ào những năm 1993, gia đình tôi chuyển tới sống ở một con ngõ nhỏ ở ngoại ô thành phố bao quanh bở ruộng đồng. Giá nhà đất khi đó không phải như bây giờ. Có nhiều nơi không ai ở, những khu ven đô, hay gần những bãi rác lớn ít người qua lại, người ta cắm đất dựng nhà - điều mà sau này mọi người vẫn hay gọi là "đất nhảy dù". Bố mẹ tôi dồn hết số tiền ít ỏi, mua một miếng đất ở khu hẻo lánh ngoại ô ấy, và cất nhà. Tuổi thơ tôi lớn lên trong con ngõ nghèo khó ấy. Nơi mà ta có thể nhìn thấy phần lớn những cuộc đời nghèo khổ nhộn nhạo trôi qua cũng với sự chuyển mình của đô thị.

Sát ngay cạnh nhà tôi, có một gia đình đông đúc người. Điểm chung của họ từ cha mẹ cho tới con cái đó là đều là những kẻ có tiền án tiền sự. Gia đình ấy có năm người con, ba trai, hai gái. Ba đứa nghiện ở trong trại, một đứa buôn bán ma túy đang thụ án tù, còn đứa con gái lửng lơ ở giữa thì không nhanh nhạy lắm, cũng ngơ ngơ, dở dở. Ông bó nghiện rượu, không một ngày nào không say. Bà vợ ghi đề và sau này dọn về đầu ngõ kiêm thêm nghề bán bún. Bà rất tốt với tôi, mặc dù đôi khi hơi bỗ bã, hay chửi bậy và nói rất nhiều.

Lúc gia đình chúng tôi mới chuyển đến nơi này, ngõ chỉ là đường đất gồ ghề và rất khó đi. Sau này, người dân chuyển tới nhiều hơn và họ cùng nhau góp tiền đổ bê tông cho nó, khiến đường đi được thuận lợi. Cùng thời gian đó, mảnh đất ruộng cũng dần được thay thế bằng những con đường lớn. Và nơi tôi ở, đã không còn là ngoại ô.

Những năm tháng ấy là thời điểm ghi nhận sự thay da đổi thịt, lọc máu, xóa hình hài đến chóng mặt của thành phố. Mọi thứ đều thay đổi.

Chúng tôi chứng kiến rất nhiều thứ, những cây kim tiêm vứt dưới chân, các biển hiệu kêu gọi phòng chống ma túy ở ngoài phố. Mẹ tôi thường dạy rằng, sống phải có ý thức, dù những người xung quanh không quét ngõ hoặc làm bẩn nó, thì chúng tôi vẫn phải quét sạch nó bởi vì nhà mình ở đó.

Đối với tôi mà nói, thì những người nghiện đó, gia đình ấy, không có gì đáng sợ. Tôi nhìn thấy họ mỗi ngày. Trốn trại, mãn hạn, ra tù, rồi lại vào tù. Cảnh sát, trinh sát, công an khu vực lui tới nhà đó như cơm bữa. Tôi cũng chẳng tránh nói chuyện nếu họ nói chuyện với mình. Với một đứa trẻ như tôi thì sự nguy hiểm rất mơ hồ. Còn nụ cười lại vô cùng đáng giá.

Có những đêm ngủ chập chờn nghe thấy tiếng cãi vã, cũng cảm thấy giật mình, nhưng lâu ngày trở nên quen thuộc. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình mong muốn thoát ra khỏi thế giới ấy. Ngay cả những phồn hoa náo nhiệt sau này, cũng không đánh đổi được khoảng thời gian "ồn ào" mà yên ả của tuổi thơ tôi. Chúng ta sống trong nhiều cảnh đời khác nhau. Đối với một số người thì môi trường tôi sống ngày đó, có lẽ quá nguy hiểm cho một đứa trẻ. Nhưng tôi biết nó bình yên hơn tất thảy mọi thứ, vì có bố mẹ ở bên mình. Có những thứ hoàn toàn phụ thuộc vào cảm nhận. Bạn không ở đó, khó lòng có thể đánh giá nó, chỉ bằng mắt nhìn.

Nơi đó trong tôi luôn bình yên vì không có chỗ cho những thị phi tồn tại, như khi tôi một mình bon chen trong xã hội... như lúc này.

Kế bên ngõ nhà tôi là một trường đại học dân lập. Ngôi trường được ngăn với con ngõ nhỏ bằng một hàng rào gạch rất thấp và đơn sơ. Buổi sáng, khi leo lên sân thượng thu dọn quần áo, tôi thường nhìn sang khuôn viên trường và luôn tự nhủ sau này, tôi phải vào đại học.

Cứ như thế trong nhiều năm.

Và rồi, mặc dù đã rất cố gắng nhưng cuộc sống cứ cuốn tôi đi theo một cách nào đó, mà chính tôi cũng không dám chắc. Rốt cục, tôi có vào đại học. Tưởng như ước mơ lớn được nuôi dưỡng mỗi ngày, khi đạt được hẳn sẽ phải dốc hết sức mình để hoàn thành nó... nhưng cuối cùng, tôi cũng bỏ học giữa chừng. Hẳn nhiên bao mơ ước tan hoang, tâm trạng lang thang như đi lạc vào một căn nhà trống.

Tôi không hiểu, vì sao, tôi lại nhớ tới tuổi thơ của mình trong một chiều mưa day dứt, ở một nơi xa thật xa con ngõ nhỏ ngày nào với biết bao hoài niệm. Ngõ nhỏ ngày ấy, có những con người đâu đó rất thân quen, dù nghèo nàn, vật vờ hay tệ nạn. Ngõ nhỏ chứng kiến tuổi thơ tôi, ước mơ tôi... Chứng kiến cuộc đời biết bao con người lướt qua như thế.

Cuộc sống này có rất nhiều điều không như ý mình. Thậm chí trong số đó có cả những điều mà ta nghĩ nắm chắc trong tay hoặc đang làm chủ nó. Ngày đó, tôi đã nghĩ, lớn lên mình sẽ khác, ước mơ tôi cũng khác, khát khao tôi cũng khác. Thế nhưng... tôi đã bước đi rất khác cách mà tôi từng nghĩ, và trở thành một ai đó vô cùng xa lạ với tuổi thơ tôi hằng hay nghĩ tới mỗi ngày. Bỗng dưng, nhớ về năm tháng cũ, con người cũ, tôi tự hỏi, liệu có phải trong chúng ta, mỗi người sinh ra, vốn dĩ đều đã được sắp đặt sẵn một số phận?

Và dù cho số phận có sắp xếp cuộc đời ta đi theo bất kỳ hướng nào mà nó muốn, dìm ta dưới đáy bi thương hay tuyệt vọng... nhưng nó cũng sẽ không chặn mọi lối đi. Bởi vẫn còn những con đường ngay cả khi tăm tối nhất... Nên, tôi luôn an ủi bản thân mình rằng: "Rồi mình cũng sẽ... ổn thôi." Tôi đã từng ở những nơi mà người ta nói rằng: "Ôi thật tệ.", thế mà vẫn có thể trưởng thành và cảm thấy nó quá đỗi bình yên... b###Vậy, chẳng phải vấn đề luôn nằm ở cách nhìn đó sao?