ó một tin nhắn của Phoebe chờ ông ở khách sạn: "Liên lạc với em ngay. Mẹ anh ốm nặng."

Khi gọi lại ông được biết tin bà mẹ tuổi bát thập của mình đã bị đột quỵ vào lúc năm giờ sáng thứ Hai, giờ New York và khó có cơ sống sót.

Ông giải thích cho Phoebe tình hình thời tiết và được biết thêm tin Howie đã trên đường Đông tiến và hằng đêm cha ông vẫn thức canh bên giường mẹ. Ông ghi lại số điện thoại phòng mẹ ở bệnh viện, và Phoebe bảo gác máy xong là bà cũng sẽ lao đến Jersey ngay để ở bên cha, ở bệnh viện cho tới khi Howie tới. Bà chỉ đang chờ ông gọi điện lại thôi. "Sáng nay em chỉ gọi trễ có vài phút mà không gặp được anh. Tay lễ tân bảo em, 'Ông bà ấy vừa ra sân bay rồi.'"

"Ừ," ông nói, "anh đi chung taxi với đại diện của tay nhiếp ảnh."

"Không, anh chung taxi với một con người mẫu hai mươi tư tuổi đang ngoại tình với anh. Tôi xin lỗi, nhưng tôi không thể ngoảnh mặt làm ngơ nữa. Tôi đã làm ngơ với con thư ký ấy. Nhưng giờ thì sự sỉ nhục đã đi quá xa rồi. Paris cơ đấy," bà nói giọng ghê tởm. "Lên kế hoạch. Tính toán trước. Vé máy bay và đại lý du lịch. Nói cho tôi biết đi, kẻ nào trong hai kẻ ngây thơ lãng mạn các người đã mơ mộng ra Paris làm đích đến cho cái sứ mệnh lén lút nho nhỏ ấy? Các người ăn ở đâu thế? Nhà hàng tuyệt đẹp nào các người đã ghé chân?"

"Phoebe, anh không hiểu em đang nói gì. Em đang nói linh tinh đấy. Anh sẽ bắt chuyến bay sớm nhất về nhà ngay khi có thể."

Mẹ ông đã chết được một giờ trước khi ông tới được bệnh viện ở Elizabeth. Cha và anh ông ngồi bên linh cữu phủ vải giường. Trước đó ông chưa từng nhìn thấy mẹ nằm trên giường bệnh viện, mặc dù dĩ nhiên là bà đã trông thấy ông như vậy hơn một lần. Cũng như Howie, cả đời bà được hưởng một sức khỏe hoàn hảo. Bà mới là người vẫn hay lao đến bệnh viện để an ủi người khác. Howie nói, "Nhà mình vẫn chưa báo với bệnh viện là mẹ chết. Mọi người muốn chờ. Chờ chú đến nhìn mặt mẹ lần cuối trước khi họ đưa mẹ đi." Những gì ông nhìn thấy chỉ là đường viền của hình khắc nổi một bà già đang ngủ. Những gì ông nhìn thấy chỉ là một tảng đá, một sức nặng như đá, nặng nề, tang tóc đang cất lời Cái chết, chỉ là cái chết - chẳng gì hơn.

Ông ôm cha mình, cha vỗ vỗ tay ông mà nói, "Thế này là tốt nhất. Con sẽ không muốn mẹ con phải sống trong di chứng của cái thứ đó đâu."

Khi cầm tay mẹ nâng lên môi, ông nhận ra rằng trong một khoảng thời gian tính bằng giờ mình đã đánh mất hai người phụ nữ mà sự tận tụy của họ đã làm nền móng cho sức mạnh của chính ông.

Với Phoebe ông cứ nói dối, nói dối và nói dối, nhưng chẳng ích gì. Ông bảo mình đến Paris để cắt đứt chuyện với Merete. Để làm điều đó ông cần nói chuyện mặt đối mặt, mà cô ta thì làm việc ở Paris.

"Nhưng trong khách sạn, trong khi đang cắt đứt với cô ta, chẳng phải ban đêm hai người vẫn ngủ chung giường với nhau sao?"

"Bọn anh không ngủ. Cô ta khóc cả đêm."

"Cả bốn đêm liền cơ à? Khóc thế là quá nhiều với một người Đan Mạch hai mươi tư tuổi đấy. Tôi đồ rằng đến Hamlet cũng không khóc nhiều như vậy."

"Phoebe, anh đến đó để báo với cô ta mọi chuyện đã kết thúc - và đúng là nó đã kết thúc."

"Tôi đã làm gì sai trái," Phoebe hỏi, "để đến mức anh muốn sỉ nhục tôi thế này? Sao anh cứ muốn làm rối tung mọi chuyện lên thế? Nó vẫn chưa đủ gớm guốc hay sao? Tôi nên cứ giả câm giả điếc mà chờ cho qua, nhưng tôi không thể. Tôi, người chưa bao giờ nghi ngờ anh, thậm chí chẳng mấy khi nảy ra ý chất vấn anh, nhưng giờ tôi sẽ không bao giờ còn có thể tin bất cứ lời nào anh nói nữa. Phải, anh đã làm tổn thương tôi bằng con bé thư ký ấy, nhưng tôi đã ngậm miệng. Thậm chí anh còn không biết là tôi biết, phải không? Phải không?"

"Ừ, anh không biết."

"Bởi vì tôi che giấu những suy nghĩ của mình với anh - không may là tôi không thể giấu nó với chính mình. Và giờ anh lại làm tôi tổn thương bằng con bé Đan Mạch đó, rồi anh làm nhục tôi bằng những lời nói dối, và giờ tôi sẽ không che giấu suy nghĩ của mình và im lặng nữa. Đã có một phụ nữ chín chắn, thông minh đến với anh, một người bạn đời hiểu rõ thế nào là có qua có lại. Cô ấy giải thoát anh khỏi Cecilia, tặng cho anh một đứa con gái tuyệt vời, thay đổi toàn bộ cuộc đời anh, và anh chẳng biết làm gì cho cô ấy ngoại trừ ngủ với con bé Đan Mạch. Mỗi lần nhìn đồng hồ tôi lại nhẩm tính xem giờ là mấy giờ ở Paris và hai kẻ các người đang làm gì. Cứ như thế suốt cả kỳ nghỉ cuối tuần. Niềm tin là cơ sở của mọi thứ, không phải vậy sao? Không phải vậy sao?"

Bà chỉ buộc phải nhắc tới tên Cecilia để gợi lại chớp nhoáng những tràng dài chỉ trích đầy thù ghét mà người vợ đầu từng bắt cha mẹ ông phải chịu đựng, người vợ mà, mười lăm năm sau, trước sự kinh hoàng của ông, hóa ra không chỉ là một Cecilia bị bỏ rơi mà còn là nàng Cassandra tiên tri tai họa: "Con thấy tội nghiệp cho con nha đầu đến sau này - con thật lòng thấy thương hại con đĩ Quaker đê mạt ấy!"

"Ta có thể giải quyết bất cứ điều gì," Phoebe vẫn đang nói, "ngay cả nếu niềm tin có bị tổn hại, chỉ cần thừa nhận sự thật. Rồi ta lại là bạn đời, theo một cách khác, nhưng vẫn có thể làm bạn đời. Nhưng nói dối - nói dối là cách kiểm soát rẻ mạt, đáng khinh của một người đối với người kia. Nó chính là đưa thông tin không đầy đủ rồi xem người kia phản ứng thế nào - nói cách khác, sỉ nhục cô ấy. Nói dối là chuyện vốn chẳng có gì lạ, thế nhưng, nếu bị nói dối, ta vẫn thấy kinh ngạc như thường. Những người bị đồ dối trá như anh phản bội đã bị chất lên tầng tầng lớp lớp xúc phạm trước khi anh thực sự không thể làm gì khác ngoài bớt nghĩ đến họ, phải vậy không? Tôi chắc rằng những kẻ dối trá khéo léo và dai dẳng và quỷ quyệt như anh đều tiến đến mức cho rằng dường như chính người bị lừa dối, chứ không phải anh, mới là người có những thiếu sót nghiêm trọng. Có lẽ thậm chí anh còn không nghĩ là mình đang lừa dối - anh cho rằng đó là một nghĩa cử giúp cho người bạn đời tội nghiệp không tình dục của anh đỡ thấy áy náy. Có lẽ anh còn tin rằng sự dối trá của mình về bản chất là đức hạnh, một hành động hào phóng dành cho con khờ ngu ngốc đã yêu anh. Hoặc có thể nó chỉ đơn giản là chính nó - một sự dối trá đốn mạt, một sự dối trá đốn mạt nối tiếp một sự dối trá đốn mạt khác. Ôi, sao cứ phải thế - toàn bộ những tình tiết này đã lừng danh quá rồi còn gì," bà nói. "Gã đàn ông đánh mất đam mê trong hôn nhân mà gã lại chẳng thể sống chay. Cô vợ lắm điều. Cô vợ thực dụng. Phải, đã hết đam mê, cô vợ đã già và không còn như thời trẻ, nhưng với cô ấy chỉ cần ôm hôn vuốt ve là đủ, chỉ cần nằm bên chồng trên giường, trong vòng tay nhau. Ôm hôn vuốt ve, sự dịu dàng, tình bạn, sự gần gũi... Nhưng gã thì không thể. Bởi vì gã là loại đàn ông không thể sống chay. Này, thưa quý anh, anh sắp phải sống thiếu chuyện đó. Anh sắp phải sống chay rất nhiều. Anh sắp học được cụ thể sống chay nghĩa là thế nào! Ôi, biến khỏi tôi đi, xin anh. Tôi không thể chịu đựng nổi cái vai trò anh vừa ấn tôi xuống đó. Mụ vợ già tội nghiệp, cay đắng vì bị chối từ, bị cơn ghen tuông đồi bại nuốt chửng! Thù hận! Ghê tởm! Ôi tôi căm ghét anh hơn bất kỳ thứ gì khác. Cút đi, biến khỏi nhà này đi. Tôi không thể chịu đựng được cảnh phải trông thấy anh với cái vẻ mặt tên-cuồng-dâm-đang-cư-xử-phải-phép ấy! Anh đừng hòng có được chút xá tội nào từ tôi - đừng hòng! Tôi sẽ không lãng phí thời gian nữa! Đi đi, làm ơn! Để tôi yên!"

"Phoebe..."

"Không! Anh còn dám gọi tên tôi nữa sao!"

Nhưng quả thật những tình tiết này đã quá lừng danh và chẳng cần thêm thắt gì. Phoebe tống ông ra khỏi nhà sau khi mai táng mẹ ông, họ ly hôn sau khi đạt được thỏa thuận về tài chính, và vì ông không biết phải làm gì khác để biến những chuyện vừa xảy ra thành có lý hoặc bằng cách nào khác để tỏ ra có trách nhiệm - và khôi phục hình ảnh của mình đặc biệt là trong mắt Nancy - vài tháng sau ông kết hôn với Merete. Vì ông đã phá tan mọi thứ vì con người bằng nửa tuổi mình này, có vẻ sẽ hợp logic nếu làm tới luôn và lập lại trật tự bằng cách lấy cô làm người vợ thứ ba - là đàn ông có vợ, vậy nhưng ông chẳng bao giờ đủ khôn ngoan mà không ngoại tình hay phải lòng một phụ nữ còn tự do.

Chẳng bao lâu sau đó ông phát hiện ra Merete không chỉ là - một cái lỗ nhỏ, hoặc cũng có thể không bằng. Ông phát hiện ra cô không có khả năng suy xét bất cứ gì thấu đáo mà không có đủ thứ lăn tăn xen vào và bóp méo suy nghĩ của cô. Ông phát hiện ra kích thước thực của tính phù phiếm của cô và rằng, dù chỉ mới ở giữa độ hai mươi, cô sợ già đến bệnh hoạn. Ông phát hiện ra vấn đề thẻ xanh của cô và những rắc rối thuế má lâu đời của cô với cơ quan thuế IRS, kết quả của nhiều năm không khai báo thu nhập. Và khi phải phẫu thuật mạch vành khẩn cấp, ông phát hiện ra nỗi kinh sợ của cô trước bệnh tật và sự vô dụng của cô khi phải đối mặt với hiểm nguy. Nói chung ông hiểu ra hơi muộn rằng toàn bộ sự táo bạo của cô đã gói gọn trong khả năng khêu gợi và rằng khả năng đẩy mọi thứ gợi tình lên giới hạn của cô là sự hấp dẫn khôn cưỡng duy nhất giữa họ. Ông đã thay thế người vợ vượng phu nhất có thể hình dung được bằng một cô vợ chỉ cần chịu chút xíu áp lực là đã vỡ tan. Nhưng ngay lúc đó, cưới cô dường như là cách đơn giản nhất để che đậy tội lỗi.