ó thời, phẩm chất quan trọng nhất của nhà lãnh đạo là sự dũng cảm và hiểu biết về các điểm yếu của kẻ thù, chẳng hạn như trong các cuộc chiến tranh của Napoleon. Cũng có thời, phẩm chất quan trọng nhất mà nhà lãnh đạo cần là sự độc đoán, nếu không muốn nói là hiếu chiến, chẳng hạn như những năm đầu của thế kỷ XX - “Cho họ bất cứ màu nào họ muốn, tới chừng nào nó là màu đen”, Henry Ford tuyên bố... Và cũng có thời - trong kỷ nguyên ngự trị của nhà quảng cáo đại tài David Ogilvy - phẩm chất quan trọng nhất của nhà lãnh đạo lại là sự sáng tạo. Trong tất cả các phẩm chất này, cần phải nhìn nhận rằng trên tất cả, điều cần thiết đối với một nhà lãnh đạo kinh doanh phải là tạo ra lợi nhuận. Nhưng hình như chưa bao giờ trong lịch sử, những phẩm chất quan trọng nhất mà nhà lãnh đạo cần là một sự tôn trọng sâu sắc các giá trị.

Tính chuyên quyền vẫn là tính cách xác định nên một nhà lãnh đạo. Nhưng hơn lúc nào hết, nhà lãnh đạo của ngày hôm nay bị đòi hỏi phải nhìn vào bên trong bản thân, vào các giá trị cốt lõi và dẫn dắt bằng những giá trị tôn trọng thời gian.

Trong tác phẩm kinh điển của mình, "Lãnh đạo" (NXB HarperCollins 1978), James MacGregor Burns, nhà sử học và chính trị học người Mỹ đã viết rằng nhà lãnh đạo cần phải hòa hợp giữa các lợi ích cạnh tranh trong một tổ chức và tạo ra vị trí và mục đích cao hơn trong tương lai. “Nhưng bài kiểm tra cuối cùng cho phẩm chất của một nhà lãnh đạo là khả năng vượt quá những nhu cầu và đòi hỏi và trông đợi hàng ngày để đáp lại mức độ triển khai cao hơn, và liên kết cách ứng xử của nhà lãnh đạo - vai trò, sự lựa chọn, phong cách và các cam kết của ông ta – với hệ thống các giá trị rõ ràng và nhận thức được”.

Burns cũng viết rằng: “Hành động cơ bản của nhà lãnh đạo là dẫn dắt mọi người nhận thức được họ cảm thấy điều gì - cảm thấy những nhu cầu thật sự của họ một cách rõ ràng, xác định các giá trị một cách có ý nghĩa, để họ có thể chuyển vào các hành động có mục đích”.

Những lời của Burns không chỉ có lý trong môi trường kinh doanh hiện nay mà nó còn tạo ra một hồi chuông cảnh báo. Giống như những lời của nhà quản trị vĩ đại Peter Drucker: nhà lãnh đạo phải tạo được lòng tin.

Drucker đã viết trong cuốn "Quản lý cho Tương lai": “Lòng tin là cam kết của nhà lãnh đạo. Nó là niềm tin vào một thứ có vẻ đã hết thời là “sự chính trực”. Các hành động của nhà lãnh đạo và các niềm tin của nhà lãnh đạo phải phù hợp với nhau, hay ít nhất là không đi ngược nhau. Lãnh đạo hiệu quả - một lần nữa điều này lại là một tri thức cũ - không dựa trên sự thông minh, mà dựa trên sự kiên định”.

Sự kiên định - một loại trí thông minh cảm xúc tạo ra lòng tin và sự tôn trọng, và niềm tin vào các giá trị là các phẩm chất và khả năng mà nhà lãnh đạo phải có ngày hôm nay. Nhà lãnh đạo phải được chỉ dẫn bởi chiếc compa đạo đức và được thúc đẩy bởi một động cơ đạo đức.

Charles Handy, một nhà lý thuyết và tác giả về quản lý người Anh đã nói “Nhà lãnh đạo hôm nay phải nhận thức rằng một công việc kinh doanh tốt là một cộng đồng với một mục đích… một cộng đồng với các thành viên, những người có các quyền nhất định, trong đó quyền quan trọng nhất là quyền được thể hiện các quan điểm tự do và cởi mở”. Lãnh đạo - lãnh đạo trưởng thành, đáng tôn trọng và hiệu quả - nên là chủ đề - nếu không phải là mục tiêu – trong mọi tổ chức ngày hôm nay.