ại Lucerne, trên băng ghế, họ từng trò chuyện với nhau bằng tiếng Pháp và đã dùng cả đến cách xưng hô thân mật gần gũi lẫn lịch sự xa cách. Còn ở Boston, họ nói bằng tiếng Anh, và đại từ nhân xưng ngôi thứ hai duy nhất "you" trong ngôn ngữ này hợp với cô. Cô nghĩ rằng có lẽ mình sẽ thấy bối rối khó xử khi xưng hô chị em với người thanh niên hai mươi hai tuổi cao lớn đang ngồi trước mặt cô. Lúc này, cô ngồi trên một chiếc ghế nệm dài trong tiệm cà phê, còn anh ngồi vào một chiếc ghế tựa ở phía bên kia mặt bàn formica,trên đó đặt hai tách cà phê nóng, không thêm bất kỳ vị gì, màu nâu nhạt, giống như loại cà phê người ta vẫn phục vụ ở khắp nơi trên đất Mỹ.

Cô có cảm giác như đang ngồi trước một người vừa xa lạ, vừa rất thân quen, gần gũi với cô. Điều ấy không làm cô khó chịu, nhưng cô tìm cách tạo cho mình thái độ phù hợp và cô sợ mình sẽ không tự nhiên, mình sẽ đóng kịch - bởi, cô nghĩ giữa hai người trưởng thành, người ta thường cư xử với nhau khá kịch, và đó không phải cách để nói chuyện với cậu bé trên băng ghế. Cô nói:

- Một lần gần như tình cờ, khi đọc một tờ tạp chí cũ, tôi đã biết được chuyện từng xảy ra với cậu khi cậu còn nhỏ.

- Tôi đã không bao giờ có thể kể được với chị chuyện ấy.

- Tại sao?

- Nó quá dữ dội, đó là một chấn động về mặt tinh thần, có lẽ tôi sẽ òa khóc nức nở mất. Vả lại, tôi rất muốn là một người đàn ông trước mặt chị.

- Cậu thật là, cô nói với cậu, kỳ lạ... Tôi chưa bao giờ gặp cậu bé nào giống như cậu.

Họ cùng nhau hồi tưởng lại những lần chuyện trò giữa hai người. Anh hỏi cô về trải nghiệm của cô tạiLondon, về cuộc chiến đấu để trở thành nghệ sĩ độc tấu của cô. Cô được biết rằng anh đã tốt nghiệp đại học Harvard, được bổ nhiệm là người đứng đầu hội đồng dòng họ Herzeghoern. Những người lớn tuổi mong đợi anh sẽ quản lý toàn bộ gia sản nhưng anh từ chối trở lạiMunich.

- Tôi cảm thấy mình chẳng phải người Đức, chẳng phải người Thụy Sĩ, cũng chẳng phải người Mỹ. Tôi không thuộc về câu chuyện ấy, gia đình ấy, quá khứ ấy.

- Cậu sẽ làm gì với cuộc đời mình?

- Tôi chẳng hề có dự định nào và tôi lại có cả nghìn dự định. Tôi muốn thấy thế giới. Tôi chẳng biết gì về thế giới cả.

- Tức là vẫn luôn là những câu hỏi, vẫn luôn là những câu hỏi tại sao à?

- Tôi không thay đổi nhiều đến mức thế đâu. Hẳn nhiên là bớt đi một chút năng khiếu đặc biệt, nhưng tôi vẫn luôn tin rằng người hay đặt ra các câu nghi vấn là người sống đích thực.

Một khoảng lặng.

- Và cả người hành động nữa, sau khi đã tự đặt câu hỏi cho chính mình. Thậm chí ngay cả khi họ chẳng tìm được câu trả lời nàocả.

Anh cụp mắt xuống, rồi lại ngước lên, nghịch nghịch tách cà phê, và nhìn cô.

- Tối nay không phải tình cờ mà tôi có mặt tại đây. Cách đây ít lâu tôi đã tìm lại được tin tức của chị, tôi theo dõi lịch diễn và những bước đi trong sự nghiệp của chị. Khi biết chị sẽ diễn ởBoston, tôi nghĩ ngay đây đương nhiên là một cuộc hẹn.

- Nhưng tôi có hẹn gì với cậu đâu, Franz.

- Dĩ nhiên là có chứ, Clara. Trước đây em không biết điều đó, nhưng giờ thì em biết rồi.

Anh bắt đầu chuyển sang xưng hô thân mật bằng tiếng Pháp. Cô ngập ngừng, rồi cũng làm theo anh:

- Ý anh là thế nào?

- Lúc nào tôi cũng nghĩ đến em. Tôi luôn lưu giữ kỷ niệm về một thiếu nữ hai mươi tuổi xinh đẹp với trái tim tan vỡ. Tôi yêu cô ấy mà không ham muốn cô ấy nhưng lại vẫn luôn ham muốn cô ấy, bởi tôi không thể vượt qua ham muốn đó, song dù sao tôi vẫn có thể nói với em điều này, tôi luôn mơ về em. Khi tôi mười hai tuổi, chẳng phảiem đã luôn nhồi nhét vào đầu tôi rằng tôi còn là một đứa trẻ, rằng tôi vẫn chưa phải là một người đàn ông, và em đã nói thế với tôi nhiều lần, nhưng người ta chẳng thể nào tránh khỏi những giấc mơ - cũng như cách để thỏa mãn những giấc mơ ấy. Cả ham muốn ẩn chứa sau chúng nữa và rồi rốt cuộc người ta được thỏa mãn, một mình, trong đêm tối. Tôi vẫn luôn lưu giữ kỷ niệm về một thiếu nữ không thể chạm tới được. Và giờ đây, tôi đang ngồi trước mặt một phụ nữ ba mươi tuổi thật xinh đẹp.

- Và "có thể chạm tới được", anh muốn nói thế đúng không?

- Không, chính em là người vừa nói ra mấy từ ấy đấy chứ, đâu phải tôi.

Cô đỏ mặt ngượng ngùng. Kể từ khi cô đặt chân vào tiệm cà phê và anh đứng lên mỉm cười chào đón cô, cô hoàn toàn không kiểm soát nổi thái độ mà cô cho là mìnhcần có với Franz nữa. Cô tự hỏi tại sao mình lại quyết định gọi cho Giovanni để hủy bữa tối với các nhạc công trong bộ năm nhanh chóng đến vậy. Điều gì đã bột phát thôi thúc cô hủy hẹn để buổi tối rảnh rỗi như thế? Dĩ nhiên, đó là lòng hiếu kỳ, đó là quá khứ trỗi dậy: anh đã trở thành người thế nào, anh đã làm những gì, anh đã lớn lên ra sao? - dĩ nhiên, có tất cả những chuyện ấy. Nhưng Clara cũng cảm thấy rằng "cảm xúc" mà Franz từng nhắc đến hồi anh ngồi cạnh cô trên băng ghế, bởi khi ấy anh không muốn sử dụng một từ nào khác, đã nảy sinh trong cô ngay từ lúc cô nhận ra người đàn ông nay anh trở thành. Cô có những cử chỉ làm dáng, một cái bĩu môi, những động tác lôi cuốn vô thức, đôi bàn tay cứ vô cớ lóng ngóng, rồi những khoảng lặng, đôi mắt cô lẩn tránh rồi lại hướng về đôi mắt người kia.

- Có lẽ thế, nhưng dù sao chúng ta cũng đã chẳng hề hẹn hò gì.

- Có chứ, Franz nói. Đừng nói với tôi rằng em chưa bao giờ suy nghĩ về lời đề nghị của tôi với em đấy nhé.

- Có lẽ thế.

Dường như họ đã quyết định cứ xưng hô thân mật bằng tiếng Pháp - vậy nên một vài người ngồi các bàn bên cạnh không thể hiểu nổi họ đang nói gì. Điều ấy cũng có nghĩa là họ đã tìm lại được sự thân mật trong lối trò chuyện xưa kia.

Franz:

- Cho tôi hỏi em câu này: em đã có ai cho cuộc đời mình chưa?

- Chưa. À mà, rồi và chưa.

- Thế có nghĩa là em chưa hoàn toàn gắn bó với người đàn ông đó, người nhạc trưởng ấy, giữa hai người chưa có ràng buộc gì về pháp lý.

Một lần nữa, cô lại nổi cáu, cảm thấy lòng kiêu hãnh bị đụng chạm.

- Anh nói về cái gì thế? Anh thì biết gì về cuộc sống của tôi chứ, Franz?

- Không gì cả, tôi chỉ đoán, thế thôi.

- Anh đoán ra điều gì nào? Anh đã nói chuyện với những ai rồi? Anh đọc được những gì trên báo chí? Người ta đã nói gì với anh thế?

- Người ta chẳng nói gì với tôi cả, tôi chỉ đơn giản hình dung ra thôi: những người đàn ông duy nhất quan trọng với em, bố em rồi Luca, đều già hơn em và tôi nghĩ cả ông nhạc trưởng nổi tiếng, hào hiệp và tài ba ấy nữa. Em luôn tìm kiếm một người che chở cho mình. Điều đó bình thường thôi, mà gần như là tầm thường vậy.

Cô không nén nổi cười. Vẻ tự tin này, tính ngạo mạn này, cái lối cứ khăng khăng tin rằng mình biết mọi thứ và dự cảm được mọi thứ - rõ ràng là anh chẳng hề thay đổi. Thực ra, việc anh nhìn nhận sai như thế lại tiện cho cô, nó giúp cô ít nhiều làm chủ lại tình hình, quên đi sức lôi cuốn từ anh, thiết lập một mối tương quan khác, thoát ra khỏi sức hút của anh đối với cô.

- Franz tội nghiệp của tôi, nhưng anh thì biết gì về mọi người chứ, và làm thế nào mà anh lại tự cho phép mình đánh giá họ như vậy?

- Xin lỗi, tôi đã nói một điều thực sựngu ngốc.

Anh muốn chìa tay về phía tay cô, cô không rút tay mình lại. Cho đến giờ, anh chưa hề phác một cử chỉ nhỏ nhất nào, thậm chí không cả một nụ hôn lên má, dấu hiệu của một cuộc gặp mặt sau bao năm bặt tin. Anh thì thầm:

- Em lúc nào cũng nắm tay tôi, ở trước hồ nước ấy. Em luôn đặt bàn tay mình lên cánh tay tôi.

- Franz, tôi xin anh đấy, khi ấy anh vẫn là một cậu bé.

Anh rút tay về rồi ngồi lùi lại trên ghế của mình. Cơ thể anh hoàn toàn thoải mái, anh không hề căng thẳng, giả điệu giả bộ hay đóng kịch chút nào. Franz không đeo mặt nạ.

- Chính xác là tôi không còn như thế nữa. Tám tuổi cách biệt, giờ đây điều đó chẳng có nghĩa lý gì giữa một người đàn ông và một phụ nữ, giữa hai con người.

Cô biết rằng điều này rồi cũng sẽ xảy ra. Cô chờ đợi nó. Liệu cô có mong muốn nó không?

- Còn anh, cô nói, anh đã có ai cho cuộc đời mình chưa?

Anh khẽ nhăn mặt cười nhạo chính mình.

- Nếu em muốn biết hết mọi chuyện thì điều đó chưa bao giờ, chưa bao giờ diễn ra tốt đẹp cả.

- Anh muốn nói...

- Phải, tôi muốn nói về mặt thể xác, phải, chưa hề cùng ai. Nếu em muốn biết rõ mọi chuyện, thì tôi chưa bao giờ thực sự có được điêu người ta có thể gọi là sự thỏa mãn trong tình yêu. Toàn những điều vờ vịt, dối trá, thậm chí đôi khi cũng chẳng thành chuyện.

- Tại sao vậy? Phải chăng anh lo sợ những điều cha mẹ mình đã làm?

- Tôi không rõ nữa. Có lẽ là tôi chờ được gặp lại em.

Cô phản kháng. Anh không hề úp mở, quá rõ ràng, quá thẳng thừng. Nhưng anh vẫn luôn như thế. Cô tưởng như gặp lại Franz bên hồ nước. Cuộc chơi không còn như trước nữa. Vậy nên cô quay lại với tiếng Anh - với ngôi "you" với thái độ xa cách.

-You are being silly. Cậu lại nói những điều ngu ngốc rồi.

- Không đâu, không hề đâu, Clara, tại sao lại không phải như vậy chứ? Em sẽ ở lạiBostonbao lâu?

Cô chìa cổ tay ra để nhìn đồng hồ, một hành động đánh trống lảng để giấu đi sự bối rối trong cô.

- Ngày mai chúng tôi điChicago, tất cả cùng đi, để buổi tối có thể biểu diễn. Beethoven, Brahms.

- Với cả dàn nhạc à?

- Đúng thế.

Và bất chợt, nước mắt dâng lên trong đôi mắt cô. Cô không hiểu tại sao. Cố biết rằng chẳng cần phải có gì to tát thì những lớp rào chắn bảo vệ trong cô mới sụp đổ, như thể toàn bộ cường độ của buổi hòa nhạc, những khó khăn của cô khi phải giữ vị trí hàng đầu trước sức ép về tài năng của cây clarinet, sự vụng về của cậu thanh niên chơi alto và cảm giác tội lỗi đè nặng lên cô khi tự cho rằng tất cả đều là lỗi ở cô, cảm giác thất vọng mãnh liệt về chính bản thân mình, là tôi, là tôi, đó là những sai lầm của tôi - như thể sự hiện diện vô hình đã làm cô xáo trộn ở khúc biến tấu thứ ba ấy, tất cả những dằn vặt hối hận mà người ta không thể kiểm soát nổi và chúng đã phá hỏng những gì cô hình dung về một buổi tối hoàn hảo ở đó cô là ngôi sao, như thể sự ngạc nhiên và cú sốc mà cô vẫn không chịu thừa nhận là cú sốc nhưng nó vẫn là như vậy, cú sốc trước sự xuất hiện của Franz, một hình hài cao lớn với ánh mắt kỳ lạ hiện ra như đóng khung trong khuôn cửa - như thể tất cả những điều này đổ ập lên cô. Và chúng làm mọi thứ quay trở lại trong cô: chí tiến thủ ở cô, rồi những tính toán, những trù liệu, và ý chí của cô, cuộc chiến đấu không ngừng nghỉ để trèo lên từng nấc thang tháp lầu, thời gian biểu của những chuyến lưu diễn, những lịch làm việc dày đặc, máy bay rồi tàu xe, những xun xoe nịnh bợ, vẻ bề ngoài và trò đóng kịch giả dối trước đám đông, công việc vắt kiệt sức lực, những thành công và thất bại, những mối tình thoảng qua và những mối tình tan vỡ, như thể tất cả những điều này đều trở lên phi lý, đều hạ thấp cô, như thể chỉ sự hiện diện của người thanh niên kia, người vừa bình thản thú nhận với cô rằng trước đây một mình trong đêm tối anh đã thoả mãn được ham muốn của mình dành cho cô - như thể tất cả những điều này có thể kết thúc hoặc được quyết định chỉ trong một giọt nước mắt, lối thoát duy nhất của cô trước khó khăn, giải pháp duy nhất để không phải tiếp tục vượt qua cái ngưỡng cửa luôn lôi cuốn cô nhưng cũng làm cô sợ hãi.

Quả thực, cô đã khóc - nhưng không lâu. Anh đứng dậy, đi vòng qua bàn và ôm cô trong vòng tay. Cô để anh làm vậy. Thời gian trôi đi. Rồi cô ngồi thẳng dậy.

- Mong cậu thứ lỗi, cô nói, nhưng đột nhiên tôi thấy mệt quá. Tôi phải về khách sạn.

- Để tôi đưa chị về, anh đáp.

- Tuỳ cậu thôi.

Cô có vẻ khó đứng dậy nổi khỏi băng ghế trong tiệm cà phê. Một cảm giác kỳ lạ gần như bị tê liệt, đôi chân không nghe lời. Franz đỡ cô dậy và dìu cô từng bước nhỏ, thận trọng, như thể anh đang giúp đỡ một người tàn phế. Anh cầm lấy hộp đàn màu đen cô để cạnh mình, trên băng ghế. Họ đi ra với đêm tối. Cô bỗng dừng lại bất động và nói:

- Xin lỗi, tôi phải quay vào một lát, tôi quên làm việc này.

- Chị có muốn tôi đưa chị vào không?

- Không cần đâu, tôi vào không lâu đâu, mọi việc sẽ ổn thôi.

- Tốt lắm, tôi sẽ giữ hộp đàn cho chị.

Nhìn thấy cô bước vào, người phục vụ tiệm cà phê nhẹ nhàng nói với cô:

- Chúng tôi sẽ đóng cửa trong mười lăm phút nữa.

Clara tiến về phía khu vệ sinh, đẩy cửa và đi thẳng tới trước chậu rửa và gương treo tường. Cô nhìn mình. Cô mở chiếc túi nhỏ bằng da ra, bên tròn đựng chìa khoá, một ít tiền lẻ, vài dụng cụ trang điểm. Cô tiến sát tới trước gương, đến mức bụng cô tì sâu vào thành chậu rửa, nó khiến cô hơi lạnh nhưng lại giữ cho cô đứng thẳng, nếu không cô sợ rằng mình sẽ đổ sụp xuống sàn. Cô đã từng bị như vậy rồi. Thường thường, điều ấy xảy ra sau các buổi hoà nhạc hay sau một buổi tập luyện quá dài. Bác sĩ của cô cho rằng tình trạng này là do một chứng mất năng lượng, chứng hạ đường huyết. Ông nói với cô: "Cô đã cho đi quá nhiều, thế nên chẳng còn lại gì khi cô kết thúc, cô đã hao tổn, kiệt sức."

Và bởi vị bác sĩ này có chút gì đó của bác sĩ tâm lý, nên ông đã nói thêm: "Có lẽ cô đã quá tôn thờ môn nghệ thuật của mình."

Cô đáp: "Không, điều ấy mang lại cho tôi niềm tự hào, và điều ấy chẳng bao giờ là quá nhiều cả."

Nhưng giờ đây, đứng trước gương ở tiệm cà phê, Clara thấy rõ rằng tối nay, chính sự xuất hiện của Franz đã làm cô "hao tổn", đã đảo lộn điều cô vẫn cho là ngăn nắp trong cuộc đời mình. Cô lấy ra một hộp phấn, một chiếc hộp nhựa nhỏ màu đen, cùng cây cọ đi kèm, một thỏi son bóng màu, một chiếc lược nhỏ xíu, một lọ mascara với chổi tròn. Cô để mấy thứ lên trên phần mặt phẳng trắng đục của chậu rửa, rồi lẳng lặng ngắm gương mặt mình.

Nhìn mi đi, cô tự nhủ, mi đã khóc cơ đấy, mi thật là tồi tệ, cô gái tội nghiệp ơi! Nước mắt đã chảy trên má mi, thế nên cần phải vẽ lại mi mắt, đánh phấn lại, nhưng trước hết, rửa mặt đi nào, lau sạch mọi thứ đi, và rốt cuộc, hãy thử đối diện với một người đàn ông trong bộ mặt thật! Tại sao mi lại khóc chứ? Vì những sai sót của mi ư? Đừng nghĩ đến chúng nữa, hãy từ bỏ một chút, mi muốn thế không?

Cô làm những động tác để xoá đi vầng hào quang mà người ta vẫn gán cho cô quá thường xuyên, trong khi bản thân cô lại không tin vào nó. Nghiêng mình về phía tấm gương, bụng dưới tì vào thành chậu rửa, Clara cảm thấy mong muốn được người khác chiếm hữu và được chiếm hữu người khác. Cô mỉm cười với chính mình. Lần đầu tiên kể từ lâu lắm rồi, vẻ mặt mà cô thấy trong tấm gương ở phòng vệ sinh tiệm cà phê không khiến cô quá chán ghét. Cô lôi từ chiếc túi nhỏ bằng da ra một vật cuối cùng, một hộp kim loại đựng kẹo Altoid, những viên ngậm nhỏ xíu có vị rượu bạc hà giúp miệng và hơi thở thơm mát. Cô lùa một hai viên dưới lưỡi của mình và hành động vô nghĩa này khiến cô thấy yên lòng.