- Minh Nhật -

---------------------------------------------------------------------------

Giá trị của con người nên được đánh giá bằng những điều họ có thể, chứ không phải ngược lại.

Trong một chuyến du lịch vào cuối năm 2010, tôi tình cờ gặp E. Greenidge - một chàng trai trẻ người Mỹ - tại một trong những con phố đông đúc nhất châu Á. Chúng tôi uống vài cốc bia, chia sẻ vài câu chuyện ngẫu nhiên. Anh là một lập trình viên trẻ luôn mang trong mình ước mơ có thể sáng tạo ra những sản phẩm có thể thật sự giúp ích được cộng đồng. Không phải những trò chơi để người dùng giết thời gian, không phải những phần mềm chỉnh sửa ảnh lung linh cho những cô gái thấy chính mình đẹp hơn, không phải những chương trình, không phải những trình duyệt tính toán giá trị cổ phiếu... không phải bất cứ ứng dụng nào tương tự như vậy. Greenidge chỉ muốn tạo ra những lợi ích thật sự hữu dụng: ví như một chương trình - bằng một cách nào đó - rút ngắn những cuốn sách hàng nghìn trang lại chỉ còn vài chục trang mà vẫn lưu giữ được những ý chính; một sản phẩm tích hợp giữa máy chiếu và di động có thể chiếu lên bất kỳ bề mặt nào, hay một phần mềm tự động mà nếu người sử dụng chạm tay vào máy khi họ đã quá chén, thì chiếc di động sẽ tự động phân tích được lượng cồn đã dung nạp vào cơ thể, và báo cho chủ nhân của nó rằng họ đã... say và nên về nhà. Chung cuộc là những sản phẩm có tính ứng dụng với một câu hỏi luôn đi trước mọi ý tưởng: liệu điều chúng ta sắp làm có ích gì cho người sử dụng?

Tôi không gặp Greenidge lần nào sau đó, tôi không biết anh đã trở thành người như thế nào và đã làm được những gì. Ít nhất cho tới thời điểm hiện tại, những câu chuyện ngày hôm đó đã trả lời cho tôi rất nhiều câu hỏi cá nhân, và cũng đã để lại rất nhiều suy tư khác.

Rất nhiều người trong chúng ta sẽ thần tượng một ai đó hơn bố mẹ mình, hoặc chí ít là cũng biểu lộ tình cảm ra một cách nhiệt thành hơn. Cũng rất nhiều người trong chúng ta quan tâm tới một người nổi tiếng trên mạng, một nhân vật đang lên trong showbiz, một người thành đạt nào đó... hơn những bạn bè xung quanh. Nhưng điều thật sự những người bạn đó đã làm cho bạn là gì? Họ có thể làm được gì cho bạn và họ đã làm gì để cuộc sống hàng ngày của bạn tốt hơn. Họ đã làm gì để giúp bạn cảm thấy đầy đủ hơn, họ đã làm gì để bạn cảm thấy mình đặc biệt và không thể thay thế? Khi tự lòng trả lời những câu hỏi này, có lẽ bạn cũng hiểu những điều mà Greenidge đã khơi gợi trong tôi là gì: Hãy thực tế.

Bạn có thể chơi với một người bạn giàu có, nhưng khi bạn gặp khó khăn thật sự về tài chính, đó chưa chắc đã là người giúp đỡ bạn, hoặc thậm chí muốn giúp đỡ bạn mà có thể vị cứu tính khi đó lại chỉ là một người rất bình thường mà hàng ngày vẫn luôn ở cạnh bạn.

Bạn có thể cảm thấy hứng khởi khi nghe một bài hát của một ban nhạc nổi tiếng nào đó, nhưng khi bạn thật sự khủng hoảng tâm lí, người ở cạnh bạn chắc chắn không phải là họ, mà đơn giản chỉ là một người bạn nào đó sẵn sàng dành thời gian cho bạn.

Chúng ta trả qua những viễn cảnh đó hàng ngày theo nhiều cách khác nhau, nhưng thường tự huyễn hoặc mình bằng những lý giải vô định để rồi tuột mất thời gian và khỏa lấp trong tim cho dòng chảy vô nghĩa của những kẻ xa lạ. Tôi không tin vào những câu nói theo kiểu: dù rồi sau này bạn có thế nào, hãy biết rằng tôi vẫn luôn ở cạnh bạn - những câu tương tự chỉ khác biệt bởi chủ ngữ mà những người yêu nhau thường thủ thỉ với nhau - để rồi ngay lập tức biến mất khi sóng xô biển bão. Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng nói một câu mà tôi rất thích: "Điều quan trọng nhất mà bạn có thể dâng tặng người khác khi họ cần bạn chỉ đơn giản là sự có mặt của bạn." Nếu bạn không có mặt ở đó, thì tất cả mọi điều khác liệu còn có ý nghĩa gì? Liệu có phải chỉ còn là sự phù phiếm của ngôn ngữ, của những diễm từ mà chúng ta nói cho quen miệng, của những giả dối đã ngấm vào tim thành vết xước chai sạn trong tâm hồn từng là chân thật.

Thế nên đừng quá ngạc nhiên khi một ngày bạn cảm thấy chống chếnh chao đảo bởi dòng đời mà những người mà bạn thường đuổi theo đột nhiên đều hờ hững. Điều đó chẳng có gì mới lạ. Mặt Trời không quan tâm tới những vệ tinh quay quanh nó. Bạn đã mất quá nhiều thời gian để hướng theo những điều viển vông, mà quên mất rằng bên cạnh còn những người yêu thương bạn vô điều kiện. b###Đã có lòng với nhau, thì ngày rộng tháng dài, không lúc nào là không thể. Còn nếu đã không, thì chắc cả ngàn năm vẫn không đủ để kịp một cuộc hẹn. Cuộc đời này, xoay mãi vẫn chỉ ở tình cảm mà người ta dành cho nhau mà thôi.

Trước khi vươn mình đuổi theo những giấc mơ to tát được chạm sờ vào bóng hình của một ai đó, một điều gì đó mà mình tự ngộ nhận, thì cần nhớ rằng: Hãy yêu người luôn ở cạnh mình.