấy đựng hạt anh đào ngoài cửa sổ.

Seryoga ngẫm nghĩ: "Tất nhiên, cô bé chỉ làm một việc tự nhiên là ăn hết những quả anh đào và quẳng cái gói giấy ra ngoài cửa sổ. Nhưng khi thời gian trôi ngược lại thì mình tưởng là nó bắt cái gói giấy ấy lúc cái gói giấy đang bay… Vậy thì nó sắp sửa phải hỏi ông bố một câu gì đấy rồi sau đó nó quẳng cái gói giấy".

Quả là cô bé liền hỏi ông bố:

- Bố ơi, chúng ta sắp đến chưa?

- Sắp đến rồi, sắp đến rồi. - Ông bố lo đãng trả lời và gập tờ báo lại.

Lúc đó, Seryoga tưởng như cậu ta thoạt tiên thấy đôi môi người nói mấp máy, rồi sau một khoảng thời gian rất ngắn mới nghe thấy tiếng nói. Rõ ràng là âm thanh và cử động không ăn khớp nhau.

"Sao lại thế nhỉ? Chắc hẳn lại dính dáng đến cái "Máy biến đổi…" đây. Không biết ở đằng kia, các cậu ấy bấm sang cái nút nào?".

Seryoga nhớ lại tất cả các định luật đã học ở trường, nhưng cậu ta không tìm được một định luật thích hợp nào.

…Trong khi đó, thằng Vaska đang len lỏi qua những bụi cây hồ đào mọc ở cửa rừng. Nó không có một kế hoạch hành động nhất định. Nó chỉ định nán lại trong rừng một lúc, đợi cho cảnh lộn xộn vì việc mất cái "Máy biến đổi…" yên đi, rồi sau đó, lúc bọn kia bỏ đi rồi, nó sẽ quay lại ga và đi về Moskva bằng tàu, hoặc bằng xe hơi chạy cùng đường.

Vaska dừng lại, nghe ngóng xem có ai đuổi theo không, nhưng trong rừng rất yên tĩnh. Chỉ có những chiếc lá ở trên ngọn cây bị gió rung xào xạc.

Còn vài bước nữa thôi là đến bức thành dày đặc những bụi cây hồ đào và phúc bồn tử dại. Quá nữa, mọi vật đều hòa lẫn trong màu xanh thẫm. Một nhánh cây gãy rắc dưới chân Vaska, rồi lại yên tĩnh. Vaska yên tâm đi tiếp. Nhưng nó chưa kịp đi được mấy bước thì bỗng nghe thấy ngay bên tai một tiếng đập "bốp" một cái thật mạnh, hệt như tiếng súng hơi. Cùng lúc đó, nó cảm thấy một cú đá mạnh vào lưng và một người nào đó đã giật cái "Máy biến đổi…" ra khỏi tay nó.

Vaska quay lại.

Đứng trước mặt nó là Yashka và một đứa nữa mà nó đã nom thấy ở ga. Mọi việc diễn ra nhanh và bất ngờ tới mức Vaska thậm chí không kịp ngạc nhiên là tại sao bọn trẻ đuổi theo nó ở trong rừng lại có thể chạy lặng lẽ đến như vậy.

- Mày muốn gì? - Vaska nói lúng búng.

- Còn mày thì muốn gì? - Yashka, vẫn còn thở hổn hển vì chạy nhanh quá, đáp lại Vaska với cùng một giọng như nó. - Xéo khỏi đây ngay, không thì khốn bây giờ! Mày điếc hả? Tao sẽ bảo cho mày biết thế nào là ăn cắp "Máy biến đổi…".

Vaska đờ đẫn nhìn Yashka. Hình như câu nói của Yashka không đến tai nó ngay thì phải. Vaska thường không bỏ lỡ cơ hội sử dụng nắm đấm của mình, nhưng tính hèn nhát bao giờ cũng đi đôi với thói ăn cắp. Vaska ở Malaya Yakymanka vốn là một đứa hèn nhát. Sau khi hiểu rằng lần này tính càn rỡ giả tạo không giúp gì được nó, nó thấy tốt hơn hết là nghe theo lời khuyên của Yashka mà chuồn đi lúc chưa có chuyện gì ghê gớm xảy ra. Vaska lặng lẽ bỏ chạy và chỉ vài giây sau, lúc các bụi cây đã che khuất nó, các cậu bé mới nghe thấy tiếng chửi rủa chậm trễ và tiếng nhánh cây gãy răng rắc.

Vytka và Yashka quay lại để đi ra ga.

- Vytka này, tai tớ nó cứ thế nào ấy. - Yashka nói. - Chẳng hiểu sao mà tớ chẳng nghe thấy ngay lập tức được…

- Ồ, tớ cũng thế.

- Cậu đang nói đấy nhé. Tớ thấy môi cậu mấp máy, nhưng không nghe thấy tiếng nói ngay, mà tới lúc môi cậu không mấp máy nữa, tớ mới nghe thấy tiếng nói của cậu…

- Đưa "Máy biến đổi…" cho tớ xem nào!

Vytka lật nắp bao ra và xem cái nút bấm. Bên cạnh nó có hàng chữ: "Tốc độ âm thanh trong không khí = 330m/gy".

- Hẳn là cái thằng ngốc ấy đã bấm nút "Tốc độ âm thanh" và bây giờ tốc độ âm thanh chẳng phải là 330 mét trong một giây nữa, mà lại còn ít hơn rất nhiều. Vì thế cho nên cậu nhìn thấy trước rồi mới nghe thấy sau.

- Làm như thế để làm gì nhỉ?

- Sao để làm gì?

- Ấy là tớ muốn hỏi việc âm thanh đến muộn như thế thì có ý nghĩa gì?

- Có lẽ chẳng có ý nghĩa gì cả, mà chỉ lý thú thôi.

- Có gì mà lý thú nào? Nói chuyện khó khăn hơn thì có.

- Thử xem bọn mình có thể chạy nhanh hơn tiếng động không mà chẳng lý thú à?

Vừa lúc đó từ phía ga vọng lại những tiếng gọi eo éo nào đó:

- Vytkaaaa!…

- Ai gọi bọn mình thế? - Yashka hỏi.

Tiếng gọi nghe lạ hẳn và rất giống với tiếng nói của Buratino trong các buổi phát thanh thiếu nhi. Yashka lắng nghe và chạy về phía ga.

Vytka chạy theo Yashka và vừa chạy vừa nói lớn:

- Chắc là Alek và Seryoga vừa gọi bọn mình đấy!

Nhưng Yashka không nghe thấy tiếng trả lời của Vytka. Âm thanh bây giờ truyền chậm tới mức nó không thể đuổi kịp Yashka đang chạy đằng trước. Cũng chính vì thế mà thằng Vaska toan đánh cắp "Máy biến đổi…" đã không hề nghe thấy tiếng chân các cậu bé đến gần, lúc các cậu đuổi theo nó ở trong rừng. Các cậu chạy tới, nhưng tiếng chân của các cậu, tiếng nhánh cây khô bị gãy còn ở lại đâu đó đằng sau và những thứ tiếng này chỉ đuổi kịp các cậu khi các cậu đã dừng lại.

Vừa ra đến cửa rừng, Vytka và Yashka đã thấy ngay Seryoga và Alek đang chạy tới. Alek vẫy tay và há mồm như muốn hét một câu gì đó, nhưng không hét ra tiếng. Cậu ta cứ vừa chạy, vừa há mồm mà không phát ra tiếng. Chỉ tới lúc các cậu bé gặp nhau rồi, các cậu mới nghe thấy một tiếng vỗ mạnh và những tiếng kỳ lạ giống như tiếng nói, nhưng hoàn toàn không thể hiểu nổi.

- Thế mới tuyệt chứ! - Vytka sung sướng. - Tớ thậm chí không nghĩ rằng lại có thể tuyệt đến thế!

- Cái gì mà tuyệt nào? - Alek hỏi với vẻ khó chịu. - Các cậu đã làm gì âm thanh thế?

- Không phải chúng tớ làm thế đâu, mà là cái thằng Vaska mặc áo sơ mi vẽ chim cò ấy đã làm chậm tốc độ âm thanh lại.

- Thế thì sao?

- Vì thế mà bây giờ chúng ta có thể chạy nhanh hơn tiếng động. - Vytka nói. - Cậu chạy mà người ta không nghe thấy tiếng chân cậu, cũng như máy bay phản lực bay nhanh hơn tiếng động ấy.

- Dẫu sao thì người ta vẫn nghe thấy tiếng máy bay phản lực! - Yashka phản đối.

- Người ta chỉ nghe thấy tiếng máy bay khi nó đã bay qua rồi, còn lúc nó vượt quá tiếng động mà bay đến gần thì làm sao cậu có thể nghe thấy được? Cậu cứ thử nghĩ xem!

Yashka lắc đầu hoài nghi.

Vytka nói tiếp:

- Nếu cậu chạy đến gần tớ nhanh hơn tiếng động thì tất cả các câu cậu nói lúc chạy đều nghe thấy ngược lại hết, cũng như ở máy ghi âm khi ta cho băng quay ngược chiều ấy.

- Thật chứ?

- Rồi cậu sẽ thấy! Cậu có muốn bọn mình thử không?

Vytka chạy ra xa năm mươi bước rồi chạy trở lại, vừa chạy vừa hét một câu gì đó. Sau khi cậu ta đến ngang hàng với các bạn rồi, các cậu mới nghe thấy:

- Rồi giờ mấy?

- Các cậu ơi, tớ biết câu ấy rồi, tớ đã từng được nghe! - Seryoga kêu lên. - Ấy là lúc thời gian trôi ngược lại! Khi đồng hồ chạy ngược thì cũng nghe thấy như thế, chẳng cần phải chạy đi đâu cả. Tất cả mọi thứ đều tự ngược trở lại!

- Chuyện ấy xảy ra vào lúc nào vậy?

- Lúc tớ đi trên tàu ấy.

- Ồ, lúc bấy giờ thời gian trôi ngược lại, còn bây giờ tớ chạy nhanh hơn tiếng động kia. Đó là một chuyện khác hẳn.

- Dẫu sao thì cũng vẫn cùng một thứ thôi!

- Seryoga, cậu chẳng hiểu gì cả! Tớ nói một đằng, cậu lại nói một nẻo…

Vytka đã chực giảng giải một tua về vật lý, nhưng Alek đã ngắt lời cậu ta:

- Các cậu xem kìa! Có chuyện gì xảy ra ở đấy thế?

Vytka quay lại. Từ chỗ các cậu bé đứng, có thể nhìn thấy rõ nền đường sắt với hai đường ray chạy dài xa tít.

Một đoàn tàu đang chạy đến gần. Nó chạy hoàn toàn không có tiếng động. Nhưng điều kỳ lạ không phải ở chỗ ấy. Toa đầu máy chạy bằng điện như đầu mũi tên tách ra hai bên luồng bụi và lá rụng cuốn theo cùng với đoàn tàu. Người ta tưởng như có những cái trục khổng lồ vô hình gắn vào đoàn tàu và những cái trục này đã quét sạch mọi thứ trên đường đi, làm rung chuyển cả cây cối, bắt những con chim phải rơi xuống và cuốn lên trời đủ thứ rác rưởi nằm ngổn ngang ở dọc đường sắt.

- Các cậu ơi, chạy đi, rồng lấy nước đấy! Chạy nhanh kẻo nguy bây giờ! - Alek hét lên và chạy vào một bụi cây.

Nhưng các bạn của cậu ta vẫn đứng yên tại chỗ. Như bị phù phép, các cậu chăm chú nhìn cái hiện tượng kỳ lạ. Đoàn tàu chạy đến ngang chỗ các cậu bé đứng và một giây sau, một luồng sóng mạnh của không khí bị nén ập vào người các cậu. Có tiếng ầm vang, hệt như tiếng súng đại bác, và cậu nào cũng cảm thấy mình bị một cú đánh mạnh, song lại chẳng hề giống một cú đánh. Chẳng giống, vì thông thường, bất cứ một cú đánh nào cũng chỉ cảm thấy ở phần cơ thể bị đánh. Đằng này, cú đánh đo áp lực không khí tăng nhanh tạo ra đã phân đều ra toàn cơ thể. Trong khoảnh khắc, Vytka dường như bị sặc vì luồng không khí ập đến, và một lát sau, một đám bụi đã phủ lấy người cậu ta. Cố hết sức chống chọi với cơn lốc, cậu ta khó khăn lắm mới đứng vững được. Luồng sóng tiến công cuốn theo đoàn tàu dịu đi cũng nhanh gần như lúc nó ập đến vậy, nhưng một lúc lâu, các cậu bé mới nghe thấy tiếng ầm ầm như sấm dậy từ phía đoàn tàu vừa chạy đến.

Alek hoảng sợ vừa khạc nhổ, vừa chui ra khỏi bụi cây.

- Thế nào, Alek, tai qua nạn khỏi rồi chứ? - Yashka hỏi với giọng giễu cợt.

- Tai qua nạn khỏi rồi. Chuyện gì vậy nhỉ?

- Tớ không hiểu. Để Vytka bảo cho mà biết, cậu ấy biết đủ thứ trên đời.

- Tớ cũng chả biết gì đâu. Tớ cũng đã từng đọc một cái gì đó về những luồng sóng không khí thường có lúc máy bay bay nhanh hơn tiếng động, nhưng tớ chẳng nhớ vì sao lại thế.

- Tốt hơn hết là bây giờ, bọn mình phải đi cách xa đường sắt kẻo tàu lại chạy qua đấy. Alek nhận xét. - Coi như là chẳng có chuyện gì xảy ra cả.

Các cậu bé thong thả đi dọc cửa rừng.

- Bọn mình đi đâu bây giờ? - Seryoga hỏi. - Phải quyết định trước là sắp tới sẽ làm gì đã.

- Tớ tính trước hết cần phải tìm hiểu cái máy cho thật cẩn thận. - Alek nói. - Nếu không thì mọi việc bọn mình làm sẽ rất vô tổ chức. Bọn mình cứ bạ nút nào bấm nút ấy và bản thân bọn mình lại chẳng biết chuyện gì sẽ xảy ra cả. Phải làm mọi việc theo kế hoạch, theo bản hướng dẫn… Vytka, đưa bản hướng dẫn mà cậu giữ ra đây.

- Cần quái gì đến bản hướng dẫn? Bọn mình khắc tự tìm hiểu lấy.

- Tự tìm hiểu lấy là thế nào? - Alek phát cáu. - Sao, cậu lại muốn gây ra một tai nạn xe lửa phỏng? Cậu không biết gây ra tai nạn đó thì sẽ ra sao à? Không, các cậu ơi, tớ chẳng chơi dại thế đâu. Hoặc là phải làm mọi việc theo bảng hướng dẫn, hoặc là phải tắt máy lại, đưa nó đến trường.

- Trường đóng cửa rồi. Bây giờ đang là lúc nghỉ hè. - Yashka nói, giọng tỉnh khô.

- Nếu vậy thì chỉ còn cách đưa đến cho các chú công an thôi.

- Cậu không nghĩ ra được một cái gì lý thú hơn sao?

- Các cậu ơi, không còn bảng hướng dẫn nữa đâu, bị mất rồi. - Vytka lúng túng nói.

Cậu ta rất khó chịu khi phải thú nhận điều đó, nhưng cậu ta lại không thể nói dối các bạn.

- Tớ đánh rơi bản hướng dẫn xuống sông, lúc vừa mới mất lực ma sát ấy. Bản hướng dẫn trơn đến mức không tài nào giữ nổi nó trong tay. Nhưng chẳng sao đâu, các cậu ạ. Bọn mình cứ thử tự tìm hiểu cái máy này đã. Nếu chẳng ăn thua gì thì lúc ấy sẽ đến gặp các chú công an…