uộc đời không bao giờ êm xuôi cả. Nếu cứ sống mãi trong hoàn cảnh cơ cực như thế Hải quen dần và không quan tâm đến. Nhưng sóng gió lúc nào cũng có thể xuất hiện bất thần để lôi cuốn chiếc thuyền mỏng manh đập tan vào ghềnh đá. Dần dà nếp sống hiện tại trở nên quen thuộc và chính Hải cũng không để ý đến.

Một mình mụ Năm đã đủ làm bọn trẻ quần quật suốt ngày rồi. Một hôm mụ ấy đem về một gã đàn ông ốm nhom nhưng độc ác không kém mụ. Sau này bọn chúng biết rằng gã đàn ông mụ Năm mới đem về là em ruột của mụ.

Trước kia lão ta có nhà cửa đàng hoàng sống với vợ con. Nhưng từ ngày người vợ chết đi, không còn ai ngăn cản nếp sống phóng túng của mình, gã đâm ra chơi bời hoang phí, cờ bạc phá tan cả sản nghiệp. Con cái được họ hàng mang về nuôi hộ, vì cha chúng trở thành một con sâu rượu, thành phần xấu xa của xã hội.

Hải nhớ mãi ngày đầu tiên mụ Năm mang gã về với xác thân tiều tụy. Hôm đó trong bữa cơm tối diễn ra như thường lệ, bất thần mụ Năm trở về dẫn theo một gã đàn ông ốm nhom, nồng nặc mùi rượu. Áo quần lão ta xông ra một mùi hôi hám ngạt mũi. Cặp mắt gã đỏ ngầu, quắc lên nhìn bọn trẻ như đe doạ. Bé Liên kinh hãi trước tia nhìn soi mói, dò xét đó. Lão ta chậm chạp đưa mắt nhìn từ đứa. Sau đó lão mệt mỏi ngồi bệt trên nền nhà ẩm thấp miệng lè nhè một giọng khó nghe như phát ra từ một máy hát cũ mèm.

Lão khoát một cử chỉ chán chường bảo mụ Năm:

- Chị nói cho tụi nó biết tui là ai đi. Chần chừ mãi chán ghê.

Mụ Năm ôn tồn:

- Thì để thủng thẳng đã. Mày làm gì hấp tấp như ăn cướp. Trước sau gì tụi nó cũng phải biết.

Nói xong mụ quay sang bọn nhỏ bảo:

- Cậu Sáu đây sẽ thay thế tao lo lắng và chăm sóc bọn bay lúc tao vắng nhà. Tụi bay phải nể cậu và nghe lời. Đứa nào cãi biết tay tao.

Hai chữ “chăm sóc” được mụ nói lên trơn tru không ngượng mồm. Có phải mụ dùng nó để ám chỉ đến những trận đòn phủ đầu bọn trẻ? Những trận đòn mà dấu vết không bao giờ phai mòn trong tâm trí trẻ thơ. Mắng chửi, la hét, đánh đập không nương tay là một hành động chăm sóc à? Hải thấy nghẹn lời. Nỗi chua xót, đắng cay dần xâm chiếm trong lòng. Thế là từ đây chúng có thêm một cai tù trông coi. Tên cai tù hày độc ác hơn mụ Năm nhiều. Cặp mắt của lão đủ chứng tỏ điều này. Nhìn vào cặp mắt đỏ ngầu vì rượu cũng đủ làm bọn trẻ khiếp vía không đủ bình tĩnh đối diện với lão. Lưỡi chúng dường như cứng đờ lại trước tiếng hạch hỏi quát tháo của lão những lần lão trở về trong hơi rượu nồng nặc.

Kể từ ngày hôm đó căn mái lá tồi tàn không lúc nào dứt tiếng quát tháo và tiếng van khóc của trẻ con. Hết mụ Năm hành hạ, chúng lại chịu sự đánh đập của lão Sáu. Hai người thay phiên nhau trút hết sự bực dọc vào đám trẻ. Thua bài đêm qua mụ Năm chỉ biết giải toả cơn giận lên đầu chúng. Say sưa, nóng nảy lão Sáu cũng dùng đám trẻ làm đối tượng cho hả cơn.

Ban ngày trong lúc mụ Năm nằm dài ở sòng bạc qua một đêm thức trắng, ở nhà con Liên chịu sự hành hạ của lão Sáu. Có hôm nó đang lui cui quét lại ổ rơm nghe tiếng lè nhè của lão vừa thức dậy. Tối qua lão uống cả chai rượu trắng rồi ngả lưng xuống nằm lải nhải cho tới khi ngủ quên.

- Mày đâu rồi Liên?

Nghe tiếng gọi mình, Liên vội buông chổi chạy đến bên lão đương vươn vai uể oải.

- Dạ thưa cậu Sáu gọi con.

- Còn một mình mày ở nhà nếu không gọi mày thì gọi ai? Chẳng lẽ gọi tao à? Rõ khỉ.

Liên cúi đầu trước những câu mắng mỏ thông thường cho một ngày bắt đầu. Nó cảm thấy cử chỉ mình trở nên thừa thãi, lố bịch.

Lão phát cáu vì sự im lặng của Liên. Lão la lớn:

- Đứng đó làm gì đấy? Không biết bổn phận mỗi sáng ra thế nào à?

Con bé lật đật nói:

- Dạ biết rồi.

Nó với tay lấy chiếc khăn cũ mèm, đầy mùi rượu của gã chạy ra đầu xóm giặt sạch dưới vòi nước công cộng. Trở về nó đưa cho lão lau mặt. Lão lầu bầu trong mồm:

- Hừ! Không hiểu chị tao nuôi chi thứ vô tích sự như mày.

Đưa lão khăn xong, Liên trở lại cầm chổi tiếp tục công việc bỏ dở. Nếu không một chốc nữa về thế nào mụ Năm cũng quần cho nó một trận. Tiếng chổi trên sàn nhà nghe rèn rẹt khiến lão Sáu bực mình. Nỗi bực mình càng gia tăng lúc lão vớ phải chai rượu rỗng không. Không có rượu lão đánh đập nó, đến khi có rượu lão càng hung dữ hơn vì hơi men hoành hành. Điều này có nghĩa lúc nào lão cũng có thể đánh đập cho sướng tay, hả giận. Liên chỉ yên thân lúc nào gã la cà ngoài các quán cà phê hay nằm ngáp phì phò sau cuộc chè chén say sưa.

Lão tức giận dằn vỏ chai trên mặt bàn mục nát. Liên giật bắn người vì tiếng động thình lình. Nó dè dặt nhẹ tay chổi để lão khỏi nổi sùng. Nhìn dáng con bé kéo lê cán chổi lão cằn nhằn:

- Lúc nào cũng lo nhà với cửa. Sao mày không để ý đến thân tao một chút xem sao? Lẽ ra thấy rượu hết mày phải ra quán mua đem về. Không có nó làm sao tao sống nổi. Chắc mày không muốn tao sống? Phải rồi, tao làm chúng bay khổ sở. Có phải tụi mày muốn nói thế không?

Liên quá quen với giọng điệu kể lể như đàn bà của lão mỗi khi thiếu rượu. Nó nhàm chán với những câu nói được lão lập đi lập lại hàng chục lần. Không lần nào thêm hay bớt một chữ.

- Nói như vậy mày vẫn chưa hiểu ý tao muốn gì sao Liên? Mày dốt gì dữ vậy?

Nó hiểu nhiều lắm. Nó hiểu rằng phải đi mua ngay cho lão vài xị rượu kẻo lão nổi giận. Liên ấp úng trả lời:

- Dạ cháu biết.

Liên cúi mình dựng chổi vào góc nhà, bước lại bàn cầm lấy vỏ chai rỗng. Nó ngần ngừ chưa đi, còn đứng lại chờ đợi.

- Mua nhanh lên còn đứng làm gì vậy?

- Thưa cậu Sáu cháu không có tiền.

- Tiền gì?

- Tiền mua rượu.

Lão vờ cho tay vào túi móc tiền nhưng cuối cùng nói để khoả lấp:

- Sao chiều hôm qua mày không xin tiền chị Năm mua cho tao?

- Cháu có xin nhưng má Năm không đưa và bảo…

- Chị ấy nói gì tao?

- Má năm bảo muốn say sưa thì đi tìm lấy, không ai dư dả đâu nuôi sâu rượu.

Sẵn bực mình vì thiếu rượu và tức giận sau câu nói đó, lão sáu dang thẳng tay tát nó thật đau làm Liên chúi nhủi. Lão điên cuồng trong cơn ghiền hành hạ rượt Liên chạy khắp gian nhà.

Liên sợ hãi cuống chân chạy không nổi. Trong lúc đó lão la hét om sòm luôn miệng nói:

- Bọn bay khi dễ tao. Cho bay chết hết.

Nỗi kinh hoàng xâm chiếm Liên. Nó biết trận đòn trong cơn say còn nhẹ hơn lúc lão bị ma men dằn vặt như bây giờ. Nếu lão bắt được chỉ có nước nằm gục cho tới chiều mới dậy nổi.

Liên nghe tiếng rổn rảng trong đống sắt vụn. Lão đang bươi móc tìm một khúc cây vừa tay để đánh nó. Nó luống cuống đến độ vấp chân vào cạnh bàn. Chiếc chai rơi xuống vỡ tan. Mảnh vụn cắt vào tay máu tuôn xối xả. Thấy máu tuôn ra Liên ngất xỉu.

Mắt lão đang điên loạn vì thiếu rượu nên không thấy gì cả, thẳng tay giáng cây xuống thân hình bất động. Lúc đó Hải xông vào can gián bị lão vung thanh củi lên mình nó. Hải thấy nguy cơ đến cho Liên nên đâm liều xông vào mặc cho trận mưa đòn lên mình.

Hải giằng co thanh củi trong tay lão. Nó chợt hiểu nguyên nhân câu chuyện bèn la to:

- Con có tiền, bác Sáu đừng đánh nữa.

Nghe nói đến tiền mắt lão sáng rỡ, miệng nở một nụ cười thô bỉ và liền ngừng tay. Lão sung sướng như bắt được vàng, quăng cây vào góc luôn mồm nói:

- Tiền đâu…tiền đâu… đưa tao ra quán.

Hải móc hết số tiền mới kiếm được đưa cho lão Sáu. Cầm tiền trên tay lão mới tỉnh trí bước ra cửa nói vọng vào:

- Tao đi đây. À! Sao mầy không đi bán?

Chợt thấy máu rỉ ra ở cổ tay Liên lão hỏi:

- Sao vậy?

Hải điên tiết hét:

- Ông đánh nó chứ làm sao?

Lão Sáu gật gù một cách đáng ghét:

- Ờ! Ai biểu ngu ngốc chọc giận tao. Nè, chiều về chị Năm có hỏi nói nó té nhe. Mày lộn xộn tao cho biết tay.

Không buồn nhìn dáng lão khập khễnh từng bước ra ngõ hẻm, Hải vực Liên dậy và nhờ lối xóm thương hại cho tiền kêu xe vào nhà thương.

Chiều về mụ Năm thấy Liên băng bó hỏi:

- Nó làm gì ra nông nỗi dữ vậy?

Liên thút thít khóc, nó không biết trả lời sao. Giờ này lão Sáu vẫn chưa về để bọn trẻ được dịp xem lão đóng kịch chối tội. Hải vọt miệng nói thay Liên:

- Hồi sáng này lúc ra đầu ngõ mua rượu, nó bị xe đụng. Mảnh chai vỡ cắt đứt tay.

- Sao mày biết?

- Con thấy… tận mắt.

- Họ có bồi thường tiền gì không?

Tiền, lúc nào mụ Năm cũng nghĩ được cách moi tiền, kiếm tiền bằng mọi cách dầu phải đổi cả tính mạng bọn trẻ.

- Dạ. Họ đụng rồi chạy mất.

Mụ nghe nói kêu réo lên:

- Trời ơi! Ngu ơi là ngu. Mày phải la làng la xóm. Gọi mã tà bắt nó lại. Nuôi một lũ ngu ngốc chán ơi là chán.

Tối hôm đó trong cơn sốt chập chờn Liên nghe tiếng mụ đánh đập Hải vì tội không đi bán hôm nay. Suốt ngày Hải quanh quẩn trong nhà thương và lo săn sóc Liên bỏ cả việc làm. Hải câm nín chịu đòn không khóc một tiếng nào. Nó không muốn Liên phải lo nghĩ nhiều về trận đòn nó mang phải. Trong cơn đau quặn người Hải nhớ tới lời anh Minh, nhớ tới ngôi sao bắc đẩu sáng ngời trên nền trời dành cho một ngày sau của nó.

Muôn nghìn vì sao loé lên trong đầu óc quay cuồng và nhức như búa bổ.

Đó là một trong những thảm cảnh xảy ra sau khi lão Sáu về đây. Bọn trẻ phải làm việc gấp đôi để đủ cung ứng cho sòng bạc mụ Năm và hũ rượu không bao giờ đầy của lão Sáu.

Đòn vọt và mắng chửi khiến bọn trẻ trở nên mệt mỏi hơn. Hình ảnh một mái gia đình êm ấm hiện ra trong nỗi mơ ước của chúng rõ rệt hơn bao giờ hết.

Vẻ mặt lão Sáu luôn phá tan giấc mộng yên lành của chúng để thay thế vào đó giấc mơ hãi hùng của địa ngục và ác thú.