Books are a refuge, a sort of cloistral refuge, from the vulgarities of the actual world.

Walter Pater

 
 
 
 
 
Tác giả: Marc Levy
Thể loại: Tiểu Thuyết
Nguyên tác: La première nuit
Dịch giả: Bảo Linh
Biên tập: Gió
Upload bìa: truonghoangngan
Số chương: 30
Phí download: 5 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 33391 / 1909
Cập nhật: 2018-08-13 10:45:17 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Chương 25
isvianka...
…là một thành phố được dựng nên hoàn toàn bằng gỗ, như rất nhiều các làng mạc vùng Xibia; ngay cả nhà thờ chính giáo cũng được dựng bằng gỗ bulo. Nhà của thầy pháp không nằm ngoài quy luật. Chúng tôi không phải những người duy nhất tới gặp ông vào ngày hôm đó. Tôi đã hy vọng chỉ phải trao đổi vài lời với thầy pháp, hơi giống kiểu người ta tới hỏi thăm người đứng đầu một ngôi làng nhỏ, đường đến một nhà khuất nẻo, thế nhưng trước tiên chúng tôi phải dự một buổi lễ vừa bắt đầu cử hành. Chúng tôi ngồi trong một căn phòng giữa chừng năm mươi người khác tạo thành một vòng tròn trên thảm. Thầy pháp mặc đồ hành lễ bước vào. Những người có mặt giữ im lặng tuyệt đối. Một cô gái khoảng hai mươi tuổi đang nằm dài trên một manh chiếu. Có thể thấy rõ cô đang lên cơn sốt dữ dội và cực kỳ đau đớn. Trán cô nhễ nhại mổ hôi, miệng cô không ngừng rên rỉ. Thầy pháp cầm một cái trống. Keira vẫn còn giận tôi, nhưng vẫn giải thích dù tôi không hề yêu cầu rằng trong nghi lễ không thể thiếu thứ đạo cụ này, trống mang cùng lúc hai giới tính, da trống thuộc giống đực, khung trống thuộc giống cái. Tôi đã có một hành động hết sức ngu ngốc là bật cười và lập tức nhận được một cái phát nhẹ sau gáy. Thầy pháp bắt đầu hơ nóng mặt trống bằng một ngọn đuốc cháy rừng rực. -Phải công nhận rằng dẫu sao như thế này cũng phức tạp hơn là gọi chỉ dẫn đi, tôi ghé tai Keira nói thầm. Thầy pháp giơ cao hai tay, cơ thể ông bắt đầu uốn lượn theo nhịp trống đánh tùng tùng. Tiếng hát của ông du dương, mê hoặc, ý nghĩ mỉa mai trong tôi hoàn toàn tan biến, Keira như bị thôi miên bởi cảnh tượng đang diễn ra trước mắt. Thấy pháp nhập hồn, cơ thể ông run lắc dữ dội. Theo thời gian hành lễ, gương mặt cô gái dần biến đổi, như thể cơn sốt đã hạ, hai má cô hồng hào trở lại. Keira như bị mê hoặc, tôi cũng vậy. Tiếng trống ngừng và thầy pháp ngã vật xuống. Không ai mở miệng, không một tiếng động phá tan thinh lặng. Mắt chúng tôi nhìn như đóng đinh vào thân thể bất động của thầy pháp và cứ thế một hồi lâu. Khi thầy pháp tỉnh lại và đứng dậy, ông tiến đên gần cô gái, áp hai tay lên mặt cô và bảo cô đứng dậy. Tuy vẫn còn lảo đảo, nhưng cô gái dường như đã được chữa khỏi căn bệnh vừa ban nãy vẫn còn khiến cô không thể ngồi dậy. Những người có mặt trong phòng vỗ tay hoan hô thầy pháp, phép thuật đã phát tác.
Tôi chưa bao giờ biết được người đàn ông này có những quyền phép gì, và cảnh tượng tôi được chứng kiến ngày hôm đó tại nhà thầy pháp ở Listvianka mãi mãi vẫn là một bí mật.
Nghi lễ kết thúc, mọi người tản đi, Keira bắt chuyện với thầy pháp và xin được gặp riêng ông; thầy pháp mời cô ấy ngồi xuống nói rõ việc cần nhờ đến ông.
Ông cho biết Egorv chúng tôi đang tìm là một người có địa vị trong vùng. Một Mạnh Thường Quân quyên góp nhiều tiền giúp đỡ người nghèo, xây dựng trường học, thậm chí còn tài trợ tu bổ một trạm xá, nâng cấp lên quy mô một bệnh viện nhỏ. Thầy pháp do dự chưa muốn tiết lộ cho chúng tôi địa chỉ nhà Egorov vì không biết ý định của chúng tôi khi tìm tới đó là tốt hay xấu. Keira hứa chúng tôi chỉ muốn thu thập vài thông tin. Cô ấy xưng nghề nghiệp của bản thân và giải thích Egorov có thể giúp vấn đề chuyên môn như thế nào. Công cuộc tìm kiếm của cô ấy chỉ đơn thuần mang tính khoa học.
Thầy pháp chăm chú nhìn chiếc mặt dây chuyền Keira đang đeo trên cổ rổi hỏi cô ấy xuất xứ của món đồ.
-Đó lả một vật rất cổ, cô ấy thổ lộ không chút đắn đo, một mảnh ghép của một tấm bản đồ các vì sao, chúng tôi đang tìm những mảnh còn thiếu.
-Vật này có niên đại bao nhiêu năm? thầy pháp hỏi khi nhìn chiêc mặt dây chuyền ở khoảng cách gần hơn.
-Hàng triệu năm, Keiraa đáp rồi đưa nó cho thầy pháp.
Thầy pháp vuốt nhẹ chiếc mặt dây chuyền rồi ngay lập tức mặt ông sắc lại.
-Hai vị không nên tiếp tục hành trình này nữa, ông nói bằng giọng nghiêm trọng.
Keira quay sang nhìn tôi. Điều gì bỗng nhiên khiến người đàn ông này lo lắng đên vậy?
-Chớ có giữ vật này bên người, hai vị không biết mình đang làm gì đâu, ông nói tiếp.
-Ông đã nhìn thấy vật nào tương tự rồi sao? Keira gạn hỏi.
-Hai vị không lường hết hậu quả của việc này đâu! thầy pháp vẫn tiếp tục răn đe.
Ánh mắt của ông còn sa sầm hơn nữa.
-Tôi không hiểu ý ông muốn nói gì, Keira vừa nói vừa lấy lại chiếc mặt dây chuyền, chúng tôi là những nhà khoa học…
-…những kẻ dốt nát! Hai vị có biết trái đất quay như thế nào không? Hai vị muốn chuốc họa vào thân hay sao mà dám xem xét lại sự cân bằng của nó?
-Nhưng ông đang nói chuyện gì vậy? Keira phản đối.
-Rời khỏi đây ngay! Người hai vị muốn găp ở cách đây hai cây số, trong một biêt thự màu hồng với ba tòa tháp con, không thể nào nhầm lẫn được đâu.
Nhiều thanh niên đang trượt băng giữa hồ Baikal cách xa bờ hồ nơi những con sóng đã đóng băng vì mắc bẫy mùa đông, tạo thành những tác phẩm điêu khắc hình thù kỳ quái. Bị cầm tù trong lớp băng, một con tàu rỉ hoen nằm lật nghiêng. Keira thọc tay sâu vào trong túi.
-Người đàn ông đó định nói với chúng ta điều gì vậy nhỉ? cô ấy lên tiếng hỏi tôi.
-Anh không rõ, em mới là chuyên gia đạo Saman cơ mà. Anh nghĩ khoa học khiến cho ông ta lo lắng, vậy thôi.
-Em thấy ông ta sợ hãi một cách vô lý, dường như ông ta biết mình đang nói gì… như thể ông ta muốn báo cho chúng ta một mối nguy.
Keira này, chúng ta đâu phải là những phù thủy học việc. Trong hai ngành chúng ta theo đuổi không có chỗ cho ma thuật lẫn bí truyền. Cả hai chúng ta đểu theo đuổi một phương pháp tiến hành thuần túy khoa học. Chúng ta có hai mảnh ghép của một tấm bản đồ và đang tiến hành hoàn thiện nó, không có gì thêm nữa.
-Theo anh thì tấm bản đồ đó được xác lập cách đây đã bốn trăm triệu năm và chúng ta còn chưa biết toàn bộ những điều nó sẽ tiết lộ nếu như chúng ta cò thể tìm đủ các mảnh ghép còn lại…
-Hoàn thiện nó rồi, chúng ta có thể xem xét một cách khoa học về khả năng tồn tại một nền văn minh sẵn có kiến thức về thiên văn học vào thời điểm khi chúng ta nghĩ rằng nền văn minh đó chưa tồn tại trên trái đất. Một khám phá tương tự sẽ đặt ra nhiều vấn để cần xét lại về lịch sử nhân loại. Không phải từ bấy lâu nay em vẫn say mê với điều này ư?
-Còn anh, anh hy vọng điều gì?
-Rằng tấm bản đồ này sẽ chỉ cho anh một ngôi sao anh chưa biết tới, như thế đã tuyệt lắm rồi. Sao em lại có vẻ mặt ấy?
-Em sợ, Adrian ạ, chưa bao giờ nhưng cuộc tìm kiếm lại khiến em phải đối mặt với sự hung bạo của con người nhiều như thế, em vẫn chưa hiêu động cơ của những người nuôi lòng hận thù chúng ta đến thế. Vị thầy pháp kia không hề quen biết chúng ta, cách ông ta phản ứng khi chạm vào chiếc mặt dây chuyền của em thật là… đáng sợ.
-Nhưng em có nhận thấy những gì em tiết lộ với ông ta và ảnh hưởng của nó lên ông ta không? Người đàn ông đó là một bậc thánh nhân, quyền phép và quần hào quang của ông ta dựa trên tri thức của riêng ông ta và sự vô tri của những người sùng bái ông ta. Chúng ta bất thần xuất hiện trong nhà ông ta, đưa ra bằng chứng về một nhận thức vượt xa tâm hiểu biết của ông ta. Em đang đẩy ông ta vào chỗ nguy hiểm. Anh không mong đợi phản ứng khá hơn về phái các thành viên của viện Hàn lâm, nếu chúng ta tiết lộ với họ điều tương tự. Một thầy thuốc chỉ cần chinh phục một ngôi làng hẻo lánh của thế giới nơi những gì được coi là hiện đại chưa bao giờ tìm đến, chỉ cần ông ta dùng thuốc chữa được bệnh, những người khác sẽ vẫn thấy ở ông ta một thây phù thủy với quyền phép vô biên. Con người sùng bái ai hiểu sau biết rộng hơn họ.
-Cảm ơn về bài học, Adrian, chính sự vô tri của chúng ta khiến em sợ, chứ không phải sự vô tri của dân bản địa,
Chúng tôi đã tới trước căn biệt thự màu hồng, trông nó hệt như những gì thầy pháp miêu tả, và ông ta nói đúng, không thể nhầm lẫn nó với bất cứ căn biêt thự nào khác bởi lối kiến trúc hết sức phô trương. Nhân vật sống nơi đây không việc gì phải che giấu sự giàu có của mình, ngược lại, ông ta phô bài toàn bộ bằng chứng về quyền lực và sự thành đạt của mình.
Đứng gác lối vào quân sự là hai người đàn ông khoác súng AK trên vai. Tôi tự giới thiệu và tỏ ý muốn được gặp chủ nhà. Chúng tôi được Thornsten, một người bạn cũ của chủ nhà, cử tới đây để trả một món nợ. Lính gác ra lệnh cho chúng tôi chờ trước cửa. Keira nhảy lò cò tại chổ để tự sưởi ấm, tay lính gác thứ hai chăm chú quan sát cô ấy với ánh mắt triu mến khiến tôi cực kỳ khó chịu. Tôi vòng tay ôm Keira và xoa lưng cho cô ấy. Lát sau tay lính gác kia trở lại, chúng tôi bị lục soát theo đúng thủ tục, rồi rốt cuộc người ta cũng cho chúng tôi vào bên trong dinh thự xa hoa tráng lệ của Egorov.
Nền nhà lác đá hoa cương Carrare, tường ốp gỗ nhập khẩu từ Anh, chủ nhà giải thích như vậy khi đón tiếp chúng tôi trong phòng khách. Còn thảm là sản phẩm của Iran, những tấm giá trị cao, ông khẳng định.
-Tôi cứ nghĩ cái lão Thornsten đểu cáng đã ngỏm từ đời nào rồi chứ, Erogov thốt lên khi rót rượu vodka mời chúng tôi. Uống đi! ông ta nói, thứ này sẽ sưởi ấm cho hai người.
Xin lỗi đã làm ông thất vọng, Keira bát lại, ông ấy vẫn khỏe như vâm.
-Càng tốt cho lão, Egorov đáp, vậy thì cô tới để trả món tiền lão nợ tôi hả?
Tôi rút từ trong ví ra rồi chìa tờ một trăm đô la cho vị chủ nhà.
Đây, tôi nói rồi đặt tờ bạc lên mặt bàn, ông có thể kiểm chứng, nợ nần đã giải quyết xong.
Erogov khinh khỉnh nhìn tờ tiền màu xanh.
-Tôi hy vọng chuyện này là đùa!
-Đó chính xác là số tiên Thornsten nhờ chúng tôi chuyển đến tận tay ông.
-Đó là món tiền lão nợ tôi từ cách đây ba mươi năm! Nếu quy đổi ra thời giá hiện hành, chưa kể lãi, phải nhân lên gấp trăm lần chổ tiền này thì may ra lão mới hết nợ tôi. Tôi cho cô cậu hai phút để biến khỏi đây trước khi hối hận vì đã giễu cợt tôi.
-Thornsten đã nói ông có thể giúp chúng tôi, tôi theo nghề khảo cổ và tôi cần ông giúp.
-Xin lỗi, lâu nay tôi không quan tâm đến đồ cổ nữa, nguyên liệu giờ có lợi hơn nhiều rồi. Nếu định vượt qua quãng đường xa như vậy với hy vọng mua được từ tôi thứ gì đó hai vị quả đã mất công vô ích rồi. Thornsten coi thường cả tôi lẫn hai vị. Cầm tờ bạc này và biến ngay đi cho.
-Tôi không hiểu tại sao khi nhắc đến ông ấy ông lại có thái độ thù nghịch như vậy, ông ấy nhắc đến ông bằng thứ lờ lẽ hết sức trân trọng và dường như còn ngưỡng mộ ông nữa thì phải.
Thế hả? Egorov hỏi, tâm trạng có vẻ vui lên ngay sau khi nghe nhận xét của Keira.
-Tại sao ông ây lại nợ tiền ông? Cách đây ba mươi năm và tại vùng này, thì một trăm đô la là khoảng tiền lớn đấy chứ, Keira hỏi thêm.
-Thornsten chỉ là người môi giới thôi, ông ta giao dịch theo lệnh của một người mua tại Paris. Một người đản ông muốn tậu một bản thảo cổ.
-Loại bản thảo nào kia?
-Một viên đá có khắc chữ được tìm thấy trong một ngôi mộ băng tại lãnh thổ của Xibia. Cô chắc cũng biết rõ như tôi số lượng những ngôi mộ dạng này được khai quật trong thập niên năm mươi, ngôi nào cung đây các kho báu được băng tuyết bảo quản nguyên vẹn đến mức hoàn hảo.
-Và tất cả đều bị cướp phá một cách tỉ mẩn.
-Chao ôi, đúng thế đấy, Egorov thở dài đáp. Lòng tham của con người thật kinh khủng, phải không? Ngay cả khi liên quan đến vấn đề tiền bạc thì không còn chút tôn trọng nào đối với vẻ đẹp của quá khứ nữa.
-Và dĩ nhiên là ông dành thời gian để vây bắt lũ trộm mộ này chứ? Keira tiếp tục.
-Cô có bộ mông đẹp đấy, cô gái, và trong cô cũng ưa nhìn, nhưng đừng có lạm dụng lòng hiếu khách của tôi.
-Ông đã bán viên đá đó cho Thornsten sao?
-Tôi đã tuồn cho lão ta một bản sao! Người hùn vốn của gã chẳng hay biết gì. Và tôi thừa biết lão ta sẽ không trả tiền nên tôi chỉ đưa cho lão bản sao thôi, nhưng chất lượng cực tốt. Hãy cầm lấy số tiền này, tự đãi mình một bữa no say rồi chuyển lời đến Thornsten rằng giữa tôi và lão đã hết nợ nần.
-Và ông vẫn còn trong tay bản gốc? Keira mỉm cười hỏi.
Egorov nhìn Keira từ đâu đến chân, nấn ná trên những đường cong cơ thể, đến lượt ông ta cũng mỉm cười và đứng dậy.
-Đằng nào thì cô cậu cũng tới tận đây rồi, đi theo tôi nào, tôi sẽ chỉ cho cô cậu xem tận mắt.
Egorov lại gần giá sách chạy dọc bốn phía tường phòng khách. Ông ta lấy từ trên giá xuống một hộp bên ngoài bọc da thật, mở nắp hộp ra rồi đặt vào chỗ cũ.
-Không phải trong hộp này rồi, tôi có thể cất nó ở đâu được nhỉ?
Ông ta lục thêm trong ba rương nhỏ khác cùng loại, cái thứ tư rồi đến cái rương thứ năm ông ta mới lấy ra một vật gói trong lớp vải bông. Ông ta tháo sợi dây mảnh buộc quanh gói vải rồi cần thận đặt lên mặt bàn một viên đá có kích thước vuông vắn khoảng hai mươi cm trước khi bảo chúng tôi tiến lại gần. Bề mặt đá phủ một lớp gỉ đồng có khắc thứ chữ viết gần giống chữ tượng hình Ai Cập cổ.
-Đó là chữ Xume, viên đá này có cách đây sáu ngàn năm. Thời đó giá mà người hùn vốn với Thornsten trả tiền cho tôi thì tốt, giá đưa ra hồi đó vẫn còn hời lắm. Cách đây ba mươi năm, lẽ ra tôi đã bán chiếc quan tài Sargon lấy vài trăm đô, giờ thì viên đá này là vô giá, và ngược đời thay, cũng chẳng bán được nữa, trừ khi bán cho mọt cá nhân cất giữ nó cẩn mật. Dạng đồ vật này không thể được lưu hành tự do nữa, thời thế thay đổi rồi, việc buôn bán cổ vật đã trở nên quá nguy hiểm. Tôi đã nói với cô cậu rồi đấy, buôn bán nguyên liệu vừa mang về lợi nhuận cao hơn vừa ít nguy cơ hơn.
-Bản khắc này có nghĩa là gì? Keira hỏi, bị vẻ đẹp của viên đá hút hồn.
-Không có gì nhiều, có lẽ đó là một bài thơ, hoặc một điển tích, nhưng dường như người muốn mua thứ này lại giữ cho nó một tầm quan trọng đặc biệt. Tôi có một bản chuyển ngữ thì phải. Đúng rồi, ở đây! Ông ta vừa nói vừa lục tìm trong rương.
Ông ta đưa cho Keira một tờ giấy, cô ấy cao giọng đọc cho tôi nghe.
Truyền thuyết kể rằng đứa trẻ trong bụng mẹ biết toàn bộ bí mật về Sáng thế, về khởi nguồn của thế giới cho đến khi kết thúc. Lúc sinh ra, một vị sứ giả ghé xuống nôi của đứa trẻ và đặt một ngón tay lên môi nó, để nó không bao giờ tiết lộ về bí mật đã được phó thác cho nó, bí mật về sự sống…
Làm thế nào để che giấu nỗi kinh ngạc của tôi khi nghe thấy những từ vẫn âm vang trong tâm trí và nhắc tôi nhớ lại những kỷ niệm sau cùng về chuyến đi thất bại. Những từ cuối cùng tôi đã đọc lúc ngồi trên một chiếc máy bay khởi hành đến Trung Quốc, ngay trước khi bất tỉnh để rồi máy bay phải vòng trở lại. Keira ngừng đọc, vẻ lo lắng hiện rõ trên nét mặt khi thấy tôi xao động đến thế. Tôi móc ví từ tong túi ra, lấy một tờ giấy rồi mở ra. Đến lượt tôi cao giọng đọc đoạn cuối của đoạn văn kỳ lại ấy.
…Ngón tay đặt trên môi vĩnh viễn xóa đi ký ức của đứa trẻ để lại một dấu vết. Dấu vết này, tất cả chúng ta đều có ở môi trên, trừ tôi.
Ngày tôi sinh ra, vị sứ giả đã quên ghé thăm tôi, và tôi vẫn còn nhớ mọi chuyện…
Keira và Egorov lần lượt nhìn tôi với vẻ kinh ngạc không kém gì tôi. Tôi nói cho họ biết rằng mình đã đọc được bản văn này trong hoàn cảnh nào.
-Chính giáo sư Ivory bạn em đã nhờ người chuyển nó đến tận tay anh, ngay trước khi anh lên đường tới Trung Quốc tìm em.
-Ivory ư? Ông ấy thì có liên quan gì đến chuyện này? Keira hỏi.
-Nhưng đó chính là tên khốn đã không bao giờ trả tiền cho tôi! Egorov thốt lên. Tôi tưởng lão cũng ngoẻo lâu rồi chứ.
-Sao ông cứ có cái thói muốn mai táng hết mọi người thế nhỉ? Keira đốp lại. Và tôi rất nghi ngờ chuyện giáo sư có liên quan gì đó đến việc buôn bán mấy thứ đồ cướp mả của ông.
-Tôi xin nói để cô hay, giáo sư của cô, mượn tiếng là không thể nghi ngờ được ấy, đích thị là người muốn mua viên đá từ tay tôi, và tôi xin cô làm ơn đừng có nói ngược lại lời tôi, tôi không quen có một cô ả vừa ngờ nghệch vừa lắm mồm đặt nghi vấn với từng lời tôi nói đâu. Tôi đang chờ được nghe câu xin lỗi từ cô đây!
Keira khoanh tay rồi quay đi, xoay lưng về phía Egorov. Tôi túm vai Keira giữ lại và bảo cô ấy xin lỗi Egorov ngay lập tức! Cô ấy nhìn tôi với ánh mắt hình viên đạn rồi lẩm bẩm một câu “Xin lỗi”, may thay, vị chủ nhà có vẻ bằng lòng với lời xin lỗi này và đồng ý nói chuyện tiếp.
-Viên đá này được tìm thấy tại vùng Tây Xibia, trong một chiến dịch khai quật mộ băng. Vùng đất đó thì đầy rẫy loại mộ này. Các ngôi mộ này được khí lạnh bảo vệ từ hàng nghìn năm nay nên luôn ở trong tình trạng được bảo tồn đặt biệt tốt. Phải đặt sự vật sự việc trong hoàn cảnh của riêng nó, thời đó mọi chương trình nghiên cứu đều tùy thuộc vào quyền lực của ủy bản trung ương Đảng. giới khảo cổ lĩnh đồng lương chết đói để làm việc trong những điều kiện vô cùng khó khăn.
-Ở phương Tây chúng tôi cũng không được trợ cấp nhiều hơn, nhưng không vì thế mà chúng tôi chôm hiện vật từ các hố khai quật!
Tôi những mong muốn Keira giữ lại dạng nhận xét này cho riêng cô ấy.
-Tất cả mọi nguời đều dính đến việc buôn bán phi pháp ấy để có tiền sinh sống qua ngày, Egorov nói tiếp. Bởi hồi đó tôi đang nắm giữ cương vị tương đối quan trọng trong bộ máy Đảng nên các báo cáo, giấy phép hay cấp vốn đều phải qua tay tôi, và tôi phụ trách việc phân loại nhưng hiện vật tìm được, xem thứ gì mang lợi ích đủ để được chuyển về Matxcova và góp phần làm phong phú thêm những bộ sưu tập của khách mua phương Tây. Chính bằng cách đó mà một ngày nọ tôi đã quen với ông bạn Thornsten của cô cậu. Lão ta thương lượng theo chỉ đạo của giáo sư Ivory vốn là người say mê tất cả những thứ liên quan đên nền văn minh Xito và Xume. Tôi biết sẽ không bao giờ nhận được tiền, trong ê-kíp của chúng tôi có một nhà nghiên cứu văn khắc tài ba, tôi đặt ông ây chế tác một bản sao của viên đá nảy trên khối đá hoa cương. giờ thì cô cậu nói tôi biết lý do cô cậu tìm đến đây được rồi chứ, tôi không nghĩ cô cậu vượt dãy Uran chỉ để trả tôi một trăm đô?
-Tôi lần theo dấu vết của những người du cư đã đi một chuyến dài vào thời điểm bốn ngàn năm trước Công Nguyên.
-Để đi từ đâu đến đâu?
-Xuất phát từ châu Phi, họ tới Trung Quốc, tôi có bằng chứng về điều này, sau đó, mọi chuyện chỉ còn là giả thuyết. Tôi cho rằng họ đã rẽ sang Mông Cổ, xuyên Xibia, ngược dòng Ienissei ra tận biển Kara.
Đêm Đầu Tiên Đêm Đầu Tiên - Marc Levy Đêm Đầu Tiên