hi chúng tôi còn đang trên đường, trời đã bắt đầu tối. Những đám mây bay rải rác buổi chiều bây giờ tụ tập lại, tầng tầng, lớp lớp nên trời khá tối vào mùa này. Con đường chạy qua một vùng đồi núi khô cằn, và mặc dù Alan đi trước rất tự chủ, tôi không giải thích được làm sao anh có thể nhận biết tất cả.

Cuối cùng vào khoảng chín giờ rưỡi chúng tôi đến một ngọn đồi và nhìn thấy xa xa phía dưới những ánh lửa nhấp nháy. Hình như có một cánh cửa để ngỏ, ánh lửa của lò và ánh sáng của nến đã lọt ra ngoài. Sáu hoặc bảy người, người nào cũng có một ngọn đuốc trên tay, đứng xung quanh hoặc múa quanh nhà.

— James hình như khùng rồi. – Alan nói – Nếu bây giờ ở đây không phải là chúng ta mà là tụi lính đang rình mò thì anh ấy đã bị chúng chộp rồi. Nhưng chắc chắn có tốp gác ở ngoài đường và ngoài ra anh ta biết là không một tên lính Anh nào biết được con đường chúng ta vừa đi qua.

Nói xong, anh huýt sáo ba lần theo một cách độc đáo và thật lạ lùng, khi tiếng huýt sáo đầu tiên vừa vang lên, các ngọn lửa đang di động đã dừng lại, bất động tựa như những người cầm đuốc khiếp sợ, nhưng sau tiếng huýt sáo thứ ba lại di động như thế nào. Sau khi làm những người phía dưới yên tâm bằng cách đó, chúng tôi lao xuống dốc vào trước cửa một ngôi nhà tựa như một hộ nông dân lớn, được một người khoảng năm mươi tuổi, ăn mặc chỉnh tề đón tiếp. Ông ra gọi Alan cái gì đó bằng tiếng Gaelic.

— James Struart – Alan đáp – tôi đề nghị anh nói bằng tiếng Scot vì đây là một người quý phái trẻ tuổi không hiểu thứ tiếng khác. Anh ta là một điền chủ ở dưới kia, ở quê, anh ta là một chủ đất, là một người quý tộc. – Anh ôm lấy tôi - Tôi nghĩ là sẽ tốt hơn nếu bây giờ tôi chưa nói tên anh ấy.

James of Glens quay về phía tôi chốc lát, chào mừng tôi một cách lịch sự, sau đó quay lại, xúc động nói với Alan:

— Thật là một điều rủi ro đáng sợ. – Ông kêu lên – Đất nước sẽ phải trả giá đắt vì việc này. – Ông ta giơ hai tay lên trời.

— Ồ, kệ nó. – Alan nói to – Chúng ta phải ăn mừng là nó đã xảy ra. Colin Roy chết rồi và chúng ta cảm ơn về việc đó.

— Bạn thân mến, – James đáp – tôi mong hắn sống lại đấy. Ta có thể ba hoa trước đó và bây giờ phải thừa nhận ai sẽ chịu hậu quả. Hắn bị giết, hãy nhớ điều đó, Alan ạ, và Appin trả cái giá đó. Nhưng tôi có một gia đình…

Trong lúc trò chuyện, tôi nhìn xung quanh và thấy những người hầu cận làm việc như thế nào. Một số đứng trên những cái thang; lục lọi mái nhà chuồng trại tìm súng, gươm và các loại vũ khí khác đưa cho những người đứng phía dưới; họ làm việc này một cách vội vã. Nghe tiếng kêu của cuốc xẻng trên sườn núi tôi hiểu là vũ khí được chôn cất ở đâu trên đó. Tất cả đang làm việc vội vã nhưng tôi thấy hình như không có một trật tự nào cả. Một số vớ lấy súng săn, tay cầm đuốc, trượt ngã hỗn độn, James luôn luôn phải ngắt quãng câu chuyện với Alan để ra lệnh cho những người hầu cận, nhưng rõ ràng họ không hiểu gì cả và còn chú ý ít hơn đến các lệnh đó. Dưới ánh đuốc tôi thấy những con người này đang trong cơn hỗn độn, chạy đi chạy lại không có mục đích và mặc dù không ai muốn nói to, tiếng của họ vang lên đầy vẻ sợ hãi và bực bội.

Lúc đó có một cô bé ra khỏi nhà mang theo một cái bọc. Sau này tôi luôn phải mỉm cười khi nhớ lại lúc đó Alan nhìn cô gái như bị thôi miên.

— Đứa trẻ vác cái gì vậy? – Anh hỏi.

— Chúng tôi chỉ định làm cho ngôi nhà ngọn ghẽ một chút, Alan ạ. – James đáp, giọng có vẻ bó buộc và sợ hãi – Ngay đêm nay tụi nó sẽ dùng nến và đuốc lục lọi khắp Appin. Chúng tôi đã chôn một số súng và gươm trong rừng và trong cái gói này là bộ quần áo Pháp của anh mà chúng tôi cũng muốn giấu đi.

— Giấu biến quần áo Pháp của tôi, cũng chôn chúng à? Tôi không cho phép như vậy, bạn thân mến ạ.

Và anh chộp lấy cái gói, chạy nhanh ra chuồng gia súc có lẽ là để tự mình lựa. Trong thời gian đó anh giao tôi cho những người họ hàng trông nom.

James đưa tôi vào bếp, chúng tôi ngồi bên một cái bàn. Mỉm cười mến khách, ông ta tìm cách nói chuyện với tôi nhưng rồi lại trở nên lo lắng. Ông nhăn trán, cắn vào móng tay, khi nhớ đến tôi ông nói vài lời thân mật, mỉm cười vô thưởng, vô phạt, sau đó lại chìm trong lo lắng riêng tư. Bà vợ ông ngồi khóc bên lò sưởi, hai tay ôm lấy mặt cậu con trai cả bò trên nền nhà, lục tìm trong một đống giấy tờ, thỉnh thoảng lại đốt một tờ trong ngọn lửa lò sưởi và chờ cho nó cháy hết mới thôi. Trong suốt thời gian đó, một người đầy tớ gái, mặt đỏ bừng vừa khóc vừa vội vã lục tìm gì đó trong các ngăn tủ. Liên tục có những người đây tớ ngó đầu vào cửa và luống cuống xin sự chỉ bảo.

Cuối cùng James không chịu nổi lâu hơn ở trên ghế, ông ta quay về phía tôi và xin lỗi nếu trái với phép lịch sự, ông ta phải đi ra đi vô.

— Tôi không phải là một chủ nhà tồi, thưa ngài, – Ông ta nói – nhưng tôi luôn luôn phải nghĩ đến sự bất hạnh đáng sợ, đến những hậu quả ghê gớm gây ra cho những người con hoàn toàn vô tội.

Đột nhiên ông ta nhìn thấy anh con trai đốt một tài liệu mà đáng lẽ phải giữ lại, thì sự xúc động biểu hiện ra bên ngoài một cách đau đớn, ông la đi la lại cậu con trai:

— Mày điên rồi à? Mày muốn bố mày bị treo cổ à?

Chắc ông ta đã hoàn toàn quên sự có mặt của tôi, bởi vì ông đã nói với cậu con trai hoàn toàn bằng tiếng Gaelic, cậu này không đáp lại gì khi bị mắng mỏ. Khi nghe đến “treo cổ” người đàn bà bên cạnh lò sưởi lại úp mặt vào hai bàn tay và khóc to hơn trước đây. Tất cả những cái đó cũng làm tôi đau đớn vô cùng tuy tôi xa lạ với những con người này. Tôi không còn có thể chứng kiến lâu hơn nữa và cảm thấy nhẹ cả người khi Alan quay lại. Anh đã mặc bộ quần áo Pháp đẹp đẽ của mình và trông lại như xưa cho dù bộ quần áo bây giờ bị nhàu nát nhiều, không còn có thể là đẹp nữa. Tôi được một người con trai dẫn ra ngoài và cũng nhận quần áo khác mà tôi cần có từ lâu trong đó có cặp quần da mà người ta thường mặc trên cao nguyên, ban đầu chúng làm tôi hơi khó chịu, nhưng chỉ một lúc sau tôi thấy chúng rất tiện lợi, thoải mái.

Trong lúc tôi ra ngoài thay quần áo, Alan đã kể lại chuyện của tôi cho mọi người ở trong nhà nghe. Vì điều tất nhiên là anh cùng đi trốn với tôi nên tất cả mọi người cùng tham gia vào việc trang bị cho chúng tôi. Họ đưa cho mỗi chúng tôi một thanh gươm và một súng lục mặc dù tôi đã tự nhận là không biết đấu gươm. Chúng tôi cũng nhận đạn súng và một gói bột lúa mạch, một cái chén bằng sắt kèm theo một chai rượu cô-nhắc Pháp. Bây giờ thì chúng tôi đã sẵn sàng cho cuộc hành trình vượt qua rừng. Chỉ có tiền là không đủ. Tôi còn giữ lại được hai bảng. Cái đai lưng của Alan đã được trao cho một người khác, gia tài của người bạn thân của tôi hiện chỉ còn mười sáu xu, còn cái két của James thì rỗng không. Hình như trong chuyến đi Edin Bousgh và qua việc giải quyết những vấn đề luật pháp cho tá điền ông đã bỏ ra nhiều tiền vì thế mà tổng cộng ông chỉ còn 3 bảng và năm mươi xu rưỡi, phần lớn là tiền bằng đồng.

— Ghi có như vậy thì chúng tôi không đủ sống – Alan nói.

— Anh phải tính đến việc tìm được ở đâu đó một nơi ẩn náu an toàn – James kêu lên – lúc đó anh sẽ báo tin cho tôi. Nhưng chuyện này phải làm thật lẹ, Alan ạ, chần chừ ở đây chờ một, hai đồng bảng là quá mạo hiểm. Tụi nó sẽ được tin là anh ở đây và sẽ đi lùng. Tụi nó sẽ gán tội cho anh về vụ hôm nay và nếu anh bị bắt ở đây, tất nhiên chúng sẽ nghi ngờ cả tôi vì tôi là họ hàng gần gũi của anh và đã che chở mỗi lần anh trở về đất nước. Nhưng nếu chúng nghi ngờ tôi…

Ông ta ngừng lại, răng cắn vào môi, sắc mặt tái mét. Sau đó ông nói tiếp bằng giọng nho nhỏ:

— Sẽ rất đau đớn cho bạn bè chúng ta nếu tôi phải lên giá treo cổ.

— Đó sẽ là một ngày đen tối cho toàn Appin – Alan nói.

— Cổ họng tôi bị ngạt chỉ cần nghĩ đến giây phút đó thôi. Trời đất, Alan ạ… đó là những lời ngu muội. – James kêu to.

Và ông đấm mạnh lên tường làm cho tiếng đập vang lên trong toàn căn nhà.

— Đúng, anh nói đúng đấy – Alan nói – và anh bạn từ đồng bằng này của tôi – vừa nói anh vừa gật đầu thân mật với tôi – đã giữ cho tôi sáng suốt; chỉ cần tôi nghe theo lời anh ta.

— Hãy nghe đây, Alan! – James nói với giọng đã trở lại bình thường – Khi tụi nó chụp được tôi, lúc đó mới là lúc anh cần tiền, bởi vì nếu anh ta nhớ lại những gì tôi đã nói, những gì anh đã nói, điều đó không có lợi cho cả hai chúng ta. Anh ta có thấy vậy không? Hãy nghe tôi nói hết và anh sẽ thấy là bản thân tôi phải tạo ra một cái lệnh truy nã anh. Đúng, thậm chí tôi phải treo một giải thưởng cho cái đầu của anh nữa cơ. Tôi phải làm điều đó, làm điều đó với người bà con gần gũi là chuyện không hay nhưng nếu tôi bị gán chịu trách nhiệm cho những việc đáng sợ này, tôi phải tìm cách tự bảo vệ mình. Anh có thấy vậy không?

Vừa cầu nguyện không ngừng, ông ra vừa nói chuyện với Alan và nắm chặt tay áo anh.

— Có, có. Tôi cũng thấy như vậy. – Alan nói.

— Anh phải làm sao nhanh chóng biến khỏi nơi này. Đúng, Alan ạ. Anh phải rời khỏi đây, hoàn toàn đi khỏi Scotland, anh và cả anh bạn từ đồng bằng của anh nữa. Tôi cũng phải ra một lệnh truy nã cậu bạn anh. Anh có thấy vậy không, Alan?

Hình như tôi thấy mặt Alan đỏ bừng lên.

— Thật là cay đắng cho tôi, James ạ, vì tôi đã đem anh ấy đến đây. – Anh nói và ngửa mặt lên – Anh đã trực tiếp biến tôi thành một kẻ phản bội.

— Alan người anh em! – James kêu lên – Hãy nhìn sự vật như nó đang tồn tại. Đằng nào thì một cái lệnh truy nã anh ta cũng sẽ được đưa ra. Mingo Campbell sẽ lo chuyện đó. Vì vậy mà tôi hay ai làm thì cũng như nhau thôi. Alan, anh phải nghĩ là tôi có một gia đình. – và sau một lúc, ông ta bổ sung – Và đừng quên một điều, Alan ạ, toàn bộ bọn làm chuyện này là tụi Campbell.

— Rất may là … Alan nói suy tư – không ai biết tên bạn tôi.

— Và cũng không ai nên biết, Alan ạ – James nói lớn – Tôi thề như vậy.

Rồi ông ta bổ sung, cứ như là đã biết thật sự tôi ấy:

— Trong lệnh truy nã này chỉ ghi cậu ta mặc quần áo gì, trông cậu ta thế nào, khoảng bao nhiêu tuổi… đại loại như vậy. Thực sự là tôi không làm được điều gì hơn nữa. – Anh ta nói cứ như mình là người biết những điều tốt đẹp và quý giá.

— Tôi thực sự ngạc nhiên về đứa con của ông già anh! – Alan hét lên giận dữ – bằng hành động của mình, anh muốn phản bội cậu bé phải không? Anh muốn cho cậu ta quần áo khác và bằng cách đó chỉ điểm cậu ta?

— Không, không, Alan! – Ông ta nói vội vã – Tôi không nói quần áo này khi Mungo nhìn thấy cậu ta.

Bỗng nhiên James trở nên thảm hại trước mắt tôi. Ông ta ôm lấy từng đống rơm, chắc là nhìn thấy từng bộ mặt kẻ thù của mình trên ghế quan tòa và đằng sau là giá treo cổ dành cho ông ta.

— Còn bây giờ, bạn thân mến! – Alan quay sang phía tôi – cậu nghĩ gì về tất cả chuyện này. Cậu ở đây dưới sự che chở của tôi, tôi sẽ làm việc đó bằng danh dự của mình. Tôi sẽ lo lắng để cậu không chịu những điều bất công.

— Tôi chỉ nói một điều – Tôi trả lời – Cuộc tranh luận giữa hai người không liên quan gì đến tôi. Nhưng lý trí lành mạnh của con người đòi hỏi hắn gắn toàn bộ trách nhiệm cho người phải mang nó và đó là người đã nổ súng. Lệnh truy nã phải dành cho anh ta, hoặc như anh vẫn nói: hãy xua chó tóm lấy anh ta và làm sao để những người vô tội không phải sống ẩn náu.

Nhưng khi nghe những lời này, cả Alan và James cùng kêu lên một cách sợ hãi. Họ yêu cầu tôi đừng nói nữa. Vấn đề không phải như vậy. Họ hỏi tôi những người trong hội kín sẽ nghĩ gì và điều đó càng làm cho tôi thêm tin là một người trong hội kín ở Mamore đã thực hiện việc ám sát vừa qua. Chẳng lẽ tôi không thấy làm như vậy thì người đó sẽ bị bắt sao? Chắc là tôi đã không nghĩ đến chuyện là cả hai người cùng kêu lên với một sự nghiêm trọng đáng nể sợ làm tôi phải lúng túng buông tay xuống và không tìm cách thuyết phục họ nữa.

— Tốt thôi, – Tôi nói – ông cứ phát lệnh truy nã tôi và Alan đi, mà sao không truy nã luôn cả vua George? Cả ba chúng tôi đều vô tội trong vụ giết người này và rõ ràng đó là điều tiên quyết. Nhưng tôi nói với ngài một điều – Tôi quay sang phía James và cố gắng kiềm chế cơn giận của mình – Tôi là bạn của Alan và nếu tôi có ích lợi gì cho các bạn của anh ấy, thì chuyện đó không được đổ bể vì qua đó tôi sẽ bị liên quan đến một hiểm họa.

Tôi cho rằng tốt nhất là biến cái bộ mặt vui vẻ thành một trò chơi độc ác vì tôi nhìn vào mũi Alan thấy anh ta hoàn toàn luống cuống. Ngoài ra, tôi nghĩ, khi tôi vừa đi họ sẽ phát lệnh truy nã ngay, như họ nói, dù tôi có đồng ý hay không. Nhưng ngay sau đó tôi đã thấy đó là sự nhầm lần vì tôi vừa nói xong thì bà Stuart đứng lên khỏi ghế, chạy đến chỗ tôi, đầu tiên gục đầu vào ngực tôi sau đó vào ngực Alan khóc và cảm ơn Thượng đế là chúng tôi đã đối xử như vậy với gia đình bà.

— Cậu đã thực hiện nghĩa vụ của mình, Alan ạ – Bà nói – Nhưng con người trẻ tuổi này đến đây, tìm thấy chúng ta trong cảnh khốn khổ vô cùng này, con người đó phải chứng kiến một người chủ gia đình đã phải than khóc giống như một kẻ ăn xin khốn khổ. Ôi chao, cậu bé của tôi, tôi thấy rất đau lòng là không được biết tên cậu, nhưng tôi biết mặt cậu và chừng nào trái tim trong ngực này còn đập, tôi sẽ nhớ nữa, tôi sẽ luôn hình dung lại và cầu nguyện.

Bà ôm hôn tôi và lại khóc nấc lên rất to làm tôi đứng đó như chết.

— Ô, chẳng hề gì. – Alan nói, trông anh ta lúng túng dễ sợ. – Bây giờ là tháng bảy, trời sáng rất sớm. Ngày mai bắt đầu cuộc khiêu vũ khắp Appin. Chắc chắn bọn chúng đang phi ngựa khắp vùng, tiếng kèn trận của bọn Campbell đã vang lên, bọn Áo đỏ chạy đến mọi nơi. Đối với tất cả chúng ta, tốt nhất là hai chúng tôi biến nhanh vào núi.

Liền đó chúng tôi chia tay và đi về phía đồng. Đó là một đêm đẹp, tối trời. Giống như trước đây con đường đi qua vùng rừng núi gập ghềnh.